اصوال عکاسی پرتره 2

عکس را پر کنید

رابرت کاپا، عکاس معروفی که جانش را در راه کار خود گذاشت، جمله معروفی دارد که می‌گوید: "اگر عکس شما چیز جالبی از آب در نیامده است، علت این است که به سوژه نزدیک نشده‌اید". این یکی از بهترین توصیه‌ها جهت برداشتن عکس بهتر است. اگر بنا به دلایلی نمی‌توانید به سوژه نزدیک شوید، از یک لنز تِله جهت این کار استفاده کنید. در بعضی از حالات مثل عکاسی پرتره با گرفتن عکس به صورت عمودی می‌توانید تمام عکس را از سوژه پرکنید و یا پس از چاپ عکس قسمت‌های خالی را ببرید.

در عکاسی از سوژه‌های انسانی با کادربندی منظره، مواجه با مقدار زیادی فضای خالی در عکس هستیم. جهت عکاسی از این سوژه‌ها از کادربندی پرتره استفاده کنید. به این وسیله کل عکس پر خواهد شد و فضای اضافی در آن بوجود نخواهد آمد.

پیام عکس را واضح بیان کنید

در عکس‌هایی که از یک منطقۀ وسیع و با لنز واید گرفته می‌شوند، ممکن است نقاطی از عکس دارای تصویر تار باشند و در اطراف یا کنار سوژه قرار گرفته باشند. وجود چنین نقاطی که به "فلو" معروف هستند، چیزهایی اضافه در عکس می‌باشند و جهت واضح و روشن بیان کردن عکس می‌توان با تغییر محل سوژه و یا دوربین، عکس را بدون آنها انداخت.

کادربندی های تکراری

از کادربندی‌های تکراری، مثل سلسله‌های کوه که در پشت سر هم واقع شده‌اند، باید خودداری کرد، چرا که تصاویری خسته‌کننده خواهند بود. به علاوه سعی کنید که کادربندی سوژه را در پایین عکس انجام دهید تا عکس شما دارای عمق بیشتری باشد.

کادربندی سوژه‌های انسانی

در عکاسی از یک شخص، نباید کنار عکس، جاهایی از بدن او را که دارای بند هستند قطع کنید. این نقاط عبارتند از گردن، آرنج، کمر، زانو و قوزک پا. این مسئلۀ مهمی در زیباشناسی است و همیشه سعی کنید که محل قطع کردن را در پائین و یا بالای این بندها انجام دهید. قرار گرفتن زانوهای افراد در کنار لبه عکس، یکی از دلایل خوب نشدن این عکس است.

به علاوه در عکاسی از موضوعات انسانی، هدف از به تصویر کشیدن شخص تا حدی نشان دادن شخصیت او در عکس است، بنابراین در پس زمینۀ سوژه نباید عناصر شلوغ و گمراه کننده‌ای وجود داشته باشند که نظر چشم را به خود جلب کنند. چیزی که در این میان مهم است، نشان دادن حالت و تا حدی عواطف دورنی سوژه در تصویر است.

تک‌چهرۀ رسمی

در این عکس‌ها، مانند عکس‌های پرسنلی، حالت شخص، نور و زمینۀ عکس را عکاس تعیین می‌کند و همه چیز به طور کامل تحت کنترل و در اختیار عکاس است.

تک‌چهرۀ غیر رسمی

در این نوع عکاسی، حالت شخص، اشیای پیرامونی و لباس‌ها به گونه‌ای انتخاب و تنظیم می‌شوند که حاصل یک عکس طبیعی و عادی باشد.

تک‌چهرۀ غافل‌گیرانه

در این حالت، عکاس طوری عمل می‌کند که شخص مورد نظر متوجه وی نشود. لذا در این عکس‌ها حالت شخص کاملاً طبیعی است و متوجه عکاس و دوربین نیست. برای گرفتن چنین عکس‌هایی باید دوربین همیشه در حالتی تنظیم مناسب شود و آماده باشد تا عکاس خیلی سریع و بی‌آنکه جلب توجه کند، عکسبرداری کند. معمولاً استفاده از سرعت‌های بالای شاتر مفید است چون در صورت تکان خوردن شخص، عکس خراب نخواهد شد. استفاده از فیلم‌های با حساسیت بالا مثلاً آی.اس.او ی 400 توصیه می‌شود و در دوربین‌های دیجیتال هم بسته به عملکرد و نوع دوربین است.

ارتفاع دوربین به هنگام عکاسی از اشخاص باید در ارتفاع بینی شخص باشد. اگر قرار است عکس تمام قد باشد، باید دوربین در ارتفاع بالای سینۀ شخص قرار گیرد. در عکاسی از اشخاص، چون مرکز توجه چهرۀ شخص است، معمولاً سعی می‌شود که زمینۀ عکس ساده باشد تا از انحراف بیننده جلوگیری شود. نگاه مستقیم شخص سبب جلب توجه بینندۀ عکس می‌شود. اگر چشمان موضوع از وضوح کامل برخوردار باشد، هرچند بقیه قسمت‌های تصویر کمی خارج از تنظیم باشند، تمام عکس واضح به نظر خواهد رسید. در کادربندی عکس نیز باید توجه داشت که وسط آرنج یا سر زانو در حاشیۀ پایین عکس قرار نگیرد، زیرا در این صورت، به نظر می‌رسد که دست یا پا بریده شده‌اند. در هر صورت نباید حاشیه عکس با مفاصل دست و پا تلاقی کند. بهتر است کادربندی به گونه‌ای باشد که حاشیه عکس یا در زیر یا در بالای مفاصل قرار گیرد.

در عکاسی از اشخاص در آتلیه، به دلیل امکان نورپردازی دقیق، می‌توان عکس‌های مطلوبی تهیه کرد. در این حالت دوربین روی سه‌پایه و در برابر موضوع قرار می‌گیرد. لامپ اصلی در یک سمت موضوع و از روبرو می‌تابد و لامپ پُرکننده در سمت مخالف آن از روبرو. لامپ کوچکی نیز موهای موضوع را روشن می‌سازد. برای روشن بودن زمینۀ عکس از یک لامپ پس زمینه استفاده می‌شود. فاصلۀ دوربین تا موضوع نیز مطابق با لنز متفاوت است. اگر لنز نرمال باشد، این فاصله حدودا بین 1.8 تا 2.4 متر خواهد بود.

چند مورد مهم در عکاسی پرتره

1- صورت و خصوصیات صورت مدل را تجزیه و تحلیل کرده و بهترین حالت صورت را برای عکاسی درنظر بگیرید. برای این کار مدل را بررسی کنید، اول با او صحبت کرده تا بتوانید بهترین حالتی که معایب او به نظر نرسند را انتخاب کنید. به عنوان مثال اگر کسی دارای چانه چاق می‌باشد نباید سر خود را به پایین بیاورد.

2- یکی از مهم‌ترین وسایلی که برای عکس‌برداری پرتره مورد نیاز است استفاده از عدسی‌های خاص پرتره می‌باشد که ویژگی‌ نرم‌کردن تصویر را دارا می‌باشند. این ویژگی را نباید با واضح نبودن عکس به دلیل نامیزان بودن عدسی اشتباه گرفت. این عدسی‌ها خطوط چهره مثل چین و چروک را محو می‌کنند. البته لازم به توضیح است که گاهی اوقات عکاس پرتره ممکن است بخواهد به عمد، چین و چروک پوست را بیشتر هم نشان بدهد.

تاثیر فیلتر نرم کننده یا Soft Focus - عدسی‌های نرم‌کننده قابل کنترل بوده و می‌توان شدت نرمش را کنترل کند. این عدسی‌ها بیشتر در دوربین‌های قطع بزرگ قابل استفاده می‌باشند. اگر از دوربین‌های قطع کوچک استفاده می‌کنید برای اعمال این ویژگی از شیشه‌های مخصوصی استفاده کنید که مانند فیلتر بر روی عدسی بسته می‌شوند و با شکست نور نرمی را ایجاد می‌کنند. به این شیشه‌ها فیلتر نرم‌کننده یا پخش‌کننده می‌گویند.

3- گرفتن پرتره در فاصله نزدیک باعث اعوجاج و کج‌شکلی می‌شود. لذا نباید بیشتر از 5/1 متر به مدل نزدیک شد. بنابراین باید از عدسی‌هایی استفاده کنید که فاصلۀ کانونی بلندتری دارند تا بدون نزدیک‌شدن به مدل، ‌نمای درشتی از چهره‌اش بردارید. بهترین لنز برای عکاسی پرتره، لنزی است که فاصله کانونی آن دو برابر فاصله کانونی لنز نرمال ‌باشد. به عنوان مثال در یک دوربین 35 میلیمتری، یک عدسی با فاصلۀ کانونی 85 تا 135 میلی‌متر برای پرتره مناسب است.

4- تاثیر لنز واید در عکس‌برداری پرتره - نوع و اندازۀ دوربین برای عکاسان حرفه‌ای که عکس را روتوش می‌کنند بسیار مهم است. در کادرهای کوچک مانند دوربین‌های 135 امکان روتوش نگاتیو براحتی وجود ندارد. همچنین هنگام استفاده از دوربین‌های دیجیتال، هرچه رزولوشن سنسور بیشتر باشد، برای عکاسی پرتره مناسبتر است.

5- زمینه باید متناسب با موضوع باشد.

6- دوربین باید در جایی تعبیه شود که بتواند مناسب‌ترین زاویه‌ها را دارا باشد.

7- فاصله طوری تنظیم شود و دیافراگم تا جایی بسته شود که نقاط اصلی موضوع که مد نظر عکاس است، در داخل میدان وضوح واقع شود.

8- سوژه نباید تا آماده‌ شدن عکاس تکان بخورد. در زمان‌های قدیم که حساسیت شیشه‌های عکاسی کم بود از آلاتی برای نگهداری و ثابت نگه‌داشتن موضوع استفاده می‌کردند. باید دقت کرد که سوژه با تکان‌خوردن از میدان وضوح خارج نشود. در صورت استفاده از دوربین‌های انعکاسی، سوژه دائماً در منظره‌یاب دیده می‌شود و تغییر وضوح آن مشخص است.

9- نورسنجی از مواردی است که دقت بسیار زیادی می‌خواهد. نور باید به قدر کافی به فیلم بتابد. اگر موضوع نمی‌تواند بی‌حرکت باشد بهتر است با دیافراگم بازتری عکس گرفت تا با سرعت عکس‌برداری بالا از تکان‌‌خوردگی موضوع جلوگیری شود؛ مانند پرترۀ کودکان.

10- نور بی‌شک مهمترین مسئله‌ای است که عکاس با آن روبروست.
به طور کلی دو نوع نور وجود دارد:

10.1- نور عمومی که همه‌جای مدل را در روشنایی لطیف قرار می‌دهد.
10.2- نور اختصاصی که فقط به نقاط لازم تابانده می‌شود.

نور عمومی به تنهایی موضوع را تخت و مسطح نشان می‌دهد. بهتر است نور اختصاصی برای القای عمق و بُعد استفاده ‌شود. می‌توان به وسیلۀ کاغذ یا پارچۀ سفید سایه‌ها و انعکاس‌های دلخواه را به وجود آورد. قابل ذکر است که در عکاسی سیاه و سفید تلفیق دو نور مصنوعی و نور طبیعی مانعی ندارد. اما در عکاسی رنگی به علت تأثیرات آبی و زرد موجود در این نورها باید نورسنجی بسیار دقیقی انجام شود و از یک نوع نور (مصنوعی یا طبیعی با کلوین یکسان) استفاده شود.

نورپردازی پرتره

1- نور روبرو، تصویری کاملاً مسطح و بی‌عمق ایجاد می‌کند.
2- نور مایل، برجستگی‌ها را بهتر نشان می‌دهد ولی قسمتی ازچهره در تاریکی است.
3- نور مماس، برای برخی از حالت‌های چهره در وضع نور مایل می‌توان چنان پیش رفت تا نیمی از صورت را روشن کند و با آن مماس شود.
4- نور پایین، از پایین به موضوع می‌تابد و حالت خاصی را به چهره می‌بخشد که بیشتر برای ایجاد جلوه‌های ویژۀ نوری کاربرد دارد. در این حالت سوژه کمی ترسناک به‌نظر می‌رسد.

پیشنهاداتی برای نورپردازی

حالت تصویر را با نورپردازی هماهنگ نمائید.
نورپردازی بالا (High key): القای شادی. در این حالت اکثر قسمت‌های تصویر و سوژه روشن است.
نورپردازی کم (Low key): القای غم و حالت درام. در این حالت کنتراست نورپردازی بالا می‌باشد.

مثالی برای نحوۀ نورپردازی بالا :
● میزان نور اصلی و نورپرکننده را به هم نزدیک کنید (نسبت 1:1 یا حداکثر 1:2
● لباس روشن، زمینۀ روشن
● بدون سایه
● نور را بر اساس مرکز زمینه تنظیم کرده و نور زمینه را یک گام بالاتر از نور اصلی قرار دهید
● سوژه باید در میانۀ راه بین زمینه تا دوربین قرار گیرد
● نور اصلی باید از دو منبع چتری با قدرت مساوی و در حالت ترکیبی باشد

با توجه به مطالب گفته شده:
الف- اگر از یک لامپ استفاده کنید جزییات چهره مشخص می‌باشد و با کمک صفحات منعکس‌کننده یا نور یک پنجره می‌توان سایه‌های شدید را ملایم کرد.
ب- در پرتره با دو لامپ در صورتی که از یک صفحۀ منعکس‌کننده استفاده کنید می‌توانید تصویری با عمق و برجستگی ایجاد کنید. مهم ایجاد تعادل بین این دو نور می‌باشد. نباید نورها با هم مساوی باشند بلکه یکی بر دیگری برتری داشته باشد.
ج- در پرتره با سه لامپ، یک نور را نور اصلی، یک نور را نور پر کننده و نور سوم را از بالا برای کتفها و مو قرار دهید.

شرایط موضوع

صورت گرد یا چاغ: سوژه را نسبت به دوربین در حالت سه چهارم ‌رخ قرار دهید، از نورپردازی کوتاه استفاده نمایید، زاویۀ دوربین را کمی بالا ببرید.
صورت لاغر: سوژه را تمام رخ قرار دهید.
صورت پُرچین: از نورپردازی مات و روبرو استفاده نمایید.
صورت لک‌دار یا با اثر سوختگی: نواحی دارای مشکل را در سایه قرار دهید یا موقعیت سوژه را طوری قرار دهید که مشکل در عکس دیده نشود.
بینی بزرگ: کمی چانه را بالا ببرید، لنز دوربین را در راستای بینی قرار دهید.
بینی کوچک: لنز دوربین را نسبت به بینی با زاویه نگه دارید.
فک مستطیلی: از حالت سه چهارم ‌رخ استفاده کنید، زاویۀ دوربین را بالاتر ببرید.
غبغب: گردن را بکشید، سر سوژه را به طرف دوربین کج کنید.
چشم‌های غیر هم‌اندازه: چشم بزرگتر را نزدیک به دوربین و چشم دیگر را در سایه قرار دهید.
چشم‌های گودافتاده: نور را روبروی چشم‌ها بتابانید.
پلک‌زدن: عکس را بلافاصله بعد از یک پلک‌زدن بگیرید.
گوش بزرگ: موقعیت سوژه سه چهارم ‌رخ، فقط یک گوش را نشان دهید. گوش دیگر را در سایه قرار دهید، با عینکی با فریم خالی عکس بگیرید، عینک را در موقعیت دور از نورها قرار دهید، ارتفاع نور را زیاد کرده و یا از بازتاب سقف استفاده نمایید.
موی تیره: بررسی کنید که پس‌زمینه در موها محو نمی‌شود، از نور جداگانۀ مخصوص موها استفاده کنید تا موها برق بزنند.
موقعیت مردان: بالای سر را به طرف شانۀ دورتر متمایل کنید.
موقعیت زنان: بالای سر را به طرف شانۀ نزدیک‌تر متمایل نمایید. البته برای زنان از هر دوی این موقعیت‌ها می‌توان استفاده نمود.

در مورد دست‌ها

هیچگاه نواحی صاف دست را نشان ندهید، لبه‌های انگشتان را نشان دهید.
انگشتان نباید در مقابل لنز قرار گیرند.
انگشتان را در تمام مفاصل کمی خم کنید.
دست مردان بهتر است بسته‌تر و دست زنان بازتر باشد.
انگشتان را در هم نپیچید.
سر را در حالت تکیه داده به مشت قرار ندهید.

گرفتن عکس گروهی

به عنوان یک قاعدۀ کلی، در عکس باید طیف یکنواختی در گروه دیده شود، هم از لحاظ شرایط فیزیکی گروه و هم شرایط بصری.
● تمام افراد گروه بهتر است دارای طیف یکنواختی از رنگ‌ها باشند، طیف گرم یا سرد.
● افرادی که رنگ‌های روشن و درخشان پوشیده‌اند باید در میانۀ گروه قرار گیرند.
● مردان را کمی بلندتر از زنان قرار دهید.
● ارتفاع قدها را به‌صورت منظم و به ترتیب تنظیم کنید.
● یکبار افراد گروه را بر اساس ارتباط‌شان با یکدیگر قرار داده و بار دیگر مردان را در یک سمت و زنان را در سمت دیگر کادر قرار دهید.

استقرار باز به عکسی می‌گویند که بین افراد فاصلۀ فیزیکی یا بصر باشد. استقرار بسته به عکسی گفته می‌شود که بعضی از قسمت افراد در عکس روی هم بیفتد و فاصلۀ بصری بین آنها نباشد. با ترکیب استقرار باز و بسته در گروه‌های بزرگ می‌توان عکس‌های جالبی گرفت.

ژست مخصوص زوج‌ها

ژست رو به روی هم: افراد روبروی هم قرار می‌گیرند یا همدیگر را لمس می‌کنند.
ژست رو به دوربین: در این حالت دو نفر به صورت پشت سر هم با زاویه‌ای رو به دوربین به صورتی که جلوی بدن‌شان دیده شود می‌ایستند و به روبرو نگاه می‌کنند.
برای ایجاد صمیمت فاصله بین سرها را کم کنید.
فضای اطراف زوج‌ها را در کادر، زیاد بگیرید.

اصوال عکاسی پرتره 2

مطالب مشابه :

مشهورترین عکاسان ایرانی

اصوال عکاسی پرتره 2

تاریخچه عکاسی در ایران و جهان !

انواع دوربین های دیجیتال و برخی اصطلاحات رایج

درباره سیلوستر استالونه به مناسبت ۶۷ سالگی اش

فرمت HDMI چیست؟ تالیف: کاوه قبادی

نکات و اصول عکاسـی برای تازه کارها

چگونگی عکاسی از مجالس عروسی

زنان و دختران ایران در صد و بیست سال قبل 120، از نگاه آنتوان سوروگین