اعجاز قرآن

نقد وبررسی مبحث اول کتاب اعجازبیانی عائشه بنت الشاطی

سید خلیل کوهی

چکیده:

عائشه بنت الشاطی نویسنده کتاب الاعجاز البیانی للقرآن، مصری الاصل واستاد دانشگاه های المغرب، عین الشمس... بوده. ودر طول حیاتش اضافه تر از چهل جلد کتاب به رشته تالیف درآورده است.وی در کتاب اعجاز بیانی قرآن به فرق گذاشتن بین تحدی ومعجزه بودن قرآن، بیان چگونگی معجزه بودن قرآن از دیدگاه بیانی، نقد نظریات دانشمندان متقدم از جمله ابوبکر باقلانی، عبد الجبار معتزلی، خطابی، رمانی... پیرامون اعجاز قرآن پرداخته و خود نتیجه مباحثش را در اخیر نقد های یاد شده بیان میدارد. چگونگی تحدی واینکه چه کسانی را قرآن به تحدی ومبارزه دعوت کرده است، آیا این تحدی مربوط عصر پیامبر ویا عصور آینده است، مربوط اعراب ویا غیرعرب زبانان است، چرا جنیان به تحدی دعوت شده اند را با زبان ساده، قابل فهم، علمی ومستند بیان میدارد.

واژگان کلیدی:

اعجاز قرآن، بنت الشاطی، الاعجاز البیانی، تحدی،

1- مقدمه:

قرآن کتاب آسمانی ومعجزه جاوید پیامبر گرامی اسلام از بدو نبوت آن حضرت الی روز قیامت است. همه علمای اسلام و عده از غیر مسلمانان به این اصل معتقد اند؛ از جهت اینکه قرآن از کدام جنبه معجزه است دانشمندان گزینه های مختلفی را مطرح کرده اند؛ از نظر بیانی، نظم وتالیف، اشارات علمی، غیبگویها،عدم تناقض... هرکدام اینها وجهی از وجوه اعجاز قرآن در نزد عده از دانشمندان به حساب آمده اند. از جمله انچه را که همه دانشمندان اتفاق نظر دارند معجزه بودن قرآن از نظربیانی یا همان فصاحت وبلاغت است. عائشه بنت الشاطی در کتاب اعجاز بیانی قران به صورت مفصل، مستدل به اثبات این وجه از اعجاز قرآن پرداخته است؛ وی با ارایه دلایل متعدد، مستند، علمی، عقلی وقانع کننده ثابت میکند که معجزه بودن قرآن از دیدگاه بیانی یک وجه مهم از اعجاز قرآن به حساب می آید.

درآمد بحث: یکی از مباحث مهم در حوزه مسایل قرآن پژوهی از صدر اسلام الی اکنون اعجاز قرآن است؛ قرآن از بدو نزول موضوع تحدی را به پیش کشید، ودرآن مردم را به آوردن همانند فراخواند. درقرون اول الی سوم بجهت اینکه مسلمانان با مخالفانی مواجه نبودند کمتر به اعجاز قرآن پرداخته شد؛ ولی از قرن سوم ببعد بعلت رشد افکار مرد ونهضت ترجمه، مواجه شدن با معاندین، یهودیان، مسیحیان وزنادقه؛ معجزه بودن قرآن بصورت واضح از طرف دانشمندان مسلمان مطرح شد؛ تاریخچه طرح معجزه بودن قرآن به ابوعبید میرسد، دانشمندان بعد از او به گونه های متفاوتی در صدد اثبات اعجاز قرآن بر آمدندکه از جمله؛ نظم وتالیف قرآن، اخبار وغیبگویی های قرآن، اشارات علمی قرآن، صرفه... از مهمترین گزینه های استدلال به معجزه بودن قرآن بودهاست. در عصر حاضر بیشتر از جنبه های عددی وعلمی به معجزه بودن قرآن پرداخته اند؛ رشاد خلیفه، عبد الرازق نوفل، به اعجاز عددی قرآن وعده دیگر از دانشمندان مانند طنطاوی ...به تفسیر علمی آیات قران طبق دست آوردهای علمی اخیر پرداخته است؛ کسانی دیگری نیز به اثبات اعجاز قرآن از دید بلاغت، حروف مقطعه در قرآن، نظم قرآن ودیگر موضوعات این چنینی زده اند. کتاب اعجاز بیانی عائشه بنت الشاطی را میتوان از این دست شمرد.

2- معرفی مختصر بنت الشاطی:

دکترعائشه عبد الرحمن بنت الشاطی اندیشمند اسلامی در استان دمیاط مصر در سال 1913م دیده به جهان گشود؛ وی در سن شش سالگی موفق به حفظ قرآن کریم شد، وی مدارج تعلیمی را به زودی طی کرد و درسال 1939 به دانشکده ادبیات دانشکده قاهره راه یافت. در سال 1941 دانشنامه لیسانس با درجه ممتاز گرفت ودرسال 1950 موفق به اخذ دکترا از این دانشکده گردید. بنت الشاطی در طول حیات علمی خود دارای مناصب از قبیل استاد کرسی ادبیات در دانشگاه عین الشمس درسال 1962، استاد تفسیر در دانشکده دینی القرویین در مغرب در سال 1970، واستاد میهمان در دانشگاه های عربی واسلامی در ریاض، الجزایر، خارطوم... بوده است. وی در طول زندگی خود با تالیف کتابها ومقالات متعددی توانست جایگاه رفیعی در میان دانشمندان اسلامی بیابد، طوریکه کاندیدای دانشگاه عین الشمس بجهت دریافت جایزه ملک فیصل شد. تعداد آثار منتشره بنت الشاطی اضافه از چهل کتاب است، از مهمترین این کتابها میتوان به نگاهی به اندیشه بهاییت، واعجاز البیانی در قرآن کریم و... اشاره نمود ( یاوری، 1379، 22).

3- چگونگی معجزه بودن قرآن:

بنت الشاطی در مبحث اول کتاب اعجازبیانی خویش به معجزه بودن قرآن از نگاه تحدی، تاثیر پذیری مردم از قرآن واسلام آوردن شان بمحض شنیدن آیاتی از قرآن، که از جمله میتوان به عمر بن الخطاب، سعد بن المعاذ و... اشاره کرد پرداخته است. وی سوالی را بدینگونه مطرح میکند آیاقرآناعجازخودراتنهابرهمانکسانیتحمیلکردکهدیدهبصیرتآنانبیناشدهوبهمحضشنیدنآیاتیازمعجزهمصطفیبدانایمانآوردهبودند،ونهبرکسانیکهدرعنادورزیدنوتکذیبفرورفتهبودند؟ وی دراین مورد از قول باقلانی اندازه فهم مردم عرب از فصاحت را به دسته های متفاوتی تقسیم کرده برعلاوه اینکه هرکدام تا کدام اندازه شبه وشک نیز در دلهایشان وجود داشت، بنابراین کسانی که سخن شناس بودند وکلام را به وجه احسن میشناختند از طرفی شک وشبه انچنانی نیز در قلبهایشان جا نداشت با شنیدن آیات از قران اسلام آورند وعده هم از این مجموعه راه ظلم را پیموده با وجود قرینه صارفه بر حجت بودن قرآن ، اسلام را نپذیرفتند وبه کفر شان ادامه داند. وی دراین مورد به آرای باقلانی نقد کرده میگوید هرچند که مردم عرب در درجه از بلاغت تفاوت داشتند ولی همه قرآن را درک میکردند وسخن شناس بودند، نمونه این چنینی ام جندب است؛ وی بدون اینکه خود شعر بگوید نقاط قوت وضعف شعر امروالقیس، علقمه بن عبد الفهل را بصورت درست می شناخت ونقد میگرد.بنابراین همه عرب سخن قرآن را بخوبی میدانستند، تفاوتی در درجه توانایی انها در سخن شناسی نداشت، وی به باقلانی که بین فصاحت وبین بلاغت خلط کرده؛ نقد نموده میگوید، فصاحت از خصوصیات عرب است تا زمانی که از شبه جزیره خود خارج نشده باشد،ولی همین عربهای فصیح در بیان ومرتبه بلاغت باهم مساوی نیستند. اعجاز قرن این نیست که هرکس توهم کند که همانند قرآن را بیاورد وسپس نتواند آنرا بیاورد؛ بلکه منظور این است همه فصحا کلام قرآن را که دارای چه خصوصیاتی است میشناختند. وی میگوید دراینجا دیده میشود که باقلانی بین معجزه وتحدی نیز خلط کرده است؛ قرآن از حیث اینکه معجزه است را همه مردم میدانستند، همه انها میدانستند که کلمات قرآن از سخنان بلاغت دانان انها فراتر است، هیج تفاوتی در دانستن این مطلب بین مردم عامه ودانشمندان شان نبود، ولی بلاغت دانان قوم از آوردن مثل قران عاجز بودند. تحدی یا آوردن مثل قرآن معروض به بهترین بلاغت دانهای انها وجنیانی است که گمان میکردند پشتیبان انهاست. وی در نتیجه بخاطر مستند سازی گفته هایش که بین معجزه وتحدی فرق گذاشته میگوید، وقتی شاعر عربی شعرش را میگوید به عامه مردم تحدی نمیکند، بلکه از شعرای اقران خود میخواهد که همانند شعرش را بیاورد نه از همه مردم. مشرکین قریش که در مواسم حج راه مردم را گرفته وانها را از شنیدن سخنان پیامبر بر حذر میداشتند، بدین معنا است که همه مردم فصاحت داشتند، سخن خوب از بد را میشناختند. وی باردیگر بخاطر تاید ادعایش آیه " إن احد من المشرکین استجارک فاجره حتی تسمع کلام الله ثم ابلغ مامنه ..." را به عنوان شاهد ذکر کرده یاد اوری میکند که همه میتوانستند اعجاز قرآن را در یابند ولی تحدی مخصوص عده محدودی از بلاغت دانان بوده است( بنت الشاطی، 1404 ، 40-75)

بنت الشاطی به باقلانی درگفتار وی پیرامون شعر نامیدن قران به واسطه ای قریش؛ وبررسی خصوصیات شعر، واینکه در قرآن عبارات یافت میشود که شبیه شعر است، خرده گرفته میگوید؛ عربها نه باین جهت که قرآن ساختمان شعرمانند دارد که باقلانی به نفی ان پردخته است؛ بلکه بدین جهت قرآن را شعر وسحر گفتند که از سحر بیان وتاثیر ان در قلوب مردم آگاه بودند. انها قرآن را شبیه ساختار انچه شعرا می آوردند نمیدانستند. قرآن شاعر بودن را بدین جهت از پیامبر نفی نمی کندکه شعر مذموم است، بلکه بدین جهت نفی میکند که شعر در مظان آمیخته شدن، وشبیه شدن با معجزه بیانی پیامبر بود؛ بر وجدان عربی تاثیر سخت، وبر عقل، دل وضمیر آنان استیلا داشت.(بنت الشاطی،1376، 40-42)

پرسشی دیگری که وی مطرح میکند این استکه چرا معجزه پیامبر عرب بیان وبلاغت قرآن بود؛ چرا معجزه ای همانند پیامبران دیگر به ایشان داده نشد؛ معجزه ای که مشرکان بارها از پیامبر انرا خواستند. وی معجزه را متناسب با درک وفهم مردم عصر هر پیامبر میداند؛ موسی، عیسی ودیگر پیامبران مطابق مقتضیات عصرشان از جانب خداوند دارای معجزه بودند؛ پیامبر گرامی اسلام نیز طبق این اقتضا معجزه داشته است؛ با وجودیکه پبامبر معجزات دیگری نیز داشته، ولی در جهت اثبات نبوت ایشان به انها استدلال نمیشود، چون اولا باید نبوت ایشان اثبات شود بعد معجزات مذکور ذکر گردند؛ فقط قرآن به عنوان معجزه اثبات کننده نبوت ایشان بکار میرود.(بنت الشاطی،1376، 43-45).

4- تحدی واعجاز قرآن:

بنت الشاطی دراین بخش به ارایه گذارش مفصلی از امتیازات که قریش را ارایه میکند که در بین دیگر قبایل عرب داشتند، ومواجه انها با پیامبر اسلام که در عین امانت دار بودن، صادق بودن ودیگر صفتهای نیکو وپسندیده که مردم را پسند می آمد، اکنون به چیزی انها را دعوت میکرد که به مزاق شان خوش نمی آمد، اورا انسانی همانندخود میدیدندکه ادعای ارتباط با خداوند وجهان ماورایی میکندو...؛ عکس العمل مشرکان در مقابل اعمال پیامبر، آذار واذیت پیراوان ایشان، به تمسخر کشیدن شخص پیامبر واینکه قرآن الهی نیست بلکه بافته های خود ایشان است و.. بود. اینجاست که آیات تحدی نازل میشود وبه تهمت انسانی بودن قرآن خط بطلان میکشد. وی از قول عبد الجبار معتزلی نقل میکند که قریش همه قرآن را بخوبی میشناختند که چگونه کتابی است، اسلام اوردن عده ای وشنیدن سخنان پیامبر در شب بواسطه ای عده ای، شاهداین مدعا است ولی تلاش داشتند از قلبیه شان دفاع نموده به رسم آبایی شان پایبند باقی مانند بدین جهت بود که هر روز بهانه های واهی میتراشیدند.قرآن از اواسط دوران مکه تحدی را بر علیه مشرکین آغاز کرد، اولین آیات که دراین مورد نازل شد در سوره اسراء قرار دارد، این پاسخ قرآن به کسانی بود که جز خود بزرگ بینی... مورد دیگری نداشتند که با دعوت پیامبر به مبارزه بر خیزند. وی در ادامه متن به صورت تلمیحی به نقد نظریه صرفه پرداخته میگوید:ما از کسانی اظهار شگفتی میکنیم که گفته اند انسانها نیز به آوردن متنی همانند قرآن قادر اند. قرآن نه تنها بشر بلکه پریان را نیز به تحدی دعوت کرده است، زیرا شعر شعراء به حدی زیادی بر مردم تاثیر میکردند طوریکه مردم گمان میکردند هر شاعری با پریی همراه است. وی با آوردن این عبارات به نقد باقلانی که مفصلادر باره چگونگی تحدی با جنیان، واینکه چگونه کلام انها را دریابیم، آیا برابر سخن قرآن هست یانیست، استدلال او پیرامون اینکه در وقت پیامبر میشد با انها گفتگو کرد وآوردن اشعاری منتسب به جن وغول ها که حتی پاین تر از سخنان بشر است پرداخته، میگوید تحدی قرآن با پریان بدین جهت بود که مردم فکر میکردند هر شاعری جنی دارد نه بدان معنا که آقای باقلانی نوشته است. وی در مورد اینکه تحدی برای مردمان چه عصری است مینویسد، عده مرمان عصر نزول را مخاطب تحدی وعده مردمان همه عصور را مخاطب تحدی دانسته اند؛ از این جهت که قرآن معجزه جاوید است، با ثبوت این موضوع دیگر دلیلی ندارد تحدی مرتبط به عصر ظهور اسلام باشد. بنت الشاطی در رابطه به اینکه مخاطب قرآن در تحدی چگونه میتواند کسانی باشد که زبان عربی را نمیدانند، میگوید، فقط کسانی مخاطب تحدی اند که اهل اینکار باشد نه همه مردم(بنت الشاطی،1376، 49-71). این گفتار وی بدین معنا است که اگر کسانی از مردمان غیر عرب زبان، با توجه به یاد گرفتن زبان عربی ودانش آن بتوانند با قرآن مبارزه کنند تحدی متوجه او نیز میشود.

5- بیان قرآن در وجوه اعجاز:

دانشمندان اسلامی وجوه متعددی را برای اعجاز قرآن ذکر کرده اند؛ در مورد معجزه بودن قرآن از دیدگاه بیانی هیچ اختلافی دیده نمیشود، همه به این موضوع معتقد اند. این درحالیست که قریش باهمه لجاجت های که داشتند، جنگ های خونینی که بر علیه اسلام براه انداختند... فقط با آوردن یک سوره همانند قرآن میتوانستند از جنگهای خانماز سوز رهایی یابند؛ ولی انها اینکار را نتوانستند. اگر قول امیه بن خلف جمحی را در نظربگیریم که میگوید اگر میخواستیم میتوانستیم همانند قرآن بیاوریم ادعای محض است. زیرا با وجود کینه توزی های قریش وعرب، که از هیچ تلاشی بجهت اضمحلال اسلام فروگذار نمی کردند چطور ممکن است اقدام به آوردن سوره ای همانندقرآن نکنند. با وجود قائل شدن وجوه متعدد اعجاز در قرآن از طرف دانشمندان، اعجاز بلاغی قران هیج وقت مورد انکار واختلاف واقع نشده است. تنها اختلافی که دراین مورد بچشم میخورد این است که آیا قرآن تنها از دید بلاغت معجزه است ویا از دیدگاه های دیگری نیز معجزه میباشد. بنت الشاطی برعلاوه دیگران حتی متعزله را نیز معتقدین به معجزه بودن قرآن ا ز دیدگاه بلاغت در درجه اول دانسته، نظریه صرفه را تنها دلیل الزام آوری که از سوی معتقدان به آن اقامه شده است میداند.نظریه صرفه میتواند بدوگونه باشد، یاسخن قرآن در حد فصاحت وبلاغت مردم عرب بود وانها میتوانستند هماند آن بیاورند ولی از زمان نزول قران دیگر به دلایل متعددی نتوانستند با قرآن به تحدی بر خیزند ، اگر مقصود چنین باشد پس قرآن معجزه نیست بلکه همان منصرف سازی مردم از تحدی معجزه است؛ ویا اینکه صرفه میتواند این باشد که تحدی با قرآن ضرورت به اندازه از علم دارد، قبلا بشر این علم را نداشته وخداوندهم این علم را در اختیار انها قرار نداده است. اگر چنین باشد که صرفه نیست بلکه همان چیزی است که در صدد اثبات اعجاز قرآن به آن تمسک جسته میشود. کسانی نیز ادعا کرده اند قرآن مردم را به آوردن سوره های که در بردارنده اخبار غیبی است فراخوانده بنابراین چون مردم از اخبار امم گذشته اطلاعی نداشتند ویا نسبت به انچه در ایران وروم میگذرد بی تفاوت بودند بدین جهت دست به تحدی نزدند؛ بطلان سخن این افراد هوید است، زیرا تحدی مشهور در بین اعراب همان فصاحت وبلاغت بود؛ برعلاوه که مضمون ومحتوای گفتار نیز مورد ارزیابی قرار میگرفت؛ بر علاوه قرآن مشخص نکرده که در مقابل کدام سوره تحدی کنید؛ بلکه موضوع را عام گذاشته است؛ در قرآن سوره های متعددی وجود دارد که اخبار وپیشگوئهای غیبی درآن وجود ندارد، این سوره ها نیز در معرض تحدی قرار گرفته اند. بنت الشاطی در موردی به نقد تفسیر های علمی بنام اعجاز قرآن که در آن اشارات قرآن به اختراع اتومبیل،هواپیما، اتم... ومسایل این چنینی است پرداخته انها را تفسیر وتاویل های بدون سندی میداند که بر قرآن تحمیل شده است، به ذهن هیچ عربی خطور نکرده و خبرگان ادبیات عرب وفقه سندی برای ان سراغ ندارند، تنها دلیل ایشان اشارات قرآن به جنین شناسی، ریاضی، نجوم... است.افرادی دست به این کار زده اند که در علوم قرآن وادبیات عرب هیچ تخصصی نداشته اند (بنت الشاطی،1376، 73-95).

6- ارزیابی افکار بنت الشاطی پیرامون اعجاز قرآن:

عائشه بنت الشاطی یکی از متجددین ومعدود کسانی است که افکار روشنگر، منطق قوی، واستدلال قانع کننده خصوصا در این کتاب دارد، نوشتهایش کاملا از متانت علمی، استنادی وعقلی بر خوردار است. کتاب حاضر پیرامون اعجاز قرآن یکی از معدود کتابهای است که میتواند برای ذهن پرسشگر قانع کننده باشد.دراین کتاب توجه غالب ایشان به کتاب اعجاز القرآن ابوبکر باقلانی است، در هر مورد که از او نقل قول میکند به نقد میکشد وموارد تناقض که در کتاب باقلانی نوشته شده است را برجسته می سازد. بصورت علمی، مستند وعقلی به نقد باقلانی میپردازد. خواننده این کتاب وقتی افکار باقلانی را میخواند ونظر بنت الشاطی را در نقد کتاب باقلانی وتصحیح آن مطالعه میکند، نوشتار باقلانی را با آن عظمت که دارد مضحک وخنده دار می بیند؛ مثلا پیرامون تحدی قرآن به جن وانس باقلانی به اثبات اینکه سخن جن چگونه است می پردازد؛ و با ارایه دلایلی از جمله اینکه عده از انسانها بوده اند که با جنیان صحبت کرده اند، اشعاری از جنیان وغول ها شنیده اند. در عصر پیامبر امکان روبرو شدن با جن وجود داشته است...؛ کلآ کلام جنیان را فرو تر از کلام انسان ها میداند و بدین جهت صالح برا ی تحدی با قرآن نمیداند. ولی بنت الشاطی با منطق قوی استدلال میکند که چون مردم عصر نبوت به جهت تاثیر بی حد وحصری که از شعر می پذیرفتند معتقد بودند هر شاعری با جنی همراه است، قرآن بدین جهت جن وانس را به مبارزه دعوت کرده است تا مردم گمان نکنند که تنها خود شاعر را به مبارزه خواسته و جن که با او همرا ه است به این تحدی دعوت نشده است.

بنت الشاطی بر علاوه باقلانی از قاضی عبد الجبار معتزلی نیز نقل قول میکند، درمواردی افکار قاضی را نقد میکند ودر اکثر موارد افکار قاضی را منطبق با افکار خود دانسته وهمان پاسخ را که قاضی ارایه کرده است بسنده میداند. وی بر علاوه قاضی به نقل قول سید مرتضی نیز پرداخته است، ولی تا جای که در این بحث مربوط است همان جواب سید مرتضی را قانع کننده دانسته به نقد سید مرتضی اقدام نمی کند.

بنت الشاطی با ارایه دلایل قرآنی، تاریخی ونقل قول های از دانشمندان متقدم اسلامی میکوشد معجزه بودن قرآن از دیدگاه بیانی که همان فصاحت وبلاغت است را مستند سازد. دراین مورد اقوال دانشمندان متقدم پیرامون معجزات قرآن را متذکر شده واقوالی که معجزه بودن قرآن از نظر بیانی را در درجه های بعدی قرار میدهد نیز به عنوان شاهد ذکر میکند ودرمواردی به نقد اقوال می پردازد. تمام تلاش نویسنده براین است که معجزه بودن قرآن از نظر بیانی را ثابت کند ودراین تلاش خویش موفق است. وی با ارایه دلایل قوی، مستند ومدلل خواننده کتاب را قانع می سازدکه قرآن را از نظر بیانی معجزه بداند.

نتیجه گیری:

عائشه بنت الشاطی درمصر بدنیا آمد، بصورت سریع مدراج علمی را یکی پی دیگری طی کرده ودر طول حیات علمی خویش در دانشگاه های متعددی بحیث استاد انجام وظیفه نموده وکتابهای مهمی را به تالیف در آورد.

کتاب اعجاز بیانی بنت الشاطی به معجزه بودن قرآن از دیدگاه فصاحت وبلاغت پرداخته، دراین مورد اقوال گذشتگان این علم خصوصا ابوبکر باقلانی... را به نقد میکشد؛ در این کتاب خط روشنی بین معجزه بودن قرآن وتحدی کشیده واز خلط مبحث بین اینها جلو گیری کرده است. دراین کتاب بصورت واضح به سوالهای که تحدی متوجه تنها مردمان بلاغت دان ا ند، از هر قومی وطایفه وسرزمینی که باشد؛ همه مردم عصر قرآن، قرآن را انطوری که هست درک میکردند در هر درجه از فصاحت وبلاغت که قرار داشتند وهمه میدانستند که قرآن کلامی فرا تر از کلام بشر است؛ چرا جنیان به تحدی دعوت شده اند؛ ودانشمندان هر عصری مورد مخاطب تحدی های قرآنی است پرداخته وبصورت مستند وعلمی پاسخ های قانع کننده ای داده است.

وی در این کتاب به نقد نظریه صرفه؛ اعجاز علمی قرآن، مانند تطبیق آیات قرآن با دست آوردهای علمی امروز پرداخته؛ صرفه را از این جهت که قرآن را از معجزه بودن بیرون میکند؛ وتطبیقات آیات قرآن با دست آوردهای علمی را بجهت اینکه هیج سندی ندارد، تنها دلیل انها اشارات قرآن به جنین شناسی، ریاضی، نجوم وموضوعات از این دست اند؛ درضمن افرادی که به تطبیق آیات قرآن با علم روز پرداخته اند تخصصی در دانش قرانی وادبیات عرب ندارند؛ را به نقد میکشد.

وی اثبات میکند که اعجاز قرآن از دیدگاه بیانی مورد اختلاف دانشمندان اسلام نیست، تمام دانشمندان به نحوی متعقد به معجزه بودن قرآن از دیدگاه بیانی بوده اند؛ فقط در وجوه دیگر اعجاز اختلافاتی باهم دارند. برا اثبات معجزه بودن قران ا زدیدگاه بیانی عدم اتیان به مثل قران از جانب کفار ومشرکین که باوجود جنگ های خانمان سوزی که سر، سرگشان انها را بباد داد؛ اگر میتوانستند همانند سوره ای از قرآن بیاورند خیلی راحت اینکار را میکردند ولی نتوانستند، تحدی قرآن که از دوران اواسط مکه در سوره اسراء که به ترتیب نزول پنجاهمین سوره نازله است، الی سوره طور که هفتاد ششمین سوره نازله است دوام پیدا کرد وسرانجام در سوره بقره که اولین سوره مدنی است خاتمه یافت؛ این را میرساند که قران در مدت زمان خیلی طولانی دایما مشرکین را به بصورت مکرر به تحدی فرا خوانده است. برعلاوه اینکه تحدی در هر عصر وزمانی نیز ساری وجاری است؛ ولی قریش ودیگران از اتیان به مثل قرآن عاجزمانده اند.

پی نوشت ها:

قرآن کریم

بنت الشاطی، عائشه عبد الرحمن، الاعجاز البیانی للقرآن ، قاهره، دار المعارف ، 1404/1984، چ2.

بنت الشاطی، عائشه عبد الرحمن، اعجاز بیانی در قرآن کریم، حسین صابری، تهران، انتشارات علمی وفرهنگی، 1376.

مقالات:

یاوری، علی رضا(1379) زندگی نامه دکتر عائشه بنت الشاطی، گلستان قرآن، شماره 38

علوی مقدم، محمد(1368) اعجاز بیانی قرآن، کیهان اندیشه، شماره 28

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin-top:0in; mso-para-margin-right:0in; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0in; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin;}

اعجاز قرآن

مطالب مشابه :

شعر در مورد قرآن

گزيده اشعار مولانا جلال الدین محمد بلخی در باره قرآن

شعر در باره ی قرآن

اعجاز قرآن

گلچین اشعار زیبا در باره امام حسین (ع)

اشعاری در باره امام علی (ع) به مناسبت عید سعید غدیر

دو شعر در باره غدیر خم که بر مسلمانان مبارک باشد

اشعاری در وصف امام حسن مجتبی(ع)

اشعاری در باره ی امام مهدی((عج)):::پله ای به سوی نور

باز هم در باره ماه رمضان