دانش آموزان عزیز، لطفا فقط به این سؤالات اکتفا نکنید.

ادبیّات 1 ( نوبت اول)

الف) معنی شعر و نثر( 6 نمره)

5 /0

75 /0

75 /0

1

1

1

1

1-     تا باد و آب و آتش و خاک در آفرینش بر کار است.

2-     نگاه كرد. سمك را ديد آن زمام گرفته و جلباب به روي مهد فروگذاشته .

3-      مرا دست بازبند و پالهنگ در گردن افکن و کشان می بر تا پیش قطران.

4-     خرامان بشد سوی آب روان                   چنان چون شده باز جوید روان

5-      جامه و رخت و گوهرش برداشت              مرد بی دیده را تهی بگذاشت

6-       ریش برمی کند و می گفت ای دریغ             کآفتاب نعمتم شد زیر میغ

7-      باز درآن هوای مه آلود        پاک کن هایی از ابر تیره         خطّ خورشید را پاک می کرد

2

ب) معنی لغت( 2 نمره)

1-   سمک قطران را قفایی زد.          2-  لوای ستم بر تو شد استوار.

3-   در نوای طوطیان حاذق بدی.        4-    ورایدون که آید  ز اختر پسر.  

5-   دو انبان از برگ هاي آن درخت پر كرد.   6-   روی صورت جوان خون دلمه  بسته.

7-   چوپان كه از ملازمان او بود.          8-     سبک تیغ تیز از میان برکشید.

ج) دانش هاي ادبي ( 3 نمره)

5 /0

1-   در تشبیه زیر فقط مشبّه و  وجه شبه را مشخّص کنید.         صورت سهراب مانند ماه درخشان بود.

25 /0

2-  كدام قالب شعري براي سرودن داستان ها و مطالب طولاني مناسب است؟ ............................

25 /0

3-  قدیم ترین، محبوب ترین و رایج ترین نوع ادبی در میان ملّت ها ............................ است.

5/0

4-  ویژگی اصلی حماسه،  ......................  و .......................... آن است.

5/ 0

5-  هريك از کتاب های  زير اثر کیست؟

   مثل چشمه مثل رود (..............................)             مثنوی معنوی (...............................)

1

6- در عبارت « شب، شبی بی کران بود                 دفتر آسمان پاره پاره »

الف) شب، نماد چیست؟

ب) آسمان چه آرایه ای دارد؟ و یعنی چه؟

ج) بین کلمه های « دفتر» و « پاره پاره» چه آرایه ای وجود دارد؟

د) درک مطلب( 4 نمره)

5/ 0

1-  دربيت « حالی آن لعل آبدار گشاد        پیش آن ریگ آبدار نهاد»

الف)   معني « حالی» چيست؟  .......     ب)   منظور از « ریگ آبدار» کیست ؟......

5/ 0

2-   در عبارت « قطران گفت: اي آتشك، شير آمدي يا روباه؟ »

الف)  مفهوم ضرب المثل ( شير آمدي يا روباه؟) چيست؟

ب)  واژه « روباه » نماد چه چيزي مي باشد؟

5/ 0

3-  در بيت « بخواهد هم از تو پدر كين من     چو بيند كه خاك است بالين من»

عبارت « خاك است بالين من» كنايه از چيست؟ 

5/ 0

4-  در بیت « بکوشیم فرجام کار آن بود       که فرمان و رای جهانبان بود»

الف) « بکوشیم» یعنی چه؟ .........................

ب) شاعر نتیجه ی کار را بستگی به چه چیزی می داند؟  

5/ 0

5- در بیت « چو بسی ابلیس آدم روی هست              پس به هر دستی نشاید داد دست»

از نظر شاعر چرا نباید با هر کسی دست بدهیم و دوست شویم؟

5/ 0

6- با توجّه به بیت « دید پر روغن دکان و جامه چرب         بر سرش زد گشت طوطی کل زضرب»

چرا موهای طوطی ریخت و کچل شد؟

5/ 0

7-  با توجّه به بیت « همی خواست پیروزی دستگاه        نبود آگه از بخشش هور و ماه»

رستم از چه چیزی آگاه نبود؟

5/ 0

8-   در عبارت « جوانی که جلوتر ایستاده، تازه پشت لبش سبز شده. »

مفهوم عبارت مشخّص شده چیست ؟

هـ) خودآزمایی ( 3نمره)

1

 1-  تئاتر و تعزيه چه فرقي با هم دارند؟

5/ 0

2-  محوری ترین پیام داستان « خیر و شر» چیست؟

5/ 0

3-  ضرب المثل « نوش داروی پس از مرگ سهراب» يعني چه؟

5/ 0

5- در بیت « آمد، آورد پیش خیر فراز      گفت گوهر به گوهر آمد باز»       مقصود از گوهر اول و دوم چیست؟

5/ 0

مصراع « آسمان را ورق زد» یعنی چه؟

1

و) حفظ شعر (2 نمره)

آب زنید راه را  هین که .........................               مژده دهید باغ را .............................

1

........................... آن مه ده چهار را               ....................... او نور نثار می رسد

موفّق باشید. علیپور