معرفی استان لرستان
استان لرستان در باختر ایران واقع شده و ازشمال به استان های مرکزی و همدان ، از جنوب به استان خوزستان ، از خاور به استاناصفهان و از باختر به استان های کرمانشاه و ایلام محدود می شود . این استان از نظرجغرافیایی بین 46 درجه و 51 دقیقه تا 50 درجه و 3 دقیقه درازای خاوری و 32 درجه و 37 دقیقه تا 34 درجه و 22 دقیقه پهنای شمالی قرار گرفته است . پست ترین نقطه استانلرستان با ارتفاع 500 متر از سطح دریای آزاد در جنوبی ترین ناحیه آن واقع شده است وقله سن بران اشتران کوه با 4050 متر ارتفاع، بلندترین نقطه استان لرستان به حساب میآید که در شرق استان واقع شده است . استان لرستان دارای آب و هوای متنوعی است . درزمستان هنگامی که در شمال استان برف و کولاک و سرمای شدید جریان دارد، قسمت هایجنوبی آن از هوای مطبوع و بارانی برخوردار است. بررسی های اقلیمی نشان می دهند کهخرم آباد زمستانی معتدل و تابستانی گرم دارد . بروجرد زمستانی سرد و تابستانی معتدلدارد . الیگودرز نیز زمستانی بسیار سرد و تابستانی معتدل دارد . بر اساس سرشماریسراسری سال 1375 جمعیت این استان 1656000 نفر برآورد شده است.
پیشینه تاریخی:
در هزاره سوم و چهارم پيش از ميلاد بعضی از اقوام مهاجر با تصرف سرزمين بين النهرين (ميان دو رود) در كوه های زاگرس اسكان يافتند . نام اين اقوام به استناد كتيبه های بابلی ، آشوری ، ايلامی و در آثار بر جای مانده از سارگن- پادشاه مقتدر آكد (2030 – 2048 ق . م) – "لولوبی" ،"مانايی"، "كاسی" ، "گوتی" ، " نايدی" ،" آمادا " و"پارسوا" ذکر شده است . تاريخ نگاران ، در آريايی بودن لولوبی ها و مانايی ها ترديد دارند ؛ اما شواهد تاريخی حاکی از آن است که كاسی ها در سال 1600 قبل از ميلاد در لرستان كنونی می زيسته اند و محدوده حكومتی آن ها از شمال و خاور لرستان تا اطراف همدان توسعه داشته است . اين قوم ، در هزاره دوم پيش از ميلاد به قصد تصرف بابل دراين شهر نفوذ كردند و بعد از شکست اول از حمورابی (حاکم بابل) ، بالاخره توانستند در بابل مستقر شده و دومين سلسله شاهان آن جا را تأسيس كنند . با انقراض اين سلسله نوپا (در هزاره دوم پيش از ميلاد) توسط دولت مقتدر عيلام ، كاسی ها به سمت زاگرس عقب نشينی کردند و خراج گزار ايلام شدند . تا قبل از تسلط اسکندر مقدونی بر اين ناحيه ، اين قوم مانند سدی در برابر توسعه طلبی آشوری ها ، در مناطق خاوری مقاومت می كردند . بعد از مدتی ، قدرت اين قوم كوه نشين به حدی رسيد كه شاهان سلسله هخامنشی هنگامی كه از مسير فارس به شوش يا از مسير بابل به اكباتان می گذشتند ، هديه هايی برای ايلات كوهستانی بين راه می فرستادند تا مسير عبور آن ها را امن نگاه دارند . در دوره ساسانيان ، پشتكوه و پيشكوه را خاندان معروف هرمزان اداره می كردند . هرمزان ، آخرين فرمانروای اين خاندان بود که با سپاهیان مسلمان در سال 16 هـ . ق به اسارت درآمد . مسلمانان پس از فتح " حلوان " ، نواحی شمالی لرستان را گرفتند و چند سال بعد در سال 21 هـ . ق، توانستند نهاوند و قسمت جنوبی لرستان را نيز ضميمه محدوده حکومت خود کنند . سال بعد هنگامی که عمر مناطق تصرف شده را بين لشگريان کوفه و بصره تقسيم می کرد ، لرستان ضميمه کوفه شده و از آن پس جزو ايالت جبال (عراق عجم) به حساب می آمد و تا ميانه سده چهارم هجری قمری ، حكم ران اين منطقه از بغداد يا كوفه تعيين می شد . در همين قرن ، حسنويه كرد اين منطقه را به تصرف خود درآورد و خاندان او تا سال 500 هـ . ق بر لرستان تسلط داشتند . همزمان با استيلای قوم مغول بر ايران ، لرستان به دو قسمت لر بزرگ و لر كوچك تقسيم شد . هر يك از اين دو قسمت از پيش از استيلای مغول تا مدت زمانی پس از انقراض ايلخانان ، امرای نيمه مستقل داشتند . اتابكان لر بزرگ از كردان شام بودند كه در اواسط قرن ششم هجری از راه آذربايجان رهسپار ايران شدند و در محدوده اشتران كوه و جلگه های شمالی آن سکونت کردند . آن ها تا نيمه اول قرن نهم هجری (500 – 827 هـ . ق) حكومت كردند و ايذج (مال امير) را- که خرابه های زيادی از آن باقی مانده- پايتخت خود قرار دادند . سلسله اتابکان با کشته شدن غياث الدين كاووس (آخرين اتابک) به دست سلطان ابراهيم منقرض شد . اما اتابكان لركوچك (580 – 1006 هـ. ق) با اين كه چندين امير معتبر داشتند و حكومتشان نيز طولانی تر بود ، هيچ وقت اهميت و اعتبار لر بزرگ را پيدا نكردند . آن ها موقعيتشان را تا زمان صفويه حفظ كردند و حتی قلمرو حكومت خود را تا باختر كوه های پشتكوه توسعه دادند . در سال 1006 ه . ق با كشته شدن شاهوری - آخرين فرد اين سلسله - به فرمان شاه عباس اول ، اين سلسله نيز برافتاد و حكومت لرستان به حسين نامی محول شد . خاندان اين والی تا اوايل روی كار آمدن سلسله قاجار ، بر لرستان حكومت كردند و حكومت پشتكوه را نيز زمانی حكام بروجرد و زمانی حكام شوشتر به عهده داشتند .
شهرستانهای لرستان:
ازنا : ازنا در شمال شرقی استان لرستان قرار دارد. به روايتی حدود 600 سال قبل ارامنه به اين محل مهاجرت نموده و بنای شهر ازنا را نهاده كه بعدها مسلمانها نيز به آنها پيوستند . وجهه تسميه اين شهر به سبب جابجايی و احداث مجدد شهر بوده كه به دليلی مكان قبلی غير قابل سكونت شده است . ازنا به معنی از نو ايجاد شده است . علت توسعه شهر ازنا احداث تاسيسات شركت نفت در سال 1312 هجری و خط آهن در سال 1316 هجری مي باشد . بنابراين خطوط راه آهن نقش موثری در توسعه و پيشرفت ازنا داشته است .
اليگودرز : اليگودرز در شرق استان لرستان و از نقاط مرتفع وكوهستاني استان محسوب مي شود . وجهه تسميه اليگودرز به روشني مشخص نيست لكن احتمال دارد از اسم طايفه اي ( الگودرز يا گودرزي ) كه اكنون در محل فعلي شهر مستقر مي باشند ، گرفته شده باشد . اين منطقه به گواه مطالعات باستان شناسي آثار هزاره هاي پنجم و چهارم پ.م مشاهده شده و نيز در هزاره هاي سوم ، دوم و اول پ . م داراي اهميت ويژه اي بوده است . شهر فعلي داراي بافتي جديد مي باشد .
بروجرد : شواهد و اشارات تاريخی حاکی است كه بروجرد از شهرهای قبل از اسلام بوده و دلايل زبانشناسی نيز واژه بروجرد را با تركيب دو جزء "برو" "گرد" موجوديت اين شهر را به پيش از اسلام مي رساند زيرا كه گرد در زبانهای قديمی ايران به معنای شهر مي باشد . شهر در آغاز دوره قاجار وسعت گرفت شهر فعلی بروجرد دارای بافت قديمی بسيار زيبايی است و ساختمانهای قديمی و خانه های مسكونی آن از تزيينات جالب چون در و پنجره ارسی های بديعی برخوردار است .
پلدختر : اين شهرستان در جنوب استان لرستان قرار دارد. وجهه تسميه اين شهر به خاطر وجود پلی از دوره تاريخی ساسانی بر روی رودخانه كشكان است كه به پل دختر معروف بوده و اين نام به شهر مذكور نيز اطلاق گرديده است . بنا بر مطالعات انجام گرفته آثار متعلق به هزاره هاي چهارم و پنجم پ. م تا عصر حاضر گزارش شده است . اوج پيشرفت فرهنگی و تمدنی اين منطقه مربوط به دوره ايلام نو - هخامنشی و دوره پارت است .
خرم آباد : خرم آباد مركز لرستان باستانی در دره ای باصفا و بر ساحل رودخانه خرم آباد قرار دارد . به زعم بسياری از محققان زمانی شهر مهم ايلامی خايدالو (هيدالو) برجای آن قرار داشته است . ظاهراً شهر قديمی شاپورخواست (سابرخواست) در دوره ساسانی و قرون نخستين هجری دارای مسجد جامع و بازارها و ساختمانهای بسياری بوده و بافاصله کمی در ساحل چپ رودخانه جای داده شده ، بوده است . هنوز بقايايی از ديوارهای بزرگ و پهن كه از سنگ و ملاط به سبك دوره ساسانی است از محاذی شهر كنونی تا روستای تير بازار ديده مي شود .
دورود : دورود در قسمت شمال شرقی استان لرستان قرار دارد . در خصوص وجهه تسميه اين شهر چند نظريه وجود دارد . قبلاً اين شهر بين النهرين ناميده مي شد كه به جهت قرار گرفتن بين دو رود مي باشد . نام اصلی و اوليه دو رود بنگله بوده سپس به بحرين تبديل شده است . از زمان تأسيس ايستگاه راه آهن در اين محل نام دورود را كه فارسی بحرين است ، برای آن انتخاب نمودند .
نورآباد دلفان : اين شهرستان در شمال استان لرستان قرار دارد . در خصوص وجهه تسميه منطقه به دلفان به جهت وجود طايفه دلفان در اين منطقه مي باشد . آثار مربوط به دوره نوسنگی در اين منطقه يافت مي شود. منطقه دلفان به واسطه اشيای مفرغی دارای اهميت خاصی است . شايان ذكر است در اين شهرستان فرقه ای به نام اهل حق وجود دارد كه از فرقه های قديمی است و دارای عقايد باستانی و اسلامی مي باشند .
الشتر ( سلسله ) : از شهرهای كهن و باستانی استان لرستان الشتر است . اين شهرستان در قسمت شمالی استان لرستان قرار دارد و از آب و هوا و اراضی حاصلخيزی برخوردار است و به علت قرار گرفتن بر سر راه باستانی اهميت ويژه ای داشته است . در اغلب كتابهای تاريخی و جغرافيايی بعد از اسلام نام آن به صورتهای ليشتر ، لاشتر ، الاشتر و اشتر ضبط شده است.
كوهدشت : كوهدشت در قسمت غربی استان لرستان و در ميان دشت پهناور و حاصلخيز كوهدشت و در بين کوههای چنگری ، سرخ دم ، گردله ، سرسورن و كژنه محصور شده است . لفظ كوهدشت در بعضی كتب "كورشت" و يا "كودشت" آمده است . نقاشي های صخرهای هوميان 1 و 2 مربوط به 40000 سال پيش و نقوش صخره ای ميرملاس و دوشه متعلق به دوران ما قبل تاريخ دليل براين ادعا است .
جاذبه های تاریخی لرستان:
قلعه فلك الافلاك : قلعه فلك الافلاك بر بلنداي تپه اي باستاني و طبيعي ، در مركز شهر خرم آباد واقع شده است . اين اثر ارزشمند داراي هشت برج و دو حياط مستطيل شكل مي باشد . ارتفاع بلندترين ديوار تا سطح تپه 5/22متر و مساحت كلي آن 5300 متر مربع است . پلان بنا به صورت هشت ضلعي نامنظم است . ( برای دیدن تصویر قلعه روی نام آن کلیک نمایید)
قلعه زاغه (زاخه) : اين دژ در شهرستان كوهدشت و در بخش رومشگان واقع شده و تماماً از سنگ ساخته شده است . سبك و نوع طاق آن با ساير آثار موجود در استان متفاوت است سنگهاي بكارگرفته شده در اين بنا بصورت حجاري شده و قلوه سنگ مي باشد . دمورگان اين اثر را از آثار دوره ايلامي مي داند اما بنا بيشتر خصوصيات معماري ساساني را دارد . بيشتر قسمتهاي آن در زير خاك مدفون است . ( برای دیدن تصویر قلعه روی نام آن کلیک نمایید)
قلعه مظفری : قلعه تاریخی مظفری در خيابان 24 متري در امتداد خيابان امام خميني شهر الشتر واقع شده است . اين بناي جنوبي داراي دو طبقه است که در ضلع شرقي آن يك برج دايره شكل متصل به بنا مشاهد مي گردد . مربوط به دوران قاجاریه میباشد
قلعه كوهزاد ( وزنيار ) : اين بنا در شهرستان كوهدشت و در بخش رومشگان واقع شده است . تمامي قسمتهاي برجاي مانده بنا از سنگ و ملاط است و قسمت شمالي آن سالم تر از ساير قسمت هاست . سبك طاق اين قلعه شباهتهايي با قلعه زاخه در همين منطقه دارد . موقعيت قلعه بصورتي است كه چشم انداز بسيار زيبايي از درة سيمره و منطقه طرهان و رومشكان را در برمي گيرد . اين اثر منسوب به آيين مهر پرستي و مربوط به دوره اشكاني (پارتي) مي باشد .
قلعه منگره : اين قلعه يكی از دژهای مهم و تاريخی خرم آباد است كه روی قله ای به نام «دز» در باختر روستای گرداب ساخته شده و به نيمه دوم قرن پنجم مربوط است . مساحت قلعه نزديك به 2000 متر مربع و سطح اختصاصی ان شامل 12 اتاق است. اين قلعه تا سال 795 هجری قمري ، يعنی تا هنگام حمله امير تيمور به لرستان ، اهميت نظامی خود را حفظ كرده بود . اكنون از قلعه منگره تنها ديوار تاق های فرو ريخته آن به جای مانده است .
جاذبه های طبیعی:
درياچه كيو (كی يو) : درياچه كيو در كنار پاركی در خرم آباد واقع شده است و آب آن از چشمه تأمين می شود . اين درياچه ، زيبايی خاصی به شهر بخشيده است . مساحت آن هفت هكتار و عمق آن بين سه تا هفت متر است . اين درياچه از ارزش های گردشگری درون شهری برخوردار است .
درياچه گهر (گل گهر) : علاوه بر همه زيبايي هاي
اشترانكوه درياچه گهر گوهر ديگري است كه در زمره درياچه هاي كوهستاني و
مرتفع اين منطقه به شمار مي آيد . اين درياچه از ذوب برف های اشترانكوه و
انباشت آب آن در پشت سد يا آب بندی كه از ريزش كوه پديد آمده ، به وجود
آمده است . فراوانی نسبی آب های ورودی به اين درياچه باعث می شود ، سرزير
آب به درياچه پايينی (بزرگ) بريزد . درياچه گهر مانند آبگيری است كه از
چشمه ها ، آبشارها و سراب های اشترانكوه پرشده و آب آن در تابستان و
زمستان ثابت است . بيشتر سطح درياچه گهر در زمستان يخ می بندد . این دریاچه
از لحاظ زیست بوم و محیط طبیعی اهمیت زیادی دارد و به علت نداشتن راه
ماشین رو تا حد زیادی از خرابی و آلودگی به دست انسان به دور مانده است.
اين درياچه بر روى گسل اصلى امروزى زاگرس قرار دارد . بنابراين اين درياچه
احتمالاً در اثر جنبش گسل دورود و رويداد يك زمين لغزش- سنگ ريزش تشكيل شده
است .
تالاب بیشه دالان بروجرد : این تالاب زیستگاه پرندگان مهاجر در فصل زمستان و نیز پرندگان بومی و تأمین کننده بخشی از آب منطقه است .
تالاب های پل دختر : پلدختر را می توان شهر تالاب های
لرستان نامید ، این شهر دارای تالاب های فصلی و دائمی است که تالاب گری
بلمک با 14 هکتار وسعت بزرگترین آنهاست .تالابهای پلدختر در تابستان دارای
هوای گرمسیری و در زمستان معتدل می باشند تالاب تكانه ، تالاب لفانه ۱و۲ ،
تالاب زردابه ، تالاب سياه ، تالاب بلمك ، تالاب جمجمه ، تالاب كبود ،
تالاب ۱و تاف ۱ و ۲ ، تالاب بيشه دالان تالاب گلم سوزه و تالاب پيكه از
دیگر تالاب های شهرستان پلدختر به شمار می آیند .
غار دوشه : غار تاريخي دوشه در روستاي كرشوراب از
توابع بخش چگني خرم‌آباد واقع شده است . غار دوشه حاوي نقاشي‌ها و
كتيبه‌هاي تاريخي متعدد و جالب توجه است . ارتفاع سقف تا كف غار در
حدود پنج متر است و داخل آن به شكل دايره‌اي منظم است . بر
ديوارهاي مسطح اين غار در حدود 110 نقش با رنگ سياه نقاشي شده و بر
ديواره غربي آن نيز به جز نقش‌هاي ياد شده ، دو كتيبه وجود داشته
كه يكي به كلي از بين رفته و ديگري نيز محو شده است . مهم‌ترين
علت سالم ماندن نقوش كتيبه ، دوري آنها از عوارض طبيعي است . در
دهانه‌حفره‌هاي انتهايي غار ، استخوان‌هاي انسان ، حيوان و سفال‌هاي
شكسته يافت شده است . اين غار اعجاب‌انگيز جزو ميراث ملي ايران در
استان لرستان بشمار مي‌رود .
غار كوگان : اين غار يكي از معدود غارهاي مصنوعي
است كه به دست انسان در دل كوهستان‌ها بوجود آمده است . اين غار
در فاصله هشت كيلومتري خرم‌آباد - كرمانشاه واقع شده است . غار
كوگان جزو غارهاي چند طبقه‌است كه دسترسي بسيار سختي دارد . اين غار
دژ مانند به استناد سكه‌هايي كه در اطراف آن به دست آمده ، به
دوره اشكانيان تعلق دارد و طي قرون متمادي به عنوان يك محل
سكونت دائمي مورد استفاده قرار گرفته است .
غار قاژه يا مغار : اين غار در جنوب شرقي "كوه
يافته" از بخش چگني خرم آباد واقع شده است كه در داخل آن ،
تعدادي استالاكتيت و استالاگميت دارد . دهانه غار به سوي شرق است .
در داخل غار ، حوضچه آب سرد نسبتاً بزرگي با بيش از 5/1 عمق وجود
دارد . اين غار ، اقامتگاه موقت شكارچيان است .
غار قمري : غار قمري در غرب دره خرم آباد واقع شده
است و سطح داخلي دهانه آن بيش از 200 متر است . طول راهرو غار ،
باريك و طولاني است و تاكنون انتهاي آن كشف نشده است .
غار كلماكره پلدختر : «كلماكره» به زبان محلی به معنی
جايگاه بز (كل كوهی) و انجير است . اين غار در 20 كيلومتری شمال باختری
شهرستان «پل دختر» واقع شده و از جنبه های طبيعی و فرهنگی ، در زمره غارهای
با ارزش كشور است . «كلماكره» در يك منطقه باستانی ، در ارتفاعات معروف به
كوه محله و در يكی از دره باغ ها واقع شده است . اين غار از نظر ساختار ،
در سازندهای آهكی دوره كرتاسه به وجود آمده و با توجه به ته نشست های رسوبی
و آهكی فراوان، حاوی استالاگتيت (چكنده ها) و استالاگميت (چكيده های)
بسيار زيباست.
پوشش گیاهی و جنگل ها : سطح جنگلهای لرستان حدود 750 هزار هکتار است که به این وسعت حدود 1250000 هکتار مرتع نیز باید اضافه نمود . در بعضی دامنه ها جنگلهای تنک و پراکنده و در برخی دیگر جنگلهای انبوه و نیمه انبوه دیده می شود . بیشتر جنگلهای لرستان از نوع بلوط است در غرب دره ها و کنار جویبارها و رودها ، گیاهان و نباتات رطوبت پسندی چون بید ، صنوبر و خر زهره دیده می شود . دیگر انواع درختان جنگلی لرستان عبارتند از: زالزالک ، پسته وحشی ، مازو ، زیتون ، گلابی وحشی ، شن ، تاک ، ارجن ، نارون ، انجیر ، گردو ، انار ، آلبالو وحشی ، گیلاس وحشی ، مو ، زبان گنجشک ، توت ، کرنجیل ، ون و ارغوان . غیر از درختان جنگلی ، انواع نباتات دارویی و معطر مثل گل گاو زبان ، خاکشیر ، گل ختمی ، آویشن ، عناب ، ترنجبین ، هلیله ریحان ، گل بنفشه ، پر سیاوش ، کاسنی ، گل محمدی ، گل سرخ ، شقایق ، بید مشک ، لاله ، زنبق ، شیرین بیان و نرگس نیز در استان می روید . همچنین نباتات خوراکی چون پاقزان ، پی نام ، پیشوک ، شنگ ، زرشک ، کنگر وحشی ، ریواس ، حاجی بیان، فرفیان ، پونه و نعناع نیز به دست می آید .
منطقه حفاظت شده اشترانكوه : اشترانكوه يكي از مناطق منحصر به
فرد استان لرستان است كه به لحاظ برخورداري از شرايط ويژه
اكولوژيكي و توپوگرافي زيستگاه مناسب و مستعدي براي رشد و تكثير
وحوش به ويژه پستانداران بزرگ است و به همين دليل از ديرباز به
عنوان يك شكارگاه ممتاز مورد توجه عشاير و اعيان و اشراف بوده است .
وجه تسميه اين نام وجود نيم دايره چال‌ها و معابر خط‌الراءس بين
قلل منطقه است كه افراد محلي آن را به كوهان و گردن شتر شباهت
داده‌اند.
منطقه حفاظت شده سفيدكوه : منطقه حفاظت شده سفيدكوه در استان لرستان بين18/48 تا 43/47 عرض طول شرقي و 49/33 تا 29/33 عرض شرقي واقع شده است . مساحت آن 71477 هكتار مي باشد . این منطقه دارای پوشش گياهي بلوط ، ارژن ، كيكم ، انجير وحشي ، زالزالك ، آلبالوي وحشي ، گلابي وحشي ، بنه ، گون ، درمنه ، چوبك و آويشن است . همچنین منطقه حفاظت شده سفيدكوه دارای پستاندارانی چون كل و بز ، قوچ و ميش ، خرس قهوه اي ، پلنگ ، گراز و گرگ است .
کوههای شرقی و جنوب شرقی : در این ناحیه که مرتفع ترین قلل استان واقع شده ، اشترانکوه با حدود 4050 متر ارتفاع از شمال غربی به جنوب شرقی امتداد یافته و دارای قلل متعدد می باشد در جنوب اشترانکوه کازنهستان و در غرب آن کوه سرسبز واقع شده است . این کوهها در تمامی سال پوشیده از برف می باشند و از منابع آبی مهم استان به شمار می روند دریاچه های زیبای این کوهها در حوزه آبریز رودخانه دز قرار دارند .
کوههای شمالی : در شمال استان کوههای مرتفع از قبیل گرین
با 3623 متر ، رخاش 3592 متر ، میش پرور با 3587 متر و خرگوشناب وجود دارد .
این کوهها در حد فاصل بروجرد و الشتر قرار گرفته و به صورت سدی ارتباط بخش
شمال غربی با شمال شرقی را از یکدیگر قطع نموده است .
کوههای مرکزی : رشته کوهی که بخش میانی شهر خرم آباد را
در برگرفته ، سفید کوه نام دارد . این کوه در شمال غربی شهر قرار گرفته از
شمال غربی به جنوب شرقی امتداد دارد و ارتفاع آن 2931 متر می باشد و نیز
کوه هشتاد پهلو با 2991 متر در این ناحیه قرار دارد .
کوههای غربی : کوههای موجود در غرب استان كه کوهدشت را در
بر گرفته اند عموماً به صورت موازی در جهت شمال غرب به جنوب شرق امتداد
یافته که مهمترین آنها عبارتند از کوه هنجیس با 2642 متر ، پشتکوه با 2002
متر مله کوه با 2004 متر ، کوه بلوران با 1902 متر ارتفاع و چند رشته از
انتهای غربی استان قرار گرفته اند .
کوههای جنوبی : بخشهای جنوبی استان از رشته کوههای کمتری (
در مقایسه با سایر نواحی ) برخوردار است مهمترین کوههای این بخش عبارتند
از : کوه از ، گراخو ، کو ، سراب و کوه گریوه .
اشترانكوه : اشتران كوه رشته كوهی به درازای تقريبی 50
كيلومتر است كه در محدوده اليگودرز و بروجرد در جهت شمال باختری – جنوب
خاوری امتداد دارد . اين رشته كوه يكی از زيباترين كوه های كشور به شمار می
رود كه يخچال های طبيعی و دايمي آن در تمام سال برف و يخ پوشيده شده است .
اشترانكوه قلل متعددی دارد كه بلندترين قله آن معروف به چال كبود و به
نام «سن بران» است كه 4100 متر از سطح دريا ارتفاع دارد . چال های
اشترانكوه و قله هاي مهم آن به ترتيب از باختر به خاور عبارتند از : چال
های ميشان ، كبود ، بران ، فيال سون ، پنجم ، پيار و چال همايون . چال
همايون آخرين چال مهم اشترانكوه است كه قله مرتفع كفت همايون با 4000 متر
ارتفاع در آن قرار دارد .
كوه تمندر : رشته كوه تمندر در نواحی بريرود و زلفی
شهرستان اليگودرز واقع شده است و دارای چهار رشته شمالی ، جنوبی ، خاوری و
مركزی است . رشته شمالی دو قله از ناو دره سر را در بر می گيرد كه به ترتيب
3200 و 3500 متر ارتفاع دارند . رشته مركزی دارای شش قله به نام های قله
مركزی تمندر ، هما ، قله شمالی ، خاوری و جنوبی تمندر و قله جنوبی دره سر
است كه همه آن ها بيش از 3500 متر ارتفاع دارند . قله مركزی تمندر 3900 متر
ارتفاع دارد . رشته شمالی تمندر دو قله فرسش و قله جنوبی را شامل می شود.
رشته جنوبی تمندر نيز شامل يك خط الراس 15 كيلومتری است كه در انتهای
باختری آن قله مخروبه قديمی به نام قلعه دختر قرار دارد .
کوه گرین : بیشتر مساحت آن در شمال استان لرستان و بخشی
نیز در استانهای همدان و کرمانشاه قرار دارد . طول آن به بیش از ۱۸۰
کیلومتر می رسد . قله های بلند آن شامل یال کبود در کوه چهل نابالغان با
ارتفاع تقریبی ۳۸۵۰ متر در جنوب نهاوند ، قله ۱۸ یال در بروجرد و نیز قله
ولاش (۳۶۲۳ متر)در شمال الشتر است . دیگر قله های آن شامل بازگیر و چهل تن
می شود . گرین از غرب به دلفان ، از شمال به شهرستان نهاوند ، از شرق به
شهرستان بروجرد و از جنوب به شهرستان سلسله محدود می شود . گرین در گویش
محلی گرّو و در گویش لکی گروین نامیده می شود و یکی از کانونهای آبگیر
دائمی لرستان است که رودهای دز و گاماسب را تغذیه می کند . از مرتفع ترین و
زیباترین قله های این رشته کوه ، قله ولاش است که مسیر صعود آن از روستای
پرسک در شرق الشتر یا از ونایی و تیزه زن در بروجرد ممکن می باشد .
کوه چهل نابالغان : چهل نابالغان یکی از کوه های عظیم
زاگرس در مرز استان لرستان و استان همدان است . چهل نابالغان از شمال به
نهاوند ، از جنوب به الشتر ، از غرب به شهرستان دلفان و از شرق به بروجرد
محدود است . بلندترین قله آن یال کبود با ارتفاع تقریبی ۳۸۵۰ متر است . چهل
نابالغان بخشی از رشته کوه بزرگ گرین است و دسترسی به آن بیشتر از الشتر
یا نهاوند امکان پذیر است . سراب گاماسیاب در دامنه شمالی این کوه قرار
دارد.
مطالب مشابه :
معرفی استان لرستان
پدر و کودک. سرویس خواب. این منطقه دارای پوشش گياهي بلوط ، ارژن ، كيكم ، انجير وحشي
کودکان خود را از روی نقاشی بشناسیم!!
در واقع نقاشی مانند خواب و رویا به او فرصت می کودک برای استفاده از آموزش وپرورش ارژن.
کاردستی، آسمان ناتمام کودکی..
هنر خلاقه و آزاد به ویژه نقاشی، مانند خواب و مدرس و محقق هنر کودک. آموزش وپرورش ارژن.
فرزندان مضطرب نتیجه شیوه تربیتی ما!!
آیا اضطراب امتحان در سن مشخصی بروز می کند و به مراحل رشد کودک کودک پیش از خواب ارژن. گامی
قصه های قرآنی
در اینجا تعاریفی از ادبیات کودک، قصه، قصه های قرآنی خواب صد ساله آموزش وپرورش ارژن.
نماز و کودکان..
و همچنین باعث می شود قبل از خواب و پیش از مشغول شدن به هر آموزش وپرورش ارژن. کودک سیتی
دعا های دلنشین کودکانه
و در خواب شبانه ارژن. گامی برای اعتدال. منجی سلام دفتر تالیف کتاب های درسی. کودک
برچسب :
سرویس خواب کودک ارژن