معرفی رشته شهرسازی

معرفی رشته شهرسازی

شهرسازی و گرایش های متنوع آن تقريباً يك رشته علمي جديد است كه ريشه هاي آن را بايد در پاره اي علوم كاربردي از قبيل معماري، معماري چشم انداز، مهندسي عمران و علوم اجتماعي و رفتاری دانست. دپارتمانهای آموزش شهرسازي در طول قرن گذشته در سراسر دنیا بر دامنه اي از تخصص هاي متفاوت متمركز شده اند که از آن جمله اند: مدل تئوري محور، رويكرد برنامه ريزي فيزيكي و طراحي محور و اخيراً رويكرد انتقادي ساختار گرايانه. تفاوت در رویکردها ، بخشي متأثر از تفسيرهاي متفاوت از ماهیت شهرسازی و بخشي ناشي از ميان رشته اي بودن اين تخصص است . با این حال، شهرسازی معمولاً بعنوان رشته اي كه فاقد تئوري ها و سنت هاي خاص خود است بحساب می آید.

تاریخچه شهرسازی

نخستین شهرساز ویا نخستین کسی که به بیان اصولی درزمینه شهرسازی پرداخت، شخصی بنام « هیپوداموس» بود که درحدود سال 480 قبل ازمیلاد می زیست این شخص اصولی را برای شهرسازی زمان خود بیان نمود که منطقی وعلمی بود .اصول پیشنهادی این شخص، شهرسازی را بیشتر ازلحاظ تأمین آسایش ساکنین آن وازنظر تهیه احتیاجات روزمره به نحوی ساده مورد توجه قرارداده است . او معتقد است که شهر، بایستی ازمحله هایی تشکیل شود وساکنین هرمحله بتوانند مایحتاج خود راازبازارهای نزدیک خود فراهم سازند.
بااین همه دامنه پیدایش تحولات امروزی دانش شهرسازی ، به قرن نوزدهم میلادی می رسد. دراثر رونق وتوسعه صنعت ومشکلات ناشی ازآن وبدنبال تأسیس مراکز تخصصی وعلمی ودانشگاهی درزمینه مسائل شهرسازی ،گامهای اساسی درحل مسائل شهری برداشته شد ونظریات مختلفی دراین زمینه عنوان گردید.

معرفی رشته مهندسی شهرسازی
مهندسی شهرسازی یکی از رشته های پر اهمیت و جذاب در مجموعه رشته های آزمون سراسری است که داوطلب در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی می تواند آن را انتخاب کند.
در نیم قرن اخیر توجه بسیاری به رشته مهندسی شهرسازی شده است و دانشکده و کالجهای معروف بسیاری به آن روی آورده اند. این رشته، امروزه، کمک شایانی به حل معضلات در سطح شهر و کل جوامع کرده است و توانسته جایگاه ویژه ای برای خود کسب کند.

در کشور ما نیز نیاز بسیاری به متخصص و کارشناس در این رشته احساس شده و می شود و دانشگاههای مختلفی، سعی بر تاسیس و ایجاد این رشته نموده اند. در سطح مدیران کشور نیز کم کم، نیاز به رشته ای همچون شهرسازی احساس شده است و بسیاری از مدیران شهری سعی در فرا گرفتن این دانش، بصورت دانشگاهی و غیره داشته اند. به عنوان نمونه، در حالی که تا چند سال پیش، معدودی از شهرداران در سطح کشور، دارای تحصیلات در زمینه شهرسازی بودند، اما امروزه، این تعداد به شدت افزایش یافته و کم کم سایر مدیران نیز نیاز به کسب این دانش را احساس نموده اند.

علاوه بر انجام عملیات عمرانی، محاسبات سازه، بحثهای معماری و ... که اکثرا بر روی تک بنا و یا یک محدوده مشخص متمرکز هستند، نیاز بسیار زیادی به رشته ای همچون شهرسازی احساس می شود تا بتواند علاوه بر این مباحث، در سطحی کلان تر وارد صحنه شده و بتواند مباحثی همچون اقتصاد، روان شناسی، آمار، سوانح طبیعی (زلزله و ...)، مدیریت، حمل و نقل، ترافیک و ... را با مسائل فوق ترکیب کرده و نتیجه ای بهینه را سبب شود. رشته شهرسازی، در واقع مفصلی بین علوم گوناگون است، از علوم انسانی گرفته، تا علوم فنی و مهندسی، همانند عمران، تاسیسات، ترافیک، حمل و نقل و ... و هنر، همانند طراحی، معماری و ... .

محورهای اصلی رشته مهندسی شهرسازی
در اين رشته حداقل شش محور اصلي وجود دارد که در برنامه ريزي و طراحي شهر سرنوشت ساز است. که عبارت اند از:
1.برنامه ريزي کالبدی و فیزیکی 2.برنامه ريزي و طراحی شبکه های حمل و نقل 3. برنامه ريزي محیطی 4. برنامه ريزي شبکه هاي زيرساختي 5. مدیریت شهری و برنامه ريزي زمین و مسکن 6.طراحي شهري و طراحی فضاهای شهری
ترکيب اين شش دانش، متخصصان را قادر مي کند که تماميت پديده ي شهر را مورد شناسايي قرار دهندو براي هدايت و کنترل توسعه ي آن تلاش کنند.

بازار کار
این رشته هم اکنون در سطح جهانی دارای بازار کار فراوانی است و به علت نوپا بودن و همچنین به علت آن که دارای زمینه های کاری متفاوت و متنوعی است، هنوز بازار کار آن اشباع نشده است. توجه به این نکته حائز اهمیت است که تا 5 سال پیش، این رشته تنها در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری وجود داشته است و به تازگی در مقطع کارشناسی نیز فعالیتهایی صورت گرفته است، بنابراین با بازار کار اشباع از نیروی کار مواجه نیستیم.

از آن جا که این فارغ التحصیلان علاوه بر تواناییهای یک مهندس شهرساز، از نظر علمی و نظری وپژوهشی در یک زمینه خاص، معلومات بیشتری دارند، بدین جهت کارایی بیشتری نیز دارند و از مطالب فراگرفته شده می توانند در زمینه های طراحی و محاسباتی دقیق و تخصصی تر و همچنین پژوهشی ، استفاده نمایند. این گونه فارغ التحصیلان ضمن آن که می توانند در تمام محلیهای جذب فارغ التحصیلان کارشناسی مشغول به کار گردند، مسوولیتهای بالاتر و سنگین تر علمی،پژوهشی و اجرایی را به عهده می گیرند. پس از پایان دوره دکترای تخصصی ، امکان همکاری در دانشگاهها و سایر مراکز علمی و پژوهشی به عنوان عضو هیات علمی برایشان میسر می گردد.

زمینه های کاری رشته شهرسازی در ایران بسیار متفاوت و متنوع است، در بخش دولتی، در سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، شهرداریها، وزارت کشور، استانداریها و سایر ارگانهای وابسته به وزارت کشور، وزارت مسکن و شهرسازی و... و در بخش خصوصی، در شرکتهای مهندسین مشاور شهرسازی، معماری، برنامه ریزی منطقه ای و ... . در ذیل به برخی از زمینه های کاری اشاره می شود:
1.تهیه طرحهای شهری و منطقه ای(جامع، تفصیلی، ساختاری، شهرستان، هادی)
2.مشاوره در امور شهری و منطقه ای به مدیران و مسئولان رده بالا.
3.فعالیت در شهرداریها.
4.فعالیت در استانداریها.
5. فعالیت در وزارتخانه های مربوطه(مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، کشور).
6. نظارت بر ساختمانهایی با ارتفاع بیش از 8 طبقه بر طبق قانون.
7.انجام پروژه های محوطه سازی، تفکیک زمین، طراحی محله و ...
8.برنامه ریزی و طراحی شهرکهای گوناگون (مسکونی، صنعتی، تجاری)
9.برنامه ریزی و طراحی شهرهای جدید.
10.مکان یابی عناصر و کاربریهای گوناگون شهری.
11.توانایی راه اندازی و استفاده از سیستم GIS.
12.فعالیت گروهی با سایر تخصصها در پروژه های گوناگون.
13.فعالیت در مشاوران خصوصی و نیمه خصوصی شهرسازی، معماری، راه و ساختمان، طراحی شهری، برنامه ریزی منطقه ای و....
14.تدریس دانشگاهی (که امروزه به علت افزایش تعداد دانشگاهها و پذیرفته شدگان در این رشته، به شدت با کمبود استاد مواجه هستیم).
15.استفاده از تخصص رشته های دیگر و این رشته بصورت توام و در نتیجه افزایش کارآیی و تاثیرگذاری (همانند استفاده مشترک از رشته عمران و شهرسازی که می تواند علاوه بر مسائل سازه و عمرانی، زمینه کاری در مباحثی همچون، مطالعه طرحهای بالادست، محوطه سازی، مسائل طراحی و ... را فراهم آورد).

ادامه تحصیل
زمینه ادامه تحصیلات در مقطع دکتری در این رشته، چه در خارج و چه در داخل و بویژه بورسیه از سازمانهای گوناگون وجود دارد. لازم به ذکر است که رشته شهرسازی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا در ایران دانشجو می پذیرد. در مقطع کارشناسی، نخستین گروه از دانشجویان رشته شهرسازی در سال 1382 فارغ التحصیل شدند. ولی در مقطع کارشناسی ارشد، این رشته از سابقه طولانی برخوردار است و در مقطع دکترا نیز فعلا در دانشگاههای تهران و شهید بهشتی انچام می گیرد و دانشجویانی نیز فارغ التحصیل شده اند.

توان مندي ها و ويژگي هاي لازم
دانشجوي رشته ي شهرسازي بايد اطلاعات عمومي خوبي داشته باشد و در دانشگاه نيز به اين اطلاعات عمق و وسعت بيشتري ببخشد. رشته ي شهرسازي نياز به مطالعه ي زياد، کارهاي فيزيکي گسترده و برداشت هاي ميداني بسياري دارد و به همين دليل دانشجو بايد وقت زيادي را به آن اختصاص دهد. هم چنين بايد قدرت تحليل بالايي داشته و در طراحي زبردست باشد. به خصوص دانشجويان رشته ي کارشناسي ارشد طراحي شهري که بايد در طراحي توانا باشند. براي همين در آزمون کارشناسي ارشد اين رشته، امتحان طراحي گرفته مي شود. دانشجوي اين رشته بايد با طراحي و مفاهيم هنري مثل روان شناسي رنگ ها آشنا باشد و در عين حال به مفاهيم تکنيکي و اصول فني کار مثل نقشه برداري، رسم فني، پرسپکتيو، هندسه ي فضايي ، مدل سازي، رياضي و مسايل انساني و علاقه مند باشد و بداند که در طي تحصيل بايد کارهاي تحقيقاتي و عملي بسياري انجام دهد.
در سطح کارشناسي از دانشجوي شهرسازي انتظار مي رود که ديد هندسي و درک فضا داشته باشد و بتواند در طراحي، فضا را به صورت دوبعدي و سه بعدي تصوير کند. هم چنين بايد در رياضيات به ويژه آمار مسلط باشد چون جمع آوري و تحليل اطلاعات تحقيقات اين رشته، نياز به آمار و تحليل آماري دارد و در نهايت تسلط به زبان انگليسي و آشنايي با کامپيوتر در دنياي امروز عامل مهمي در موفقيت يک دانشجو است.

درس هاي مهم در اين رشته
برخی از دروس‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل عبارت اند از: شهرشناسي،‌ درك‌ و بيان‌ محيط‌ شهري‌، بوم‌شناسي‌ طبيعي‌ و رياضيات‌ در شهرسازي‌، كارگاه‌ بيان‌ تصويري‌، كاربرد هندسه‌ در شهرسازي‌ ،زبان‌ تخصصي‌ .كاربرد نقشه‌برداري‌، كاربرد رايانه‌ در شهرسازي‌، تاريخ‌ و فرهنگ‌ شهرنشيني‌ جهان و ایران‌، آشنايي‌ با مباني‌ معماري‌ وساختمان‌، مباني‌ مهندسي‌ شبكه‌ حمل‌ و نقل‌، كارگاه‌ مهندسي‌ شبكه‌ حمل‌ و نقل‌‌، مباني‌ مهندسي‌ تأسيسات‌ شهري‌، كارگاه‌ مهندسي‌ تأسيسات‌ شهري‌، طراحي‌ و كاربرد نظام‌ اطلاعات‌ ، آمار و روش‌هاي‌ كمي‌ ، آشنايي‌ با مصالح‌ و ساخت‌ ، جغرافياي‌ شهري‌ ، جامعه‌شناسي‌ شهري‌ ، اقتصاد شهري‌ ، كارگاه‌ مطالعات‌ شهري‌، مباني‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ شهري‌ ، مباني‌ و روش‌هاي‌ طراحي‌ شهري‌ ، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌ شهري‌، كارگاه‌ طراحي‌ شهري‌، مباني‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ مسكن‌ ، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌ مسكن‌، كارگاه‌ طرح‌هاي‌ اجرايي‌ ، شناخت‌ فضاهاي‌ شهري‌ ايران‌ ، روش‌ تحقيق‌ در شهرسازي‌ ، كارگاه‌ آماده‌ سازي‌ زمين‌، كارگاه‌ برداشت‌ كاربري‌ ، طرح‌ نهايي‌ تعدادی عکس از شهرسازی جهان

معرفی رشته شهرسازی

مطالب مشابه :

تاريخ، نحوه پرينت كارت و محل رفع نقص كارت شركت در آزمون

اطلاعیه شماره:(1)-تاريخ‌ ، محل و نحوه‌ توزيع‌ كارت‌ ورود به‌ جلسه‌ آزمون‌ ورودي‌

درگذشت خالق اثری جاودانه

آشنایی با 10 اصل حمل و نقل در زندگی شهری

سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) :

معرفی رشته شهرسازی

شهر و شهرسازي در ايران باستان

اطلاعیه سازمان سنجش درباره زمان پرینت کارت ورود به جلسه دانشگاه علمی - کاربردی

جدول زمانبندی ثبت نام ورودیهای سال تحصیلی 89-88 به همراه مدارک لازم

قانون تعاريف محدوده و حريم شهر، روستا و شهرك و نحوه تعيين آنها