گشت ارشاد و پارادوکس حاکمیت!

بی حجابی یک معلول و عارضه اجتماعی است.البته عارضه ای طبیعی! یعنی روال طبیعی جامعه ما به سوی بی حجابی است و اگر کسی هم باحجاب بماند خلاف جهت روال طبیعی جامعه ما شنا کرده است.

این به خاطر این است که ما از مومن و غیر مومن، حزب اللهی و غیر حزب اللهی و... همگی چیزی را انتخاب کرده ایم که بی حجابی از لوازم ضروری آن است. منظورم این است که نمی شود آن چیز را پذیرفت و لوازمش را نپذیرفت.همین توجه نکردن ها و ساده اندیشی هاست که گشت های ارشاد را به راه انداخته است.به نظر من گشت ارشاد یعنی پارادوکس حاکمیت. یعنی از سویی مردم با پذیرش برخی امور که حاکمیت اشاعه می دهد آرام آرام و به صورت نرم به سمت بی حجابی رانده می شوند و از سویی با قدرت سخت حاکمیت، جلوی آنها گرفته می شود. اینجاست که بحران اجتماعی رخ می دهد.

بهتر بگویم بی حجابی یک معلول و محصول تمدنی است.تمدنی که ما قبولش کرده ایم و برای گسترشش هم هزینه می کنیم. بی حجابی و بی حیایی روز افزون ما نسبت مستقیم دارد با معماری ما، با صنعت ما، با بروکراسی ما، با ارتباطات جمعی ما،با حمل و نقل عمومی ما و... همه ی اینها به نوعی ما را به سمت عریانی سوق می دهند و متاسفانه باید بگویم جمهوری اسلامی هم برای گسترش و اداره و مدیریت اینها و در نتیجه عریان تر شدن و بی حیایی ما ناخواسته میلیاردها دلار بطور سالانه هزینه می کند!!

برای روشن تر شدن بحث مثالی می زنم:
دو گونه معماري وجود دارد: معماري برون گرا و معماري درون گرا. در شهرسازي هم دو نگرش مطرح شده است: يکی، شهرسازي برون گرا و ديگری، شهرسازي درون گرا. هر نوع معماری سبک خاصی از رفتارها و تعاملات اجتماعی و سبک زندگی را اقتضا می کند. معماری درون گرا را با معماری سنتی می شناسیم و معماری برون گرا را با معماری مدرن یا لیبرال.

مثلاً در خانه هاي قديمي دو كوبه درب وجود دارد: كوبه زير و كوبه بم؛ يكي برای مردها و ديگری برای زن ها، تا اهل خانه بدانند كسي كه در مي زند مرد است يا زن! در اين معماری، مراعات روابط عفيفانه بين زن و مرد، آسان است و اگر كسي بخواهد عفيف نباشد بايد خيلي زحمت بكشد و ريسك كند و آبروي خود را به خطر بيندازد!

در معماری درونگرا،مدخل خانه با یک راهرو و یک پیچ نود درجه از صحن اصلی خانه جدا شده است. به همین علت از درب خانه ،صحن و اندرونی دیده نمی شوند.میهمان حتی اگر سرزده وارد خانه شود تا به صحن اصلی برسد باید مسافتی را طی کند و در این مدت اهل خانه می توانند خود را به حجاب بیارایند. در این خانه پذیرایی از مطبخ و اندرونی جداست و بانوی خانه بدون دغدغه می تواند به امورات جاری خود مشغول شود.در معماری درونگرا خانه محل امن و آرامش و آسایش است.هیچ خانه ای بر داخل خانه دیگر مشرف نیست.

اما در معماري برون گرا ساختمان را باز (Open) می سازند و حیاط خانه از بیرون پیداست. پنجره ها به گونه اي است كه از بيرون، می توان به آن، اشراف داشت و در درون هم، آشپزخانه، باز (Open) است و در سالن پذيرايي خانه، محرم و نامحرم رفت و آمد مي كنند. در اين حال، زن خانه که مي خواهد عفت خود را حفظ كند تحت فشار قرار دارد؛ لذا مدتي چادر سر مي كند اما به تدريج برای او عادي مي شود كه برادرِ شوهر، نامحرم نيست! دوستِ شوهر هم نامحرم نيست! ! خلاصه اين که كم كم اين گونه روابط، آسان مي شود و فرهنگ خانوادگی به سمت بی حجابی و بی حیایی تغيير می کند. معمارى، ظرف زندگى ماست. پس اگر ظرف و مظروف باهم متحد هستند انسان و خانه اش نيز باهم متحد مي شوند. زيستن در خانه اى كه همه چيزش بر صراط مدرن بنا شده، انسانى را در خود مى پروراند كه واجد سبك زندگى مدرن مى شود، چه بخواهد چه نخواهد.
در معماري برون گرای فوق مدرن که البته هنوز پایش به کشور ما کمتر باز شده است ،خانه ها براي اهل خانه حريمي ايجاد نمي كنند و ديگر خانه ها به آن مشرف هستند و همه چيز عريان است. توالت ها به گونه اي طراحي شده كه گاهي جداره اي وجود ندارد و گاهي جداره ها شيشه اي اند و گاهي هم كه شرم مي كنند، شيشه ها اندكي دودي مي شود . حمام ها نيز شيشه اي اند و يا يك وان بزرگ در كنار جداره شيشه اي نما كه به همه جا مشرف است، و يا حتي جكوزي های امروزی كه درون بالكن قرار گرفته اند. حالا وقتي كه توالت و حمام اُپن باشد، چرا آشپزخانه اُپن نباشد. خانواده هم آنقدر پايگاه محكمي ندارد كه بخواهند اتاق خواب والدين را در حريمي بسازند كه از كنجكاوي بچه ها به دور باشد و ... .به واقع در درون خانه با سبک معماری مدرن ، اباحه گري موج می زند.
این مثال را به صنعت و شهر سازی و حمل و نقل عمومی و ارتباطات و ... هم تعمیم دهید. در اتوبوسهای شهری مسافران حوصله سر رفته، وقت خود را با دید زدن محرمان و نامحرمان پر می کنند؛ وقتی در شبکه های اجتماعی مجازی دختران و پسران به راحتی با هم همکلام می شوند و شوخی های آنچنانی و این چنانی می کنند، اولین اتفاقی که در زندگی مردمان می افتد حیازدایی است و از این دست مثالها در زندگی روزمره مان می توانیم به کرات ببینیم.

اگر کمی به اطراف بنگریم از این دست مثال ها فراوان است.ما نمی توانیم بروکراسی،پلیس ، تکنولوژی ،شهرسازی ،معماری و ... غرب مدرن را بپذیریم ولی اقتضائات آن را نپذیریم.ساختارهای اقتصادی، سیاسی،تکنولوژیکی و... تمدن جدید ، فرهنگ خاص خود را طلب می کند.
عریانی میوه تمدن جدید است.تمدنی که از رنسانس در قرون 14و 15 میلادی سر برداشت. تمدنی که در آن بشر دیگر نمی خواست خلیفه خدا و زیر سایه او باشد.تمدنی که در آن بشر با «کشتن خدا» می خواست منقطع از آسمان، خود سعادتش را رقم بزند.تمدن غرب ، جلوه یک زندگی است که در آن دیگر معنویت و قدس اصالت ندارد و انسان موجودی نیست که حامل «روح الهی » باشد و بتواند خلیفه خدا در زمین شود .
در چنین فرهنگی که هیچ فردایی پس از مرگی در انتظار انسان نیست و هیچ بهشتی او را به خود دعوت نمی کند ، انسان چه می تواند کرد ؟ همه فرصتی که او برای بودن دارد همین فاصله کوتاه تولدتامرگ است و او که جز در این فرصت مجال دیگری برای بودن ندارد، ناچار است تا می تواند از هر آنچه در این طیبعت لذت بخش و لذت آور است ، بهره گیری نماید. و یکی از چیزهایی که می تواندبه او لذت ببخشد «تن انسان » است .

در اینجا دیگر انسان و مخصوصا زن، «فقط تن» است و ارزش او به اندازه ارزش تن اوست . در چنین فرهنگی لباس وسیله ای برای پوشش تن نیست بلکه برای آرایش آن است و در چنین حال و هوایی که شخصیت زن به نمایش جسم اوست ، لباس اوباید تنگ باشد تا لباس نه خانه ی تن که «پوست دوم » او باشد و لباس به تن می کند تا با کمک آن بعضی ازاندام خود را در «قالب » و بعضی دیگر را در «قاب » بگیرد. آنچه مدل لباس، معماری و... را تعیین می کند روانشناسی جنسی است و در حقیقت مبتکران مدهای تازه همواره در کار تنظیم نسبت میان برهنگی وپوشیدگی هستند تا بتوانند حداکثر جلوه و جاذبه را در این جنس وحد اکثر اشتیاق را در آن جنس دیگر ایجاد نمایند .البته این تنها لباس زن نیست که تابع رابطه «چشم و جسم » است که لباس مردان نیزهست .
طرح هایی چون گشت ارشاد نشان داده است که ما در این نسبت ها تفکر نکرده ایم و به جای پرداختن به ریشه ها دلخوش به سمپاشی میوه ها هستیم.

اما دختر جوان این نسل که از همه اینها بی خبر است و فقط در جریان آبی که حاکمیت پذیرفته و به راه انداخته شنا می کند ناگهان با دست خشمگین همان حاکمیت به نام گشت ارشاد مواجه می شود و با او چنان رفتاری می شود که با یک مجرم جانی! باید به ضرب کتک سوار خودروی پلیس شود و ...!

حالا دیگر او نه تنها با سرعت بیشتری در جریان آب شنا می کند بلکه مخالف سرسخت پوسته ظاهر حاکمیت خواهد شد.

با این اوصاف:

در مصاف با صنعت و تکنولوژی جدید سه راه پیش روی داریم.اولین راه حل که به نوعی پاک کردن صورت مساله هست به بازگشت به گذشته(قبل از مواجهه ما با تجدد و دستاوردهای تکنولوژی آن) تجویز می کند. اما نگارنده خود نیک می داند که ما حتی اگر همگی هم اراده کنیم امکان این را نداریم که صورت مساله را پاک کنیم و حتی به 10 سال پیش بازگردیم.پس دو راه بیشتر پیش رو نداریم. یا تمدن جدید را با همه اقتضائاتش بپذیریم و یا در فکر ایجاد تمدنی دیگر با محصولات و دستاوردهای خاص مورد نظر باشیم.اگر قرار بود بپذیریم از چه رو انقلاب کردیم؟ پهلوی اول و دوم که بهتر از جمهوری اسلامی می توانستند ما را مدرن کنند و حمایت همه جانبه آمریکا و اروپا را هم دنبال خود داشتند.آیا خود را با همه دنیا در انداخته ایم که اقتضائات زندگی مدرن (که از بی حیایی آغاز و به نیهیلیسم ختم می شود) را بپذیریم؟

پس باید راه سخت تر را انتخاب کنیم و آن ساخت تمدنی جدید! که آنهم همتی می خواهد که این روزها در ایران همچون معدنی طلاست که زیر میلیون ها تن خاک مدفون است.

با این نابسامانی های اقتصادی که دیگر از دست همه مسئولین رها شده که نمی توان مقابله کرد ولی آیا در این فشار اقتصادی ایجاد فشار فرهنگی آنهم بدستان پر زور گشت ارشاد به انفجار نمی انجامد!؟؟ گشت ارشاد و فشار فرهنگی خلاف جریانی است که خود حاکمیت ایجاد کرده و نسل جدید بی خبر از همه چیز در مسیر آن قرار گرفته و باید تاوان آن را پرداخت کند!

و این هم برخورد تازه ای از گشت ارشاد با هنرمند مطرح کشورمان لاله اسکنری در برج میلاد!

به گفته یک مسئول آگاه او در جریان کنسرت برج میلاد توسط گشت ارشاد بازداشت شد!!!

گشت ارشاد و پارادوکس حاکمیت!

مطالب مشابه :

گشت ارشاد و پارادوکس حاکمیت!

خبر خبر خبر ..... بال های خیس..... عکس جدید در دی ماه 91فوتبال هنرمندان و گشت ارشاد

من گشت ارشاد را، ارشاد می کنم

گشت ارشاد از اکران در سینما ها تا اکران در خانه ها

نظرات نمازگزاران تهرانی درباره اکران "گشت ارشاد" و "خصوصی"

ترول طنز گشت ارشاد - ترول خنده دار استخر کثیف

رمان گشت ارشاد - 3