اطلاعات کامل در مورد استان آذر بایجان غربی
مراتع استان آذربایجانغربی
آذربايجان غربي به
واسطه رطوبت و باران داراي مراتع مرغوب و فراواني است و به همين جهت از
نقاط مستعد دامپروري ايران و داراي انواع دام موجود در كشور مي باشد.مراتع
آذربايجان غربي علاوه بر فراواني متنوع نيز مي باشند و به علت وجود مراتع
مرطوب نگاهداري گاوميش در اين منطقه رواج دارد.
به طور كلي مراتع طبيعي
آذربايجان غربي اغلب ييلاقي است و مهمترين آنها در نوار مرزي بين ايران و
تركيه و ايران و عراق قرار دارد. مراتع قشلاقي اين استان چندان زياد نيست و
بعضي قسمت هاي اطراف درياچه اروميه و جزارير قسمت جنوبي آن و نيز كنار رود
ارس محدود مي شود.بعضي از مراتع ييلاقي و قشلاقي ، مراتع گاوميشي و مراتع
نيمه مصنوعي نيز در آذربايجانغربي وجود دارد.مراتع گاوميشي بيشتر در
پيرامون شهرهاي اروميه ، خوي و سلماس ديده مي شود كه به علت رطوبت زياد
اغلب شكل باتلاقي به خود مي گيرد. سطح اين مراتع معمولا از علف پوشيده است و
گياهان خانواده گندميان و نيز مقداري از نباتات خانواده لیگومينور سهم
عمده اي در پوشش نباتي آن دارند و در بيشتر آنها جگن و كاركس كه گياهان
مصرفي هستند و گاهي زنبق جلب نظر مي كند.مراتع نيمه مصنوعي چمن زارهايي
هستند كه در پيرامون روستاها ايجاد مي كنند. بدين ترتيب كه مراتع طبيعي را
با آبياري و مراقبت به صورت چراگاه هاي سرسبز درمي آورند.اين مراتع بخصوص
در سيلوانا (ترگور) و كمي در اطراف خوي – مهاباد – مياندوآب ديده ميشود.
روي هم رفته آذربايجان غربي از لحاظ مرتعداري اهميت بسيار دارد. هر قدر به
مرز غربي كشور نزديك مي شويم مراتع طبيعي بيشتر و مرغوب تر مي شود.
در
حال حاضر مجموع كل مراتع استان 2516584 هكتار مي باشد كه 123/734 هزار
هكتار يعني 2/29% آن را مراتع خوب و 1327053 هكتار آن يعني 8/52 آن را
مراتع متوسط و 455408 هكتار يعني 18% آن را مراتع فقير تشكيل مي دهند كه
روي هم رفته مقدار توليد علوفه خشك قابل برداشت سالانه با توجه به تداوم و
تأثير چند ساله خشكسالي اخير و كاهش چشمگير توليد علوفه 68233845 تن مي
باشد و مدت زمان چرا در مراتع استان با توجه به شرايط اكولوژيكي شرايط
اقليمي و قدرت پوشش گياهي و عرف محل در آن متغير بوده ، هم اكنون در طول
سال بين 5 تا 9 ماه در نوسان است كه متوسط مدت زمان چراي دام در مراتع 7
ماه در سال مي باشد.
كل تعداد دام استان 8426394 واحد دامي بوده كه از
اين تعداد 4737364 واحد دامي وابسته به مرتع مي باشد كه ظرفيت مراتع
جوابگوي حدود 2416351 واحد دامي خواهد بود و تعداد 2321013 واحد دامي مازاد
بر ظرفيت مراتع مي باشد كه اثر مخرب بر مراتع دارد.در نهايت اينكه مراتع
استان به لحاظ تنوع زيستي و تأمين علوه دامي نقش مهمي را در اقتصاد استان
بر عهده دارد.همانطور كه در بالا ذكر شد از حدود دو ميليون و 500 هزار
هكتار مرتع استان نزديك به 800 هزار آن جزء مراتع درجه يك محسوب مي شوند كه
به دليل بروز خشكسالي هاي ممتد و چراي بي رويه هم اكنون در معرض خطر قرار
گرفته اند.از حدود 10 ميليون واحد دامي كه در آذربايجان غربي نگهداري مي
شود حدود 57% متكي به علوفه هاي دامي هستند كه براي نجات اين مراتع بايد
راه كارهاي عملي انديشيده شود تا استان آذربايجان غربي همچنان سرسبز بماند
كه البته به نظر مي رسد به حول و قوه الهي وضعيت بارندگي در سال زراعي 88 –
87 نسبت به سال زراعي 87- 86 و سال هاي ماقبل بهتر خواهد بود.
آمار
مقايسه اي اداره كل هواشناسي استان آذربايجان غربي از ابتداي مهر 87 تا ششم
آبان ماه 87 با سال زراعي مشابه سال قبل نشانگر اين قضيه است ، كه به
مواردي اشاره مي كنيم.
پوشش گياهي (استان آذربايجان غربي)
استان
آذربايجان غربي يكي از مناطق كوهستاني كشور است و توپوگرافي متنوع و گسترده
اي دارد، براساس ساختار طبيعي استان ، اكوسيستم ويژه اي از تركيب گياهان
در سطوح مختلف پوشش گياهی در اشكوبهاي مختلف توپوگرافيك به وجود آمده است
كه مهمترين آنها به شكل جنگل ها و مراتع خودنمايي مي كنند. اين استان غالبا
تحت تأثير جريان هواي مرطوب اقيانوس اطلس و درياي مديترانه است به دليل
اينكه پس از سواحل درياي مازندران از مرطوب ترين قسمت هاي ايران است. نواحي
لخت و بي پوشش گياهي در آن كمتر ديده مي شود.
گياهان :
در آذربايجان
غربي خصوصا كناره هاي غربي و شمال غربي درياچه اروميه گياه خارشتر كه گياه
مناطق خشك و كويري مي باشد مي رويد. اين گياه براي خوراك دام و مصارف
ديگرجمع آوري مي شود.گياهان شيرين بيان و آجي بيان نيز در اغلب نقاط
كوهستاني آذربايجان مي رويد و ريشه آن استفاده طبي دارد.از گياهان معروف
دارويي ناحيه سردشت يك نوع از شقايق وحشي توسط دكتر لاله زاري كشف گرديده
كه مي توان با تبخير هسته آن دارويي براي مبارزه با اعتياد به دست
آورد.خصوصيت اين دارو در كنگره جهاني داروشناسي تائيد شده و به نام گياه
«آريا» به ثبت رسيده است.بوته هايي از آن در دانشكده كشاورزي اروميه مورد
بررسي قرار گرفته تا بتوان در آينده به كشت صنعتي آن اقدام كرد. اسپند از
گياهان شايع آذربايجانغربي بخصوص در اراضي پست و پيرامون روستاها است ولي
دراكثر كوه هاي آذربايجان غربي كه ارتفاع سطح آنها از سطح دريا زياد مي
باشد اسپند جاي خود را به گياهان مرغوب مرتعي مي دهد.
در برخي نقاط
آذربايجان گياه بي ارزش حنظل در نقاط مرتفع آذربايجان فرفيون يا شيرسگ كه
گياه سمي و بي مصرف گياهان ديگري چون گل ماهور در بيشتر نقاط آذربايجان
غربي ، تعداد بسياري از گياهان خانواده نعناعيان و نيز گياهاني چون زنبق به
صورت اجتماع و نيزارهاي زياد و گز و جگن و بسياري از گياهان خانواده هاي
متعدد در نقاط مختلف آذربايجان غربي ديده مي شود.گياه شوران در پيرامون
درياچه اروميه مخصوصا قسمت غرب و جنوب غربي آن به طور خودرو فراوان ديده مي
شود و از آن سنگ قليا جهت تهيه سبزه به دست مي آورند.انواع گون در اغلب
كوهستان هاي آذربايجان وجود دارد و در بعضي نقاط مخصوصا در قسمت مرزي از آن
كتيرا استخراج مي كردند.
يوشان يا درمنه در نقاط مختلف آذربايجان مي
رويد و به مصرف دام و سوخت مي رسد و نيز داراي ماده طبي سانتونين مي باشد
(افشار سیستانی،1369،صص 124-119).
در كل گونه درختان و گياهان جنگلي در
سردشت و پيرانشهر ، گونه هاي استپي در جزاير اروميه و گونه هاي دشتي بوته
كوتاه وجه غالب پوشش گياهي آذربايجان غربي را تشكيل مي دهند. براساس
برآوردهاي انجام شده آذربايجان غربي داراي بيش از 2 هزار نوع و گونه درختان
و گياهان است كه تعداد زيادي از آنها خواص دارويي دارند.
گونه استپي
مانند پسته وحشي ، بادام وحشي ، ارس كوهي ، خوشك ، بادام كوهي ، گوجه وحشي و
گياهاني مانند دم اسبي ، علف گوسفندي ، جو وحشي و انواع گندميان پوشش غالب
جزاير درياچه اروميه است كه به تغذيه جانوران و پستانداران وحشي مي رسد.
گياهان بوته كوتاه مانند انواع گون – آويشن – درمنه – ريش بزه – قزوه –
بومادران – ميخك – شقايق – آلاله وحشي – شيرين بيان – آجي بيان – گل گاو
زبان – ماهور – اوليك – نيرك – انواع نعناعيان – يونجه وحشي – ريواس – زنبق
و گزنه از جمله گياهان دارويي آذربايجان غربي هستند كه هر بهار فضاي اين
استان را عطرآگين مي كنند. (سايت تنوع زيستي در
جنگل ها
الف) جنگل هاي طبيعي
جنگل
هاي استان آذربايجان غربي به طور عمده روي كوه هاي نوار مرزي ايران و عراق
قرار دار د و قسمت هايي از پيرانشهر ، بانه و مهاباد را پوشانده است ولي
مناطق وسيع جنگلي بیشتر شامل زمین های-
كوهستاني سردشت است.
در كل از
174 هزار هكتار جنگل هاي استان مقدار 35 هزار هكتار جنگل نیمه انبوه و
46650 هكتار جنگل جنگل تنک و 92350 هكتار جنگل مخروبه به شمار مي آيد.به
طور خلاصه 100 هزارهکتار از جنگلهاي استان در دو شهرستان سردشت با 80 هزار
هكتار و پيرانشهر با 20 هزار هكتار پراكنده شده اند.
جنگل هاي استان
آذربايجان غربي با 174 هزار وسعت 4/1 درصد از كل جنگل هاي كشور را كه 4/12
ميليون هكتار مي باشد را شامل مي شود.نسبت سطح جنگل ها به سطح كشور 56/7%
بوده كه اين مقدار در سطح استان آذربايجان غربي 98/3% مي باشد.سرانه جنگل
جهاني 8/0 هكتار بوده كه اين مقدار سرانه در كشور 2/0 هكتار است. سرانه
جنگل در سطح استان 7% هكتار مي باشد.
درختان جنگلي ميوه اي از قبيل
انگور – پسته وحشي – زالزالك – بادام كوهي – گلابي – انبه – گردو – انجير –
انار – سماق و گونه هاي غيرميوه اي مانند بلوط – زبان گنجشك – عرعر –
اقاقي وليك – كركو – افرا – سرخ وليك و سيه وليك حدود 80 هزار هكتار از
عرصه هاي طبيعي سردشت و پيرانشهر را زيرپوشش خود قرار داده است.از گياهاني
كه پوشش نباتي زمين جنگل را تشكيل مي دهند گونه هاي زير را مي توان نام
برد.: گون – تمشك – كاسني – ختمي – كنگر وحشي – كاهو وحشي – شيرين بيان –
گزنه – گل گاوزبان – درمنه – بومادران – يونجه – جو وحشي و غيره مي باشد.
ب) جنگل هاي مصنوعي
سازمان
جنگلباني در چند نقطه از آذربايجان غربي اقدام به ايجاد جنگل هاي مصنوعي
كرده است. جنگلهاي مصنوعي در استان طبق آخرين آمار 25 هكتار تا سال 1385 مي
باشد كه در شهرستان هاي مهاباد ماكو – خوي – اروميه و غيره به صورت قطعات
كوچك و بزرگ ايجاد شده است.به طور كلي جنگل كاري به علت كمي آب و مشكلات
آبياري توسعه چنداني پيدا نكرده است(سازمان جهادكشاورزي اداره كل منابع
طبيعي).
زندگي جانوري در استان آذربايجان غربي
آذربايجان غربي با
حدود چند هزار كيلومتر مربع وسعت و داشتن بالاترين ميزان آبهاي جاري
بيشترين نوع زيستي در پهنه ايران بزرگ را به خود اختصاص داده است. غذاي
طبيعي – تنوع آب و هوايي – جريان رودهاي فصلي و دائمي – جوشش چند هزار چشمه
قنات و وجود پارك ملي درياچه اروميه ، اين استان رابه لحاظ امكانات زيست
محيطي و تنوع زيستي از ساير استا نها متمايز كرده است. گونه هاي جانوري
آذربايجان غربي كه به صورت مهاجر و بومي در اين استان زيست و زادآوري مي
كنند در تمام خاورميانه بي نظير است.
الف) پستانداران
پستانداران
موجود در استان با فراواني نسبي داراي زيست بومي هاي متنوعي هستند كه از
جزاير درياچه اروميه گرفته تا ارتفاعات كوهستان زندگي مي كنند .گوزن زرد
قوچ – ميش ارمني – انواع كل و كل بز ساكنان جزيزه اشك و كبودان درياچه
اروميه هستند كه در سال هاي اخير براي تعديل جمعيت آنها سالانه تعدادي از
آنها شكار و به مصرف غذايي مي رسد.ديگر جانوران مانند پلنگ – خرس قهوه اي –
گرگ – روباه – شغال – سمور سنگي – سمور ابي و انواع جوندگان مثل خرگوش
وحشي مي باشند كه از شمالي ترين نقطه استان از بورالان گرفته تا حوزه زاب
در شهرستان سردشت زيست مي كنند.
ب) پرندگان
پارك ملي درياچه
اروميه و تالاب هاي اقماري آن همه ساله پذيراي صدها هزار نوع و گونه پرنده
است كه بيشتر آنها در سواحل و جزاير درياچه اروميه و تالاب هاي اطراف آن
لانه سازي و زاد آوري مي كنند.
مرغ آتشين – فلامينگو – انواع مرغابي ها –
پليكان – طنچه – قو – عروس غاز – غاز خاكستري – درناي تناز – درناي
خاكستري – كاكائي صورتي – كفچه نوك – اردك سرسبز – اگرت كوچك – آنقوت –
كركس – قرقي – عقاب طلايي – دليجه – كبك معمولي – آوست – كاكائي نقره اي –
جغد كوچك – كبوتر چاهي از پرندگان پارك ملي درياچه اروميه مي باشند.به طور
كلي تاكنون 186 گونه پرنده متعلق به 22 خانواده بومي و مهاجر در اين درياچه
شناسايي شده اند.
انواع كبك – باقرقره – گردن بور – پري شاهرخ و گونه
كمياب ميش مرغ نيز از ساكنان دشتها ي پر بار آذربايجان غربي مي باشد.شايان
ذكر است اداره كل محيط زيست آذربايجان غربي به منظور تأمين امنيت جانوران 5
منطقه در استان را مناطق شكار ممنوع اعلام كرده است كه شامل دره شهيدان
بين اروميه و اشنويه – زورآباد خوي – آغ گل ماكو – دشت بيان شاهين دژ و
نيزارهاي كوه قيط ميمند شهرستان نقده مي باشد.
ج) دوزيستان
در جزاير كبودان و اشك يك نوع دوزيست از خانواده وزغ وجود دارد.
د) خزندگان
انواع سوسمار و مار در اين استان وجود دارد.
مارهاي
غيرسمي اين منطقه عبارتند از : كورمار – مار تاتاري – كورمار سليماني –
مار آبي – مار چليپر – مار آتشي – قمچه مار – مار پلنگي – مار درختي – مار
شلاقي – مار كوتوله – تيرك مار – مارهاي نيمه سمي : شامل سوسن مار – پله
مار
و مارهاي سمي : شامل افعي يا گرزه مار – افعي البرزي – افعي زنجاني – افعي تكايي مي باشد.
هـ) آبزيان
اين
استان با داشتن رودخانه هاي متعدد و تالاب هاي فراوان ، منطقه اي باارزش
براي زيست آبزيان از جمله ماهي هاست.د ر رودخانه هاي اين استان ماهي هاي
گوناگوني از انواع خانواده كپور – ماهي صوفماهي آزاد چون قزل آلا وجود
دارد(وحدت طلب وشيرازي،1383،ص31).
.درياچه اروميه مسير زيستگاه يك گونه
منحصر به فرد از آرتیميا و دومين زيستگاه بزرگ آرتیميا در جهان است .
آرتیميا جانور آبزي در درياچه اروميه يك گونه سخت پوست است . ميگوي آب شور
با عنوان آرتیميا اورميانا كه به ثبت جهاني رسيده علاوه بر اينكه غذاي
پرندگان است از نظر غذايي نيز ارزش صادراتي بسياري دارد .
خاك آذربايجان غربي
استان
آذربايجان غربي داراي اراضي حاصلخيز و قابل كشت و آبياري نسبتا وسيعي است
كه قسمت عمده آن در دشت هاي رسوبي رودخانه هاي اطراف درياچه اروميه قرار
گرفته اند.البته در خارج از محدوده اين دشت ها در ناحيه فلات ها و تراس ها و
دشت هاي دامنه اي نيز اراضي حاصلخيزي وجود دارد كه از نظر كشت ديم اهميت
بسزايي را دارا مي باشد.
چگونگي حاصلخيزي و نوع خاك بسته به عوامل چندي است از جمله :
الف) تشكيل خاكها
ب) سري خاكها
ج) خصوصيات خاكها
الف: تشکیل خاک ها
مواد
اوليه توليدكننده خاك و عوارض پستی و بلندي در توليد خاك هاي آذربايجان
شرقي و غربي بيش از ساير عوامل خاكشناسي تأثير داشته و توزيع انواع خاكها
بستگي زيادي به عوامل خاك شناسي مذكور دارد. در نواحي غرب درياچه اروميه
عوامل آب و هوا نيز بيش از ديگر نقاط آذربايجان غربي در توليد خاكهاي
مربوطه مؤثر بوده است.
-خاك جلگه هاي پلدشت – ماكو و خوي از مواد رسوبي رودخانه اي تشكيل شده است.
-ناحيه
حوزه درياچه اروميه بخصوص اراضي پيرامون درياچه ،متشكل از خاك هاي باتلاقي
شور ، رسوبي شور و خاك هاي شور قليايي است.تشكيلات گچي و نمكي واقع در
حوزه هاي آبده رودخانه هاي واقع در شرق و شمال درياچه توأم با مواد رسي
رسوبات قرمز و همچنين تأثير آب شور مجموعا در توليد خاك هاي شور يا قليايي و
شور و قليايي و همچنين باتلاقي و مرطوب كه محتوي املاح محلول زيادي هستند
تأثير زيادي داشته است.جلگه هاي زرينه رود – مهاباد و اروميه از مواد رسوبي
مي باشند. لذا نقاطي كه تحت تأثير آب درياچه واقع نشده اند و سطح آب
زيرزمين آنها در عمق مناسبي قرار دارد و از بهترين خاك هاي ناحيه رود به
شمار مي روند.پس از اراضي شور و باتلاقي كنار درياچه به سمت تراس هاي مرتفع
و ارتفاعات ، ابتدا خاكهاي مرطوب و بعد خاك هاي رسوبي و سپس خاك هاي تراس
هاي مرتفع مركب از خاكهاي رسوبي قديمي و خاك هاي براون قرار گرفته و
بالاخره خاكهاي براون همراه با ليتوسل و ليتوسل آهكي كه حد نهايي خاك هاي
ارتفاعات منطقه اي را تشكيل مي دهد قرار گرفته اند.
ب) سري خاكها
براساس مطالعات انجام شده تاكنون بيش از 30 سري خاك در جلگه هاي مهاباد – زرينه رود و اروميه تشخيص داده شده است.
ج) خصوصيات خاكها
خاك هاي ناحيه مياندوآب و زرينه رود از نظر كيفيت و شايستگي به آبياري در شش درجه تقسيم بندي شده است:
درجه
1 : اين خاكها براي آبياري فوق العاده مناسب و خوب بوده و داراي استعداد
توليد محصولات زراعتي مختلف با عملكرد رضايت بخشي مي باشد.شيب آنها ملايم و
يا مسطح است. عمليات كشاورزي به سهولت امكان پذير است ، خطر فرسايش ندارد
،عمق خاك زياد و داراي املاح محلول زيان آور نمي باشند.
درجه 2 : خاك
هاي درجه 2 براي آبياري مناسب مي باشند ، از لحاظ قدرت توليد محصول و كشت
نباتات زراعتي محدود و كمتر از اراضي درجه يك مي باشند. عمليات آبياري به
آساني درجه يك نيست. عوارض شوري و قليايي آنها كم است.
درجه 3 : اين
گروه از خاكها ارزش كمي براي آبياري دارند. به علت پستي و بلندي زهكشي و آب
بردگي زياد مناسب نيستند ، احتياج به توجه بيشتري براي كشاورزي باصرفه
دارند ، كمي شور و يا قليايي مي باشند.
درجه 4 : اين گروه از خاكها براي
نباتات يكساله مناسب نبوده ممكن است براي درختكاري و مرتع مصنوعي و نظير
آنها به كار برده شود ،قابل آبياري نيستند مگر تحت شرايط خاص مثل تسطیح و
رفع سيل گيري.
درجه 5 : بهره برداري از اين اراضي به ندرت صورت مي گيرد و آبياري آن تحت شرايط خاص از قبيل صاف و آماده كردن اراضي امكان پذير است.
درجه
6 : اين گروه از خاكها جزء اراضي باير محسوب مي شوند. به علت محدوديت هايي
چون شيب تند سنگلاخي بودن زياد، شوري ، قليايي و شوري قليايي و باتلاقي
بودن براي هميشه غيرقابل آبياري مي باشند.
شوري خاكهاي ناحيه مياندوآب و و جلگه زاينده رود
اراضي
پيرامون درياچه اروميه تحت تأثير مستقيم آب شور قرار گرفته اند.اين زمين
ها با پس رفتن آب درياچه نمودار شده اند. در حال حاضر سطح وسيعي از زمينهاي
زير شبكه آبياري مربوط به پروژه سد زرينه رود را مي پوشاند.
زهكشي خاك هاي ناحيه مياندوآب ، جلگه زاينده رود
به طور كلي خاك هاي سري جغتو – نبات – شاهين دژ داراي زهكشي طبيعي خوب مي باشند و خاك ها داراي زهكشي زياد از حد مي باشد.
سيل زدگي خاك هاي ناحيه مياندوآب و جلگه زرينه رود
علاوه
بر نقاطي كه همه ساله به علت طغيان رودخانه هاي رزينه رود و سيمينه رود
مورد آسيب سيل واقع مي شود ، سيل آب هاي ديگري نيز از دامنه هاي كوه هاي
اطراف قسمت هايي از جلگه را فراگرفته و خسارت هايي وارد مي سازد.
خصوصيات خاكهاي ناحيه مهاباد
جلگه
مهاباد همانند مثلثي مي باشد كه رأس آن را شهر مهاباد و قاعده اش را كرانه
هاي درياچه اروميه تشكيل داده و در جنوب آذربايجان غربي واقع است. رود
مهاباد تقريبا از وسط شهر عبور مي كند و به درياچه مي ريزد. در پل سرخ
اراضي اين ناحيه داراي 8 سري خاك مشخص است كه سرتا سر آنها جزء گروه خاك
هاي مرطوبي و مرطوبي شور مي باشد كه در نتیجه تأثير آب شور درياچه و آب رود
مهاباد در اين قسمت جلگه به وجود آمده اند.
از لحاظ قابليت آبياري 6 درجه خاك در مهاباد تشخيص داده شده است.:
قابل كشت – اراضي بسيار مناسب براي آبياري.
قابل كشت – اراضي مناسب براي آبياري.
قابل كشت – اراضي نسبتا مناسب براي آبياري.
اراضي باير – تحت شرايط خاص قابل آبياري مي باشند.
اراضي باير – قابليت آبياري اين اراضي بستگي به شرايط زيادي دارند.
اراضي باير – غيرقابل آبياري براي هميشه
خصوصيات خاك هاي جلگه اروميه
براساس
مطالعات زمين شناسي 13 سري خاك در اراضي اروميه مشخص شده است و از لحاظ
قابليت آبياري نيز به 6 درجه تقسيم شده است و درجه بندي اراضي آن عين طبقه
بندي قابليت آبياري اراضي زرينه رود مي باشد. در نهايت اراضي آذربايجان
غربي از نظر استعداد و شايستگي جهت توليدات كشاورزي متفاوتند. اين تغييرات
به علت وجود عواملي مي باشد كه بر حسب شدت و ضعف آنها ارزش زراعتي خاك
مربوطه را معين مي كند(افشارسیستانی،1369،صص118-109).
در كل : مساحت
اراضي قابل كشت استان يك ميليون هكتار مي باشد كه مساحت اراضي زيركشت آبي
استان 398 هزار هكتار و مساحت اراضي زير كشت ديم استان 400 هزار هكتار ،
مساحت اراضي زيركشت زراعي استان استان 694 هزار هكتار ، مساحت اراضي زيركشت
باغي استان 103 هزار هكتار مي باشد(جعفری،1386،ص35).
آب هاي زيرزميني
آب
ها ی زيرزميني شامل چشمه ها – قنوات و چاه هاست.كل پتانسيل آب هاي سطحي
قابل استحصال استان 5/5 ميليارد متر مكعب و پتانسيل آب هاي زيرزميني 25
ميليارد متر مكعب مي باشد كه 191/1 ميليارد متر مكعب از آب هاي منابع
زيرزميني استان به وسيله 4154 حلقه چاه عميق و 28195 حلقه چاه نيمه عميق
استخراج مي شود و به مصرف مي رسد.400 هكتار از زمين هاي كشاورزي استان ابي
هستند و روي هم رفته براي آبياري هر هكتار مزرعه سالانه 10 هزار متر مكعب
آب مصرف مي شود.به عبارت ديگر 4 ميليارد متر مكعب آب در استان به مصرف
كشاورزي مي رسد كه با وجود ساخت چند سد در استان نزديك به نيمي از آب
كشاورزي وبيش از نيمي از آب شرب از آبهاي زيرزميني تأمين مي شود كه البته
به دلايل مختلف كاهش بارندگي (نصف سال گذشته در سال جاري)پائين بودن
راندمان آبياري كشاورز – حفر چاه هاي غيرمجاز و تخليه سفره هاي زيرزميني
خصوصا برداشت هاي بي رويه و خارج از توان منابع افت آب هاي زيرزميني را به
دنبال داشته در بخشي از دشت هاي آذربايجان غربي زنگ هاي خطر را به صدا
درآورده است و به همين منظور و به دليل افت آب هاي زيرزميني است كه در دست
هاي فيرورق – كشمش تپه – قالقاچي و كهريز اروميه برداشت از منابع زيرزميني
در تاريخ 1/11/86 ممنوع شده است.
ج) آبهاي معدني
اصولا آب هاي معدني
به آب هايي اطلاق مي گردد كه نسبت به آب هاي معمولي از نظر ميزان مواد
معدني – نوع مواد معدني و گاز و همچنين درجه حرارت تفاوت داشته باشند.گرماي
اين گونه چشمه ها مي بايست از ميانگين درجه حرارت چشمه هايي كه در ناحيه
آب معدني وجود دارند حداقل 10 درجه بالاتر باشد.
منشاء تشكيل آب هاي معدني:
1- آب های جاری در سطح زمین
2-آب های گرم با منشا ء ماگمایی
3-آب های محبوس درسنگ های رسوبی
دسته
اول : از طريق درزها و شكاف ها به اعمال زمين نفوذ كرده و به يك مخزن گرم
مي رسند. در اينجا به علت مجاورت با مخزن گرم كسب انرژي حرارتي نموده و
دوباره از بين درزها و شكاف هاي ديگر به سطح زمين مي رسند و در اين مسير به
علت گرماي زياد مقداري از مواد معدني را نيز در خود حل مي نمايد.درجه
حرارت اين نوع آب ها از 40 درجه سانتي گراد ***** نمي كند.
دسته دوم :
در حقيقت نيمه آزاد شدن بخار اب هاي فراوان از ماگما هستند. تركيب اين آب
ها تابع سنگي است كه از آن منشاء گرفته و معمولا داراي درجه حرارت بالايي
مي باشند.
دسته سوم :آبهايي هستند كه در سنگ هاي رسوبي محبوس مانده و به
نام آب هاي فسيل واتر (Fossile Water) معروفند. بعضي از اينگونه آب ها در
زمان حفر چاه هاي نفت فرصت بالا آمدن و ظهور به سطح زمين مي يابند.در ايران
آب گرم هاي موجود در مناطق غيرآتشفشاني عموما مرتبط با گسل هايي هستند كه
همواره به عنوان يك مجرا و معبر جهت عبور اين آب ها عمل كرده اند.در مناطق
فعال حتي پس از وقوع زلزله كه منجر به حركت اين گسل ها مي گردد. گاهي اوقات
باعث تغيير مظهر چشمه هاي آب گرم يا گل آلود شدن آنها گشته است.درمجموع در
سراسر ايران بيش از 360 چشمه آب معدني وجود دارد كه تقريبا اكثر قريب به
اتفاق آنها شناسايي و مطالعه شده اند وجود اين چشمه ها علاوه بر ويژگي هاي
درماني كه مورد توجه مردم است از نظر انژري ژئوترمال (Geotrmal) یا جنبه
هاي توريستي نيز اهميت فراواني دارند.آذربايجان غربي با دارا بودن چشمه هاي
معدني مثل چشمه معدني زندان تخت سليمان تكاب ،استخر بوكان در داخل شهر
بوكان، چشمه هاي كاني گراوان در بين جاده مهاباد و سردشت ، آب معدني زنبيل
اروميه ، چشمه معدني ويشلق و ايواوغلي و شوربولاغ و بيلوار و زارعان و دسته
دره خوي، آب گرم ايستي سو – آب گرم هفتابه و ... اين استان با بيش از 30
حلقه چشمه انواع آب هاي گرم و معدني حدودا نزديك به 10% چشمه هاي كشور را
به خود اختصاص داده است.
مهمترین آب گرم ها عبارتند از :
آب گرم احمدآباد تخت سليمان
در
45 كيلومتري شهرستان تكاب به فاصله 310 كيلومتري فرودگاه اروميه بين
احمدآباد عليا و كوه زندان در حاشيه اثر تاريخي و بين المللي تخت سليمان
واقع شده است. اين اب گرم خواص درماني دارد.
آبگرم شوط
در 27
كيلومتري جنوب شرقي ماكو و به فاصله 265 كيلومتري از فرودگاه اروميه واقع
شده است. اين مجموعه بدون متولي و مورد استفاده عموم قرار مي گيرد.
آبگرم ايستي سو- سلماس
در
69 كيلومتري جاده اروميه و سلماس و در 45 كيلومتري فرودگاه اروميه واقع
شده است. روزانه هزاران نفر به اين محل مراجعه و از خواص درماني آن استفاده
مي نمايند.
آب گرم گراو
در 500 متري جاده مهاباد – سردشت و 240 كيلومتري فرودگاه اروميه واقع شده است.
چشمه هاي آب معدني
چشمه معدني شگفتي چالدران
در دامنه كوه هاي آق بولاغ و شمال دهكده شگفتي در منطقه چالدران و در فاصله 223 كيلومتري از فرودگاه اروميه واقع شده است.
چشمه معدني آب گرم هفت آباد
در 45 كيلومتري اروميه واقع شده است.
چشمه معدني آغ گل
در
22 كيلومتري شمال غرب شهرستان خوي در مسير خوي – قره ضياءالدين به فاصله
صد کیلو متری از سد آغ گل و در جوار قريه اي به همين نام قرار دارد.در كنار
اين چشمه ، چشمه هاي معدني ديگري قرار گرفته كه از تجمع رسوبات موجود در
آب آنها ناهمواريها و پستي بلندي هاي طبيعي با مناظري زيبا تشكيل شده
است.يكي از عوارض به صورت پلي بر روي رودخانه مجاور چشمه ظاهر گشته كه در
نوع خود بي نظير مي باشد (گردشگری ومیراث فرهنگی،صص10-4).
از ديگر چشمه هاي معدني كه مي توان برشمرد عبارتند از :
خوي : چشمه رازي – چشمه كلوانس – دسته دره – قارنجه – چشمه خالي – چشمه ويشلق – چشمه نوايي – زارعان – بيلوار
سلماس :چشمه ميناس – صدقيان
ماكو : چشمه باش كندي – چشمه زي سو – شاه آباد – سيه چشمه
اروميه : چشمه زنبيل (افشار سيستاني،1369،صص80-72).
منابع آب در استان آذر بایجان غربی
نقش
کوهها در نزولات جوی استان آذر بایجان غربی اهمیت به سزایی دارد ، به طور
کلی متوسط بارندگی سالیانه در این استان بین 300 تا 400 میلیمتر است که با
توجه به میزان متوسط بارندگی در سایر نقاط ایران (حدود 280 میلیمتر) این
استان در شرایط بهتری قرار دارد.در این استان در فصل زمستان کوه و مناطقی
که بیش از 3000 متر از سطح دریا ارتفاع دارند از برف سنگینی پوشیده اند وتا
سال آینده در قلل این کوه برف باقی می ماند. همچنین در دامنه هایی که 1000
تا 2000 متر از سطح دریا ارتفاع دارند و از گزند بادهای تند شمالی محفوظ
مانده اند به مقدار كافي باران مي بارد كه در واقع از منابع اصلي آب هستند
(حیدری،1382،صص19-18).
كلیه آبها را در سه گروه مي توان دسته بندي كرد :
الف) آب هاي روي زميني يا آب هاي سطحي شامل : - رودها - آبشارها - آب هاي راكد
ب) آب هاي زيرزميني
ج) آب هاي معدني
الف) آب هاي روي زميني يا آب هاي سطحي
رودها
به علت وجود كوه هاي مرتفع و قرار گرفتن در مسير جريانات هوايي مديترانه اي و اطلس شمالي رژيم
بارندگي
آذربايجان غربي مديترانه اي است و بارش هاي برفي و باراني فراوان دارد.
اين امر خود موجب وجود آبراهه ها و رودهاي متعددي در اين خطه مي شود (زنده
دل، 1377،ص28).
به مناسبت شرايط زمين شناسي آذربايجان غربي به غير از
قسمت كوچكي از آب هاي ناحيه جنوب غربي مهاباد كه از طريق «زاب كوچك» به
خليج فارس مي رود بقيه آب هاي روي زمين آذربايجان غربي به درياچه اروميه يا
از طريق رودهاي ارس و قزل اوزن به سوي درياي مازندران جاري مي گردند.
پس در واقع در سطح استان دو حوضه آبريز وجود دارد :
حوضه آبريز درياي مازندران
حوضه آبريز درياچه اروميه
حوضه آبريز درياي مازندران
اول ناحيه ماكو :
در
پيرامون ماكو چهار رودخانه اصلي جاري است. ساري سو – آواجيق – زنگمار و
قره سووساري سو – آواجيق – زنگمار به هم متصل گرديده به نام رودخانه زنگمار
در محل عربلو وارد ارس مي شوند و قره سو از دامنه هاي شمال شرقي آرارات
سرچشمه گرفته قبل از زنگمار و در غرب ناحيه پلدشت به ارس مي ريزد. حوضه
آبريز رودهاي ساري سو – آواجيق و زنگمار توسط ارتفاعات آرارات و كوه هاي
شمالي ماكو از حوضه آبريز و قره سو و پاره اي از سيلاب هاي متفرق ارس جدا
مي گردند.رود زنگمار از ارتفاعات شمالي مرز ايران و تركيه سرچشمه مي گيرد و
سرشاخه اصلي آن به نام قزل چاي از غرب به شرق جريان مي يابد كه پس از
اتصال به شاخه شهيد ارضي به سمت شمال منحرف شده و شاخه امامقلي نيزبه آن
اضافه شده و به نام بارون چاي خوانده مي شود. سپس به سمت مشرق جريان يافته
پس از عبور از شهر ماكو در پلدشت به رودخانه ارس مي ريزد.
دوم ناحيه خوي:
در
اين ناحيه رودهاي قطور چاي – الند چاي و آق چاي وجود دارند كه به آنها آب
چشمه هاي پراب شاهانك و ائواوغلي اضافه مي گردد.آق چاي كه رودخانه پرآبي
است با سرشاخه هاي متعددي كه از رشته هاي آق داغ سرچشمه مي گيرد پس از عبور
از دشت قره ضياءالدين در محل مراكند به قطور چاي مي پيوندد. قطورچاي از
دامنه هاي شمالي رشته كوه منگنه در خاك تركيه سرچشمه گرفته و در جهت شرق به
غرب در محل ميله مرزي 288 وارد خاك ايران مي شود.الند چاي نيز به قطور چاي
پيوسته و در نهايت به ارس مي پيوندند.
حوضه آبريز درياچه اروميه
غير از رودهايي كه اشاره شد مابقي رودهاي استان به حوضه آبريز درياچه اروميه مي ريزند كه اشاره مي شود.
اول ناحيه سلماس:
در
اين ناحيه رودهاي ديرعلي سو – زين دره و زولاچاي جريان دارند. اين رودها
به زولاچاي پيوسته پس از مشروب كردن حوزه سلماس در شمال كنگرلو وارد درياچه
اروميه مي شود.
دوم ناحيه اروميه:
در اين ناحيه روهاي نازلوچاي – روضه چاي – شهرچاي و باراندوزچاي وجود دارند كه در نهايت همگي وارد درياچه اروميه مي شوند.
-شهرچايي
يا «بكشلوچاي و بودسير يا بوده سو» از داخل شهر اروميه مي گذرد. آب اين
رودخانه ها مصرف ساكنين شهر را تأمين مي كند و نيز به مصرف اراضي بكشلو و
جلگه اروميه مي رسد.
نازلوچاي : اين رودخانه از كوه هاي ايران و تركيه
سرچشمه مي گيرد ، از شعبات متعددي تشكيل مي شود كه عبارتند از : سروچاي يا
رودخانه سرو كه از دو شعبه برادوست و سرو تشكيل مي شود و سرچشمه آنها در
خاك كشور تركيه است.
رود روضه چاي : آب روضه چاي از ارتفاعات كاني گوران در كلهر سرچشمه مي گيرد.
رود
باراندوزچاي : اين رود از كوه هاي مرزي ايران و تركيه و كوه هاي حدفاصل
گدارچاي واز باراند وز چاي سرچشمه مي گيرد. اين رود از روستاهاي باراندوز
گذشته در حيران وارد درياچه اروميه مي شود.
سوم ناحيه نقده:
رودخانه
گدار در اين ناحيه جاري است ، از سه شعبه اصلي رود اشنويه ، گدار و چم
غلطيان تشكيل شده است. حوزه آبريز آن درياچه اروميه است.
چهارم ناحيه مهاباد:
رود
مهاباد : اين رود از ميان ارتفاعات پيرانشهر و سردشت مي گذرد و از هم
پيوستن دو شاخه اصلي «بيطاس» و «ده بكر» به وجود مي آيد .رودخانه مهاباد پس
از گذشتن از شمال غربی مهاباد در غرب
سيمينه رود و شرق گدار وارد درياچه اروميه مي شود.
پنجم ناحيه مياندوآب:
در
اين ناحيه رودهاي زرينه رود و سيمينه رود جاري است.زرينه رود (جغاتي) اين
رودخانه از كوههاي چهل چشمه كردستان بين سقز و بانه سرچشمه مي گيرد و پس از
عبور از شرق مياندواب در جلگه آبرفتي به چند شاخه تقسيم مي شود و از گوشه
جنوب شرقي به درياچه اروميه مي ريزد. طول اين رودخانه سيصد كيلومتر است.
سيمينه رود (تاتائو)
اين
رودخانه از ارتفاعات سقز (حوالي زنجان و ترجان) در جنوب درياچه اروميه
سرچشمه مي گيرد و پس از عبور از بوكان و غرب مياندوآب و دشت حاصلخيز شامات
به باتلاق هاي جنوب شرقی دریاچهارومیه مي ريزد
(افشار سیستانی،1369،صص64-61).
آب وهوا
استان
آذربايجان غربي به دليل وجود ارتفاعات متعدد داراي آب و هواي كوهستاني
است. كوههاي زاگرس كه در جهت شمال غرب به جنوب شرقي امتداد دارند مانع ورود
كامل جريانهاي مرطوب اقيانوس اطلس و درياي مديترانه به اين استان مي شوند.
همچنين جريان هاي هواي سيبري و آسياي مركزي كه ماهيتي بري و سرد دارند از
سمت شمال و شمال شرق وارد اين استان شده و باعث افزايش سرما و ميزان رطوبت
هوا مي شوند. ورود اين جريان ها با سرماي شديد و بارش برف سنگين همراه
است.يكي ديگر از عوامل تأثيرگذار در آب و هواي استان وجود درياچه اروميه
است.اين درياچه علاوه بر تأمين رطوبت منطقه خود عامل تعديل درجه حرارت در
اين ناحيه است.گرمترين ماه هاي سال در آذربايجان غربي تير و مرداد است. با
اين وجود در مناطق ييلاقي اين استان حتي در اين ماهها آب و هوايي خنك و
مطبوعي وجود دارد.فرا رسيدن گرما و سرما در استان ناگهاني است
(حیدری،1382،ص18 ).
استان آذربايجان غربي با توجه به وضعيت جغرافيايي
تحت تأثير توده هاي هوايي متفاوتي در طي سال مي باشد كه عمدتا به 4 توده
تقسيم مي شوند :
الف) توده هواي سرد شمالي
اين توده هوا از نواحي
قطعي شمال «نزديكي هاي گرينلند» منشاء مي گيرد و عمدتا در فصل زمستان منطقه
را تحت تأثير قرار مي دهد و در زمان نفوذ آن هواي استان تا اندازه اي سرد
مي شود.
ب) توده هواي قطبي سيبري
اين توده هوا از نواحي شمال
سيبري سرچشمه مي گيرد و در فصل زمستان به صورت امواج سرد ازسمت شمال شرقي
به جنوب غربي جريان پيدا مي كند. ورود اين توده به استان هوايي سرد با جوي
صاف را به همراه داشته و به دليل گذر از درياي خزر در بعضي مواقع رطوبت
مناسب را جهت بارش به همراه دارد.
ج) توده هواي قطبي بحري
اين توده
هوا از سمت شمال غربي وارد استان مي شود و به دليل جذب رطوبت مناسب در
هنگام عبور از درياي سياه و مديترانه باعث ايجاد بارش هايي در سطح استان در
خلال فصول تابستان و زمستان مي شود.اكثر بارش هايي كه در فصل تابستان روي
مي دهد معلول عملكرد اين سيستم است.
د) توده هواي حاره بحري
منشاء
تشكيل اين توده هوا قاره اروپاست و با داشتن پايداري قوي در لايه هاي پائين
خود نمونه بارزي از يك توده هواي گرم و داراي سيستم ابري است.
دما ودرجه حرارت) استان آذربايجان غربي(
به
دليل واقع شدن استان در عرض هاي جغرافيايي بالا و ارتفاع زياد، ميانگين
سالانه دماي آن نسبت به ميانگين سالانه دماي اكثر مناطق كشور، كمتر بوده و
جزء مناطق سردسير كشور محسوب مي شود.به دليل بري بودن هواي استان ، اختلاف
دماي حداقل و حداكثر مطلق آن زياد مي باشد به طوريكه دماي 44 درجه بالاي
صفر در ايستگاه داشبند و 34 درجه زير صفر در ايستگاه خوي مشاهده شده است.
با اين حال هرچقدر از نواحي شرقي استان به سمت كوه هاي غربي حركت مي كنيم
از ميزان دماي هوا كاسته مي شود(برنامه وبودجه،1385،ص3).
براساس داده
هاي آماري ايستگاه هاي هواشناسي اروميه – خوي – ماكو و مهاباد درجه حرارت
هوا در مناطق مختلف استان متفاوت است.متوسط درجه حرارت 4/9 سانتي گراد در
ماكو و تا 6/11 درجه سانتي گراد در مهاباد متغير است.شهرستان مهاباد
تابستان هاي خشك و طولاني و زمستان هاي بسيار سرد دارد.شهرستان نقده و
مياندوآب داراي هواي نيمه مرطوب با تابستان هاي ملايم و زمستان هاي سرد
است)اداره هواشناسي استان).
میزان بارندگی در استان
متوسط بارندگي
ساليانه استان (تا سال 1385) ، 300 – 400 ميلي متر بوده است كه با توجه به
متوسط بارندگي 280 ميلي متر در ايران در وضعيت خوبي قرار داشت و به همين
دليل داراي رودهاي دائمي زيادي بود.«ولي طي يكي دو سال اخير به دليل وجود
خشكسالي از ميزان بارندگي در سطح استان كاسته شده و به طور حتم متوسط
ساليانه آن پائين آمده است.»به طوريكه طي سال 1386 ميزان بارندگي 60 درصد
كاهش داشته و متوسط بارندگي 160 ميلي متر برآورد شد (منبع : سازمان
هواشناسي).
از لحاظ ميزان بارش سه واحد جغرافيايي در استان مي توان تشخيص داد:
الف ) حوزه مغرب درياچه اروميه
خصوصا
در اطراف سردشت ميزان بارش به 800 ميلي متر مي رسد ولي در نزديكي هاي
درياچه اروميه به حدود 300 ميلي متر كاهش مي يابد. در اين حوزه هر چقدر از
مغرب به مشرق حركت كنيم از ميزان نزولات كاسته مي شود و در كوههاي
مرزيبالاترين نزولات جوي در نيمه جنوبي اين حوزه اتفاق مي افتد و به اين
علت تنها منطقه جنگلي استان آذربايجان غربي در آن واقع شده است.
ب) حوزه شمالي درياچه اروميه تا رود ارس
هر
چقدر ازشمال درياچه اروميه به طرف رود ارس پيش مي رويم به تدريج از ارتفاع
زمين كاسته شده و ميزان بارش نيز از 400 ميلي متر به 250 ميلي متر كاهش
پيدا مي كند.
ج) حوزه جنوب درياچه اروميه
نواحي كوهستاني مرتفع اين
حوزه سرچشمه شاخه هاي اصلي رودهاي مهمي چون سيمينه رود – مهاباد رود –
زرينه رود و قزل اوزن مي باشد. ميزان بارندگي در اين سرچشمه ها بين 600 الي
800 ميلي متر اندازه گيري شده است. در حاليكه هر چقدر به نواحي پست درياچه
اروميه نزديكتر مي شويم ميزان بارش به 300 ميلي متر كاهش مي يابد.اين كاهش
ميزان بارندگي در منطقه جنوب شرقي و در سمت تكاب نيز روي مي دهد.
بادها :
در
فصل تابستان سراسر استان آذربايجان غربي از وزش بادهاي باران آور بي بهره
مي ماند ولي آفتاب درخشان همراه با رسيدن ميوه ها و برداشت غله، فضاي
تفرجگاهي مناسبي را با نسيم ملايمي فراهم مي آورد.
اين نسيم ملايم در
زبان محلي «مه ئيلي» و در برخي از نقاط به نام باد مراغه مشهور است.از نيمه
تابستان همراه با وزش باد شمالي از گرماي هوا به شدت كاسته مي شود. باد
خنك شمالي در هر منطقه به نام ناحيه شمالي همان مطنقه مشهور است.گاهي در
تابستان باد گرمي از سمت جنوب ، استان را تحت تاثير خود قرار مي دهد كه در
اصطلاح محلي به«آغ ئيل» يعني باد سفيد مشهور است. اين باد در اواخر زمستان
باعث ذوب شدن برف و يخ مي شود و در تابستان بر شدت گرماي هوا مي افزايد.با
تمايل خورشيد به طرف جنوب و كوتاه شدن روزها ، هواي پرفشار به پائين حركت
مي كند و هواي كم فشار تدريجا جايگزين آن مي شود.
گرايش هاي فکری مطبوعات محلي و جهت گيري آنها
حدود
10 الي 12 نشريه در سطح استان آذربايجان غربي كاملا تخصصي بوده در خصوص
مسائل و مشكلات نهادها يا اداره مربوطه خود قلم فرسايي مي كنند. به عنوان
مثال فصلنامه هاي ره آوردخدمت ، صنعت و معدن ، مجله پرستاري و مامايي
اروميه و يا ماهنامه هاي مجله پزشكي ، پيام مخابرات ، پيام اتاق اروميه و
غیره.
مابقي نشريات و مجلات به موضوعات مختلفي چون فرهنگي و اجتماعي
حدود 30 نشريه، در مورد مسائل سیاسی 17 نشريه، مسائل اقتصادي 13 نشریه،در
مورد مسائل هنري 12-10 نشريه و مسائل متفرقه حدود 10 نشريه پرداخت مي كنند.
در
واقع اكثريت قريب به اتفاق نشريات استاني در مورد مسائل اجتماعي – فرهنگي
حدود 50 درصد آنها به مسائل سياسي و اقتصادي پرداخت مي كنند.
در تحليل
محتوايي كه واحد مطبوعات اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي از عملكرد مطبوعات
محلي طي سال 1386 انجام داده نتايج زير به دست آمده است:
كل مطبوعات استان امتيازات زير را در امتيازبندي انجام گرفته به دست آورده اند:
1- رعايت قانون اساسي مطبوعات و پيشبرد اهداف قانون اساسي 1000 متياز
2- درج مقالات ، تحليل ها ، گزارشات قوي در ارتباط با مسائل و مشكلات
و معضلات استان و گستره توزيع نشريه محلي 950 "
3- رعايت نظم در انتشار و تيراژ قابل قبول 900 "
4- انعكاس عملكرد دولت جهت ايجاد اميدواري به نظام مقدس جمهوري
اسلامي و پيشبرد سياستهاي نظام 840 "
5- تلاش براي نفی مرزبندي كاذب و تفرقه انگيز و قرار ندادن اقشار مختلف
جامعه در مقابل يكديگر مانند دسته بندي مردم براساس نژاد ، زبان ، رسوم 820 "
و سنن محلي و تقويت وحدت ملي و ايجاد تفاهم بين اقوام
6- پرداختن به موضوعات اجتماعي در رابطه با خانه و خانواده و تحكيم اين
دو اصل مهم اجتماعي ، تبليغ فرهنگ اصيل اسلامي و گسترش فضائل اخلاقي
و ارزش هاي ديني 820 "
7- انعكاس اخبار و گزارشات مذهبي ، فرهنگي و هنري 820 "
8- پرداختن به موضوعاتي نظير ايثار و دفاع مقدس ، مسجد محوري ،
نماز و جوانان 820 "
9- درج مطالب در جهت مبارزه با فرهنگ استعماري،تبيين انحطاط فرهنگ
واخلاق غرب،افشاي مداخلات و سياست هاي سلطه (سياسي – فرهنگي
– اقتصادي و ...)در كشورهاي اسلامي خاص ايران 780 "
10- رعايت اصول فني و حرفه اي 720 "
11- معرفي چهره هاي برجسته استان جهت الگوسازي براي جوانان 520 "
12- ترويج و فرهنگ اسلام ناب محمدي و سيره اهل بيت عليه السلام و
رهنمودها و فرمايشات مقام معظم رهبري 520 "
13- اميدآفريني و ايجاد نشاط 500 "
(ارشاداسلامی،1387).
با
توجه به امتيازات كسب شده و نيز امتياز مبنا كه 1200 مي باشد جهت گيري ها
وگرايشات مطبوعات استان براساس فاكتورهاي مطرح شده مشخص است.
تعداد نشریات استان
هم
اكنون در استان آذربايجان غربي 41 نشريه در حال انتشار مي باشد كه از اين
تعداد 31 نشريه توسط بخش خصوصي و 9 نشريه توسط بخش دولتي منتشر مي شوند.
در
حال حاضر در شهرستان اروميه 26 نشريه خوي ، 3 نشريه مياندوآب ،3 نشريه
ماكو ، 3 نشريه مهاباد ، يك نشريه و هر يك از شهرهاي سلماس ، نقده ، شاهين
دژ ، قره ضياءالدين يك نشريه منتشر مي شود.
نشريات استان به ترتيب انتشار به شرح زير مي باشند.
هفته نامه : 18 نشريه ، دوهفته نامه : 6 نشريه ، ماهنامه : 10 نشريه و فصلنامه : 6 نشريه چاپ و توزيع مي شوند.
زبان بكار رفته در نشريات استان نیز کاملاٌ متنوع است بطوریکه مجله پزشكي اروميه به زبان انگلیسی منتشر مي شود.
منبع:http://patoghu.com/forum
مطالب مشابه :
مراكز شماره گذاري موتورسيكلت در كارخانجات
ميهن سيكلت ارس: شاهين موتور: قم قم: صنعت نيرو: قم شهرك صنعتي شكوهيه: قم: ارس ران خودرو:
تاريخچه برق استان آذربایجان غربی
8ـ انرژي مورد نياز شهرستان شاهين دژ از طريق پست ساعت ، سد ارس 7/15491 خودرو مطالب
استخدام در تكاب و ساير شهرهاي آذربايجان غربي
پلدشت (1 ) بخش ارس (1 در رشته هاي تحصيلي مهندسي صنايع خودرو و مهندسي شاهين دژ(2) تكاب (1
ليست اعضا
مهندسي طرح و ساخت پيشرو تبريد كاران قالبهاي صنعتي ايران خودرو شاهين آسيا ارس پولاد
استخدام در تكاب و ساير شهرهاي آذربايجان غربي
پلدشت (1 ) بخش ارس (1 در رشته هاي تحصيلي مهندسي صنايع خودرو و مهندسي شاهين دژ(2) تكاب (1
بهشت سماق در جنگلهاي ارسباران
جي جاق، کلاغ نوک قرمز و پرندگان شکاري چون عقاب طلايي، شاهين و خودرو و در دامنه
فرصت های سرمایه گذاری در بافت ( قسمت دوم)
سگ تور، كفتار، گراز، سمور، روباه، سنجاب، عقاب طلايي، قرقي، پيغو، شاهين ارس ، بادام
جدول لیگ برتر هفته چهاردهم
اخبار( اجتماعی ، فرهنگی ، ورزشی ) ایران - جدول لیگ برتر هفته چهاردهم - ((مصرع برجسته حماسه
اطلاعات کامل در مورد استان آذر بایجان غربی
در پيرامون درياچه اروميه مخصوصا قسمت غرب و جنوب غربي آن به طور خودرو ارس كوهي شاهين
برچسب :
شاهين خودرو ارس