مقایسه میدان دانشگاهی در ایران و کره جنوبی بر مبنای نظریه میدان

بررسی میدان دانشگاهی در ایران و کره جنوبی بر اساس آراء پیربوردیو

مقدمه: در آماری که در سال 2009 توسط یونسکو اعلام شد، كشور كره جنوبي در رده دهم كشورهاي ثروتمند جهان و بعد از ژاپن و چين در رتبه سوم بزرگ ترين اقتصاد قاره آسيا قرار گرفته است و با منابع طبيعي اندك، و تراكم بالاي جمعيت، آموزش را يگانه راه رهايي خويش تلقي كرده و با بهره گيري از نيروي انساني به عنوان مهمترين عامل بهره وري و به دليل نگاه استراتژيك و عميق به آموزش، به طور قابل توجهي پيشرفت كرده است. در کره به طور متوسط در هر روز 10 patent یا همان ثبت اکتشاف و ابداع به انجام میرسد. مردم كره به درستي به اين مطلب پي برده اند كه آموزش بهترين راه تحقق آرزوها و عامل كسب پيشرفت اجتماعي است. به همين دليل ميزان ثبت نام دانش آموزان در مرحله ابتدايي صددرصد است و اين بدين معني است كه همه واجدين شرايط براي ورود به دبستان ثبت نام مي كنند. موسسهها و سازمانهاي بخش عمومي و بخش خصوصي و حتي بخشهاي اطلاع رساني نيز در اين زمينه همكاري كرده و آن را مسووليت خويش قلمداد مي كنند. سازمانهايي مانند: تلويزيون آموزشي :EBS اين تلويزيون با در اختيار داشتن پنج كانال آموزشي همسان، آموزش مهارتهاي اساسي مرحله ابتدايي را عهده دار است و دانش آموختگان را براي مرحله متوسط آماده ميسازد.
سیستم آموزشی مدارس کره جنوبی:
- كيفيت در محيطهاي آموزشي و زيرساختها يا اركان اساسي آموزش به شدت رعايت ميشود.
- مدارس توسط دولتهاي محلي اداره مي شود اما بودجه آنها به طور يكسان از وزارتخانه تعيين و ابلاغ مي شود. با وجود اداره مدارس توسط حكومت هاي محلي معهذا ضوابط و مقررات در هر ايالت تفاوت چنداني با ديگر ايالتها ندارد.
- علاوه بر اينها برنامه آموزشي خاصي براي آموزگاران پيش بيني شده كه بنابر ميل خويش در ايام مرخصي مي توانند در اين برنامه ها شركت كنند.
- معلمان را پيش از شروع به كار مي آزمايند و آنان پس از موفقيت در آزمون فعاليت خويش را آغاز مي كنند.
- سطح زندگي مردم به طور كلي بالااست و حقوق معلمان در بدو استخدام معادل 2500 دلار امريكا است.
- هر نهاد آموزشي شعار خاص خويش را دارد و هر كلاس نيز شعاري دارد. آميزه اي از ارزشها به عنوان شعار همواره بر سردر موسسات و سربرگ نامه ها و كتابهاي چاپي نهاد آموزشي نقش مي بندد و نهاد مزبور تمامي تلاش خود را براي تحقق آن به كار ميبندد.
- در كلاس درس تابلويي نصب شده است كه شعار آن نهاد آموزشي در آن ثبت و معرفي شده و همراه با ذكر تعداد دانش آموزان و تركيب آنها است.
- در هر كلاس تصويري بزرگ از دانش آموزان آن كلاس نصب شده و در آن اميدها و آرزوهاي آينده آنها به صورت مجزا ترسيم شده است.
- مردم كره جنوبي اهتمام و عنايت خاصي به زبان انگليسي دارند. در مدارس ابتدايي واحدي به اين مهم اختصاص داده شده كه داراي بخشهاي مختلف است و هر بخش به جنبه هايي از زندگي و فضاي متعلق به آن از قبيل بيمارستان، فرودگاه، خانه، مدرسه و... اختصاص دارد و كلمات و جملات مورد نياز در اين فضاها را آموزش مي دهد.
- برنامه هاي آموزشي معلمان همواره در مدت مرخصي و عمدتاً در تابستان انجام مي گيرد. اين برنامه ها براساس نيازهاي آموزشي آموزگاران است و هيچ گونه ارتباطي به اضافات سالانه ندارد. مدارس در تعطيلات نيز براي فعاليت هاي فوق برنامه مانند ورزش و موسيقي باز هستند و فعاليت مزبور زير نظر گروهي از داوطلبان كه از خارج مدرسه هستند انجام مي پذيرد.
- ارزشهاي تربيتي نقش مهمي در موسسات آموزشي و مدارس ايفا مي كنند، راستگويي، اخلاص و ابداع، فصل مشترك همه موسسات آموزشي و موسسات مرتبط با آموزش است كه در كنار ارزش هاي اخلاقي ديگر مورد توجه كرهایها است.

اما سیستم دانشگاهی کره جنوبی:

تا اواخر دهه ۱۹۸۰، سیستم آموزش خصوصی به کل ناپدید شد. بر طبق قانون جدید وزارت علوم کره تمام دانشگاه ها موظف بودند ۳۰ درصد از ضعیف ترین متقاضیان خود را مردود اعلام کنند. این قانون در ابتدا با هدف افزایش سطح کیفی دانشجویان و ارتقای سطح علمی دانشگاه ها اعمال شد. کره جنوبی از ۲۱ دانشگاه ملی، دو دانشگاه شهری، ۷۱ دانشگاه خصوصی، ۲۰ کالج، ۱۱ کالج تربیت معلم، ۹ کالج صنعتی و شش آکادمی پلیس و علوم نظامی برخوردار است. معتبرترین دانشگاه کره جنوبی که نام و آوازه جهانی دارد، دانشگاه ملی سئول است. این دانشگاه در جدیدترین فهرست های بین المللی، یکصدو شصت وهفتمین دانشگاه برتر جهان و نوزدهمین دانشگاه برتر آسیا معرفی شده است.
در میان دانشگاه های خصوصی کره نیز «دانشگاه کره» اعتبار و جایگاهی خاص دارد. براساس فهرست سال ۲۰۰۶، از ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان، دانشگاه کره در رتبه 102 قرار گرفته است. ضمن آنکه دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه در رتبه شصت وششم و دانشکده هنرهای آزاد آن در رتبه هشتاد و نهم برترین کالجهای دنیا معرفی شده اند.
این فهرست براساس پژوهش مجله تایمز پیرامون ۲۳۷۵ دانشگاه در سراسر جهان و با توجه به فاکتورهایی از جمله نظرسنجی از جوامع دانشگاهی و نخبه، کمیت و کیفیت آزمون ها، نسبت تعداد دانشجویان به استادان، تعداد دانشجویان خارجی و تعداد استادان خارجی تهیه شده است.
یکی از اهداف طرح یاد شده، گنجاندن نام دانشگاه در فهرست یکصد دانشگاه برتر جهان تا پایان سال ۲۰۱۰ میلادی است. که البته به وقوع پیوست و طبق آمار رسمی وزارت علوم کره در سال 2012 این دانشگاه به رتبه 98 رسیده است.
مقایسه سیستمهای دانشگاهی ایران و کره بر اساس سرمایه و میدان:

گفتیم که یکی از مفاهیم اساسی در آراء بوردیو، مفهوم میدان و سرمایه و انواع آنها است. ابتدا به بررسی و مقایسه میدان و سرمایه دانشگاهی ایران و کره می پردازیم. همانطور که گفتیم یکی از انواع مهم سرمایه، سرمایه فرهنگی است که از راه تحصیلات عالیه و کسب مدارج مختلف علمی و مهارتهای علمی و هنری مختلف حاصل می شود. در سیستم دانشگاه های ایران متاسفانه در اغلب موارد این سرمایه جای خود را به سرمایه های نمادین و سرمایه های اجتماعی داده است. اگر در کره اصلیترین وظیفه یک استاد، افزودن بر دامنه مطالعات و پژوهشهای خود است و اینگونه به سرمایه فرهنگی لازم میرسد و دارای تشخص در رفتار و گفتار و موقعیت اجتماعی خود می شود اما در ایران غالباً استادان این تشخص و تمایز را از راه سرمایه های اجتماعی و نمادین کسب می کنند، یعنی به جای تمرکز کامل یا کافی بر روی مطالعات علمی به عضویت در گروه های سیاسی و اجتماعی و ... در میآیند یا به دنبال رسیدن به القاب مختلفی هستند که سرمایه نمادین آنها محسوب شود و باعث رسیدن به قدرت اجتماعی آنها شود. کافی است به امتیازاتی که دانشگاه ها به اساتید می دهند توجه کنید، عضویت در فلان گروه خاص و فعالیتهای غیرمرتبط با رشته علمی و شرکت در مراسم غیرعلمی و ... سنگ محک و معیار اعطای درجه دانشیاری و استاد تمامی و مدیرگروهی و ... است و حتی استادانی هستند که هیچگونه کار علمی و پژوهشی ندارند اما به صرف کار اجرایی دارای سوابق بیشتر و حتی درجه های بالاتر می شوند. در کره چنانکه خواندیم چیزی به نام سرمایه نمادین به معنای منفی وجود ندارد و استاد یا مسئول، از قدرت نمادین خود برای دریافت احترام و قدرت بیشتر استفاده نمی کنند بلکه این احترام را از راه سرمایه فرهنگی و با کسب مدارج علمی بالاتر به دست میآورند. اما میدان دانشگاهی در ایران هم خاص به خود است. در تعریف میدان باید گفت: هر جامعه از تعداد بیشماری میدان تشکیل شده مثل میدان صنعت و تجارت، میدان رسانهها، میدان هنری، میدان دانشگاهی و ... . میدان جزئی از جهان اجتماعی است که به طور مستقل عمل میکند یعنی قوانین و الزامهای خاص خود را دارد کسی که به محیطی سیاسی، هنری و فکری و ... وارد می شود باید به نشانه ها و قواعد داخلی آن تسلط داشته باشد و اگر چنین نباشد به سرعت از بازی خارج میشود. در میدان دانشگاهی ایران، صرف داشتن علم برای یک استاد نمیتواند ضامن موفقیت او در آینده حرفه ایش باشد. در قوانین میدان دانشگاهی ایران بویژه در دانشگاه های دولتی استادی که خواهان ابقای موفق در این میدان است باید در روابطش با دانشجو بسیار حساس باشد و دارای نوعی نگاه از بالا به پایین و سرد باشد. پوشش او بسیار ساده و به اصطلاح استادی باشد. در گروه های غیرعلمی عضو باشد. سرمایه اجتماعی خود را از راه عضویت در این گروه ها و شبکة روابط با همکاران همانند خود به دست بیاورد. هرگونه صمیمت با دانشجویان به ضرر او تمام خواهد شد. باید خود را –حتی به ظاهر- مشتاق حضور در مراسم دینی نشان دهد. همانگونه که گفتیم در نظام آموزشی کره جنوبی شعار صداقت و اخلاص و ابداع سرلوحه تمام مدارس و دانشگاه ها و موسسات آموزشی است و این شعار تنها شعار نیست بلکه کامل درونی شده و یک سرمایه فرهنگی نهادینه شده گشته. اما در موسسات آموزشی ایران این نوع سرمایه فرهنگی جای خود را به سرمایه نمادین داده است. تظاهر به صداقت یا ملاک قراردادن مسائل غیرعلمی برای مثبت دانستن اساتید، باعث ایجاد سرمایه نمادین و خشونت مشروع می شود و عملاً فقدان سرمایه فرهنگی نهادینه شده را توجیه می کند. در این حالت اگر به فقدان سواد استادی هم خرده گرفته شود، خوب بودن و صالح بودن او بلافاصله به عنوان پاسخی دندان شکن مطرح می شود. مدرک گرایی و میل به گرفتن مدارک تحصیلی که مدتهاست بلای جان دانشگاه های ما شده و دانشجویان را تنها مشتاق گرفتن مدرک کرده نیز از مصادیق سرمایه نمادین است در حالیکه قاعدتاً زیرمجموعه سرمایه فرهنگی است. در کره استادان و دانشجویان قصدشان از ورود به دانشگاه و گرفتن مدارک تحصیلی، رسیدن به کمال بیشتر در رشته تحصیلی خود و ابداعات علمی و سربلندکردن جامعه علمی میهن خود است یعنی از طریق سرمایه عینیت یافته به نوع نهادینه آن می رسند و باعث بهبود اوضاع علمی خود و جامعه میشوند اما در برخی دانشگاه های ما سقف آرزوها تنها به دریافت مدرک محدود شده. در متن خواندیم که تعداد دانشگاه ها در کره به زحمت به 150 میرسد اما فقط در قزوین بالغ بر 60 دانشگاه وجود دارد. خواندیم که کره ایها برای ورود دانشجویان غیرفعال محدودیت قائلند و این به عنوان قانون مصوب وزارت علوم آن کشور است اما در کشور ما صدها دانشگاه وجود دارند که بدون هیچ آزمونی دانشجو می پذیرند و مسلم است چنین دانشجویانی که بدون هیچ سختی وارد دانشگاه می شوند، انتظار دارند بدون سختی هم از دانشگاه خارج شوند و تنها به دنبال مدرک هستند و در این حالت هم عملاً سرمایه فرهنگی عینیت یافته و نهادینه شده نابود می شود و باز با نوعی سرمایه نمادین مواجهیم که آن هم به علت ازدیاد دانشجویان در رشته های مختلف عملاً پس از مدتی دیگر سرمایه نمادین هم محسوب نمی شود. متاسفانه افزایش روزافزون چنین دانشگاه هایی نه تنها سودی ندارد، بلکه کاملاً باعث نابودی سرمایه فرهنگی دانشجویان و اساتید است. نگاهی آماری و حتی غیراماری به تولید ابداعات و پروژه های علمی اندک در دانشگاه های غیرانتفاعی و علمی کاربردی و حتی پیام نور مؤید این مطلب است. سرمایه فرهنگی بسیار وسیع است و مصادیق متعددی دارد و سنگ بنای تمام پیشرفتهای علمی محسوب می شود. یکی از مصادیق سرمایه فرهنگی، توجه به هنر و پرورش روح و درون جامعه است. خواندیم که در کره جنوبی، در زمانهای فراغت از کلاسهای درس با دانش آموزان و دانشجویان، تمرین موسیقی و نقاشی و مهارتهای هنری می کنند. نمایشگاه های متعدد هنری در دانشگاه ها برگزار میشود و به هنر به عنوان وسیله ای برای پرورش روح و روان دانشجویان و منبع کسب انرژی بیشتر آنان نگریسته می شود. فضاها و نماهای دانشگاه های کره همه در خدمت التذاذ روح و روان قشر دانشگاهی هستند. در دانشگاه کره، پنجره ها روبه طبیعت باز می شوند و دارای حصارها و توریهای سیمی ضخیم که شبیه زندان است نمی باشد. فضای دانشگاه آمیزه ای از جلوه های طبیعت و معماریهای خوش نقش و نگار و با رنگهای شاد است که تاثیر مثبتی بر روح انسان می گذارد. در مواقع بیکاری بین کلاسها در محوطه موسیقیهای ملایم پخش می شود و در دانشگاه همیشه در یک آمفی تئاتر، در ساعتهای مشخص گروه های موسیقی که اتفاقاً از خود اساتید و دانشجویان هستند یا گروه های تئاتر به اجرای برنامه مشغولند. هنر به عنوان یک سرمایه فرهنگی مهم یکی از حلقه های مفقوده سیستم دانشگاهی ما است.

در یک جمله می توان نتیجه گرفت بزرگترین خلل ما در سیستم دانشگاهی در قیاس با سیستم دانشگاهی کره جنوبی، کمرنگتر شدن روزافزون سرمایه فرهنگی بویژه نوع نهادینه آن است.

مقایسه میدان دانشگاهی در ایران و کره جنوبی بر مبنای نظریه میدان

مطالب مشابه :

4 مدل طراحی داخلی آشپزخانه های ایرانی

مدل کابینت چوبی(کلاسیک)

جدیدترین مدل برای آشپزخانه

کابینت مدرن و زیبا

نکاتی پیرامون آشپزخانه خوب

چیدمان خانه و مخصوصا آشزخانه - قلب خانه

مقایسه میدان دانشگاهی در ایران و کره جنوبی بر مبنای نظریه میدان