بوقلمون

نکاتی در مورد پرورش بوقلمون:

نگهداري بوقلمون در سنين جوجگي، يكي از مشكلترين مراحل پرورش بوقلمون است. بوقلمون هاي جوان نيز در مقابل عوامل بيماري‌زا كاملاً حساسند از اينرو بايد توجه فراواني به آنها مبذول داشت. امروزه در اغلب كشورها، بوقلمون را بصورت تجارتي و به تعداد زيادي نگه داري مي‌كنند وتعداد معدودي از شركتهاي اصلاح نژادي، سويه هاي تجارتي مخصوص به خود را ارائه مي‌دهند كه از ضريب تبديل و قدرت رشد بسيار بهتري نسبت به ديگر نژادها برخوردارند. در طريقه پرورش به صورت صنعتي، بايد با تحت نظر گرفتن شرايط محيطي تمامي نيازهاي بوقلمون را در نظر گرفت تا با تنظيم حرارت، تهويه، بهداشت و بالاخره جايگاه حداكثر نتيجه مطلوب حائز شود.

دماي مورد نياز
دما در هفته هاي مختلف بايد به قرار زير باشد:
در شروع دوره پرورش و در سيستم آشيانه گرم (گرمايش در كل سالن) دماي آشيانه را در حدود 34 الي 36 درجه سانتي گراد تامين كنيد و اين دما را در اواخر هفته اول به 32 درجه سانتيگراد برسانيد، سپس دماي آشيانه را در هفته دوم 29 ، هفته سوم 26 ، در هفته چهارم 24 (در تمام اين مدت حرارت سالن نبايد از 24 درجه سانتي گراد كمتر گردد)، هفته پنجم 21 درجه سانتي گراد و از هفته ششم تا پايان دوره دماي 18درجه سانتي گراد را حفظ نماييد. در مورد تامين دماي مورد نياز نژاد هاي صنعتي، حتماً از راهنماي پرورش آن نژاد استفاده نماييد.
در روزهاي اول جوجه ها نبايد از منبع حرارتي دور شوند چون ممكن است سرما بخورند. اگر از دستگاه مادر مصنوعي استفاده مي‌شود بايد دور دستگاه مادر حصاري كشيد تا از آن دور نشوند و يا اگر از هيتر استفاده ميشود بايد تمامي سالن حرارت يكنواخت و مناسب داشته باشد.

تهويه و رطوبت
براي رشد معمولي جوجه بوقلمون هواي تازه و تميز ضرورت دارد. با استفاده از پنجره هاي تهويه‌اي و همچنين هواكش‌هاي برقي مي‌توان تهويه را كنترل كرده كه البته تهويه نبايد سبب سرد شدن سالن گردد. هنگام ورود به سالن مي‌توان وضعيت تهويه را بخوبي تشخيص داد، زيرا وجود هرگونه بوي نامناسب دليل عدم و نقص تهويه است. تهويه نامناسب از طرفي سبب كم كردن رطوبت مي شود. وجود رطوبت در داخل سالن نيز يكي از نشانه هاي نقص تهويه است. سالن نگهداري جوجه ها هميشه بايد خشك نگهداري شود و اگر خشكي هوا بيش از حد لازم باشد رشد پرها كم شده و وضعيت پرها نامناسب مي گردد.

بهداشت و بهسازي
جلوگيري و پيش‌گيري از بيماري مستلزم رعايت اصول بهسازي و بهداشت است. از اينرو بايد لانه و همچنين وسايل را قبل از ورود و پايان هر دوره به خوبي شست و ضد عفوني نمود.

فضاي لازم
فضايي كه بايد در اختيار جوجه بوقلمون باشد:
در هفته اول 30 جوجه در هر متر مربع، در هفته 2-4 تعداد 20 جوجه، در هفته 5 -6 تعداد 10 جوجه، در هفته 7 -8 تعداد 8 جوجه، در هفته 9-12 تعداد 5 عدد و در هفته 13-20 تعداد 2-3 بوقلمون در هر متر مربع.

وسايل نگهداري جوجه بوقلمون
وسايلي كه براي پرورش و نگهداري جوجه بوقلمون به كار ميرود تقريباً شبيه به آن چيزي است كه در پرورش جوجه هاي مرغ به كار مي رود.

استفاده از نور براي پرورش بوقلمون
در 48 ساعت اول بايد در تمام مدت شبانه روز از روشنايي در سالن نگهداري جوجه بوقلمون‌ها استفاده كرد. بعد از اينكه جوجه بوقلمون‌ها به خوردن و آشاميدن عادت كردند بايد به مرور نور را كم كرد به طوري كه در سن 2 هفتگي به حداقل مقدار روشنايي رساند. معمولاً مقدار 13- 14 ساعت نور در شبانه روز براي بوقلمون‌ها از سن 2 هفتگي به بعد كافي است. شدت نور نيز مهم است معمولاً در 48 ساعت اول بايد از نور شديد‌تر و سپس از نور ضعيف‌تر استفاده نمود. طبق آزمايشي كه در انگليس انجام شده، نور قرمز و سبز هر دو اثر خوبي از نظر رشد نسبت به نور سفيد در بوقلمون‌ها دارند. ولي وقتي كه شدت انوار مذكور به اندازه شدت نور سفيد است اختلافي از نظر ميزان رشد در بوقلمون‌ها ديده نشده است، از اينرو به نظر مي‌رسد مسئله شدت نور مهمتر از رنگ آن است.
بوقلمون‌ها نيز مانند مرغ‌ها در نور آبي قادر به ديدن نيستند از اينرو هنگام گرفتن آنها ميتوان از نور آبي استفاده كرد. به هر حال استفاده از نور آبي، به مدت 24 ساعت اثر بدي بر بوقلمون دارد. طرز استفاده كردن از نور در پرورش بوقلمون ها بستگي به نژاد و طرز نگهداري و بالاخره سن فرستادن آنها به كشتارگاه دارد ولي از نظر راهنمايي از نور مي‌توان به طريقه زير استفاده كرد:
0-6 هفتگي: در 48 ساعت اول به طور دائمي از نور استفاده مي‌شود، سپس ميزان روشنايي را به مرور به 14 الي 18 ساعت مي‌رسانند (كم كردن نور بايد به طور آهسته وتدريجي صورت گيرد).
6-22 هفتگي: از 14 ساعت نور باشدت كم استفاده مي‌شود.
22-30 هفتگي: مدت روشنايي روز را به 10-12 ساعت مي‌رسانند.

پرورش جوجه بوقلمون ها
براي نگهداري از جوجه بوقلمون بايد عمليات زير انجام داد:
قبل از ورود جوجه ها بايد تمام وسايل نگهداري لانه را شستشو و ضد عفوني كرد و سپس وسايل پرورش به دقت چيده شوند. ماشين مادر را گرم و يا هيتر را روشن كرد و تهويه را در وضع مناسبي قرار داد. از ريختن جوجه ها تعداد بيش از حد استاندارد در هر متر مربع بايد خودداري كرد. به مسئله تغذيه جوجه بوقلمون ها نيز بايد در روزهاي اول توجه فراواني نمود.
در روش پرورش در روي بستر حتماً بايد از بستر مناسب استفاده كرد. در روزهاي اول بايد بستر را با پارچه و يا كاغذ پوشاند تا جوجه بوقلمون ها از مواد بستر نخورند (البته برخي ها از جعبه هايي كه براي حمل و نقل جوجه ها استفاده مي شود نيز استفاده مي كنند ولي اين امر از نظر بهداشتي به هيچ وجه توصيه نمي شود). هنگامي كه جوجه ها طرز غذا خوردن را ياد گرفتند ميتوان كاغذ ها را برداشت.
در بعضي از سالن هاي پيشرفته پرورش بوقلمون از كف هاي توري يا نرده اي (Wire or Slat Floor) نيز استفاده ميكنند. اين كف ها بسيار بهداشتي است ولي گران تمام مي شود و جوجه بوقلمون‌ها نيز نمي‌توانند براحتي روي آنها راه بروند و اغلب ممكن است دچار ناراحتي و ضعف پا و پنجه گردند.
جوجه بوقلمون‌ها برعكس جوجه مرغ‌ها خوردن و آشاميدن را به خودي خود ياد نمي گيرند. ازاينرو بايد به آنها آموخت. آموختن طرز آشاميدن و خوردن يكي از اشكالات پرورش بوقلمون است. براي اينكه جوجه بوقلمون ها را به خوردن ترغيب كنند، عده اي از جو خرد شده، عده اي از شير و برخي از تخم مرغ پخته و خرد شده و يا غذاي سبز استفاده مي‌كنند. برخي از توليد كنندگان تعدادي جوجه بوقلمون مسن را بين جوجه بوقلمون هاي يكروزه رها مي‌كنند تا توسط آنها خوردن و آشاميدن را فراگيرند (كه البته اين روش به خاطر ريسك بالاي ابتلا به بيماري در جوجه ها امروزه منسوخ شده است و فقط در شرايط روستايي گاهي از آن استفاده مي‌كنند). به طور كلي بوقلمون ها نسبت به مرغ ها، بسيار كودن هستند به نحوي كه در نگهداري بوقلمون به طور طبيعي، اين پرنده همانند مرغ مادر بخوبي از جوجه هاي خود مراقبت نمي‌كند، اغلب جوجه هاي خود را تلف مي‌كند و يا در مقابل پرندگان ديگر از جوجه هاي خود دفاع نمي كند. همچنين اگر در روي تخم خوابيده باشد ممكن است چند روز بدون غذا بخوابد و اگراو را بزور جهت خوردن خوراك از روي تخم بلند كنند ممكن است پس از سير شدن فراموش كند كه بايد دوباره در روي تخم ها بخوابد از اين جهت ممكن است با اندك غفلت، تخم ها خراب شوند (البته در محيط روستايي و غير صنعتي).
جوجه بوقلمون نيز بسيار كم هوش و بي استعداد است و از اين رو يكي از اشكالات اوليه پرورش بوقلمون عدم فراگرفتن طرز غذا خوردن و آشاميدن است. بايد در روزهاي اول نهايت دقت و توجه و حوصله را نمود تا جوجه ها طرز خوردن و آشاميدن را فرا بگيرند وگرنه در طي روزهاي اول شاهد تلفات بسيار بالايي خواهيم بود. در پرورش جوجه بوقلمون‌ها بايد دقت نمود كه قسمت پرورش تا مرز امكان داراي گوشه يا زاويه نباشد چون ممكن است كه با جمع شدن جوجه ها در يك گوشه روي هم شاهد تلفات ناشي از خفگي در آنها باشيم. پس بهتر است قسمت پرورش ما حالت بيضي مانند داشته باشد. بوقلمون ها معمولا در بين 20 - 28 هفتگي به سن بلوغ ‌مي‌رسند كه البته اين امر بستگي به نوع، سويه و بالاخره جنس دارد. معمولاً نژادهاي سبك كمي زود تر از نژادهاي سنگين به سن بلوغ مي‌رسند. فصل جوجه كشي و همچنين طرز نگهداري نيز كم و بيش در تسريع يا تاخير بلوغ اثر دارد. مسئله تشخيص رسيدن به سن بلوغ بسيار مهم است زيرا وقتي كه پرنده به سن بلوغ مي‌رسد گوشت از نظر كيفيت به حداكثر مرغوبيت خود ميرسد و بعد از آن با چربي گرفتن بدن از كيفيت آن كاسته مي ‌شود. امروزه سعي مي شود كه بوقلمون ها را از نظر بلوغ زودرس كنند به اين معني كه زودتر به سن بلوغ برسند. به اين ترتيب تاريخ فرستادن بوقلمون ها به كشتارگاه به جلو خواهد افتاد.
در ايران معمولاً بوقلمون هاي ماده را در 16 هفتگي به بازار ميفرستند زيرا پس از آن ديگر رشد نمي‌كند ولي بوقلمون نر را تا 26 هفتگي نگاه مي‌دارند. وزن زنده بوقلمون هاي ماده 5/7 -8 kg و وزن نرها در حدود 12-13kg است (كه البته اين مقادير براي نژادهاي مختلف متفاوت است و اين اعداد فقط به صورت ميانگين ذكر شده اند). ضريب تبديل غذايي بوقلمون ها نسبت به سن پرورش متفاوت بوده و در نژادهاي صنعتي مدرن معمولاً 5/2 الي 5/3 است يعني به افزايش سن نگهداري اين ميزان افزايش يافته و به ازاي هر 5/2 الي 5/3 كيلوگرم غذاي مصرفي 1 كيلوگرم وزن زنده به دست مي‌آيد. امروزه موسسات اصلاح نژادي توانسته‌اند اين مقدار را با روش هاي اصلاحي بهبود بخشند.

منابع :
1- ملجائي، دكتر سيد حسن، پرورش بوقلمون و بيماريهاي آن
2- زهري‌، دكتر مراد علي،پرورش طيور گوشتي ،1382، انتشارات دانشگاه تهران.
3- حسامي، محمد، نكاتي در مورد پرورش و تغذيه بوقلمون، وب سايت نشريه تخصصي علوم وصنايع مرغداري،

بوقلمون

مطالب مشابه :

پرورش مرغ مینا در خانه

عكس و آموزش نگهداري از كبك

پرورش کبک و قرقاول

طرز صحیح شکار کبک

ساخت ماشین جوجه کشی خانگی

پرورش بلدرچین

بوقلمون

جوجه کشی از فنچ - کلیاتی در مورد فنچ