حقايقي در مورد تستوسترون

حقايقي در مورد تستوسترون

تستوسترون هورموني نرينه ساز است که به واقع آن را مي توان سلطان هورمون هاي عضله ساز موجود در بدن آدمي دانست. در مورد اهميت و ارزش اين هورمون به اين مهم اشاره مي کنيم که اکثريت قريب به اتفاق استروئيدهاي تزريقي و خوراکي که امروزه به شکل دارو در داروخانه ها و همين طور هم در بازار هاي سياه دارو در جهان به فروش مي رسد از اين هورمون مشتق شده است.

تستوسترون هورموني است که همواره با خرافات و شايعات آميخته بود و ورزشکاران نيز متعاقب باورهاي غلطي که در اغلب موارد در مورد اين هورمون دارند در مصرف انواع تزريقي و حتي خوراکي آن افراط و تفريط هايي را داشته اند که در اين مقاله به مواردي از آنها اشاره خواهيم کرد.

تستوسترون استروئيدي 19 کربني است که در بيضه ها توليد مي شود. البته ناگفته نماند که مقادير اندکي از اين هورمون در بدن زنان نيز موجود بوده و در غده فوق کليوي توليد مي شود. اين هورمون به دسته هورمون هاي آندروژن تعلق دارد. از ديگر آندروژن هاي موجود در بدن آدمي مي توان به دي هيدروتستوسترون، دي هيدرو اپي آندروسترون، آندروستنديون و آندروستنديول اشاره نمود.

زماني که در مورد استروئيدها صحبت مي کنيم ذهن بسياري از افراد ناخودآگاه به سمت دوپينگ و حجم هاي عضلاني غول آسا و تست هاي کنترل دوپينگ و همچنين به سمت محروميت ها و غيره منحرف مي شود. اين در حالي است ترکيباتي که ما آنها را به اسم استروئيد مي شناسيم و در برخي موارد نيز از آنها به شدت وحشت داشته و يا در برخي موارد ديگر نيز آنها را در حد پرستش بالا مي بريم تنها دسته اي از ترکيباتي است که در علم شيمي نام عمومي استروئيد بر آنها اطلاق مي شود.

از ديگر استروئيدهايي که کمتر نيز مورد توجه ورزشکاران رشته هاي قدرتي قرار گرفته است و استروئيد بودن آنها نيز بعيد از ذهن به نظر مي رسد مي توان به موارد شناخته شده زير اشاره نمود:

استروژن: که نوعي هورمون زنانه بوده و در اثر مصرف افراطي استروئيدهاي آنابوليک و آندروژن در بدن مردان نيز ايجاد شده و منجر به دردسرهاي بعدي و از جمله منجر به بروز عارضه جانبي نوک سينه در مردان مي شود نيز نوعي استروئيد به شمار مي رود.

پروژستين: نيز نوعي هورمون زنانه است که ورزشکاران دوپينگي کمتر با آن سر و کار دارند اما اين هورمون نيز در بدن زنان نقش مهمي را ايفا مي کند. از اين هورمون که به شکل دارو نيز توليد شده است مي توان براي پيشگيري از بارداري در زنان استفاده کرد. اين هورمون که هورموني زنانه است نيز به دسته هورمون هاي استروئيدي تعلق دارد.

مينرالوکورتيکوئيد: نيز ترکيب ويژه و خاصي در بدن آدمي است که بدن را در تعديل و کنترل بالانس و تعادل آب و الکتروليت ياري مي دهد. اين ترکيبات نيز به دسته ترکيبات استروئيدي تعلق دارد.

گلوکوکورتيکوئيدها: که عموما ترکيباتي ضد التهاب بوده و در درمان بيماري ها نيز به کار گرفته مي شود نوعي استروئيد محسوب مي شوند.

ويتامينD: که نوعي ويتامين محلول در چربي است نيز به دسته ترکيبات استروئيدي تعلق دارد. اين در حالي است که اين ترکيب که در دسته ريز مغذي ها نيز طبقه بندي مي شود در اصل استروئيد است.

علاوه بر موارد ياد شده، اسيد صفرا نيز از نطر شيميايي به دسته ترکيبات استروئيدي تعلق دارد.

همانگونه که متوجه شديم در زمينه استروئيدها نيز همه را به يک چشم نمي توان ديد. مصرف استروئيدهاي آنابوليک و آندروژن در موارد غير درماني ممنوع بوده و دوپينگ محسوب مي شود اما ديگر انواع استروئيدها که به طور گذرا و خلاصه نيز در مورد آنها اشاره اي کرديم براي بدن ضروري بوده و مضراتي را نيز براي بدن در پي نداشته است.

البته به اين مهم نيز توجه داشته باشيد که استروئيدها آنابوليک و آندروژن نيز از قابل احترام ترين مواد و ترکيباتي هستند که در علم پزشکي از آنها مي توان در جهت درمان بيماري هاي خاص و ناهنجاري هاي خاص استفاده هاي موفق نمود. تنها طرز استفاده ما ورزشکاران از اين داروها و ترکيبات است که مشکل ساز شده و منجر به بروز عوارض جانبي آنها مي شود.

بدن مردان به طور طبيعي روزانه در حدود 7 ميلي گرم تستوسترون ترشح مي کند و ميزان طبيعي وجود اين هورمون در خون انسان نيز در حدود 300 الي 1000 نانوگرم در دسي ليتر از خون بدن آدمي است. بدن طنان نيز مقادير بسيار کمي از اين هورمون را ترشح و توليد مي کنند که البته توليد روزانه اين هورمون در بدن زنان در حدود يک پانزدهم بدن مردان است. ميزان موجود اين هورمون در خون زنان نيز در حدود 25 الي 90 نانوگرم در دسي ليتر است. تقريبا مي توان گفت که تمام هورمون هاي استروئيد از ساختاري حلقوي و استري برخوردار هستند که از سه حلقه هگزان(6 کربني) و يک حلقه پنتان(5 کربني) تشکيل شده اند.

بدن انسان سالم و طبيعي هورمون تستوسترون را از کلسترول تهيه و توليد مي کند. کلسترول ابتدا به هورموني موسوم به هورمون pregnenolone تبديل مي شود. اين هورمون نيز سپس به DHEA و يا پروژسترون تبديل مي شود.

به طور کل مي توان گفت که کلسترول در ران تبديل شدن به تستوسترون دو مسير کلي را در پيش دارد.

مسير اول: کلسترول، pregnenolone ، پروژسترون، آندروستنديون و دست آخر تستوسترون.

مسير دوم: کلسترول، pregnenolone، DHEA، آندرواستنديول و دست آخر تستوسترون.

پس از اينکه تستوسترون توليد شده در بيضه ها در خون رها مي شود حدوداً 96 الي 98 درصد آن با پروتئيني هايي موسوم به آلبومين و گلوبين که در خون آدمي يافت مي شود پيوند شيميايي برقرار مي کند. اين پيوند سه پياند را به دنبال دارد:

· پيوند بين تستوسترون و پروتئين هاي موجود در خون آدمي موجب مي شود تا تستوسترون که به طور طبيعي در محيط خون نامحلول است در آن حل شده و به راحتي نيز جابجا شود.

· اين پيوند تستوسترون را در برابر کبد و کليه ها که تمايل زيادي به تجزيه کردن و از بين بردن تستوسترون دارند محافظت مي کند.

· پيوند شيميايي ايجاد شده بين تستوسترون توليد شده در بدن با پروتئين هاي موجود در خون امکان ذخيره شدن طولاني مدت تستوسترون در خون را فراهم مي کند. به صورتي که بدن آدمي زماني که تستوسترون نياز داشته باشد به راحتي و با شکستن اين پيوند مي تواند از تستوسترون موجود در خون بهره بگيرد.

2 الي 4 درصد از تستوسترون توليد شده در بدن که در خون رها مي شود بدون اينکه با پروتئين هاي موجود در خون بدن آدمي پيوندي برقرار کرده باشد به دنبال بخت خود در خون پرسه مي زند. اين درصد کم از تستوسترون موجود در خون را تستوسترون آزاد مي نامند. تصور مي رود که اين نوع از تستوسترون فرم فعال آن در بدن بوده و منشا تاثيرات بيولوژيکي فراوان باشد.

تنظيم ميزان ترشح و توليد تستوسترون در بدن آدمي نيز به شدت تحت کنترل اين دو عامل بوده است: ميزان کل تستوسترون موجود در خون و ظرفيت پذيرش پذيرش پروتئين هاي موجود در خون براي دريافت تستوسترون و براي برقراري پيوند با آن.

به طور کل مي توان گفت که با بالا رفتن ظرفيت پذيرش پروتئين هاي موجود در خون از ميزان تستوسترون آزاد موجود در خون نيز کاسته مي شود. برخي از داروها و از جمله استروئيدهاي آنابوليک، اسيتروئيدها، انسولين و غيره و حتي برخي از مکمل ها که به دليل پرهيز از انجام تبليغ غير مستقيم براي کمپاني ها به نام آنها در اين مقاله اشاره نمي کنيم به طرز شگفت انگيزي ظرفيت پذيرش پروتئين هاي موجود در خون براي برقراري پيوند با تستوسترون را کم کرده و در نتيجه فرم آزاد آن در خون را بسيار بالا مي برند.

همچنين شواهدي در دست است که بر پايه آنها مي توان ادعا نمود که آلودگي هوا، مواد شيمياييي که به عنوان نگهدارنده به مواد غذايي اضافه مي شود و حتي سموم دفع آفات که در ميوه ها نفوذ کرده و از طريق تغذيه وارد بدن آدمي مي گردد نيز مي تواند تاثير منفي و مخرب شديد بر ميزان ترشح و همچنين بر ميزان کارايي آن در بدن داشته باشد.

کساني که براي سلامتي خود در کنار اتوبان هاي پر از آلودگي و دود مي دوند و همين طور هم ورزشکاراني که در محيط هاي نامناسب باشگاه هايي که در کنار بزرگراه ها بنا شده و يا در زير زمين احداث شده و از تهويه مطلوبي نيز برخوردار نيستند تمرين مي کنند بايد به اين مهم توجهي ويژه داشته باشند.

تستوسترون را مي توان به واقع اصلي ترين عامل تمايز بين زن و مرد دانست. مردان حجم عضلاني برتر و همين طور هم وزن مطلوب و عضلاني بالاتر و خشونت صدا و حتي خشونت مردانه خود را مديون ترشح همين هورمون تستوسترون در بدن هستند.

هر چند برشمردن خواص و آثار مثبت و يا احيانا منفي تستوسترون در بدن آدمي مجال و فرصتي بيش از يک مقاله را طلب مي کند اما در اين چند صفحه مطلب که از آن به نام مقاله نيز ياد مي شود در مورد خواص و تاثيرات اين هورمون شگفتي ساز در بدن آدمي به اختصار صحبت کرده و به مواردي از آنها اشاره مي کنيم:

· ار تاثيرات مهم و اساسي هورمون تستوسترون مي توان به رشد و توسعه آلت تناسلي مردانه، کيسه بيضه و بيضه ها در دوران بلوغ اشاره کرد.

· کساني که از تستوسترون کافي در بدن خود بهره مند نيستند معمولا با رشد ناکافي و با بلوغ دير رس مواجه مي شوند که در اين قبيل موارد مي توان با موفقيت از نمونه هاي تزريقي اين هورمون که امروزه به صورت دارو نيز تهيه شده است استفاده کرد.

· افزايش حجم حنجره که خشونت و کلفتي صدا در مردان نيز در نتيجه همين تاثير تستوسترون ديده مي شود. کساني که از فرم هاي تزريق اين هورمون استفاده کرده و در مصرف آن نيز حد تعادل را نگه مي دارند معمولا از عارضه کلفتي و خش دار شدن غير طبيعي صدا رنج مي برند. البته ذکر اين مهم را ضروري مي دانم که بيشتر از خود ورزشکاران خاطي و دوپينگي اطرافيان آنها از صداي بد قواره و کلفت آنها در عذابند. حال تصور کنيد با اين قبيل صداهاي ناهنجار که در نتيجه مصرف افراطي تستوسترون تزريقي ايجاد مي شود کساني مثل کوين لورن و غيره آلبوم هم بيرون مي دهند! به حق چيزهاي نشنيده!

· تستوسترون در بدن آدمي وظيفه کنترل و تقويت توليد اسپرم را نيز بر عهده دارد.

· تحريک رشد مو در مخصوصا در نقاط خاصي از بدن نظير سينه، پشت و صورت و ... نيز از وظايف و تاثيرات اين هورمون در بدن آدمي است. اين تاثير در بدن مردان طبيعي بوده و در بدن برخي زنان که از ترشح مقادير زايد اين هورمون از غده فوق کليوي رنج برده و يا بنا به دلايل پزشکي و يا ورزشي از نمونه هاي خارجي و تزريقي تستوسترون استفاده مي کنند در برخي موارد مشکل ساز مي شود. زنان ورزشکار کشور آلمان شرقي که در دوران سلطه کمونيسم بر آن به اجبار و بدون آنکه خود متوجه باشند با انواع تزريقي تستوسترون و يا با انواع خوراکي و تزريقي استروئيدها مشتق شده از اين هورمون دوپينگ شده و به مسابقات فرستاده مي شدند پس از فروکش کردن تب قهرماني و در سنين بازنشستگي با رويش مو در صورت و در بدن مواجه شده و پس از تحقيق دريافتند که استروئيدهايي که ناخواسته مصرف کرده اند دليل اصلي آن بوده است.

· افزايش بر تيرگي و ضخامت پوست نيز يکي از ديگر تاثيراتي است که تستوسترون در بدن آدمي بر جاي مي گذارد. حال ضمن توجه داشتن به اين نکته که اصولاً کلفت شدن پوست با پوست کلفت بودن آدمي ارتباطي معني دار ندارد در مورد اين تاثير خود قضاوت کنيد که اصولا آن را مي توان جزو محسنات هورمون مردانه تستوسترون دانست يا از مضرات و پيامدهاي منفي آن؟!

· افزايش ميل و قواي جنسي نيز يکي ديگر از خواص و توانمندي هاي هورمون تستوسترون بوده است. مردان به طور کل مي توان گفت که انرژي و حتي ميل جنسي خود را بيشتر مديون توليد و ترشح طبيعي مقادير لازم و کافي اين هورمون در بدن خود هستند. کساني که به طور مادرزادي و يا در اثر ابتلا به برخي بيماري ها و يا در اثر تن دادن به برخي اعمال جراحي نظير برداشتن بيضه ها در اثر سرطاني شدن آنها از توليد ناکافي تستوسترون در بدن خود رنج مي برند معمولا عملکرد جنسي طبيعي و نرمال ندارند.

· تستوسترون موجود در خون موجب افزايش متابوليسم پايه بدن مي شود. کساني که مقالات ما را پيگيري کرده و به طور مرتب نيز آنها را مطالعه مي کنند حتما به خاطر دارند که در مورد متابوليسم و در مورد متابوليسم پايه و تاثيرات مثبت بالا بودن آن در بدن آدمي مقاله مفصل و نسبتا کاملي را در ارائه کرده ايم. اما براي يادآوري به اين مهم اشاره مي کنيم که بالا بودن و يا بالا رفتن متابوليسم پايه در بدن آدمي با کم شدن از ميزان چربي زايد بدن و با افزايش و تشديد فرايند چربي سوزي و با کم شدن مطلوب وزن زايد همراه خواهد بود.

· تستوسترون همچنين موجب افزايش تعداد گلبول هاي قرمز در خون شده و حجم خون را نيز به طور قابل ملاحظه اي افزايش مي دهد. زماني که فرد از تستوسترون تزريقي استفاده کرده و يا از بالا بودن ميزان ترشح تستوسترون در بدن بهره و در برخي موارد نيز لذت مي برد با افزايش حجم خون نيز مواجه مي شود که البته ازدياد حجم خون معمولا با خون ريزي از بيني نيز همراه خواهد بود. البته خون ريزي بيني در برخي از موارد در اثر خواص و عوارض ضد انعقاد استروئيدها نيز در بدن آدمي رخ مي دهد. اما با اين وجود مي توان گفت که ازدياد نعداد گلبول هاي قرمز خون و همچنين افزايش طبيعي و حتي غير طبيعي حجم خون با تشديد و تسهيل انتقال اکسيژن و مواد غذايي به بافت ها و همين طور هم با تسهيل خروج گاز ها و مواد زايد از بدن همراه شده و کارايي هاي ورزشي فرد را به طور قابل ملاحظه اي افزايش مي دهد. حتي در برخي موارد براي افزايش کارايي هاي ورزشي کاروان هاي ورزشي از تزريق خون و يا فرآورده هاي خوني نيز استفاده مي شود که در صورت کشف و مسجل شدن در تست هاي کنتل دوپينگ صد البته محروميت را در پي خواهد داشت.

· احتباس سديم و تجمع آب در بدن نيز از ديگر تاثيرات تستوسترون در بدن آدمي است که در برخي موارد مي توان آن را حسن قلمداد کرد و در بسياري از موارد نيز از آن به عنوان عارضه و تاثيرات منفي تستوسترون در بدن آدمي ياد شده است.

· تستوسترون همچنين موجب افزايش سنتز پروتئين در عضلات شده و منجر به افزايش حجم عضلاني مي گردد. اين تاثير تستوسترون همان تاثيري است که عموم ورزشکاران رشته هاي قدرتي را به سمت و سوي استفاده از تستوسترون تزريقي هدايت مي کند.

· تستوسترون همچنين ميزان شکسته شدن پروتئين در جريان تمرينات سنگين روزانه را نيز به حداقل مي رساند. کساني که با تمرينات سنگين روزانه سر و کار دارند به خوبي از اهميت اين اثر تستوسترون آگاه هستند. حفظ حجم در بسياري از موارد از افزايش حجم عضلاني مهم تر و اساسي تر است. شايد اصلي ترين تاثير استروئيدها و تستوسترون در افزايش حجم عضلاني را بتوان به اين ويژگي آنها ارتباط داد. کاهش ميزان شکسته شدن پروتئين در عضلات در طولاني مدت به صورت افزايش حجم عضلاني ديده مي شود. اين در حالي است که بسياري از ورزشکاران بر اين باور هستند که حجم حاصل از مصرف استروئيدها را مديون افزايش سنتز پروتئين در عضلات هستند.

· تستوسترون هورموني است که ميزان ذخاير کلسيم در استخوان ها را نيز افزايش مي دهد. شايد ابتلا انسان ها سال خورده به عارضه و به بيماري پوکي استخوان را بتوان ناشي از کاهش محسوس ميزان توليد و ترشح هورمون تستوسترون در سنين بالا دانست. گفته مي شود که براي درمان پوکي استخوان در مردان و حتي در زنان يائسه از نوع تزريقي و خارجي تستوسترون استفاده هاي موفقي شده است. منظور ما از نمونه هاي خارجي به اين معني نيست که شما از داروهاي توليد شده در خارج استفاده کنيد بلکه اين گفته به معني دارو و يا فرآورده هايي است که در خارج از بدن و به روش هاي صنعتي تهيه مي شود. ورزشکاراني که در تمرين با وزنه هاي سنگين عضلات خود را تحت فشار قرار مي دهند براي تحمل فشار ناشي از تمرين بايد استخوان بندي مقاوم و محکمي نيز داشته باشند که نرشح مقادير کافي تستوسترون زمينه را براي رشد و تقويت استخوان ها فراهم مي کند.

· کاهش رشد مو در فرق سر نيز يکي از تاثيرات هورمون تستوسترون در بدن آدمي است که از آن مي توان به عنوان يکي از عوارض جانبي تستوسترون ياد کرد. کساني که از نمونه هاي خارجي تستوسترون استفاده کرده و يا در بدن خود با توليد و ترشح مقادير زيادي از تستوسترون مواجه هستند در بسياري از موارد از طاسي و آنهم طاسي فرق سر شکوه مي کنند.

· افزايش ترشح تستوسترون در بدن و همچمنين استفاده از نمونه هاي خارجي و تزريقي اين هورمون منجر به تشديد فعاليت غدد چربي ساز موجود در پوست شده و در برخي موارد نيز با آکنه و جوش صورت و پوست همراه مي شود. اين تاثير هورمون تستوسترون را نيز مي توان نوعي عارضه جانبي قلمداد کرد.

· گفته مي شود که تستوسترون موجب تقويت و افزايش استحکام استخوان لگن نيز مي شود. استخوان لگن را به نوعي مي توان مرکز ثقل و تکيه گاه بدن ناميد که فشار بسيار سنگيني را در طول تمرينات تحمل مي کند. تقويت و استحکام اين مجموعه استخواني در مقاومت و در آمادگي بدن براي پذيرش فشار تمرين با وزنه اهميت فراواني دارد.

سهم عمده اي از تستوسترون آزاد موجود در خون زماني که به درون سلول ها مي رسد در اثر فعل و انفعالات شيميايي و تحت تاثير آنزيم 5 آلفا ردوکتاز به هورموني موسوم به DHT تبديل مي شود.

DHT هورموني به مراتب قوي تر و آندروژنتيک تر از خود تستوسترون بوده و منشا اثرات بسيار مهمي در بدن مي شود. اين در حالي است که برخي ديگر از اندام ها و ارگان هاي موجود در بدن آدمي نظير عضلات اسکلتي و استخوان ها فاقد اين آنزيم بوده و نسبت به خود تستوسترون عکس العمل نشان مي دهد.

هورمون تستوسترون در بدن تحت تاثير آنزيم آروماتاز نيز قرار گرفته و به هورمون زنانه استروژن تبديل مي شود. اين اغلب در مغز، کبد و در بافت هاي چربي رخ مي دهد. برخي از ورزشکاران رشته هاي قدرتي که از تستوسترون براي بالا بردن توان و قدرت بدني و همچنين براي تشديد فرايند عضله سازي استفاده مي کنند به منظور کاستن از ميزان و همين طور هم شدت تبديل تستوسرون به استروژن و حتي DHT از ميزان بافت چربي خود در بدن کاسته و يا همزمان با تستوسترون از داروهاي آنتي استروژن و داروهاي مهار کننده تبديل تستوسترون به استروژن و DHT نيز استفاده مي کنند. اين دسته از داروها با مهار کردن فعاليت آنزيم هاي ردوکتاز و آروماتاز ورزشکاران را در رسيدن به هدفي که دارند ياري مي کنند.

فاکتور مهمي که در مورد تستوسترون و در مورد هر هورمون ديگري در بدن مطرح است سطح سرمي آن در خون است. به طور کلي برخي اندام ها از جمله غده فوق کليوي و بيضه ها مسول توليد و ترشح تستوسترون در بدن آدمي بوده و برخي از ديگر ارگان ها و از جمله کبد و کليه هاي نيز مسوليت تجزيه کرده و دفع اين هورمون را بر عهده دارند. زماني که فرد به تمرينات مداوم و سنگين روزانه مي پردازد بدن نيز در پاسخ به فشار تمرين و براي آماده کردن بدن براي تحمل فشار تمريني اعمال شده بر عضلات و بر استخوان ها، ميزان توليد و ترشح طبيعي تستوسترون را نيز شدت مي دهد.

کليه ها و کبد نيز در اين بين وظيفه تجزيه کردن و دفع هورمون تستوسترون را بر عهده دارد که هماهنگي و برقراري تعادل مابين بيضه ها از يک طرف و کليه ها و کبد از طرف ديگر در نهايت منجر به برقراري تعادل هورمون تستوسترون در بدن مي شود.

وجود همين بالانس و تعادل نيز امکان و احتمال بالا رفتن بيش از حد تستوسترون در خون را منتفي کرده و در مواردي که بدن تحت تاثير فشار مناسب تمرين و به خودي خود اقدام به افزايش طبيعي هورمون تستوسترون مي کند از مثبت شدن نتيجه تست دوپينگ نيز پيشگيري مي کند.

استروئيد هاي آنابوليک – آندروژن

در اين قسمت پرسش مهمي مطرح مي شود و آن اينکه چه تفاوتي بين تستوسترون و استروئيدهاي آنابوليک – آندروژن وجود دارد؟

تستوسترون هورموني است که به طور طبيعي در بدن آدمي توليد مي شود. اين در حالي است که استروئيدهاي آنابوليک – آندروژن آنالوگ هاي سنتتيک تستوسترون هستند که به صورت دارو توليد شده و مورد استفاده پزشکان و صد البته ورزشکاران قرار مي گيرد.

برخي از استروئيدهاي آنابوليک – آندروژن که به نسبتا سالم بوده و مصرف معقولانه و پزشکي آنها ضرر چنداني براي انسان ندارد در درمان بيماري ها و در برخي موارد نيز در افزايش کارايي و توان ورزشي انسان به کار گرفته شده است. البته اين مهم را نيز در ذهن داشته باشيد که مصرف دارو و مخصوصا استروئيدها و تستوسترون در ورزش ممنوع بوده و دوپينگ محسوب مي شود. از استروئيدها در موارد پزشکي براي درمان بيماري هاي مختلف از قبيل پوکي استخوان در دوران سالخوردگي و در درمان بيماري هاي تحليل برنده عضلات استفاده شده است.

از استروئيدهاي آنابوليک – آندروژن که تاثير ملايمي داشته و در علم پزشکي نيز مورد استفاده قرار مي گيرد مي توان به دکادورابولين و آناوار اشاره کرد. از ديگر مواردي که که تاثيرات قدرتمندي داشته و براي بدن نيز خطرناک تر و مضر تر هستند مي توان به هالوتستين، پارابولان، ديانابول، اکسي متولون و ... اشاره کرد.

بر خلاف آنچه که عموم ورزشکاران تصور مي کنند و هورمون هاي خوراکي را سالم تر و کم عارضه تر مي دانند هورمون هاي تزريق در قياس با نمونه هاي خوراکي ماندگاري بيشتري در خون داشته و تاثيرات بهتري از خود بر جاي گذاشته و در عين حال نيز عوارض جانبي کمتري را از خود بر جاي مي گذارند. البته ناگفته نماند که در اين بين استثناهايي نيز وجود دارد.

امروزه استرهاي مختلفي از تستوسترون ساخته شده و به شکل دارو وارد بازار شده است که در اين مقاله در مورد انواع و اقسام آنها توضيحات کاملي را ارائه خواهيم کرد.

تستوسترون انانتات

تستوسترون انانتات استري طبيعي از تستوستون است که آن را مي توان مسئول رشد و تمايز آلت و اندام هاي تناسلي در مردان دانست. به طور طبيعي از اين هورمون در درمان علايم بيماري هيپوگناديسم، درمان کم خوني هاي مقاوم به درمان و غيره استفاده مي شود. در مراکز پزشکي از اين نوع ويژه از تستوسترون حتي با رعايت برخي احتياطات در درمان برخي بيماري ها در زنان و در بچه ها نيز استفاده شده است. از اين دارو براي تکميل رشد در دوران بلوغ و در درمان برخي علايم و عوارض ناشي از يائسگي در زنان نيز استفاده مي شود.

حتما شما نيز از اين موضوع اطلاع کافي داريد که داروهايي نظير ديانابول، پارابولان، آنادرول و فيناجکت امروزه در ورزش هاي قدرتي محبوبيت فراواني پيدا کرده و مصرف آنها نيز منجر به تشديد فرايند عضله سازي مي گردد اما گفته مي شود که تستوسترون و اين فرم از آن را به واقع مي توان سلطان اين قبيل داروها دانست.

تستوسترون انانتات را مي توان همتاي تستوسترون سي پيونات اروپايي دانست که اغلب نيز در آمريکا توليد شده و مورد استفاده قرار مي گيرد.

تستوسترون انانتات دارويي است که تحت عناوين و نام هاي مختلف تجاري تهيه و عرضه مي شود. اما به هر حال در مورد اين فرم از تستوسترون مي توان گفت که نمونه اي تزريقي است که طولاني اثر بوده و تاثير آن نيز تا مدتها در بدن آدمي باقي مي ماند.

بسته به نوع و تيپ بدني اين نوع از تستوسترون در حدود 2 الي 3 هفته در بدن آدمي به صورت فعال باقي مي ماند. بنابراين مي توان گفت که مصرف کنندگان اين فرم از تستوسترون نيازي به داشتن تزريق هاي مداوم ندارند.

اگرچه تستوسترون انانتات هورموني طولاني اثر بوده و در حدود 2 الي 3 هفته در بدن آدمي به صورت فعال باقي مي ماند اما متخصصين و پزشکان تزريق هفتگي اين هورمون را تاييد و آن را براي ورزشکاران رشته هاي پرورش اندام، وزنه برداري و وزنه برداري قدرتي پيشنهاد مي کنند. اين موضوع نشان مي دهد که نيمه عمر پلاسمايي اين فرم از تستوسترون در حدود يک هفته است.

از فوايد قطعي و محتوم تستوسترون انانتات مي توان به اين مهم اشاره کرد که اين ماده خواص بسيار قدرتمند آندروژني داشته و زماني که در ترکيب با دارويي که خواص آنابوليکي قدرتمند دارد مصرف شود به راستي معجزه مي کند. اين امر تقريبا اين امکان را براي همگان فراهم مي کند تا در کوتاه مدت افزايش حجم و قدرت شديد و در خور توجهي را کسب کنند. البته ناگفته نماند که افزايش شديد و آني ناشي از مصرف اين دارو عمدتاً در نتيجه احتباس آب و املاح در بدن خواهد بود که اين امر نيز مورد توجه و استقبال وزنه برداران و وزنه برداران قدرتي مخصوصا در دسته سنگين وزن بوده است.

مصرف دزهاي افراطي 500 و حتي 1000 ميلي گرم تستوسترون انانتات در هفته نيز در بين ورزشکاران ديده شده است که صد البته کاري خطرناک و پر عارضه است.

کساني که از مصدوميت در مفاصل شانه و يا ديگر مفاصل خود رنج مي برند با استفاده از تستوسترون انانتات ضمنن اينکه از احتباس آب در بدن خود لذت مي برند با کاهش درد در مفاصل روبرو مي شوند.

افزايش احتباس آب و املاح در بدن بر برخي موارد بيشتر از اينکه عارضه اي جانبي باشد تاثيري مثبت و مطلوب است که افزايش سريع حجم و قدرت بدني را در پي دارد. کساني که از فرم هاي تزريق تستوسترون استفاده مي کنند چند هفته پس از شروع دوره با آبدار شدن بدن و با پف کردن عضلات روبرو مي شوند. چنين به نظر مي رسد که عضلات همانند تيوپ ماشين باد شده اند.

در صورتي که بدن قهرمانان رشته هاي پرورش اندام در دوران تمرين و در فصول خارج از مسابقات را ديده باشيد متوجه مي شويد که بدن اين قهرمانان که در اين فصول از حجم هاي زيادي از تستوسرون نيز استفاده مي کنند نيز آبدار بوده و خالي از خط و خطوط است.

مشکل اصلي استفاده از تستوسترون انانتات تبديل سريع و آسان آن به هورمون زنانه استروژن است که در برخي موارد دردسر ساز شده و فرد را مبتلا به عارضه نوک سينه و بروز صفات زنانه گي در بدن مردان مي کند. البته اين نکته را نيز بايد در نظر گرفت که ميزان و شدت شيوع اين قبيل عوارض در بدن کساني که از اين دارو استفاده مي کنند به ميزان حساسيت بدن آنها در برابر اين دارو بستگي خواهد داشت.

برخي افراد حتي در صورت مصرف دزهاي سخاوتمندانه 1000 ميلي گرم در هفته از اين دارو نيز به اين قبيل عوارض مبتلا مي شوند اين در حالي است که برخي از افراد حتي با ديدن پوکه حاوي اين آمپول نيز با درد در ناحيه نوک سينه و با عارضه ژينکوماستي مواجه مي شوند.

متخصصين عقيده دارند که براي پيشگيري از تبديل شدن تستوسترون انانتات به هورمون زنانه استروژن و يا براي خنثي کردن تاثير اين هورمون در بدن و براي جلوگيري از بروز خواص زنانه گي در مردان مصرف کنندگان و کساني که از دزهاي 500 ميلي گرم در هفته و يا دزهاي بالاتر استفاده مي کنند بايد به همراه اين دارو از داروهاي آنتي استروژن مناسب همانند نولوادکس و يا پروويرون نيز استفاده کنند.

تستوسترون هورموني است که تقريبا در تمام موارد و بر روي تمامي کساني که از نمونه هاي تزريقي آن استفاده مي کنند اعم از مبتدي و يا مستر المپيا موثر بوده است.

تستوسترون انانتات دارويي است که در تسريع ريکاوري نيز موثر واقع مي شود. همين امر نيز باعث مي شود تا مصرف کنندگان اين استر از تستوسترون با کوتاه شدن هر چه بيشتر و بهتر دوره و فاز بازسازي روبرو شده و در عرض کمترين مدت براي پذيرش يک جلسه تمرين سنگين و فشرده ديگر آماده شوند. کوتاه شدن دوره بازسازي و تسريع فرايند ريکاوري با احساس قدرت و آمادگي توام بوده و منجر به افزايش سطح انرژي در بدن مي شود.

حال با اين توضيحات به روشني مي توان دليل توانايي خارق العاده برخي از ورزشکاران حرفه اي در داشتن تمرينات سنگين و فشرده به صورت دو جلسه در روز و شش روز در هفته را دريافت. ورزشکاراني که از داروي تستوسترون انانتات استفاده مي کنند از دم کردن مناسب عضلات در حين تمرين احساس رضايت مي کنند. اين دم کردن عضلات را مي توان به افزايش تعداد گلبول هاي قرمز خون و به افزايش حجم خون و در نتيجه به خون رساني و اکسيژن زساني بهتر و برتر مي توان ارتباط داد.

ورزشکاراني که چندين دوره از مصرف داروهاي ضعيف تر را استفاده کرده اند مي توانند از دوره هاي تستوسترون استفاده کنند. اين افراد تستوسترون انانتات را مي توانند در ترکيب با ديگر استروئيدهاي آنابوليک مصرف کرده و نتايج خوبي را بگيرند.

تستوسترون انانتات در ترکيب با آنادرول 50، ديانابول، دکادورابولين و پارابولان بهتر عمل کرده است. اما گفته مي شود که دز معقول منطقي مصرف تستوسترون انانتات در حدود 250 الي 1000 ميلي گرم رد هفته بوده است. اين در حالي است که ورزشکاران در بسياري از موارد از دزهاي بسيار سنگين اين دارو نيز استفاده مي کنند که صد البته اين مسئله عوارض جانبي زيادي را مي تواند سبب شود.

مصرف تستوسترون انانتات همچنين ممکن است موجب مهار شدن ترشح طبيعي تسوسترون بدن شده و در طولاني مدت نيز با کوچک شدن بيضه ها همراه باشد.

متخصصين عقيده دارند که براي کاستن از ميزان و شدت بروز عوارض جانبي و تاتثيرات منفي اين هورمون بر بدن و مخصوصا بر بيضه ها مي توان در کنار مصرف نمونه هاي تزريقي آن و يا پس از اتمام دوره از داروهاي افزاينده ترشح طبيعي تستوسترون همانند کلومايد، سيکلوفنيل و يا HCG استفاده نمود.

تستوسترون سي پيونات

اين فرم از تستوسترون را مي توان پر مصرف ترين نوع آن دانست. اين استر از تستوسترون نيز همانند انانتات دارويي تزريقي و روغني است که خواص آندروژنيک و آنابوليک بسيار قدرتمندي از خود بروز مي دهد. اين نوع از تستوسترون نيز همانند تستوسترون انانتات به راحتي به هورمون زنانه استروژن تبديل مي شود.

برخي از ورزشکاراني که سابقه طولاني در مصرف استروئيد و تستوسترون دارند عقيده دارند که تستوسترون سي پيونات در مقايسه با تستوسترون انانتات احتباس آب و املاح بيشتري را در بدن سبب مي شود.

قدرت بدني و حجم عضلاني حاصل شده در دوره هاي مصرف تستوسترون و مخصوصا تستوسترون سي پيونات پس از قطع مصرف فروکش مي کند. اما با اين وجود مي توان گفت که همراه بودن مصرف تستوسترون با مصرف ديگر استروئيدها تاثيرات عضله سازي بسيار قدرتمندي را از خود بروز مي دهد.

دز مصرف توصيه شده اين دارو نيز همانند تستوسترون انانتات بوده و مابين 250 الي 1000 ميلي گرم در هفته توصيه شده است و البته ورزشکاران در برخي موارد از دزهاي بسيار سنگين اين دارو استفاده مي کنند که اين امر عوارض بسيار متعدد و زيادي را مي تواند در پي داشته باشد.

تقريبا هر آنچه که در مورد تستوسترون انانتات گفته شد در مورد تستوسترون سي پيونات نيز صدق مي کند. به عقيده متخصصين ورزشکاران رشته هاي قدرتي که از تستوسترون و استرهاي تزريقي آن استفاده مي کنند در اغلب موارد تفاوت بين انانتات و سي پيونات را حس نمي کنند.

البته به اين مهم نيز بايد اشاره نمود که امروزه به دليل اينکه تستوسترون سي پيونات اصولا دارويي پر مصرف بوده است نمونه هاي قلابي آن نيز به فراواني در بازار وارد شده است.

تستوسترون پروپيونات

پس از تستوسترون انانتات و سي پيونات نوبت به بررسي و تشريح تستوسترون پروپيونات مي رسد. بر خلاف دو استر ديگر که پيشتر مورد بررسي قرار گرفت تستوسترون پروپيونات دارويي پر مصرفغ نبوده و به ندرت در بين ورزشکاران رشته هاي قدرتي مورد مصرف قرار مي گيرد.

عمده تفاوت بين دو استر قبلي و اين نمونه از تستوسترون را مي توان در طول اثر آنها دانست. بر خلاف دو نمونه قبلي که اصولاً داروهايي طولاني اثر هستند اين نمونه از تستوسترون را مي توان دارويي کوتاه اثر دانست. تاثير اين دارو در بدن آدمي در حدود 1 الي 2 روز گزارش شده است. البته ذکر اين نکته نيز ضروري است که تستوسترون پروپيونات اصولا دارويي سريع الاثر بوده و به همين علت نيز بيش از 1 الي 2 روز در بدن آدمي به صورت فعال باقي نمي ماند.

از تاثيرات مثبت مصرف اين نمونه از تستوسترون مي توان به افزايش نسبي و خفيف اشتها، افزايش سريع حجم و افزايش مختصر قدرت بدني اشاره نمود

تستوسترون هپتيلات

تستوسترون هپتيلات نيز استري روغني و تزريقي از تستوسترون است که امروزه در بازار سياه دارو به فراواني عرضه شده و در ورزش هاي قدرتي نيز به فراواني مصرف و تجويز مي شود. کمپاني فرانسوي Theramex تنها کمپاني تاييد شده اي است که اين دارو را توليد کرده و آن را از سال 1955 به اين طرف و تحت عنوان تجارتي تستوسترون هپتيلات به بازار عرضه کرده است.

به دليل نزديکي فرانسه با کشورهاي آلمان و بلژيک اين استر از تستوسترون بيشتر در اين کشورها و در خود فرانسه در دسترس بوده و توسط ورزشکاران اين کشورها نيز مصرف مي شود. گفته مي شود که مصرف اين دارو از نظر اقتصادي مقرون به صرفه بوده و تاثيرات مطلوبي را نيز در پي داشته است.

اين دارو نيز همانند ديگر استرهاي تستوسترون اصولا دارويي با خواص آندروژنيک بسيار بالا و با خواص آنابوليکي قدرتمند بوده است که معمولا به همراه استروئيدهايي که خواص آنابوليکي قدرتمند باشد مصرف مي شود. گفته مي شود که اين فرم از تستوسترون براي افزايش سريع حجم و قدرت عضلاني مناسب است. زماني که تاثير نمونه هاي فرانسوي اين هورمون و اين دارو بر روي ورزشکاران رشته هاي قدرتي را مطالعه و بررسي کنيم به آساني در مي يابيم که اين نمونه در قياس با انانتات، پروپيونات و حتي سي پيونات بسيار قوي تر موثر تر بوده است.

نمونه هاي فرانسوي اين دارو که تنها نمونه تاييد شده و اصلي موجود در بازار نيز هست تاثير بسيار مطلوبي بر سنتز پروتئين در عضلات داشته و فرايند ريکاوري را نيز به خوبي تسريع مي کند. کساني که از اين نمونه ها استفاده مي کنند از دم کردن مطلوب عضلات در حين تمرين و از افزايش محسوس اشتها حکايت مي کنند.

احتباس آب ناشي از مصرف اين دارو در قياس با استر هايي که قبلا در مورد آنها صحبت کرديم کمتر بوده و در نتيجه حجم حاصل شده از مصرف آن نيز خشک و مطلوب بوده است. اين دارو براي کساني که با مصرف ديگر استرهاي تستوسترون پف کرده و از گم شدن خط و خطوط گله مي کنند مناسب خواهد بود.

گفته مي شود که طول تاثير اين دارو در بدن آدمي در حدود 20 روز است. اين ويژگي اين امکان را براي ورزشکاران دوپينگي فراهم مي کند تا فواصل بين تزريق را زيادتر کنند اما با اين وجود ورزشکاران ترجيح مي دهند تا از تزريق هاي هفتگي اين دارو استفاده کنند.

حقايقي در مورد تستوسترون

مطالب مشابه :

علائم کمبود استروژن و پروژسترون

آمپول پروژسترون

هورمون هاي جنسي

حقايقي در مورد تستوسترون

آمپول پیشگیری از بارداری

انواع استرویید

آمپول مسترون

آشنایی با ضوابط بیمه 8