برنامه ریزی تحصیلی (مجموعه مهارتهای تحصیلی – برای دانش آموزان )

بیشتر دانش آموزان خواستار داشتن برنامه ای منظم هستند تا در درسها و امتحانها مشکلی برایشان پیش نیاید برخی میگویند با اینکه زیاد درس می خوانند در امتحان نمره خوبی کسب نمیکنند و دسته دیگر دراجرای برنامه مشکل دارند .

اگر دانش آموزان توانایی لازم برای برنامه ریزی پیداکنند بی تردید ضریب موفقیت آنان در تحصیل و در نتیجه رضایت مندی ازخودشان و زندگی به شدت بالا می رود .

برنامه ریزی یعنی چه : طرح و نقشه ای است که ما را به هدفهایمان می رساند .

نکات کلیدی در برنامه ریزی :

1- هدف : ) هدف, مقصد برنامه ریزی است . با هدف سختیها را بهتر تحمل میکنیم و مقاومت و پشتکار بیشتری خواهیم داشت وجهت فعالیتهایمان مشخص است و دیگر سردر گم نیستیم و انگیزه و علاقه افزایش می یابد .

فنون و روشهای انتخاب هدف ;

الف// در تعیین هدف, توانایی های خود را در نظر بگیرید: در غیر اینصورت ممکن است با شکست و سرخوردگی مواجه شوید از طرفی خودتان را هم دست کم نگیرید و به توانمندیهای واقعی خود باور داشته باشید .

ب // در تعیین هدف ,علاقه و رغبت خود را در نظر بگیرید .

ج // در تعیین هدف, امکانات و شرایط خود را در نظر بگیرید .

د // اهداف کلی و بزرگ را به اهداف جزیی و کوچک تقسیم کنید : بدیهی است که موفقیت در هدفهای کوچک,شما را به مطلوب اصلی و هدف نهایی می رساند .

2-برنامه ریزی , مداومت واستمرار:) آنچه یک برنامه را موثر و کارآمد میسازد ,به کار بستن و تداوم برنامه است نه فقط نوشتن درسها و زمان بندی آن .مواردی مانند تنظیم نامناسب برنامه ,رعایت نکردن اصول برنامه ریزی ویا اینکه بی انگیزه بودن و اراده نداشتن کافی دانش آموز موجب ادامه ندادن کارها طبق برنامه پیش بینی شده , میشوند .

3- برنامه ریزی و نقشه راه :) برنامه ریزی طرح ریزی و ریختن نقشه ای است برای آسان به هدف رسیدن و در تنظیم این نقشه دشواریهای راه ,شناسایی می شود امکانات و منابع و زمان رسیدن هدف برآورد می شود .

4- برنامه ریزی و ایجاد تغییرات مطلوب :) اگراصول برنامه ریزی رعایت شده باشد تغییرات مثبتی در شیوه زندگی ویا پیشرفت تحصیلی (نمرات ) دانش آموز ایجاد می شود در غیر این صورت, تغییری در شرایط او ایجاد نمی شود و این مسئله دلسردی و احساس شکست را برای او در پی دارد و او را نسبت به برنامه ریزی بد بین می کند .

توصیه های به دانش آموزان :

1- از ابتدای سال تحصیلی برنامه ریزی را آغاز کنید تا کم کم به آن عادت کنید در اینصورت مطمئن باشید که شبهای امتحان آرام ترین شبهای شماست وقبل از آزمون می توانید تا حدود زیادی, نمره ی خود را حدس بزنید .

2- هر روز بین 3تا 4 ساعت به مرور و مطالعه دروس نیاز هست .اگر سخت بود با 2 ساعت شروع کنید و کم کم اضافه کنید .

3- از گنجاندن فعالیتهای خارج از مدرسه ( فوق برنامه) دربرنامه خود غافل نشوید ( مثل کلاسهای ورزشی یا زبان خارجه )

4- رابطه با دوستان را طوری تنظیم کنید که برنامه شما آسیب نبیند و بتوانید در صورت ضرورت به آنها " نه" بگویید .

5- کسانی را به دوستی برگزینید که اهداف آنها با شما مطابقت داشته باشد .

6- حتما دروس همانروز را در همان روز مطالعه کنید و تکالیفش را انجام دهید .

7- شرکت فعالانه در کلاس یعنی افزایش میزان یادگیری .

8- همیشه درس و مدرسه در اولویت اول باشد و سایر برنامه ها را در اولویت بعدی قرار دهید .

9- با افراد موفق و تحصیلکرده صحبت کنید و از تجارب آنها بهره بگیرید تا باعث افزایش انگیزه خود شوید .

10- اصول برنامه ریزی را حتما یاد بگیرید و به آن عمل کنید . فراموش نکنید که پیروزی تنها با خواستن به دست نمی آید بلکه باید مهارت کافی داشت و به آن عمل کرد .

11- برای دروسی که قوی هستید وقت کمتر و برای درسهای که ضعیف هستید وقت بیشتری بگذارید یعنی بین آنها تعادل برقرار کنید .

12- خود را با دیگران مقایسه نکنید بلکه خود را با گذشته خودتان مقایسه کنید .

13- بخشی از اوقات خود را به امور خانوادگی و کمک و همکاری به افراد خانواده اختصاص دهید , موفقیت با انزوا و گوشه گیری به دست نمی آید .

14- از حداقل امکانات خود استفاده کنید اگر خانه تان محل مناسبی برای مطالعه نیست راهش درس نخواندن نیست بلکه با خلاقیت فردی محل مناسب و شرایط بهتری ایجادکنید یا از کتابخانه ها استفاده کنید .

15- اگر کتابهایتان را خوب بخوانید هم در امتحانات موفق می شوید هم در کنکور .

سال سوم ها و پای کنکوری ها :

1- قبولی در کنکور آسان است ولی قبولی در رشته مورد نظرو مکان دلخواه نیازمند تلاش مستمر و برنامه ریزی قوی می باشد

2- در دبیرستان حد نصاب قبولی نمره ده است ولی در کنکور رقابتی است و گاهی یک تست می تواند سرنوشت ساز باشد .

3- در کنکور همه درسها مهم است نباید بعضی را حذف کرد .

4-سوالات کنکور از دوره پیش دانشگاهی و هم از دروس پایه است پس هر دو را جدی بگیرید .

5- امتحانات نهایی دوره متوسطه در حال حاضر 15 درصد در کنکور تاثیر دارد و درسال 1390 ورود به دانشگاهها براساس عملکرد تحصیلی و امتحانات نهایی خواهد بود .

6- برای آمادگی در کنکور هم توان خود را در آزمونهای تشریحی و هم در آزمونهای تستی افزایش دهید .

7- شرکت در آزمونهای مرحله ای و کنکور آزمایشی بسیار اهمیت دارد .

اثرات و فوائد یک برنامه ریزی مطلوب ::

1- برنامه ریزی روشی مناسب برای پاسخ به نیازهای شماست .

2- برنامه ریزی موجب افزایش تمرکز می شود .

3- برنامه ریزی باعث کاهش اضطراب و فشار روانی می شود .

4- برنامه ریزی باعث تقویت اراده و قدرت تصمیم گیری می شود .

6- برنامه ریزی موجب خود نظم بخشی می شود .

7- برنامه ریزی, خود ارزیابی را تسهیل می کند .

8- برنامه ریزی ,مدیریت زمان را در پی دارد .

اصول برنامه ریزی :

1- خودشناسی : توانایی, ضعف , محدودیت , اراده ,نظم وترتیب ,شخصیت,عادات ,سرگرمیها و غیره را درخود بشناسید .

با در نظر گرفتن خصوصیات خود برنامه ریزی کنید .محدودیت برنامه ریزی نباید زندگی عادی و عادات شما رامختل کند .

2- واقع بینی : در نظر داشتن کارهای روزانه همچون ورزش ,استراحت ,کلاس زبان ,عبادات و امور اجتماعی در برنامه .

3- فرد محوری : هر کس برای خودبا توجه به خصوصیات و اهداف خود برنامه ریزی میکند یک نسخه برای همه وجود ندارد چون افراد و زندگی و استعدادها و نیازهای آنها یکسان نیست .

4- ایمان به برنامه و مثبت اندیشی : اگر مثبت فکر کنید رفتار شما هم در همان جهت است .

5- واحد زمانی : روزانه,هفتگی,ماهانه یا سالانه . بهترین واحد زمانی برای شما هفتگی است که به شما امکان ارزیابی عملکرد در پایان هفته را می دهد .

6- خلاقیت : برنامه ریزان خلاق دارای این ویژگیها هستند *همیشه فکر خود را باز نگه می دارند .* قدرت ابتکار دارند .

* قدرت تخیل دارند . * انعطاف پذیرند .

7- ارزیابی مستمر : اهمیت این مسئله در هفته های اول بیشتر است پس از رفع اشکالات و هماهنگی بین عادات و تواناییها با اهدافمان و نهایتا منجر به تهیه ی یک برنامه با ثبات تر میگردد .

8- برنامه قوی وپشتکار : خواستن اولین شرط توانستن است پس از آن اراده قوی در پیمودن راه و تلاش و پشتکار کافی و تحمل سختیها کارساز و نتیجه بخش است .

عوامل موفقیت در برنامه :

1- عوامل درونی (فردی ) : مانند میزان باور به برنامه و هدف - اعتماد به نفس – توانایی ذهنی و هوشی –بهره مندی از سلامت جسمانی – خود پنداره مثبت – اطلاعات ومهارت برنامه ریزی

2- عوامل بیرونی : خانواده - آموزشگاه - دوستان

چگونه برنامه ریزی کنیم ؟ در شش مرحله { نوع برنامه – روش آن -فهرستی ازفعالیتهای روزانه – زمان مناسب هر فعالیت-اولویت بندیها تنظیم جدول برنامه}

اول = تعیین نوع برنامه : روزانه – هفتگی – ماهانه – فصلی و سالانه . برای دانش آموزان برنامه هفتگی مناسب تر است

دوم = تعیین روش برنامه : به طور کلی روشهای برنامه ریزی دو دسته هستند : زمان محور و تکلیف محور

الف ) برنامه ی ساعت محور : ابتدا ساعات روزانه را تنظیم کنید و سپس هر درس و برنامه را در داخل آن ساعات بگنجانیم

شنبه

3-2

4 - 15/3

5- 10/4

30/7- 15/5

45/8 - 8

شیمی

ادبیات

تاریخ

کلاس زبان

جغرافیا

ب) برنامه ی تکلیف محور: ابتدا درسها را مبنا قرار می دهیم وسپس زمان مناسب را برای هر درس را پیش بینی می کنیم .

درس	پیش بینی	شنبه	یکشنبه	دو شنبه	سه شنبه	چهار شنبه	پنجشنبه	جمعه	جمع	ارزیابی
ریاضی	5 ساعت		2	1		1			4	یک ساعت از برنامه عقب ماندم .

سوم = تهیه ی فهرست از فعالیتهای روزانه : - انجام تکالیف درسهای همانروز و مرور آنها - مرور درسهای که فردا در برنامه ی مدرسه هست - رفتن به کلاس زبان - رفتن به باشگاه ورزشی - شرکت در نماز جماعت - دیدن تلویزیون در کنار خانواده – استفاده از کامپیوتر و اینترنت - خواب روزانه – بودن با دوستان و ....

چهارم = تعیین مدت زمان برنامه : اغلب دانش آموزان روزانه حداقل 6 ساعت در مدرسه هستند بنابراین از زمان رسیدن به منزل تا هنگام خواب وقت دارند که هر کسی به تناسب شرایط می تواند بین 7 تا 10 ساعت برنامه ریزی کنند .

پنجم = اولویت بندی و انجام کارها : منظور از اولویت بندی,تعیین درجه ی اهمیت تکالیف است . اگر در درسی ضعف داریم یا برای ما دشوارتر است باید ساعات بیشتری اختصاص دهیم .

ششم = تهیه جدول برنامه : دو روش یکی تابع زمان و دیگری تابع تکالیف .

نمونه جدول برنامه ی تابع زمان نمونه جدول برنامه به روش تابع تکالیف

روزهای هفته

زمان پیش بینی شده برای مطالعه و انجام تکالیف

جمع کل ساعات

ارزیابی

درسها

پیش بینی زمان

شنبه

یکشنبه

دو شنبه

سه شنبه

چهار شنبه

پنج شنبه

جمعه

جمع ساعات مطالعه

ارزیابی

دانش آموز

شنبه

ساعت

دینی

درس

زبان فارسی

یکشنبه

ساعت

ادبیات

درس

زبان خارجه

دوشنبه

ساعت

فیزیک 1

درس

شیمی 1

سه شنبه

ساعت

ریاضی 1

درس

مطالعات

چهارشنبه

ساعت

زیست

درس

کامپیوتر

پنجشنبه

ساعت

جمع کل

درس

جمعه

ساعت

درس

جمع

در جدول تکلیف محور : در این شیوه از قبل زمان انجام تکالیف مشخص نیست بلکه پس از آنکه انجام دادید زمان آن را در برنامه ثبت می کنید . 1 - ستون اول درسها نوشته میشود 2- ستون دوم میزان زمانی که در هفته برای یک درس مناسب است نوشته میشود ( پیش بینی کردن زمان لازم ) . 3- در ستون یکی مانده به آخر اندازه ساعات مطالعه شده درسها در آنروز ثبت میشود .

در تکمیل برنامه نکات زیر را رعایت کنید :

1- ابتدا اولویت را به درسهای آن روز بدهید که برای یادگیری دروس بسیارکارساز است .

2- اگر به مطالعه عادت ندارید روزانه 2تا 3 ساعت برنامه ریزی کنید و به تدریج تا 5 ساعت افزایش دهید .

3- حتما بین دو درس یک استراحت 10 تا 15 دقیقه ای داشته باشید .

4- دروسی که به تمرکز نیاز بیشتری دارند را در بهترین ساعات (ساعات انرژیک ) و بقیه را در سایر زمانها مطالعه کنید .

5- هرگز دو درس دشوار یا حفظی را پشت سر هم قرار ندهید .

6- سعی کنید در برنامه ساعات آزاد پیش بینی کنید ,به هر دلیل از برنامه جا ماندید بتوانید جبران کنید .

7- در پایان هفته یک بار برنامه را مرور کنید و میزان پیشرفت خود را ارزیابی و مرور کنید و ببینید چه موانعی در کار وجود دارد .

عوامل تهدید کننده ای برنامه ریزی:

1- عدم تطبق برنامه با توانایی برنامه ریز 2- عدم رعایت اصول و قواعد برنامه ریزی 3- عدم پشتکار 4- انعطاف نا پذیری

5- احساس عدم نیاز به برنامه 6- تغییری گریزی 7- ضعف اعتماد به نفس

ویژگی های یک برنامه مطلوب هفتگی :

1-قبلا( 3تا 4هفته) به صورت آزمایشی اجرا شود تانقاط ضعف برنامه شناسایی و برطرف گردد .

2- وقتهای پیش بینی شده برای درسها واقعی و به اندازه باشد .

3- برای سایر فعالیتهای ضروری و روزانه نیز زمان مناسبی پیش بینی شده باشد .

4- برای هر 45تا 60 دقیقه مطالعه بین 10تا15 دقیقه استراحت پیش بینی شده باشد .

5- برای افزایش اثر بخشی ساعات بیداری در شبانه روز 6تا8ساعت خواب شبانه لازم است .

6- پیش بینی انجام تکالیف و مطالعه ی درسهای همانروز در برنامه روزانه .

7- درسهای مشکل و سنگین در ساعات پر بازده (انرژیک) و دروس متکی به حافظه را به سایر اوقات اختصاص دهید .

8- ترتیب قرار گرفتن درسها به شکلی باشد که مثلا دو درس حفظی یا مفهومی پشت سرهم نباشد .

9- در برنامه ریزی ساعاتی را به عنوان ساعات آزاد برای جبران عقب ماندگی و مسائل غیر قابل پیش بینی در نظر بگیرید .

10- در پایان هفته فرصتی را برای مرور دروس هفته اختصاص دهید .

11- باور خود را به موفقیت برنامه افزایش دهید و در صورت اجرای برنامه حتما خود را تشویق کنید .

12- با توجه به توانایی ها,عادات و ویژگیهای شخصیتی و خانوادگی میزان ساعات روزانه خود را تعیین کنید نه از روی اجبارو بی میلی ,تقلید و... .

13- متکی به خودتان باشید و خود را با دیگران مقایسه نکنید چون شرایط ,اهداف و قابلیتهای شما با دیگران متفاوت است .

14- حتما دفتر برنامه ریزی داشته باشید و آنرا روزانه مورد توجه قرار دهید .

15- مجموع ساعات مطالعه خود را در پایان روز و هفته حتما یادداشت کنید .

16- در هر حال خواندن و یادگیری درسهای مدرسه در اولویت اول است اگر فرصتی باقی ماند به سایر فعالیتهای جنبی بپردازید .

17- در طول برنامه , ضعفها و مشکلات را شناسایی و در صدد رفع آن برآیید و گرنه فکر میکنید که اصل برنامه ریزی اشکال دارد .

18- هرگز کیفیت را فدای کمیت نکنید مهم این است که یک ساعت مفید درس بخوانید نه اینکه صرفا یک ساعت وقت بگذرانید .

19- لازم نیست برنامه شما 100درصد موفق باشد اگر 50تا60 درصد هم ارزیابی گردد عالی است و به تدریج بهتر می شود.

20- سعی کنید اصول مطالعه را یاد بگیرید تا بهتر بتوانید از دقت خود استفاده کنید و نهایتا احساس رضایت شما از برنامه افزایش می یابد .

برنامه ریزی تحصیلی (مجموعه مهارتهای تحصیلی – برای دانش آموزان )

مطالب مشابه :

برنامه ریزی روزانه زندگی

برنامه ریزی

برنامه ریزی

برنامه ریزی کنکور 94

برنامه ریزی روزانه برای آیلتس

مطالعه و برنامه ریزی درسی

مراحل برنامه ريزي درسي (به همراه یک نمونه جدول برنامه ریزی )

برنامه ریزی تحصیلی (مجموعه مهارتهای تحصیلی – برای دانش آموزان )

طرح درس روزانه برنامه ریزی تحصیلی -شغلی

برنامه منسجم برای آزمون وکالت