نگاهی به فیلم «شاهزاده پارسی: شن های زمان»

دست اندازی هالیوود به تاریخ ایران زمین

onlycinema.ir -فیلم «شاهزاده ایرانی» در اوج بی‌تفاوتی ما به تاریخ ایران اثری ضعیف و سطحی از قهرمانی به نام «دستان» است که تنها نام ایرانی دستان را دارد و هیچ نشانه‌ای از ایرانی بودن در او نمی‌توان یافت و نشان‌دهنده دست‌اندازی‌های هالیوود به استفاده از تاریخ، تمدن و آداب و سنن ایران است.

یک پسربچه یتیم به نام «دستان» به علت شجاعت و دلیری مورد توجه یک سردار نظامی قصر از کوچه‌ پس‌کوچه‌های شهر انتخاب شده و به عنوان شاهزاده در قصر مشغول به کار می‌شود. اما وقتی دستان بزرگ می‌شود درگیر ماجراهای توطئه و قتل پادشاه شده و به دلیل اینکه مورد تهمت دست داشتن در قتل پادشاه می‌شود مجبور به فرار از قصر شده و در این راه با شاهزاده خانمی به نام «تامینا» آشنا می‌شود. در این راه دشمنان شاه می‌خواهند با کمک خنجری جادویی قدرت را به دست آورند و به پادشاهی برسند اما دستان و تامینا باید جلوی این اتفاق را بگیرند.

فیلم شاهزاده ایرانی براساس یک بازی کامپیوتری که حدود 20 سال پیش وارد بازار شده بود ساخته شد و داستانی ساده و تکراری دارد. مانند شاهزاده‌ای که از فقر و بدبختی به شاهزاد‌گی می‌رسد، پسری که نسبت به دیگران شجاعت دارد و قادر است با چندین قدرتمند بجنگد و در این راه هر باری که دستگیری می‌شود باهوش و ذکاوت خود فرار کرده و به قول معروف به دشمنان رودست می‌زند. دختری که از میان تمام مردان ثروتمند و شاهزاده، عاشق پسر فقیر و باهوش می‌شود و الی آخر که پسر در اوج ظلم و ستم به قدرت، ثروت و معشوق می‌رسد. فیلم به طور کلیشه‌ای با طلوع خورشید آغاز و دوران کودکی و نوجوانی دستان رابه طریق زیرنویس تعریف می‌کند تا به جوانی و قدرتمندی او می‌رسد.

جملات تکراری که در اول اکثر فیلم‌های افسانه‌ای و اساطیری و تاریخی می‌بینیم و همگی تلاش می‌کنند تا از ذلت به عزت رسیدن قهرمان داستان را نشان دهند.

فیلم در سکانس اولیه نقشه ایران باستان را نشان می دهد و با یک زیرنویس تقلیدی با فونت مثلا قدیمی یک زندگی مبدل را پیشگویی می کند که عیار امپراطوری ایران را نشان می دهد. داستان فیلم به قبل از زمان تولد مسیح باز می گردد که ایران کشوری عظیم و قدرتمند و نامدار و همسایه شهر بابل بوده است. داستان فیلم سند تاریخی ندارد، ولی در فیلم طوری نشان داده می شود و ارجاع های زیرکانه ای وجود دارد که گویی این اتفاقات واقعا اتفاق افتاده است.

اما همان طور که گفته شد فیلم شاهزاده ایرانی از زمانی که بازی کامپیوتری آن وارد بازار شد تا همین امروز که باز هم بازی جدید آن وارد بازار شده یکی از جنجالی‌ترین بازی‌های رایانه‌ای بوده هر چند قدمت تولید به 20 سال قبل می‌رسد. سینمای هالیوود به دلیل تکرار رسیدن در مفهوم و داستان تلاش کرده که با ساختن فیلم‌های غیرکلیشه‌ای مخاطبان خود را حفظ کند در طول این سال‌ها بارها فیلم‌هایی در مورد خاورمیانه ساخته شده به عنوان مثال فیلم‌هایی که در مورد جنگ عراق، افغانستان، طالبان و چندین نمونه مشابه که جملگی از دید هالیوود ساخته شدند و تلاش کردند ابر قهرمانان هالیوودی را به نوعی نجات دهند معرفی کنند. سرباز یا قهرمانی که به جنگ افغانستان یا عراق فرستاده می‌شود نقش ناجی و پیام‌‌آور صلح و دوستی برای مردم منطقه و سربازان دارد.

در فیلم شاهزاده ایرانی هم ما با شخصیتی به نام دستان روبه‌رو هستیم که بیشتر از آن که به شاهزاده‌ای ایرانی شباهت داشته باشد به کماندویی آمریکایی شباهت دارد که هر بار که اسیر توطئه و خیانت می‌شود با نیروی زیاد خود موفق می‌شود. هالیوود در چند دهه اخیر بیشتر از آ‌نکه به فکر توجه به تاریخ کشورهایی چون ایران باشد تلاش کرده تخریب‌کننده و اشاعه‌دهنده دروغ ضدخاورمیانه باشد.

فیلمنامه شاهزاده ایرانی دارای تمام ویژگی‌های یک فیلم تمام عیار هالیوودی است. یک شاهزاده شجاع خانمی که تا آخر در کنار شاهزاده شجاع می‌ماند. جلوه‌های ویژه رایانه‌ای وسیع و پایان اسطوره‌ای و هالیوودی که هر بار تلاش شده در اکثر فیلم‌ها ذهن مخاطب درگیر شود و به اصطلاح فیلم در یاد مخاطب بماند. در این فیلم در انتها شاهزاده قدرتمند در لحظه غروب خورشید و به سبک فیلم‌های هندی بر بالای یک کوه ایستاده و به طلوع خورشید نگاه می‌کند، چشم‌اندازی از این که او منجی و نجات‌دهنده دیگر مردمان در سرزمین‌های دیگر خواهد شد.

این همان چیزی است که آمریکایی‌ها سال‌هاست در خاورمیانه به راه انداختند و هر بار تلاش می‌کنندخود را نجات دهند. مردم دنیا معرفی می‌کنند. نمونه آن حمله به عراق برای از بین بردن دیکتاتوری صدام و نجات مردم بود که این نجات دادن تا به امروز به طول انجامیده و هر روز شاهد از بین رفتن زنان و کودکان بی‌گناهی هستیم که به خاک و خون کشیده می‌شوند.

دستان پسربچه زرنگی است که از روی یک بام به بام دیگر به راحتی می‌پرد و از روی یک میله به میله‌ای دیگر به راحتی پرواز می‌کند. همین ویژگی در طول فیلم‌ بارها تکرار می‌شود و چون فیلم براساس ذهن و خیال نویسندگان فیلمنامه و کپی از بازی رایانه‌ای ساخته شده نمی‌توان آن را براساس مستندات تاریخی مورد بررسی قرار داد.

پس نمی‌توان گفت که در آن مقطع تاریخی آیا رفتارها و حرکاتی که شاهزادگان و مردم در طول این فیلم دارند واقعی و درست پرداخت شده یا براساس تخیل و ذهن کارگردان و نویسندگان شکل گرفته است.

فیلم با روایتی غیرخطی داستان خود را به جلو می‌برد و زمینه‌سازی‌هایی را برای وقایع بعدی نشان می‌دهد. رابطه بین دو پسر واقعی پادشاه با دستان که بسیار با همدیگر صمیمی و متحد هستند.

شیطنت‌های دستان و مبارزات تن به تن او با سربازان خودی که یادآور کوکی اوست و تاکید فیلم بر جنبه‌های سرگرمی آن دارد و در ادامه حمله به شهری به نام الموت و مواجهه با شاهزاده خانمی به نام تامینا و ادامه ماجرا که برادر شاه با نام ایرانی نظام با کمک جادوگری که در آستین‌هایش مار دارد.
دو برادر هم‌خون و عمو، هر سه موافق به حمله به شهر الموت هستند.

اما دستان مخالف این حمله است و براساس رای‌گیری دستان کنار گذاشته می‌شود و به او تهمت می‌زنند که آمادگی نظامی ندارد. اما دستان و یارانش از در پشتی قلعه الموت وارد قلعه شده و نیروهای دشمن را می‌کشند تا راه را برای سایر نیروهای تحت فرمان برادرانش باز کند. در تمام صحنه‌های حسی و ملودراماتیک فیلم از موسیقی ایرانی استفاده شده به عنوان مثال در صحنه‌ای که دستان روی برج‌های دیده‌بانی قلعه الموت ایستاده و خودش را با طنابی از برج به پایین پرتاب می‌کند نمونه‌ای از استفاده از موسیقی و نوای ایرانی است. در بقیه صحنه‌های فیلم تم موسیقی فیلم بیشتر عربی و ایرانی است.

اما نکته‌‌ای که نباید از آن غافل شد استفاده کارگردان و فیلمنامه‌نویسان از نام‌هایی ایرانی چون نظام، دستان، توس، قلعه الموت و چندین نمونه است در حالی که شخصیت‌های اصلی داستان فیلم به زبان انگلیسی صحبت می‌کنند از طرفی گویش مردم نیز بیشتر نشات گرفته از زبان عربی است تا ایرانی.

کارگردان فیلم «مایک نویل» که قبلا «هری پاتر و جام آتش» و فیلم تحسین شده «دنی براسکو» را در کارنامه خود دارد و جان سیلز فیلمبردار فیلم تمام سعی خود را کرده که فیلم شبیه بازی ویدئویی آن بشود. ولی سکانس ها ونماهای فیلم انگار اصالت نماهای بازی را ندارند. هرج و مرج در سکانس های اکشن به ویژه در سکانس طوفان شن کاملا بر این امر دلالت دارند.

جما آرترون که قبلا او را در قسمت آخرجیمزباند با نام ذره ای آرامش دیدیم برای ایفای این نقش انگار انرژی بی پایانی صرف کرده است و در فیلم بسیار موثر جلوه می کند. اما برای اتفاقات احمقانه ای که دوروبرش می افتد زیادی باهوش به نظر می رسد. «جیک جیلینهال» که معروف به بازی در نقش های جدی است کاملا مناسب نقش دستان است و لهجه انگلیسی اش باعث شده کارش را خوب انجام بدهد.

اما چیز ناراحت کننده ای که در بازی جیلینهال دیده می شود طرز راه رفتن او در فیلم است که احتمالا قصد داشته از خود ناراضی بونش را نشان بدهد ولی عملا خیلی بی مزه و ناجور به نظر می رسد. از دیگر بازیگران شاهزاده پارسی می‌توان به آلفرد مولینا، بن کینگزلی و تونی کبل اشاره کرد.

مانند ساخته های قبلی جری بروکهایمر، شاهزاده پارسی از لحاظ جلوه های ویژه هیچ کم و کسری ندارد. نبردهای نفس گیر، شمشیربازیهای جذاب، مار هایی که مثل موشک پرتاب می شوند، سکانس طوفان شن در پایان فیلم، لشگر کشی های عظیم، تیر های آتشین فراوان، تحرک زیاد دوربین و همه و همه باعث می شود که تماشاگر تا انتها روی صندلی میخکوب شود و در پایان راضی سالن سینما را ترک کند. شاهزاده پارسی: شن های زمان بهترین اقتباس سینمایی از روی یک بازی ویدئویی است و این بهترین بودن دلیل بر شاهکار بودن فیلم نیست.

سابقه بروکهایمر در فیلم دزدان دریایی کاراییب نشان می‌دهد وی تنها شخصی است که می‌تواند یک پارک بازی سرگرم‌کننده را به پروژه سینمایی چند میلیون دلاری تبدیل کند. احتمالا شاهزاده پارسی هم از این قاعده مستثنی نیست.

در پایان می‌توان گفت: فیلم شاهزاده ایرانی در اوج بی‌تفاوتی ما به تاریخ ایران در زمینه ساخت فیلم‌های تاریخی و ایرانی اثری ضعیف و سطحی از قهرمانی به نام دستان است. قهرمانی که تنها نام ایرانی دستان را دارد و هیچ نشانه‌ای از ایرانی بودن در او نمی‌توان یافت و نشان‌دهنده دست‌اندازی‌های هالیوود به استفاده از تاریخ، قدمت و آداب و سنن سرزمینی به نام ایران است که روزگاری نژاد برتر جهان بود و بر جهان حکمرانی می‌کرد. جای فیلم‌های تاریخی ایران در چرخه سینمای جهان خالی است باید تا دیر نشده کاری کرد. تا تاریخ ما را دیگران صاحب نشوند. دیگرانی که به اندازه ما قدمت واصالت و فرهنگ ندارند.

نگاهی به فیلم «شاهزاده پارسی: شن های زمان»

مطالب مشابه :

بازی بن تن

دانلود بازی Doom 3 BFG Edition برای PC

دانلود بازی عدالت جویان Young Justice Legacy برای PC

بازی انلاین

باربی یک زن تمام عیار است نه کودک

نگاهی به فیلم «شاهزاده پارسی: شن های زمان»

پاسخ برق آسای نیروی هوایی به تهاجم عراق

نگاهی به فیلم بازی های ددمنشانه The Hunger Games (بازی گرسنگان یا عطش مبارزه نیز ترجمه شده است)