نقد و بررسي كتاب روان شناسي سوم انساني

موضوع : نقد و بررسي كتاب روان شناسي سال سوم رشته ادبيات و علوم انساني

رحيم سبحاني

 سرگروه روان شناسي آموزش و پرورش شهرستان دورود

مقدمه

         هدف از تهيه كتابي تحت عنوان روان شناسي براي دانش آموزان سال سوم رشته ادبيات و علوم انساني چيست ؟ با چه افرادي سرو كار داريم ؟ داراي چه ويژگي هايي هستند و چه مسائلي در زندگي روزمره براي آن ها مهم است ؟ و آيا دانش آموزان ساير رشته ها از دانش روان شناسي بي نياز هستند ؟ دانشي كه اگر درست آموزش داده شود ، ظرفيت روان شناختي دانش آموزان را براي زندگي پر چالش امروزي بالا مي برد ، از اضطراب امتحان مي كاهد ، باعث خود شناسي مي شود و در نتيجه به برقراري ارتباط مطلوب منجر خواهد شد . پس اميد است مؤلفين و برنامه ريزان كتب درسي به اين مهم توجه ويژه و خاصي داشته باشند .

نقد و بررسي كتاب :

فصل اول – كليات

        با توجه به سابقه چندين ساله اينجانب در تدريس درس روان شناسي و بر اساس نظر سنجي از دبيران محترم اين درس، انتقادات زير به كتاب روان شناسي وارد است :

      به كار بردن اصطلاحات فني و تخصصي در متن كتاب بدون توضيح مناسب آن ها ، دانش آموزان را دچار مشكل مي كند و باعث حفظ طوطي وار مطالب ، بدون درك و فهم مي شود . به عنوان مثال ، در فصل اول به كار بردن اصطلاحاتي مانند اعتبار ( ص 5 ) بدون توضيح آن در كتاب ابهام ايجاد مي كند . يا در پاراگراف آخر صفحه 5 كه نوشته شده : روش علمي يا روش تحقيق علمي ، فرايند جست و جوي منظم براي مشخص كردن يك موقعيت نامعين است و در اين روش ، جمع آوري داده ها بايستي تجربي بوده و نظريه ها در اين فرايند به طور منظم مورد بررسي قرار گرفته و هر جا لازم باشد ، تغير يابند . يا مفاهيمي مانند كنترل ، تعريف عملياتي ، تكرار پذيري ، نظريه علمي ( ص 6 ) . اين توضيحات مختصر در مورد مفاهيم مذكور ، دانش آموزان را دچار ابهام و سردر گمي مي كند و از ميزان انگيزه آن ها مي كاهد  مگر اينكه در كتاب جداگانه اي تحت عنوان آشنايي با روش هاي تحقيق ، و به صورت كامل و كاربردي مطرح شوند تا دانش آموز با چارچوب اجراي تحقيق و پژوهش علمي آشنا گردد .  

      توضيح مربوط به رويكرد در روان شناسي مقداري نارسا است ؛ جايي كه نوشته : در روان شناسي ، يك پديده رواني را مي توان از ديدگاههاي گوناگون بررسي كرد . در حالي كه بايد مي نوشت كه در روان شناسي ، يك رفتار يا فرايند رواني را مي توان ... ( چون موضوع روان شناسي بررسي رفتار و فرايندهاي رواني است نه فقط فرايند هاي رواني ) .

      اشكال ديگر بر مي گردد به  تصوير 2-1 . بهتر بود در شكل بيضي وسط رويكردها از علامت مشخصه روان شناسي استفاده مي شد ، مانند شكل زير :

 همچنين نام رويكردها به صورت مناسب در شكل و متن كتاب نوشته نشده است . به عنوان مثال در متن كتاب ، پايين صفحه 9 رويكردها را با نام زيست شناختي ، روان كاوي ، رفتارگرايي ، شناختي و انسان گرا معرفي كرده است ؛ اما در داخل تصوير 2-1 ، عنوان رفتاري به كار رفته است . نكته ديگر اينكه نظريه انسانگرايي مزلو زير گروه رويكرد پديدار شناختي   phenomenological approach  مي باشد و بايد به جاي رويكرد انسانگرا ، رويكرد پديدارشناختي نوشته شود . همچنين به جاي رفتارگرايي ، عنوان رفتاري behavioral   بايد جايگزين شود . زيرا مكتب رفتارگرايي واتسون زير گروه رويكرد رفتاري است .

      توضيحات بعضي رويكردها مانند رويكرد روان كاوي براي دانش آموزان مبهم است و اصطلاحات به كار رفته و فهم آن ها براي دانش آموزان دبيرستاني بدون داشتن اطلاعات لازم بسيار دشوار است مثل مكانيسم هاي دفاعي سركوبي ، انكار ، اصطلاح جبرگرا و ... ( مگر اينكه توسط دبير روان شناسي به صورت قابل فهم توضيح داده شوند ) .

     در مبحث روش هاي تحقيق در روان شناسي ، بهتر است حداقل به اسم ساير روش هاي تحقيق نيز اشاره گردد . روش هايي مانند مطالعه موردي ، روش باليني ، روش آزمون ها و ...

     خلاصه فصل ها خوب و در كادر مناسبي نوشته شده اما نمونه سؤالات ، به نظر من در كادري نامناسب نوشته شده است    ( كاغذي كه لبه هاي آن پاره است و احساس خوشايندي را به همراه ندارد ) ، و بهتر بود از كادر بهتري استفاده مي شد تا انسجام را در ذهن خواننده ايجاد كند .

    فصل دوم  -  رشد

           با توجه به اهميت نظريات رشد شناختي ( ذهني ) پياژه و رشد رواني – اجتماعي اريك اريكسون ، بهتر بود كامل تر توضيح داده شوند . مثلا در نظريه رشد شناختي پياژه به ويژگي هاي هر مرحله مانند بقاء شئ ، نگهداري ذهني ، برگشت پذيري و ... اشاره مي شد . همچنين در نظريه اريكسون ، ويژگي هاي هر مرحله به طور كامل مطرح مي شد ، چون اثر تربيتي دارند . مانند مرحله اول : اعتماد در برابر عدم اعتماد و نقش مادر به عنوان مهمترين عامل اجتماعي شدن . يا مرحله پنجم تحت عنوان هويت در برابر سر در گمي نقش ، كه دوستان نقش انكار ناپذيري در اين مرحله دارند و اهميت دوستان مناسب در مقابل دوستان نا مناسب .

فصل سوم – فرايندهاي شناختي

       در بحث حافظه ، تقسيم بندي حافظه از نظر تولوينگ غير ضروري و غير كاربردي مي باشد و بهتر است كه از كتاب حذف شود . زيرا بر اساس تدريس چندين ساله نگارنده در مدارس ، ملاحظه شده است كه ميزان فهم دانش آموزان از اين مبحث بسيار پايين است و بيشتر آن ها به حفظ طوطي وار اقدام مي كنند .

      مباحث مربوط به سيستم زبان ، از صفحه 100 به بعد بيشتر به بحث در خصوص مفاهيم ذهني مي پردازد ، كه فهم آن ها نيز براي دانش آموزان دشوار است و بهتر است يا حذف گردند و مطالب كاربردي تري به جاي آن نوشته شود يا  اينكه نكات غير ضروري آن حذف شود ؛ مانند توضيحاتي كه در مورد سيستم هاي موازي نوشته شده است ( ص 101 ) يا توضيحات مربوط به خطاهاي تبديلي ، خطاهاي شكلي ( ص 104 ) ، نشانه هاي متن و تحليل ساختاري ( ص 106 و 107 )

 فصل چهار – سلامت رواني و بيماري رواني

       بهتر است به جاي به كار بردن اصطلاح الگوي رفتاري الف ، به الگوي رفتاري تيپ شخصيتي A اشاره شود ( چنين اصطلاحي برگرفته از متون خارجي است و بهتر است ما آن به دلخواه خود را تغيير ندهيم  )

 اصطلاحات خارجي كه در پاورقي به صورت اشتباه نوشته شده اند :

رديف

كلمه فارسي

معادل انگليسي غلط نوشته شده

صفحه

معادل صحيح كلمه

ملاحظات

1

رفتارگرايي

Behaviorist

9

Behaviorism

 

2

نامناسب « كژكاري »

Malfunctions

10

malfunction

 

3

يادآوري « بازيابي »

Retrieving

14

retrival

بر اساس واژه نامه روان شناسي و فرهنگ لغت آريانپور

4

كردارشناسان

Etiologists

23

Ethologists

 

5

بلوغ

puherty

53

puberty

 

6

پذيرش

reqistration

78

؟

معادل مناسبي پيدا نشد

7

ناكامي

Frust ration

127

frustration

فاصله بين حروف

8

اجتناب -  اجتناب

Avoidance - avoidane

130

Avoidance - avoidance

حرف  c در كلمه دوم جا افتاده

9

سندرم انطباق عمومي

General adaptation syndrom

132

General adaptaion syndrome

حرف e از كلمه سندرم جا افتاده

10

درمان مراجع - محوري

Clinet-centered therapy

144

Client- centered therapy

 

11

الكتروشوك

Electro shock therapy

145

electroshock

كلمه therapy اضافه نوشته شده و بين حروف الكتروشوك فاصله افتاده

       طرح هاي روي جلد  اول و بخصوص روي جلد آخر كتاب كه اشاره مختصري به زندگي استاد فرزانه ، مرحوم دكتر علي محمد كاردان نموده ، بسيار خوب هستند و اميد است در ويرايش هاي بعدي كتاب روان شناسي خلاصه اي از زندگي نامه اساتيد ارزشمند روان شناسي مانند  دكتر پريرخ دادستان ، دكتر حمزه گنجي ، دكتر براهني ، دكتر علي اكبر سيف ، دكتر دلاور ، دكتر مريم سيف نراقي  ،   و ... در داخل متن كتاب آورده شود

 

 


مطالب مشابه :


جزوه درس فناوری اطلاعات ( استاد علی بهلولی )

31 آگوست 2013 ... دانشجويان كارشناسي رشته IT دورود - جزوه درس فناوری اطلاعات ( استاد علی ... IT دانشگاه جامع علمي كاربردي مركز دورود - دانشجويان كارشناسي رشته IT دورود.




برگزاری مسابقات چهارجانبه فوتسال بانوان دورود

26 نوامبر 2013 ... این مسابقات در هفته بسیج بین تیمهای : 1. دانشگاه علمی کاربردی. 2. پایگاه فدک. 3 . کمیته امداد امام خمینی (ره). 4. بسیج خواهران. برگزار شد که در




جزوه درس نمايه سازي

13 آگوست 2014 ... دانشجويان كارشناسي رشته IT دورود - جزوه درس نمايه سازي - وبلاگ دانشجويان مقطع كارشناسي رشته IT دانشگاه جامع علمي كاربردي مركز دورود - دانشجويان




جزوه درس مدیریت پروژه های فناوری اطلاعات (استاد نیک آبادی)

31 آگوست 2013 ... دانشجويان كارشناسي رشته IT دورود - جزوه درس مدیریت پروژه های فناوری ... IT دانشگاه جامع علمي كاربردي مركز دورود - دانشجويان كارشناسي رشته IT دورود.




حکایت جالب انتخاب شهردار جدید دورود

31 دسامبر 2010 ... شهردار منتخب دورود در تاریخ 1/9/1389 از خدمت سربازی ترخیص و هم ... کارشناسی ناپیوسته نقشه برداری از دانشگاه علمی- کاربردی خرم آباد است.




لغات و اصطلاحات مخفف زبان

18 آوريل 2013 ... دانشجويان كارشناسي رشته IT دورود - لغات و اصطلاحات مخفف زبان - وبلاگ دانشجويان مقطع كارشناسي رشته IT دانشگاه جامع علمي كاربردي مركز دورود




بازگشت شهردار دورود با اسکورت نظامی هم افاقه نکرد

24 دسامبر 2010 ... نشر اندیشه - بازگشت شهردار دورود با اسکورت نظامی هم افاقه نکرد - هفته ... فناوری و دوره کارشناسی حرفه ای بهمن 93 دانشگاه جامع علمی - کاربردی واحد.




کتابخانه الکترونیکی چیست

كتابخانه الكترونيكي - درس طراحي و پياده سازي كتابخانه الكترونيكي - رشته IT دانشگاه علمي كاربردی دورود.




دانلود کتاب صوتی علمی و آموزشی انتخاب همسر و ازدواج

کانون فرهنگی امام خمینی (ره) دورود - دانلود کتاب صوتی علمی و آموزشی انتخاب ... مهم بپردازیم و سووالاتی که مبتلا به عموم هست را از منظر روانشناسی کاربردی پاسخ دهیم.




نمونه سوال مستمر پیش دانشگاهی سال 90/91

گروه جغرافیا و زمین شناسی شهرستان دورود - نمونه سوال مستمر پیش دانشگاهی سال ... الف:سطح اقتصادي ب:سطح فرهنگي ج:سطح علم د: سطح علمي ... -تكويني ساختاري – كاربردي –آينده نگر ... -ژئومورفولوژي علم تهيه نقشه است - همه موارد صحيح هستند .




برچسب :