قواعد درس دوم عربی4 انسانی

قواعد درس دوم : جامد و مشتق
الجامد – المشتق
اسم جامد: اسمي است كه از كلمه ي ديگري گرفته نشده باشد.
مانند :‌القلم ، البيت

اسم مشتق : كلمه اي است كه از كلمه ي ديگري گرفته شده باشد. مانند : يذهبُ ،الاستخراج ، المعلم، و اسم مشتق در اصطلاح آن است كه داراي معناي وصفي بوده و ريشه ي فعلي داشته باشد. مانند : عالم، عليم.

اسم جامد :
الف)مصدري : تمام مصدرها، ثلاثي مزيد و مجرد ، رباعي مجرد و مزيد ، جامد مصدري اند و جامد مصدري يعني امكان ساختن اسم مشتق از آن وجود داشته باشد. مانند :‌علم (عالم) ، اجتهاد(مجتهد) ، نصر (ناصر)
ب) غيرمصدري : جامد غيرمصدري آن است كه امكان ساختن اسم مشتق از آن وجود ندارد، مانند :البيت ، الدّار ، القَلَم .

انواع اسم هاي مشتق :
1 – اسم فاعل : ناصر ، ضارب (ثلاثي مجرد) ، معلّم ، مجتهد( ثلاثي مزيد)
2 – اسم مفعول :منصور، مضروب (ثلاثي مجرد) ، مُرْسل ، مؤدّب ( ثلاثي مزيد)
3 – اسم مكان :مسْجد، مَعْبد، مشْهد
4 – اسم زمان : مغْرب، موْعد، مشرق
5 – صفت مشبهه :‌وزن هاي مختلفي دارد مانند : فَعَل (حَسَن) ، فعيل (كريم)، فَعلان (كسلان) ، فَعل (عذْب)
6– اسم مبالغه : وزن هاي مختلفي دارد. فعّال (جبّار) ، فعيل ( صدّيق) ، فَعِل (مظنِ)، فَعول (رؤف)
7 – اسم تفضيل : در مذكر بر وزن «أفْعل» اكبر و در مؤنث بر وزن «فُعْلي» (كبري) مي آيد.
8 – اسم آلت : برسه وزن مي آيد، مفْعل، مفْعلة ، مفْعال : مبْرد (سوهان) ، مكْنستة (جارو) ، مفتاح (كليد)

نكته ها :
1 . هر اسم فاعل يا مفعولي كه معناي آن بر ثبات و پايداري و دوام دلالت كند ف صفت مشبهه است مانند : «مالك يوم الدين» «المؤمِنُ ماهِرُ القلب و محمود العَمَل»

2 . صفت مشبهه اگر بر رنگ و عيب دلالت كند در مذكر بر وزن «اَفْعل» و در مؤنث بر وزن «فعلاء» نمي آيد مانند :
رنگ ? اَحْمَر(سرخ) أبيَض – بيْضاء (سفيد)
عيب ? اَعْرجْ ? عرْجاء (لنگ) أَعْوج – عوجاء (كج)

3 – شرط اسم تفضيل آن است كه از فعل ثلاثي مجرد معلومي باشد كه بر رنگ و عيب دلالت نكند . مانند :
اَعْلَمْ (داناتر)
أَفْضَل ( فاضل تر)
وقتي كه يكي از شرايط را نداشته باشد مصدر منصوب به آن به عنوان تمييز بعد از «شدّ» و «اكثر» و مانند آنها مي آيد.
مصدر منصوبي كه بعد از اسم هاي تفضيل بيايد ، معمولاً تمييز است مانند :
هُوَ اَشّدُّ اجتهاداً ? او مجتهدتر است
هذا اكثَر سَوادأ ? اين سياه تر است.
اَنْتَ اقلَّ مَرَضاً ? مريضي تو كمتر است.

قواعد درس دوم عربی4 انسانی

مطالب مشابه :

قواعد درس دوم عربـﯽ دوم انسانی

قواعد درس دوم عربی سوم انسانی

قواعد درس پنجم عربـﯽ دوم انسانی

قواعد عربي دوم انسانی

ترجمه دروس عربی دوم ادبیات وعلوم انسانی

قواعد درس سوم عربی سوم انسانی

قواعد درس دوم عربی4 انسانی

جزوه قواعد عربی دوم انسانی