مصائب مسکن مهر قشم/ نقشه هایی که جای کولر نداشت!

به گزارش خبرنگار مهر، پروژه مسکن مهر قشم همچون سایر شهرستانهای کشور در دولت نهم استارت خورد و با بودجه مصوب سال 86،  ماموریت کارگروه بنیاد مسکن قشم و بانکهای عامل آغاز شد. در همان سال تعاونی های مسکن مهر شهرستان قشم یکی پس از دیگری تشکیل شد و نام نویسی از واجدان شرایط آغاز شد. آخرین تعاونی مسکن مهر که در همان سالها به ثبت رسید تعاونی بدیع مهر قشم بود. بر خلاف انتظار اما کار آماده سازی زمینها یک سال به طول انجامید.

اواخر سال 88 بود که تعاونی های قشم شروع به اجرای فنداسیون کردند و بنا بر مشکلاتی، کارها عملا خوابید. اردیبهشت 90 تعاونی های مسکن مهر قشم عملا کار ساخت و سازها را شروع کردند و در حال حاضر در مرحله نازک کاری هستند. تعاونی بدیع مهر وارد مرحله کاشی کاری و سرامیک شده که بقیه تعاونی ها نیز کم کم دارند به این مرحله وارد می شوند.

مشکل اساسی تعاونی ها همچنان آب و فاضلاب است که وزیر مسکن با تفاهم نامه ای که اخیرا با بانک مسکن منعقد کرده، بزودی بر طرف خواهد کرد.

پروژه مسکن مهر شهرستان تقریبا رضایت بخش است و احتمالا تا آذرماه 50درصد از واحدهای مسکن مهر شهرستان قابل سکونت بوده و اعضای تعاونی ها از بهمن ماه 91 خانه دار خواهند شد.

مسکن مهر یکی از دغدغه های سالاری فرماندار شهرستان قشم نیز هست که سخت پیگیر آن است و به زعم مدیرعامل بدیع مهر در رفع مشکلات یار و همراه تعاونی هاست. ولی منطقه آزادیها همچنان از ارائه خدمات خودداری می کنند که اگر خیابان کنار گذر را که در محدوده کروکی پروژه مسکن مهر بوده به مهری ها برگردانند، می شود این خبر خوش را به مردم داد که به زودی خانه دار خواهند شد.

مسکن مهر شهرستان اما در تمام این مدت چهار ساله با چالشها و افت و خیزهایی همراه بوده که اگر نه ایثار مدیرعاملان تعاونی ها و مردم بود، شاید حالا حالاها ره به جایی نمی برد.

"تعاونی های پیک مهر"، "کارمندی خانه طلایی"، "کارگری رحمت گستر" و "بدیع مهر" از جمله چهار تعاونی فعال در قشم است که هر کدام به ترتیب 920 واحد، 352 و 440 واحد که با جمع واحدهای بدیع مهر، شهرستان قشم دارای هزار و 912 واحد مسکن مهر است. 

فرامرز فاتحی مدیرعامل شرکت تعاونی بدیع مهر در گفتگو با خبرنگار مهر فعالیت در عرصه مسکن مهر را همچون نماز خواندن از وظایف مسئولان مربوطه می داند.

وی با اشاره به تلاشهای بنیاد مسکن و شهرسازی کشور به حمایتهای این بنیاد اشاره کرد که علاوه بر تلاشهای مجدانه این نهاد در پروژه مسکن مهر، جمع کثیری از هموطنانمان را نیز در طرح های دیگر و یا به صورت انفرادی تحت پوشش داشته است.

وی توجه دولت نهم و دهم را به محرومان جامعه بسیار مثبت ارزیابی کرد و در مورد مسکن مهر شهرستان قشم گفت: متاسفانه کارشناسیهای لازم در این شهرستان انجام نشده بود و این امر موجب مشکلات عدیده ای برای تعاونیها بوده و با کمک نیروهایی که وجود داشت طرح به پیش رفت.

وی می گوید: با وجود مشکلاتی که برخورد می کردیم با تلاش تعاونیها و سعه صدر مسئولان اما کماکان مشکلات را حل می کردیم. پس از انعقاد تفاهم نامه ای بین بنیاد مسکن و شهرسازی استان با منطقه آزاد قشم، 17.5 هکتار زمین از طرف منطقه آزاد قشم در اختیار تعاونیهای مسکن مهر جزیره باید قرار می گرفت.

 مشکل تعاونیها از همان روزهای تحویل زمین از طرف منطقه آزاد که تفاهم نامه ای را با بنیاد مسکن و شهرسازی استان هرمزگان امضا کرده بود شروع شد و به وقت واگذاری زمینهای تعیین شده، وفاداری منطقه آزاد به تفاهم نامه موجود از طرف خود منطقه آزادی ها به چالش کشیده شد و با کسر سه هکتار، تنها به واگذاری 14.5هکتار زمین بسنده کردند. 

این زمین در جنب جاده شمالی قشم و در محدوده طولا واقع شده که هم تراز دریاست و به زعم فرامرز فاتحی به خودی خود دارای مشکلات عدیده ای بود. از جمله عمق نیم متری این زمین که به آبهای زیرزمینی دریا برخورد می کند و امکان حفر چاه های فاضلاب را ناممکن کرده است.

وی می گوید: اگر همان موقع تعاونی ها را مختار می گذاشتند که در شهرک های آفتاب یا سیستان، اقدام به خرید زمین کنند، با مشکلات فعلی برخورد نمی کردیم.

فاتحی ادامه می دهد: ما در این زمین تنها یک میلیارد و 200 میلیون تومان هزینه آماده سازی از جمله خاک برداری و سنگ ریزی زمین را متحمل شدیم در حالیکه با پول آماده سازی این زمینها می شد در آن شهرکها زمین خرید و مشکل فاضلاب قشم که همچنان از مشکلات جزیره است، حل کرد.

مدیرعامل تعاونی بدیع مهر قشم به مشکلاتی که از ناحیه طراح متوجه تعاونی های مسکن مهر شهرستان قشم شده اشاره کرد و گفت: بعد از یکسال و اندی وقتی آمدیم نقشه ای که طراح به ما تحویل داده بود اجرا کنیم در اجرای فونداسیون با مشکل مواجه شدیم، طراح بر خلاف وعده هایش نقشه های بریده شده را که مربوط به ساختمان های 17 - 18 طبقه بوده، ظاهرا از جایی آورده و به ما تحمیل شد و این را ما در زمان اجرای کار متوجه شدیم. با اعتراض تعاونی های مسکن مهر قشم، جلسه ای در بنیاد مسکن و شهرسازی استان تشکیل شد و طراح قول تصحیح نقشه ها را یک ماه داد اما رفت و سه ماه بعد برگشت.

به اعتقاد فاتحی طبق قراردادی که تعاونی های قشم با طراح دارند، طراح موظف به همراهی تعاونی ها تا آخرین لحظه تکمیل ساختمان و تحویل کلید است که در این بخش از تعهداتش نیز مقید نبوده است.

فاتحی اظهار داشت: زمانی که مسئولان تعاونی با وی مکاتبه کردند، پاسخ شنیدند که من پولم را گرفته ام و رفته ام و شما اگر مشکلی دارید به نظارت شهرسازی مراجعه کنید.

فاتحی ادامه می دهد: می رفتیم نظارت  می گفتند در حیطه وظایف ما نیست، ناظر تنها به آن چیزی که طراح داده نظارت می کند. تعاونیهای قشم که با توجه به عدم مطابقت نقشه با شرایط آب و هوایی قشم، در مواردی وادار به جابجایی ها و تغییرات اصولی در نقشه بودند، به دلیل عدم همراهی طراح با مشکلات و هزینه های زیادی روبرو شدند و 217 میلیون تومان از جمله این هزینه هاست.

فاتحی در تشریح بخشی از مشکلات طراحی به خبرنگار مهر گفت: هیچگونه تاسیسات برودتی در نقشه پیش بینی نشده بلکه محل هایی برای شوفاژ تعیین شده بود که به هیچ روی مناسب موقعیت آب و هوایی قشم نیست و حتی یک پنجره ای که قابلیت نصب کولر داشته باشد در هیچیک از واحدها در نقشه تحمیل شده به چشم نمی خورد که مسئولان تعاونی ها در زمان اجرا، با مشکلاتی مواجه شدند.

وی به اجبار مسئولان بنیاد مسکن و منطقه آزاد در تایید نقشه اشاره می کند که از طرف مسئولان ذی نفوذ وقت، انجام شده بود.

وی در رفع مشکلات طراحی به تلاش نظام مهندسی و مهندسان ناظر و کارشناسانی که با تعاونی ها کار می کنند اشاره کرد که با بررسیهای لازم موفق شدند نواقص نقشه را البته با تحمیل هزینه های سنگینی برطرف کنند. در حالیکه تمام این کارها را باید طراح انجام می داد در صورتی که با خواهش و التماس مدیران تعاونیها باز هم برای نظرخواهی و یا تایید جابجایی های مجدد حاضر نشد.

وی ادامه داد: طراح، نقشه را به یک شرکت سه بعدی در تهران داده و در قبال 50 میلیون تومان امضا و مهر کرده و به ما تحمیل کردند. بعدها که ما استعلام گرفتیم این شرکت خانه سه بعدی نیز فاقد هویت ذکر شده بود و بلکه دیدیم خاک سه بعدی است. وقتی با این شرکت تماس گرفتیم که مهر شما زیر نقشه است و قانونا باید متعهد باشید و تا آخرین لحظه در کنار ما باشید او هم گفت: من کاری به معماری شما ندارم، من فقط 50 میلیون تومان گرفتم و سازه را مهر کردم و هیچ ربطی به من ندارد.

وی در مورد دستمزدی که به طراح پرداخت کرده اند به خبرنگار مهر گفت: ما از دفاتر طراحی استان چهار نوع استعلام در دست داریم که نرخ طراحی مسکن مهر قشم در چهار سال قبل، در چه وضعیتی بوده و بالاترین نرخی که به دست ما رسید بالای 100 میلیون بود که به 110 میلیون تومان می رسید و ما بقی استعلام ها زیر 100 میلیون تومان اعلام شد. در حالی که طراح مسکن مهر قشم مبلغ 470 میلیون تومان گرفته بود.

وی در ادامه به نقش موثر اداره تعاون اشاره کرد که با تشکیل اتحادیه تعاونی ها قدم به قدم با مدیران عامل همراه شد و از این طریق موفق شدند بسیاری از مشکلات را مرتفع کنند.

وی به یکی از دلایلی که هزینه های ساخت مسکن مهر در قشم رو به فزونی است بی مهری های طراح را نسبت به تعاونی ها می داند که علاوه بر تحمیل هزینه های مربوط به تغییرها و جابجایی ها چندین ماه از نظر زمانی نیز کار مسکن مهر را به تاخیر انداخته بود.

وی درباره علل دیگر افزایش قیمت مسکن مهر در جزیره، به تعطیلی یک ماهه ورود تریلی و کامیونها به قشم اشاره کرد و ادامه داد: مسکن مهر در جزیره قشم متفاوت از سایر شهرستانهای کشور است.

وی افزایش هزینه های حمل و نقل دریایی را یکی دیگر از مشکلات پیمانکاران و در راس آن تعاونی ها می داند که پیمان کاران ناچارند مصالح ساختمانی خود را نظیر شن، ماسه، کاشی، سرامیک، سیمان و... از سایر شهرستانها در سرزمین اصلی به جزیره وارد کنند. این موضوع نیز همواره جزو اعتراضات پیمانکاران به هیئت مدیره ها بوده که باعث مشکلاتی برای تعاونی ها شده است.

وی در اشاره به چالشهایی که تعاونی های مسکن مهر با منطقه آزاد دارند به طول 900 متری خیابانی در آن حوالی با عرض 25 متر اشاره می کند که منطقه آزاد مجددا از محدوده 14.5 هکتاری کسر کرده و به بخش خصوصی واگذار کرده، منطقه آزاد در قبال عوارضی که تعاونیها برای پروانه ساخت و ساز پرداخته اند، هیچگونه خدماتی به مسکن مهر ارائه نمی کند و هر از گاه مشکلاتی را نیز برای تعاونی ها بوجود می آورد.

بر اساس این گزارش مبلغ عوارضی که تعاونی ها به منطقه آزادیها پرداخت کرده اند بین 500 تا 600 میلیون تومان است. اگرچه تعاونیها انتظار خدماتی از منطقه آزاد ندارند ولی مایل به کسر متراژ زمین های 14.5هکتاری که طبق تفاهم نامه در اختیار مسکن مهر داده شده، هم نیستند.

با این حال به گفته فاتحی نه تنها جاده دسترسی را از مسکن مهر گرفته اند بلکه علیه مالکان زمین این جاده که در محدوده 14.5 هکتاری تعاونی ها قرار گرفته، همچنین به دادگاه شکایت کرده اند.

ادعای منطقه آزادی ها مبنی بر تخریب آسفالت خیابان است که به گفته فاتحی هیچ تخریبی هم در این جاده صورت نگرفته و اگر پنج سانتی متر از طرف تعاونی ها تخریب شده باشد ما همه حاضر به پرداخت خسارت هستیم در حالی که چنین چیزی نیست. ظاهرا اقدام فضای سبز برای آبیاری قطره ای درختان حاشیه اتوبان خلیج فارس، باعث آسیب دیدگی آسفالت این جاده شده که به گفته فاتحی هیچ ربطی به تعاونی های مسکن مهر ندارد.

تعاونی های مسکن مهر انتظار دارند در قبال کسر متراژ زمین 14.5 هکتاری، و پرداخت عوارض 500 میلیونی بابت پروانه ساخت، منطقه آزاد خدماتی از قبیل فضای سبز، روشنایی، آب و فاضلاب به مردم در محدوده مسکن مهر بدهد ولی منطقه آزاد همچنان به تفاهم نامه ای که با بنیاد مسکن مهر امضا کرده اشاره می کند و خود را متعهد به هیچگونه خدماتی نمی بیند در حالیکه در آن تفاهم نامه از کسر متراژ زمینی که منطقه آزاد از تعاونی ها گرفته نیز اشاره ای نشده است.

زمینی که به اعتقاد فاتحی تعاونی ها برای آماده سازی آن متحمل هزینه های یک میلیارد و 200میلیون تومانی جهت خاک ریزی و کوبیدن آن شده اند.

فاتحی ادامه می دهد: اگر منطقه آزاد حاضر به ارائه خدمات نیست پول عوارض پروانه ما را هم برگرداند تا بدهیم به دهیاری طولا که بلکه آنها در قبال عوارضی که اعضای ما متحمل شده اند خدماتی ارائه کنند.

وی به اعضایش که از مردمان بی بضاعت و قشر کم درآمد جامعه هستند اشاره و تشریح کرد: در بین اعضای ما کسانی هستند که بعضا به امید خانه دار شدن طلای خانمش را هم فروخته است. تعاونی ها واقعا دارند با این قشر مسامحه می کنند تا با این سهم آورده بتوانند پیمانکاران را راضی نگه دارند که با روحیه عالی، کار کنند و هر چه زودتر خانه های مردم را تحویل دهیم. این عوارض ها و خسارتها را قاعدتا ما ناچاریم از جیب مردم به منطقه آزاد پرداخت کنیم.

تعاونی های قشم با وجود اعضای کم درآمدش در زمینه های خرید و وارد کردن مصالح از شهرستانها نیز دچار هزینه های اضافی هستند.

 فاتحی مسکن مهر قشم را از این نظر با شهرهای دیگر ایران نظیر تهران، شیراز، اصفهان و مشهد متفاوت می بیند و این مشکلات را باعث تحمیل هزینه های اضافی بر تعاونی ها بر می شمارد.

با توجه به موقعیت آب و هوایی قشم دستمزدها نیز از کارگران گرفته تا پیمانکاران در قشم متفاوت از سایر شهرستان هاست.

وی از رئیس جمهور و وزیر مسکن، راه و شهرسازی می خواهد که مسکن مهر قشم را  با دیدی متفاوت از سایر شهرستان ها نگاه کنند زیرا هزینه ها قابل مقایسه با شهرستانهای دیگر نیست.

اعضای تعاونی های قشم از افراد کم درآمد جامعه هستند که به امید یافتن کار با ترک شهر خود به قشم آمده اند و سالهاست در اینجا به سختی و مشقت با داشتن حداقل درآمد به کارهایی نظیر پادویی، رانندگی تاکسی، دکه داری و... مشغولند که عنایت ویژه دولت را می طلبد.

وی با توجه به فقر اعضا و هزینه های فوق العاده در قشم، خواهان افزایش حداقل پنج میلیونی وام هر یک از اعضاست.

فاتحی بحث صنعتی سازی را که در صورت افزایش وام سابقا مطرح شده، بر اساس محاسبات مهندسی اجرای آن را در قشم متحمل هزینه های بالای هشت میلیون تومان می داند و اعضای تعاونی ها را قادر به پرداخت آن نمی بیند.