دانستنیی های جالب در مورد کعبه ( خانه خدا )

کعبه بنائی است در میان مسجد الحرام در شهر مکه در کشور عربستان سعودی. کعبه مقدس‌ترین مکان اسلام است. نام کعبه اشاره به چهارگوش «تکعیب» (مربع) بودن این سازه دارد.

درأثر آمده‌است: که کعبه در محاذی «بیت المعمور» است، و بیت المعمور چهارگوش است، چون محاذی عرش است و عرش چهارگوشه‌است، چون کلماتی که دین اسلام بر آن استوار است، چهار است:

سبحان الله .
الحمد لله .
لا اله الا الله .
الله اکبر .

از اسماء کعبه: «البیت العتیق» و «البیت الحرام» . کعبه ارتباط مستقیم به ارکان اسلام دارد مخصوصاً فریضه حج، زیارت وطواف کعبه رکنی از ارکان حج است. همچنین در ادای فریضه نماز نیز کعبه قبله گاه مسلمانان است.

یک نماز در مقابل کعبه در مسجد الحرام برابر با صد هزار نماز و یک درهم خرج کردن در راه خدا در آن سرزمین برابر با صدهزار درهم است

. دلیل نامگذاری کعبه به بیت الحرام این است که خداوند ورود مشرکان را به این مکان مقدس حرام و ممنوع فرموده است.
بیت الله الحرام در شهر مکه قرار دارد و در تاریخ، مورد احترام همگان بوده است. بنا بر آیاتی از قرآن و روایات معصومان علیهم السلام خانه کعبه نخستین و مقدس‌ترین بنا و اولین مسجدی است که بر روی زمین ساخته شده است.
در احادیث آمده است که در آغاز آفرینش سراسر زمین را آب فرا گرفته بود و نخستین خشکی که آفریده شد زمین زیر کعبه بود که خشکی‌های دیگر از آن گسترده گشت. بر اساس روایات اسلامی، کعبه را ابتدا حضرت آدم ساخت و سپس حضرت ابراهیم علیه السلام به کمک پسرش اسماعیل علیه السلام تعمیر و بازسازی کرد. کعبه در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم و قبل از بعثت، به دست قریش و با همکاری رسول خدا، بر اساس بنای اولیه ابراهیم علیه السلام، دوباره بازسازی شد.

خداوند کعبه و اطراف آن را «حرم» قرار داده است؛ یعنی مقدس شمرده و ارتکاب گناه و قتل و شکار و تجاوز به جان و مال مردم و جنگ و دزدی و راهزنی و ... را در آن جایز ندانسته است. وقتی مجرمی به آنجا پناه ببرد کسی حق مواخذه او را ندارد.
واقعه مهمی که در دوران عبدالمطلب، سرپرست و تولیت کعبه، رخ داد، نجات معجزه آسای آن از ویرانی به دست سپاه ابرهه و اصحاب فیل بود.
دومین حادثه مهم، تولد امیر مؤمنان علی علیه السلام در آن بود. مقارن با ظهور اسلام، صدها بت فلزی و چوبی و سفالی در شکل‌های گوناگون در داخل و بیرون و بر روی دیوارها و سقف کعبه بود، اما در روز فتح مکه که در رمضان سال هشتم هجری رخ داد، رسول خدا وارد کعبه شد و همه بت‌ها را از بین برد.
ساختمان کعبه به شکل مربع مستطیل و دارای چهار ضلع است که هر ضلع آن را رُکن می‌نامند. به مجموع چهار ضلع ارکان کعبه می‌گویند که سه رکن آن چنین نام دارند: رکن یمانی، رکن شامی و رکن عراقی.
ساختمان کعبه 85 / 14 متر ارتفاع دارد، طولش 58 / 11 و عرضش 22 / 10 متر است. بنای کعبه از سنگ‌های سیاه و سختی ساخته شده است که پرده سیاهی بر روی آن قرار دارد.
می گویند نخستین بار حضرت اسماعیل علیه السلام پرده ای بر کعبه کشید و بعدها قریش نیز چنین کردند و پرده‌داری، منصبی ویژه برای آنان محسوب می‌شد. اکنون نیز آن پرده به صورتی خاص بافته و بر روی کعبه نهاده می‌شود.

این بنای شریف بخش‌های دیگری هم دارد؛ همچون حجر الاسود، ملتزم، مستجار، حطیم و حجر اسماعیل. در نزدیکی آن نیز مقام ابراهیم و چاه زمزم واقع است.

گفتنی است تولیت و مناصب کعبه هنوز باقی است.
منابع:
دایرةالمعارف تشیع، ‌ج 3

ساختمان کعبه ۱۰ بار بنیان شده‌است

بنا به گفتاره وتوضیح مؤرخ بزرگ اسلامی «الآزرقی» وتأیید واتفاق باقی مؤرخین ساختمان کعبه ۱۰ بار بنیان شده‌است به این ترتیب:

بنیان الملائکه .
بنیان آدم .
بنیان شیث .
بنیان ابراهیم وپسرش اسماعیل .
بنیان العمالقه .
بنیان جرهم .
بنیان مضر .
بنیان قریش .
بنیان عبدالله ابن زبیر .
بنیان حجاج ابن یوسف الثقفی .

ساختمان کنونی کعبه از زمان حجاج بن یوسف ثقفی وبازسازی همان ساختمان در دوران خلافت «سلطان مراد چهارم» از پادشاهان عثمانی است که در سال ۱۰۴۰ هجری بر اثر ورود سیل به مسجد الحرام و تخریب آن از نو باسازی گردید. این ساختمان استحکام وقدرتمندی کامل دارد، بطوری که تاکنون تا دوران ما، به همان شکل کنونی پابرجا و استوار مانده‌است.

منبع ویکی پدیا

حجرالاسود

. حجرالاسود، سنگی است سیاه رنگ که بر دیوار رکن کعبه منصوب است و حاجیان هنگام طواف کعبه تبرکاً آن را لمس می کنند و پیش از اسلام نیز این مورد احترام بوده است.
از امام باقر علیه السلام روایت است که فرمود: سه سنگ از بهشت آمده: حجر الاسود و سنگ مقام ابراهیم و سنگ بنی اسرائیل که چشمه های آب از آن می جوشید داستان نصب حجرالاسود توسط محمد امین رسول خدا صلی الله علیه وآله پیش از بعثت بسیار معروف و مشهور است که در ادامه می آید.

حجرالاسود : یا سنگ سیاه، از اجزای بسیار مقدس مسجد الحرام بوده و در رکن اسود کعبه در ارتفاع ۵/۱ متری قرار گرفته‌است. این سنگ مقدس، پیش از اسلام و پس از آن، همواره مورد اعتنا و توجه کامل بوده و در حقیقت در شمار عناصراصلی کعبه بوده‌است. به لحاظ همین تقدس،محمد آن را نگاه داشت و دیگر سنگ‌هایی را که به شکل بت ساخته شده بود، به دور ریخت. حجرالاسود در جریان تخریب کعبه، که پنج سال پیش از بعثت صورت گرفت، در فاصله‌ای دور از مسجد واقع شد. در زمان نصب آن به جای خود، قریش به نزاع پرداختند، اما با درایت محمد، همه قریش در فضیلت آن سهیم شدند و عاقبت به دست خود او نصب گردید. به مرور زمان و در اثر تحولات و تغییرات، از حجم نخستین این سنگ کاسته شد و حتی به چند پاره تقسیم گردید که آخرین بار قسمت‌های مختلف آن را به یکدیگر متصل کردند و آن را در محفظه‌ای نقره‌ای قرار دادند. در حال حاضر تنها به آن اندازه که برای بوسیدن و استلام لازم است، جای گذاشته‌اند. در سال ۳۱۷ قمری یکی از فرقه‌های منسوب به اسماعیلیان که به «قرامطه» شهرت داشت، حجرالاسود را از کنار کعبه برداشت و به احساء (منطقه‌ای در شرق عربستان) برد. این گروه به مدت ۲۲ سال- چهار روز کم- تا سال ۳۳۹ هجری سنگ را در آنجا نگاه داشتند و سپس در عید قربان همین سال، آن را به جای نخست باز گرداندند. (۱۰) پس از آن، طی سال‌های پیاپی، حجرالاسود به طور عمد یا غیرعمد از جای خود کنده شد و هر بار اجزایی از آن خرد و جدا گردید. هر بار این اجزا به هم چسبانده شد و همان گونه که گذشت، اکنون مجموعه آن در هاله‌ای از نقره قرار داده شده‌است. حجرالاسود بر دیوار کعبه در ارتفاع ۵/۱ متری زمین قرار دارد.

استلام و بوسیدن آن سفارش شده و در نقل‌ها آمده‌است که محمد مقید به استلام و بوسیدن آن بوده‌است.

گفتنی است حجرالاسود آغاز و پایان طواف بوده و برابر آن سنگ سیاهی روی زمین(تا انتهای مسجد) کشیده شده‌است. به علاوه، چراغی سبز رنگ بر دیوار مسجد برابر حجرالاسود نصب شده تا راهنمای طواف کنندگان باشد.

نیز نقل است که هنگام جنگ حجاج بن یوسف با عبدالله بن زبیر ، کعبه توسط حجاج ویران گشت و آنگاه که به تعمیر آن همت گماردند در نصب حجرالاسود دچار مشکل شدند زیرا هر یک از علما و قضات و بزرگان برای نصب آن می رفتند، خانه خدا به لرزه می افتاد و نسب حجر میسر نگشت. در آن حال امام سجاد علیه السلام وارد مسجد شد و حجرالاسود را بی آنکه در مکه تزلزلی به وجود آید، نصب فرمود.

ملتزم : قسمتی از دیوار و پایین دیوار کعبه را، که در یک سوی آن حجرالاسود و در سوی دیگرش باب کعبه قرار دارد، «ملتزم» می‌نامند. این محل را از آن روی ملتزم می‌نامند که مردم در آن قسمت می‌ایستند و به دیوار ملتزم شده، می‌چسبند و دعا می‌خوانند.

در روایتی آمده‌است که محمدصورت و دست‌های خود را روی این قسمت از دیوار قرار می‌داد. همچنین، از محمد نقل شده‌است که گفت: ملتزم، محلی است که دعا در آنجا پذیرفته می‌شود و بنده‌ای نیست که در آنجا خدا را بخواند و خداوند دعایش را اجابت نکند. یکی از کارهایی که در اینجا انجام می‌شود، آن است که بنده دست را بر دیوار این بخش گذاشته، و به گناهان خود اعتراف کند. امام صادق گفت:«فإنّ هذا مکانٌ لم یقرّعبدٌ لربّه بذنوبه ثمّ استغفرالله الاّ غَفَرالله له»؛ «هیچ بنده‌ای در اینجا اعتراف به گناهانش نمی‌کند، و طلب استغفار نمی‌نماید، جز آن که خداوند او را می‌بخشد.»

شاذروان : همان برآمدگیهایی است که در اطراف خانه خدا قرار دارد، و آن بخشی از کعبه‌است که توسط قریش از ساختمان کعبه کاسته شد. و هم اکنون همانند پوششی اطراف خانه را در برگرفته‌است. شاذروانِ کنونی از ساخته‌های سلطان مراد چهارم در هنگام ساختمان کعبه در سال ۱۰۴۰ هجری است. زمانی که در بازسازی‌های کعبه، ابعاد خانه قدری کوچک‌تر از بنای ابراهیمی بنا شد، برای حفظ ابعاد اصلی، فضای عقب نشینی شده را با ساخت سکویی کم ارتفاع، علامت گذاری کردند که «شاذَروان» نامیده شد و چون ملاک در طواف، حدّ اصلی کعبه است; فقها برای حصول شرط خروج طواف گزار از کعبه، طواف بر روی شاذروان را صحیح نمی‌دانند. بنابراین، شاذروان همان سنگ مایلی است که بخش تحتانی دیوار کعبه را تا روی زمین پوشانیده‌است، به اضافه بخشی که در مقابل حجراسماعیل به صورت پلّهی ساخته شده‌است که ارتفاع آن از سطح زمین بیست سانتیمتر و عرض آن چهل سانتیمتر است. این پله جایگاه مردمی است که برای دعا و تضرع به درگاه الهی بر روی آن می‌ایستند و سینه و شکم خود را بر کعبه قرار می‌دهند و دستان را بر بالای سر خود و بر دیوار کعبه می‌گذارند. علت آنکه در این قسمت شاذروان قرار داده نشده، این است که در بنای ابراهیم ، حجر اسماعیل جزو خانه کعبه بوده‌است که در ساختمان قریش به علّت کمبود مال حلال از خانه کاستند و بر حجر افزودند. همچنین در پایین درِ کعبه، شاذروان قرار داده نشده و به صورت پلهای صاف به طول ۳۴۵ سانتیمتر ساخته شده‌است که مردم در ملتزم بر آن میایستند و به درگاه خداوند دعا و نیایش می‌کنند. در بالای «شاذَروان» حلقه‌های از مس قرار دارد که در هنگام پائین آوردن جامه کعبه (کسوة الکعبه) لب جامه به این حلقه‌ها می‌بندند تا اینکه جامه محکم واستوار باشد.

منابع:
المعارف و المعاریف، ‌ج 2، ‌ص 693؛ وسائل الشیعه، ج 9، ص 402؛ تاریخ تحلیلی اسلام، ‌شهیدی، ص 40
ویکی پدیا

اِستلام

اِستلام، اصطلاحی فقهی درباره یکی از برنامه ها و مراسم حج و به معنای لمس کردن و دست زدن و بوسیدن است، بنابراین استلام حجر الاسود یعنی لمس کردن و بوسیدن حجرالاسود به هنگام طواف، فقهای اسلامی می گویند که هر گاه مسلمانی وارد مسجدالحرام در مکه شده و قصد طواف گرد خانه خدا ( کعبه ) را دارد. لازم است طواف خود را از مقابل حجرالاسود که در رکن یمانی کعبه قرار دارد شروع کرده و بدانجا نیز ختم کند.

از این رو مستحب است که طواف کننده هنگام آغاز طواف خود نزدیک حجرالاسود رفته و به پیروی از سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم حجرالاسود را در میان دست خود گرفته و آن را استلام کند و ببوسد و در صورت عدم امکان با دست به آن اشاره کند و دعای مأتور در آن باره را بخواند.

محدث شهیر شیخ حرّ عاملی در وسائل الشیعه در ابواب حج در باب استحباب استلام حجر الاسود، احادیث زیادی درباره استحباب دست کشیدن و بوسیدن حجرالاسود نقل می کند و می گوید در تمامی طوافها چه واجب و چه مستحب، استلام حجرالاسود شایسته است و بهتر است با دست راست لمس نمایند و آنگاه سنگ را ببوسند.

از روایات اسلامی استفاده می شود که استلام و دست کشیدن، نوعی بیعت و پیمان با خداوند است و در روز قیامت خداوند آن سنگ را با زبانی گویا محشور می سازد و درباره کسانی که به بیعت با او وفا نموده اند گواهی می دهد. و گفته اند که آن سنگ دست خدا در زمین است که با استلام، با او بیعت می شود.

منابع :
وسائل الشیعه، ج 13، ص 316

داخل کعبه چیست ؟

(گزارشى از دو بار تشرف به داخل کعبه در شعبان المعظم 1416 و شعبان المعظم 1417)

درگاه در خانه کعبه که از سنگ تیره‏اى ساخته شده است. وسعتى در حدود یک و نیم در یک متر داشته و به اندازه بیست سانتیمتر گودتر از کف داخل بیت قرار دارد.

در درون کعبه سه ستون چوبى منبّت کارى شده از چوب عود وجود داشت که قطر هر یک حدود 25 سانتیمتر به نظر مى‏رسید .

دیوارهاى دور داخل بیت تا حدود 2 متر از سنگ مرمر رخام سفید متمایل به زرد کهربایى پوشیده شده بود که کف بیت هم از همین سنگ‎ها، فرش گردیده است.

همانطور که قبلا توضیح دادم. کعبه داراى دو سقف مى‏باشد که سقف اصلى از داخل بیت دیده نمى‏شد و روى سقف داخلى کعبه تا لبه سنگ‎ها در اطراف با پرده حریر قرمز رنگ پریده‏اى که سال‎ها از قدمت آن گذشته بود، پوشانیده شده است. بر روى پرده، اسامى پروردگار و عباراتى چون «لا اله الا الله‏»، «محمد رسول الله‏»، «یا منان»، «یا حنان» و «یا کریم» نقش بسته شده است. ستون‎ها تا مرز سنگ‎هاى دیوار، از چوب و باقى بالاى آنها را پرده پوشانیده است.

پلکان بام خانه خدا در ناحیه رکن شامى پس از ورود به داخل بیت در دست راست قرار دارد که با پرده‏اى که از بالا بر روى آن افتاده بود. چیزى از در و محل آن به نظر نمى‏رسید.

در ناحیه رکن شامى داخل کعبه، برآمدگى یک متر در یک متر وجود داشت که نشان دهنده در بام کعبه بود. لیکن همانطور که پیشتر اشاره شد، همان پرده مخصوص بر روى آن افتاده بود که چیزى در ظاهر نمایان نبود. سکوت عجیبى بر داخل بیت حاکم بود، با تمام آن همهمه و سر و صدا در خارج کعبه، هیچگونه صدایى به داخل نفوذ نمى‏کرد.

اندازه اضلاع درونى کعبه از گوشه حجرالاسود تا گوشه شامى حدود (80/7 متر) و فاصله میان رکن یمانى و رکن حجر الاسود 5/6 متر مى‏باشد. بنابراین مساحت تقریبى داخل بیت حدود پنجاه متر است.

در داخل بیت، جانب رکن یمانى، هیچگونه آثارى از شکاف ورودى حضرت فاطمه بنت اسد به هنگام زایمان حضرت امیر، على بن ابیطالب علیه السلام، وجود نداشت.

ناصر خسرو در سفرنامه خود، به روزنه‏هایى در چهار رکن سقف کعبه اشاره مى‏کند که این روزنه‏ها به شکل مربع و داراى سنگ مرمر شفاف یمنى بوده است که با تابش اشعه آفتاب، داخل بیت بدان‎ها روشن مى‏گردیده است.

فعلاً از این روشنایى خبرى نیست و شاید در سقف اصلى بیت قرار داشته است که با سقف دوم و پرده‏اى که توصیف آن گذشت، دیگر روشنایى و نور به داخل بیت نفوذ نمى‏کند.

زمین کعبه از سنگ‎هاى مرمر سفید متمایل به زرد پوشانیده شده است که تعداد آنها تقریبا 38 یا 40 عدد بود.

گزارش بازدید دوم شعبان المعظم 1417

پس از آن که در رکن‏هاى مختلف و نقاط دیگر بیت، نماز خواندم، داخل بیت پس از تعمیر مجدد، تغییرات زیادى کرده بود که مشهودات خود را به قلم تحریر در مى‏آورم:

سقف دومى را که در داخل بیت، زیر سقف اصلى قرار داشت، برداشته بودند.

دیوارها 32 از ارتفاع کف تا سقف، همه سنگ مرمر خاکسترى روشن بسیار زیبا شده است. و 31 باقى بالاى سنگها، به همراه سقف خانه، از پارچه حریر سبز رنگى که مزیّن به اسماء مبارک خداوند بود پوشانیده شده؛ همانند پارچه‏اى که بر روى قبر مبارک پیامبر افتاده است از قبیل لا اله الا الله‏ و محمد رسول الله‏.

سه ستون بسیار زیبایى در وسط کعبه قرار داده شده که پایه‏هاى این ستون‎ها، از روى زمین به ارتفاع 25 سانتیمتر، از همان سنگ مرمر خاکسترى موجود در کف و اطراف، ساخته شده و باقى ستون تا سقف از چوب قهوه‏اى زیبایى روکش گردیده است. این چوب‎ها به قطر 5 سانتیمتر بود که به صورت نوارهایى از بالا تا پایین روکش گردیده است.

بنابراین از کف کعبه ارتفاعى حدود 9 متر را مى‏تواند دید که دیوارها 32 از سنگ و31 باقى از بالا توسط پارچه پوشانیده شده است که این پارچه، سقف را هم در برمى‏گیرد.

دو مفتول سیمى از دو طرف کعبه به طورى که سه ستون در وسط کعبه را در برگرفته است، کشیده شده که بیش از 70 عدد وسائل نقره‏اى که بعضى از آنها مطلا بود، بدان آویز گردیده است.

این وسایل اشیایى از قبیل آفتابه، لگن، قهوه خورى و کاسه‏هاى مختلف و از این قبیل اشیا در سرتاسر کعبه آویزان گردیده است. که پس از تحقیق اظهار کردند که این وسائل از زمان رسول اکرم تا کنون جزو عتیقه‏هاى خانه کعبه، در کعبه نگهدارى مى‏شود.

در گوشه دست راست خانه، کعبه پس از ورود؛ یعنى در رکن شامى یک متر به داخل کعبه برآمدگى وجود دارد و در یک لنگه‏اى مطلا که به طرز بسیار زیبایى با آیات قرآن آراسته گردیده قرار داشته که در بام کعبه مى‏باشد. همچنین قفلى مستطیلى که باز از طلا و به آیات قرآن مزین گردیده، بر آن زده شده بود. این در به طرف راست باز مى‏شود. در دیوار بین رکن حجر الاسود و رکن شامى؛ یعنى دیوارى که پس از ورود به کعبه در سمت راست قرار مى‏گیرد لوح یادبودى سنگى بر دیوار قرار داشت. اولین یادبودى از تعمیرات و ترمیمى که در زمان ملک خالد در سال 1397 هجرى صورت گرفته است و کلیه تغییراتى که در بیت صورت گرفته بر آن تابلو حک گردیده بود. این لوح از سنگ مرمر زرد رنگى تشکیل شده است. لوح دوم باز از سنگ مرمر زرد رنگ بود که شفاف‏تر و زیباتر از آن مى‏نمود و تمامى تغییرات و ترمیم‏هایى که اخیرا توسط ملک فهد صورت پذیرفته بود در این تابلو وارد شده است. این تغییرات شامل تغییر سنگ‎هاى شاذروان که از سنگ مرمر زیبایى پوشانیده شده است و بر روى هر قطعه سنگ مرمر، یک حلقه فلزى طلایى چسبانیده‏اند که محل اتصال پرده کعبه مى‏باشد.

تعداد قطعات سنگ‎هاى مرمر شاذروان در فاصله رکن یمانى تا رکن غربى 17 عدد مى‏باشد و تعداد سنگ‎هاى مرمر از رکن یمانى تا رکن حجرالاسود 15 قطعه بود و همانطور که پیش از این گفته شده بر روى هر کدام یک حلقه طلایى نصب گردیده و پرده کعبه را بدان اتصال مى‏دهند.

تغییر میزاب و ترمیم آن، ترمیم پله بام کعبه و تذهیب درب آن، سنگفرش کردن کف کعبه و دیوارها و برداشتن سقف داخلى کعبه و ترمیم سنگ‎هاى بام کعبه و تعویض آنها، تعویض ستون‎هاى داخلى کعبه از تغییراتى است که در این ترمیم آمده و در لوح حک گردیده است به تاریخ رجب 1417. لوح سنگى سوم بسیار قدیمى بود و هر قدر دقت کردم متأسفانه نتوانستم کلمات آن را بخوانم. در دیوار مقابل؛ یعنى بین رکن غربى و رکن یمانى شش لوح یادبود سنگى بر روى دیوار قرار داشت که تابلو اول دست راست به مساحت حدود 80×40 سانتیمتر بود این لوح از سنگ مرمر زرد رنگى ساخته شده است. در متن تابلو عبارت «الملک المنصور المتنصر باللّه‏» را توانستم بخوانم و «ترمیم رکن یمانى» که سنه تحریر سنگ 629 هجرى بود.

لازم به ذکر است که در سال 559 هجرى، رکن یمانى بر اثر زلزله فرو ریخت و خراب شد که در سال 629 هجرى المستنصر عباسى آن را تعمیر کرد.

لوح دوم از سمت دست راست (بین رکن غربى و رکن یمانى) سنگى زرد رنگ و بسیار قدیمى که در ابعاد 70×35 سانتیمتر بود و اشعارى را دو طرف آن ظاهرا احساس نمودم لیکن به قدرى خطوط ساییده شده بود که نتوانستم حروف را تشخیص دهم و نه سال تحریر آن را. لوح سوم لوح سنگى برجسته بسیار زیبایى بود که ابعاد آن حدود 80×80 سانتیمتر بود که باز از سنگ مرمر زرد رنگ بسیار زیبایى بود. اطراف چهارگوشه آن دایره‏هایى برجسته بر روى سنگ وجود داشت. متأسفانه هیچ کلمه‏اى را نتوانستم بخوانم. لوح چهارم، تابلو مربع شکل از سنگ تیره به ابعاد 45×45 سانتیمتر ـ تقریبا ـ بود که با خط کوفى جملات «لا اله الا الله‏» و «محمد رسول الله‏» در چهار طرف این سنگ به طرز زیبایى ترسیم شده بود خطوط سفید رنگ بود بر زمینه‏اى تیره.

لوح پنجم باز براى اینجانب غیر قابل تشخیص و خواندن بود. لوح ششم که در چند سانتیمترى رکن یمانى قرار داشت، باز از سنگ مرمر زرد رنگ پریده‏اى تشکیل شده بود. ابعاد آن حدود 70×40 سانتیمتر و از حروف و کلمات زیادى نوشته شده بود که اینجانب فقط کلمه «الملک المظفر ابونصر» را در وسط توانستم بخوانم و سنه تحریر آن 827 هجرى بود.

البته کلیه این لوح‏ها در ارتفاعى حدود 180 سانتیمتر زمین بر روى دیوار نصب گردیده بود که این لوح‏ها طورى نصب گردیده که لبه آنها هیچ فرورفتگى یا برآمدگى در سطح دیوار به وجود نیاورده است.از تغییرات دیگرى که در داخل کعبه به وجود آمده است بین ستون اول سمت چپ و ستون وسط؛ یعنى تقریبا پس از ورود، مقابل در کعبه صندوق بزرگى است به ابعاد یک متر در 70 سانتیمتر که از همان سنگ مرمرى که در دیوارها و کف کعبه استفاده شده، ساخته‏اند و در این محل قرار داده‏اند.

نقطه دیگرى که وجود داشت در دیوار مقابل در خانه کعبه یعنى بین رکن یمانى و رکن غربى در زیر تابلوى چهارم که همان تابلو لا اله الا الله‏ و محمد رسول الله‏ است، کمى به طرف چپ و به طرف رکن یمانى که فاصله‏اى در حدود یک متر و نیم از رکن یمانى سنگى قهوه‏اى به ابعادى که عرض آن به اندازه دو پاى دو زانو زده، یعنى حدود 35 سانتیمتر و طول آن حدود 70 سانتیمتر بود که بالاى سنگ به شکل محراب گِرد بود همانطور که در شکل ترسیم شده است:

آنان که توجه داشتند، سعى مى‏کردند روى آن سنگ دو رکعت نماز به جاى آورند که محل نماز پیامبر اسلام در روز فتح مکه بوده است.

منبع:

مجله میقات حج، شماره 18، هادى فرهنگ انصارى-- تبیان

نمایی از داخل خانه خدا

مرمت داخل خانه خدا

فضیلت و اسرار کعبه
عرفا به تأسّى از آیات و روایات، براى کعبه فضایل و اسرار بسیار بیان داشته اند که به اندکى از آن اشاره مى شود:

کعبه، مکانى که خداوند متعال در شهر مکّه (یا بکه) قرار داده است. در روایات و کتب عرفانى آمده است: اوّلین قطعه خاکى که در روى زمین ظاهر شده مکان کعبه بود و خداوند زمین را از این ناحیه گسترانید; از اینرو مکه را «امّ القرى» نامیده است.

امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمود:

«خداوند آنگاه که خواست زمین را بیافریند، به بادهاى چهارگانه دستور داد تا بر روى آب وزیده و آن را موّاج ساخته و کفهاى آن را در مکان این خانه جمع کند و تلّى (کوهى ـ تبّه اى) از آن بسازد. پس زمین را از زیر این کوه گسترش داد و آیه شریفه «إنَّ أَوَّلَ بَیْت وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبارَکاً» (1) اشاره به آن است. پس اوّلین بقعه اى که در زمین خلق شد کعبه بود، سپس زمین از آن امتداد یافت.» امام صادق ـ علیه السلام ـ فرموده است:

«دوست داشتنى ترین جاى زمین، مکّه است. در نزد خداوند هیچ خاکى محبوبتر از خاک مکّه، هیچ سنگى محبوبتر از سنگ مکّه، هیچ درختى محبوبتر از درخت مکّه، هیچ کوهى دوست داشتنى تر از کوه مکّه و هیچ آبى محبوبتر از آب آن نیست.» همچنین از امام صادق ـ ع ـ است که فرمود:

«خداوند تبارک و تعالى مسجد الحرام را قبل از زمین آفرید، سپس زمین را از آن گسترانید.» به بیان روایات، نگاه کردن به کعبه عبادت و موجب محو گناهان است.

احترام «ماههاى حرام» به ایّام حج و زیارت کعبه است. جنگ در ماه ذیحجه، از آن جهت که ماه حج است تحریم گشته و در ذیقعده از آن جهت که ماه قبل از حج و ماه آماده شدن حاجیّان است حرام شده است زیرا حاجى باید آرامش خاطر و امنیّت داشته باشد. و محرّم ماه برگشت حاجیّان و اسکان یافتن و رفع خستگى آنها از سفر حج است و اگر ماه رجب را ماه حرام قرار داد از آن جهت است که ماه حج عمره است.(2) آرى خداوند به احترام حج و حاجیّان، این ماهها را ماه حرام و امن قرار داد تا همگان به برکت حج مدّتى از سال را در امنیّت باشند.

محى الدین عربى مى گوید:

«بدان که خداوند متعال کعبه را به عنوان گنجى به ودیعه نهاده است. رسول خدا ـ صلى الله علیه و آله و سلم ـ خواست تا آن گنج را خارج ساخته و به مرم انفاق کند ولى به جهت مصلحتى، از آن صرفنظر کرد... و آن سرّ تا کنون باقى است. امّا روزى در سال 598 که من در تونس بودم لوح زرّین از کعبه به سوى من آمد که در آن لوح اثر انگشتى به عرض یک شبر و به طول یک شبر یا بیشتر بود. در آن لوح به قلمى که من نمى شناختم نوشته اى بود و این جریان به سبب وجهتى که بین من و خدایم بود پیش آمد. من از خدا خواستم که آن لوح را به جاى خود برگرداند و این کار به جهت حفظ ادب در محضر رسول خدا بود که اگر آن لوح به مردم نشان مى دادم فتنه کور در میانشان به وجود مى آمد و من بدین مصلحت از افشاى آن خوددارى کردم. اما حضرت رسول اکرم ـ ص ـ بدین جهت آن را ترک نکردند بلکه آن را باقى گذاشتند تا حضرت قائم در آخر الزمان به امر خدا آن را خارج سازد. آن حضرتى که جهان را پُر از عدل و قسط مى کند همانطور که پُر از ظلم و جور شده بود. و خبرى نیز در این خصوص وارد شده است.»(3) ازاینرو پیامبراکرم ـ ص ـ فرمود است: «هرکه در مکه بمیرد مانند آن است که درآسمان دنیا مرده است.» همچنین وى در خصوص کعبه مى گوید:

«خانه کعبه اوّلین خانه اى است که معبد مردم قرار داده شده و نماز در آن با فضیلت تر از نماز در غیر آن است خانه کعبه از نظر زمان قدیمى ترین مسجد است و این خانه از هنگامى است که خدا دنیا را آفرید. پس این خانه همان خانه اى است که خدا از تمام خانه ها برگزیده است، و براى آن است سرّ اوّلیت در میان همه معبدها که 120 هزار پیامبر، غیر از اولیاى الهى، بر آن طواف کرده اند.

هیچ پیامبر و ولیى نبوده است که به این خانه و بلد حرام تعلّق خاطرى نداشته باشد پس یقیناً این خانه موطن ظهور دست خدا ولى حقّ و ودیعه الهى است پیامبر اکرم ـ ص ـ درخصوص این خانه فرمود: «به خدا که تو بهترین زمین خدا و محبوبترین زمین نزد خدا هستى و اگر مرا از تو خارج نمى کردند من هرگز از تو خارج نمى شدم.» پس اگر کسى این خانه را ببیند ولى بر حالت الهى و نورانى وى نیفزاید، از برکت خانه چیزى عاید او نشده است; زیرا این خانه خزانه خدا از برکات و هدایت است.»تبیان