تدوین / مونتاژ

تدوین یا مونتاژ چیست؟ اهمیت تدوین در چیست؟ تدوینگر کیست؟ تدوین فیلم, تدوین ویدیویی, تدوین در خانه

تدوین ( Editing )

تدوین ، آخرین مرحله تولید فیلم است که در آن فیلم ، شکل نهایی خود را پیدا می کند. این مرحله شامل : گزینش نماها و اندازه آنها ، ردیف کردن نماها، صحنه ها و سکانس ها پشت سر هم ، مخلوط کردن تمام صداها و تعیین میزان بلندی آنها و در نهایت در هم آمیختن و همگاه کردن صدای نهایی با تصویر ، است.
این کارها به وسیله ، استفاده از فیلمنامه دکوپاژ شده ، قوانین و اصول فیلم سازی و ذوق هنری و خلاقیت تدوین گر ، انجام می شود.
لازم به ذکر است که به این مرحله ، مونتاژ و ادیت هم گفته می شود.

اهمیت تدوین

با تدوین می توان روایتی را به صورت مداوم و سیال بیان کرد. تدوین زمان و مکان را فشرده می کند ، عناصر متفاوت و پراکنده را مورد تاکید قرار می دهد و کنار هم می گذارد و آنها را چنان مرتب می کند که الگوهای معنایی خاصی ایجاد کنند.
ندوین در ضمن ، به نوعی واکنش تماشاگران را ، شکل می دهد. برای مثال ارائه یک رشته نماهای کوتاه که به سرعت به یکدیگر برش می خورند، می تواند حس هیجان ، حادثه و انتظار را در تماشاگر ایجاد کند ، در حالی که نماهای طولانی آرامش بخش هستند، بر عنصر دراماتیک صحنه تاکید دارند و تماشاگر را با شخصیت ها فیلم بیشتر درگیر می کنند.
شیوه تلفیق صدا و تصویر هم ، تاثیر بسیار مهمی بر تماشاگر دارد. برای مثال قابل شنیدن بودن یا نبودن گفت و گوها ، ارائه موسیقی در لحظه ای خاص از فیلم ، بالا و پایین شدن حجم صدا ها ، به گوش رسیدن صدای محیط و همه و همه معنای خاصی می آفرینند و احساسات تماشاگر را به سمتی هدایت می کنند.

تدوین گر ( Editor )

کسی که مسئول سرهم کردن فیلم به صورت نهایی آن، با توجه به آنچه در بالا گفته شد، است. تدوین گر که گاه به او برشکار هم گفته می شود، معمولا در شکست یا موفقیت فیلم، نقشی اساسی به عهده دارد. تدوین گر است که با گزینش، شکل دهی و مرتب کردن نماها و با مرتب کردن و در هم امیختن صداها و همگاه کردن آن با تصویر، در تکوین، ضرباهنگ، شکل و صورت فیلم و در تاکید و تاثیر نماهای مختلف، اثر بارزی بر جا می گذارد.

استقلال و سهم خاص تدوین گر در تدوین، بسته به میزان کنترلی که فیلم ساز بر محصول نهایی اعمال می کند، متفاوت است. امروزه فیلم سازان سعی می کنند، روابط نزدیکی با تدوین گران داشته باشند. برخی از فیلم سازان از قبل، طرح تدوین فیلمشان را می ریزند و در مرحله فیلم برداری، تا حد زیادی کار تدوین را خودشان انجام می دهند، به این معنی که برای مثال در هر نما، نوع نما را کاملا مشخص می کنند و نماهای مختلف با زوایا و فاصله های مختلف دوربین از سوژه نمی گیرند، که لازم باشد از بین آنها نمایی را انتخاب کرد و ... به این ترتیب فیلم سازان تعداد انتخاب ها را کاهش می دهند، تا شکل نهایی فیلم همان باشد که خودشان در ذهن دارند.

معمولا تدوین از همان مرحله فیلم برداری آغاز می شود ، به این ترتیب که ، تدوین گر ، فیلم هایی را که هر روز گرفته می شود ( راش ها ) ، در اختیار می گیرد و با مشورت کارگردان ، آن تکه فیلم ها را سر هم می کند. وقتی فیلم برداری به پایان رسید ، تدوین گر فیلمی در دست دارد که به صورت خامدستانه و خالی از ظرافت ، تنها روند رویدادهای فیلم را تعقیب می کند. تدوین گر کار تدوین را با این فیلم آغاز می کند. او با نظر کارگردان ، بهترین برداشت ها را انتخاب می کند و الگوی صدای فیلم را با تصویر همگاه می کند. این نسخه از فیلم که اولین نسخه تدوین شده فیلم ، برای رسیدن به شکل نهایی آن است ، اصطلاحا راف کات ( Rough Cut ) ، نامیده می شود. البته این نسخه را نسخه تدوین شده فیلم ساز هم می نامند ، چون کم و بیش حاوی دیدگاه فیلم ساز از فیلم است و هنوز چندان مورد مداخله کس دیگری قرار نگرفته است.

تدوین گر بعد از مشورت با فیلم ساز ، نسخه تدوین اولیه را اصلاح و ویرایش می کند ، جلوه های اپتیک برای انتقال نماها را به آن اضافه می کند ( برای مثال محو تدریجی ، هم گذاری و ... ) ، جلوه های ویژه را نیز به فیلم می افزاید و در نهایت نسخه نهایی را که در آن نماها ، طول آنها و ترتیب قرار گیریشان به دقت مشخص شده و صدا نیز به خوبی با تصویر همگاه شده است را ، ارائه می دهد.

لازم به ذکر است که تدوین گر بر کار مسئول مخلوط کردن صداها ، نظارت می کند. صدای فیلم شامل گفت و گوها ، موسیقی طبیعی ، جلوه های صوتی و موسیقی متن است.

پس از آماده شدن نسخه نهایی فیلم ، آن را به لابراتوار می فرستند تا در بخش ظهور و چاپ فیلم ، نسخه اکران فیلم چاپ و آماده شود. لازم به ذکر است که در این مرحله امکان ایجاد تغییر ، توسط کارگردان یا تدوین گر وجود دارد. به ویژه بعد از نمایش خصوصی فیلم و با توجه به واکنش تماشاگران می توان ، تغییراتی در آن ایجاد کرد.

امروزه با پیشرفت هایی که در عرصه تکنولوژی ویدئو و کامپیوتر رخ داده ، کار تدوین گر ، انعطاف ، سرعت ، دقت و سهولت بیشتری یافته است.

تدوین فیلم

در تدوین فیلم می توان تصویر روی هر کادر را دید و آن را برید و متصل کرد. نگاتیو های اصلی در لابراتوار ظاهر می شود و به صورت راش درمی آید که به آن نسخه کار می گویند. تدوینگر نسخه راش را می برد و قسمت های برگزیده را با نوار به هم متصل می کند. سپس نسخه نگاتیو را بر اساس نسخه تدوین شده می برند و با چسب شیمیایی مخصوص به هم می چسباند.
با قرار دادن این نسخه نگاتیو درکنار فیلم خام و نور دادن به آن, یک نسخه کامل آماده نمایش تهیه می شود. دردستگاه تدوین با استفاده از سوراخهای دو نوار, این دو به یکدیگر قفل می شوند بطوریکه تدوینگر می تواند یکباره هر دو را برش دهد و به هم متصل کند. بطوریکه تصویر و صدا کاملا بر هم منطبق (سنکرون) باشند.

تدوین ویدیویی

تدوین نوارهای ویدیویی با کپی کردن تصاویر از یک نوار به نوار دیگرانجام می شود این کار Dubbing نام دارد و حداقل به دو دستگاه ضبط ویدیو احتیاج دارد.
دستگاه اول (مرجع) صحنه های لازم از نوار اول را به نمایش می گذارد ودستگاه دوم (مقصد) بخش های انتخابی را, به طوری که محل اتصال آنها غیر قابل رویت باشد, بر روی نوار نهایی ضبط می کند. گاه به چندین دستگاه ضبط به عنوان منابع مختلف تصویری برای تدوین ویدیویی نیاز است, بنابراین از میز تدوین و ترکیب تصویر استفاده می شود.
عمل تدوین به وسیله رایانه مخصوصی با استفاده از کدهای زمانی ضبط شده بر روی نوار ویدیویی کنترل می شود و به گونه ای برنامه ریزی شده که به محض رسیدن نواردستگاه مرجع به کد زمانی مورد نظر, دستگاه ضبط مقصد را از حالت پخش (play) به حالت ضبط (record)تغییر می دهد. نوارهای ویدیویی رانمی توان با بریدن و چسباندن قطعات به یکدیگر تدوین کرد. یک دلیل این است که تصاویر روی نوار ویدیو را مثل فیلم نمی توان دید و برش داد. ازطرف دیگر بریدن نوار ویدیو باعث خرابی تصاویر ایجادشده وهدهای ضبط می شود.

تدوین درخانه

در صورتی که یک دوربین ویدیویی و دستگاه ضبط ویدیو داشته باشید می توانید تصاویری راکه خود گرفته اید تدوین کنید. دوربین منبع تصویر خواهد بود ودستگاه ضبط نوار اصلی را تهیه می کند. ابتدا یکبار نوار را کاملاً ببینید و بخش های موردنظر خود و ترتیب قرار گرفتن آنها را مشخص کنید. سپس فیلم را در دوربین قرار دهید و از دریچه چشمی آن یک بار دیگر ببینید و با استفاده از شماره انداز دوربین, شماره دقیق نماهای مورد نظرخود را یادداشت کنید. دوربین را با سیم مناسب به سوکت ورودی دستگاه ضبط ویدیو متصل کنید تا بتواند از دوربین ضبط کند. سپس ازدریچه چشمی دوربین بخش های موردنظر خود را از روی نوار اول پیدا کنید و به ترتیب دلخواه روی نوار داخل دستگاه ضبط کنید. امروزه بیشتر دوربین ها ودستگاههای ضبط توانایی مونتاژ بدون برش درنقاط ساده تصویری, میکسهای اتصال را دارند. بعضی ازآنها حتی توانایی ترکیب های ایجاد باند صوتی جدید و حتی ثبت متن روی تصویر را دارند.

منبع: دانشنامه رشد http://daneshnameh.roshd.ir

دانلود: برای دریافت نسخه PDF مطلب و پرینت آن اینجا کلیک کنید.مطالب مرتبط داخلی:

انواع مونتاژ

تدوین فیلم در نرم افزارها

کادر و عوامل تولید فیلم (Film Crew)

کارگردان و کارگردانی

کارگردانی فیلم