آموزش بزرگسالان 2

سن روانی – زیستی : تغییرات تدریجی زیستی که جسم انسان در طول زندگی حاصل می کند عوارض روانی خاصی بر جا می گذارد که رفتارهای انسان را تحت تاثیر قرار می دهند و همزمان با درک این تغییرات جسمی تحولات روانی نیز آغاز می شود مثلا حالات روانی بلوغ که باعث گرایش نوجوان به رفتار مستقل واستقلال طلبی می شود .ولی لازم به ذکر است که این دگرگونی ها ی فیزیولوژیکی وآثار روانی آنها برای نسبت دادن به مرحله خاصی از زندگی درارتباط با عوامل اقتصادی ‘اجتماعی وفرهنگی و عادات بهداشتی فرد مورد مطالعه قرارگیرد . وبا اینکه ظاهر جسمانی فرد یک ملا ک عینی برای تعیین بزرگسالی می باشد ولی خصوصیات رفتاری و روانی مورد انتظار منطبق براین وضع جسمانی ‘ اصولا ذهنی وبیشتر تحت تاثیر عوامل فرهنگی است . سن روانی – عاطفی : یک شخص زمانی از نظر روانی – عاطفی کامل شناخته می شود که بتواند مسئولیتهای خود را در جامعه بر عهده گیرد که این مسئله با موضوع خویشتن پنداری فرد بیستر در ارتباط است تا بر پندارهای دیگران از فرد . از طرف دیگر با بالا رفتن سن ‘ انسان خود را به مرگ نزدیکتر احساس می کند واین امرمی تواند اثرات روانی عاطفی خاصی دارد هم چنان که نوگارتن می گوید : (( زندگی بر حسب مدت زمانی که برای زندگانی کردن باقی مانده است سازمان دهی می شود نه یر حسب مدت زمانی که از بدو تولد طی شده است )) . سن اجتماعی : جامعه برای افراد خود نقشهائی را معین می کند که آنان می توانند و یا بایستی بر عهده بگیرنند . بعضی از نقشهای اجتماعی با شاخصهای سنی معین می گردد که ترکیب آن موقعیت فرد را به عنوان یک عضو بزرگسال جامعه معین می کند . البته گاهی این نقشها با شاخص های قراردادی سن تعارض پیدا می کند و تعارض میان سنین اجتماعی ‘ روانی و زمانی همیشه ممکن است تشخیص ورود به مرحله بزرگسالی را دشوارتر سازد . ویژگیهای روانشناختی بزرگسالان : روانشناسان عقیده دارند اغلب تا همه تجارب ورفتارهای انسان در بزرگسالی توسط فرایندهای روانشناختی تعیین می شوند ویا تحت تاثیر قرار می گیرند لذا این ویژگیها در سه حیطه شناختی ‘ عاطفی و روانی – حرکتی می باشند . در حیطه شناختی موضوعاتی نظیر (( دگرگونیهای حسی و ادراکی ‘ حافظه و فراموشی ‘ هوش و خلاقیت ‘ کنشها وتواناییهای ذهنی )) مورد توجه است . درحیطه عاطفی موضوعاتی نظیر ((هیجانات ‘ انگیزش و دگرگونی شخصیت )) مورد توجه است . ودر نهایت در حوزه روانی – حرکتی مباحث مربوط به (( صفات ویژه جسمانی به خصوص در میان سالمندان مهم تلقی می شود . تفاوت یادگیری بزرگسالان با خردسالان هدف : در تعلیم وتربیت کودکان هدفهای بلند مدت ومیان مدت اهمیت بیشتری دارد ولی بیشتر اهداف بزرگسالان کوتاه مدت است وآنچه که می تواند با نیازهای روزمره ایسان مربوط وبلا فاصله بتواند از آن استفاده کند روش : برای آموزش کودکان معمولا از روشهای تحلیلی وکلی وترکیبی وبرای بزرگسالان از روش ترکیبی وجدیدترین روشی که مرکز فرهنگی آسیا / اقیانوسیه یونسکو اعلام کرده ‘ روش یاددهی ویادگیری مشارکتی است این مرکز معتقد است که اگر موارد زیر رعایت شود ‘ بزرگسالان یاد می گیرند: 1. به تجارب آنها احترام گذاشته شود 2. برنامه درسی به مشکلا تزندگی واقعی آنها بپردازد . 3. در طول یادگیری برای تفکر ومقایسه عمل وتجارب خود فرصت کافی داشته باشد . 4.موفقیتهای خود را د ر امر یادگیری درک کنید . 5. حمایت سایر فراگیران بزرگسال را به دست آورند . 6. امکان ارتباط آموخته های جدید را با آموخته های قبلی به دست آورند . 7. مواد یادگیری برای آنها مفید ‘ جذاب و مناسب باشد . مواد و محتوای آموزشی : اغلب خردسالان سالیان متمادی آموزش می بینند و مطالبی که به آنها تدریس می شود با توجه به دانش و معلوما تی تنظیم می شود که در سالهای گذشته کسب کرده اند ولی برای بزرگسالان به دلیل محدودیتهای زمانی که معمولا با آن رو برو هستند وبا توجه به لزوم برآوردن فوری نیازهای آموزشی آنها ‘ مطالب ومواد آموزشی با ید به طور فشرده تدریس شود . علاوه بر این وجود ارتباط نزدیک میان مواد ومطالب بزرگسالان با تجارب ونوع زندگی آنها اهمیت ویژه ای دارد . برنامه : در آموزش بزرگسالان باید به خوصوصیات آنان توجه شود از جمله : مسولیتهای متعدد خانوادگی ‘شغلی و اجتماعی ‘ برنامه بزرگسالان بر خلاف کودکان بسیار فشرده ‘ منسجم و در ارتباط با مسئله یا مشکل خاصی است زمان ومکا ن : زمان ومکان آموزش رسمی کودکان معمولا مشخص است وفعالیتهای مربوط به مدرسه قسمت اعظم وقت وتلاش کودکان را به خود اختصاص می دهد ‘ولی بزرگسالان در مکانهای مختلف آموزش میبینند ‘ گاه در مدارس ‘ گاه در مزارع ‘ گاه در کارخانه و...... معمولازمان تشکیل اینگونه کلاسها نیز متناسب با اوقات فراغت و بیکاری بزرگسالان تنظیم میشود و آموزش تنها بخش کوچکی از فعالیت های روزانه آنها را تشکیل می دهد . معلم و شاگرد : معلم در آموزش بزرگسالان کسی نیست که فقط به انتقال دانش واطلاعات به ذهن بزرگسالان بپردازد بلکه او راهنما و مشاور بزرگسالان است زیرا آنان بر اثر تجربه درباره موضوعا ت مختلف دانش واطلاعات نسبتا زیادی دارند هرچند بیسوادند و سر کلاس درس حضورنیافته اند پس معلم باید ازاین اطلاعات استفاده کند و با ایجاد بحث گروهی درکلاس آنان را برای پذیرش اطلاعات جدید آماده سازد او در واقع بزرگسالان را یاری میکند تا دانش تازه را فرا گیرد و مثل معلم کودکان رهبری آنها را به عهده ندارد و رابطه او با کلاس بیشتر رابطه افقی است تا عمودی . ضعف بینایی وشنوایی : راجرز در این زمینه در کتاب یادگیری بزرگسالان تحقیقاتی را انجام داده که براسا س آن انسان در سن 10سالگی به بهترین وجه فعالیت می کند وتا سن 20سالگی این توانایی به قوت خود با قی می ماند اما پس از آن دچار نقصان می شود که اوج این نقصان در سن 40 سالگی اتفاق می افتد به صورتی که توانایی فرد برای دیدن جزییات کاهش می یابد وهمچنین از سرعت دیدن کاسته می شود اما دور بینی ونزدیک بینی افراد افزایش می یابد واما در مورد قوه شنوایی نیز چنین نقصانی دیده می شود به طوری که شنوایی انسان در سنین 15و16سالگی به بهترین وجه فعالیت میکند وپس از 20سالگی رو به کاهش می رود به طوری که در فاصله سنین 20تا40 سالگی توانایی فرد در شنیدن ارتعاشات صدای بم حدود 10%کاهش می یابد علاوه بر این سرعت شنیدن وواکنش افراد نیز با افزایش سن کاهش می یابد حال با نا توانی بزرگسالان در دیدن وشنیدن که معمولا درنیمه دوم زندگی پدید می آید درکاهش میزان اعتماد به نفس بزرگسالان تاثیر بسزایی دارد که هنگام انتخاب روش تدریس توجه به این نکات ضروری است . خصوصیات اجتماعی بزرگسالان : 1) وسعت تجربه 2) داشتن مسئولیتهای مختلف 3) محدودیتهای زمان وفشارهای ناشی از تراکم وظایف 4) تفاوت در نیازهای اجتماعی بزرگسالان 5) آزادی عمل در ترک تحصیل 6) آمادگی بزرگسالان برای تطبیق با شرایط ومعیارهای اجتماعی خصوصیات فردی ویادگیری بزرگسالان : 1) انگیزه 2) اضطراب 3) درک بزرگسالان از خویشتن 4) حافظه 5) هوش 6) یادگیری انگیزه : ازعوامل مهم یادگیری است محرکی که شخص را برای رسیدن به هدف واداربه فعالیت میکند و همچنین مقدمه وپایه یادگیری هرگونه تغییر حا صل در رفتار ودانش ومهارتهای بزرگسالان است . آموزش بزرگسالان از نظر انگیزش با کودکان متفاوت است بسیاری از بزرگسالان خود محرک خویشند و به این دلیل در کلاس شرکت میکنند که میخواهند. آنها چون درتصمیم گیریشان موثرند دارای انگیزه یادگیری قویتری هستند درحالی که بسیاری از کودکان درمقایسه با بزرگسالان به دلیل اجباروعدم میل و رغبت درانتخاب کلاسها انگیزه بسیاری کافی برای فراگیری ندارند . اضطراب : اغلب بزرگسالان هنگام شرکت در کلاسهای آموزشی دچار نگرانی میشوند که دلیل عمده این نگرانی آن است که آموزش را فعالیتی می دانند که به کودکان و نوجوانان اختصاص دارد عامل د یگری که باعث نگرانی بزرگسالان میشود تضادی است که معمولا بین اطلاعات و معلومات گذشته آنها با دانش یا مهارتهای جدید وجود دارد . درک بزرگسالان از خویشتن : با با لا رفتن میزان رضا یت بزرگسالان از هویت ‘ شخصیت و رفتار خود ‘ ویژگی های جسمانی ‘ روابط خصوصی ‘ خانوادگی ‘ اجتماعی ‘ معتقدات اخلاقی و مذهبی و مکانیزم های دفاعی خویش ‘ آموزش و یادگیری نیز در نظرشان ارزش بیشتری پیدا میکنند از جمله : بر اثر علاقه و توجه بزرگسالان به یادگیری ‘ قدرت تحمل مشکلات و ابهامات آموزشی ‘ خلاقیت و قبول مسئولیت در آنان افزایش می یابد به طوری که در آموزش خویش پیشقدم می شوند وبه تعلیم وتربیت به مثابه فرایندی توجه می کنند که در زندگی مفید وبا ید به طور مداوم کسب شود . حافظه : از لحاظ ادراک حسی از قبیل دیدن ‘ شنیدن واحساس کردن افراد مسن نسبت به کودکان ونوجوانان از توانا یی کمتر ی برخوردارند واین تواناییها در آنها کندتر وبا دقت کمتری انجام می شود ولی بزرگسالان با تجارب وسیعتر که دارند میتوانند اطلاعات جدید رادر حافظه کوتاه مدت وبلند مدت خویش آسا نتر طبقه بندی کنند به عبارت دیگر حافظه کوتاه مدت بزرگسالان در مقایسه با کودکان ونوجوانان درباره اطلاعات جدید سختگیر تراست وباید با دید انتقادی بیشتری آنها را مورد ارزیابی قرار داد وچنانچه بین آنها وتجربیات گذشته تضادی احساس شود ذهن از پذ یرفتن دانش جدید خودداری می کند واین امر از نکات منفی یادگیری وحافظه بزرگسالان محسوب می شود . هوش : با توجه به اینکه اغلب آزمونهای هوشی بر اساس ویژگیهای کودکان ساخته شده از این رو سوالات زیادی درباره مطالب درسی در آنها یافت میشود که تا حد زیادی بر دانش وحافظه فرد متکی است حال آنکه ممکن است بزرگسالان بسیاری از مطالب درسی را فراموش کرده باشند یادگیری : یادگیری پایه واساس رفتار هر فرد است ومنحصر به سنین خاصی نیست البته موضوعی که در یادگیری بزرگسالان وکودکان حائز اهمیت است تفاوت قا ئل شدن میان توانایی وکیفیت یادگیری با سرعت یادگیری است بطوری که با بالا رفتن سن توانایی وکیفیت یادگیری در بزرگسالان کاهش پیدانمی کند ولی سرعت یادگیری بر اثر افزایش سن نقصان می پذیرد اگر گاه مشاهده می شود که بزرگسالان در مقایسه با کودکان دیرآموزند یکی از دلایلش این است که علاقه لازم را برای فراگرفتن مطالب مورد تدریس ندارند یا اینکه براثر تجارب گذشته خویش ونظر منفی که به آموزش دارند به این باور رسیده اند که با یادگیری بیشتر تغییر قابل ملاحظه ای در زندگیشان به وجود نخواهد آمد . مسئله رقابت عامل دیگری است که با یادگیری رابطه مستقیم دارد در حالی که رقابت میان کودکان بین فردی یا برون فردی است و حالت مقایسه ای با فرد دیگر دارد درآموزش بزرگسالان به صورت درون فردی است وهرکس بر اساس مهارتها وتواناییهای شخصی وشرایط آموزشی گذشبسم الله الرحمن الرحيم عنوان پروژه : رويكردهاي آموزش بزرگسالان مقدمه: همانطور كه مي دانيم رويكردها و روشهاي آموزش بزرگسالان در كشورهاي مختلف متفاوت است و در تمام كشورها روشي همسان براي آموزش بزگسالان نيست واين موضوع ازدولحاظ مورد برسي قرار مي گيرد. از نظر رويكردهايي كه در تمام كشورها براي ارائه برنامه آموزش بزرگسالان با توجه به شرايط امكانات اقتصادي، اجتماعي،نظامي،سياسي و فرهنگي و با توجه به راهبردهاي برنامه ها و نيازمندي ضايع،كشاورزي و خدمات مورد نياز انتخاب مي كنند از نظر روشهايي كه به صورت اختصاصي است براي تامين و رسيدن به اهداف ويژه درسي و عيني است بهره مي گيرد كه شامل برناه ريزي درسي، تدوين و محتواي وشيوه تدريس كه با ساختار زبان هر كشور است از يك طرف براي آموختن (خواندن و نوشتن)و از جهت ديگر براي دانش و مهارتهاي موردنياز آنهااست.(حساب كردن،مهارتهاي علمي و فني) نظريه اكتشافي برونر: برونر يكي از نظريه پردازان معاصر يادگيري شناختي است يادگيري راپردازش فعال اطلاعات و كشف مجدد مي داند او كل فآيند تدريس را تاكيد مي كند و يادگيرنده هم بخشي از آن به حساب مي آيد. از ديدگاه شناختي يادگيري صرفا ايجاد تغيير در ساختار شناختي و فرايندهاي شناختي است (باز شناسي ، ياد آوري ، خودآگاهي ، فكر كردن ، خلاقيت . . . ) . به نظر برونر تغيير در ساختار شناختي از طريق اكتشاف صورت مي گيرد و از نظر او اكتشاف يك نوع تفكر است برونر شرايطي را براي تشخيص فرايند اكتشاف تعيين كرده كه عبارتند از: آمادگي و تمايل طبيعي به مجموعه فكري و پاسخ به شرايط جديد واكنش نشان دادن به شيوه خاص ميزان برانگيختي ، هيجان و آگاهي يادگيرنده: دربرخورد اول فرد با موضوع جديد با نوعي بهت زدگي همراه است كه در مرحله اول تفكر محسوب مي شود و يادگيرنده بر اثر بهت زدگي احساس خلاء مي كند. اشتياق فرد به پر كردن خلاء و يافتن راه حل منجر مي گردد. تنوع اطلاعات و شرايط يادگيري : با ايجاد شرايط متنوع توسط معلم علاقه يادگيرنده براي آموختن افزايش مي يابد هم در تدوين محتوا و هم در ارائه آنرابه يادگيرندگان بزرگسال بايد تنوع زيادي بوجود آورد. فرصت براي توسعه وتصميم اصول ، اصلاح راهبردها و رويكردهاي اكتشافي: از طريق فرصت براي يادگيرنده باعث مي شود كه راهبردها و رويكردهاي قبلي خود را در جريان اكتشاف اصلاح كند. فراهم كردن زمينه هاي مشاركت فعال با گروه : ‌پي بردن (فراگير) يادگيرنده به اهميت و ارزش كار جمعي در نظر برونر فرايند يادگيري اكتشافي از نتيجه آن مهم تر است اين نظريه بيشتر فرايند- مدار است تا نتيجه- مدار به اين دليل كه به نظر وي چگونگي يادگيري مهم تر از موضوع يادگيري است. انتقادهاي كه به نظريه برونر وارد شد،كه عبارتنداز: مسئوليت معلم درقبال ياد گيري شاگردان ازميان مي رود – به دليل نبودن آموزش مستقيم معلم احساس شكست نمي كند و وقتي ضرورت آموزش به همه شاگردان در كلاس نباشد ما نمي توانيم مانع فعاليت دانش آموزان فعال تر در كشف زود هنگام موضوع شد و اين باعث حروم شدن اكثيرت براي اكتشاف موضوع مي شود. نظريه ي نولز: نولز در عرضه نظريه خود به عنوان آندراگوژي درباره آموزش بزرگسالان معروف است وي در اين نظريه معتقد است كه بزگسالان به دليل بلوغ ذهني افرادي كه خود رهبر يا خود فرمان هستند و قادرند خودشان مسئوليت يادگيري خود را به عهده گيرند . آندراگوژي عبارت است از: هنر علم كمك به بزرگسالان براي يادگيري پداگوژي عبارت است از: هنر و تعليم و تربيت كودكان تفاوت هاي آندراگوژي با پداگوژي: يادگيرنده بزرگسال خود- رهبر است تجربات قبلي او منبعي براي يادگيري است آمادگي براي يادگيري در بزرگسالان به طور مرتب به سوي وظايف اجتماعي گرايش دارد. نگرش بزرگسالان به زمان بيشتر متوجه حال است به همين دليل آموزش بزرگسالان به جاي آنكه محتوا - محور باشد مشكل- محور و عملكرد در محور است. خود پنداري وتصور بزرگسالاناز خود روشنتراز كودكان است و خود را مسئول زندگي خود مي دانند. بزرگسالان بيشتر آمادگي يادگيري چيزي را دارند كه به آنها نيازمندند. نظريه مزيرو: جك مزيرو پيشگامان نظريه تحول در آموزش بزرگسالان است و معتقد است كه هر كس در ذهن خود تصويري از واقيت دارد كه اين تصوير محصول منابع ( مختلف ) اجتماعي و فرهنگي است كه در امتداد يك راه تكامل براي بازسازي ديدگاههاي خود براب ايجاد درك و فهم معاني است هرگاه ديدگاه فرد با تجربات قبلي شخص هماهنگ نباشد فرد دگرگون مي شود و تحول پيدا مي كند و بحران اصلي زندگي زماني است كه اين نا هماهنگي و عدم توازن بروز مي كند ( آشكار مي شود ) و وقتي يك ديدگاه معني دار نتواند با شرايط جديد هماهنگي پيدا كند تحول ضرورت پيدا مي كند يادگيري و موقيت يادگيري فراهم مي شود. يادگيري آزاد ساز عبارت است از : فاصله گرفتن از خواسته هاي نفساني و فشارهاي محيطي كه انتخابهاي منطقي انسان را محدود مي كنند. و اين به اين معنا استكه انسان پس از آگاهي عميق از چراي و چگونگي ساختار رواني - فرهنگي خود مي تواند اين ساختار را نو سازي مي كندبه صورتي كه بتواند تجربه ها وادراكات جديد خود را به صورت جامع و دقيق هماهنگ كند. تعريف يادگيري از نظر مزيرو : فرآيند معني بخشيدن به تجربات بر پايه دانش و تجربه قبلي كه به تعبير جديد منتهي مي شود. رويكرد ، تعريف ومفهوم سواد آموزي : دركل باسوادي وبي سوادي از دو ديدگاه ريشه مي گيرد، ديدگاه اول همان ديدگاه سنتي است كه منظور از سواد همان سه مهارت اصلي خواندن،نوشتن وحساب كردن است. ديدگاه دوم ديدگاه جديد ونويني است كه منظور از سواد توانايي وآمادگي افراد براي مشاركت درسرنوشت خود وپيشرفت جامعه مي باشد كه مهارتهاي خواندن ،نوشتن وحساب كردن تنهاوسيله براي رسيدن به اهداف مي باشد. سواد عبارت است از توانايي خواندن و نوشتن يك نامه ساده بر هر زباني كه تشخيص تكلم مي كند (كميسيون كارشناسان سازمان ملل متحد 1948 ) با سواد كسي است كه مطالبي را كه مي خواند درك كند و بتواند وقايع ساده زندگي خود را بنويسيد كسي كه فقط خواند بداند شبيه با سواد نيمه با سوادشناخته مي شود ( كميسيون كارشناسان سازمان ملل متحد 1951 ) با سواد كسي است كهپس از كسب مهارت و معلومات اساسي بتواند به وسيله آن در كليه فعاليت هاي اجتماعي كه مستلزم داشتن آن مهارت هاست ، به نحومؤثري شركت جديد و با استفاده از توانايي هاي خواندن ، نوشتن و حساب كردن براي رشد خود و جامعه اش گام بردارد ( گزارش كميته بين المللي كارشناسان آموزش سواد 1964 ) به قول فرير 1975 : بي سوادي يكي اركان فرهنگ سكوت است و به صورت جبران نا پذير افراد و جوامع را خاموش مي كند رويكرد سواد آموزي دركشورهاي مختلف به گونه هاي مختلف مورد استفاده قرار مي گيرد اما درسالهاي اخير دو رويكرد سواد آموزي كاركردي يا سواد آموزي كار ساز و سواد آموزي مبتني بر آگاه سازي اهميت قابل قبولي در زمينه سودا آموزي دارد . سواد آموزي كاركردي يا كار ساز: در واقع آموزش مهارت هاي خواندن و نوشتن جزي از اهداف گسترده ي آموزشي است كه دستيابي به آنها انسان را در ايجاد تحول مطلوب در محيط زندگي و دگرگوني شرايط فرهنگي كمك مي دهد. اين نوع سواد آموزي رويكردي جديد و واقع بينانه است و مهمترين و نخستين هدف آن آموزش حرفه اي است و در مورد گروهها به نسبتا همگون شاغلين بي سواد اجرا مي شود . هدف سواد آموزي كاركردي شكوفايي شخصيت فرد، تامين زندگي بهتر و ايجاد جامعه اي پويا تر است . (مركز ملي آموزش بزرگسالان 1348 ) مهمترين مشخصه سواد آموزي كاركردي اين است كه بر پايه كار آموزي حرفه اي پايه گذاري مي شود و در راه افزايش توليد و رسيدن به مشاركت اجتماعي به كار مي رود. اصول سواد آموزي كاركردي: اصل كاركردي يا كاربردي اصل انتخابي بودن اصل مشاركت اصل پيوند آميزي اصل فشرده بودن اصل ارتباط اصل تداوم اصل تنوع هدفهاي سواد آموزي كار كردي : الف : هدفهاي عمومي : شامل تمام دوره هاي آموزشي و گروه هاي تحت پوشش است كه مباني عمده اي از برنامه ها، محتوا و مواد آموزشي را شامل مي شود . هدفهاي عمومي در سطح فردي شامل آگاه سازي افراد با موقعيت انساني ، نيازها و مسائل محيط زندگي و اجتماع خود از يك جهت ، گسترده كردن ديد و پرورش توانايي مشاهده و تفكر منطقي از جهت ديگر در سطوح اجتماعي شامل آماده سازي افراد براي پذيرش و ايفاي نقش فعالتر و مؤثر كه در حركتهاي جامعه محلي و جلوه هاي گوناگون زندگي اجتماعي و ملي است . ب : هدفهاي اختصاصي : برنامه هاي سواد آموزي كاركردي در ارتباط گروه هاي مختلف زن ، مرد ،شهري ، روستايي و بخشهاي مختلف كار و اشتغال و درگروه هاي سني مختلف از ويژگي هاي خاصي برخوردار است بر اساس نيازهاي محسوس و شناخته شده گروه هاي مختلف از و بود ونبود برنامه هاي عمران و توسعه در منطقه و نحوه ي پيش بيني شده مشاركت مردم معين مي شود ج : هدفهاي ويژه ي سواد آموزي : آموزش مهارتهاي خواندن ، نوشتن و حساب كردن از اهداف ويژه سواد آموزي در اين رويكرد از اهداف اصلي است . روش سواد آموزي آگاه ساز اين روش توسط پائولوفرير ابداع شد. بخاطر تأثير مثبت اين روش دولت وقت او را تبعيد نمود اساس كار پائولو :‌ 1- بحث درباره پديده استعمار (فرهنگي – سياسي – اقتصادي)‌ 2- آگاهي توده مستضعف در جريانهاي استعماري و استثماري داخلي 3- آموزش خواندن و نوشتن مرحله اي است براي تصميم گيري و تقسيم قدرت جامعه 4- با خواندن ، در بي سوادان ايجاد تغيير در نقش خود مي كند (تغيير در فرهنگ جامعه) 5- روش آموزش سقراطي 6- در اين روش از كلمات مولد استفاده مي كند (از ميان كلمات انتخابي مي باشد) مراحل مختلف سازماندهي و اجراي روش آگاه سازي مراحل : 1- گردآوري لغات 2- انتخاب و طبقه بندي كلمات الف) توجه به سيلابهاي يا همان 3- ايجاد شرايط و موقعيت آموزشي بخشهاي كلمات 4- تنظيم كارتهاي راهنماي تدريس ب) توجه به ويژگي فونوتيكي كلمات 5- تنظيم كارتهاي «كلمات مولد» ج) توجه به معاني عيني كلمات 6- تهيه وتدارك لوازم كمك آموزشي 7- مرحله اصلي يا عملي سواد آموزي رويكرد آموزش مداوم 1- ساخت و تركيب برنامه هاي آن بسيار متنوع 2- با شرايط اقتصادي – اجتماعي و فرهنگي افراد تطبيق دارد . 3- زمان خاصي ندارد 4- روشهايي ساده مي باشد كه همه افراد بتواند استفاده كنند. 5- جريان يادگيري بصورت مادام العمر مي باشد. 6- با تغيير و تحول جامعه هماهنگ و سازگار مي باشد. 7- مسئله اي بنام مردودي و موضوعي بنام فارغ التحصيلي ندارد. اهميت و ضرورت آموزش مداوم 1- سرعت ومداومت تغيير در زمينه هاي مختلف : الف) جهان هستي ثابت و در حال بودن ب) بصورت متغير و در حال شدن 2- مسائل مربوط به جمعيت 3- واقعيت هاي سياسي 4- تكامل معلومات علمي و تكنولوژي با مشكلاتي روبرو است كه عبارتند از : الف) محدوديت در سرعت يادگيري ب) سرعت زياد تغييرات در علم و فناوري 5- استفاده از اوقات فراغت عوامل موثر در انتخاب روشها 1- عوامل مربوط به يادگيرندگان : الف) تنوع يادگيرندگان ب) نظام ارزشي بزرگسالان و نحوه نگرش آنها ج) شيوه هاي مختلف زندگي بزرگسالان 2- عوامل مربوط به معلمان :‌ الف) توانايي اداره بزرگسالان ب) توانايي شناخت و قبول بزرگسالان ج) تمايل به نوآوري روشهاي نو و كنار گذاشتن روشهاي نامطلوب د) ميزان تسلط به روشها و فنون تدريس 3- عوامل مربوط به مديران : الف) شناخت و ايجاد الگوهاي رهبري مناسب ب) توانايي لازم براي بدست آوردن مواد آموزشي و كمك آموزشي ج) توانايي ايجاد محيط فيزيكي آموزشي و احترام به يادگيرندگان بزرگسال ته اش سنجیده می شود نه در مقایسه با فردی دیگر . مقدمه ای بر آموزش بزرگسالان در آغاز قرن بیستم اکثر مردم جهان از آموزش و پرورش رسمی محروم بوده اند جمعیت جهان در کشورهایی زندگی می کردند که اقتصاد آنها متکی بر کشاورزی بود و تحولات تربیتی انجام یافته در قرون گذشته اثر چندانی بر آنان نگذاشته است هفتاد درصد از جمعیت بالای پانزده سال جهان اگرچه در دهه های اخیر آموزش و پرورش از جهات مختلف نظیر افزایش تعداد دانش آموزان تعداد معلم و میزان بودجه به پیشرفتهایی نایل شده است . ولی در حال حاضر نیمی از جمعیت بزرگسالان جهان را بیسوادان تشکیل می دهند. در کشورهایی که بیسوادی آن درصد قابل ملاحظه ای از بزرگسالان را تشکیل می دهند میزان فقر جهل و بیماری بیشتر است تا آنجا که معمولاً درصد بیسوادی یکی از نشانه های بازر رشد یا عقب ماندگی یک جامعه محسوب می شود. بیسوادی و عدم آگاهی ، اصول برابری و تساوی افراد بشر را به خطر انداخته است و زمینه را برای طبقاتی شدن جامعه، که خلاف اصول انسانی وامهی است فراهم می کند. یکی از راههایی که از طریق آن می توان از پایمال شدن حقوق حقه انسانها در سطح جهانی در یک کشور و حتی یک جامعه جلوگیری کرد گسترش آموزش وپرورش در همه ابعاد است سواد آموزی و آگاه سازی افراد ، رکن اساسی آموزش و پرورش محسوب می شود. تعریف موضوع : 1- آموزش بزرگسالان : آموزش بزرگسالان فعالیتی است سازمان یافته به منظور ایجاد جامعه در حال یادگیری از طریق انتقال دانش ، ارزش ، مهارت روز آمد به بزرگسالان ، تا بتوانند در جهت تکامل و تعالی حرکت کنند و در سرنوشت جامعه خود از لحاظ اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی مشارکت فعالانه داشته باشند. بنا به تعریفی که از آموزش بزرگسالان شده است آموزش بزرگسالان فعالیتهای آموزشی سازمان یافته ای است که برای بزرگسالان تدارک می بینند که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم . 1- سواد آموزی: شکل مهم و ویژه آن خواندن ، نوشتن و ریاضیات پایه است ، اساس آموزش این مواد اساسی و آموزش بزرگسالان است. • اهداف سود آموزی : 1- فراهم کردن آموزش ابتدایی و امکانات و مهارتهایی که در طول دوره جوانی و نوجوانی از محروم بوده اند. 2- افزایش و توانایی افراد برای شرکت در برنامه های اجرایی دولت 3- تهیه برنامه هایی که کمک به گسترش فکری بزرگسالان بکند. 4- افزایش اعتماد به نفس از طریق افزایش آگاهی 5- افزایش آگاهی شهروندان نسبت به حقوق ، وظایف و مسئولیتها 6- گسترش توانایی های بزرگسالان برای حل مسائل و مشکلات شخصی و اجتماعی 7- بالا بردن سطح آگاهی بزرگسالان در زمینه مصالح جامعه و علاقمندی آنها به مشارکت در تصمیم گیری 8- آگاهی بزرگسالان به مهارتها، استعدادها و همچنین به ناتوانیها و کمبودهای خود. 2- آموزش فنی و حرفه ای : در این نوع آموزش افراد را برای شغل و حرفه خاص آماده می کند و همچنین آگاهی و دانششان را درباره پیشرفتها و نوآوریهایی که در زمینه حرفه آنان صورت می گیرد بالا می برد. اهداف آموزش حرفه ای 1- مجهز کردن بزرگسالان به مهارتهای لازم برای امرار معاش 2- فراهم کردن نیروی انسانی لازم برای پیشبرد اهداف اقتصادی و صنعتی کشور 3- تحقق مساوات اجتماعی وتساوی حقوق آموزش حرفه ای دارای پنج رکن است که شامل موارد زیر می باشد: الف) برنامه ب) وسایل و لوازم از قبیل ساختمان و محل مناسب برای کار و آموزش، لوازم فنی و حرفه ای ، کتاب مواد اولیه و مواداولیه و مانند آن ج) معلم با تجربه و متخصص در رشته های فنی و حرفه ای د) بزرگسالانی که واجد شرایط و دارای معیارهای لازم باشند. ه) بودجه مورد نیاز 3- آموزشهای تکمیلی: برنامه های آموزشی برای افرادی است که از تعلیمات ابتدایی و حرفه ای بهره کافی نگرفته اند و یا خواهان اطلاعات جدید در زمینه های مختلف برای تکمیل دانش و مهارت های خود هستند. 4- برنامه های آموزشی در زمینه بهداشت: رفاه و زندگی خانوادگی ، شامل مباحثی درباره اقتصاد و بهداشت خانه و خانواده ، نگهداری کودک ، روابط افراد در خانواده ، سلامتی و تندرستی و غیره ... 5- برنامه های سیاسی ، اجتماعی ، مذهبی : و ایدئولوژیک که شامل کلیه مباحث آموزشی درباره دولت جامعه، سیاست، روابط اقتصادی ملی و بین المللی و مانند آنهاست. 6- آموزشهایی که برای ارضاء نیازهای روانی: سرگرمی و صرف اوقات فراغت و افزایش وسعت دید و بهبود نگرش بزرگسالان به زندگی و جهان تدارک می شوند این آموزشها بیشتر جنبه ذهنی و تاطیف عواطف و احساسات دارند مانند آموزشهای هنری، ادبیات ، فرهنگ مردم و مواردی نظیر آن. آموزش غیر رسمی در آموزش غیر رسمی تربیت را به دو قسمت تقسیم کرده است: 1- غیر عمدی 2- عمدی تربیت عمدی: نیز به نوبه خود دارای دو نوع تقسیم بندی است : 1- رسمی 2-غیر رسمی منظور از تربیت رسمی تربیتی است که شکل معین و قراردادی پیدا کرده است و دارای نظام ، قوانین و مقررات ، برنامه ، روش ، محتوا، زمان، مکان و بالاخره هدف مشخص و از پیش تعیین شده است و منتهی به دریافت مدرک یا گواهینامه می شود تربیت رسمی بیشتر از طریق نهادهای خاص انجام می شود عمده ترین هدف آن آماده کردن فرد برای زندگی اجتماعی و بزرگسالی است که شامل دوره خاص از زندگی انسان تفاوت آموزش رسمی و غیر رسمی آموزش غیر رسمی و اهمیت آن هنگامی مورد توجه قرار گرفت که بحران نظام آموزش رسمی به مثابه یک بحران بنیادی و جهانی اعلام شد و نروم بازنگری و بازاندیشی و تفسیر در مفهوم ، روش ، ساختار و سازماندهی آموزش رسمی به طور جدی مطرح شد. آموزش غیر رسمی بیشتر در جهت پاسخگویی به بحران بالا توسط عده ای از متخصصان و پژوهشگران تربیتی عنوان شد. آموزش غیر رسمی در برابر آموزش رسمی قرار ندارد و یا رقیب آن تلقی نمی شود بلکه آموزشی است که از آن برای پر کردن خلاء های موجود در نظام آموزشی جامعه بهره گرفته می شود تا بتواند رسالت خود را کامل تر کند و تحویل یابد . آموزش رسمی بیشتر توسط نهادها متمرکز دیوان سالار، محافظه کار، نخپه پر و وی بهره از مشارکت مستقیم و موثر مردم در آمده است. آموزش غیر رسمی باید به صورت یک نظام موازی با آموزش رسمی فعالیت کند یک نظام وابسته به آن زیرا آموزش رسمی و غیر رسمی معمولاً از نظر چگونگی تحت نظارت قرار گرفتن، تشکیلات نهادی هدفهای آموزشی و همچنین گروههایی که از این نوع آموزش برخوردار می شوند با یکدیگر تفاوت دارند این دو نوع آموزش گاه در برنامه های مشترکی که ویژگیهای مهم آنها را با هم می آمیزد پیوند می خورند. • آموزش مداوم آموزش مداوم موضوعی است که امروز موجبات اشغال فکری بسیاری از متخصصان تربیتی را فراهم کرده و مورد بحث در مجامع تربیتی بین المللی است. به این ترتیب آموزش مداوم یک اصطلاح برای آموزش بزرگسالان شامل تمام فرایند تربیت هم از لحاظ فردی و هم از لحاظ اجتماعی تلقی می شود. آموزش مداوم در آغاز ادامۀ آموزش و پرورش قبلی افراد تلقی می شد اینک مظهر پیوند جامع همه اشکال ، جلوه ها ، و لحظات فرایند تربیت است به طور کلی مفهوم آموزش مداوم کلیۀ جنبه های آموزش و پرورش و محتوای آن را شامل می شود که تمام آن پیش از حاصل جمع تخشهای تشکیل دهندۀ آن است در هر نظام آموزشی هیچ جزء پایداری نیست که ، از دیگر اجزاء ، مادالعمرنباشد . به عبارت دیگر آموزش مداوم نظام آموزشی خاصی نیست . بلکه اصلی ، است که طرح جامع آموزش برمبنای آن ایجاد شده و بنابراین باید زمینه پیشرفت و توسعۀ هریک ازاجزای تشکیل دهندۀ نظام تربیتی باشد . ضرورت آموزش بزرگسالان در زمینه ی ICT ضرورت ونقش آموزش در بهسازی نیروی انسانی آموزش ضمن خدمت دلایل نیاز به آموزش با توجه به آنچه ذکرشد می توان عواملی راکه آموزش کارکنان راضروری ساخته است به قرار ذیل بسته بندی کرد. شتاب فرایند ، علوم بشری در تمام زمینه ها پیشرفت روزافزون تکنولوژی پیچیدگی سازمان به دلیل ماشینی شدن تغییر شغل یا جاته جایی شغلی روابط انسانی و مشکلات انسانی ارتقاء وترفیع کارکنان اصلاح عملکرد شغلی کارکنان جدید الاستخدام بهره وری کاهش حوادث کاری نیازهای تخصصی و حرفه ای نیروی انسانی تاريخچه سازمان تربيتي، علمي و فرهنگي سازمان ملل متحد که به‌طور خلاصه يونسکو ناميده مي‌شود يکي از سازمان‌هاي تخصصي وابسته به سازمان ملل متحد است که در اول نوامبر سال 1945 درست هنگام پايان جنگ جهاني دوم كنفرانس بزرگي در لندن تشكيل شد. در اين كنفرانس نمايندگان 37 كشور شركت كردند. فرانسه و انگلستان به عنوان دو كشوري كه بيشترين صدمات را از جنگ تحمل كرده بودند، پيشنهاد كردند سازماني با هدف نهادينه ساختن فرهنگ صلح به معناي واقعي كلمه تأسيس شود. از نظر آنان سازمان جديد بايد در راه «همبستگي فكري و اخلاقي بشريت» خدمت كند و مانع از وقوع جنگ جهاني ديگر شودوباهدف پيشبرد صلح و رفاه همگاني در جهان از طريق «همكاري» ميان ملتها تأسيس شد. اهداف كلي يونسكو: وظايف سازمان: 1-تسهيل تبادل آزاد ميان رهبران آموزشي، فرهنگي و علمي كشورها 2-مبادلة آزاد عقايد و اطلاعات ميان مردم و متخصصين از طريق مدارس، دانشگاه‌ها و ساير مؤسسات آموزشي و پژوهشي 3-تدوين و توزيع برنامه‌هاي آموزشي و فرهنگي متناسب با نيازهاي كشورها 4- حفظ جنبة غير دولتي سازمان مجامع يونسكو: اين مجامع در برگيرنده دولتها، كميسيونهاي ملي، نمايندگان پارلمانها، NGOs و مؤسسات ديگر مي‌باشند. در ميان اين جوامع همچنان مي توانيم رسانه‌هاي جمعي ، مدارس، مؤسسات علمي فرهنگي، سهامداران بخشهاي خصوصي و گروهي از مؤسسات سازمان ملل را جاي دهيم. حوزه هاي موضوعي يونسكو: آموزش تربيت بدني و ورزش علوم طبيعي علوم اجتماعي و انساني فرهنگ ارتباطات و اطلاعات موضوعات خاص ساختار و تشكيلات يونسكو: ماموريتهاي يونسكو پيشبرد ، انتقال و سهيم شدن در دانش مطالعات دورنگرانه تعيين معيارها كارشناسي مبادله اطلاعات تخصصي برنامه هاي يونسكو: هدف كلي رسالت سازمان اهداف استراتژيك برنامه هاي ميان مدت فعاليتهاي اصلي در ايران: آموزش: 1) همکاري در تدوين نخستين سند سياست ايران در زمينة آموزش فراگير و تأسيس دفتر آموزش براي همه؛ 2) دو اجلاس منطقه‌اي آموزش براي همه در سطح وزراي آموزش و پرورش در اسلام آباد (2003) و اصفهان (2006)؛ 3) تدوين الگوي برنامه‌ريزي آموزشي در سطح ملي و استاني (ANPRO-Iran)؛ 4) همکاري در تأسيس دبيرخانة ملي آموزش براي توسعة پايدار در وزارت آموزش و پرورش؛ 5) راه‌اندازي و تجهيز مرکز پژوهشي فرهنگيان بم (BTRC)؛ 6) تأسيس مجتمع آموزشي نمونة بم (BMSC) از طريق مشارکت ملي و بين المللي؛ 7) آموزش پيشگيري از اچ آي وي/ ايدز، تربيت بدني و مهارت‌هاي زندگي 8) مديريت بحران در آموزش و پرورش؛ 9) ارزيابي ميان‌دوره‌اي اجراي برنامة آموزش براي همه (EFA)؛ 10) اجراي آزمايشي برنامه آموزش فراگير در مجتمع آموزشي نمونة بم. اهداف توسعه هزاره 1-كاهش گرسنگي و فقر شديد به نصف 2-دستيابي به آموزش ابتدايي همگاني 3-توانمند سازي زنان وحمايت از برابري زنان ومردان 4-كاهش ميزان مرگ ومير كودكان كمتر از 5 سال به دوسوم 5-كاهش ميزان مرگ ومير زنان در هنگام زايمان به سه چهارم 6-جلوگيري از گسترش بيماريها، مخصوصا" ايدز ومالاريا 7-تضمين امكان تداوم ا زنظر محيط زيست 8-ايجادمشاركتي جهاني براي توسعه ، با هدفهايي براي كمك ، تجارت و كاهش بدهي جايگاه ايران در زمينه توسعه انساني: سال 2005 از بين 177 كشور رتبه 99 سال 2006 از بين 177 كشور رتبه 96 سال 2008 از بين 177 كشور رتبه 94 ملزومات دستيابي به ارمانهاي توسعه هزاره: 1-تاكيد بر راهبري توسعه هر كشور از سوي خود آن كشور 2-نياز به الگوهاي رشد اقتصادي جامع تر براي پيشبرد آرمان هاي توسعه هزاره 3-برخورداري زنان و دختران از فرصت هاي بهتر 4-ضرورت سرمايه گذاري هدفمند در بهداشت و آموزش، آب آشاميدني سالم و سيستم فاضلاب و نيز آموزش كارشناساني كه بتوانند به طور حرفه اي اين خدمات را مديريت كنند 5- افزايش حمايت هاي اجتماعي و پديد آوردن فرصت هاي شغلي 6-گسترش دسترسي به انرژي مورد نياز و نيز توسعه سوخت هاي كم كربن 7-اهميت حياتي پيشبرد تجهيز منابع داخلي براي شتاب بخشي در دستيابي به آرمان هاي توسعه هزاره 8- ضرورت وفاداري جامعه بين الملل نسبت به تعهدات خود در تامين تسهيلات توسعه و بهبود پيش بيني پذيري و كارايي كمك هاي جهاني

آموزش بزرگسالان 2

مطالب مشابه :

مقاله: تجربیات مدون یک معلم از رفتار دانش آموزان در ارزشیابی

آموزش بزرگسالان 2

تجربیات مدون کارمندان

تجربیات شغلی دبیران

آشنایی با شغل معلمی

آموزش تفکر انتقادی، روشی مؤثر در افزایش کیفیت یادگیری

«علل افت تحصیلی دردرس زبان فارسی سال اول دبیرستان»

کلاس های چند پایه (مشکلات و مسایل- مشكلات خاص- مدیریت و سازماندهی کلاس-راه حل هاي پيشنهادي)

جایگاه بازی درمانی در آموزش مهارت ها و درمان اختلالات رفتاری کودکان

بروشور شغلی آشنایی باشغل معلمی