بازي -تربيت

به نام خدا

متن اصلي" «مستند بازي -تربيت"

پخش شده از شبكه دو سيما تهيه كننده و كارگردان رقيه محمدزاده

نويسنده متن:مولود توكلي

ويرايش متن: مرضيه آفرين كيا و رقيه محمدزاده

گریه اولین روشی است که نوزادان به کمک آن با محیط پیرامون خود ارتباط برقرار می کنند. آنها از این طریق والدین خود را آگاه می سازند که به غذا، آسایش وتحریک نیاز دارند. کانالهای حسی نیز در برقراری ارتباط به نوزادان کمک می کنند. از روزهای آغاز تولد حس لامسه به صورت یک حس کاملا رشد یافته عمل کرده وزمینه مناسبی را برای رشد هیجانی وعاطفی فراهم می کند. نوزاد انسان نسبت به لمس به خصوص لمس دور دهان، کف دستهاو پاها پاسخ می دهد. اگر آنها هنگام تغذیه در آغوش گرفته شوند ولمس شوند زمینه ارتباط آنها به محیط تسهیل می گردد. حواس دیگر نیز همچون بویایی، شنوایی وبینایی تدریجا تکامل یافته وبه ایجاد ارتباط بیشتر با محیط پیرامون کمک می کنند.

در مجموع ادراک محیط پیرامون زمینه ساز رشد شناختی می شود، به طور مثال ادراک دیداری به تشخیص اشیاء وافراد کمک می کند. کودک به تمام تصاویری که یک به یک در برابر دیدگانش جان می گیرند با دقت وکنجکاوی می نگرد تا به درک صحیح تری از اطرافش دست یابد. تدریجا کودک پایداری اشیاء خارجی رادرک می کند، به گونه ای که حتی در غیاب اشیاء وافراد هم می تواند به صورت ذهنی آنها را باز پدید آوری کند. درک مفهوم پایداری شیئ به ارتباط بیشتر با محیط کمک می کند، یعنی کودک می تواند به تجارب خود با محیط در غیاب الگوهای آشکار بیاندیشد وحتی در زمان عدم حضور والدین، افراد واشیاء ، آنهارا به صورت ذهنی باز پدیدآوری کند.

رشد زبان نیز، به عنوان یکی از مولفه های مهم رشد شناختی، زمینه ساز ارتباط بیشتر با محیط است. از دیدگاه برخی از نظریه پردازان رشد شناختی از جمله ویگوتسکی(Vigotsky)، رشدزبان مقدم بر تفکر است. به عبارت دیگر زبان که از طریق تعامل با دیگران آموخته می شود به هدایت تفکر ورفتار می انجامد. از این و می توان گفت تجربه وتعامل بیشتر با محیط از طریق زبان به رشد تفکر وهدایت اعمال ورفتار انسان کمک می کند.

رشد شناختی ا ز دیدگاه برخی از نظریه پردازان از جمله پیاژه، حرکتی پلکانی دارد. رشد شناختی کودک در دوسال اول زندگی مبتنی برحس وحرکت است، به عبارت دیگر ادراکات حاصل از حس کردنها وحرکت ها وجابجایی ها در محیط وهماهنگی بین حواس مختلف به رشد شناختی کمک می کنند. در فاصله 4-2 سالگی، ماهیت تفکر کودک فارغ ازقالبهای ساختارفکری بزرگسالان، مبتنی بر ظواهر وبه صورت یک جانبه است، یعنی کودک هنگام اندیشیدن در باره یک موضوع همه جوانب را در نظر نمی گیرد وفقط بر پایه ی ویژ گیهای ظاهری قضاوت می کند. از این رو تفکر کودک 4-2 ساله شهودی نام دارد وبه لحاظ کیفی متمایز از بزرگسالان است.

در این فاصله سنی زبان هنوز رشد نایافته است وساختار نحوی ودستور و زبان بزرگسالان در تکلم یه کار گرفته نمی شود، از این رو زبان وسیله مناسبی برای بیان منظور ومقصود وافکار واحساسات در کودکان نیست. اما بازی نقش عمده ای در بیان افکار واحساسات آنها ایفاء می کند . کودکان از طریق بازی دنیای شگفت آور خود رابه نمایش می گذارند وبه جستجووکنکاش در محیط و دنیای ناشناخته خود می پردازند وهر روز به کشفی تازه نائل می گردند. در این میان نقش بزرگسالان به عنوان بزرگسالان راهنما( مطابق با دیدگاه ویگوتسکی) در رساندن کودک به سطوح بالاتر رشد شناختی در جریان تعاملات اجتماعی وبازیها بسیار حائز اهمیت است. بزرگسالان هم از طریق راهنماییهای کلامی وغیر کلامی وهم از طریق تهیه ابزارهای مختلف از جمله اسباب بازیها ی مناسب می توانند امکان تجربه زندگی اجتماعی مناسب وشناخت هنجارهای اجتماعی را برای کودک فراهم کنند. بازیها به عنوان مهمترین تظاهر رشد اجتماعی کودک، به منزله ابزاری برای تمرین نقشهای اجتماعی مختلف( مانندپدر، مادر، معلم، پزشک وغیره) تلقی می گردند که کودک در آینده عهده دار آنها می شود. به علاوه در جریان بازیها کودکان می آموزند که چگونه هیجانات خود را کنترل کنند، حق دیگران را رعایت کنند، با دیگران هم حسی وتشریک مساعی داشته باشند و یا چگونه به آنها کمک کنند. در مجموع، بازیها علاوه بر این که برای کودک لذت بخش هستند وحرکت وتکاپوی مناسب را برای رشد جسمانی او فراهم می کنند، بستر مناسبی برای رشد شناختی، اجتماعی، اخلاقی، عاطفی وهیجانی مهیا می کنند وبه عنوان امری لازم وضروری در زندگی کودک به حساب می آیند.

کودک در هنگام بازی می اندیشد، برنامه ریزی می کند، افکار وراه حلهای تازه ای خلق می کند، تصمیمات مختلفی اتخاذ می کند وبا قواعد مختلف در ارتباطات آشنا می شود از این رو امروزه نیاز کودک به بازی از جايگاه ويژه اي برخوردار است. پرداختن به این نیاز مسلم کودک در اندیشۀ انسان متفکر هزاران سال پیش نیز وجود داشته است . سقراط و به عقيده عده اي افلاطون به صراحت ارزش علمي بازي و لزوم آن در اوايل كودكي اشاره داشته اند. ارسطو نیز بازی را نیرویی نهفته ناميده است که آدمی را از امیال زیان آور و احساسات آلوده پاك می سازد.اهمیت بازی برای کودک شبیه نیاز بزرگسالان به صحبت کردن است؛ او از قابلیت کلامی و شناختی اندکی در زمینۀ بیان احساسات خویش برخوردار است و بازی را چون ابزاری طبیعی و ملموس برای دستیابی به نوعی آرامش روحی و به نمايش گذاردن جنبه هاي دروني خود به کار می گیرد او در خلال بازی به ویژگیهای نا آشنای خویش پی می برد. استعدادهای نهفته اش را شکوفا ساخته، به دیگران نیز می شناساند. بازي شخصیت او را شکل می دهد و شیوۀ تفکر و نیز چگونگی تعامل با محیط را به او می آموزد و دگرگونیهای بسیاري را در خلقیات و روحیات او موجب می شود، تاجهان بینی او شکل گیرد.

از این روی در نظر بزرگان ديني، نخستین دورۀ رشد كودك يعني از تولد تا 7 سالگي با بازی قرین شده است.

امام صادق (ع) می فرمایند فرزندت را تا هفت سالگی آزاد بگذار تا بازی کند، در هفت سال دوم به او ادب بیاموز و در هفت سال سوم مراقب او باش.

تحقيقات نشان داده است كه كودكان و نوجوانان "به طور طبیعی مقداری انرژی اضافی در بدنشان موجود است كه تنها از طریق بازی تخلیه شده، و باعث آرامش روحي و رواني آنان مي گردد".

كودك چشمان تیزبین و دیگر حواسش را به کار می گیرد تا ضمن شناخت محیط و انسانهای پیرامون خویش از آنها الگو گرفته، زندگی را از طريق خلق دنياي خيالي خود که متاثر از وقایع و افراد پیرامونش است به مانند آنان بیاموزد، او در این دنیا تلاش مي نمايد تا نقش محوری ترین فردي که در اطراف خود می بیند بازی کند خود را در جایگاه او قرار دهد. در واقع « بازی نوعی تمرین و آماده سازی مقدماتي كودك برای انجام نقش هاي آتي و اصلي او در زندگی آینده است.»

بازی، خشونت مقررات پیچیدۀ زندگی اجتماعی را برای کودک کاهش داده، پذیرفتن قانون را گواراتر میسازد.تجربۀ رقابت و حتی شکست به او قدرت ابراز وجود می بخشد و او را از ترس، کمرویی هاي بی دلیل

رها می كند. ترس، تهديد، خشم، كينه و نگراني هاي كودك در خلال بازي هاي ذهني و جسمي، مجالي براي شكل گيري عاطفي او فراهم مي سازد او در اين موقعيت ها مي آموزد تا بر نگرانیها و تضادهای درونی خویش در یک محیط امن پيروز شود.

هرچه بازی گسترده تر و پیچیده تر باشد مصونیت روانی بیشتری نصيب کودک خواهد شد؛ او از این طریق چگونگی مقابله با مشکلات و مهارتهای زندگی را می آموزد. اثراتي كه بازي در كودكان هفت تا يازده ساله ميگذارد تا آخر عمرشان باقي مي ماند.

نشاط و شادي بازی بر سلامت فکری آنان تاثيرات مثبتي مي گذارد از این رو شاید بتوان گفت زیباترین مفهومی که بازی به کودک می آموزد لذت بردن از زندگی است.

تمايل به بازیهای گروهی از سومين سال زندگي كودك در او شكل مي گيرد و اين گونه او مي آموزد که بايد در برابر یاری دیگران پاسخگو باشد حقوق آنان را ارج نهاده، محبت آنان را به هر وسیلۀ ممکن قدردان باشد.

او به تدریج در می یابد که برای مورد قبول بودن در بازي بايد، فردی درستکار، مسلط به خود، عادل، صادق و مسئوليت پذیر باشد و همین امر او را به سوي رعایت بیشتر اصول اخلاقی سوق می دهد.

بررسیهای جدید نشانگر آن است که محروم نمودن کودک از بازی باعث تضعیف شخصیت و سلب قدرت اراده از او شده، عقده های حقارت را در وجودش می رویاند.

این محرومیت وسيله غوطه ور شدن او در توهمات واهی را فراهم می آورد و بدين سان سبب مي شود مراحل تكامل شناخت را طي نكرده، فردی منزوی، بی اعتنا و حسود بار بيايد.

در بعضي از موارد، بزرگسالان بازي كودك را کاری عبث و بيهوده مي پندارند، درصورتي كه اين امر براي او کاملاً جدی و آينده سازاست.به گونه اي كه هر گونه تسریع در ورود کودک به اجتماع بزرگسالان و بی توجهی به غناي دورۀ کودکی نتیجۀ معکوس در پی خواهد داشت.

امروزه يكي از روشهاي موثر براي درمان نقايص و مشكلات رفتاري و رواني كودكان "بازي درماني" است.

روانشناسان با اين روش در دنیای روانی کودک گام نهاده، به گونه ای پذیرفتنی با او ارتباط برقرار مي كنند و اين گونه سبب تخلیۀ هیجانی او مي شوند.

کودک تا دو سالگی بازی را وسیله ای برای لذت بردن از حواس خود می داند.

در فاصلۀ سنی دو تا پنج سالگی بازیهای نمادین وارد زندگيش مي شود و اين زماني است كه كودك دستيابي به ابزار و وسايل مورد نياز خويش را غير ممكن مي بيند. او نيازها و آرزوهايش را با استفاده از وسايلي كه در ذهن و تخيل خود ساخته، با شيوه بازي بيان مي كند.

او با قرار دادن چند بالش کنار هم خانه می سازد و به تمرین زندگی آينده خود می پردازد. و يا يك تكه چوب ساده را اسب خود فرض كرده با آن به اين طرف و آن طرف حركت مي كند و يا بدنش را خودرو و خود را راننده آن فرض كرده، پر سر و صدا راه مي افتد و از موانع سر راه خود دور مي زند. دركار هايي مانند نقاشي يا خمير بازي كه كودك با ابداع وسيله اي احساسات و عقاید خویش را بيان مي نمايد خلاقيت آنها همراه با رشد ذهنيش رشد مي كند. انديشه هاي بديع و خلاق در روياهاي شگفت انگيز كودكي شكل مي گيرد گاه قدرت تخیل، کودک را به بازگویی ذهنیاتش مي کشاندكه از ديد بزرگترها به دروغگویی متهم می شود، در حالی که او تنها تصورات خلاقانۀ خود را با واژگان اندكي كه در ذهن خویش دارد خام و غیر دقیق بیان كرده است.

او با داشتن رابطۀ قابل اعتماد با بزرگسالان به ویژه والدین خود مي تواند آزادانه میان دنیای خیالی و واقعی رفت و آمد کند، به اين شكل نقشی بر عهده گرفته و آن را بازی کند.

کودکانی که در دوران نخستین زندگی به بازی تخیلی مشغول می شوند در سالهای آیندۀ دارای تفکر خلاق و توان بیشتر در حل مسائل خواهند بود.

آلبرت انیشتن در خاطرات خود می نویسد:

آدمی در بزرگسالی فرصتی برای اندیشیدن به فضا و زمان ندارد. « نظریۀ نسبیت نمی توانست در دوران بزرگسالی من شکل بگیرد اینها چیزهایی است که وقتی کودک بودم به آنها فکر می کردم».

با وجود تنوع بازیها عواملی ثابت بر تمامی آنها تاثیرگذار است كودك در هر دوره از زندگي متناسب با رشد

ذهني اش بازي مورد علاقه خود را انتخاب مي كند عواملي كه بر اين انتخاب از طرف كودكان موثرند، عبارتند از:

1- رشد بازیها :

کودک در همان روزهای آغاز زندگی اش به لگد زدن و حرکت دادن دستها علاقه مند است و اینگونه خود را سرگرم می کند درخردسالی به بازي هاي انفرادی مي پردازد و در حدود 3 تا 4 سالگی اغلب بازی ارتباطی را می پسندد. از 4 تا 6 سالگی بازی اشتراکی را ترجیح می دهد.

در 5 تا 6 سالگی به بازیهایی که با حرکات بدنی همراه است و نیروی تخیل در آنها نقش دارد علاقه مند می شود. تمایل به رقابت و تقلید، علاقۀ شدید به بازی با گل و خاک و خراب کردن اسباب بازی به منظور پی بردن به محتویات آنها از دیگر ویژگیهای بازیها در این سنین است.

جنسیت از دیگر عوامل موثر در انتخاب بازی به شمار می رود، بدین معنا که طبیعت و فطرت کودک تعیین کنندۀ نوع بازی است. دختران به طور غریزی به بازي هاي كم تحرك و آرام مانند: عروسک بازی، مهمان بازی، تشکیل کلاس درس و فروشندگی علاقه نشان می دهند. پسران به سمت بازیهای فعال و پر تحرکی که مستلزم صرف انرژی، چابکی و رقابت بيشتري است مانند استفاده از ابزارها، تیر اندازی، بادبادک سازی، دوچرخه و ماشین سواری سوق داده می شوند. البته انتخاب نوع بازی واسباب بازی صرفا امری فطری نیست ، بلکه دریافت تقویت کننده های محیطی و همچنین نوع اسباب بازیهایی که در اختیار کودک قرار می گیرد نیز در انتخاب نوع بازیها و اسباب بازیها موثرند

2- عواملی چون اسباب بازیها، لباسها، موقعیت جغرافیایی و آزادی عمل اوكه به محیط پیرامونی کودک مرتبط است

غنا بخشیدن به محرکاتی که کودک را به بازی وامی دارد مهمترین عامل محیطی در رشد هوشی او به شمار می رود. به عبارت دیگر ژن به تنهایی از یک کودک برندۀ نوبل علمی نمی سازد.

کودکانی که از همان آغاز از نعمت همبازی شدن با پدر، مادر، پدر بزرگ و مادر بزرگ خود بهره مند بوده اند و در بازیهایشان با آنها سهیم بوده اند به طور طبیعی از هوش بالاتری برخوردار هستند.

نکتۀ قابل توجه اين است كه والدین می بایست از دخالت مستقیم در بازی بپرهیزند و زمام آن را به دست کودک بسپارند تا با قدرت خلاقیت خود بازی را اداره کند. هیچ یک از برنامه های آموزشی بزرگسالان نمی تواند جایگزین فعالیت و دانش مستقیم کودک شود.

کشف بازی از سوی خود کودک و پیشنهاد او مبنی بر اين كه چگونه بازی کنيم به او نشاطی دو چندان

می بخشد. دانشمندان معتقدند که همواره این محیط است که بر روی تکوین اطلاعات ژنتیک تاثیر می گذارد. اگر كودك غار نشين عصر حجر به دنیای ما راه یابد وهمراه با کتاب و کامپیوتر و اسباب بازیهای الکترونیک رشد کند آن گاه دقیقاً ویژگیهای انسان معاصر را پيدا خواهدكرد.

تفاوتهای فردی، میزان سلامت و نیز خلاقیت كودكان و تشویق ها وتنبیهات محیطی در انتخاب نوع بازی آنها موثر است. تاثير بي چون و چراي فرهنگ خانواده و جامعه را نمي توان ناديده گرفت به گونه اي كه می توان بازیهای کودکان را بازتاب ارزشها و آداب آن جامعه دانست. تكنو لوژي دوران معاصر از طریق رایانه بازي هايي را به كودك عرضه مي كند كه او را ملزم به رعایت فرامین درخواستی خود می کند و بدون آنکه دلیلی برای اوامرش ذکر کند بدين گونه کودک را به بنده ای حلقه به گوش و فرمانبر مبدل می سازد. اضطراب و استرس شدید و خشونت از پيامدهاي ديگري است كه اين گونه بازي ها به كودك وارد مي كند. سازندگان اين بازي ها اغلب با حركت خزنده سياسي به سمت فرهنگ کودکان جوامع هدف نشانه مي روند و با القای عقاید خرافی و ضد اخلاقی به گونه غير مستقيم در لایه های فکری نسل آینده رسوخ كرده، آنها را مطابق با ایده های مورد نظر خویش پرورش مي دهند. شایان ذکر است که اگر این بازیها با نگرشی هماهنگ با فرهنگ بومی ملت ها برنامه نویسی و روش صحیح استفاده از آن آموزش داده شود در روند تربیتی كودكان و نوجوانان مفید و ارزشمند خواهد بود.

كودك در روند رو به رشد عقلاني خود، نسبت به كاركرد ابزار هوشيار مي شود و واقعيت به گونه هوشيارانه در ذهن او منعكس مي شود،و به دنبال آن كودك به بازي با اشيا تمايل نشان مي دهد.

به کارگیری و ساخت ابزار بخشی از تکامل ذهنی كودك و در نهایت تکامل تمدنهای بشری را موجب مي شود. کودک برای آنکه دنیای بزرگترها را در مقیاسی کوچکتر برای خویش بازسازی کند به اشیای کوچک شدۀ زندگی انسانی نیازمند است. این اشیای کوچک همان اسباب بازی های او هستند. والدين مي بايست با فراهم آوردن وسايل مناسب به پويايي ذهن او كمك نمايند. دنیای کودک دنیای اسباب بازیهای اوست . او جهان اطراف را با همین دنیای کوچک می بیند و برای خود ترجمه می کند و الگوهایش را با خاطرات و علایقش پیوند می زند.

قدمت اسباب بازیها به سالهای بسیار دور باز می گردد. نتایج به دست آمده از حفاریها نشان مي دهد که انسانها در گذشته های بسیار دور برای کودکانشان از مواد طبيعي همچون سنگ و چوب اسباب بازی می ساختند. چیزهایی شبیه به ارابه های کوچک، موجوداتی شبیه پرندگان، میمونهایی که به نوعی می توانستند سوت بکشند وتکه های استخوان و سنگ که به شکل مکعب تراشیده شده . امروزه با پیشرفت تکنولوژی اغلب اسباب بازیها در کارخانه ها از مواد نرم و مصنوعی تهيه شده، در فروشگاهها عرضه می گردند.

اسباب بازی ها تنها براي تفريح و ساكت نگهداشتن كودكان نيستند بلكه بر چگونگي شكل گيري تخيل، خلاقيت، اعتماد به نفس و رشد عاطفي و ذهني كودك تاثير به سزايي دارند آنها اولین چیزهایی هستند که کودک نسبت به آنها احساس مالکیت مي كند. اين وسايل دوستان صميمي و هميشگي كودك به شمار مي روند و می توانند زمام قدرت تخیل کودک را در دست گیرند و او را رهسپار دنیای شیرین رویاها نمایند و نشاطی شورانگیز به او بخشند.

در 6 سال اول زندگی تعامل نزدیک با پدر و مادر وافراد خانواده، بازیها واسباب بازیها از عوامل تاثیر گذار ومهم بر رشد به حساب می آیند.

مفاهیم رنگ، شکل، اندازه و جهت را می توان از طریق این ابزار کودکانه آموزش داد و آموخته هايش را افزود، اسباب بازی کودک را با دنیای بیرون مرتبط می سازد،واو را به زندگی نزدیک مي کند ، لذت فرو رفتن در نقشهای اطرافیان کودک را به او بخشيده، و کوله بار تجربه اش را سرشار سازد.

بازی او همواره متاثر از ابزاری است که در اختیار دارد. اين وسايل بازي می تواند او را از آلام و غصه هایش رها کند و مرهمي باشد بر روان كودك و يا برعكس او را پرخاشگر و نا آرام بار آورد.

توجه به جنسیت کودک می بایست در انتخاب اسباب بازی مد نظر قرار گیرد، اين گونه می توان به رشد هویت جنسی او کمک کرد و او را برای نقشی که در آینده به عهده خواهد گرفت آماده ساخت.

عوامل محیطی نیز در گزینش اسباب بازی از سوي كودك بسيار تاثير گذار است، به گونه ای که اگر او در مکانی پر زد و خورد و شلوغ رشد یابد به اسباب بازی هایی چون تفنگ و شمشیر تمايل بيشتري دارد و اگر در محیطی آرام زندگی کند به اسباب بازی های فکری علاقه مند می گردد.

مسئلۀ قابل عنایت دیگر در نظر گرفتن سن کودک است. در واقع نحوۀ رویکرد کودک در رده های سنی مختلف با اسباب بازی متفاوت است؛ با رشد سنی او قوای ادراکی اش نیز توانمندتر از پیش گشته و نسبت به اشیا معرفت افزونتری پیدا می کند. در كنار ملاحظۀ سن کودک توجه به ظاهر و رنگ اسباب بازی جهت ترغيب او به بازي لازم است ، هر اندازه اسباب بازي حواس کودک را بیشتر جلب كند بازی برای او لذت بخش تر خواهد شد؛ قابل تو جه اينكه انتخاب رنگهای روشن به شادی و لذت کودک خواهد انجامید و استفاده از رنگهای تیره ممکن است او را افسرده سازد.

اسباب بازیهایی كه شكل تعيين شده اي ندارند از ارزش روانشناختی بسياري برخوردارند. ابزاري كه كودك بتواند روی آن کار کند، با دست آن را بپیچاند، بچرخاند، خم کند، ببرد یا رنگ آمیزی کند.

اين اسباب بازیها ی سازمان نیافته کودک را آفزینش گر وخلاق بار آورده و تفکر سیال او را پرورش می دهند. در این صورت کودک مصرف کننده ای بی تفاوت نخواهد بود که اسیر یک بازی یکنواخت شود. در واقع هراندازه اسباب بازی شکل غیر اختصاصی تری داشته باشد قوه تخیل او بیشتر تحریک خواهد كرد.

خراب کردن و شکستن اسباب بازی نیز نوعی ارضای حس کنجکاوی به شمار می رود و نمی بایست کودک را به این دلیل شماتت کرد. كودكي كه قادر است برای خود اسباب بازی بسازد، مواردي چون ، تقویت اعتماد به نفس، پرورش ذوق و استعداد هنری، هماهنگی اعضا و افزایش توانایی ديدن و مشاهده را برای او در پی خواهد داشت.

اسباب بازی باید بتواند به کودک نگرشهای صلح جويانه ببخشد حال آنکه امروزه اسباب بازیهای خشن بسیار رواج یافته، و مغازه های اسباب بازی به انبارهای تسلیحاتی در مقیاسی کوچک تبدیل شده اند.

اگر انسان امروز خواهان دنیایی پر از صلح و آرامش است باید اسباب بازی هایی برای کودکان آماده سازد که نشانی از خشونت و جنگ طلبی در آن وجود نداشته باشد.

عنایت به امنیت و بی خطر بودن اسباب بازی نیز ضروری است؛ چه آنکه بسیاری از آسیبهای جسمی چون کوفتگی ها، مسمومیتها و حتی بیماریهای عفونی از عوارض اسباب بازی های نامناسب و ناسالم است.

اسباب بازی باید بتواند برقراری ارتباط و تماس کودک با دیگران را آسان كند. او را در تخلیۀ احساسات و افزايش بينش و بصيرت كمك نمايد. به او فرصت تجربه را بدهد تا بتواند به آزمایش هاي واقعی دست بزند، و وسیله ای باشد برای جبران ناکامیها و اظهار تمایلات و آرزوهای سرکوب شدۀ او. آشنایی خانواده ها با کارکرد و نقش اسباب بازی در تقویت یا تخریب رشد فکری، روانی و یا جسمانی کودکان موجب خواهد شد آنها با دقت نظر، اسباب بازی مناسب را برگزیند و یا حداقل از خرید اسباب بازی هایی که صریحا آسیب های تربیتی و جسمانی به فرزندان وارد می سازند بپرهیزند.

مربيان و والدين بهتر است جهت رشد قدرت انتخاب و آزادی عمل کودک و نیز برای آنکه به هرخواسته غیر منطقی او تن ندهند چند نوع اسباب بازی را به او معرفی نمود تا او يكي را از میان آنها برگزیند.

پيرامون چگونگي ارائه اسباب بازي به كودك دو ديدگاه وجود دارد:

در بسیاری از جوامع پیشرفته انتخاب اسباب بازي را به کودک مي سپارند. آنان بر اين باورند كه با اين شيوه مي توان به ويژگيهاي دروني او پي برد و برای ادامۀ مسیر و پرورش استعدادهايش او را یاری نمود.

با امر و نهی های مدام به کودک لذت بازی از او گرفته مي شود و در پي آن او را فردی فاقد اتکا به نفس و خلاقیت بار می آورند.

اسباب بازی كه با ارزشهای فرهنگی جامعه کودک، همخوانی داشته باشد در حوزه تربيتي كودك وسيله كار آمدي است ، از این رو امروزه اسباب بازی را يك كالاي فرهنگي و وسیله ای برای آموزش غیر مستقیم می دانند، زيرا اين وسايل قادرند کودک را با هنجارهای ملت خویش آشنا سازد. اگر اسباب بازیها نمایا نگر و مروج عقاید حاکم بر جامعه ای بیگانه باشد کودک را دچار نوعی دوگانگی و تضاد با آرمانهای جامعۀ خویش خواهند ساخت.

بدیهی است که کودک به اسباب بازیهایی همسو با آرمانهای مردمش نیازمند است به گونه ای که اسباب بازیهای او تداعی کنندۀ سنتهای بومی فرهنگ و كشورش باشد، نه آنکه او را هر روز بیش از پیش از ارزشهای مبتني بر فرهنگ جامعه اش دورتر سازد.

تاثیرگذاری شگرف این وسیلۀ کارآمد برای متصدیان فرهنگی اغلب جوامع آن چنان روشن و واضح است که ساخت و ساز اسباب بازی به صنعتی بسیار درآمد زا مبدل شده است به گونه ای که درآمد حاصل از فروش اسباب بازی در جهان از درآمد به دست آمده از توریسم یعنی 600 میلیارد دلار در سال بالاتر است.

سه شركت بزرگ توليد كننده اسباب بازي در جهان كه درآمدهای تجاری کلاني از این صنعت کسب می کنند عبارتند از:كمپاني هاي "مِتِل" Matel ، "هاسبِرو" Hasbroو" لیپ فِراگ "Leap Frog.

چین به تنهایی از فروش اسباب بازي بیش از 30 برابر درآمد ارزی ایران در اين زمينه سود می برد.

طی سالهای 1996 تا 1998 مردم آمریکای شمالی به ميزان 340 ميليون دلار در سال، برای بچه های خود اسباب بازی خریده اند كه اين در رده اول جهان قرار دارد، پس از آن سرانۀ خرید اسباب بازی در کشورهای خاورمیانه به میزان252 ميليون دلار است.

سالانه همچنين بیش از 20 نمایشگاه بین المللی اسباب بازی در سطح دنیا برگزار می شود که همگی نشانگر توسعۀ روز افزون این صنعت و نیز رضایتمندی از کارآمدی آن در حوزۀ فرهنگی است.

فعالیتهای انجام شده در کشور اسلامي ما ايران هنوز نتوانسته است زمام این صنعت را در داخل كشور از آن خود کند و به جای سمبلهای فرهنگی جهان غرب، نمادها و اسطوره های ارزشمند بومی، را به کودکان ایرانی عرضه نمايد. آمارها نشان می دهد بیش از 90 درصد اسباب بازی موجود در بازار ايران، وارداتی و ساخت دیگر کشورها است كه میزان قابل توجهی از آن نیز به صورت قاچاق وارد كشور می شود. تعدادي از اسباب بازي هاي ساخت كشور نيز كپي برداري از اسباب بازي هاي غربي و مغایر با فرهنگ و ارزشهای جامعه ايراني است.

با توجه به این وضعیت نیاز به بازنگری در عرصۀ ساخت و ساز اسباب بازی در کشور بسیار ضروری به نظر می رسد. سازندگان اسباب بازی می بایست با هم فکری روانشناسان و کارشناسان حوزۀ تعلیم و تربیت به اين امر بپردازند، چرا که اساساً هنر و هنرورزی در هر قلمرویی بدون اتکا به شناخت عميق در باره آن موضوع بهره ای در برنخواهد داشت.

کودک در درون دنیای خویش و در کُنج تنهایی اش همواره در پی یافتن دوستی پاک و بی آلایش است تا مدام او را در کنار خود احساس کرده، حرفهای گفته و ناگفته اش را درگوش او زمزمه کند. گرایش به عروسک پاسخ به همین میل کودکانه است. كودك درگوش عروسك خود لالايي مي خواند، او را با خود حمل مي كند، و تا سنين پيش از دبستان ارتباط عاطفي خود را با عروسكش حفظ مي كند.

این دوست آرام و بی آزار گاه تا پايان عمر آدمي را رها نمي كند" یونگ "روان شناس برجسته تا واپسین لحظات حیاتش همواره با عروسک چوبی اش حرف می زد.

عروسکها ،اسباب بازیهایی هستند در هیأت انسانی که عموماً به شکل دختر و گاه به صورت حيوانات دوست داشتني طراحی می شوند.

بر اساس مستندات تاریخی انسانهای اولیه نیز برای فرزندان خود با دو تکه چوب وکاه عروسک می ساختند. در سده هاي قبل از ميلاد، روميان باستان براي كودكان خود عروسک های از جنس موم مي ساختند. کودکان مصری درهزاران سال قبل با عروسکهایی بازی می کردند که کلاه گیس و دستهای متحرک داشتند و از طریق تکان دادن دستهایشان می توانستند با کودک ارتباط بر قرار کنند.

امروزه توانایی برقراری ارتباط عروسك با كودك پیشرفت چشمگیری کرده، به گونه ای که برخی از آنها می توانند صاحبشان را به وسیلۀ صدا بشناسند، و از بین صدها برنامۀ از پیش تعیین شده عبارت مورد نظر را پس از انتخاب بيان کنند.کودکان مطابق با جنسیت خود به دسته ای خاص از اسباب بازیها علاقه نشان مي دهند. شرکت تولیدی اسباب بازی «هاسبرو» برای آنکه عروسک را از نظر بازاریابی و نیز میزان محبوبیت میان دختران و پسران بسنجد در یک خانۀ عروسکی چگونگی واکنش آنان را مورد ارزیابی قرار داد. مشخص شد که عکس العمل دختران و پسران در مقابل محصول متفاوت است، دختربچه ها به لباس پوشانیدن و بوسیدن عروسکها پرداختند، و براي بازي با عروسك تمايل بيشتري نشان دادند در حالی که پسربچه ها آنها را از پنجره به بیرون پرتاب کردند.

اين تمايل نشأت گرفته از عاطفۀ خاص آنان و نیز قدرت برتر عروسک در ایجاد حس همذات پنداری و تفاهم خیالی بادختران است.کودک خود را سرپرست تمام عیار عروسک می پندارد و از برعهده داشتن این وظیفه بسیار خرسند است، وظیفه ای که به او اعتبار می بخشد، اعتماد به نفسش را بالا مي برد، آمادگي او را براي ياد گيري افزايش مي دهد و به تدریج او را فردی مسئولیت پذیر می پروراند.واگویه های کودک در گوش عروسک گاه گزارشی از اتفاقات و چگونگی رفتار والدینش با او و گاه شرح حالی از خویشتن خویش است که سبب تخلیۀ روانی و آرامش خیالش مي شود. این زمزمه های کودک نه تنها در تکامل کلامی او موثر است بلكه سبب می شود برخی جمله ها و واژه هايي ارزشمند در ذهن او تجلی دیگری یابند.در کشاکش این رابطۀ عاطفی كودك با عروسك به مثابه فردي از ميان جامعه برخورد مي كند و پیامهای تربیتی والدینش را با زبان شیرین کودکانه به عروسكش منتقل مي سازد. والدین می بایست همواره عروسک را دوست حقیقی کودک بدانند تا بتوانند از آن به عنوان ابزاری برای انتقال مفاهیم بهره گیرند. دقت در رفتار و نحوۀ برخورد کودک با عروسک می تواند نمودار صحیحی از دنیای درونی او باشد، عروسک واسطه ای برای تبادل احساسات، عواطف و اندیشه هاست، از این رو روانشناسان با عروسك درماني به چگونگی شرایط روانی کودک دست يافته، درمان مناسب را برای رفع کاستی های روحی او برمی گزینند. عروسک در دنیای دختر بچه ها گاه فراتر از یک دوست عمل كرده، تأثیري نامحسوس و ناخودآگاه بر وجود او مي گذارد. جادوی تخیل در بازی کودک با عروسک آنچنان قدرتمند است که مي تواند ویژگیهای ظاهری آن را به کودک عرضه داشته و او را به تاثیر پذیری بی چون و چرا از عروسک وادارد. پیوند عاطفی میان آندو، کودک را به همانند سازی با عروسکش فرا می خواند . با توجه به اين نفوذ عروسك را نيز كالايي فرهنگي مي دانند به اين دليل كه در پایه ریزی و شکل دهی شخصیت دختران نقش تربیتی فوق العاده ای را داراست. از اين رو اگر عروسک معرف و نمایانگر هویت ملی کودک باشد او را به نحو شایسته ای متناسب با هنجارهای جامعه اش خواهد پروراند و در صورتي كه نماد ملیتی غیر بومی باشد ارزشهای مختص به آن جامعۀ را به کودک می قبولاند. اين قدرت تاثير گذاري و الگو دهي نكته اي است كه مورد نظر برنامه ريزان فرهنگي دنيا بوده است به همين جهت كمپاني هاي بزرگ اسباب بازي در جهان، تعدادي از توليدات روز افزون خود را بر اساس انواع شخصيت هاي كارتوني در قالب عروسك ارائه نموده، تا با ايجاد نياز مصرف در كودكان به سود بي كلان اقتصادي نيز دست پيدا نمايند. در سالهاي اخير با ارائه همزمان توليدات انيميشن خشن، بازي هاي كامپيوتري و افزايش ميزان فروش اسباب بازي هايي همچون: بتمن، مرد عنكبوتي، شرك، دي جي مون و . . . سليقه كودكان در انتخاب اسباب بازي، با روشي آرام و بي صدا تغيير پيدا كرده است . برنامه ريزان فرهنگي با بهره گيري از روش هاي دقيق روانشناسي برآنند براي ارائه فرهنگ مورد نظر خود به ساير ملل دنيا الگو هاي جديدي عرضه نمايد تا به آرامي رفتار هاي بومي فرهنگي آن جامعه را دگرگون سازند.ورود يك كالا در جامعه، فرهنگ خاص آن كالا را نيز به همراه مي آورد، بي ترديد بدون مديريت دقيق در اين بخش در دراز مدت سبب تغيير الگو هاي فرهنگي، رفتاري مردم آن جامعه مي گردد. رهبران اقتصادي دنيا با برنامه اي دقيق و با استفاده از روش هاي گوناگون تلاش مي كنند مصرف گرايي را در بين مردم دنيا رواج دهند، بي ترديد اين امر ميسر نمي شود مگر با تغيير دادن نياز هاي مردم در جوامع مختلف. در اين ميان كودكان به عنوان مستعدترين و تاثير پذيرترين قشر جامعه مي توانند اين تغييرات را ماندگار نمايند. تاثير اين ديدگاه در تمام محصولاتي كه امروزه براي كودكان توليد مي گردد از جمله اسباب بازها، فيلم هاي كارتوني، سينمايي، برنامه كامپيوتري و . . . مشاهده مي شود. در اين راستا برنامه ريزان فرهنگي از تمام ابزارهاي تاثير گذار مِن جمله رنگ و موسيقي و.... براي دستيابي به اهداف خود ياري جسته اند. بررسي ها نشان مي دهد در دو دهه پاياني قرن بيستم بيشتر انيميشن هاي توليد شده براي كودكان علاوه بر استفاده از موسيقي هاي جذاب از رنگ ها با مفاهيم خاص(صورتي، بنفش، آبي و...) نيز بهره برده اند. به عنوان نمونه مفهوم روانشناسانه رنگ صورتي اين است كه فرد را در حالت انفعال قرار داده، عشق و اعتماد را در او بر مي انگيزد، افراد در انتخاب رنگ صورتي بي تاب هستند كمي آرايش ظاهري به اين رنگ، درخششي جعلي و غير واقعي مي دهد و جذابيت آن رابيشتر مي نمايد. لذا انتخاب اين رنگ براي كودكان دختر پيشتر در بردارنده اين مفاهيم است تا به فرهنگ و سنت وابسته باشد. رنگ صورتي به شدت ميل به مصرف را افزايش مي دهد بدين جهت پس از بحران اقتصادي آمريكا به توليد كنند گان توصيه شد كه محصولات گوناگون خود را جهت ايجاد ميل به مالكيت و تشويق مصرف با رنگ صورتي براي زنان و رنگ آبي براي مردان ارائه نمايند به دلايلي رنگ آبي نتوانست موفقيت خاصي به دست بياورد و لي رنگ صورتي به طور ناگهاني در دنيا رواج پيدا كرد . در اين جا به عنوان نمونه به معرفي يكي از انواع اسباب بازي كه توانسته است تا حدود بسيار زيادي در تغيير الگوي ذهني كودكان و تربيت انديشه هاي آنها به گونه غير مستقيم موثر باشد پرداخته مي شود.

عروسك باربي و كاركرد هاي اين شخصيت براي كودك امروزي نامي آشناست عرضه گسترده كالاها ي مربوط به اين عروسك از جمله لوازم والتحرير، اسباب بازي، لباس و تمام وسايل مختلف زندگي در ابعاد كوچك، امروزه به حضور او در هر محفل و جمع كودكانه رسميت بخشيده است. لذا آگاهي از تاريخچه پديد آمدن و تاثير گذاري عروسك باربي در زمينه هاي گوناگون مي تواند براي والدين و مربيان كه در پرورش كودكان نقش موثري دارند مفيد خواهد بود.

ایدۀ ساخت باربی در کمپانی متل در ایالت کالیفرنیای جنوبی آمریکا شکل گرفت. زوج "هِندلر و مِت" موسس كمپاني، ابتدا قاب عکس تولید می کردند و سپس به ساخت مبلمان خانه و در نهایت به تولید اسباب بازی روی آوردند. کمپانی متل در سال 1955 با همكاري کلوپ میکی ماوس در ساخت نمايش هاي تلويزيوني به تبلیغ اسباب بازی پرداخت. اين امر موجب دگرگونی ساختاری در تجارت اسباب بازی شد.

كمپاني مِتل در 1959 به دلیل علاقه دختر "هِندلر"، طرح ساخت عروسک را دنبال کردند تا جايي كه منجر به عقد قراردادي برای دریافت امتیاز عروسک آلمانی لی لی شد. این عروسک برخلاف توليدات سابق كمپاني ديگر چهره وا ندام كودك نوزاد يا شير خوار را نداشت بلكه اين بار به شكل دختري جوان، با همین نام توليد شد.

کمپانی مِتل امتیاز عروسک لی لی را از آلمان خریداري نمود و پس از تغییراتی، صورت بندی نژادی آن، باربي را ساخت و در آمريكا به تولید انبوه آن اقدام نمود. باربي خلاصه شدۀ نام باربارا دختر کوچک ریيس کمپانی مِتل بود، كه خیلی زود به عنوان محبوبترین اسباب بازی دختران در غرب به فروش قابل ملاحظه ای دست یافت. هر عروسک باربی در سال 1959 به قیمت سه دلار فروخته می شد. اما اکنون قیمتی تا 4500 دلار دارد.

باربی نمايانگر دختر 20ساله ای است با پاهای بلند، لاغر اندام و 195 سانتی متر قد. چهره اش به گونه ای اغراق آميز طراحي شده تا بتواند تمام زيبايي هاي متصور را داشته باشد، موهای بور و طلایی، گردن باریک و کشیده، گونه های برآمده، بيني و دهان کوچک، چشمانی درشت و آبی، چهره شاداب، پوست روشن و پیشانی و سری متناسب که به ندرت هم زمان در یک فرد جمع می شود.

لباس های ظریف و خوش رنگ و دوخت باربی محصول هنر دستان نامدارترین طراحان لباس دنیاست که در همان کمپانی توليد مي شود. هیچ عروسکی تا به حال به اين اندازه لباس هاي متنوع، زیبا و اشرافی به تن نکرده است. تماشای باربی در لباسهای متنوع و گرانقیمت فرصت حضور دختر بچه ها در دنیای زیبا و دوست داشتنی کودکی را از آنان سلب كرده و چنان درگیر شان می سازد كه تمام توجهشان تنها به مسائل ظاهري و مصرف بيشترمعطوف می شود. علاوه بر آن حسرتی همیشگی را در وجود شان بجا گذاشته، و عزت نفسشان را به احساس حقارت بدل می سازد. در سال 1961 کمپانی متل عروسک کن را با لباسهای شیک و موهای قهوه ای به عنوان دوست پسر باربی تولید کرد. با اين روش دختران را به داشتن چنین ارتباط غلطي تشویق کرد.

فیزیک بدنی باربی آن چنان بر تصور عمومی دختران نوجوان تأثیر گذاشته است که برای نزدیک شدن به این الگوی اندامی از خوردن غذا در سنین رشد پرهیز مي كنند.باربي این تندیس عصر جدید قرار است در ایفای نقش تربیتی و الگويي خود كار آمد، موثر و موفق عمل کند پس بایدبر طبق سلیقه ها و علاقه های متفاوت خریداران خود، داراي تنوع گسترده ای باشد، اين گونه است كه باربی در نقشهای گوناگون ظاهر شده، و رخت مشاغل گوناگون را به تن می کند. او طی سالیان گذشته جهت جذب درآمد بيشتر و كاركرد هاي متعدد تربيتي طبق برنامه اي دقيق و هدفمند بیش از پانصد بار در نقشها و شخصیت های متفاوت از جمله پرستار، معلم، خلبان، پزشک، ژیمناست،خواننده موسیقی راك، افسر نیروی دریایی، مهماندار هواپیما، دزد ،گدا و ... عرضه شده است. ظاهر شدن باربی در مشاغل گوناگون به گونه ضمني این تصور را در ذهن کودک تداعی می کند که برای رسيدن به هر نقش اجتماعی ابتدا باید از ویژگیهای ظاهری باربی برخوردار شود. سازندگان باربی به جهت آنکه دختربچه هاي ساير ملل پذیرای این الگوي جهاني باشند و آن را در چهره ها، ملیت ها و نژادهاي گوناگون عرضه نمو دند. در راستای این تصمیم كمپا ني مِتل در سال 1968 عروسك سياه چهره ای با نام «كريستين» براي كودكان آمريكا و آفريقا توليد كرد كه اندامش كاملا شبيه باربي بود و به باربي سياهان معروف شد اما اين آغاز كار بود، دو سال بعد یعنی در سال 1988 "تِرزا"ي آمريكاي لاتين نیز به جمع دوستان باربي پيوست. در سال 1988 بازار بيش از يك ميلياردي زرد پوستان در آسيا، كمپاني را برآن داشت تا اقدام به تولید عروسک زردروی در هیأت باربی نمايد. این عروسک ژاپنی چینی "كِي يرا" نام داشت . از آن به بعد باربی های متعدد ي با نژاد هاي هندی، آفریقایی، چینی، لهستانی و سایر ملل روانه بازار شدند تا سیطرۀ باربی در اقصی نقاط جهان حفظ گردد. در سال 1997 نیز "کاپج پیچ" عروسک سوار بر ویلچر به بازار آمد تا کودکان معلول نیز به خانوادۀ باربی تعلق یابند. برای فراگیرتر شدن باربی، تمامی وسایل ضروری کودک از قبیل لوازم التحریر، کیف، کفش، شکلات، ظروف، البسه و ... باتصاويري از چهرۀ اين عروسك به بازار عرضه مي شود . فروش قابل ملاحظه اين محصولات ناشي از محبوبیت باربي در بين كودكان دنيا است . حضور فعال و گسترده باربي درتمام لحظات زندگي كودك او را بیش از پیش به تسخیر خود در آورده، خاطره هایش را می سازد و به تدریج گوشه ای از هویت کودک را مالک می شود، به گونه ای که سلیقه و ذوق یک زن آمریکایی جایگزین خواسته های کودکانۀ دختران سایر ملل می گردد.باربی در40 سال اخير در قلمرو سياسي آمريكا. چون جنگ ويتنام، گرانادا، پاناما و در انتهاي جنگ سرد نقش هاي متفاوتي ايفا كرد. در سال 1990 در هنگام جنگ عراق و آمريكا باربي با پوشيدن يونيفورم نظامي آمريكايي به تهييج افكار عمومي مردم آمريكا پرداخت و مقدمات ورود دختران جوان را به ارتش فراهم ساخت. پس از واقعه 11 سپتامبر يونيفورم نيروهاي نظامي ضد تروريست را به تن كرد تا در تحقق اهداف سیاسی آمریکا نقش خویش را ایفا سازد. او بار ديگر در نقش جدید سیاسی خود به شکل یک مبارز انتحاری جلوه گر شد و كوشش كرد با تمسخر ارزش های والای اسلامی، شهادت طلبی را در نظر كودكان امری غیر منطقی و منفور جلوه دهد. باربی شهادت طلب پس از فریاد ا… اکبر و فشردن ضامن کمربند انفجاریش، منفجر می شود. کمپانی مِتل در تداوم حرکت خزندۀ تبلیغاتی خود درسال 2001 با ساخت اولين فيلم كامپيوتري خود با نام "باربي و فندق شكن" پای در میدان پرقدرت رسانه های تصویری نهاد تا بدین وسیله بقای خویش را در عصر ارتباطات نيز تضمین کند. از آن پس تابه امروز تعداد قابل توجهی فیلم هاي کامپیوتری، انیمیشن، سینمایی و ... ساخته شده است كه فیلمهای باربی و شهر پریان 1 و2، باربی و جادوی اسب بالدار و باربی در 12 پرنسس رقصان از آن جمله اند. باربی پرنسس جزیره نیز یازدهمین و آخرین فیلم باربی است که در سال 2007 تولید شد.همزمانی تولید عروسک با پخش انیمیشن ها و فیلمهای سینمایی آن توانست باربی رادر بين كودكان به یک شخصیت دوست داشتنی تر جلوه مي كند و در نتيجه به فروش بيشتري دست يابند. متاسفانه در كشورمان ايران دوبله فارسي اين انيميشن ها نيز توليد و بدون نظارت صيحيح در سطح وسيع در كشور توزيع گرديده است و اين در حالي است كه گوينده باربي صدايي زيبا،تاثير گذار و دوست داشتني براي كودكان دارد.

سایت اینترنتی باربی براي جذابيت بيشتر در بين كودكان به بازدید کنندگان این امکان را مي دهد كه، با باربی در کنار دریا قدم بزنند، در منزل با حضورش جشن بگیرند و بازي كنند. سازندگان باربي جهت نفوذ هر چه بيشتر فرهنگي خود در بين كودكان دنيا آمار نوزادان متولد شده را با در نظر گرفتن فرهنگ و زبان و نژاد آن ها با دقت بررسی كرده، بر طبق آن توليدات آينده خود را برنامه ريزي مي كنند. باربی از آن جملۀ آن الگو هايي است که مدام با هیأتی جدید و تجهیزاتی نو سعی می کند میل نوخواهی بشر را پاسخ مي گوید. او به گونه غير مستقيم به القا و ترویج نماد هاي فرهنگ آمريكايي پرداخته، اين گونه سعی دارد تا سایۀ خویش را به تدریج بر تمامی قلمروی زندگی كودكان امروز كه همانا انسان هاي فردايند بگستراند. مدتی است سلطۀ باربی در سرزمین خود به وسیلۀ هم وطنش" بِرتز" به خطر افتاده است."بِرتز" را نسل جدیدی از باربی ها دانسته اندكه از تنوع گسترده اي برخوردارند. برتزهای نوزاد، دخترانه و پسرانه، مادر بزرگ و پدربزرگ . از اين عروسك ها در دنيا سالانه ميلياردها دلار به فروش مي رسد. سایت عروسک بِرتز مملو از تصاویر جذاب، طرحهای متنوع و محصولات متعدد است. در فاصلۀ زمانی انتظار برای دیدن قسمتهای مختلف سایت مدام این جمله از منظر دید بینندگان می گذرد. عروسکها برای آنکه اینقدر زیبا شوند به زمان نیاز دارند، دور از انتظار نيست که کودکان ترغيب شوند تا زمان بسياري را براي آراستن خود صرف كنند. متصدیان فرهنگی کشور با ساخت عروسك هاي در برابر این شبیخون نوین مقابله نمودند. عروسکهاي رهاورد این اندیشه ،خواهر و برادر ي با چهره ای شرقی به نام دارا و سارا بودند، كه با قامتی حدود 35 سانتیمتر و وزنی حدود 900 گرم، لباس هاي محلي به تن دارند . پس از چندی در کنار سارا که سعی در مقابله با شبیخون فرهنگی باربی داشت عروسکی به بازار آمد که به باربی باحجاب مشهور شد. این عروسک که "فُولا" نام داشت با حفظ استیل باربی، لباسی کاملا پوشیده به تن داشت. اين عروسك که در نوامبر سال 2003 به بازار عرضه شد كه با حفظ ظاهر باربي لباسي كاملا پوشيده به تن داشت و در بين مسلمانان با استقبال فراوان روبرو گشت. نیویورک تایمز در مقاله ای در این باره نوشت :

«عروسک سیاه چشم و محجبه فُولا جای باربی را در ویترین مغازه های خاورمیانه پر کرده است.»

برخی معتقدند دست هاي پنهان در ارائۀ این عروسک در کار است آن ها سعی دارد پس از جلب نظر مردم کشورهای مسلمان دوباره همان اهداف کمپانی سازندۀ باربی را پیگیری کند."رِضانه" عروسک دیگری است که چندی پیش پای در میدان رقابت نهاد که به دلیل دقتی که در طراحی و ساخت آن به کار رفته تاکنون موفق بوده است و بسیاری از مسلمانان آمریکایی او را با وجود لباسهای بلند و روسری اش به باربی ترجیح می دهند. اين عروسك در سه نوع متفاوت به بازار عرضه شده است: سفید پوست با موهای بور، سبزه رو و سیاه پوست با موهای مشکی."رِضانه" تولید شرکت Noor Art واقع در ایالت میشیگان است. این شرکت با تجربه ای هفتاد ساله علاوه بر ساخت این عروسک اسباب بازیهای دیگری نیز مطابق با نیاز کودکان مسلمان تولید و عرضه می کند

مدير اين شركت امیدوار است که رضانه بیش از پیش بتواند علاوه بر فروش در بازار كشور هاي آمريكا، كانادا، سنگاپور و آلمان جای خود را در کشورهای کویت، امارات متحدۀ عربی و نیز کشورهای آسیای جنوب شرقی باز کند. پس از فروش قابل توجه باربی و محبوبیت روزافزون آن، رقبایی از سایر کشورها نیز کوشیدند ضمن به دست گرفتن زمام بازار، نماد های فرهنگی جامعۀ خویش را در میان کودکان سرزمین خود رواج دهند."شیمی" مخفف نام "شَمعون" عروسک ملی كشور فلسطين اشغالي اسرائیل است، او اولین عروسک کلیمی منحصر به فردی است که تمام ویژگیهای مذهبی این قوم را دارد. این عروسک گونه هایی به طور غیرطبیعی چاق و دکمۀ کوچک قرمز رنگی به جای بینی دارد و هنگام فشرده شدن دستش دعای كوتاهي از تورات می خواند."لیلا" عروسک حوزۀ خلیج فارس، "سَندی" عروسک انگلیسی، "اِمی

بازي -تربيت

مطالب مشابه :

راهنمای فارسی بازی خدای جنگ 2

خرید پستی Barbie & The Magic of Pegasus

ترفند های بازی خدای جنگ...

بازي -تربيت

در مورد آنوناکی چی میدونیم؟

رمان طلایه8