تعریف چوب

تعریف چوب بسته به اینکه این ماده را در چه قسمتی بخواهیم مورد استفاده قرار دهیم فرق می کند و بطور کلی
می توان سه تعریف برای آن به کار برد.

1- تعریف گیاه شناسی:
چوب عبارت است از مجموعه ای از بافتهای ثانویه لینین شده گیاهان آوندی که در بین مغز و لایه زاینده (کامبیوم) ساقه و ریشه و شاخه ها قرار می گیرد.

2- تعریف تجاری:
چوب عبارت است از قسمت های داخلی ساقه، ریشه و شاخه درختان و درختچه ها که قابل تبدیل برای استفاده در مصارف گوناگون می باشد و می توان با کار کردن بر روی آن به ارزش و مرغوبیت آن افزود.

3- تعریف صنعتی:
چوب عبارت است از ماده ای جامد و متخلخل فیبری شکل، که دارای ساختمان سازمان یافته ای است و از هر طرف نایکسان و ناهمگن می باشد.

ترکیب چوب از نظر شیمیایی:

از نظر شیمیایی ترکیبات چوب از چهار بخش عمده تشکیل شده است:

سلولز:

38 تا 50 درصد وزن چوب سلولز است که فرمول بسته آن (C6H10O5)P می باشد.
سلولز یک هیدروکربور حلقوی است که زنجیرهای آن در اثر پیوند اتمهای 1 و 4 کربن در مولکول است، بتا گلوکز معکوس بصورت زیر ایجاد می شود

تداوم زنجیرهای فوق تشکیل میکروفیبریل را داده و مجموعه میکرو فیبریل های، فیبر یا الیاف سلولزی را می سازند.

این الیاف سلولزی اصولا در آب قابل حل نبوده، لذا می توانند به عنوان خمیر کاغذ سازی مورد استفاده قرار گیرند. اما در سود سوز آور 17.5 % قابل حل است.

همی سلولز:
20 تا 30 درصد از وزن خشک چوب، همی سلولز یا پولیوز از مخلوطی از مولکول های خطی و شاخه ای بوجود آمده است که درجه پلیمریزاسیون آن حدودا 50 تا 300 می باشد. (در مورد سلولز درجه پلیمریزاسیون بیش از 1000 است)

همی سلولز تشکیل شده از مولکول های عمده ای چون انواع قندها، گروه های کربوکسیلی (_COOH) ، مونوکسیلی (_OCH) که در اثر هیدرولیز آن ترکیبات حلقوی 6 ضلعی (هگزوز ها) مانند گلوکز، گالاکتوز و نیز ترکیبات حلقوی 5 ضلعی (پنتوزها) مانند پنوزآرابینوز و نیز اسید استیک و اسید متوکسی دگلوکوژن حاصل می گردد. همی سلولز را اسیدها تجزیه می کنند و قسمت اعظم آن در سود سوز آور 17.5% حل می گردد.

لیگنین:
20 تا 30 درصد وزن خشک چوب از لینگین تشکیل شده که از ترکیبات معطر دیواره سلولی بوده و در ساختمان خود عمدتا دارای انواع مختلف واحدهای فنیل پروپان و نیز گروه های متوکسیلی (_OCH) ، هیدروکسیلی (_OH) کربونیلی (_CO) ، اتری (R-O-R) و غیره می باشد.

لیگنین را حین پخت با مواد شیمیایی نظیر سولفیت های اسیدی، سولفات سدیم سود سوز آور از چوب جدا می کنند تا سلولز و همی سلولز، بصورت الیاف خمیری کاغذ حاصل می گردد.

مواد استخراجی تا 5% وزن خشک چوب شامل :

مواد معدنی مانند کربنات کلسیم، اسیدهای آلی
هیدروکربورهای چرب و معطر
ترپن ها، صمغ ها و کائوچو
کینون ها و مواد رنگی
آلکالوئیدها(سم ها)
هیدرات کربن مانند نشاسته و قندها و ...

مواد استخراجی را از طریق تقطیر چوب و افزودن موادی بر آن از چوب جدا می کنند، که در اثر این عمل موادی مانند ذغال اکتیو، اسید استیک و صمغ واکس بدست می آید.

در مجموع عناصر عمده تشکیل دهنده چوب شامل:

50% کربن
43% اکسیژن
1.6% هیدروژن
0.2% خاکستر
0.04% ازت

دلایل استحکام و نرمی چوپ ها

استحکام در چوب به دو عامل بستگی دارد:

1- میزان فیبر موجود در واحد ساختمان ها از آن چوب

2- ضخامت جدارۀ چوب ها می باشد

بنابراین چنانچه می دانید اگر در چوبی میزان فیبر بیشتر باشد آن چوب سنگین و سخت تر است که بر این اساس می توان گفت سبک ترین چوب، چوبی است به نام باندا یا بالسا با جرم حجمی 19./. و سنگین ترین چوب چوبی هست با نام کلیستانتانوس با وزن مخصوص 1.2، کلیستانتانوس در آب غرق می شود.

بر این اساس می توان درختان را به سه قسمت تقسیم کرد :

1- درختان سبک؛ مانند : صنوبر، نم دار، بید، تبریزی، کرک.

2- درختان متوسط؛ مانند : راش، افرا، گردو.

3- درختان سنگین؛ مانند : بلوط، چندل، سخدار و انجیلی.

عوامل موثر در خاصیت ارتجاعی:

پارانشیمر ها مهمترین عوامل در خاصیت ارتجاعی در چوب ها می باشند بر این اساس چوب هایی که بافت پارانشیمری زیادی دارند خاصیت ارتجاعی قابل توجهی دارد؛ مثل : چوب زبان گنجیشک : استفاده در میلۀ پارالل، بارفیکس، چوب اسکی، تخته پرش، تختۀ شیرجه.

چوب آزاد و افرا : تولید وسایل ورزشی.

چوب سرخدار : در تولید کمان.

چوب پیسه آ : تار.

چوب آپیس : برای ویولن.

چوب توت : برای تار و سه تار.

چوب گردو : برای سنتور مناسب است.

خصو صیات فیزیکی و مکانیکی چوب

فیزیکی :

1- وزن مخصوص : نسبت وزن به حجم بستگی به رطوبت دارد چوب اما بطور کلی در چوب سنگینی با لختی رابطۀ مستقیم دارد یعنی هر جا که مایل باشید از چوب محکمی استفاده کنید مجبورید از چوب سخت بهره برداری کنید.

2- رنگ چوب : دوام چوب ها با تیرگی آنها رابطۀ مستقیم دارد همچنین درون چوب از بیرون آن تیره تر و لایه هایی تشکیل شده در چوب بهاره روشن تر از چوب تابستانه است رنگ چند چوب مهم عبارتند از:
تبریزی (سفید)، صنوبر (کرم)، شمشاد (زرد لیموئی)، اوکالیپ توس (قهوه ای مایل به قرمز)، گردو (خاکستری مایل به قهوه ای تیره)، آبنوس (سیاه).

3- مقاومت و هدایت الکتریکی و حرارتی چوب : باید بدانیم چوب ها از عایق های مناسب حرارتی و الکتریکی می باشند و در کاربرد بسیاری از آنها مربوط به خاصیت چوب می باشند؛ مانند : دستۀ سیخ کباب، کتری، ساختمان سازی از آنها استفاده می کنند. خاصیت دیگر آنها خاصیت آکو ستیک است، گچ هم بعد از چوب دارای این خاصیت است و همین پارچه و ساتن و پرده های مخملی و شانه تخم مرغ هم جاذب صوت هستند.

مکانیکی :

1- سختی چوب : میزان مقاومت چوب در برابر نفوذ یک جسم. سفتی و سختی دو امر متمایز است. (سفتی یعنی مقاومت در برابر گسیختگی و شکست) باید بدانیم میزان سختی چوب با وزن مخصوص آن رابطۀ مستقیم و با افزایش رطوبت رابطۀ معکوس دارد و میزان سختی چوب عامل بسیار مهم می باشد همچنین میزان رطوبت.

2- مقاومت خمشی : استفاده از چوب ها در ساخت سقف منازل، تیغه های برقی، پل ها و ... می گردد و آخرین پارامتر مکانیکی تحمل در برابر کشش و فشار است.

تاثیر رطوبت در چوب:

سه نوع رطوبت داریم :

1- آب بنیادی : که در ساختار مولکولی چوب است.

2- آب آغشتگی : صفر درصد تا 30% است، از مهمترین رطوبت ها در چوب.

3- آب آزاد : 30% تا حداکثر 200% می باشد یعنی هر چوب کاملا خشک تا 2 برابر وزن خودش آب جذب می کند. بنابر این چوب بعنوان ماده ای متخلخل و اسفنجی با محیط خود در تبادل رطوبتی است. (اگر رطوبت بیشتری داشته باشد پس می دهد و اگر از محیط خشکتر باشد رطوبت را جذب می کند)
یکی از مهمترین گرفتاری های صنعت چوب جلوگیری از این تبادل رطوبتی است. زیرا موجب دفرم شدن و کج شدن محصولات چوبی می باشد. چنانچه چوبی آب خود را از دست بدهد به نام هم کشیدگی و چنانچه رطوبت را جذب کند به آن واکشیدگی معرفی می شود از 30%.

محاسن چوب

1- عایق حرارتی و برودتی است.

2- مقاومت مکانیکی نسبتا خوب و خاصیت ارتجاعی واقع در ضربه.

3- قابلیت پرداخت سطحی، رنگ پذیری، کنده کاری و برش.

4- امکان تصحیح خواص (مواد ضد حریق، ضد رطوبت و ضد قارچ).

5- ارزانی، دردسترس بودن و سهولت ساخت.

6- تجدید پذیری مجدد درخت بعد از برش.

7- عدم آلودگی محیط و یا برگشت مجدد به محیط (طبیعت).

8- خاصیت آکوستیک.

معایب ناشی از خشک کردن چوب :

1- شل شدن و لغ شدن گره ها.

2- تغییر ابعاد.

3- چین خوردگی و کج و معوج شدن چوب.

عیوب ذاتی چوب :

1- سنگینی

2- حملۀ موجودات زنده (قارچ ها، جوندگان، حشرات)

3- قابل اشتعال بودن

4- عدم امکان استفادۀ مجدد

5- شکست و گسیختگی

6- عدم همگنی

7- ضعف اتصال

روش های محافظت از چوب

روش سنتی :

1- نیم سوز کردن : حملۀ عوامل زنده و رطوبت را خنثی می کند.

2- مالیدن روغن های نباتی و حیوانی : به جدارۀ خارجی چوب روغن می مالند که از رطوبت جلوگیری می کند ولی در مقابل حریق و عوامل زنده موثر نیست چون روزی این ماده شستشو می شود. (دائمی نیست) به روش غوطه وری به مواد نفتی آغشته می کنند.

3- خشک نگه داشتن چوب.

روش های جدید محافظت از چوب :

بر دو عامل استوار است.

1- استفاده از مواد شیمیایی که چوب را در برابر تمام تهدیدات محافظت می کند و به جای رویۀ چوب مواد را به عمق چوب تزریق می کنند.

طریقه تزریق به عمق چوب :

1- غوطه ور ساختن

2- استفاده از فشار منفی یا خلاء

3 - استفاده از فشار مثبت

از چه موادی استفاده می کنیم :

1- کروزت: از مهمترین محافظت کنندگان چوب که از تقطیر زغال سنگ بدست می آید. این ماده ترکیبی سمی و چوب را در برابر عوامل زنده محافظت می کند و ماده ای است پایدار و غیر قابل شستشو که از چوب خارج نمی شود. هم به صورت خالص و هم به صورت ترکیب با قیر یا نفت استفاده می شود.

2- پنتاکلروفنل: از دیگر محافظ های روغنی چوب است که بجای کروزت و به همراه نفت استفاده می گردد.

3- نمک های فلزی: از محافظت کننده های محلول در آب می باشند؛ مانند: آرسنات مس کرماته شده و یا کلر روی کرماته شده.

مواد پلیمری مانند PEG که به عنوان غشری، روی چوب را می گیرد و از تبادلات مکانیزم چوب و عوامل زنده جلوگیری می کند. برعکس آنچه که به عمق چوب تزریق می شود ماده ای است ضد حریق یعنی از گسترش شعله جلوگیری می کند.

علاوه بر روش های فوق روش های دیگری نیز وجود دارد که با هدف دو گانه استفاده شده و تا حدی موجب محافظت از چوب می گردد؛ مانند : رنگ کردن چوب و زدن لاک و الکل یا استفاده از پلیمر.

انواع برش در چوب

1- برش شعاعی

2- برش مماسی

درز کردن : یعنی قرار دادن قطعات کوچک چوب در کنار هم و اتصال آنها به منظور رسیدن به سطوح بزرگتر. نکتۀ اساسی نحوۀ قرار دادن چوب در کنار هم است به صورتی که عکس العمل های منفی آن به حداقل برسد؛ و نکته اساسی در این راه استفاده از چوب های مشابه در کنار هم است. (سوزنی – سوزنی، پهن برگ – پهن برگ، جوان – جوان، پیر – پیر، درون چوب – درون چوب، شعاعی – شعاعی)

اتصالات قطعات در چوب

همانگونه که گفته شد علی رغم پلاستیک، شیشه و فلزات نمی توان چوب را ریختگری نمود و قطعات یکدست ساخت بنابراین ابتدا چوب را به قطعات کوچک تقسیم کرد و آنها را جهت ساخت به یکدیگر وصل کرده. وصل کردن به سه روش صورت می گیرد هر چند سه روش به صورت توام انجام می شود.

الف) استفاده از اتصالات چوبی : یعنی ایجاد فرم های هندسی خاص در قطعات چوبی که می خواهیم به هم وصل کنیم. این فرم های هندسی ضمن ایجاد استحکام کافی موجب افزایش سطح تماس می گردد؛ مانند : فاق و زبانه، اتصال فارسی، نیم نیم، گوۀ فرانسوی، اتصال انگشتی و اتصال دم چلچله.

ب) استفاده از اتصالات شیمیایی : منظور اتصالات قطعات چوبی که با استفاده از چسب ها صورت می گیرد. چسب ها هم می توانند منشاء طبیعی داشته باشند (حیوانی – گیاهی – معدنی) و هم می توانند به صورت مصنوعی تولید شوند؛ مانند : چسب های آمین و پلاست.

ج) اتصالات فلزی : منظور استفاده از قطعات کوچک فلزی به منظور افزایش استحکام در اتصال است؛ مانند : انواع میخ ها- پیچ ها- پرچ ها- پنس ها- منگنه و گونیا و....

چوب و محصولات فرعی چوب

1- چوب ماسو: همان چوب خالص است که از جنگل بدست آمده و به قطعاتی مشخص برابر نیاز بریده می شود. قطعات بریده شده از بزرگ به کوچک. شامل گرده بینه (استوانه کامل)، بینه (نیم استوانه)، چهار تراش (تبدیل مقاطع دایره به مربع)، الوار، نیم الوار، تراور، قنداق، بازو، تخته.

2- تخت چند لا: با قرار دادن لایه های نازکی از چوب برروی هم و چسباندن آنها به یکدیگر به نحوی که در هر دو لایۀ مجاور امتداد فیبرها عمود بر هم باشد تخته چند لایه ایجاد می شود که بخاطر این وضعیت تخت چند لا از مرغوبیت بیشتری برخوردار است و مطمئن ترین محصولات چوبی است که کمترین واکنش را در برابر رطوبت دارد.

3- تخته خورده چوب: اصطلاحا به آن نئوپان گفته می شود و جهت ساخت آن سر شاخه های درخت را با چوب ضایعاتی خورد کرده و سپس از دانه بندی با چسب آغشته نموده و برروی دستگاه پرس مانند لایه ای می ریزین که پس از انجام عملیات پرس به تخته ای صاف و محکم تبدیل می شود و پس از دور بری روانۀ بازار می گردد. با این روش مقادیر قابل توجهی از چوب صرفه جویی شده است و از نابود شدن نجات یافته اند.

4- فیبر: چنانچه چوب های ضایعاتی را به پودر تبدیل کرده و از آن خمیر بسازند (خمیر چوب + خمیر کاغذ باطله) و سپس به آن آهار اضافه کنند (منظور اضافه کردن پارافین جهت افزایش مقاومت آن به رطوبت است). خمیری بدست می آید که اگر آن را روی دستگاه پرس ریخته و عملیات پرس انجام شود تخته ای خشک، محکم و استخوانی به نام فیبر بدست می آید.

5- خمیر چوب: از آن در تولید الیاف نیم مصنوعی (الیاف بازیافته) استفاده می گردد؛ مانند : الیاف ویسکوزیون که از خمیر سلولزی درختان صنوبر، کاج، سرو بدست می آید.

6- زغال چوب: مهمترین کاربرد غال چوب استفاده از آنها در تصویه کننده ها است. لذا زغال در تصفیۀ آب خانه ها و جهت ساخت ماسک ها کاربردی وسیع دارند و علت آن متخلخل بودن زغال و وسیع بودن سطح تماس آن با سیال است.

7- ساخت کاغذ و مقوا: چوب ماده ای است طبیعی که 50% سلولز و 30% لیگنین (سیمان چوب) و 20% باقی ماندۀ آن را انواع هیدروکربن ها اشغال می کنند. در یک کلام ساخت کاغذ یعنی جدا نمودن مواد مزاحم لیگنین و هیدروکربن ها و سپس دادن آرایش جدید به الیاف سلولزی خمیری شکل است، جدا سازی لیگنین و هیدروکربن ها به وسیلۀ مواد شیمیایی بی سولفیت ها یا هیپوکلریت سدیم یا پراکسید اکسیژن صورت می پذیرد. از کاغذ های مهم می توان به اینها اشاره کرد :

1-کاغذ گراف: همان کاغذ قهوه ای رنگ محکم و بادوام است که از چوب سوزنی برگ ها بدست ، آمده و کاربرد بسیار وسیعی دارد به خصوص در بسته بندی.

2-کاغذ پوستی: با عبور کاغذ از حمام اسید سولفریک دیواره های سلولزی ژله ای شده؛ لذا سخت و مقاوم می گردد و بنابر این کاغذی است نیمه شفاف و بسیار مقاوم در برابر پاک کردن.

3-کاغذ کالک: کاغذی محکم، صاف و نیمه شفاف جهت ترسیم نهایی. (ترسیمات مرکبی)

4-مقوا: چنانچه ضخامت کاغذ از مقدار مشخصی بیشتر باشد به آن مقوا گفته می شود اما مهمترین مقوا موجود مقوایی است به نام مقوای فلوتینگ یا کنگره ای یا کاروگیت که در صنعت بسته بندی به میزان بسیار زیادی از این مقوا استفاده می نمایند. رمز استحکام این مقوا سه لایه بودن و وجود لایۀ کنگه ای در بین دو لایه پایینی و بالایی است که بر این اساس می تواند مقدار بسیار بیشتری مقاومت از خود نشان دهد.

روش های فرم دهی به چوب

1- برش: از بدیهی ترین روش های فرم دهی چوب می باشد که تجهیزات مهم آن؛ مانند : اره فلکی، اره مته کاری، لایه کن که چوب را به شکل های متفاوتی مانند: ورق، مقوا، تخته تبدیل می نماید.

2- کنده کاری: یعنی چوب، دارای قابلیتی است که می توان قطعاتی را از آن کنده بدون اینکه ترک خورده به، کنده کاری روی چوب حکاکی و روی سنگ حجاری گویند. ساخت قالب ها و مهره ها و حجم ها و نیم برجسته ها و منبت کاری مربوط به این روش شکل دهی است.

3- خراطی: منظور ایجاد شکل هایی در چوب که آن شکل ها از لحاظ خصوصیت هندسی دارای محور تقارن هستند. پایه میز ها و میلۀ نرده ها به روش خراطی ایجاد می گردد. (تشابه با ماشین کاری در فلزات دارد)

4- فرز کاری (ابزار زدن): منظور ایجاد فرمی خاص در امتداد یک پروفیل چوبی است.

5- خم کاری: باید بدانیم که خشک بودن چوب به علت وجود ماده ای به نام لیگنین یا سیمان چوب است. چناچه چوب را به مدت طولانی در آب غوطه ور باشد و از آن بهتر، اگر چوب را بجوشانیم ماده خشک لیگنین ژله ای نرم و قابل انعطاف می گردد و بنابر این در این حالت می توان به میزان مشخصی چوب را انحنا بخشید (صندلی ها فرنگی). البته اگر قطعه چوب کوچکی باشد با غوطه ور بودن در آمونیاک هم می توان به طور قابل ملاحظه ای حالت خم پذیری در آن به وجود آورد.

کاربرد چوب های مختلف

1-چوب بلوط (سخت و محکم): مناسب برای روکش گیری (با عرض کمتر از 1mm)، بشکه سازی، پارکت سازی، کف پوش ساختن تخته هایی که بر روی سقف خانه ها در مناطق پر باران نصب می شوند، (مقاوم در برابر رطوبت و بکارگیری در اسکله سازی و بنادر، استفاده در انواع مبلمان، کتابخانه، میز و صندلی و ... ساخت تراورز (چوب های نصب شده در زیر ریل راه آهن)، ساخت دسته افزار و وسایل، استفاده در ساخت واگن و کشتی سازی و همچنین به عنوان تیرهای شبکه مخابراتی (بعد از اشباء شدن چوب) کاربرد دارند.

2-چوب راش: چوبی است نیمه سخت و سنگین و خوشتراش با قابلیت تورقی بسیار مناسب، مناسب برای روکش گیری الوارگیری، پارکت تراورز، تخته چند لایه، صنایع مبلمان (به خصوص مبلهای خمیده)، قایق سازی.

3- چوب افرا: چوبی است سخت، سنگین، راست تار، خوشکار، سبک و شکننده و قابل تورق و مناسب برای صنایع کف پوش و روکش سازی، ساخت تخته چند لایه، قالب کفش، ساخت لوازم مهندسی، پوشش سطوح بزرگ، دیوار ها و رویه میزها و تخته خرده چوب، قابلیت کنده کاری و ظریف کاری، مجسمه سازی، مبلمان و خراطی.

4- چوب ملچ: از جمله چوب های زیبا، خوش نقش و دکوراتیو ایران می باشد. در درجه اول مناسب برای صنایع روکش سازی می باشد، همچنین ساخت تخته چند لایه، درهای ماسیو (چوب خالص)، ادوات ورزشی و خراطی پایه ها و نرده ها کاربرد دارد. ملچ چوبی نیمه سنگین و نیمه سخت، راست تار و خوشکار با قابلیت تورق عالی است.

5- چوب آزاد: به دلیل وجود خاصیت ارتجاعی و ارتعاشی (الاستیسیته) در مواردی از جمله ساخت وسایل ورزشی قابل ارتجاع (تخته پارالل و بارفیکس)، پاروی قایقرانی، تخته زیر فنر اتومبیل، همچنین ساخت وسایل موسیقی (سنتور) کاربرد دارد. آزاد چوبی سنگین و با دوام است.

6- چوب صنوبر و تبریزی : چوبی راست تار، نیمه سبک و خوشکار و قابل تورق است که به عنوان تیرهای مخابراتی، تیر ساختمانی، کبریت سازی، ساخت وسایل کشاورزی، جعبه سازی و ساخت قفسه بندی کاربرد دارد و کاغذ سازی و تبریزی برای سنبه کاری مناسب است.

7- چوب گردو : چوبی نیمه سبک و نیمه نرم، قابل تورق، راست تار، خوشکار و بسیار بادوام است. چوبی است با مقبولیت جهانی بارگه ها و نقش و نگار بسیار زیبا، صیقل پذیر و همگن می باشد و رنگ پذیری و قابلیت کنده کاری خوب داشته و در صنایع مبلمان گران قیمت، ساخت پارکت، قنداق تفنگ، روکش سازی، مجسمه سازی، ابزار آلات موسیقی و ... پوست گردو در صنایع رنگ رزی و برگ آن خاصیت ضد عفونی کنندگی دارد.

8- زبان گنجشک (ون) : چوبی محکم، قوی، بادوام، نسبتا ارزان با خاصیت الاستیکی زیاد که کم پیچ بر می دارد و در ساخت چهار چوب و درب، ساز ویلن، روکش و ساخت وسایل ورزشی (چوب اسکی) بکار برده می شود. (کرم مایل به قهوه ای)

9- چوب ممرز : در ایران گسترده گی زیادی دارد و چوبی مقاوم و با دوام سخت و سنگین است که به عنوان تراورز و تیرک های معادن زغال سنگ، زغال گیری، ساخت واگن و همچنین در ساخت کاغذ کاربرد دارد. مقاوم به سایش است.

10- توسکا : چوبی سبک، نرم، راست تار، خوشکار، زیر بافت و قابل تورق می باشد که در تختۀ چند لایی مخصوصا لایه های وسطی، جعبه سازی، مدل سازی، اسکلت مبلمان کاربرد دارد.

11- نمدار (زیسنون- زیر نون) : جهت ساخت روکش، تخته چند لایه، مجسمه سازی، خمیر کاغذ، ساخت وسایل تزئیناتی، مداد سازی و کارهای ساختمانی کاربرد دارد.

12- چنار : چوبی سخت و راست تار، کم دوام، با قابلیت میخ خور خوب، در ساخت مبلمان و غربال، روکش سازی و همچنین ستون معابد و مساجد کاربرد دارد. پرداخت پذیر و با برش بدون پودر. (کارهای ظریف)

13- چوب ساج: چوبی سنگین، روغنی، خوش تراش و زیبا که از آن در ساخت مجسمه های چوبی استفاده می گردد.

14- چوب کاج : چوبی نرم، راست تار، سبک که کم دوام است و زود می پوسد، و از آن برای ساخت جعبه، مبلمان و همچنین کاغذ سازی استفاده می شود.

15- چوب گلابی (امرود) : چوبی سخت و مقاوم با دوام ، راست تار، صاف،سنگین که در ساخت ابزارهای چوبی دقیق (مانند خط کش)، قاب سازی و ادوات چوبی وهمچنین در ساخت مهر (مهر قالب پارچۀ قلمکار) بکار می رود.

16- چوب آبنوس : چوبی بسیار سخت و سنگین بوده که دارای استحکام فراوان می باشد لذا کم یاب و گران می باشد و از آن در ساخت خاتم (به عنوان مثلث های سیاه رنگ) استفاده می شود.

17- چوب توت سفید : چوبی سخت، سنگین، راست تار و بادوام است که در ساخت روکش، ابزار چوبی منزل، خاتم کاری و ساخت سازهای موسیقی کاربرد دارد.

18- چوب سرو : چوبی بسیار نرم و سبک که به آسانی قابل کار کردن و رنگ آمیزی می باشد و از آن بیشتر برای پوشش داخلی دیواره ها در کابین و ساختمان استفاده می شود. (قرمز مایل به قهوه ای)

19- نارون : چوبی محکم، سنگین، مناسب برای هوای مرطوب با نقوش زیبا که از آن اغلب روکش تهیه می کنند و به علت خاصیت خم پذیری برای کارهایی که پیچاندن چوب لازم باشد بکار می رود.

20- چوب ارسی : چوبی سخت، معطر، محکم و قوی که به آسانی خم می شود و زود می پوسد برای مبلمان سازی کاربرد داشته و برای خراطی بسیار مناسب است.

21- چوب انجیلی : بسیار سخت با وزن مخصوص بالاست شکننده بوده و برای ستون معادن و تونل ها و اشیاء مقاوم به سایش (قرقره، دوک نخ ریسی، پاشنۀ کفش) بکار می رود.

22- چوب شمشاد : از چوب های بسیار سخت، متراکم و سنگین و بادوام که در ساخت صنایع دستی و ادوات مهندسی لوازم خانگی کاربرد دارد.

23- ماهون : چوبی نیمه سخت و نیمه مستحکم با سنگینی متوسط که از آن برای ساخت مبلمان گران قیمت استفاده می شود. از جمله زیباترین چوب های جهان است.

24- سرخدار : چوبی سخت و سنگین و مقاوم در برابر حشرات که در منبت کاری، قایق سازی و مصنوعات تزئینی کاربرد دارند.

کیفیت سختی در چند چوب سوزنی و پهن برگ مهم

نام گونه

کیفیت سختی

درجۀ سختی N

نوع درخت

بالزا، بید، برخی از انواع صنوبرها

نمدار، توسکا، غان، لرگ، سفیدار، انجیر

بلوط، راش، ون، ملچ، گردو، اقاقیا

شمشاد، ممرز، انجیلی (انجیری)، زبان گنجیشک

آزوبه، آبنوس، بلوط سبز، کهور، افرا

خیلی نرم

نرم

نیمه سخت

سخت

خیلی سخت

1.5-0.2

3-1.5

6-3

9-6

20-9

پهن برگان

نراد، آپیسآ، کاج امریکائی، سرو

کاج جنگلی، کاج در یایی، لاریکس(ملز)

سرخدار، ارس، رزبین، کندرسر

نرم

نیمه نرم

سخت

2-1

4-2

9-4

سوزنی برگان

کیفیت وزنی در چوب چند سوزنی و پهن برگ مهم

نام گونه

کیفیت وزنی

وزن مخصوص در

نوع درخت

بالزا، صنوبر

نمدار، غان، راش سبک

زبان گنجیشک، بلوط، راش سنگین

ممرز، شمشاد، انجیلی

چوب های مناطق استوائی (مانند کلیستانتانوس)

خیلی سبک

سبک

نیمه سنگین

سنگین

خیلی سنگین

0/5>D

0/5

0/65

0/80

D>1

پهن برگ

کاج زرد

نراد (ساپن)، آپیسه آ

کاج در یایی، کاج جنگلی

ملز

سرخدار، کاج امریکایی

خیلی سبک

سبک

نیمه سنگین

سنگین

خیلی سنگین

0/4>D

0/4

0/5

0/6

D>0/7

سوزنی برگ

کیفیت دوام در برخی از چوب ها

نام گونه

کیفیت دوام

نوع درخت

بلوط، شاه بلوط، نارون، اقاقیا

زبان گنجیشک، غان، افرا، ممرز، توسکا، راش، چنار، بید، صنوبر، نمدار

بادوام

کم دوام

پهن برگ

ملز، سرو، ارس، کاج، سرخدار

آپیسه آ، ساپن (نراد)

بادوام

کم دوام

سوزنی برگ

مهمترین کاربرد چوب ها

انواع چوب های مناسب در ایران	موارد کاربرد	ردیف
افرا، ملچ، آزاد، زبان گنجیشک، گردو، راش، گلابی، گیلاس وحشی	مبل سازی و تزئینات	1
راش، توسکا، چنار، نارون، زبان گنجیشک، تبریزی، اقاقیا، کاج معمولی	نجاری	2
سرخدار، افرا، انجیلی، شمشاد (خراطی)، گردو (قنداق تفنگ)، توت، گلابی، سیب، اقاقیا، نمدار، زیتون	مدلسازی، مجسمه سازی، خراطی	3
تبریزی (خمیر مکانیکی)، نمدار، لرگ، راش، توسکا، افرا	کاغذ سازی	4
صنوبر ها، لرگ، افرا، راش، ممرز	تخته فیبر	5
صنوبرها، لرگ، نمدار، افرا، انجیلی	تخته خرده چوب	6
گردو، افرا، ملچ، راش، توسکا، زبان گنجیشک، تبریزی، صنوبر	تخته چند لایه	7
توسکا (قایق)، آزاد (پارو)	قایق و ساختمان های دریایی (مقاومت در برابر رطوبت)	8
تبریزی (سقف)، نارون (پله)، راش (درو پنجره)، آزاد و رزبین (معدن)، ممرز، انجیلی	ساختمان و معادن	9
کاج ایرانی و توسکا (صندوق سازی)، زبان گنجیشک (حلقه چرخ ملخ هواپیما)، راش (عرابه سازی)، سفیدار، راش و اقاقیا (دسته ابزار)، شمشاد و انجیلی (قرقره سازی)، کاج (بشکه)، راش، ممرز و انجیلی (تراورز راه آهن)، توت و افرا (سازهای موسیقی)، تبریزی (کبریت)، کاج (بشکه)	اجزا و قطعات خاص	10

تعریف چوب

مطالب مشابه :

روش تهيه چند گونه خمير مجسمه سازي

تولید خمیر کاغذ از کاه

کارخانجات صنایع خمیر و کاغذ اترک با سرمایه گذاری2.500.000.000.000 ریالی

صنایع تبدیل شیمیایی چوب( خمیر و کاغذ)

آزمایشگاه خمیر و کاغذ پیشرفته

انواع خمیر نقش برجسته

طرز تهیه کاغذ

تعریف چوب

تاثیر ذرات فاین(Fiber Fines) بر خواص نوری و فیزیکی کاغذ روزنامه تهیه شده از خمیر CMP