سرد خانه وگل خانه

وجود سردخانه ها و انبارهاي مجهز امكاني است كه در دنياي امروز با رشد روزافزون جمعيت مي تواند زمينه دسترسي به همه محصولات را صرف نظر از فصل و مكان توليد فراهم كند. كشور ما در حال حاضر در توليد بسياري از محصولات كشاورزي و دامي علاوه بر تامين مايحتاج داخلي قادر است مازاد آن را به بسياري از كشورها صادر كند، اما به دليل عدم ارتباط مناسب بين حلقه هاي توليد و نگهداري محصول، هر سال شاهد ضايعات بالاي مواد غذايي هستيم و گاهي با كمبود محصول و افزايش قيمت ها مواجه مي شويم. در اين باره با سيد محمود كشاورز، رئيس اتحاديه صنف انبارداران و سردخانه هاي تهران گفتگو كرده ايم.

    يكي از مشكلات كشور، ذخيره سازي نامناسب محصول هنگام افزايش توليد است، به طوري كه افزايش كشت يك محصول به دليل نبود امكانات و خريد بموقع، در دور بعدي با كاهش كشت مواجه مي شود. چگونه مي توان با انبار بموقع محصول در سردخانه ها از چنين روندي جلوگيري كرد؟
    همان طور كه اشاره كرديد ما در خيلي از محصولات دچار چنين مشكلاتي هستيم، مثلادر مورد سيب زميني گاهي كشاورزان به دليل افزايش بي رويه كشت و نبود بازار مصرف و نداشتن امكانات نگهداري و همچنين فسادپذيري محصول متضرر مي شوند و در دور بعد به علت كاهش كشت از سوي كشاورز با افزايش قيمت ها مواجه مي شويم. در حالي كه در صورت روزآمد كردن اطلاعات و اطلاع يابي از ميزان ظرفيت خالي سردخانه ها، انبارها و برنامه ريزي صحيح مي توان از وارد شدن خسارت به كشاورزان جلوگيري كرد، اما از آنجا كه چنين اطلاعاتي وجود ندارد صاحبان سالن هاي سردخانه به صورت سنتي به بنكداران و تجار قديمي خود سرويس مي دهند.

    چگونه مي توان چنين ارتباطي را بين مراكز توليد و سردخانه ها ايجاد كرد؟
    يك بازوي قوي مي خواهد تا از سوي وزارت جهاد كشاورزي و وزارت بازرگاني رابط بين سردخانه ها، انبارها و تشكل هاي توليد باشد تا اگر به عنوان مثال در اروميه توليد سيب درختي افزايش يافت بلافاصله با اطلاع رساني و ايجاد ارتباط با سردخانه هاي تهران و شهرستان ها از فسادپذيري كالاجلوگيري شود. در حال حاضر برخي بنكداران در زمان برداشت ميوه سردرختي با انعقاد قراردادي با سردخانه محصول را از كشاورزان ارزان خريداري كرده و با نگهداري آن محصول به چند برابر قيمت در روزهاي پر مصرف به فروش مي رسانند.

    آيا تشكل هاي توليدي و كشاورزي نمي توانند خودشان مستقيم وارد عمل شوند؟
    تشكل هاي كشاورزي و توليدي و همچنين تعاوني هاي كشور توان مالي كافي ندارند و به دليل نداشتن سردخانه هاي مجهز قادر به انجام اين كار نيستند و اين مسائل باعث شده تا فسادپذيري ميوه تا 40 درصد برسد و دولت بايد در اين جهت تسهيلاتي ارائه كند.

    در حال حاضر در تهران چه تعداد سردخانه وجود دارد؟
    حدود 64 سردخانه در استان تهران وجود دارد كه اكثر سردخانه هاي بزرگ وابسته به نهادهايي چون شهرداري، بنياد مستضعفان و وزارت بازرگاني هستند و حدود 40 سردخانه كوچك در مالكيت بخش خصوصي قرار دارد.

    چند درصد ظرفيت سردخانه هاي كشور در استان تهران قرار دارد؟
    حدود 40 درصد ظرفيت سردخانه اي كشور در استان تهران قرار دارد و سردخانه ها به طور ميانگين در طول سال با 70 درصد ظرفيت مشغول به كار هستند.

    آيا از تمام ظرفيت انباري كشور استفاده مي شود؟
    در بخش انبارداري به دليل ركود بازار در 2 سال اخير اكثرا خالي است و متضرر مي شوند.

    سردخانه هاي موجود آيا جوابگوي نياز كشور است؟
    اگر قرار باشد سيستم اروپا را براي نگهداري مواد غذايي داشته باشيم در حال حاضر 200 سردخانه براي استان تهران كم داريم.

    دليل آن كه در اين بخش سرمايه گذاري كافي نشده است، چيست؟
    به دليل گران بودن امكانات و تاسيسات كمتر كسي به سمت احداث سردخانه روي مي آورد، چراكه براي يك سردخانه 10 هزار تني بالغ بر 10 تا 15 ميليارد تومان سرمايه نياز است و در حال حاضر با توجه به افزايش هزينه ها به صرفه نيست.

    اجاره نگهداري محصول در سردخانه ها چه ميزان است؟
    با توجه به نوع محصول، اجاره نگهداري متفاوت است، مثلاگوشت قرمز، مرغ و ماهي هر تن 8 هزار تومان در ماه است. اما هزينه اجاره ميوه كمتر است و هر ماه 4 هزار و 500 تومان هزينه دارد.

    هدفمند شدن يارانه ها و افزايش قيمت آب و برق چه تاثيري بر هزينه ها مي گذارد؟
    يك سردخانه 20 هزار تني روزي 80 هزار ليتر آب براي مرطوب نگه داشتن ميوه نياز دارد و استفاده از برق در فصل تابستان براي صفر و زير صفر نگه داشتن درجه دما افزايش مي يابد. در حال حاضر هزينه برق به طور متوسط ماهانه 8 تا 15 ميليون تومان مي شود كه اگر يارانه آن حذف شود هزينه ها چندين برابر خواهد شد.

    آيا سردخانه ها قابليت نگهداري هرگونه محصولي را دارند؟
    در كشور 2 نوع سردخانه داريم. يكي بالاي صفر درجه و ديگري زير صفر درجه است. در سردخانه هاي بالاي صفر درجه اغلب ميوه و سبزي، گل و خشكبار نگهداري مي شود و در سردخانه هاي زير صفر درجه مواد پروتئيني از جمله گوشت، مرغ و ماهي و خرما نگهداري مي شوند و اكثر سالن هاي سردخانه در اجاره بنكداران مواد غذايي و تجار عمده واردكننده كالاقرار دارند.

    متوسط زمان نگهداري كالاچقدر است؟
    زياد نيست 2 تا 5 ماه، البته بستگي به بازار مصرف دارد.

سرمازدگي در درختان ميوه و روشهاي جلوگيري از آن

سرمازدگي در درختان ميوه و روشهاي جلوگيري از آن
مقدمه
اكثر درختان ميوه منطقه معتدله در معرض يخبندان زمستان يا سرما زدگي بهاره قرار مي گيرند كه اين امر موجب خسارتهاي شديد اقتصادي مي گردد. حتي آن دسته از مناطق توليد ميوه كه در موقعيتهاي جغرافيايي خاص احداث مي شوند كه خسارت وارده ناشي از سرما در آنها به حداقل كاهش داده شده نيز بعضا با اين حوادث مواجه مي گردند. باغداران كاملا از نتايج زيانبار عدم محافظت درختان در برابر سرماي زمستان مطلع هستند. لذا اعتقاد به مقاومت در برابر سرما به عنوان يك پديده و ابزار كمكي براي جلوگيري از بروز خسارت ناشي از سرما از نظر باغداران از اهميت اساسي برخوردار است. گياهان درحال رشد غير مقاوم بوده و قادر به مقاوم شدن نيستند. لذا ركود در طول ماههاي سرد زمستان براي بقائ گياهان و درختان ميوه ضروري مي باشد. درختان ميوه در زيستگاهاي طبيعي خود به ندرت توسط سرما صدمه مي بينند زيرا در آنها مكانيسم سازگاري در آنها توسعه يافته است كه به آنها اجازه مي دهد در طول شرايط آب و هوايي شديد زمستان به حالت ركود بروند.
يخ زدگي زمستانه
عامل پراكندگي گونه هاي مختلف درختان ميوه در روي كره زمين مقاومت يا حساسيت درختان به سرماي زمستانه مي¬باشد. در مناطق سرد از ارقام مقاوم به سرما و از پايه هاي مقاوم به سرما استفاده مي شود. در اثر سرماي بيش از حد زمستان، گونه هاي پوست نازك شكاف خورده و در اثر يخبندان شاخه ها سياه مي شوند. در گياهان چوبي مقاوم، در اثر يك سري تغييراتي كه حاصل مي شود در اواخر تابستان و پاييز موجب مقاوم شدن آنها در برابر سرما مي گردد. در طي مقاوم شدن درختان تغيرات زيادي در درختان صورت مي پذيرد. اولين مرحله مقاوم شدن توسط روزهاي كوتاه شروع مي شود كه منجر به توقف رشد مي شود. دومين مرحله مقاوم شدن مستلزم دماي پايين مي باشد كه مواد محرك مقاومت ساخته مي شود. تدابير زراعي در مقاومت كونه هاي درختان ميوه تاثير بسزايي دارد. ازجمله تجمع كربوهيدراتها كافي در درختان ميوه و اندامهاي آن موجب افزايش مقاومت در برابر سرما مي گردد. آبياري بي رويه، دادن كود ازته بيش از حد، محصول زياد ، ريزش زود هنگام برگها، توليد محصول بيشتر، هرس زود هنگام موجب كاهش مقاومت درختان ميوه مي شود. پايه هاي درختان ميوه نيز در ميزان مقاومت آنها به سرماي زمستانه متفاوت مي باشد. براي مثال پايه هاي سيب مالينگ 19 و 2، پايه مالينگ مرتون 104 و 111 مقاوم به سرما هستند. در گلابي هنگامي كه روي پايه بذري پيوند شده و از ميان پايه اولدهام استفاده مي شود، مقاومت در برابر سرما فزايش مي يابد. پايه محلب كه براي گيلاس به كار برده مي شود مقاوم به سرما مي باشد. پايه نارنج سه برگ مقاوم به سرما بوده و براي مركبات به كار برده مي شوند. پايه آلوي ماريانا نيز مقاوم به سرما بوده و براي آلو و هلو مورد استفاده قرار مي گيرد.
سرما زدگي بهاره
سرماي ديررس بهاره موجب آسيب ديدن جوانه هاي تازه بيدار شده درختان ميوه مي شوند و در صورت ديررس بودن بيشتر اين نوع سرماها، حتي به ميوهاي تازه تشكيل شده نيز خسارت وارد مي كند. جوانه هاي بارور در حال ركود به سرماي زمستانه مقاوم هستند اما مقاومت آنها هنگام بيدار شدن جوانه ها كاهش مي يابد. به طور كلي جوانه هاي گل در دماي 2- و 3- درجه سانتيگراد از بين مي روند. ميوهاي تازه تشكيل شده نسبت به گلها حساس تر هستند و در منفي 0.5- درجه سانتيگراد آسيب مي بينند. در اوايل بهار جبهه هاي سرد هوا در منطقه پرورش درختان ميوه و در شبهاي بدون ابر موجب خسارت ديدن جوانه درختان ميوه مي گردد.
روشهاي جلوگيري از سرماي زدگي بهاره
روشهاي مختلفي براي جلوگيري از سرماي ديررس بهاره وجود دارد كه مي تواند جوانه هاي گل و ميوهاي تازه تشكيل شده درختان ميوه را از سرما زدگي محافظت كند.
1- انتخاب ارقام دير گل
در مناطقي كه احتمال خطر سر مايه دير رس بهاره است با توجه به تاريخ گلدهي ارقام مختلف يك گونه درختي مي توان از ارقام دير گل استفاده كرد اين ارقام با توجه به دير بازكردن گل كمتر با سرما هاي دير رس بهاره مواجه مي شوند اخيرا در برخي مناطق از بادام هاي دير گل استفاده به عمل مي¬آيد.
2- استفاده از تركيبات شيميايي
استفاده از اتفن درختان ميوه هسته دار در پاييز موجب دير باز شدن جوانه ها به مدت 12-4 .روز در بهار مي شود. استفاده از هورمون نفتالين استيك اسيد در بهار موجب تا خير 2-1 هفته در زمان گلدهي درختان مي گردد
3- موقعيت و محل باغ
در مناطق شيب دار و كنار تپه هاي ماهور در صورت احتمال وجود سرما هاي دير رس بهاره محل باغ را در شيب هاي شمالي انتخاب مي كنند تا در اوايل بهار دير تر گر م شده و موجب تاخير در بيدار شدن جوانه ها گردد. ايجاد باغ ميوه در كنار جنگل ها، رود خانه ها، بركه ها و كنار سواحل كه داراي هواي مرطوب و نقطه شبنم بالا هستند آسيب هاي سرماي بهاره را كاهش مي دهد.
4- پاشيدن آب بر روي درختان
پاشيدن آب بر روي شاخه هاي درختان ميوه در دماي صفر درجه سانتيگراد موجب تشكيل يخ مي شود. به ازاي هر ليتر آب كه يخ مي شود 80 كيلو كالري گرما آزاد مي شود.گرماي آزاد شده موجب گرم شدن اجسامي كه در تماس با آب هستند مي¬شود در ضمن تشكيل يك لايه نسبتا عايق يخ در اطراف جوانه موجب مي¬شود تا دماي جوانه از صفر درجه سانتيگراد پايين نيايد براي اين منظور مي¬توان از سيستم آبياري باراني استفاده كرد و يا توسط محلول پاش¬ها روي درختان ميوه آب پاشيد. پاشيدن آب بايد در دماي صفر درجه سانتي¬گراد انجام گيرد.
5- تدابير زراعي
نوع سطح خاك در محافظت دماي هوا تاثير دارد و اختلاف دماي حدود 1/7 درجه سانتي گراد ايجاد ميكند. براي محافظت در برابر سرما و يخبندان هاي ناشي از تشعشع، خاك بايد مرطوب و عاري از علف هاي هرز و شخم نخورده باشد. زيرا زمين شخم خورده داراي هواي بيشتر بوده و گرماي ويژه كمتري دارد از اين رو خاك شخم خورده سريع تر سرد مي¬شود اما خاك هاي مرطوب ديرگرم شده و دير تر دماي خود را از دست ميدهند علفهاي سطح خاك نيز نوعي هدايت كننده گرما ارخاك به هوا مي باشند تدابير زارعي ذكر شده يخ زده گي را در لايه 15سانتي متر سطح خاك به تاخير مي اندازد و بويژه براي جلو گيري از سرما زدگي گياهاني همچون توت فرنگي و انگور موثر واقع مي گردد.
6-گرم كردن باغ توسط بخاري هاي باغي
كار گذاشتن بخاري يا پلارهاي باغي در قسمت هاي مختلف باغ و سوزاندن موادي همچون چوب نفت يا گازوييل موجب گرم شدن باغ مي گردد. اين روش در مناطق سردسيري ممكن است تاثير زيادي نداشته باشد اما در مناطق نيمه گرمسيري مثلا در باغات مركبات، انار، انجير زيتون و غيره مي¬تواند موثر واقع شود.
7- ايجاد دود براي كاهش تشعشع
در شب هاي كه احتمال بروز سرما مي باشد با سوزاندن كاه وكلش و مواد ديگر موجب ايجاد دود در هواي باز گرديد ذرات معلق در هوا هر چقدر بيشتر باشد انعكاس حرارت به سقف آسمان تقليل مي يابد زيرا تشعشع حرارت كه با طول موج هاي بلند به طرف آسمان منعكس مي شود توسط ذرات هوا جذب شده و دماي باغ را حفظ مي كنند
8- ايجاد بادشكن در اطراف باغ
كشت درختان باد شكن همچون چنار زبان گنجشك، افرا و غيره در جهت شمالي كه باد هاي سرد مي¬زود موجب محافظت درختان ميوه از سرما مي شود.
اسفنديار حسني مقدم
معاون برنامه ريزي و امور اقتصادي سازمان

تعریف گل خانه

گلخانه یاGreen house به فضای محدودی اطلاق میشود که قابلیت کنترل شرایط محیطی مناسب را برای رشد گیاهان از نواحی مختلف در طی فصول مختلف یک سال داشته باشد. طبق این تعریف از جمله عملکرد گلخانه، فراهم کردن شرایط محیطی لازم و مورد نیاز محصولی معین است. گلخانه‌ها بر حسب اینکه چه نوع مصالح ساختمانی در آن‌ها بکار برده شده‌است به نوع ثابت و متحرک تقسیم‌بندی می‌شوند. گلخانه‌های ثابت، به گلخانه‌هایی گفته می‌شود که مصالح ساختمانی بکار رفته در آن‌ها از جنس پایدار و با دوام باشد. پس باید سالیان سال از آن‌ها استفاده کرد.

سرد خانه وگل خانه

مطالب مشابه :

روش تولید ونگهداری انگور وسردخانه

سرد خانه وگل خانه

عقاب سرد !

کارخانه توليد مواد غذايي

شيوه هاي نگهداري سيب زميني در سردخانه و انبارسرد

خرما کاران بلوچستان 2 برگفته از وبلاگ پهره داران سبز

تكنولوژي توليد فرآورده هاي گوشتي

مراحل فرايند توليد کنسرو ماهی

نقش مایکو توکسینها در فساد موادغذایی در شرایط اضطراری

تكنولوژي توليد فرآورده هاي گوشتي