مراسم ازدواج در قشم

اسماء پورمولوی

مقدمه

ازمراسمات و جشن هایی که در هرفرهنگ وجامعه ای به طرق و اشکال مختلف اجرامی گردد، مراسم ازدواج است. دین مبین اسلام به نام سنت پیامبر از آن یاد می کند وبه خانواده ها توصیه می کند تا جوانان خویش را به ازدواج ترغیب نمایند و مقدمات ازدواج سهل و آسان را برای آنان فراهم آورند . مراسم ازدواج در قشم هم بنا به فرهنگ رایج در منطقه از آداب ورسوم خاصی تبعیت می کند که کمابیش در اکثر نقاط جزیره این مراسم طبق آیین مشخص و هماهنگی اجرا می گردد و ممکن است با کمی تفاوت جزیی در بعضی مراسمات جانبی آن ، مشاهده گردد.

آیین ازدواج در قشم اگر به شکل سنتی آن اجرا گردد یکی از جالب ترین و منحصر به فرد ترین نمونه ها ، برای میراث فرهنگی منطقه خواهد بود و باید ذکر شود که شکل اجرای مراسم درجزیره و به خصوص شهر قشم بسیار جالب است به طوری که حتی گردشگران داخلی و یا افراد عادی غیر بومی که به دلایلی معمولاً اقتصادی وارد شهرمی گردند، اگرصدای مراسمی از مراسمات عروسی را بشنوند ویا ناخواسته از نزدیک شاهد یکی از مراسمات باشند، تمایل پیدا می نمایند تا درمراسم و جشن عروسی شرکت نمایند و از نزدیک مشاهده گر امورات و جنب و جوش های بین افراد باشند. به طوری که از تماشای مراسمات ویا طرز پوشش زنان محلی در عروسی وحتی تزیینات به خصوص داخل منزل عروس، به وجد می آیند . جالب است بدانید در گویش محلی به عروس (گاوو) و به داماد (دومار) وبه عروسی (عیش) می گویند و در لا به لای مطالب، شما با کلمات و الفاظ محلی دیگری رو به رو می شوید که برای روشن شدن معنا ویا کارآیی آنان در جای خود به شرح آنان پرداخته می شود .

دراین تحقیق به شرح مراسمات رایج در عروسی شهر قشم پرداخته می شود و گه گاه گریزی به رسم و رسومات رایج د رروستا ها و یا عقب گردی به گذشته می نماید و تغییرات به وقوع پیوسته دربعضی مراسمات سنتی رایج، بیان می شود.

مراسم عقد

بر طبق فرهنگ این خطه، درگذشته، رسم بر این بوده که پس از انتخاب عروس آینده ، بعد از مراسمات مربوط به خواستگاری و نشان نمودن عروس و به قولی نامزدی ، دختر و پسر چند روز قبل از ازدواج به عقد یکدیگر در می آمدند و ماندن در دوران عقد را خلاف عرف جامعه می دانستند چون که( دختر و پسر ) حتی تاقبل از ازدواج حتی همدیگر را نمی دیده اند.و تسلیم تصمیمات بزرگتر ها بوده اند . اما در حال حاضرآن رسم درنزد خانواده ها این رسم شکسته شده وبا خواست خود طرفین تمامی مراسمات صورت می گیردو دختر و پسر بعد از نامزدی به عقد یکدیگر در می آیند وبعضی از اوقات مراسم عروسی آنان ممکن است چندین ماه و 1 یا 2 سال بعد برگزار گردد.

اجرای مراسم عقد بد ین صورت است که پدر داماد ، از برادران خود واز آقایان اقوام وآشنا و دوستان دعوت می آورند تا درمراسمی که دریکی از شب های آتی، به این مناسبت تعیین گردیده و در منزل پدر داماد برگزار می شود ، حضور یابند. و از طرفی پدر عروس نیز همچنین از آقایان اقوام و آشنا برای حضور در این شب و در مجلس عقد دعوت به عمل می آورد تا به این ترتیب مراسمی پر ازدحام مردانه را تدارک ببینند . پدر داماد از شیخ شهر که به عنوان عاقد هم در مجالس حضور می یابد، دعوت می نماید ودر واقع وقت این روز را با وقت عاقد تنظیم وبه دعوت میهمانان و به قولی شاهدان می پردازد. پیش ازمراسم شیخ حضوراً یا تلفنی با عروس خانم صحبت می نماید و موافقت وی را برای ازدواج و اجرای مراسم عقد، از زبان خودش می شنود وپس از اطمینان از رضایت عروس ، در مراسم و مجلس مردانه حضور می یابد . با حضور شیخ در مجلس بلا فاصله مراسم آغاز می شود به این صورت که شیخ از داماد می خواهد رو به روی پدر عروس که در کنار شیخ و آقایان دیگر بر پشتی تکیه داده ا ست دو زانو بنشیند و دست در دست پدر زن آینده ی خویش اوراد و تعهداتی راکه شیخ ذکر می نماید ، تکرار نماید . لازم به ذکر است که در خواندن صیغه ی عقد، از جملات عربی استفاده می شود ودرآن میزان مهریه تعیین شده توسط پدر عروس ذکر می گردد وداماد آن را قبول وتایید می نماید و به قولی تسلیم مندرجات ذکر شده درخطبه ی عقد می شود . به عقیده ی مردم اهل سنت، که اکثر بومیان جزیره را تشکیل می دهند، میزان مهریه را 19 مثقال اشرفی عیار بالا می دانند و در تمامی مراسمات عقد این میزان مهریه را تعیین می نمایند و در صورت بالا گفتن مهریه بر این اعتقادند که، به آن مهریه زکات تعلق می گیرد و داماد موظف است هر ساله زکات مهریه را پرداخت نماید. بر همین اصل در تمامی نقاطی که اهل سنت ساکن هستند( چه در جزیره و در نقاط مختلف استان هرمزگان واز اعتقادات ورسم و رسومات اهل سنت نقاط دیگرایران و جهان در این امر اطلاعی ندارم) والبته در صورت مقید بودن آنان به امورات دین و معنویات ، این میزان مهریه رابه طور مشترک در بین آنان شاهد هستیم . در غیر این صورت و پرداخت ننمودن زکات مهریه ، بنیان آن زندگی را سست می دانند و سر انجام خوبی را برای آن انتظار ندارند .در ضمن مبلغی پول هم بعدازعقد بنا به مندرجات ذکر شده در خطبه به پدر عروس تقدیم می گردد که بستگی به توان پرداخت آن در آن لحظه ،توسط داماد دارد . نکته ی مهم دیگری که طبق رسم و عرف در حین اجرای مراسم ، اعتقاد زیادی به آن دارند این است که طرز نشستن حاضرین دراین مجلس بسیار مهم است وحتی اگرفردی موقع نشستن ناغافل انگشتانش را درهم قفل نماید، بدترین شکل ممکن می دانند ، که بلا فاصله با عکس العمل افراد مسن و با تجربه مواجه می شود واز آن فرد خواسته می شود سریعاً از آن حالت خارج گردد.

به هر صورت پس از خواندن خطبه ی عقد، داماد ابتدابا شیخ و پدرزن وپدرخودش دست می دهد وایشان به وی تبریک می گویند . دامادموظف است با تک تک افراد حاضر در مجلس دست دهد وحاضران نیز به وی تبریک می گویند . برگه ی تنظیم شده توسط عاقد، توسط پدر زن و داماد وپدر داماد وبزرگان حاضر در مجلس (شاهدان) امضاء می گردد. پس ازاتمام تمامی تشریفات بلافاصله سفره ی مفصلی پهن می گردد که مملواز انواع میوه و شیرینی ها و دسرهای خانگی می گردد و جدیداً حلیم هم به جمع مخلفات بالا اضافه گردیده که در حال حاضر در اکثر مراسمات عقد طبخ وتزیین شده در سفره قرار می گیرد . دونفری هم مسئول چرخاندن قهوه در جمع حاضر می گردند تا به نحو احسن از مدعوین پذیرایی گردد. پس از صرف میوه و شیرینی مدعوین مجلس را ترک می گویند و به این ترتیب ضیافت عقد پایان می پذیرد.

مراسم حلقه

در صورتی که قرار است داماد بعد از مراسم عقد به نزد عروسش رود این مراسم اجرا می گردد که البته از قبل در این مورد صحبت و برنامه ریزی لازم انجام شده است چمدانی محتوی یک دست لباس و شلوار و چادر و دمپایی وطلا(بنا به سلیقه و وضع مادی داماد ) را آماده می نمایند . خانواده ی عروس مقدمات لازم را تدارک دیده اند وعروس خانم را با آرایش مختصری آماده می نمایند و همچنین اتاق و جایگاهی را برای نشستن عروس و داماد تعیین و تزیینات جزیی و جالبی را در پشت جایگاهشان انجام می دهند. امروزه چشم و هم چشمی بی مثالی در این زمینه در این مراسمات برای چگونگی تزیینات و تدارکات آن ، ایجاد شده که از دیدگاه افراد مسن اصلاً مناسب نیست و به ریخت و پاش زیادی ، از آن یاد می نمایند .

بعد از مراسم عقد ، داماد به همراه مادر و معمولاً اقوام خانم درجه اول و میهمانانی که جمعیت آنان زیاد نیست مقداری ازمیوه و شیرینی مراسم را به همراه خویش به منزل عروس می آورند وداماد در کنارعروس خود قرار می گیرد. سپس رسم بر این است که خانمی که با داماد محرم است ممکن است خواهر یا خاله یاعمه ی وی باشد پس از دعوت عروس وداماد به نشستن طبق عرف و سنت آهسته ودر 3 حرکت ، سر عروس و داماد را به هم می زند و سپس عروس و داماد حلقه های یکدیگر را می پوشانند ( وممکن است بنا به وسع داماد به همراه زیور آلات دیگر تهیه شده توسط وی را به عروس خود می پوشاند) و صدای کل و دست زدن بلند می شود و خانم ها یکی پس از دیگری برای تبریک به نزد آنان می آیند وبرسر آنان پول می ریزند و برایشان آرزوی خوشبختی می نمایند . مراسمات جانبی در کنار آن بریدن کیک توسط عروس وداماد و یا خوراندن عسل به یکدیگر است که چنانچه گفته شد از دیدگاه افراد مسن مطرود است و در واقع آن را رسم فرنگی ها می دانند.چمدان آورده شده به عنوان همراه حلقه، نیز باز و به جمع حاضر نشان داده می شود . به هر صورت پس از اجرای مراسم از میهمانان پذیرایی می گردد وبه این ترتیب مراسم حلقه پایان می پذیرد.

ساخت حجله

طبق سنت و فرهنگ رایج در منطقه ، اتاق عروس وداماد که معمولاً در منزل پدر عروس تعیین و تزیین می گردد حجله( در گویش محلی به آن چله می گویند) نام دارد . که برای تزیین آن ترجیحاً از آیینه ، گلدان ، سجاده ، پارچه های زر بافت ، به همراه اشیا ء رنگی و فانوس های زرق و برق دار و چراغ های چشمک زن و... استفاده می شود و همچنین در سقف آن نیز تزیینات جالبی به کار می رود که تمامی آن کارها را افراد، با سلیقه ی خویش انجام می دهند .و سعی می نمایند با توجه به بزرگی و کوچکی اتاق تزیینی متفاوت و منحصر به فرد رابرای زیبایی حجله به کار برند . گفتیم برای تزیین حجله از آیینه استفاده می شود در گذشته (همچنین در روستاها) مسئول تهیه ی آیینه و گلدان ها خانم های مشخصی بوده اند که طبق پیغام مادر عروس موظف بوده اند ظرف مدتی که به آنان اعلام می شده هر مقدارآیینه را که در توان داشته اند ، جمع آوری نمایند وبه منزل عروس آورند . آنان نیزاز نزد افراد مشخصی که خود آنها را می شناخته اند آیینه ها و گلدان ها را تهیه می نموده اند و بر طبق روش کاریشان آمار دقیق را یاد داشت می نموده اند تا در نوبت های بعدی باز هم به آنان آیینه داده شود. اما در حال حاضراین خانم ها دیگر وجود ندارند و مادر عروس با تماسی تلفنی با دوستان و خویشان آینه های مورد نیاز برای حجله ی دخترش را فراهم می آورد . در ساخت حجله نیز افراد متبحری در قشم و سطح جزیره وجود دارند که به محض اطلاع انان ، با تمام وسایلی که خود در اختیار دارند به تزیین حجله می پردازند وطبق زمان داده شده به آنان، حجله را تحویل صاحب خانه می دهند و مزد واجرت خویش را دریافت می نمایند . که البته محدودیتی که در ساخت حجله توسط این افراد وجود دارد این است که در مهلتی که خود تعیین می نمایند ( حداکثر 15 یا 20 روز ) برای خراب کردن حجله مراجعه می نمایند . ولی در حال حاضر اگر حجله توسط افراد صاحب خانه یا با کمک دوستان و جوانان خانواده ساخته شود تا زمانی که کسی آیینه ی خویش و وسایلش را لازم نداشته باشد ، حجله پا بر جا خواهد بود. ( حداکثر پا بر جایی یک حجله ، یک یا یک ماه ونیم خواهد بود .)لازم به ذکر است که مهلت ساختن و تزیین حجله تا قبل از شروع اولین روز عروسی است و پس از نصب آیینه ها وتزیینات دیگر توسط مردان، بقیه ی کارها به خانم ها واگذار می شود تا پشتی ها و تزیینات جزیی و ریزه کاری های دیگررا انجام دهند مثلاً آماده نمودن دو پشتی سبز رنگ گلدوزی شده با گلابتون و لوازم جانبی آن(جایگاه عروس و داماد در حجله )، تزیینات داخلی تخت و بالش و پشتی هایی که در آن گذاشته می شود و دکوریا میز تلویزیون و لوازم صوتی ،تصویری و اشیای دکوری برای زیبا ترنمودن حجله وحتی در گذشته انواع قطعات بزرگ طلا به در تخت عروس و داماد نصب می شده که این رسم هم الان منحل گردیده است و.... که همه ی آنها طبق سلیقه ی خانم ها در اتاق چیده می شود واز کارهای بعدی است که صورت می گیرد. به این ترتیب به محض آماده شدن حجله ، سور و سات عروسی نیز آغاز می شود . ودر ضمن رفت و آمد اقوام درجه یک عروس چه خانواده ی پدری وچه خانواده ی مادری دراین ایام( درست نمودن وتزیین حجله )برای کمک کردن و تمهید مقدمات و حتی جمع آوری بهترین تزیین ها برای حجله زیاد می شود تا خانواده با آمادگی کامل به استقبال عروسی روند .

جالب است بدانید بر طبق عرف ، چون حجله در منزل عروس ساخته می شود ، عروس باید از دیدن و یا بازدید از حجله اجتناب نماید واگر خلاف این رفتار نماید با عکس العمل اطرافیان به خصوص مادر خودش ویا افراد مسن روبه رو می شود .

خوار وبار عروسی

طبق سنت و عرف این خطه خانواده ی داماد موظف است تمامی مواد و اقلام لازم برای عروسی را هم برای خانه ی خویش وهم برای خانه ی عروس، تهیه نمایند .

که دقیقاً یک یا دو هفته پیش از شروع عروسی ، توسط داماد و چند نفر از همراهانش اقلامی از وسایل و مواد غذایی از قبیل برنج وشکر و روغن وحبوبات و... گرفته تا شربت و وسایل مورد نیاز ادویه وشکلات وحلوا و کبریت و.... که به عنوان خوار وبار عروسی مطرح است و به قولی مواد غذایی که در عروسی در خانه ی عروس لازم است ، شبانه وبا مراسمی خودمانی به منزل عروس انتقال داده می شود . در خانه ی عروس هم با پاشیدن بادام و شکلات بر روی خوار وبار و افرادی که حامل آن می باشند به استقبال خوار وبار رفته و اقلام خوار وبار را تحویل می گیرند . لازم به ذکر است خوار وبار تهیه شده طبق لیستی که در مغازه ها وجود دارد به داماد داده می شود و در صورت لازم نداشتن اقلامی که کارآیی ندارد خود داماد آن را حذف می نماید و مقدار آن را به میزان حداکثری برآوردی که از میهمانان و مدعوین می شود، تهیه و خریاری می نماید.

پس از تحویل خوار و بار، از فردای آن روز مادر عروس از همسایگان خویش دعوت می نماید تا بعد از ظهر ها گرد هم آیند و به تمیز نمودن برنج و حبوبات و..... بپردازند . وسایل ادویه ( شامل فلفل سیاه و گشنیز و زیره و....) را تمیز می نمایند ومی شویند وپس از خشک نمودن آنها در زیر نور آفتاب و هوای آزاد ، آسیاب می نمایند وبا اضافه کردن آنها با هم ادویه ا ی خوشبو درست می کنند که در غذای عروسی استفاده می شود .

تمیز نمودن خوار وبار حال و هوای خاصی دارد که زنان هر بعداز ظهر دور سینی ها می نشینند وعلاوه بر کار از هر دری سخن می گویند واوقات خوشی را در کنار همدیگر سپری می نمایند . مادر عروس موقع انجام کار بر سر آنان شکلات و بادام می پاشد و بعداز اتمام کار از همه پذیرایی می نماید تا زنان و همسایگان روز آینده با طیب خاطر بار دیگر جهت همیاری به منزل عروس مراجعه نمایند وبه تمیز نمودن خوار وبار و مهیا نمودن امورات بپردازند وبه قولی به مادر عروس کمک نمایند . نا گفته نماند در خانه ی داماد هم دقیقاً چنین روالی بر پاست وهمکاری ها و همیاری های جالبی را بین افراد در این امر نیز شاهد می باشیم .

غذای عروسی

وقتی خوار وبار تمیزوآماده گردید دوباره به گونی ها و درجای مناسب قرارمی گیرد .تاروزی آشپز تعیین شده برای طبخ غذای روز عروسی، برای بررسی اقلام موجود می آید وبا برآوردی که از میهمانان می نماید ، لیست موادی که لازم دارد را در اختیار خانواده ی عروس قرار می دهد تا به همان مقدار خواسته شده اقلام خوار و بار در اختیار آشپز قرار داده شود . معمولاً در کوچه یا محلی کنار منزل چندین اجاق آتش به تعداد قابلمه های طبخ غذا مهیا می گردد و تمامی چیزهای لازم را آماده می نمایند تا آشپز بدون هیچ مشکلی مسئولیت طبخ غذاو تحویل به موقع آن به صاحبخانه را انجام رساند .طبخ شام و ناهار عروسی بر عهده ی آشپزاست ووی برای رسیدن به این هدف افراد زیادی از زنان و مردان که با جنب وجوشی جالب و وصف ناشدنی در تلاش و تکاپو هستند ، را به کمک می طلبد تا به موقع غذای سفارش داده شده را تحویل دهدواز مسئولیت خویش سربلند در آید. ودر واقع در اجرای رسم رسومات سنتی است که ما همیاری های افراد را بدون هیچ انتظاری از یکدیگربه نظاره می نشینیم که چگونه افراد با دلی پاک و ساده در حال فعالیت و همکاری هستند و با کم رنگ شدن مراسمات سنتی کمترشاهد آن صمیمیت در بین افراد می شویم .مثلاً تصمیم محول نمودن غذا به رستوران، باعث حذف قسمت خوار وبارعروسی و همیاری هاو همکاری های صمیمی بین افراد در این مورد می شود.

خندغ

خندغ به خانم یا خانم هایی اطلاق می گردد که از جانب مادر عروس یا مادر داماد وبه نیابت از آنان ماموریت دارند که به در تک تک منازل بروند ومردم شهر را به ضیافت عروسی دعوت نمایند.یک خندغ ممکن است خاله یا عمه یا همسایه و خانمی که نسبت نزدیکی با عروس یا داماد داردویا اینکه داوطلب این امر می شود ، باشدبه طوری که با پوشیدن لباس و چادر محلی شیک ومرتب به درب خانه ها مراجعه می نمایند وبیان می کنندمادر داماد یامادر عروس سلام رسانده و گفته بسم ا... از شب ...... تا شب ...... به مراسم عروسی ........ عروس وداماد را معرفی می کند بعد مراسمات بعدی راکه درچه شب هایی برگزار می شود را نیز اعلام می نماید و تاکید می کنند که حتماً در مراسم حضور داشته باشند . ( مم گاوو (مم دوما ر) سلام ایرسوند و ایگو بسم ا... ازشو .... تا شو....... و..............) اما امروزه در این مراسم سنتی باز هم خللی وارد شده و دعوت حضوری تقریباً رو به انحلال رفته ودعوت عروسی تلفنی صورت می پذیرد البته به اسنثنای اقوام نزدیک که مادر عروس یا داماد خود شخصاًچند روز پیش از مراسم اقدام به دعوت از آنان می نماید.

کارت دعوت هم وسیله ای رایج برای دعوت افراد شده که مسئولیت پخش آن بین مردم ، برعهده ی جوانان فامیل است.

زمان عروسی

از قدیم رسم بر این بوده که معمولاً ایامی که عروسی بر گزار می شود راطوری در نظر می گیرند که به شب جمعه (پنجشنبه شب ) پایان پذیرد . ولی باز هم امروزه تغییری که ایجاد شده این است که در ایام دیگر هفته هم مراسم برگزار می شود .ولی باز هم هستند افرادی که به این امر مقید هستند که حتماًپایان عروسی در شب جمعه باشد.مراسمات عروسی ابتدا از هفت شب و هفت روز به سه شب و سه روزتقلیل یافت واینک ودر حال حاضر حداکثر زمان اجرای مراسم یک روز و دو شب برای دعوت عموم می باشد و البته جدای از مراسمات بعدی آن که در ادامه به شرح آن می پردازم .لازم به ذکر است که این تحقیق هم به تشریح عروسی می پردازد که به شب جمعه خاتمه می یابد .

در برگزاری ایین عروسی این خطه ، مراسمات ویژه ای اجرا می گردد که تا آنجا که مطالب یاری می نماید سعی می نمایم با تمام جزییات آن را تشریح نمایم و امیدوارم در این امر حق مطلب را ادا نمایم .

مراسم حنا دزدی

دوشب قبل از شب زفاف در منزل عروس با دعوت از اقوام درجه اول در خانه ی عروس مراسم حنا دزدی اجرا می گردد طریق اجرا به این صورت است که عروس خانم لباسی سبز به تن می پوشد و با چادر وشالی سبز صورتش را می پوشانند ( که از این شب عروس خانم دیگر به اطرافیان رخ نمی نمایاند تا شب آخر عروسی که نقاب از چهره اش برداشته می شود) و در اتاقی از اتاق های خانه ی پدر، تشکی برای وی پهن می گردد وعروس خانم بر روی آن می نشیند .سپس خانمی متبحر در کار حنا گذاری، در کف پای عروس مشغول حنا گذاشتن می شود تا در شب بعد حنای اصلی خوب خوب برپای عروس خانم رنگ بگیرد . از طرفی پدر عروس هم روی سر دخترش پول می ریزد و دختران فامیل هم پس از جمع آوری مبالغی به عنوان تبرک به هلهله و پایکوبی می پردازند وشبی خوش را در کنار هم سپری می نمایند چون حنا گذاری واقعی در دست و پای عروس رسماً در شب بعد از این مراسم صورت می گیرد این نوع حنا گذاری به حنادزدی معروف است .ومعمولاً در همه ی مراسمات عروسی رواج دارد.

مراسم ظهر چهارشنبه ( روز اول عروسی )

ظهر چهارشنبه در خانه ی پدر عروس (همچنین در خانه ی داماد) تمامی اقوام نزدیک مادری وپدری عروس ( عمه، خاله، عمو ها ، دایی ها با همسران و فرزندانشان ) برای ناهار دعوت می شوند و معمولاغذایی که توسط آشپزتدارک دیده می شود با گوشت تازه ی بز است . نا گفته نماند که قبلا ً به دلیل ارزانی راس های بز به جای گوشت مرغ ، به همراه خوار وبار چند راس بزتوسط خانواده ی داماد آورده می شد ودر کنار آشپز قصاب هم مسئولیت ذبح کردن بزها را بر عهده داشت و سپس گوشت های تازه را در اختیار آشپز قرار می داد .اما در حال حاضر گوشت اصلی به کار رفته در غذای این روزو روزعروسی ترجیحاً گوشت مرغ است که به هنگام تهیه ی خوار وبار خریداری و در فریزرخانه ی داماد یا جایی مناسب دیگر نگه داری می شود. اما نا گفته نماند در بین خانواده های متمول تر گوشت قرمزبه خصوص گوشت بزدر طبخ غذای عروسی استفاده می گردد. (در عروسی هایی که در روستا برگزار می گردد برای غذای عروسی گوشت گاو طبخ می گردد .)در خانه پدر داماد هم چنین ضیافتی بر پاست اما همیشه گفته می شود عروسی در خانه ی عروس از شور و تنوع خاصی بر خوردار است چون علاوه بر تنوع مراسمات ساز و دهل و موسیقی چاشنی مراسماتشان می باشد ودختران و خانم های فامیل هم به محض یافتن زمانی مناسب به رقص و پایکوبی می پردازند و محفل را گرم می نمایند . نکته ی مهمی که باید ذکر شود این است که درست است که این روز دعوت از اقوام درجه یک فامیل است و زنان و مردان دعوت شده اند اما مجلس و محفل مردان کاملاً مجزا از زنان است و به هیچ عنوان مردی حتی عمو و یا دایی در اتاق هایی که زنان نشسته اند وارد نمی گردند مگر بنابه ضرورت که با اطلاع قبلی صورت می پذیرد.

مراسم ساخت (چهار شنبه شب)

قبل از تشریح این مراسم ضروری دانستم ابتدا ساخت را به شما معرفی نمایم که به شرح آن می پردازم: در زمانی که عروس و داماد رسماً به نامزدی یکدیگر در می آیند و به عبارتی عروس برای داماد نشان می شود، مادر داماد شروع به تهیه ی اقلام متنوعی از پوشاک برای عروس آینده ی خویش می نماید و پارچه هایی برای پیراهن که سعی می شود از بهترین پارچه ها انتخاب گردد وپارچه های مخصوص شلوار به همراه اقلام مورد نیازش( شک ، گلابتون ، زری و پولک و....) که برای دوختن شلوار بندری به دست خیاط های چیره دست و معروف داده می شود تا بهترین دوخت را برآنها بزنند. چادر دمپایی و تمامی چیزهای ضروری عروس تا جعبه آرایش ولوازم بهداشتی و آرایشی و... وحتی نخ و سوزن تهیه و در چمدان های خریداری شده تزیین و گذاشته می شود که باید تمامی این اقلام تا مراسم ساخت آماده شود نا گفته نماند تمامی هزینه ها را باید داماد و البته با کمک پدر خویش در اختیار مادر یا خواهران قرار دهد تا بهترین چیزها برای عروسش تدارک دیده شود به تمامی اقلامی که باید تهیه شود ، ساخت می گویند . که در3 تا 4 چمدان چیده می شود ودر این شب تزیین شده وبا مراسم باشکو هی از خانه ی داماد به خانه ی عروس انتقال داده می شود.

خنچه

به لنجی کوچک یابه وسیله ای مد ور چوبی که به شکل جالبی تزیین گردیده و حتی چراغی درآن تعبیه شده که نورافشانی می نماید که ازصاحبانشان برای شب ساختی اجاره گرفته می شود و معمولاًتوسط خانم یا آفایی روی سر گذاشته می شود و چرخانده می شود ،خنچه گفته می شود. خنچه در مراسم ساخت جایگاهی دارد چنانچه در باره ی تهیه ی ساخت گفته شد در شب ساختی چمدان های آماده شده و تزیین شده از خانه ی داماد به خانه ی عروس انتقال داده تا تحویل خانواده ی عروس گردد خنچه به عنوان پیشاهنگ در اول صف ساخت حرکت می نماید چمدان ها را پشت سرآن وارد منزل عروس می نمایند و بلافاصله به اتاقی که عروس خانم در آن مستقر است انتقال می دهند شخصی که این وسیله را بر روی سر می چرخاند همچنین لحظاتی در حیاط به انجام این حرکت می پردازد به گونه ای که آن را یک دور به راست و یک بار به چپ می چرخاند تا شادی خاصی به محفل دهدو حتی باریتم آهنگ دهل یا موسیقی که از بلندگو پخش است این چرخش انجام می شود سپس اگر خنچه در دست مردی باشد به دست خانم ها داده می شود تا بعد از چمدان ها به اتاقی که عروس درآن مستقر است(عروس خانم در پوشش سبز رنگی است و کاملاًچهره پوشانده است و خانم متبحری در حال گذاشتن نقش حنا بر دست و پایش است)، انتقال داده شود. لازم به ذکر است که مراسم تشریفاتی نیز در پناه آن اجرا می گردد به طوری که در محفظه ی داخلی خنچه ، ظرفی حنای شل شده و تزیین شده گذاشته شده که از خانه ی داماد به خانه ی عروس آورده می شود تا در حناگذاری در پاهای عروس به کار رود واز طرفی پس از رسیدن خنچه و در آوردن حنا از آن ظرفی از حناکه توسط خانواده ی عروس قبلاً آماده شده جایگزین آن می گردد تا به منزل داماد انتقال داده شود و در حنا گذاری کف پا وکف دست آقا داماد از آن استفاده شود.

شب ساخت جزو شب هایی است که دعوت عموم خانم هاست وجمع کثیری از خانم هادر این شب حضور می یابند تا شاهد ورود ساخت به خا نه ی عروس گردند از طرفی از خانه ی داماد جمع زیادی از خانم ها ساخت را همراهی می نمایند تا طی مراسم باشکوهی ساخت را (چمدان ها را) که بر روی سر دارند همراه با رقص و پایکوبی مضاعفی که از خود نشان می دهند به خانه ی عروس منتقل نمایند . به این ترتیب پس از تحویل چمدان ها و صرف شربت بعداز مکثی تقریباً نیم ساعته برای برگرداندن خنچه به منزل داماد آماده می گردند وبا زدن کل ، خنچه دوباره توسط همان فرد بر سر گذاشته می شود و با همان حرکات آغازین ( چرخش آن با ریتم موسیقی پخش شده) به سمت ماشین ها حرکت و به منزل داماد بر می گردند .

برطبق عرف در منزل عروس معمولاًکمی ازحنای در آورده شده از خنچه را به کف پای عروس می کشندودر صورتی که خانواده ی عروس مایل باشند ساخت آورده شده را به زنان حاضر نشان می دهنددر غیر این صورت تا رفتن عموم به چمدان ها دست زده نمی شود.

در منزل داماد به محض برگرداندن خنچه تشکی سبز برای داماد پهن می نمایند ومعمولاً داماد با اکراه روی آن تشک می خوابد. با سلام و صلوات از حنای آورده شده توسط خنچه و از خانه ی عروس ، برکف دست و پای داماد کشیده می شود ودر این حین نیز برسر داماد پول و شکلات می ریزند . پس از اتمام کار بلافاصله قبل از رنگ گرفتن حناها، آن هارا از دست و پای داماد جدا ووی بلافاصله حناها را می شوید.

در همین شب ، فعالیت های مربوط به ضیافت فردا آغاز می گردد و عده ی زیادی از زنان دوشادوش جوانان و مردان برای قطعه نمودن گوشت ها ویا مرغ ها و همچنین پوست گرفتن وتکه نمودن سیب زمینی ها و پیاز ها بسیج می گردند تا آشپز بدون هیچ دغدغه ای بهترین شکل غذا را برای میهمانان طبخ نماید . و به قولی صاحب مجلس را سربلند بیرون آورد .(این فعالیت ها هم در منزل عروس وهم در منزل داماد انجام می پذیرد .)

مراسم روز پنج شنبه ( ضیافت عموم )

مراسم مولودی زنانه

اما در منزل عروس از صبح برنامه ی دیگری اجرامی گردد و آن هم اجرای مراسم مولودی زنانه است که به هنگام دعوت مردم ، بر این موضوع وبر موعد آن تاکید گردیده است . مولود مراسمی است که تعدادی ملا از روی کتاب مولد برزنجی ویا از حفظ کلمات و جملاتی را به صورت عربی و با آهنگ خاص آن ادا می نمایند ودر واقع متن آن چنانچه از اسم آن بر می آید اختصاصاً مربوط است به لحظه ی تولد نبی مکرم اسلام (ص) تا لحظه ی معراج آن بزرگوار و نعت حضرت (ص) است که رنگ و بوی معنوی خاصی به مجلس می دهد و در واقع مراسم ازدواج دو جوان را با نام رسول ا... (ص) متبرک می نمایند .

از ساعات اولیه ی روز زنان زیادی به منظور بهره برداری از برکات معنوی این مراسم در مجلس حضور می یابند و منتظر شروع مولودی می شوند خانم های ملا که تبحر خاصی در اجرای مولودی خوانی دارند و از قبل از آنان دعوت حضوری صورت گرفته نیز در مجلس حاضر می شوند و به محض اعلام صاحب مجلس ، مولودی را آغاز می نمایند . مراسم آغاز می گردد و در قسمت هایی زنان حاضر ساکت وبه مراسم گوش فرا می دهند و در جاهایی نیز باید ملا ها را همراهی نمایند و در جواب ملا ها اورادی را ذکر نمایند . مدت اجرای مراسم با زمان اذان ظهر تنظیم می شود به طوری که قبل از اذان باید مراسم پایان یابد و تاقبل از اذان حتی فرصت پذیرایی از افراد نیز باشد.که بعد از مولودی خوانی با میوه وحلوا و قهوه از زنان حاضر در مجلس پذیرایی می گردد.پس از ادای نماز ظهر بلافاصله سفره های ناهار پهن می گردد البته چنانکه قبلاً هم اشاره گردید هیچ مردی در منزل و در مجلس زنانه وجود ندارد و پذیرایی از مدعوین مرد در مجالسی که از قبل مهیا و مرتب گردیده صورت می پذیرد حتی در صورت کمبود جا همانگونه که از قبل پیش بینی شده حتی همسایه ها چون آبروی همسایه را آبروی خویش می دانند خانه های خویش را در نیز اختیار صاحب عروسی می گذارند .وبه این ترتیب سفره ها پهن می گردد وبا همکاری و بسیج جوانان چه مرد و چه زن غذا ها دربین میهمانان به درستی پخش تا پذیرایی شایسته ای از مدعوین صورت پذیرد و به این ترتیب جمع کثیری از مدعوین به صرف غذا می پردازند .معمولا ً غذایی که در این روز طبخ می شود به صورت پلویی است و به همرا ه مخلفات و چاشنی های دیگری چون ترشی و سبزی و یا نوشابه غذا سرو می شود .

حمام داماد و مراسم ازوا

این مراسم عصر پنج شنبه ودر منزل داماد برگزار می گردد بدین سان که در اثنایی که داماد در حمام است گروه ازوا کنان در کوچه به اجرای مراسم می پرداند این مراسم به شکلی است که گروه لباس سفید بلند بر تن دارند ودر ردیف در کنار یکدیگر و در حالی که دست بر کمر هم گذاشته اند ، می ایستند و به صورت موزون در حالی که اورادی را می خوانند با حرکاتی جالب و هماهنگ عصاهای خود را به حرکت در می آورند. افراد دهل زن نیز به این مراسم شادی خاصی می دهند به طوری که آنان نیز موزون با حرکت افراد به نواختن دهل می پردازند و در ضمن شخصی هم در بلند گوی دستی که در دست دارد جملات نامفهوم اما موزونی را قرائت می کند و بقیه، آن جملات را تکرار می نمایند . به این مراسم سنتی که جزو میراث فرهنگی غنی این منطقه می باشد ازوا می گویند. پس از استحمام داماد که لباس دامادی خویش را از الان پوشیده با همراهی گروه ازوا به محلی در حیاط که قبلا ً جایگاهی برایش مشخص و تزیین گردیده هدایت می شود و در جایگاه می نشیند(در صورت نبود حیاط این مراسم در کوچه اجرا می شود و جایگاه داماد نیز همان جا آماده شده است ) و نظاره گرمراسم می شود.

نا گفته نماند این مراسم کاملاً مردانه است وبه محض شروع ، خانم ها در اتاق ها مستقر می شوند و از پشت در فقط شنوای مراسم خواهند بود .

گروه ازوا و دهل زنان و تک خوان در وسط قرار می گیرند و جوانان و مردان به صورت دایره وار و رقص کنان به دورآنان به حرکت در می آیند وبه مراتب هر چه افراد بیشتری به حلقه ی آنان اضافه می گردد دایره بزرگ تر می شود وبه رقص و پایکوبی می پردازند در این اثنا گروه ازوا که در وسط قرار دارند تک به تک و به نوبت حرکات نمایشی از خود به نمایش می گذارند ودر این بین جمعیت زیادی از مردان و جوانان نیز فقط به تماشای مراسم می پردازند که به وسیله ی شربت از آنان پذیرایی می شود . پس از اتمام مراسم و صرف شربت ، توسط بعضی افراد برسر داماد اسکناس ریخته می شود و سپس پدرو برادران داماد وتک به تک اقوام و آشنایان و همسایگان و جوانان و دوستان حاضر در مراسم به داماد تبریک گفته و برایش آرزوی خوشبختی می نمایند و بعضی از افراد نیز با تمایل خویش به عنوان کادو در جیب داماد مبلغی پول می گذارند .

پس از خارج شدن مردها از حیاط، داماد به سمت اتاق و به هدف دیدار مادر می رود و مادر نیز که در انتظار دیدار فرزندش است با رویی گشاده به استقبال فرزندش می رود وبر سرش پول می ریزد و با وی رو بوسی می نماید و از صمیم قلب برای فرزندش آرزوی خوشبختی می نماید . به همین ترتیب خواهران و عمه ها و خاله ها و محارم وی تک به تک با وی دست می دهند وبرایش آرزوی خوشبختی می نمایند و همچنین افراد دیگر حاضر در مجلس به احترامش بلند شده و برایش آرزوی خوشبختی می نمایند.

افراد مسن در مورد آداب و رسوم حمام داماد و مقدمات قبل از آن در گذشته مطالبی را بیان می نمایند که شاید شنیدن آن خالی از لطف نباشد .

در گذشته رسم چنین بوده که فردی که می خواست ازدواج کند به دلیل ارزانی یا وفور بز ، چند راس بز خریداری و سپس ذبح می نموده و گوشت تازه را به خانه های افراد متمول که وضع مالی مناسبی داشته اند بنا به تعداد افرادی که در منزلشان حضور داشته اند مقدار گوشت برایشان فرستاده می شد . بعد از گذشت چند روز که داماد را برای استحمام و پوشاندن لباس دامادی به حمام می برند همان افراد ثروتمندی که گوشت دریافت کرده بودند ، حتماً در مراسم شرکت می نموده اند وبر طبق رسم آن زمان ، پس از استحمام داماد دستمالی پهن می گردیده و فردی که در این زمینه تبحر داشته ابتدا مبلغی پول در دستمال می انداخته به طورمبالغه آمیزی اعلام می نموده که فلانی این مبلغ پول را به داماد داد (مثلاً 5 هزار تومان بیشتر در دستمال نبوده ولی اعلام می شده از طرف فلانی 50 هزار تومان داده شد ) در اینجا افراد دیگری ترغیب می گردند تا مبلغ بیشتری از میزان اعلام شده بپردازند وبه همین صورت افرادی که گوشت دریافت نموده بودند مشارکت زیادی می نموده اند به طوری که در پایان مراسم مبلغ هنگفتی جمع آوری می شده که کمک خرجی مناسبی برای داماد محسوب می شده است .این رسم در حال حاضر به طور کامل به خصوص درشهر قشم کاملاً منحل گردیده است.

مراسم شب آخر ( پنج شنبه شب )

پس از صرف شام در منزل داماد طبق موعدی که در کارت دعوت تعیین گردیده مراسم مولودی خوانی (مولودی مردانه) در منزل داماد برگزار می گردد. که البته اکثر اوقات اتاقی بزرگ در داخل منزل را آماده می نمایند در غیر اینصورت جلو درب حیاط جایگاهی مناسب آماده می نمایند و بلند گوها را نیزآماده می نمایند تا مولودی آبرو مندانه ای را برگزار نمایند . همان گونه که قبلاً در باره ی مولودی توضیح داده شد این مولودی بر عکس مولودی زنانه ، کاملاً مردانه است ودعوت شدگان همه مرد می باشند . ملا ها در موعد مقرر مولودی را آغاز می نمایند و جمعیت کثیری از مردان به جمع حاضر ملحق می گردند و از برکات این مراسم بهره مند می گردند .

در اثنایی که مراسم مولودی خوانی در منزل داماد بر گزار می شود ، در منزل عروس جشن با شکوه زنانه برپاست عروس را که از ظهر به آرایشگاه برده اند باسلام و صلوات وارد مجلس می گردد وخانم های پیر و با تجربه ، همگی را به ادای صلوات دعوت می نمایند . و اهالی منزل با سینی حاوی اسپند و به پیشوازش می روند ویک نفر از خانم ها نیز در حالی که قرآن قرار گرفته در محفظه ای زیبا را تا لحظه ای که عروس به جایگاه تعیین شده همراهی می شود را بالای سر او نگه می دارد . طبق رسم امروزه آهنگی به نام نازگل را پخش می نمایند و عروس را خیلی آرام به طوری که همه ی افراد حاضر چهره ی او را ببیننداز میان جمعیت عبور می دهند خانم ها و دخترانی نیز پیشاپیش وی با حرکات دستمال(دستمال بازی) به شور و شعف مجلس می افزایند . پس از استقرار عروس جشن روال عادی خود را پیش می گیرد. فقط در این میان خانم هایی که می خواهند قبل از ورود داماد مجلس را ترک نمایند به دیدن عروس می روند وپس از تبریک به وی مجلس را ترک می کنند . قابل ذکر است در گذشته و حتی در حال حاضردرعروسی های سنتی ترو مذهبی، که هم اینک هم در شهر قشم و در روستاها مشاهده می گردد چهره ی عروس را در این شب به کسی نشان نمی دهند و عروس در لباسی سبز با چادری سبز کاملاً پوشیده ، بعد از ورود داماد، به حجله برده می شود. اما هم اینک باز هم شاهد شکستن سنت ها هستیم به طوری که در اکثر قریب به اتفاق عروسی ها ، عروس با لباس تور سفید و با موهای آرایش شده وبا قیافه ای بسیار متفاوت در بین جمع وارد می شود.

در خانه ی دامادهم اینک مراسم مولودی خوانی پایان پذیرفته و مشغول پذیرایی از مدعوین هستندبه محض صرف شیرینی آهنگ حرکت زده می شود ودر واقع وقت بردن داماد به خانه ی عروس فرا می رسد.گروه رزیف (گروهی که بعداز ظهر مراسم ازوا را اجرانمودند ) هم اینک پیشاپیش جمعیت به حرکت در می آیند . در صورتی که مسافت خانه ی داماد تا خانه ی عروس نزدیک باشد گروه ومردان پیاده حرکت می نمایند در غیر این صورت مسافتی را با ماشین ودو یا سه کوچه مانده به خانه ی عروس پیاده می گردند ومسافت را تا خانه ی عروس پیاده طی می نمایند. به هر صورت گروه رزیف پیشاپیش جمعیت به همان شکل همراه با دهل زنان با آهنگ ریتمیک و تک خوانی که در بلندگو می خواند ، به حرکت در می آیند .ودامادراکه دونفر به صورت اسکورت در کنارش قرار دارندو دو دستش را گرفته اند پشت سرگروه رزیف حرکت می نماید ودر پشت سر داماد جمع کثیر مردان ،آنان را همراهی می نمایند وبه آرامی در خیابان و کوچه ها به حرکت در می آیند . به محض حرکت کردن مردان وبردن داماد خانم های حاضر در منزل داماد و مدعوین (به استثنای مادر داماد) بلافاصله سوار بر ماشین ها شده وبه خانه ی عروس حرکت می کنند وزودتر از مردان به خانه ی عروس می رسند و با ورود مدعوین داماد به خانه ی عروس که خبر آوردن داماد رامی دهند، بلافاصله عروس به اتاقی برده می شود .ضبط و موسیقی خاموش و خانم ها حیاط را ترک گفته در اتاق ها و حتی پشت بام مستقر می شوند و فضا را برای ورود مردان خالی می نمایند .به محض رسیدن گروه رزیف به در خانه ی عروس طبق رسم وسنت دامادرا به حالت دو وارد منزل عروس و به حجله داخل می نمایند . گروه رزیف مراسم خود را درکوچه یا وسط حیاط خانه ی عروس آغاز می نمایندو در این اثنا تک به تک مردان از پدر داماد گرفته تا پدر عروس و برادران و اقوام و دوستان وارد حجله می شوند ولحظه ای کنار داماد روی مبلی که رو به قبله گذاشته شده می نشینند وپس از گرفتن عکس یا فیلم بلند شده وپس از تبریک به داماد جای خود را به دیگری می دهندو حجله را ترک می نمایند همین طور بازدید آقایان از حجله ادامه می یابد و فرصت آنان فقط تا پایان اجرای مراسم رزیف است. که به محض پایان یافتن مراسم و قطع صدای دهل ، تمامی مردان حاضر در منزل عروس و در حجله به جز داماد بلافاصله از منزل خارج می شوند و کار تحو یل داماد به پایان می پذیرد .

در اینجاست که دوباره صدای ضبط و موسیقی بلند می شود و عروس را برای بردن به حجله آماده می نمایند آهنگ نازگل را از ضبط پخش می نمایند و به همان شکل با دستمال بازی زنان خیلی آرام عروس را تا حجله همراهی می نمایند نزدیک درب حجله آهنگ خاموش می شودو عروس با صلوات و دعا وارد حجله می گردد و داماد به احترام عروس خود به پیشوازش می رود و دست وی را گرفته و کنار خود می نشاند . طبق رسم و سنت داماد در سمت راست و عروس در سمت چپ رو به قبله کنار هم می نشینند و خانم های حاضر در مجلس یکی یکی برای تبریک به عروس و داماد به حجله وارد حجله می شوند و اقوام نزدیک خواهران عروس و داماد با آنان عکس می گیرند کم کم از ازدحام جمعیت کاسته و به مرور زنان حجله و منزل عروس را ترک می گویند. اینک اهل خانه ی عروس، پدرو مادر عروس و برادران وی باعروس وداماد عکس می اندازند وبه آنان تبریک گفته واتاق را ترک می گویند .

مشاطه کیست ؟

مشاطه خانمی است که از ابتدای مراسم عروسی از وی دعوت می شود تا عروس را در انجام امورات راهنمایی و همراهی نماید و این طور که از صحبت های خانم های پا به سن گذاشته بر می آید ، مشاطه ها در گذشته از اقتدار خاصی برخوردار بوده اند به طوری که از آنان به عنوان خانم هایی خشن و خودخواه یاد می کنند که حرف اول و آخر را در عروسی ها می زده اند و اهل خانه و عروس وداماد حق سرپیچی از دستوراتشان را نداشته اند به طوری که داماد هفت شبانه روز حق خارج شدن از حجله را نداشته است واجازه ی خروج به داماد نمی داده است. وظایفی چون راهنمایی در عروسی ها ، شستشوی لباس عروس وداماد ، تهیه و بردن 3 وعده غذا برای عروس وداماد و.... را بر عهده داشته است . اما در حال حاضر هم از اقتدار مشاطه کم شده و هم حضور بسیار کم رنگی در مراسم عروسی دارد و به همان نسبت از وظایفش کاسته شده است و بعضی اوقات حتی برای عروسی ها ازآنان دعوت به عمل نمی آید و کارهای محوله به مشاطه را یک نفر از اقوام درجه یک بر عهده می گیرد .اما ضرورتاً وبر طبق رسم و سنت حضور مشاطه در عروسی ها الزامی است حتی اگر هیچ اقتداری هم نداشته باشد . اما لازم به ذکراست که مشاطه از چند روز پیش از شروع مراسم در مجلس حضورمی یابد وتا پایان آخرین روزهای بعد از مراسم عروسی در رفت و آمد با خانه ی عروس می باشد .

به هر صورت پس ازخالی شدن حجله به امر مشاطه، که به جز عروس وداماد در حجله کسی نباشند، سینی به دست وارد حجله می شود ابتدا انگشت شست پای عروس وداماد را در کنار یکدیگر قرار می دهد وبا شربت می شوید وسپس خشک می نماید چون بر این اعتقادند که با این کاربین آنان بذرمحبت می کارد. سپس لیوانی شربت به دست آنان می دهد تا هرکدام بنوشند و سپس حجله را ترک می نماید.

وبه این ترتیب مراسم اساسی عروسی پایان می پذیرد . اما همین طور که گفته شد مراسم اساسی ، چون هنوز عروسی پایان نیافته و مراسمات بعدی همچنان ادامه دارد که در ادامه به شرح آن هاپرداخته می شود .

صبح روز بعد پدر داماد به دیدن فرزند وعروسش می رود و کادوی خویش را که معمولاً قطعه ای طلاست به عروسش تقدیم می کند و برایشان آرزوی خوشبختی می نماید.

مراسم شب کنگی

3 شب پس از عروسی طبق رسم و رسومات به عنوان شب کنگی معروف است . نام کنگ برگرفته از خرمایی مخصوص است که جوشانده و خشک می شود ودر گذشته به همراه نقل و بادام بر سر عروس ودامادمی ریخته اند برهمین اصل با وجودی که دیگر از کنگ در این شب استفاده نمی شود اما از گذشته نام کنگ و شب کنگی را باخود یدک می کشد . اگر در شب آخری زنان موفق به دیدار عروس نگردیده اند ، به هردلیلی یا ازدحام جمعیت یا به دلیل نشان ندادن عروس در آن شب، جمعیت زنان بیش از آن چه تصورش را نمایید زیاد خواهد بود. اما اگر عروس را شب آخری دیده اند از ازدحام جمعیت به مراتب کاسته می شود . در این شب مادر داماد که فرزند وعروسش را در شب آخر، به علت محدودیتی که برای حضورش وجود دارد، ملاقات ننموده به دیدار آنان می آید ودر واقع مجوز خروج فرزندش از حجله را بعد از این شب صادر می نماید. در این شب غیر از مدعوین مادر عروس ، زنان زیادی ، به عنوان مدعوین مادر داماد ، مادر داماد را از خانه اش همراهی می نمایند.

در این شب عروس را به شکلی سنتی آرایش می نمایند ورسم بدین گونه است که در گذشته زیور آلات قدیمی ( ماهک و میل پا و دست بند های قطور و.....) که متعلق به افراد مشخصی بوده رابه عاریت می گرفتند ودر این شب عروس را به آن جواهرات وزیور آلات مزین می نمودند اما در حال حاضر در صورت دسترسی آن قطعات را به عاریت می گیرند اما حتی الامکان سعی می شود حداقل ماهک ( قطعه ای طلا که طوری روی سر محکم می شود که انتهای آن روی پیشانی عروس می رسد )را در این شب بر پیشانی عروس الصاق نمایند . جالب تر اینکه مشاطه صورت عروس را به شکل جالبی با نقاط سیاه و سفید تزیین می نماید . این نقاط سیاه در واقع دانه های برنجی هستند که شسته می شوند و خشک می گردندو سپس دو قسمت می نمایند که یک قسمت را به تنهایی و بدون هیچ مخلفاتی در ماهیتابه تفت می دهند تا به رنگ سیاه در آید سپس بعد از سرد شدن آسیاب می نمایند وبا مقداری آب شل می نمایند وهمین کار را با دانه های سفید هم انجام می دهند یعنی بدون تفت دادن آسیاب نموده وشل می نمایند. پس به این ترتیب با استفاده از خلال دندان یا چوب کبریت یک نقطه سیاه ویک نقطه سفید به ترتیب برصورت عروس نقش گذاشته می شود .موهای عروس را ترجیحاً فرق می نمایند و از پشت سر می بافند ویا اینکه دو قسمت کرده ودر دو طرف بافته و آویزان می نمایند .از توری که به طور زیبایی خوس دوزی شده( در گویش محلی به آن جلویل می گویند) روی سر و به طوری که صورتش را بپوشاند ، می اندازند وبا چادری به رنگ صورتی که معمولاً با طرح گل پنبه ای است ومخصوص پوشش عروس ها در این شب است را روی سرش می اندازندعروس می باید کاملاً مملو از طلا باشد. طرز نشستن عروس هم مهم است چون باید به صورت چهارزانو نشسته وبه طوری که دستانش بر زانو ها قرار گیرد . لازم به ذکر است در این شب دامادکه لباس دامادی اش را به تن دارد به طور کامل در حجله و در کنار عروسش می نشیند وحجله را ترک نمی گوید.

برطبق رسم ورسوم گذشته تا زمانی که مادر داماد وارد حجله نمی

مراسم ازدواج در قشم

مطالب مشابه :

عكس حنا - ظرف براي حنابندون (سري اول)

تزیین حنا و سینی حنا

ایده برای مدل حنا , نمونه تزئین سینی حنا برای حنابندان

آموزش تزئینات و دکوراسیون خانه

طرحهای مختلف حنا

مراسم ازدواج در قشم

مراسم خواستگاری ونامزدی وعروسی