مدیریت منابع انسانی در سازمانهای پروژه محور

مدیریت منابع انسانی در هر سازمان دارای اهمیت استراتژیک می باشد. مدیریت منابع انسانی در موفقیت سازمان نقش داشته و برای سازمان برتری رقابتی ایجاد می کند.. سازمان های پروژه محور نیز از این حالت مستثنی نیستند. با این حال، احساس می شود که مشخصات خاص سازمان های پروژه محور باعث ایجاد چالش های خاصی برای مدیریت منابع انسانی در این حوزه شده است که در تحقیقات مربوط به مدیریت عمومی، مدیریت منابع انسانی یا مدیریت پروژه بدان پرداخته نشده است.

سازمان های پروژه محور سازمان هایی هستند که در آنها افراد:

1. «مدیریت از طریق پروژه ها» را به عنوان استراتژی سازمانی خود تعیین می کنند؛

2. برای اثر بخشی فرآیندهای پیچیده، از پروژه ها یا طرح ها بهره می گیرند؛

3. یک سبد پروژه متشکل از پروژه های مختلف داخلی و خارجی را مدیریت می کنند؛

4. برای ارائه کارکرد های یکپارچه، سازمان هایی دایمی خاصی همانند یک تیم سبد پروژه ها یا دفتر مدیریت پروژه دارند؛

5. به سازمان به عنوان یک سازمان پروژه محور می نگرند.

سازمان پروژه محور ایده آل، سازمانی است که دارای ساختار سازمانی مسطح بوده و فرهنگ قوی مدیریت پروژه بر آن حاکم باشد. در واقع، آنچه یک سازمان را به عنوان یک سازمان پروژه محور متمایز می کند آن است که این سازمان ها خود را پروژه محور دانسته و سیاست ها و روش های انجام کار، فرهنگ سازمانی و استراتژی خود را به سمت تلاش های مرتبط با مدیریت پروژه سوق می دهند. سازمان های پروژه محور در صنایع مختلفی از جمله بخش دولتی حضور دارند. سازمان ها بسته به مواردی نظیر اندازه، تعداد و نوع پروژه هایشان، در میزان پروژه محور بودن با یکدیگر متفاوت هستند. این امر بر روی ارتباط بین سازمان پایدار و سازمان های موقت موجود در سازمان پروژه محور، موثر است. بنابراین سازمان پروژه محور، یک ساختار دارد. یک سازمان باید تعیین کند که آیا پروژه محوری موجود درآن برای کل فعالیت های آنها لازم است( همانند یک شرکت ساختمانی) و یا برای بخشی از واحدهای آن کفایت می کند ( همانند واحد توسعه محصول در یک شرکت تولیدی یا بخش توسعه سازمانی در یک شهرداری).

برخی ویژگی های خاص سازمان های پروژه محور که مرتبط با حوزه مدیریت منابع انسانی می باشد عبارتند از:

1- «مدیریت از طریق پروژه ها» به عنوان استراتژی سازمان های پروژه محور

اگر« مدیریت از طریق پروژه ها» را به عنوان استراتژی سازمان پروژه محور در نظر بگیریم، این بدان معناست که سیاست ها، رویه ها و فعالیت های مدیریت منابع انسانی در سازمان های پروژه محور باید به گونه ای باشد که از فعالیت های پروژه محور حمایت کرده و با بسیاری از فعالیت های طراحی شده متداول مدیریت منابع انسانی که برای سازمان های کلاسیکی که تاکید آنها به جای پروژه بر روی محصولات و خدمات روتین است و کارها و شرح وظایف مشخص و پایدار است، متفاوت خواهد بود.

2- موقتی بودن پروژه ها

پروژه ها و طرح ها، سازمان های موقتی هستند. بنابراین هر زمانی که یک پروژه یا طرح شروع می شود، سازماندهی نیروی انسانی باید تغییر کند. این امر می تواند باعث ایجاد فشار شود. این امر حتماً بر روی سازمان کاری تاثیر گذاشته و نیاز به فرآیندهای جدیدی نظیر تخصیص افراد به پروژه ها، رها کردن افراد از پروژه و فرآیندهای ایجاد ارتباط بین تخصیص افراد و شغل ها را ایجاد می کند.

3- پویایی

سازمان های پروژه محور دارای محدوده و بافت پویایی هستند. تعداد و حجم پروژه های انجام شده بصورت مدام در حال تغییر است، منابع موقت و ثابت به کار گرفته می شوند و مشارکت با کارفرمایان، شرکا و تامین کنندگان در قالب گروه هایی سازمان دهی می شود که برخی از آنها مجازی هستند. پروژه ها به عنوان سازمان های موقتی تعریف شده اند که تعییر ایجاد می کنند. بنابراین پروژه ها و طرح ها دارای عدم قطعیت بیشتری هستند و محیط بسیار پویاتری را با همگونی کمتر ایجاد می کنند. میزان پویایی با توجه به اندازه پروژه ها متفاوت است؛ صنایعی همچون ساختمان و مهندسی با پروژه های طولانی مدت دارای پویایی کمتری به نسبت توسعه محصولات IT با پروژه های کوتاه مدت هستند

4- تقاضای منابع چند نقشی و منابع پروژه – سبد پروژه

یک سازمان پروژه محور در هر زمانی حتما یک سبد پروژه داخلی یا خارجی دارد. این بدان معناست که در هر زمانی چندین پروژه و طرح در حال انجام می باشند.

هر فردی چندین نقش دارد. یک فرد می تواند در یک زمان بر روی پروژه های مختلف کار کند، حتی ممکن است نقش های مختلفی نیز داشته باشد. در یک پروژه، مدیر پروژه است و در پروژه دیگر جزئی از تیم پروژه یا حامی پروژه. یا ممکن است یک فرد در پروژه نقشی داشته باشد و همزمان در بخش ستادی سازمان مثلاً در دفتر مدیریت پروژه ها نیز نقشی را برعهده گرفته باشد. در بسیاری از موارد چالش هایی در نتیجه این امر به وجود می آید که عبارتند از تخصیص چند منبعی یا تناقض نقش های یک فرد.

5- الگوهای مدیریتی خاص

یک سازمان پروژه محور ایده آل دارای یک فرهنگ مدیریتی خاص می باشد که در آن تفویض اختیار به کارکنان، فرآیند گرایی و کار گروهی، تغییر سازمانی پیوسته و غیر پیوسته، مشتری مداری و ارتباط با مشتری و کارفرما مورد توجه قرار دارد. بنابراین لازم است که پرسنل پروژه دارای مهارت ها و شایستگی های خاصی باشند تا بتوانند بخوبی با یکدیگر در پروژه کار کنند. این شایستگی ها ممکن است بصورت رسمی توسط سازمان درخواست شود و یا بصورت رسمی توسط طبیعت پروژه ایجاد شده باشند.

بصورت خلاصه، سیاست ها، رویه ها و فعالیت های مدیریت منابع انسانی باید برای برآورده کردن نیازهای خاص سازمان پروژه محور طراحی گردند.

ادامه دارد...

مدیریت منابع انسانی در سازمانهای پروژه محور

مطالب مشابه :

ساختار سازمانی

ساختار سازمانی، کارکردهای آن و نحوه طراحی نمودار سازمانی

ساختار سازمانی (سازماندهی)

مقدمه ای در مورد ساختار سازمانی، کارکردهای آن و نحوه طراحی نمودار سازمانی

مقدمه ای در طراحی ساختار و نمودار سازمانی

درآمدی بر ساختارسازمانی و نحوه طراحی آن

مدیریت منابع انسانی در سازمانهای پروژه محور

سازماندهی چیست؟ (what is organizing)

کنترل پروژه کارگاهی برای پروژه های EPC