سپاسگزاری در آثار علمی و قدردانی از افراد

بحثی که در گروه بحث ایرانکیس در مورد آقای ابراهیم عمرانی بزرگوار،کتابدار اعظم، مطرح شد مرا برآن داشت که به پاس خدمات و کارهای او این یادداشت را بنویسم. به نظر من قدردانی و سپاسگزاری دو وجه دارد: یک) قدردانی به خاطر خدمات و عملکرد فرد، و دو) سپاسگزاری به خاطر مشارکت در تولید علمی (در آثار علمی خاص).

قدردانی به خاطر خدمات و عملکرد شایسته

در کشوری که کمتر مدیر کتابخانه دانشکده‏ای یا دانشگاهی تخصص کتابداری دارد و اغلب اعضای هیات علمی گروه‏‏های دیگر در رأس کتابخانه هستند، آقای عمرانی (کتابدار) سال‏ها کتابخانه دانشکده علوم دانشگاه تهران را با همکاری و همیاری کارکنان گرانقدر آن‏جا به خوبی هدایت کرده است. بدون شک قدردانی و سپاسگزاری از افراد یک رفتار شایسته‏ای است و قدردانی و گرامیداشت افراد در زمان حیات آن‏ها بسیار زیبا است. بنابراین، قدردانی از خدمات و کارهای آقای عمرانی در سطح دانشگاهی و در سطح ملی ارزشمند است. در سطح دانشگاهی بایستی کتابداران دانشگاه اقدام کنند و در سطح ملی انجمن کتابداری نقش مهمی ایفا می‏کند.

سپاسگزاری در تولید آثار علمی

گاهی اوقات، افراد زیادی در تولید یک اثر علمی (مقاله، کتاب، پایان‏نامه، و ...) دخیل هستند. سپاسگزاری از آن‏ها حداقل کاری است که باید انجام شود. نحوه سپاسگزاری از آن‏ها در دو مورد کتاب و مقاله بستگی به توافق و تفاهم نویسنده دارد.

سپاسگزاری در مقاله و کتاب

اگر نقش فرد در تولید محتوای فکری یک اثر به اندازه‏ای مهم و برجسته باشد که بدون آن فرد، امکان تولید اثر و یا چاپ و نشر آن ممکن نباشد باید به صراحت نام او را ذکر کرد و نقش علمی او را بیان کرد. اگر اثر یک مقاله علمی باشد، در برخی از موارد نام فرد صاحب نظر به عنوان نویسنده همکار آورده می‏شود. در نگارش و ویرایش یک مقاله علمی، اگر نقش فرد صاحب نظر در حد مطالعه اثر، بیان اشکالات ویرایشی و ادبی و گرامری و ارائه نقطه‏نظرهای کلی برای بهبود سطح علمی اثر باشد، در این صورت در بخش سپاسگزاری بایستی از او قدردانی کرد. کاری که در اغلب مقاله‏های خارجی انجام می‏شود. ولی متاسفانه در مقاله‏های فارسی قدردانی و سپاسگزاری چندان رسم نیست، که امید است که بیش‏تر مورد توجه قرار گیرد. در مقاله‏های انگلیسی گاهی نویسنده از داورانی که نام آن‏ها گمنام است و چه بسا بدون راهکارها و نقطه‏نظرهای ارزشمند آن‏ها امکان اخذ پذیرش نهایی برای مقاله نبوده است نیز قدردانی می‏شود.

سپاسگزاری در پایان‏نامه

پایان‏نامه اثر پژوهشی یک دانشجو است. به طور معمول قرار است که مساله‏ای پژوهشی برخاسته از مطالعه و پژوهش توسط خود دانشجو مطرح گردد و در راستای تدوین آن تا حد امکان از نقطه‏نظرهای صاحب‏نظران استفاده شود و قرار است که تمامی مراحل پژوهش از انتخاب موضوع، شیوه گردآوری داده‏ها، روش پژوهش تا تحلیل داده‏ها و نتیجه‏گیری را خود دانشجو انجام دهد و در راستای انجام آن در مواقع لزوم با اساتید راهنما و مشاور هم مشورت کند. این وضعیت مطلوب و ایده‏آل یک پایان‏نامه است.

اما اگر مسأله پژوهشی برخاسته از مطالعه و پژوهش توسط خود دانشجو نباشد، بلکه یک استاد یا پژوهشگر دیگری آن موضوع را به دانشجو پیشنهاد کرده باشد، به ناچار بایستی از آغاز تا انجام پایان‏نامه دانشجو را همراهی کند. در چنین حالتی حداقل احترامی که باید به آن استاد یا پژوهشگر گذاشت این است که نام او به عنوان استاد مشاور یا مشاور دوم پایان‏نامه ذکر شود. در این نوع پایان‏نامه در تمام مراحل پژوهش از انتخاب موضوع گرفته تا شیوه گردآوری داده‏ها آن استاد یا پژوهشگری که موضوع پایان‏نامه را پیشنهاد کرده است بایستی همراه دانشجو باشد؛ در غیر این صورت پایان‏نامه به سرانجام نخواهد رسید. متاسفانه برخی از گروه‏های دانشگاهی ایران حاضر نیستند که استاد مشاور یا حتی مشاور دوم پایان‏نامه از خارج از دانشگاه باشد، در حالی که قوانین تمام دانشگاه‏ها اجازه می‏دهد که استاد مشاور خارج از دانشگاه محل تحصیل دانشجو باشد و داشتن مدرک دکترا برای استاد مشاور شدن کافی است. برخی گروه‏ها و دانشگاه‏ها در ابتدا حکم استاد مشاور برای استاد یا پژوهشگر موردنظر می‏زنند؛ اما در پایان انجام پایان‏نامه چند هفته قبل از دفاع، استاد راهنما یا مشاور اول دانشجو را تحت فشار گذاشته که بایستی نام فلان استاد را حذف کنید؛ در غیر این صورت اجازه دفاع ندارید؛ در حالی که بدون حمایت‏های فکری آن استاد انجام پایان‏نامه غیرممکن می‏نمود. این وضعیت خیلی ناخوشایند است. این وضعیتی است که اخلاق آکادمیک و اخلاق پژوهش و مرام‏نامه اخلاقی دانشگاه‏ها را زیر سؤال برده است و امید است که اساتید راهنما به خاطر یک پایان‏نامه دانشجویی دست به چنین کارهای زشت و ناپسندی نزنند. این موردی است که تاکنون چندین بار برای اینجانب پیش آمده است و به خاطر همین تا استاد راهنمای یک پایان‏نامه مورد اطمینان نباشد در پایان‏نامه‏ها دخالت نمی‏کنم.

سپاسگزاری در آثار علمی و قدردانی از افراد

مطالب مشابه :

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

نمونه هايي از تقدير و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

نمونه هايي از تقديم و تشكر براي صفحه تقديم پايان نامه

صفحه سپاس پایان نامه

سپاس نامه به استاد و والدین در پایان نامه تحصیلی(1)

متن تقدیر و تشکر و سپاسگزاری پایان نامه

سپاسگزاری در آثار علمی و قدردانی از افراد

سپاسگزاری (دفاع پایان نامه)

صفحه سپاسگزاری