معاونت درمدرسه

- ارزشیابی ونظارت برکار همکاران

تغییر و پرورش اعتقادات ،ارزشها و الگوهای رفتاری مطلوب از طریق برنامه های آموزش عمومی از مهم ترین روشهای تغییر میباشد.برخی از دانشمندان مدیریت آموزش را مهمترین فعالیت سازمانی در آینده بشمار می آورند.در برنامه های آموزشی باید در مورد اثرات،ویژگیها و الگوهای رفتاری نامطلوب و همچنین عوامل اساسی الگوی مطلوب تشریح گردد.بسیاری از مدیران در می یابند که آموزش کارکنان در زمینه های مختلف و گوناگون میتواند به سازمان کمک کند تا در برابر بازارهای در حال تغییر واکنشی سریع نشان دهند.آموزش دادن به کارکنان در زمینه های مختلف میتواند موجب افزایش کارایی،بهره وری و رضایت شغلی افراد شود.بهره وری تلاشی برای زندگی بهتر افراد جامعه و فلسفه و دیدگاهی مبتنی بر استراتِژی بهبود مهمترین هدف سازمان را تشکیل میدهد که میتواند همچون زنجیری فعالیتهای کلیه آحاد جامعه را در بر گیرد.فلسفه بهبود بهره وری در سازمانها موجب میشود نیروی انسانی بهتر فکر کند بیندیشد بیافریند نوآوری کند و نگرش سیستمی پیدا نماید تفکری که هدف گیری آن بجای حال و گذشته خلق آینده است.آموزش برای سازمان نوعی سرمایه گذاری بلند مدت محسوب میشود نه هزینه جاری.سرمایه گذاری و توسعه منابع انسانی یکی از نیازهای اصلی ساختاری جهت رسیدن به توانمندی و کارایی سازمان جهت تسهیل در رسیدن به مزیت رقابتی و پیشرو بودن در محیط تجاری و خدماتی میباشد.آموزش تنها آموزشهای دانشگاهی نیست بلکه آموزشهای ضمن خدمت را نیز شامل میشود.مطالعات تجربی فراوان اثر آموزش بر بهره وری کارکنان را به اثبات رسانیده اند.در عصر حاضر اطلاعات یعنی مجموعه داده های پردازش شده ای که بن پایه علوم و دانش را شکل می دهد و گسترش روز افزون دانش بشری به معنی افزایش حجم و گستردگی اطلاعات است . تحت چنین شرایطی افراد سازمانها و جوامعی توان سازگاری با شرایط پیچیده امروزی را خواهند داشت که از پتاسیل استفاده بهینه از فن آوری و روش های نو اطلاعات و دانش های موجود، در موقعیت های سازمانی و زندگی فردی برخوردار گردند . از آنجاییکه آموزش یا یادگیری ، ساز و کاری علمی و دقیقی است که اطلاعات موجود در محیط ، سازمان ها و انسان را درونی می نماید بالطبع بکار گرفتن اطلاعات ، فرد را برای همسازی با شرایط جدید توانمند می نماید . امروزه پیشرفت و توسعه کشورها، سازمانهاو موسسات کوچک و بزرگ درگرو علم و دانش بشری است . افزایش علم و دانش و تغییرات پرشتاب سبب شده است که سازمانها، آموزش وپرورش را در راس برنامه های خود قرار دهند.زیرا آموزش و پرورش یکی از مهمترین عوامل توسعه کشورهاست .زیربنای توسعه کشورها و سازمانها باخلاقیت و نوآوری منابع انسانی مرتبط است .تدوین دوره های آموزش مناسب برای بحداکثر رساندن اثربخشی و کارایی افراد سازمان است. آموزش کارکنان مانندنگهداری اموال وتجهیزات است.ابزاروتجهیزات برای آن که ازکارایی بیشتر برخوردارباشندبه تعمــــــیروتنظیم نیازدارند. برای به حداکثررساندن اثربخشی وکارایی افرادسازمان، ضمن آشناساختن بامحیط وتوجیـــــــه آنهابراساس نیاز،دوره های آموزشی مناسب راباید برای آنها تدوین نمود.بهره وری بر دانش،مهارت و نگرش نیروی کار بستگی دارد میتوان گفت:مهارت نقش اصلی در دستیابی به انعطاف و اثربخشی سازمانی بازی میکند.آموزش نیروی کار میتواند آن را اصلاح نموده و برای تطابق با فرایندها و تکنیک های جدید آماده کند و به بهره وری اجازه رشد سریع دهد(Barbes1999:21)بهبود بهره وری یک تفکر و جهان بینی است که مبتنی بر بالا بردن توان آفرینش و قدرت خلق و میزان استعداد تطبیق و تلفیق جامعه و سازمانها با تحولات اقتصادی و علمی و فنی جهان است.

نظارت بر تدریس همکاران یکی ازمهمترین وظایف معاونین آموزشگاها می باشد نظارت برای همکاران به صورت خصوصی یا درجلسات دبیران مطرح گردد.برای نمونه این اهداف درآموزشگاه ما به صورت زیر تدوین گردیده و براساس آن نظارت صورت می گیرد . 1-همکاری با دبیران در جهت اصلاح فرایند آموزش.2-تاکید بر اینکه پیشرفت در امر تدریس نتیجه وحاصل تشریک مساعی معلم ومسئولین آموزشگاه می باشد.3-احساس مسئولیت مسئولین آموزشگاه در مقابل خداوند وخود وهمکار ودانش آموزان.4-بررسی وضعیت عملکرد دانش آموزان ضمن تدریس همکاران.5-کمک به همکاران در ارزشیابی از تدریس خود.6-مشاهده شیوه تدریس همکاران وارایه شیوه های برترهمکاران به سایر هم رشته ی ها در جلسات شورای دبیران.7-بیان شیوه تدریس همکاران وانتظارات آنها از دانش آموزان جهت والدینی که پی گیر این امر می باشند.8-همفکری با همکاران علاقه مند جهت ایجاد شیوه های کنترل نظم در کلاس جهت رسیدن به نتایج مطلوبتر.9-ثبت نقاط قوت وابتکاری همکاران در پرونده ارزشیابی آنها .

- اموردانش اموزان

- چگونگی شناخت دانش آموزان وثبت سوابق انظباطی ودرسی آنها

برای این منظور:دفاتری تهیه و تمام اطلاعات دانش آموزان از قبیل مشکل و یا بیماری خاص فیزیولوژیک و یا مشکل ویژه جسمی ،موفقیت ها و کاستی های احتمالی رفتاری و درسی دانش آموزان در آن درج شود .بهت است در این صفحه قسمتی هم برای چسباندن عکس دانش آموز منظور گردد ضمنا در این دفتر هم ویژگی های مثبت وهم منفی نوشته شود .

روش اول ابتدای هر نوبت نمره 20در دفتر انضباطی که دربالا توضیح داده شد منظور ودرهرمرحله ازبی نظمی دانش آموز وبه تناسب نوع عملکرد انضباط تغیر می یابد.روش دوم که نمونه آن در ذیل پیوست گردیده انتظارات مسئولین آموزشگاه برای دانش آموزان در ابتدای نوبت بیان ودر صورت عمل به برآورده شدن هر کدام از انتظارات که درپایان نوبت وبا حضور دانش آموز برسی می گرددنمره انضباط منظور می شود.واین فرم شخصا توسط خودم وبا توجه به نوع آموزشگاه وانتظاراتمان از دانش آموزان تهیه گردیده ومی تواند به تناسب هر آموزشگاه تغیر نمایید.

- شیوه های تشویق دانش آموزان درمسایل گوناگون آموزشگاه

بهترین وکم هزینه ترین روش تشویق بنده در طی سالهای اخیر در کنار اهداء جوایز مادی گرفتن عکس دانش آموزان مورد تشویق در مراسم ها در مقابل کل دانش آموزان ونصب تصاویر در تابلو اعلانات ووبلاگ آموزشگاه که به این منظور طراحی گردیدهhttp://www.emamali88-89.blogfa.com وهمچنین دادن مسئولیت به این افراد وهمچنین اجازه سخنرانی دانش آموزان مورد تشویق وبیان علتهای موفقیت خود در سر صف برای سایرن می باشد.که از طرف دانش آموزان بسیار زیاد مورد استقبال قرار می گیرد.ضمنا در این مورد بهتر است علاوه بر روشهای ابتکاری از 90روش تشویق دانش آموزان در صفحه 90کتاب معاون یک مدیر است کمک گرفته شود. (90روش تشویق در جلسه معاونین دراختیار کلیه همکاران قرار گرفت)

- شیوه برخورد با دانش آموزان خاطی که مقررات آموزشگاه را رعایت نمی کنند.

در این مورد قبل از هر چیز باید گفت وبه آن یقین نمود که ما بایک انسان طرفیموما معاونین یا سایر معلمین در رابطه با شاگردان خود نباید این حق را به خودمان بدهییم که شاگرد را به دلیل اینکه یک نسل از ما دیرتر به دنیا آمده است یا چند سال ازما کوچکتر است پذیرنده ی همه حرفهایمان بدانییم ما معاونین وسایر همکاران باید به همه دانشآموزان توجه داشته باشییم مخصوصاَ در دوره راهنمایی با توجه به اقتضای سنی خود به توجه بیشتر ما نیاز دارند و دوست دارند که به اظهار نظرهای آنان توجه کنییم و طرف مشورت ما قرار بگیرند.

اگرما به این مسئله توجه ننکنیم و شاگردان را در تصمیم گیریها دهخالت ندهیم یا همیشه از تعداد خاصی نظر خواهیکنیم یا مسئولیت بدهییم شاگردان برای جلب توجه ما و اثبات وجود دست به کارهایی خواهند زد که نظم مدرسه را به هم بریزند .ولذا داشتن یک فکر مثبت درمورد هر دانش آموزوپرهیز از هرگونه پیشداوری وقضاوت عجولانه درموردمسایل انظباطی دانش آموزان امری ضروری می باشد.

چند نکته :1-درصورت تذکر ویا نصیحت دانش آموز بهتر است این امر حتما به صورت خصوصی صورت بگیردونتیجه چند دقیقه ای این امر ممکن است با نصیحتهای چندین ساعته که برای جمع در طی سال عنوان می شود برابریکرده وحتی موثر تر باشد.(این جمله در پاسخ سئوال من ازیک همکار در زمان بازنشستگی اش بود که ازوی خواستم یک تجربه مفید کاریش رابه عنوان هدیه برایم بیان نماید)2-درصورت معرفی دانش آموز خاطی از سوی همکار حتما از وی بخواهییم تا علت آنرا به صورت کتبی برایمان درج نمایید.

4-شیوه برخورد با مسایل انضباطی حتما به تناسب جرم انجام گرفته صورت بگیرد.مثلا در صورت عدم رعایت بهداشت کمک به پاکیزه نمودن محیطویا در صورت وارد کردن خسارت مجبور نمودن دانش آموز یا اولیاء وی به جبران آن.........

5-داشتن یک قانون تنبیه مناسب مشابه ماده 76 آئین نامه انضباطی مدارس بسیار ضروری وموثر می باشد .6-بهتر است هر موقع که تعدی از دانش آموزان خاطی گرفته می شود به همان تناسب تعدی از طرف خود ما معاونین به دانش آموز داده شود که درصورت عدم تکرار موارد کسر انضباط وی جبران خواهد شد.

7- در باره کوتاه بودن بیش ازحد موی سر دانش آموزان بهتر است بدانیم با توجه به مقررات آموزش وپرورش در صورت رعايت بهداشت و شؤونات اسلامي چنين امري بي دليل و فاقد ضرورت است.

- کنترل غیبتها وتاخیر دانش آموزان

غیبت دانش آموزان حتی به ظاهر کم اهمیت دوساعته را بسیار جدی باید گرفت چراکه دراکثر ناهنجاریها ی اجتماعی مانند اعتیاد –فرار ازخانه ودوستی باافراد ناباب و.......حتما ردپای غیبتی که مورد توجه معاون قرار نگرفته به چشم میخورد واین خود یکی از مهمترین وظایف ما معاونین می باشد که حتما باید به آن توجه کنیم.وبهتر است زنگ اول هر روز را به این امر اختصاص دهیم.درمورد برسی تاخیر دانش آموزان دونفر از دانش آموزان انتخاب و یک لیست که شامل اسامی تمامی دانش آموزان آموزشگاه می باشد تهیه وبه آنها ارایه می گردد.که درصورت تاخیر هر دانش آموز برای مراسم آغازین تاریخ آنروز جلوی اسم دانش آموز درج می گردد. که در ابتدای سال قوانینی در رابطه با برخورد با تاخیر دانش آموزان وضع وبه اطلاع کل دانش آموزان می رسد مثلا در مدرسه ما تایکبار بخشش دفعه دوم پی گیری علت وکسر انظباط ومرحله سوم اطلاع به اولیاء و..... و..... نمونه های از روشهای جلوگیری از تاخیر دانش آموزان می باشد.

- زنگهای تفریح

1-انتخاب تعدادی از دانش آموزان بعنوان انتضامات از گروه های گوناگون و تفویض اختیار کارهای مربوط به زنگ تفریح به آنان 2-پخش سرودهای شاد و موسیقی های گوشنواز و روح بخش در زنگ های تفریح(با در نظر گرفتن مناسبت هاو...)؛3-حضور مستمر معاون ومدیر در حیاط و نظارت مستقیم آنها بر دانش آموزان با حضور در حیاط مدرسه

4-آزاد گذاشتن دانش آموزان جهت تخلیه انرژی البته با نظارت وکنترل

- شیوه مناسب اجراء برنامه های آغازین

با توجه به نوع عملکرد معاونین مدارس که روزانه بیشتر باموضوعاتی چون 1-شیوه اجراء برنامه های آغازین2-کنترل دانش آموزان در زنگ های تفریح3- شناخت دانش آموزان 4-برسی غیبت وتاخیردانش آموزان 5-دادن نمره انضباط6-انتخاب نماینده برای کلاسها7-ارزشیابی ونضارت بر تدریس همکاران8-شیوهای تشویق دانش آموزان9-برخورد مناسب وموثر با مسائل انضباطی دانش آموزان خاطی10-............. سرکار دارند لذا موضوعات راضمن سازمان دهی شیوه عملکردوتجربیات خودم رادرهر مورد به تفکیک بیان میدارم.

- شیوه مناسب اجراء برنامه های آغازین

بهترین تجربه مفید وموثر من در این زمینه که برای اولین بار در سه سال پیش که بدلیل کاهش آمار دانش آموزی یکی از معاونین آموزشی حذف ومعاونت پرورشی آموزشگاه نیز بدلیل ادامه تحصیل از آموزشگاه ما رفته بود ومن به همراه مدیر می بایست در کنار مسائل انظباط ودرس دانش آموزان کارهای پرورشی رانیز می بایست هماهنگ می نمودیم به فکرم رسید وآن اینکه گروه بندی کلاس ها برای اجرای برنامه آغازین و سپردن کل مسئولیت اجرای مراسم به کلاس ها بوده است به این ترتیب که ازهر کلاس سه نفر به عنوان مسئولین مراسم آغازین انتخاب وسپس یک روز هفته(این امر به تناسب تعداد کلاسها متغیرمی باشد)به آن کلاس اختصاص داده می شود که می بایست درزمان مشخص15دقیقه(می تواند این زمان به نوع مدرسه متغیر باشد) مراسم مناسبی را به دلخواه اجراء نمایند.

واین شیوه عملکرد ابتدا برای مسئولین هر کلاس کاملا تشریح وجهت همکاری سایر دانش آموزان در سرصف نیز یک بار توضیح داه شود.هرچند ممکن است در ابتدا اشکالاتی در اجراء مشاهده گرددولی با صبر معاونین وتشویق کلاسهای که به نحو مطلوبی مراسم را اجراء می کنند مراسم آغازین روز به روز جالبتر دانش آموز پسند تر ،با جذابیت، وغیر تکراری خواهد بود. ضمنا بهتر است در ابتدا اجراء این طرح برخی از عناوین قابل اجراءمانند روشهای زیرکه برخی ازآنها از کتاب معاون یک مدیر است تالیف مرتضی مجد فر برداشت گردیده برای دانش آموزان مسئول جهت اجراء بیان گردد. البته با این تاکید که آنها در اجراء این عناوین یا روشهای دیگر با نظارت معاون مختار خواهند بود. 1-قراعت قرآن به شیوه های مختلف مانند1 -به صورت مراسم حلقه نور (دانش آموزان پیش تاز در این باره آشنایی دارند)2-به صورت تواشیح3-تقسیم بندی آیه های سوره های موردنظر برای تلاوت و اعلام آن ها به دانش آموزان ، برای بهره مندی بیشتر و با برنامه از آیات قرآنی4-خواندن قرآن توسط دانش آموزان قاری5- پخش تلاوت های معروف از نوار یاکامپیوتر6- تلاوت قرآن توسط معلمان و سایر همکاران فرهنگی در مناسبت های گوناگون 7- تلاوت قرآن به صورت گروهی و هم خوانی در بیان معانی آیات8-........

2-خواندن داستان ها ی کوتاه وآموزنده در برنامه های آغازین3-خواندن اشعار دلنشین و اثر گذار در برنامه های آغازین

4-انجام حرکات نمایشی ورزشی توسط دانش آموزان مستعد .5-برگزاری مسابقه های درسی ، اعتقادی، هنری، بهداشتی، و انضباطی ؛ با پرسش های هدف دار و جایزه به برگزیدگان ؛6-معرفی متولدین هر روز و تبریک گفتن مجری مراسم اجراءبه آن ها

7- معرفی دانش آموزان موفق از ابعاد گوناگون از نظر مسئولین مراسم کلاسی در روزهای متعدد هفته ؛

8-خواندن سرود توسط گروههای دانش آموزی ویا پخش نوار های سرود مورد علاقه دانش آموزان ؛

9-اجرای برنامه نیایش توسط دانش آموزان در روزهای مشخصی از هفته(مثلا"اول یا آخر هفته)؛

10-محدود کردن حضور مدیر مدرسه در برنامه های آغازین به هفته ای مثلا” یک روز و بهره گرفتن از توان سایر همکاران ،ازجمله معلمان ، کتابداران ، مربیان تربیتی ، مربیان ورزش ، مشاوران و...؛

11-توجه ویژه به ورزش ، و ورزش کردن معاونان و کادر مدرسه با دانش آموزان و نیز توجه به بازی های شاد و کودکانه ؛

12-استفاده از کلمات دلنشین توسط معاون مدرسه ، هنگام گشت و گذار در حیاط ؛

13-اختصاص زمان مناسب و حساب شده به تلاوت برخی از دعاها و زیارت نامه ها ( توسل ، کمیل ، آل یاسین ، عاشورا و...)، همراه با برنامه های جذاب ، اثر گذار و کوتاه مدت؛

14-استفاده از نمایش نامه ها به منظور ارائه ی پیام های بهداشتی و انضباطی به دانش آموزان؛

15-معرفی کادر مدرسه در برنامه های آغازین (صبحگاه و یا عصرگاه)،در روزهای اول بازگشایی مدرسه؛

16-انتخاب شعار هفته ، همراه با کار هفتگی در کلاس ، مانند نگارش مقاله ، انشا، تهیه روزنامه دیواری

17-بیان خلاصه زندگی دانشمندان

مراسم آغازین بهتراست قارع ازبین دانش آموزان مستعد کلاسها وبا انتخاب دبیر پرورشی یا دبیر قرآن ویا خود معاون صورت گیرد.

تذکر بسیار مهم اینکه بهتر است در فصلهای مناسب سال بعد از مراسم آغازین 10دقیقه به ورزش صبح گاهی همراه با پخش آهنگهای ورزشی وبا اجراء دبیر ورزش یا یکی از دبیران علاقه مند ویا توسط دانش آموزان مستعد اجراء گردد.وحضور همکاران دراین برنامه تاثیرات بسیار خوبی داردوبا توجه به تجربیا ت اینجانب که در طی چندین سال گذشته پی گیر این مطلب بوده ام

در بهداشت جسمانی وروانی دانش آموزان بسیار مفید وموثرواقع شده است .

- اجراء برنامه های آغازین (درزمان معاونت)

- شیوه مناسب اجراء برنامه های آغازین

1-قراعت قرآن به شیوه های مختلف مانند1 -به صورت مراسم حلقه نور (دانش آموزان پیش تاز در این باره آشنایی دارند)2-به صورت تواشیح3-تقسیم بندی آیه های سوره های موردنظر برای تلاوت و اعلام آن ها به دانش آموزان ، برای بهره مندی بیشتر و با برنامه از آیات قرآنی4-خواندن قرآن توسط دانش آموزان قاری5- پخش تلاوت های معروف از نوار یاکامپیوتر6- تلاوت قرآن توسط معلمان و سایر همکاران فرهنگی در مناسبت های گوناگون 7- تلاوت قرآن به صورت گروهی و هم خوانی در بیان معانی آیات8-........