گفتگو با رضا علیزاده معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان
شهر نمونه گردشگری جهان اسلام در انتظار همتِ <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
دوچندان همه ی دستگاههای اجرایی
نزدیک به چهار سال از انتخاب لاهیجان به عنوان شهر نمونه گردشگری جهان اسلام از سوی هیأت دولت می گذرد و از اثرات آن مصوبه تنها اضافه شدن یک تابلو در ورودی شهر لاهیجان است! بررسی آخرین وضعیت شهر لاهیجان به عنوان شهر نمونه گردشگری جهان اسلام بهانه ای شد برای گفت و گو با رضا علیزاده معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان گیلان.
رضا علیزاده، متولد سال 1353 در لاهیجان و فوق لیسانس تاریخ از دانشگاه علوم تحقیقات تهران است. از سوابق شغلی وی می توان به سرپرست معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین، مدیرکارآفرینی سازمان میراث فرهنگی استان قزوین، مشاور رييس سازمان ملي جوانان استان قزوين(گروه مشاوران جوان استان قزوين)، كارشناس پژوهشي بنياد ايران شناسي و ... اشاره کرد.
***
* آقای علیزاده به عنوان اولین پرسش برای ما توضیح دهید که شهر نمونه گردشگری جهان اسلام چگونه شهری است و هدف و برنامه دولت از این تصمیم چه بود؟
شهر نمونه گردشگری از یک پیشینه ی تاریخی پرقدمت با صبغه اسلامی برخوردار است در این شهر علاوه برآنکه می توانید برجستگی های جاذبه های مذهبی همراه با روایت پردازی آن را لمس کنید، در عین حال رویدادهای تاریخی – مذهبی ریشه دار آن سایه به سایه مردم آن سرزمین در حرکت است، این ویژگی باعث می شود بسیاری از گردشگران با انگیزه مشاهده آثار بجا مانده از دل تاریخ یک سرزمین که از مذهب اصیل اسلام برخواسته عزم سفر کرده و مدتی از اوقات خود را در این شهر سپری کنند. دولت هم با هدف گذاری چند وجهی به این موضوع پرداخته که مهمترین آن تصویری دقیق تر از کشوری است که دین اسلام در همه جای آن معنا و مفهوم دارد، به ویژه گردشگری که با وجود جاذبه های متعدد اعم از اماکن مذهبی، بقاع متبرکه، امامزاده ها و نیز بجا ماندن آیین های غنی مذهبی چهره ی دقیق تر از اسلام محمدی را به نمایش می نهد و این تصویرسازی از اسلام قدرت اثرگذاری، اشاعه و تقویت بیشتری در سایر ملل و اقوام بجا می گذارد.
* یک شهر باید چه ویژگی و یا آیتم هایی داشته باشد تا بتواند به عنوان شهرنمونه گردشگری جهان اسلام انتخاب شود و آیا نمونه چنین عنوانی در جای دیگری چه ایران و یا سایر کشورها وجود دارد؟
همانطور که عرض کردم شاخص های مختلفی در تعیین یک شهر به عنوان نمونه گردشگری جهان اسلام وجود دارد. مهمتر از همه سرگذشتی است که مردم آن شهر در طول تاریخ سپری کرده اند، تعلق خاطر آنان به دین اسلام، نقش بزرگان و نخبه گانش در پذیرش و پاسداری از این دین از زمان ورود آن به ایران تاکنون و در عین حال همه داشته هایی که تا به امروز حفظ شده و بسیاری از افراد را در هرجای دنیا ترغیب می کند با این هدف وارد آن شهر شوند. اما آن چیزی که از مبدا ورود اسلام به گیلان در ذهن تاریخی حک شده است، نمونه قابل مقایسه با سایر مناطق ایران نیست، جهت دهی و پذیرش اسلام در گیلان هیچگاه به شیوه استیلایی و یا در صحنه کارزار تحمیل نشده، بلکه یک مواجه آگاهانه و البته در گذر زمان به وقوع پیوسته است، به همین دلیل این باور دینی، بسیار ریشه دار بوده و هرآنچه از آن بجا مانده از این ماهیت برخوردار است. البته این موضوع باعث نمی شود که در سایر مناطق ایران این ویژگی وجود نداشته باشد، شما می توانید دیگر جنبه های اثرپذیری پذیرش این دین آسمانی را به شکلی دیگر در سایر مناطق ایران مشاهده کنید، مثلا معماری بی نظیر اسلامی و زیبای های بی نظیر هنر اسلامی در اصفهان باعث می شود این شهر به عنوان پایتخت هنر و معماری اسلامی شناخته شود و یا آثار خوشنویسی بجا مانده از دوره اسلامی به ویژه آیات قرآنی و احادیثی که با خط خوش و بسیار نفیس از سوی هنرمندان قزوینی به نگارش درآمده، این شهر را پایتخت خوشنویسی جهان اسلام لقب داده اند. همه این نمونه ها به یک نقطه نشانه می رود و آن ایران به عنوان یک کشور اسلامی با تنوع جاذبه های مادی و معنوی متعدد مقصد بسیار خوبی برای گردشگری مذهبی با گرایش اسلامی است.
* همانطور که مطلعید هیأت وزیران در پی سفر استانی رییس جمهوری به استان گیلان و شهرستان لاهیجان در سال 1385طی مصوبه ای شهرستان لاهيجان را به عنوان شهرستان نمونه گردشگری(طبيعی ـ تاريخی) جهان اسلام تعيين و انتخاب کردند به نظر شما آیا لاهیجان دارای این ویژگیها بود؟
لاهیجان با سابقه طولانی به بلندای تاریخ ایران، مسیری پرفراز و نشیب را تاکنون طی کرده است به ویژه آنکه در دوره ی اسلامی تاریخ ایران به عنوان پایگاه تشیع، همواره نقش تاریخی و سهم به سزایی در ترویج و اشاعه آن داشته است این قدمت و پیشینه تاریخی به ویژه در زمان سادات کیایی جایگاه ویژه ای به خود می گیرد آن گونه که با ورود به عصر صفویه موقعیت مذهبی این شهر برجسته و بارز می شود. به همین دلیل آثار بسیار زیادی از جاذبه های تاریخی از ادوار مختلف در این شهر به یادگار مانده و برای بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی جذابیت داشته و با این نگاه لاهیجان را به عنوان مقصد سفر انتخاب می کنند. این ویژگی منحصر به فرد نه تنها در دل بافت تاریخی آن ملموس است بلکه در گوشه گوشه این شهر هنوز در زیر غبار تاریخی قرار داشته و برگرفتن این غبار، برگی از تاریخ پر رمز و راز آن را ورق می زند. البته منظر طبیعی لاهیجان که ویترینی از جاذبه های گردشگری اعم از کوهستانهای زیبا و انبوه از جنگل، رودها و آبگیرهای پرآب و گونه های منحصر به فرد گیاهی و جانوری همه و همه پتانسیل های بالقوه گردشگری این منطقه محسوب می شود، ضمن آنکه حضور بسیاری از علما، فرهیختگان، مشاهیر، هنرمندانی که از دل این شهر برخاسته اند نام لاهیجان را پرآوازه و اعتباری دو چندان بخشیده است، به همین خاطر می توان لاهیجان را به عنوان »شهرستان نمونه گردشگری (طبیعی – تاریخی) جهان اسلام « مورد توجه قرار داد.
* آقای علیزاده در خصوص شهر لاهیجان، تا به امروز نزدیک به چهار سال از انتخاب این شهر به عنوان شهر نمونه گردشگری جهان اسلام می گذرد و از اثرات آن مصوبه تنها اضافه شدن یک تابلوی در ورودی شهر لاهیجان است! به نظر شما مشکل کار کجاست؟ چه کسی باید این مسئله را پیگیری می کرد؟
همانطور که عرض کردم لاهیجان به خودی خود یک استعداد ذاتی و ماهیتی برای قرار گرفتن در ردیف شهرهای نمونه برخوردار است، اما در کنار آن ایجاد بسترهای لازم زیرساختی و در عین حال تامین نیازهای خدماتی از دیگر ملزوماتی است که در نظام برنامه ریزی این شهرستان بدان توجه شده است. تهیه چندین طرح مطالعاتی از جمله طرح جامع و امکان سنجی منطقه نمونه گردشگری لاهیجان، طرح مطالعاتی محور گردشگری لاهیجان – به ساحل دریا، مطالعات بافت تاریخی لاهیجان و سایر پروژه های مطالعاتی در دست اجرا با هدف گذاری گذاری زمانبندی شده و مشخص تصویری از مسیر توسعه را در مقطع زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت ترسیم کرده است. گذشته از آن مجموعه های گردشگری چون مجتمع اقامتی و پذیرایی البرز، رستوران سنتی مهتاب، توسعه فضای تفریحی تله کابین بام سبز، هتل آپارتمان آرش، طرح توسعه هتل فجر از جمله از جمله تاسیساتی هستند که در سالهای اخیر به مجموعه های گردشگری این شهر اضافه شده اند و البته باید اضافه کرد پروژه های سرمایه گذاری دیگری نیز در دست اقدام می باشدکه با اتمام آنها صنعت گردشگری لاهیجان رونق بیشتری می گیرد.
اما با تاکید بر پتانسیل های موجود گردشگری لاهیجان بی تردید بسنده کردن به این سطح از توسعه گردشگری کافی نبوده و تامین همه ی نیازهای گردشگران را در آینده برآورده نخواهد ساخت، مدیران ارشد شهری می بایست بلند نظرانه و با جهان بینی وسیع تر اهداف پیش بینی شده در برنامه های توسعه محورانه شهرستان نمونه گردشگری دنبال نمایند. خواسته یا ناخواسته باید چرخه ی اقتصادی صنعت گردشگری را در این شهرستان که به لحاظ سطح اشتغال و درآمد در مشکلات اساسی به سر می برد، فعال کرد و این میسر نمی شود مگر در اثر تعامل و همکاری همه ی دستگاههای اجرایی ذیربط که بی شک خاصیت این صنعت آنست که فرابخشی بوده و می بایست حلقه های فعال آن اعم بخش دولتی و خصوصی در کنار هم قرار گرفته تا مسیر توسعه هموار شود.
*آیا از سوی دولت در این خصوص بودجه و اعتبار خاصی در نظر گرفته شده است؟ آیین نامه و یا دستورالعملی صادر شده است؟
اعتبارات مربوط به مناطق نمونه گردشگری در چند بخش قابل تفکیک است؛ بخشی از این اعتبار مربوط به تهیه طرح های مطالعاتی است که تاکنون این اعتبار تامین و طرح جامع و امکان سنجی مناطق نمونه گردشگری از سوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهیه شده است. بخشی دیگر از اعتبارات مربوط به تامین زیرساخت های مورد نیاز پروژها و طرح های کلان سرمایه گذاری است از جمله راه دسترسی، آب، برق، گاز و ... که آن هم از منابع اعتباری دولتی پیش بینی می شود که بعضا در برخی پروژه ها این اعتبار تزریق شده است و در بخش حمایتی نیز در سالهای گذشته از طریق تسهیلات بانکی به ویژه از محل بنگاه های کوچک زودبازده و کارآفرین، سرمایه گذاران از حمایت دولت برخوردار شده اند.
روند پیگیری کلیه ی موضوعات مربوط به مناطق نمونه گردشگری در کمیته راهبردی ویژه ای است که به ریاست استاندار و دبیری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و عضویت دستگاههای اجرایی ذیربط تشکیل و براساس آیین نامه مربوط به مناطق نمونه گردشگری، پس از تصویب این کمیته مجوز واگذاری مناطق نمونه گردشگری جهت سرمایه گذاری در چارچوب طرح های مطالعاتی صادر می شود و عملا محمل قانونی برای سرمایه گذاران ایجاد می شود.
* آقای علیزاده یک سئوالی که اینجا مطرح می شود این است که اصولاً متولی شهر نمونه گردشگری جهان اسلام در استان کدام سازمان و یا نهاد است؟ و در استان مسوولان تا چه اندازه پیگیر تحقق این امر هستند؟
سیاستگذاری و پیگیری تحقق اهداف و برنامه های مناطق نمونه گردشگری بر عهده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می باشد اما هرگونه مجوزی برای واگذاری مناطق نمونه از مسیر کمیته راهبردی طی می شود. اما این باعث نمی شود که ما نقش دیگر مجموعه های دولتی از جمله حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، امور اراضی، راه و ترابری، شرکت های برق،گاز، آب، مخابرات، فرمانداریها، شهرداریها را نادیده بگیریم و البته در سوی دیگر سرمایه گذاران و عرضه کنندگان خدمات گردشگری و فعالان این صنعت قرار دارند ک وظیفه ی بس سنگین بر دوش این طیف سنگینی می کند.
به هرحال موضوع طرح مناطق نمونه گردشگری جزء مصوبات هیات دولت در دور اول و دوم سفر محسوب می شود، علیرغم تاکیدی که برای پیگیری مصوبات وجود دارد به دلیل برخی محدودیت های پیش رو ازجمله عرصه مورد نیاز، تامین زیرساختها و تسهیلات بانکی همت دوچندان همه ی دستگاههای اجرایی را می طلبد تا تسریع در اجرای پروژه های سرمایه گذاری صورت گیرد.
* و به عنوان سئوال آخر، نمایندگان مجلس در این رابطه تا چه اندازه می توانند مثمر ثمر باشند؟
نمایندگان مجلس علاوه بر آنکه می توانند از جایگاه تقنینی با قانونگذاری مناسب شرایط را برای توسعه گردشگری در مناطق نمونه هموار سازند، به دلیل برخوردار بودن از موقعیت سیاسی و اجتماعی به راحتی می توانند نقش هماهنگ کننده و پل ارتباطی بین بخش دولتی و خصوصی را برقرار نمایند، به ویژه آنکه با اتکا به اهرم های در اختیار امکان تامین زیرساختهای مورد نیاز در سطوح کلان و از طریق وزارتخانه میسر می باشد. در این میان نمایندگانی موفق خواهند بود که از نفوذ خود برای تسریع و تسهیل مراحل اجرای طرح های سرمایه گذاری استفاده نموده و وزاریی تعیین کننده را وارد مناطق نمونه نموده تا از نزدیک با لمس موانع و مشکلات، به حل آن کمک نمایند.
مطالب مشابه :
گفتگو با رضا علیزاده معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان
بام سبز - گفتگو با رضا علیزاده معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
نتایج مسابقات قرآن ونماز وعترت مقطع متوسطه وراهنمایی ( دختران )91
مهتاب صالحی. دوم مجتمع آموزشی وپرورشی شهید پرده پذیرایی
احداث مجتمع تفریحی موج آبی در گنبدکاووس
آفتاب مهتاب. مجتمع تفریحی، اقامتی و پذیرایی موج تعداد کسانی که در این مجتمع مستقیما
سفر نوروزی به کانادا (10)
مهتاب گفت که ترسیده و نمی آن مجتمع در دست بازسازی بود و علاقه من از ما پذیرایی
رمان طعم چشمان تو
مهتاب_مرسی وپارسا هم تو پذیرایی بودن بعد از کلی کنار یه مجتمع تجاری ایستاد
سفر نوروزی به کانادا (7)
ولی در این پرواز، هیچ پذیرایی و سرویس مهتاب می اجاره ای در یک مجتمع نزدیک به
برچسب :
مجتمع پذیرایی مهتاب