ارائه خدمات به جانبازان در کشورهای جهان

وبلاگ جانبازان شیمیایی ایران- سید علیرضا پژوهیده: رسیدگی به رزمندگان و باز ماندگان از جنگ ها در تمام دنیا کاری متداول و معمول بوده است و کشورهایی که بنوعی زمانی درگیر جنگی بوده اند برای جانباختگان و بازماندگان آنان برنامه ها و خدمات مدونی ارائه می دهند.

در کشور ما هم بعد از دفاع مقدس کارهایی صورت گرفت تا شاید جبران خسارت های ناشی از حضور در جنگ جبران شود ولی متاسفانه صدای این خدمات از خود خدمات بیشتر بود،  بطوری که بعد از مدتی دید بدبینی در جامعه نسبت به ایثارگران بوجود آمد، این در حالی بود که جامعه ایثارگری ازبی مهری و کمبود رسیدگی رنج می برد و تا امروز هم که تقریبا" ۲۳سال از پایان جنگ می گذرد جای خالی قوانین متعدد در خصوص جامعه ایثارگری مشهود است بطوری که مدت هاست موانع تصویب طرح جامع ایثارگران در مجلس حل نگردیده است و هنوز هم طیف زیادی از جامعه ایثارگران ازعدم قوانین درست و جامع در رنج و عذاب هستند. به امید روزی که این خلاء ها رفع شود. به همین جهت بخاطر آگاهی از اقدامات انجام گرفته در دیگر کشورها در خضوص بازماندگان جنگ مطالبی ارائه می گردد.

قوام, حفظ و انتقال فرهنگ جامعه بر عهده هر نسل مسئول و متعهد است . لکن حفظ این فرهنگ نیازمند ابزارهایی است که عمدتاً در اختیار نظام سیاسی و اجتماعی هر جامعه است. فرهنگ ایثار و شهادت و زنده نگهداشتن یاد و نام شهدا و ایثارگران بخش مهمی از ارزش های فرهنگی همین جامعه است. حماسه ای که در واقعه کربلا به اوج خود رسید و در دفاع مقدس ظهور دیگری یافت. انتقال ارزش های برخاسته از این وقایع همه عناصر و ویژگی های یک فرهنگ زنده و پویا را در بردارد که در هر برهه از تاریخ به گونه ای جلوه می کند. لذا باید تلاش کرد با یادآوری و حفظ این ارزش ها و تکریم و بزرگداشت بانیان این ارزش ها، فرهنگ ایثار و از خود گذشتگی را در بطن جامعه جاری ساخت.

بسیاری از کشورها در حافظه تاریخی خود، تجربه حداقل یکبار جنگ را ثبت کرده اند. تاریخ همیشه شاهدی آگاه بر این جنگ ها بوده است و این وقایع را به نوعی تحلیل نموده است. روابط صلح آمیز در پذیرش طرفین از انتظارات یکدیگر است و آنگاه که یکی از طرفین این انتظارات را برنتابد، روابط متغیر شده و در آخرین مرحله ممکن است به جنگ منتهی  شود.

جنگ صرفنظر از مسائل ارزشی و احقاق حقوق انسانی، هیچگاه مورد خواست ملتی نبوده است. لکن زمانی که کشوری در موضع دفاع از امنیت و منافع ملی خود قرار گیرد و ناگزیر از جنگ گردد آنگاه این جنگ نه یک ستیز بلکه دفاعی ارزشمند محسوب می شود.

فضایل جنگی در انحصار دسته جاتی است که جنگجویی و جنگاوری به صورت موروثی از پدر به پسر منتقل می شده است. این جوامع با دقت قابل توجهی در پرورش و تربیت نسل جنگجو می کوشند و اشعار و قصه های حماسی آن ها سراسر از احساس افتخار، مردانگی و شجاعت و رشادتهای جنگجویان کشورشان است.

آن ها خود را تنها امین این فضایل می دانند و رفتارشان شاهد صادق این مدعاست. نسل جدید باید بداند آسایش و امنیت امروز او مرهون ایثارگری ها و فداکاری ها و شهادت کسانی است که این موقعیت را برای او فراهم نموده اند. این ارزشها به صورت گوناگون باید در نسل های جامعه جاری شود. لذا مکانیزم های این جریان با توجه به سطح فرهنگ جامعه قابل تعریف است و در جوامع مختلف به تناسب برخورداری از امکانات سازوکارهای متفاوتی برای انتقال ارزش ها تعریف شده است.

 یکی از این سازو کارها ارائه خدمات به بازماندگان این جنگ ها است که بطور خلاصه محضرتان عرض می شود.خدمات ارائه شده به بازماندگان جنگ ها در آذربایجان در قالب پرداخت حقوق و مزایا به افراد درجه 1و2و3 خانواده های قربانیان، ایجاد اشتغال و کاریابی به معلولین و شرکت کنندگان جنگ، ارائه امور آموزش و پرورش، تعاون و امور اجتماعی و خدمات عمومی از قبیل استفاده از وسایل نقلیه به صورت رایگان به استثنای بلیت هواپیما، کشتی و تاکسی می باشد.

آلمان

در کشور آلمان ارائه خدمات رفاهی و اجتماعی 300000 نفر از خانواده قربانیان جنگ از جمله اختصاص صندلی ویژه برای معلولان، پیش بینی تردد آن ها به ساختمان ها و فروشگاه ها، اختصاص محل های ویژه پارک اتومبیل در خیابان و پارکینگ های عمومی را می توان نام برد. آمریکا نسبت به سایر کشورها مدت طولانی تری را در گیر جنگ بوده است.

آمریکا

با این تفاوت که بخشی عمده ای از عملیات جنگی آمریکا در خارج از خاک این کشور صورت گرفته است و می توان به تهاجم سال های اخیر این کشور به افغانستان و عراق اشاره داشت.

هر فردی(از هر ملیتی) که در نیروهای مسلح آمریکا باشد و معلول شود، تحت حمایت سازمان سربازان کهنسال و معلول آمریکایی قرار می گیرد. در این راستا بیش از 60 اداره مشغول به خدمات رسانی به معلولان هستند. عمدتا افسران وظیفه مشغول رسیدگی به چنین اداره هایی هستند.

سازمان سربازان کهنسال دارای یک نشریه(روزنامه) بوده که کلیه اخبار مربوط به تغییرات قوانین، مستمری ها و... را به اطلاع کهنه سربازان می رساند. سازمان سربازان کهنسال آمریکایی برنامه های زیر را برای افراد تحت پوشش اجرا می کند:

1. صندوق اعانه بلایا برای حمایت هنگام بلایای طبیعی
 2. اطلاع رسانی به سربازان کهنسال معلول برای شرکت در گردهمایی(همراه وابستگان)
 3. به دلیل بروز برخی بیماری های خاص بومی در میان سربازان مشارکت کننده در جنگ ویتنام" برنامه توسعه سربازان کهنسال ویتنامی" پیش بینی شده است. 
4. رسیدگی به سربازان کهنسال تر چرا که با افزایش سن معلولان و مسائل و مشکلات جدیدی عارض می شود. 
5. وابستگان شامل همسر، کودکان، فرزند خواندگان به والدین و فرزندان مدرسه ای تا 23 سال و شوهر زنانی که در جنگ حضور داشته اند تحت پوشش قرار می گیرند.
 6. به معلولانی که(با شرایطی خاص، مستحق دریافت اتومبیل می باشند) 8000 دلار کمک برای خرید اتومبیل تعلق می گیرد. ضمنا" با توجه به نوع معلولیت وسایل مورد نیاز برای خودروی آنان نصب می شود. 
7. با توجه به نوع معلولیت مسکن تطبیقی خاص ارائه می شود.
 8. هزینه پوشاک که سالانه مبلغ 534 دلار پرداخت می شود.
 9. در مواردی که معلول نیاز به خدمات آموزشی شغلی داشته باشد، ارائه می شود

10. مزایای حقوق سربازان کهنسال هیچ گاه کاهش نمی یابد بلکه برعکس افزایش حقوق و تامین اجتماعی متناسب با افزایش مزایا پرداخت می شود

11. به بازماندگان معلولان فوت شده در صورت داشتن شرایط مستمری پرداخت شده و مورد حمایت های قانونی قرار می گیرند. شماری از مشهورترین بناهای یادبود جهان در آمریکا ساخته شده است. دیوار ویتنام با فهرست کشته شدگان جنگ ویتنام و استخر بزرگ اکلاهاما سیتی که به یاد قربانیان بمب گذاری اکلاهاما ساخته شده است و تصویر آسمان را در خود منعکس می کند، از جمله مشهورترین این بناها هستند. در کشور اتریش که آسیب دیدگان دوران جنگ عمدتا مربوط به جنگ دوم جهانی هستند سازمان تامین اجتماعی با سابقه بیش از صد سال دارای ساختاری بسیار پیچیده است و معلولانی که به سبب جنگ معلول شده اند می توانند از امتیازات ویژه ای همچون بیمه اجتماعی، کمک هزینه پرستاری، خدمات اجتماعی و پرداخت غرامت اجتماعی برخوردار باشند.

 کمک های ویژه ای نیز به افرادی که برای استقلال ارتش جنگیده یا قربانی شده اند تعلق می گیرد. در حال حاضر تعداد افرادی که با ملیت اتریش در جنگ آسیب دیده اند 80 هزار نفر می باشد، ضمنا" در شرایط خاصی بازماندگان این قبیل معلولان پس از فوت ایشان می توانند مستمری دریافت  کنند.

تاجیکستان

 یکی از مهم ترین ایام سال برای مردم تاجیکستان روز پیروزی در جنگ یا چنان که خود تاجیکان می گویند" روز غلبه" است. سربازان کهنسال جنگ جهانی دوم که امروز هر که از آن ها باقی مانده باشد در سنین 70 و 80 سالگی است جمع می شوند و در مراسم رسمی که با جدیت و رسمیت تمام برگزار می شود شرکت می کنند و مورد تقدیر و تفقد مقامات عالی کشور قرار می گیرند.

 این روز نه فقط در تاجیکستان که در سرتاسر کشورهای منطقه همزمان با مراسمی تقریبا مشابه. تقدیم سبدهای گل به پای بناهای یادبود سربازان گمنام و پیام های رسمی و اعطای امکانات نقدی و مادی به کهنه سربازان از آن جمله است. در این روز رادیو و تلوزیون طی مراسمی با کهنسالان دوره جنگ گفتگو می نشینند و خاطرات آنان را از ایام جنگ دوباره زنده می کنند..

ترکمنستان

  مردم ترکمنستان در روز هشتم ماه مه «۱۸ اردیبهشت" را گرامی می دارند و در روز ۹ مه «۱۹ اردیبهشت" جشن پیروزی در این جنگ را برگزار می کنند. پیرمرد ترکمن مدال های زرینی بر سینه نصب کرده و با افتخار از جنگ علیه نژادپرستان آلمان نازی سخن می گوید. انبوه جمعیت حاضر در آیین گرامیداشت خاطره جان باختگان جنگ جهانی دوم از رییس جمهوری گرفته تا مردم عادی او را با احترام و تکریم پاس داشته و به سخنانش گوش می دهند.

 مردم ترکمنستان دومین ماه بهار هر سال در محل بنای یادبود کشته شدگان جنگ جهانی دوم گرد هم آمده و با نثاردسته های گل نسبت به آنان ادای احترام می کنند. در این آیین، بازماندگان کهنسال این جنگ مورد تکریم و احترام قرار گرفته و با افزودن یک مدال برسینه هایشان چنین تصور می شود که تحمل انبوه مدال های اعطا شده به آن ها دیگر برایشان کمی مشکل شده است.  در ترکمنستان پنج هزار و ۲۱۷ نفر از افرادی که در جنگ جهانی دوم شرکت داشتند، هنوز زنده اند و دولت برای تمامی آن ها مزایای ویژه ای در نظر گرفته است. درباره مجروحان جنگی باقی مانده از جنگ های جهانی دوم و افغانستان نیز دولت ترکمنستان سیاست های حمایتی ویژه ای اجرا می کند.

بزرگان ترکمنستان معتقد ند: ما هرگز قهرمانان خود را که در این جنگ از خود شجاعت نشان دادند فراموش نخواهیم کرد زیرا آن ها الگوی مناسب وطن دوستی برای نسل آینده ما هستند.
آنها ازقهرمانان کهنسالی که همواره با افتخار دهها مدال را برسینه هایشان نصب می کنند، تجلیل به عمل می آورند.این رزمندگان پیرمرد و پیرزن دربیشتر آیین های رسمی و ملی ترکمنستان با یونیفورم های مزین به مدال های مختلف شرکت می کنند. این گروه ازمردان وزنان کهنسال هنگامی که با یونیفورم های مزین به مدالهای شجاعت در خیابان ها ظاهر می شوند،

 مردم، ماموران و مقام های شهری و کشوری با احترام ویژه با آنان برخورد می کنند. رزمندگان جنگ در ترکمنستان از امتیازات ویژه ای از جمله درمان و داروی رایگان، مقرری بازنشستگی(بیش از سایر بازنشسته ها)، مسکن، برخی ارزاق و مواد غذایی و همچنین استفاده از وسایل حمل ونقل رایگان برخوردارند. دولت ترکمنستان باکشورهای شوروی سابق همچنین توافق نامه هایی امضا کرده اند که براساس آن بازماندگان جنگ جهانی دوم و افغانستان ازپرداخت هزینه روادید سفر بین ترکمنستان و کشورهای عضو جامعه مشترک المنافع معاف هستند. گرچه هر روز از تعداد بازماندگان جنگ دوم جهانی در ترکمنستان کاسته شده و تکریم و افتخار به تاریخ شوروی سابق در اذهان ترکمن ها زدوده و اسطوره و تاریخ باستان قوم ترکمن جای آن را می گیرد ولی هنوز خاطره جنگ جهانی دوم، میلیونها جان باخته و معلول این جنگ با مشعل همیشه روشنی که در پای مجسمه سرباز گمنام دریکی از پارک های زیبای شهر عشق آباد نورافشانی می کند، زنده و جاوید است.

ژاپن از جمله کشورهای صنعتی در جهان است که پیشرفت علمی و صنعتی خود را اساسا بر روی ویرانه های پس از جنگ جهانی دوم بنیان نهاده است. با وجود اثرات نامطلوب بمب اتمی بر ژاپن، با توجه به فرهنگ سخت کوشی و برنامه ریزی در میان مردم ژاپن این کشور توانسته تا حد بسیاری از آثار ناگوار اقتصادی جنگ بر کشور خود بکاهد. در این کشور دفتر مدیریت و هماهنگی و وزارت بهداشت و رفاه کار در ارتباط با مقرری پرسنل نیروهای مسلح و خدمات مربوط به پرسنل غیر نظامی فعالیت می نماید. که سیستم مستمری ژاپن(شامل نظامیان) را تاریخچه طولانی 119ساله دارد اداره می نماید.

 عراق نیز تجربه جنگ با رزمندگان ایرانی و ایثارگریهای آن ها را هیچگاه از یاد نخواهد برد. عراق در راستای حفظ روحیه سربازان خود در طول جنگ تلاش بسیاری نمود و پس از کشته شدن سربازان نیز امتیازاتی برای آنان در نظر گرفت، حق مسکن بود که بر اساس آن واگذاری منزل مسکونی(آپارتمان) به همسر و به نام فرزندان ثبت می شود. در همین راستا باید عنوان نمود، در صورتی که خانواده ای بیش از یک کشته داده باشد، قطعه زمینی با مساحت بیشتری واگذار می شود.

همچنین عدم تخلیه منازل نظامیان کشته شده و معافیت از مالیات برای ساخت منزل مسکونی جهت بازماندگان، همین طور پرداخت 30000 دلار جهت ساخت منزل مسکونی از دیگر امتیازات اسکانی و تقدیری از کشته شدگان و خانواده های آنان می باشد. کشور عراق درمان رایگان در هر نقطه از کشور و خدمات فرهنگی نیز با نامگذاری یک روز با نام کشته شدگان و اعطای نشان های شجاعت، سپاسگزاری از ایشان صورت می پذیرد.

 خدمات حقوق و مزایا، خدمات آموزشی، امتیاز واگذاری خودرو و دیگر خدمات ویژه عمومی از دیگر امتیازات رزمندگان و خانواده های آن ها در عراق می باشد. در کشورهای دیگر همچون تاجیکستان، ترکمنستان، هند، کره جنوبی و شمالی، لیبی، کویت، کوبا، کانادا، و غیره امتیازات خاصی به ایثارگران به تناسب نیازهایشان ارائه می گردد. باید متذکر گردید از یکسو بین کمک به ایثارگران و توسعه یافتگی کشورها، رابطه تنگاتنگی وجود دارد و هر قدر کشورها از رشد و توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشتری برخوردار باشند امکان خدمات دهی افزون تری به ایثارگرانشان خواهد بود.