گسلهای مهم ایران
از سوی دیگر مطالعه گسلها از آنجائیکه توان لرزه زائی دارند دارای اهمیت است. شناسایی زونهای گسلی فعال و برآورد توان لرزه زایی این گسلها می تواند در کاهش خسارت های جانی و مالی مهم باشد. بر اساس مطالعاتی که بر روی روند شکستگیهای پوسته ایران صورت گرفته چهار روند اصلی در گسلها قابل بررسی است، که به ترتیب اهمیت این چهار روند شامل:
روند شمالی- جنوبی
روند شرقی- غربی
روند شمال شرقی- جنوب غربی
روند شمال غربی- جنوب شرقی
در ادامه بصورت اختصار به معرفی گسلهای مهم ایران می پردازیم:
گسل آبیک- فیروزکوه
در برخی از کتابهای زمین شناسی به این گسل نامهای دیگری داده اند که عبارتند از: گسل مشا و یا مشا- فشم. گسل آبیک- فیروزکوه گسلی است با طول بیش از 40 کیلومتر که از آبیک تا فیروزکوه ادامه دارد. در ناحیه لواسان تهران گسل دوشاخه شده و گسله شمال تهران را در مرزکوه و دشت شهر تهران تشکیل می دهد. به عقیده نبوی این گسل در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز تا شهر سمنان ادامه دارد. گسل آبیک- فیروزکوه، مرز جنوبی البرز شمالی را با ایران مرکزی می سازد. روند این گسل در بخش غربی شمال غربی- جنوب شرقی بوده و در بخشهای مرکزی، شرقی- غربی است و در بخش شرقی، شمال شرقی- جنوب غربی است. این گسل در هر بخش سازوکار متفاوتی دارد. در بخش غربی، این گسل معکوس راستگرد و در بخش مرکزی معکوس و در بخش شرقی، فشاری برشی چپگرد است. این گسل در واقع موجب راندگی رشته کوه البرز بر روی ایران مرکزی و در شمال تهران موجب راندگی سازند کرج بر روی آبرفتهای کواترنر دشت تهران شده است. در دره مشا این گسل موجب راندگی واحدهای پرکامبرین، کامبرین بر روی سازند کرج شده است و شاخه های آن در دره کن آبرفتهای کواترنر را بریده اند که نشانه ای از فعال بودن این گسل در عهد حاضر است. قدیمی ترین فعالیت گسل نیز مربوط به پرکامبرین است.
بخش گسلی شمال تهران در حاشیه شمالی شهر تهران بصورت منقطع باعث رانده شدن توف های کرج گردیده است. آهنگ جابجایی در این بخش حدود 4 میلیمتر در سال است. بخشهایی از شاخه های فرعی این گسل وارد دشت تهران نیز شده است و بسیاری از ساخت و سازهای شمال تهران را با خطر مواجه کرده است. به شکلی که علاوه بر وجود خطر زمین لرزه و جابجایی، همچنین برش در سازه ها بدلیل اوج گیری ارتفاعات البرز در این ناحیه موجب شکل گیری زمین لغزشهای متعدد و بزرگ در طول گسل و مسیر رودخانه های دره مشا شده است. طوریکه در دره مشا این زمین لغزشها موجب ایجاد سدهای مصنوعی در طول دره شده و دریاچه هایی را تشکیل داده است (ازجمله دریاچه تار). این زمین لغزشها در طول گسله شمال تهران موجب ایجاد ترکهای کششی در سازه های بخشهای شمالی شهر گردیده است. از جمله تخریب سازه های شهرک بوعلی و فرحزاد.
گسل البرز
نامهای دیگر این گسل، گسل شمال البرز یا جنوب خرز است. گسلی است در شمال رشته کوه البرز که در واقع جداکننده رشته کوه البرز از پوسته اقیانوسی خزر است. گسل البرز یک گسل معکوس با شیب به سمت جنوب است. روند آن مشابه گسل آبیک- فیروزکوه، در بخش غربی، شمال غرب- جنوب شرق است که به گسل لاهیجان و آستارا می پیوندد. در بخش مرکزی، شرقی- غربی است و در بخش شرقی، شمال شرق- جنوب غرب است. ادامه این گسل را با شاخه های فرعی می توان تا حدود جنوب گنبد کاووس پیگیری کرد. این گسل شیستهای گرگان به سن دوونین و سازند کهر به سن پرکامبرین را متاثر ساخته است که نشانگر قدیمی بودن این گسل تا پرکامبرین است. زمین لرزه های عهد حاضر در راستای این گسل، همچنین بریده شدن رسوبات جوان در بخشهای مرکزی و شرقی به سن هولوسن به گونه ای که در برخی بخشها فعالیت این گسل باعث خردشدن و جابجایی خاکهای جنگلی شمال البرز شده است، همگی دال بر فعال بودن این گسل است. زمین لرزه های 1933 گرگان- 1957 سنگ چال- 1990 رودبار به این گسل نسبت داده می شوند. بخش مرکزی این گسل نهشته های ژوراسیک سازند شمشک را بر روی گارنت های نئوژن رانده است.
گسل لاهیجان
با روند تقریبی شرقی- غربی در شمال کوه دماوند در بخش البرز مرکزی داده می شود. ادامه گسل کندوان و طالقان و همچنین گسل شمال تبریز است. این گسل با شیبی به سمت جنوب در بخش مرکزی دارای فعالیت لرزه ای بوده است. سازوکار این گسل بصورت معکوس و مولفه برشی چپگرد است.
گسل آستارا
مرز پوسته اقیانوسی خزر با کوه تالش بوده و یک گسل شمالی- جنوبی است. گسل آستارا از حدود شهر رشت شروع شده و از کنار شهر آستارا گذشته و تا ماکو ادامه دارد. این گسل واحدهای پرکامبرین را تحت تاثیر دگرشکلی و دگرریختی قرار داده است. قدیمی ترین فعالیت این گسل مربوط به پرکامبرین و در طول دوران های زمین شناسی فعالیت داشته است. سازوکار فعلی این گسل راستالغز راستگرد معکوس است. مطالعات اخیر نشان داده است که در طول دوران فعالیت، سازوکار این گسل تغییر کرده است.
گسل میامی
گسل کمانی شکل است که عمدتاً مرز بین ایالات ساختاری بینالود و کویر سبزوار را تشکیل داده است. محدوده گسترش گسل از غرب شاهرود تا نواحی تایباد است. گسل را به دو بخش شرقی و غربی می توان دید که بخش غربی آن شمال شرقی- جنوب غربی است. بخش شرقی آن شمال غربی- جنوب شرقی است. بخش غربی حرکت چپگرد و بخش شرقی آن حرکت راستالغز راستگرد دارد. به این گسل، گسل شاهرود نیز می گویند. این گسل یکی از قدیمی ترین گسلهای پوسته ایران است که فعالیت آن از پرکامبرین تا عهد حاضر قابل شناسایی است.
گسل سمنان
در ادامه گسل میامی از منطقه شمال سمنان تا ناحیه شمال دریاچه نمک قم ادامه دارد. بیشتر بصورت گسل معکوس عمل کرده و موجب برپایی بلندی های شمال سمنان و فروافتادگی دشت سمنان شده است. در منطقه گرمسار گسترده شده و شاخه های فرعی آن گسله گرمسار را تشکیل می دهد. ادامه گسل سمنان از جنوب تهران (شهر ری) می گذرد و در ناحیه قم نیز شاخه های فرعی متعددی دارد، از قبیل گسل کهریزک که موجب فروافتادگی سازند کهریزک می شود.
گسل ترود
در واقع گسلی با روند شمال شرق- جنوب غرب است که در منطقه سبزوار باعث جدایی افیولیت ملانژهای سبزوار از زون کویر شده است. سازوکار این گسل راستالغز چپگرد است.
گسل درونه (گسل بزرگ کویر)
صفحه و زون برشی این گسل در شمال روستای درونه (غرب کاشمر) بخوبی دیده می شود. این گسل مرز ایالات ساختاری کویر- سبزوار با لوت و مثلث ایران مرکزی را تشکیل می دهد. سازوکار این گسل کمانی است شناخت این گسل بر روی نقشه، عکس هوایی و در سطح زمین بسیار راحت است. واحدهای سنگی در دو طرف این گسل کاملاً متفاوت هستند. در شمال این گسل افیولیت ملانژهای سبزوار و سنگهای آذرآواری ناحیه تربت حیدریه و در جنوب سنگهای نئوژن و رسوبات پالئوزوئیک- مزوزوئیک دیده می شود. بریدگی رسوبات کواترنر در ناحیه درونه، بردسکن و ناحیه جغتای، تغییر مسیر آبراهه ها، رانده شدن واحدهای افیولیت ملانژ و آذرآواری بر روی دشت کاشمر و فعالیت چشمه گسلی و کانه زائی در پهنه برشی، همه حکایت از فعال بودن این گسل در عهد حاضر است. بر اساس مطالعات ژئوفیزیک پی سنگ ایران توسط این گسل قطع شده و از پرکامبرین تا عهد حاضر فعال بوده است.
گسل هریرود
مرز ایالات ساختاری سیستان، بینالود و کپه داغ از ایران مرکزی را تشکیل می دهد. حدود 800 تا 1200 کیلومتر طول داشته و موجب جدایش پوسته قاره ای افغانستان از ایران می شود. مطالعات صحرایی بر روی این گسل سازوکار راستالغز چپگرد را نشان می دهد که علت آن عملکرد تنشی خواهد بود که از هندوستان به پوسته ایران وارد می شود.
گسل نهبندان
مرکب از یکسری گسله شمالی- جنوبی است که در بخش جنوبی و شمالی به دلیل تغییر در جهت راستای شاخه های فرعی، گسل روند شمال غربی- جنوب شرقی می یابد. این روند فرعی را در ناحیه نصرت آباد زاهدان بخوبی می توان شناسایی کرد. گسل نهبندان مرز ایالات ساختاری سیستان و لوت را تشکیل می دهد. این گسل دارای حرکت اصلی راستگرد است. گسل نهبندان سبب بریدگی رسوبات کواترنر، پیدایش چشمه های گسلی و زمین لغزشهای متعدد در عهد حاضر شده که نشانگر فعال بودن گسل می باشد. به همین خاطر و همچنین بدلیل فعالیت همزمان با گسل هریرود نقش عمده ای در کانسارزایی منطقه سیستان داشته است. از جمله ایجاد منیزیت، هونتیت، آزبست و مس.
گسل بشاگرد
نام دیگر این گسل قصر قند است. مرز بین دو ایالت ساختاری سیستان و مکران است. ادامه این گسل در بخش غربی به گودال جازموریان می رسد. در طول شاخه های فرعی این گسل، بیشتر در بخشهای شمالی مکران، افیولیت ملانژها بر روی فیلیشهای کواترنر رانده می شود. حد شرقی این گسل در داخل خاک پاکستان به گسل چمن منتهی می شود.
گسل میناب
نام دیگر آن گسل زندان است. این گسل دارای روند شمالی- جنوبی بوده و در شمال تنگه هرمز جداکننده ایالت ساختاری زاگرس از مکران است. یکی از قدیمی ترین گسلهای ایران به سن پرکامبرین است . اصطلاحاً شکستگی شمالی- جنوبی میناب که در تنگه هرمز واقع شده را ادامه گسل نایبند می دانند و تحت عنوان خط عمان در زمین شناسی ایران بیان می کنند. در برخی نظریات ادامه این شکستگی را حتی تا ماداگاسکار می کشانند.
گسل نایبند
گسلی شمالی- جنوبی است و مجموعه ای مرکب از تعداد زیادی گسله می باشد که در حد غربی پهنه لوت و حد شرقی مثلث مرکزی جای دارد. شیب گسله نایبند نسبتاً زیاد است (حدود 80 درجه). در طول این گسل چشمه آبگرم دیگ رستم دیده می شود. در بخش شمالی به شاخه های متعددی تقسیم می شود که به دو گسل کویر و چاپدونی متصل می گردد.
گسل کلمرد
گسلی کمانی شکل است. صفحه این گسل به شکل واضحی در کوههای کلمرد قابل مشاهده است. این گسل در تکوین حوضه های رسوبی مثلث مرکزی نقش بسزایی دارد.
گسل پشت بادام
دارای روند شمال شرق- جنوب غرب است. در واقع از شمال غرب مثلث مرکزی نیز محسوب می شود. انتهای شمالی آن به گسل درونه می پیوندد. گسل پشت بادام در طول خود دارای سازوکار متفاوتی است، بطوریکه هم معکوس و هم راستالغز است. در طول گسل پشت بادام زون برشی خردشده نسبتاً عریضی بوجود آمده که کانی زایی های متعدد سرب و روی و همچنین آهن را باعث شده است.
گسل دهشیر- بافت
اسامی متعدد آن دهشیر یا نائین- بافت است. روند آن شمال غرب- جنوب شرق و تقریباً به موازات گسل اصلی زاگرس است. در طول این گسل قطعاتی از افیولیت ملانژ ناحیه ده شیر- نائین یافت می شود. شاخه های متعدد این گسل در طی کواترنر فعالیتهای چشمگیری از خود نشان داده است. به عنوان مثال سیرچ- گلباف که زمین لرزه سال 1362 ناحیه گلباف را باعث شده است. به عقیده حقی پور این گسل موجب کانه زایی آهن در ایران مرکزی شده است. بطوریکه معادن آهن بسیاری همچون بافت، گل گهر، چغارت و چادرملو حاصل فعالیت قدیمی این گسل است.
گسل کارزون
اصطلاحاً به آن قطر- کازرون هم می گویند. گسلی با روند شمالی- جنوبی است که موجب جدایش زاگرس به دو بخش شرقی و غربی شده است. به عقیده مکنزی این گسل تا قطر ادامه دارد. بررسی ژئوفیزیکی نشان داده که این گسل عمیق بوده و تا زیر زاگرس ادامه دارد.
گسل زاگرس (تراست زاگرس)
به عقیده ریکو (1975) تراست زاگرس از دو بخش تراست اصلی و تراست جوان اصلی تشکیل شده است که به موازات هم هستند و گاهی این دو گسل به هم متصل می شوند. از شمال تنگه هرمز شروع شده و با روند شمال غرب- جنوب شرق از بخشهای غربی ایران از ایران خارج می شود و به گسل آناتولی متصل می گردد. حدود 1200 کیلومتر طول دارد و زاگرس مرتفع یا سنندج- سیرجان را از پوسته عربستان جدا می کند. یکی از مهمترین وقایع کوهزایی آلپی که باعث برخورد ورقه عربی به ایران شده است در این گسل اتفاق افتاده است. باقیمانده پوسته اقیانوسی نئوتتیس را در نواحی نی ریز، کرمانشاه و حاجی آباد می توان دید که نشان دهنده جایگزین شدن پوسته اقیانوسی بر روی پوسته قاره ای در طی یک رخداد تکتونیکی است.
گسل قم- زفره
یک گسل مرکب با دو روند متفاوت است. این گسل در واقع نوار نطنز- بزمان را قطع کرده و دارای سازوکار راستگرد بوده است. در منطقه قم پیچش گسل به سمت غرب موجب برپایی ارتفاعات قم بر روی حوضه فروافتاده قم شده است.
گسل تبریز
با روند شمال غرب- جنوب شرق در شمال تبریز از بستان آباد شروع و تا کوههای میشو ادامه دارد. گسلی مرکب است و ترکیبی از شاخه های مختلف راستالغز راستگرد است. برخی معتقدند فعالیت ماگماتیسم سهند و سبلان ناشی از فعالیت این گسل است.
گسل ارومیه
نام دیگر این گسل زرینه رود است. گسل مشخصی در شمال غرب ایران با راستای شمال غرب- جنوب شرق است که در بخش انتهایی به تبریز می پیوندد. پیدایش دریاچه ارومیه بنا به عقیده علوی و افتخارنژاد در اثر عملکرد گسله ارومیه و تبریز است که حوضه ارومیه را یک حوضه پولاپارت می دانند.
مطالب مشابه :
مدارک لازم و میزان شهریه برای ثبت نام رشته های بدون کنکور دانشگاه آزاد در بهمن 91
11 فوریه 2013 ... 91 دانشگاه آزاد اسلامي به شرح جداول مقابل تعيين گرديده - لازم به ذكر است شهريه سال تحصيلي ... آبيك در واحد قزوين مي باشد و پذيرفته شدگان لازم.
آدرس واحدهای ثبتی شهرستانها اداره کل ثبت اسناد و املاک استان قزوین
23 ژوئن 2010 ... شهرستان البرز (عکس های خبری) قزوین نیوز - آدرس واحدهای ثبتی شهرستانها اداره کل ثبت ... آبیک - شهرک قدس - جنب دانشگاه - کد پستی :۷۳۳۱۸-۳۴۴۱۶ ... اخبار دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی | دانشگاه ازاد | دانشگاه تهران | دانشگاه پیام نور
معرفی آبیـِک بخش مرکزی شهرستان آبیک استان قزوین ایران:
23 ژوئن 2010 ... عملیات اجرایی شهر; صنعتی آبیک نیز در سال ۱۳۸۵ خورشیدی آغاز شده‌است. ... اخبار دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی | دانشگاه ازاد | دانشگاه تهران | دانشگاه
منابع
... از چندین دانشگاه -از جمله دانشگاه‌های بین‌المللی امام خمینی، علوم پزشکی و آزاد اسلامی- و شماری دانشگاه ... شهرستان آبیِک یکی از شهرستان های استان قزوین ایران است.
علمی و پژوهشی
آنا-تیم دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن توانست در مسابقات کشوری رباتیک رشته رباتهای جنگجو سنگین وزن مقام ... مقاله عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر در ژورنال WSEAS ازمجموعه مجلّات ISI به چاپ رسیده است. .... دانشگاه آزاد اسلامي واحد آبيك
سامانه انتخاب رشته مجازی سازمان سنجش فعال شد
خدمات دانشگاه آزاد اسلامی به جامعه علمی کشورغیر قابل انکار است/مدیریت صحیح و با برنامه دکتر جاسبی نشانه اقتدار مدیریتی و همت و ... دانشگاه آزاد اسلامي واحد آبيك
اطلاعاتی مختصر درباره مراکز غیرانتفاعی 2
1 دانشگاه رجا که خیلی خوبه _2میتونید برای انتخاب2 دانشگاه کارو و انتخاب کنید ... مؤسسه آموزش عالی كار با سه واحد آموزشی در استانهای زنجان ( شهر خرمدره ) ، قزوین ( شهر .... دانشگاه آزاد و دانشگاه بین المللی امام و همینطور فرهنگ تاریخی آن با آبیک قابل
معرفی گسلهای فعال ایران
1 مه 2013 ... انجمن جغرافیا دانشگاه آزاد واحد شهر ری - معرفی گسلهای فعال ایران - آموزش و به ... از آبیک قزوین تا فیروزکوه در بخش جنوبی البرز کشیده شده است و
آشنایی با دکتر بهنام ملکی
با پايان تحصيلات متوسطه به دانشگاه تهـــران راه يافت و پس از كسب موفقيت در ... دانشگاه بين‌المللي امام خميني قزوين،ابیک دانشگاه آزاد اسلامي (تهران جنوب،تهران
ضرورت تاسیس رشته پزشکی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبد کاووس
20 جولای 2013 ... مهمترین مولفه رشد و توسعه در جای جای میهن اسلامی ، رشدو توسعه هدفمند آموزش عالی و ... در تحقق چنین آرزوئی از سالها قبل دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان گنبدکاووس با ... وبلاگ سرگروه ديني و عربي آبيك ; www.daq-abyek.blogfa.com.
برچسب :
دانشگاه آزاد واحد آبیک