ساخت بوم

ساخت بوم نقاشی

تعریف بوم:

بوم عبارت است از یک ماده سفید رنگی چون گل سفید/ هونتیت یا مل، گچ ژیپس محلول در یک ماده چسب دار، که از نظر شیمیایی بی اثر و خنثی است؛ و سطح قدامی تکیه گاه که معمولا شامل کرباس یا چوب است را به آن آغشته می کنند.

ساخت چهارچوب:

برای ساختن یک چهارچوب مناسب توجه کنید از چوب خشک استفاده کنید تا به مرور زمان تاب برندارد. در قسمتی از چهارچوب که باید با پارچه (کرباس) تماس داشته باشد برشی مورب ایجاد کنید.

می توانید به جای میخ کردن زوایای چهارچوب از گوه استفاده کنید.گوه به چهرچوب قابلیت انبساط می دهد، بعد از انجام مراحل آماده سازی و پردازش بوم امکان برطرف کردن شلی و برآمدگی های ایجاد شده بر سطح بوم را راحت تر خواهید داشت.

هر چقدر چهار چوبتان بزرگ تر است باید بعد بیشتری نیز داشته باشد.

کشیدن بوم روی پارچه:

پارچه مورد نظر را دو تا سه سانتیمتر بیشتر از ضخامت چهارچوب ببرید. چهارچوب را طوری بر پارچه قرار دهید که کاملاً در وسط آن قرار گیرد. وسط یکی از قسمتهای پارچه را با میخ ریز(بنفش) به چهارچوب متصل کنید. سپس قسمت مقابل آنرا؛ و بعد هر دو سو را با کشیدن پارچه به چهارچوب میخ کنید... .

پردازش پارچه:

ابتدا سریشم آبکرده را بوسیله کاردک خوب روی سطح پارچه بکشید، آنرا جلوی آفتاب قرار دهید تا خشک شود. برای بر طرف کردن گره های احتمالی از کاغذ سنباده استفاده کنید. برخی نقاشان به این کفایت می کنند و بوم را با رنگ سفید تیتانیوم و روغن دانه کتان و تربانتین و اسکاتیف آماده می کنند. اگر شما هم پیرو این متدید یادتان باشد اگر رنگ با کرباس ارتباط برقرار کند سبب پوسیدگی پارچه می شود.

برخی نقاشان ترجیح می دهند از روشهای دیگری اقدام به ساخت بوم کنند:

و در ازای هر ربع کیلو چسب چوب، یک فنجان چای خوری پودر مل و پنج قطره گلیسیرین و مقداری آب استفاده کنند تا حدی که به شکل خمیر شلی دربیاید. این ماده را بر روی بوم می کشند و اضافه آنرا می گیرند... . بعد از خشک شدن بوم مثل دیگر روش ها آنرا محکم میکنند. و در صورت نیاز باید مواد اضافه با لیسه از روی بوم زدوده شود.

یک روش دیگر:

سریشم ماهی را در آب جوشیده سرد شده حل می کنیم؛ بر سطح بوم کشیده. سمباده میزنیم. سریشم و شیره انگور و مقداری عسل و آب را ترکیب کرده تا غلظت مطلوب بدست بیابد، به محلول چسب سینکا و زرده تخم مرغ افزوده، دو برابر زرده تخم مرغ روغن بزرک می افزاییم. این روش برای نقاشی هایی که مدیومشان
حاوی زرده تخم مرغ می باشد بسیار مناسب است.

برای زیر سازی تخته نقاشی روی آن را با سریشم آبکرده سرد یا صمغ عربی می پوشانیم؛

و بعد زرده تخم مرغ می زنیم. سپس آنرا با لاک الکل می پوشانیم.

از اختلاط سریشم و گچ پاریسی/ دندانپزشکی نیز سطح مطلوبی برای نقاشی حاصل می گردد، این بوم برای نقاشی تمپرا زمینه مناسبی است.

آموزش ساخت بوم برای نگارگری ایرانی

بسیاری از کارهای نگارگری به خصوص گل ومرغ باید روی کاغذ های مخصوصی کشیده شوند.این کاغذ ها باید دارای چند وی‍‍ژگی باشند:

1-قابلیت رنگ پذیری خوبی داشته باشند تا رنگ جسمی(گواش) ورنگ روحی (آبرنگ و مرکب)روی کاغذ جلوه خود را از دست ندهد.

2)باید بافت نرم و لطیفی داشته باشد تا قلم گیری و پرداز به راحتی روی ان انجام بگیرد.

3)کاغذ دارای مواد شیمیایی نباشد و پس از گذشت زمان تغییر رنگ ندهد.

به کاغذ های مخصوص گل ومرغ بوم می گویند.

انواع بوم ها سنتی

الف)بوم های روی سطح کاغذ

1)بوم ابر و باد:بوم هایی هستند که از اتفاقات رنگ روی سطح یک ماده غلیظ شده(به عنوان نقش به وجود می آیند).معمولا از نشاسته،ماست و یا لعاب بعضی از تخم های گیاهی مانند شنبلیله، اسپرزه و تخم خیار به عنوان بستر رنگ ها استفاده می شود. هم از رنگ های روغنی و هم از رنگ های گواش برای این کار می توان استفاده کرد.بوم هایی که با گواش شاخته می شوند لطیف ترند.نحوه کار به این صورت است که یک قاشق چایخوری نشاسته را در یک لیوان آب سرد حل می کنیم.بعد روی حرارت غیر مستقیم آن را می پذیم تا زمانی که رنگ آن شفاف شود و حالت چسبندگی پیدا کند.این محلول را داخل سینی پخش می کنیم تا صاف شود. بعد روی آن گواش یا رنگ روغن غلیظ شده را به صورت قطراتی می پاشیم.رنگ نباید آنقدر رقیق باشد که داخل محلول نشاسته برود.با ابزاری مانند شانه،چنگال یا یک تکه چوب رنگ را روی نشاسته حرکت می دهیم تا به فرم های دلخواه برسیم.یک کاغذ را از وسط به آرامی خم می کنیم و روی سطح سینی می خوابانیم به طوری که حباب های هوا زیر سطح کاغذ نماند.بعد سریع از یک گوشه کاغذ را بر می داریم و زیر جریان ملایم آب می شوییم. کاغذ را آویزان می کنیم تا خشک شود بعد پرس می کنیم.این بوم به علت شلوغی رنگی که دارد کمتر برای گل و مرغ استفاده می شود. بیشتر برای زمینه مینیاتور یا پاسپارتو به کار برده می شود.

2)بوم های رنگ آمیزی شده در محلول های رنگی:گاهی اوقات کاغذ آماده ای داریم که لازم است رنگ شود.رنگ انتخابی باید در کاغذ نفوذ عمقی داشته باشد تا در هنگام کار با رنگ نقاشی ترکیب نگردد و زمینه اثر از یک هماهنگی رنگی برخوردار باشد.نگارگران برای این منظور از مواد رنگ ذایی مانند چای، پوست پیاز، پوست گردو، حنا، روناس، پوست پرتقال، لبو، پوست انار، پوست بادمجان، نیل، زعفران، ختمی، پرمنگنات و....استفاده می کنند.برای رنگ آمیزی کاغذ های کوچک و متوسط آن را داخل سینی پر از محلول قرار می دهیم.برای رنگ آمیزی کاغذ های بسیار بزرگ ،کاغذ را تماما زیر آب خیس می کنیم و روی سطح موزاییک صاف و تمیزی می گذاریم بعد محلول غلیظ شده را روی آن می ریزیم.برای مقوا ماکت هم از این روش استفاده می کنیم.عیب این بوم ها این است که در برابر نور ثبات ندارند.برای ثابت کردن رنگ در مقابل تابش نور می توان از زهره گوسفند یا آب نمک استفاده کرد.

3)بوم زرک:سطح کاغذ را تیره رنگ می کنیم و بعد از خشک شدن با لعابی از نشاسته می پوشانیم و زرک(قطعات ریز شده نخ زری) را روی آن می پاشیم و بعد از خشک شدن روی آن کاغذ پوستی می گذاریم و مهره می کشیم.

4)بوم زر افشان: سطح کاغذ را تیره رنگ می کنیم و بعد از خشک شدن با لعابی از نشاسته می پوشانیم. بعد ورقه های طلای 24 عیار را داخل ظرف فلزی سوراخ سوراخ شده میریزیم و داخل آن چند ساچمه فلزی می اندازیم و روی سطح بوم تکان می دهیم. به این ترتیب تکه های طلا در اثر ضربه های داخل ظرف تکه تکه شده و از سوراخ ها روی سطح بوم می ریزند. بعد از خشک شدن این بوم روی آن کاغذ پوستی می گذاریم و مهره می کشیم.

5)بوم ساده:از چسباندن کاغذ مورد نظر به وسیله محلول نشاسته پخته و غلیظ شده روی یک تکه مقوای ضخیم یا فیبر به دست می آید.

ب)بوم های روغنی:عبارتند از سطوحی که دارای یک رنگ آمیزی خاص هستند.این سطوح قطور و تیره هستند و چون روکش روغنی داشتند در قدیم به عنوان جلد و پوشش کتاب ها استفاده می شدند و چون تماس دست با این بوم ها زیاد بوده است سطح روغنی این بوم ها آن ها را از آسیب دست محافظت می کرده است.

1)بوم زرک:سطح کاغذ را تیره رنگ می کنیم و بعد از خشک شدن روی آن لایه نازکی از روغن جلا می زنیم بعد از گذشت 20 دقیقه زرک را روی آن می پاشیم و می گذاریم خشک شود.بعد از گذشت 12 ساعت مجددا روغن جلا می زنیم و می گذاریم خشک شود.این کار را چندین مرتبه تکرار می کنیم.بعد از این که بوم کاملا خشک شد آن را سمباده می زنیم تا برای انتقال طرح واجرا آماده شود.

2)بوم زر افشان: سطح کاغذ را تیره رنگ می کنیم و بعد از خشک شدن روی آن لایه نازکی از روغن جلا می زنیم بعد از گذشت 20 دقیقه ورقه های طلای 24 عیار را داخل ظرف فلزی سوراخ سوراخ شده میریزیم و داخل آن چند ساچمه فلزی می اندازیم و روی سطح بوم تکان می دهیم. به این ترتیب تکه های طلا در اثر ضربه های داخل ظرف تکه تکه شده و از سوراخ ها روی سطح بوم می ریزند.بعد از این کار بوم را می گذاریم خشک شود. بعد از گذشت 12 ساعت مجددا روغن جلا می زنیم و می گذاریم خشک شود.این کار را چندین مرتبه تکرار می کنیم.بعد از این که بوم کاملا خشک شد آن را سمباده می زنیم تا برای انتقال طرح واجرا آماده شود.

3)بوم طلا:سطح کاغذ را روغم جلا می زنیم و بعد از 20 دقیقه ورقه های طلا را با احتیاط روی آن می چسبانیم.به صورتی که ورقه ها حدالمقدور چروک نشوند.بعد می گذاریم بوم خشک شود. بعد از گذشت 12 ساعت مجددا روغن جلا می زنیم و می گذاریم خشک شود.این کار را چندین مرتبه تکرار می کنیم.بعد از این که بوم کاملا خشک شد آن را سمباده می زنیم تا برای انتقال طرح واجرا آماده شود.

4)بوم دودی:سطح کاغذ را روغن جلا می زنیم و بعد از حدود 20 دقیقه در جایی که هوا جریان نداشته باشد از وسایل دود زا مانند چراغ گرد سوز یا شمع دود زا برای دودی کردن سطح بوم استفاده می کنیم. بعد می گذاریم بوم خشک شود. بعد از گذشت 12 ساعت مجددا روغن جلا می زنیم و می گذاریم خشک شود.این کار را چندین مرتبه تکرار می کنیم.بعد از این که بوم کاملا خشک شد آن را سمباده می زنیم تا برای انتقال طرح واجرا آماده شود.بهتر است زمینه این بوم روشن باشد اما سفید نباشد.

5)بوم طلا دودی: سطح کاغذ را روغم جلا می زنیم و بعد از 20 دقیقه ورقه های طلا را با احتیاط روی آن می چسبانیم.به صورتی که ورقه ها حدالمقدور چروک نشوند. بعد می گذاریم بوم خشک شود. بعد از گذشت 12 ساعت مجددا روغن جلا می زنیم و بعد از حدود 20 دقیقه در جایی که هوا جریان نداشته باشد از وسایل دود زا مانند چراغ گرد سوز یا شمع دود زا برای دودی کردن سطح بوم استفاده می کنیم. بعد می گذاریم بوم خشک شود. بعد از گذشت 12 ساعت مجددا روغن جلا می زنیم و می گذاریم خشک شود.این کار را چندین مرتبه تکرار می کنیم.بعد از این که بوم کاملا خشک شد آن را سمباده می زنیم تا برای انتقال طرح واجرا آماده شود.

6)بوم دلربا یا مرقش:دلربا ومرقش سنگی هایی با رگه های طلایی هستند.سنگ را پس از کوبیدن و نرم کردن در آب می ریزیم و هم می زنیم.بعد از ته نشین شدن آب گل آلود روی آن را می ریزیم و چند مرتبه این کار را تکرار می کنیم تا خاک نارنجی رنگ شود.بعد از خشک شدن پودر این سنگ را روی کاغذ روغن جلا خورده می پاشیم و می گذاریم بوم خشک شود. بعد از گذشت 12 ساعت مجددا روغن جلا می زنیم و می گذاریم خشک شود.این کار را چندین مرتبه تکرار می کنیم.بعد از این که بوم کاملا خشک شد آن را سمباده می زنیم تا برای انتقال طرح واجرا آماده شود. نکته : می توانید از قاب های چوبی غیر قابل استفاده بعنوان چهار چوب بوم استفاده نمایید.

ساخت بوم

مطالب مشابه :

آموزش اولیه نقاشی رنگ روغن

ساخت بوم

زنـدگی کودکان، روی بـوم دونـالد زولان

نقاشی روی پارچه

بوم نقاشی هوشمند

زندگي كودكان روي بوم دونالد زولان

تاثیر رنگ وطرح لباس در خوشتیپ به نظر رسیدن شما