نیم نگاهی به برگردان خانم آزیتا عظیمی از کتاب تائوی وین دایر

زندگی بر اساس حکمت تائو؛ آموزه های لائو تسه

نوشته ی دکتر وین دایر

برگردان آزیتا عظیمی

پس از چندی، سرانجام فرصتی دست داد تا نگاهی به برگردانی دیگر از کتاب تائوی دکتر وین دایر بیندازم. چند نکته هنگام خوانش آن جلب توجه کرد که در زیر به آن ها خواهم پرداخت. باید خاطر نشان دارم که در این پست به برگردان چامه ها نپرداخته ام و تنها به بررسی پیش گفتار مترجم بسنده کرده ام (بررسی چامه ها را به فرصتی دیگر وامی نهم)؛

1- نخستین نکته نام کتاب است. نام کامل کتاب در زبان انگلیسی Living the wisdom of the Tao: The Complete Tao Te Ching And Affirmations (خرد یا فرزانگی یا حکمت تائو را زیستن: تائو ته چینگ کامل و راست انگاری ها) است که عنوان فرعی بر روی پوشنه به چشم نمی خورد. البته عنوان فرعی کتاب درون کتاب آمده است (زندگی بر اساس حکمت تائو: متن کامل تائو ته چینگ و جملات تأکیدی دکتر وین دایر). شگفت تر از آن عنوان چینی پشت پوشینه ی (جلد) و برگ واپسین کتاب است. کاش مشخص می کردند که این نام از کجا برگرفته شده و به چه چیم (معنا) است.

2- اهداییه ی کتاب ذکر نشده و به جای آن اهداییه ی مترجم آمده است: تقدیم به دانش آموزان و آموزگاران «عالم هزاره ها» که در نگاه نخست برای من گنگ بود.

3- "من کسی نیستم... جز یک مهمان در این عالم" از لائو- تسه در کتاب اصلی نیست.

4- میان پیش گفتار دکتر وین دایر و متن اثر فاصله انداخته اند و یادداشت نویسنده (Author's Note) برگردانده نشده است.

5- در مطلبی که زیر نام تائو ته چینگ نوشته اند از کتاب تائو راهی برای تفکر آقای پاشایی بدون ذکر گرفتگاه بهره برده اند. برای نمونه : "تائو- ته- چینگ را در شمار آثار ادبی نیز آورده اند و آن را شعر شمرده اند اما عده ای بر این باورند که آن را خاصه به معیارهای امروزی نمی توان شعر نامید؛ هر چند در بعضی از فصل ها رگه هایی از شعر در حال و هوای اشعار عرفانی ما به چشم می خورد. این کتاب را باید در شمار آثار فلسفی آورد و بیشتر کتابی است در علم سیاست یا آیین کشورداری بر بنیاد فلسفه ی تائوئیسم". که در رویه ی 11 این برگردان آمده است سنجیده شود با بند دوم رویه ی 12 از کتاب دائو: راهی برای تفکر از آقای ع. پاشایی.

6- در رویه ی 7 یک بار نام محل کار لائو دزو "لیویانگ" و بار دیگر در رویه ی 13 "لویانگ" نگاشته شده است.

7- در پیشگفتاری که نگاشته اند به دیداری اشاره شده است که بر پایه یک افسانه میان لائو دزو و کنفوسیوس رخ داده. البته، این بخش هیچ ایرادی ندارد ولی بهتر بود به قول کسانی که این دیدار را افسانه انگاشته اند هم اشاره می شد تا خواننده ی نوآی بداند که برخی این دیدار را فسانه می انگارند.

8- در رویه ی 15 به برگردان واژه ی "wei" به شکل "غیرطبیعی" و واژه ی "wu-wei" به شکل "طبیعی" برمی خوریم که بر صاحب نظران پوشیده نیست که "wei" به چیم "کنش" و "wu-wei" به چیم "بی کنشی" یا "بی عملی" است.

9- در رویه ی 17 به واژگان "لگالیسم"، "تائوئیسم"، "کانفیوشنیسم" و "نئو- کانفیوشنیسم" برمی خوریم که بهتر بود به جای آن به ترتیب "قانون باوری، شرع پرستی"، "تائوباوری"، "آیین کنفوسیوسی" و "آیین نو- کنفوسیوسی" (همه ی برابرنهادها مگر واپسین برابرنهاد از فرهنگ علوم انسانی آقای آشوری است) به کار می رفت.

10- باز در همان رویه به "کوی گانگ" و در پانوشت آن به "کی گانگ" برمی خوریم. هم نام پارسی و هم انگلیسی آن (Quigong) نادرست اند. به جای پارسی آن بهتر بود "چی کونگ" که در میان همه ی رزمی کاران آشناتر است به کار می رفت. ریخت درست انگلیسی آن هم Qigong است.

11- در رویه ی 19 عناصر مرتبط با یین را برشمرده اند و در زیر شمال، غرب نگاشته اند سمت راست و پایین و در رویه ی 20 که عناصر مرتبط با یانگ را برشمرده اند زیر جنوب، شرق نوشته اند سمت چپ و بالا که بر من روشن نشد سمت راست چه تفاوتی با شرق و سمت چپ چه تفاوتی با غرب دارد؟

12- کاش به گرفتگاهی که تعریف تائوئیسم را از قول چوانگ تسو از آن گرفته اند اشاره ای می شد (رویه ی 21). چون تائوییزم یا تائوباوری تا سال 1848 به کار نمی رفت.

13- مترجم گرامی که جا به جا به چامه های مولوی استناد جسته اند گویا در بخشی که نگاشته اند "... تلاش برای گفتن حقیقت، ما را مشتاق رسیدن به آن می کند. آن می تواند تشنگی را برانگیزد و تجرک ایجاد نماید" (رویه ی 25). به تناقض گویی افتاده اند چون همین مولانا می فرماید: آب کم جو تشنگی آور به دست/ تا بجوشد آبت از بالا و پست. البته این تناقض گویی از آن جا سرچشمه می گیرد که ایشان کوشیده اند کار پیامبران را با گفته ی لائو دزو که تائویی که گفته شود تائو نیست جور دربیاورند. برای بهره ی بیش تر از این گفتمان لطفاً بنگرید به کتاب گران مایه ی "آسیا در برابر غرب" از آقای شایگان رویه ی 230.

۱۴- نزدیک به نیمی از بند (پاراگراف) نخست پیش گفتار حذف شده است، یعنی چیزی نزدیک به هشت سطر از نوشته ی اصلی!

1۵- همان گونه که در درآمد این بخش گفتم اینک قصد ندارم که به برگردان ایشان از چامه ها بپردازم. ولی باید به دو نکته اشاره کنم. در رویه ی 29 ایشان "عالم هزاره ها" را به کار برده اند. هزاره به چیم هزار سال پس از تاریخ معین، هزار سال، ده صد سال و یک دوره ی هزار ساله از تاریخ است (با نگاه به لغت نامه ی روان شاد دهخدا) و ده هزار چیز به چیم عالم کثرت است و مطلب دیگری است (همان گونه که در برگردان خویش گفته ام برابرنهاد پارسی آن آن را می توان بیور یا پیور دانست).

1۶- ایشان در برگردان چامه ی پنجم تائو ته چینگ برای واژه ی Straw dogs "قربانی" آورده اند و در پانویس نگاشته اند: "اشاره به مراسم و آیینی است که در چین باستان مرسوم بود و در آن، حیوانات، قربانی شده و سپس دور انداخته می شدند..." (رویه ی 37). کاش بازهم ایشان دست کم اشاره ای به گرفتگاه (مأخذ) این مطلب می نمودند لیک در این جا پرسشی پیش می آید و آن این که چه کسی سگ را قربانی می کند؟ با بازبرد به کتاب دائو راهی برای تفکر به روشنی خواهیم دید که "سگان پوشالی" اشیایی بودند که در چین باستان برای مراسم به کار می رفت نه قربانی. "در فصل 14 (25a و b) جوانگ زه آمده است که «سگان پوشالی» سگانی بود که از علف می ساختند و در مراسم قربانی طلب باران به کار می بردند. آن ها را پیش از آن که در مراسم پیشکش کنند در سبدی یا صندوقی نگاه می داشتند. این صندوق را با پارچه ابریشمی می پوشاندند و با آن ها در نهایت احترام رفتار می کردند. اما همین که کارشان با آن ها در این مراسم تمام می شد و مقضود به حاصل می آمد پامال شان می کردند، روی آن ها راه می رفتند و علفچین ها آن ها را در آتش انداخته برای پخت و پز می سوزاندند" (رویه ی 134). از روی این چامه ی تائو فیلمی به نام "سگ های پوشالی" به کارگردانی سم پکین پا به سال 1971 با بازی داستین هافمن ساخته شده است.

1۷- در رویه ی 190 ایشان طوری نگاشته اند منابع انگلیسی که اگر کسی اصل کتاب را ندیده باشد گمان خواهد برد این منابع را ایشان به کار گرفته اند که این گونه نیست. این منابعی است که دکتر وین دایر در نگاشتن این اثر به کار برده اند و درست تر این بود که توضیحی در این باره داده می شد.

نیم نگاهی به برگردان خانم آزیتا عظیمی از کتاب تائوی وین دایر

مطالب مشابه :

راهنماي سرنوشت - اي چينگ - كتاب عقل وانديشه وتحول درون - دكتر ژوزف مورفي - ترجمه هوشيار رزم آزما

دانلود کتاب الکترومغناطیس چنگ

ای چینگ

دانلود کتاب " بودا - قدم اول "

کتاب درسی الکترو مغناطیس و میدان امواج دیوید چنگ

کتاب الکترونیکی «انسان ۲۵۰ ساله»کتاب الکترونیک « واجب فراموش شده» انسان 250 ساله کیست!؟ گر همسفر عشق

نیم نگاهی به برگردان خانم آزیتا عظیمی از کتاب تائوی وین دایر

معرفی کتاب

دانلود کتاب "مدیتیشن چیست"