اثر گلخانه ای

منظور از«گرم شدن زمین» افزایش میانگین دمای زمین است. «تغییرآب و هوا» در اثر این افزایش دما به وجود می آید. گرم شدن زمین موجب تغییر الگویبارش، افزایش سطح آب دریاهای آزاد و کاهش سطح آب دریاچه ها و تاثیرات وسیع برگیاهان، حیات وحش و انسانها می شود.

اثر گلخانه ای چیست؟ گازهای گلخانه ای چه گازهایی هستند؟

به مجموعه ای از گازها که مقداری از انرژی خورشید را در جو زمیننگه می دارندو باعث گرم شدن جو می شوند ، گازهای گلخانه ای می گویند. بخار آب،دی اکسیدنیتروژن، دی اکسیدکربنو متانگازهای گلخانه ای اصلیهستند. اگر این گازها در جو نبودند، انرژی گرمایی خورشید مجددا به فضا بر می گشت وبه این ترتیب هوای زمین ۳۳ درجه سانتیگراد سردتر از الان می شد. اثر گلخانه ای بهافزایش دمای کره زمین در اثر وجود گازهای گلخانه ای در جو زمین گفته می شود.

● آیا می دانید چرا به این گازها، گازها ی گلخانه ای می گوییم؟

آیا شما تا حالا یک گلخانه دیده اید؟

گلخانه یک اتاق شیشه ای است که نور خورشید از شیشه های آن بهداخل می تابد و هوای گلخانه را گرم می کند. اما شیشه های گلخانه اجازه نمی دهند کهاین هوای گرم از گلخانه خارج شود. جو یا هوایی که در اطراف ماست، شبیه یک گلخانهاست. گازهای گلخانه ای در جو درست مثل شیشه های گلخانه عمل می کنند. نور خورشید پساز عبور از لایه های گازهای گلخانه ای وارد جو زمین می شود. زمانی که نور خورشید بهسطح زمین می رسد، مقداری از انرژی گرمایی آن توسط خاک، آب و سایر موجودات جذب میشود. مقداری هم در جو زمین می ماند و باقیمانده آن به فضا برمی گردد. اگر مقدارگازهای گلخانه ای در جو از حد طبیعی آن بالاتر باشد، انرژی کمتری به فضا برمی گردد،در نتیجه جو زمین گرم تر می شود و به دنبال آن دمای کره زمین بالا می رود.

اثر گلخانه ای، کره زمین را به اندازه ای گرم نگه می دارد که ماانسان ها بتوانیم بر روی آن زندگی کنیم. اما اگر اثر گلخانه ای شدت یابد، ممکن استدمای زمین به قدری زیاد شود که ما و بقیه گیاهان و جانوران نتوانیم گرمای آن راتحمل کنیم.

● تغییر آب و هوا یعنی چه و اثرات آن چیست؟

اصلا «هوا» و «آب و هوا» با هم چه فرقی دارند؟

هر وقت آسمان صاف باشد و گرمای ملایمی به ما برسد و باد به شدتنوزد، می گوییم هوا خوب است. هر وقت آسمان گرفته باشد، باد تند بوزد یا برف و بارانببارد و ما را دچار زحمت کند، می گوییم هوا بد است. معمولا اخبار هواشناسی ما را ازچگونگی وضع هوا آگاه می سازد.

هوای برخی مناطق کره زمین معتدل است، یعنی باران به اندازه کافیمی بارد و هوا زیاد گرم یا سرد نمی شود. هوای بعضی جاها سرد است یعنی برف می بارد ودمای هوا سرد می شود. جاهایی هم هست که بسیار گرم و خشک است. هر کدام از این جاهایک نوع آب و هوا دارد.

برای تعیین آب و هوای هر منطقه، تغییرات دمای هوا و مقدار بارانو برف را در طول سال اندازه گیری می کنند. شما هم می توانید اندازه تغییرات دمایهوا و مقدار باران و برف را در محل سکونت خودتان به دست آورید. اما برای این که آبو هوای جاهای گوناگون را بشناسیم، باید این مقادیر را چندین سال پشت سرهم اندازهگیری کنیم.

در نقشه ایران، جای شهرهای بابلسر، شهرکرد، بندرعباس و طبس راپیدا کنید. آب و هوای هر یک از این شهرها نمونه آب و هوای یک ناحیه از کشور ماست. در حال حاضر شرایط آب و هوایی جاهای مختلف در اثر گرم شدن کره زمین در حال تغییراست. مثلا شهری مثل تهران را در نظر بگیرید، تهران در نزدیکی رشته کوه البرز قراردارد. بنا به تعریف آب و هوا، تهران باید هوای سرد بارانی یا برفی داشته باشد، امامی بینید که به علت تغییر آب و هوا، از هوای سرد بارانی یا برفی چندان خبری نیست!

● انسانها چگونه آب و هوا را تغییر می دهند؟

شاید باور نکنید که انسان ها هم می توانند آب و هوای زمین راتغییر دهند. دانشمندان می گویند اکثر فعالیت های انسان ها گاز گلخانه ای تولید میکند. پس از انقلاب صنعتی و اختراع انواع ماشین آلات صنعتی، انسانها بافعالیتهایکشاورزی و صنعتی چهره زمین و آب و هوای آن را دگرگون ساختند. با شروع انقلاب صنعتیروش زندگی مردم عوض شد. قبل از آن مقدار گازهای گلخانه ای در جو کم بود، اما با رشدجمعیت و افزایش استفاده از نفت و زغال سنگ ترکیب گازهای اتمسفر نیز تغییر کرد. بطوریکه در حال حاضر، غلظت گازهای گلخانه ای از حدود ۲۷۰ واحد به ۳۶۷ واحد رسیدهاست. ما برای انجام کارهای خود به انرژی نیاز داریم و این انرژی را از غذا تامین میکنیم. همچنین برای روشنایی و گرم کردن خانه هایمان به انرژی نیاز داریم. اتومبیل هابرای حرکت به سوخت نیاز دارد. ماشین های صنعتی نیز به انرژی نیاز دارند. اکثر انرژیهای لازم برای موارد فوق به طور مستقیم یا غیر مستقیم از سوخت های فسیلی مثل نفت وگاز و زغالسنگ بدست می آید.اینهاسوختهایی هستند که سوزاندن آنها گاز گلخانه ای آزادمی کند!!! آیا می دانید که چه وقتی گازهای گلخانه ای را به هوا می فرستید؟ هر وقتکه:

▪ تلویزیون تماشا می کنید،

▪ با کامپیوتر بازی می کنید،

▪ از کولر یا فن کوئل استفاده می کنید،

▪ از استریو ضبط استفاده می کنید،

▪ چراغ را روشن می کنید،

▪ لباسهایتان را می شویید یا اطو می کنید،

▪ سوار اتومبیل می شوید،

▪ غذایتان را در مایکروویو گرم می کنید،

· از بخاری گازی یا نفتی استفاده می کنید،

▪ به تولید گازهای گلخانه ای در هوا کمک می کنید.

● چرا؟

چون شما برای انجام این کارها به برق و سوخت نیاز دارید. آیا میدانیداین برق و سوخت از کجا تامین می شود؟

خوب، نیروگاهها زغالسنگ و نفت را می سوزانند تا برق تولید کنندو پالایشگاهها نیز برای تصفیه نفت خام و تولید نفت و بنزین، سوخت مصرف می کنند. سوزاندن نفت و زغالسنگ هم گاز گلخانه ای تولید می کند. پس هر چه شما بیشتر برق مصرفکنید، نیروگاهها از سوخت بیشتری استفاده می کنند و در نتیجه گاز گلخانه ای زیادتریتولیدمی شود.

▪ متان هم یک گاز گلخانه ای است. متان چگونه تولید می شود؟

وقتی که شما:

ـ زباله هایتان را به محل دفن زباله می فرستید،

ـ حیواناتی مثل گاو، گوسفند و ... را برای تولید لبنیات و گوشتپرورش می دهید،

ـ در شالیزار برنج می کارید،

ـ زغالسنگ استخراج می کنید.

اتومبیلها و کارخانه هایی هم که مایحتاج روزانه ما را تولید میکنند، مقادیر زیادی از انواع گازهای گلخانه ای را به هوا می فرستند.

● چرا نمی خواهیم زمین گرمتر بشود؟

بعضی وقتها مسائل کوچک می توانند به مشکلات بزرگی تبدیل شوند! مثلا به مسواک زدن دندانهایتان فکر کنید. اگر شما یک روز مسواک نزنید، هیچ اتفاقخاصی نمی افتد، اما آیا می دانید اگر یک ماه دندانهایتان را مسواک نزنید، چه اتفاقیخواهد افتاد؟ این همان چیزی است که برای زمین نیز اتفاق می افتد. اگر دمای هوا فقطچند روز، بالاتر از حد طبیعی باشد، چندان مهم نیست- چون دمای زمین تقریبا ثابت میماند. اما اگر دمای هوا مدت زیادی بطور مداوم بالا برود، کره زمین با مشکلاتی مواجهخواهد شد.

دمای متوسط زمین در طول قرن گذشته تقریبا ۵/۰ درجه سانتیگرادافزایش یافته است؛ دانشمندان انتظار دارند که در طول ۱۰۰ سال آینده متوسط دمای زمین۵/۱تا ۵/۳ درجه سانتیگراد افزایش یابد. شاید فکر کنید "این که چیزی نیست"، اماهمین مقدار می تواند آب و هوای زمین را به طور بی سابقه ای تغییر دهد. زمانیکه اینپدیده رخ دهد، ممکن است تغییرات بزرگی در سطح آب اقیانوسها، مزارع کشاورزی و هواییکه تنفس می کنیم یا آبی که می نوشیم، رخ دهد.

● چه اتفاقی ممکن است بیفتد؟

در صورتیکه آب و هوا تغییر کند، آب و هوای جایی مثل شهرکرد- کههوای سرد و کوهستانی دارد- گرمتر می شود یا مثلا هوای بندر عباس گرم و خشک تر میشود. البته ممکن است تغییر آب و هوا برای شهرکردی ها خوشایند باشد، اما همه تاثیراتناشی از آن خوشایند نیست. زیرا ممکن است این تغییرات با افزایش بلایای طبیعی مثلسیل و طوفان همراه باشد.

اگر دمای کره زمین زیاد شود، تعداد روزهای گرم سال افزایش مییابد و در نتیجه بیماریهای ناشی از گرما مثل گرمازدگی و مالاریا زیاد می شود. بدنیست بدانید که معمولا کودکان و سالمندانی که در کشورهای فقیر زندگی می کنند، بیشتردر معرض خطر ابتلاء به این بیماریها قراردارند. زیرا این کشورها سرمایه لازم برایمبارزه با این بیماریهارا ندارند.

با گرم شدن آب و هوا و تاثیر آن بر مزارع کشاورزی، منابع غذاییانسانها کاهش می یابد، آب بیشتری بخار می شود و در نتیجه انسانها با کمبود آب شیرینمواجه خواهندشد. این تغییرات بر روی حیوانات و گیاهان هم تاثیر منفی می گذارد. اگراین تغییرات به آرامی اتفاق بیفتد، جانوران و گیاهان خود را با آن وفق می دهند، امااگر این تغییرات خیلی سریع اتفاق بیفتد، حیات وحش با خطرات جدی روبرو می شوند. مثلاپرندگان و جانورانی که در فصلهای مختلف سال به جاهای دیگر مهاجرت می کنند، ممکن استمکان مناسبی را برای مهاجرت پیدا نکنند و یا غذایی برای خوردن نداشته باشند.

مقدار آب دریاها در اثر ذوب شدن یخهای قطبی افزایش می یابد و ازسوی دیگر بر اثر افزایش دما، آب دریاها و اقیانوسها منبسط می شود. اگر آب اقیانوسمنبسط شود، فضای بیشتری را اشغال می کند و در نتیجه سطح آب دریاها بالا می آید. سطحآب دریا ممکن است در قرن آینده چند سانتیمتر یا حداکثر ۱ متر بالا بیاید. دراینصورت مردمی که خانه هایشان در کنار ساحل دریا قرار دارد و جزیره نشینان، خانههای خود را از دست می دهند و مزارع ساحلی هم به زیر آب می روند. در اثر بالا آمدنآب دریا منابع آب شیرین نیز غیرقابل استفاده می شوند.

منبع : سایت آفتاب

اثر گلخانه ای

مطالب مشابه :

بارش تگرگ نیم کیلویی در طبس+ عکس

سال نو میلادی مبارک

اثر گلخانه ای

گازهای گلخانه ای

باغ گلشن طبس

اثرات گلخانه ای

لایه ازن

طرح های کارآفرینی و توجیهی