تاريخچه مکه و مکان هاي مختلف کعبه و مسجد الحرام و شهر مکه
«مکه» ، «بکه» يا «ام القري» محل نزول وحي، محل ولادت رسول گرامي اسلام (ص) و «کعبه» محل تولد علي ابن ابي طالب (ع) ميباشد.
نامگذاري کعبه
از امام صادق (ع) پرسيدند: چرا کعبه را کعبه ناميدند. فرمود: براي اين که چهارگوش و مربع است، و کعبه چهار گوش است، چون محاذي بيت المعمور است و بيت المعمور چهارگوش است، چون محاذي عرش است و عرش چهارگوشه است، چون کلماتي که دين اسلام بر آن استوار است، چهار است:
« سبحان الله - الحمد لله - لا اله الا الله - الله اکبر »
سه روايت از امام صادق (ع) در رابطه با مکه
مكه حرم خدا حرم رسول خدا و حرم اميرالمومنين (ع) است. يك نماز در مكه برابر با صد هزار نماز و يك درهم خرج كردن در راه خدا در آن سرزمين برابر با صدهزار درهم است.
همانا صد و بيست رحمت خداوند در اطراف كعبه است. شصت رحمت براي طواف كنندگان، چهل رحمت براي نماز گذاران، و بيست رحمت براي كساني كه فقط به كعبه نگاه مي كنند.
كسي كه در مكه قرآن را ختم كند، نمي ميرد، مگر اينكه رسول خدا را زيارت كند و جايگاهش را در بهشت ببيند.
مکان هاي داخل مسجد الحرام و کعبه
ارکان کعبه : به هريک از چهار گوشه کعبه، رکن گويند و کعبه بر چهار رکن بنا گرديده، که عبارتند از:
- ركن حجرالاسود
- ركن عراقي
- ركن شامي
- ركن يماني
ركن يماني : قبل از رکن حجرالاسود قرار دارد.
امام صادق (ع) فرمودند : خداوند فرشته اي را نزد ركن يماني گمارده، كه كارش آمين گفتن به دعاي مومنان است .
حجر الاسود :
سنگ سياه آسماني است که به دست رسول گرامي اسلام، قبل از درب کعبه در رکن اسود نصب گرديده ومحل شروع طواف حجاج ميباشد.
درب کعبه :
در دوران حضرت ابراهيم دو درگاه بدون در، هم سطح زمين، براي کعبه گشوده شد.
در دوران جواني پيامبر که کعبه بازسازي شد، براي اولين بار درب چوبي توسط قريش، براي کعبه، در محل فعلي که بالاتر از زمين قرار دارد نصب گرديد.
آخرين در کعبه که از چوب ساج و نقره خالص است و با طلا و جواهرات مزين شده، در دوران سعودي تعويض شده است.
ملتزم : فاصله بين ركن حجرالاسود تا درب كعبه را ملتزم گويند.
امام علي ( ع ) فرمودند : كسي كه در اين مكان به گناه خود اقرار كند و از خداوند طلب آمرزش كند بر خداوند است كه او را ببخشد.
مستجار : محلي است پشت درب كعبه، كمي مانده به ركن يماني، محل ورود فاطمه بنت اسد به داخل كعبه براي ولادت علي ابن ابي طالب ميباشد.
شاذروان : برآمدگي شيب دار كوتاهي است كه در قسمت پايين ديوار كعبه وجود دارد.
حجر اسماعيل:
نيم دايره اي است كه از ركن عراقي تا ركن شامي را شامل مي شود. در اين مكان حضرت هاجر و اسماعيل و نيز حدود هفتاد پيامبر دفن شده اند.
ناودان طلا : در بالاي حجر اسماعيل و بر روي بام کعبه قرار دارد.
مقام ابراهيم :
سنگي است به طول و عرض 40 سانتيمتر كه جاي پاي حضرت ابراهيم (ع) روي آن به چشم مي خورد و مقابل درب کعبه قرار دارد.
حجاج بعد از طواف واجب، ميبايست در پشت مقام ابراهيم، دو رکعت نماز طواف به جاي آورند.
نماز طواف نسا نيز پشت مقام ابراهيم، خوانده ميشود.
حطيم : مساحت ميان حجرالاسود و زمزم و مقام ابراهيم و قسمتي از حجر اسماعيل را حطيم مي گويند. در اين مكان حدود يكصد تن از انبيا از جمله حضرت آدم، نوح، صالح، اسحاق، يوسف و شعيب دفن شده اند و نفرين مظلومان بر ظالمان در اينجا به اجابت مي رسد.
چاه زمزم : در نزديكي مقام ابراهيم و در هجده متري كعبه، در زيرزمين واقع است و آب آن توسط پمپ از طريق لوله كشي به زائرين مي رسد.
پيش از اين، حجاج مي توانستند، از پله هاي داخل حياط مسجد الحرام، به محل چاه زمزم وارد شوند، ولي اکنون اين محل بر روي زايرين بسته شده است.
امام صادق (ع) فرمود: آب زمزم داروي درد كسي است كه آن را به قصد درمان بنوشد.
صفا و مروه : کوه صفا مکاني است که حجاج، بعد از طواف و نماز طواف، جهت ادامه اعمال، به آنجا ميروند و هفت مرتبه سعي بين صفا و مروه به جا مي آورند و در دور آخر، در کوه مروه تقصير ميکنند. توضيح اينکه، فقط در عمره مفرده و عمره تمتع، تقصير در اين محل انجام ميگردد و تقصير در حج تمتع فقط در سرزمين منا انجام ميشود.
فاصله بين دو كوه صفا و مروه 380 متر است و محل سعي زائران است. كوه ابوقبيس متصل به آن بوده . كوه صفا مكاني است كه پيامبر رسالت خويش را با جمله قولوا لا اله الا الله تفلحوا از فراز آن كوه به جهانيان اعلام كرد .
مکان های مختلف مکه
شعب ابي طالب : دره اي است كه قبيله بني هاشم در آن مستقر بودند و محل محاصره اقتصادي پيامبر گرامي اسلام و مسلمانان بوده است. محل فعلي آن در محدوده توسعه يافته مقابل صفا و مروه است.
مكتبه المكه المكرمه : محل ولادت و سكونت پيامبر گرامي اسلام بوده. قبلا نيز داخل شعب ابي طالب بوده و اكنون كتابخانه مكه مكرمه است.
قبرستان ابوطالب يا حجون : در كنار پل حجون واقع شده. محل دفن عبدالمطلب جد پيامبر، ابوطالب عموي پيامبر و پدر اميرمومنان علي (ع)، حضرت خديجه همسر گرامي پيامبر اسلام، قاسم فرزند رسول خدا، و بنا به قولي آمنه بنت وهب مادر پيامبر، و بنا به قولي ديگر وي در نزديكي جحفه در منطقه اي به نام ابواء دفن شده است.
مسجد جن يا مسجد الحرس : اين مسجد با فاصله كمي از پل حجون در خيابان اصلي واقع شده.
خداوند آيات سوره جن را در اين مكان بر پيامبر گرامي اسلام نازل فرمودند.
مسجد تنعيم يا مسجد عمره : به فاصله 6 كيلومتري تا مسجدالحرام قرار دارد و يكي از ميقاتها است.
افرادي كه در داخل مكه قصد دارند عمره مفرده به جا آورند به اين مسجد رفته و محرم مي شوند.
جبل النور و غارحرا :
جبل النور در شرق مكه واقع است و غار حرا در بالاي آن قرار دارد. پيامبر گرامي اسلام، چهل شبانه روز در داخل اين غار به عبادت مشغول بودند و بعد از اين مدت، جبرئيل امين در 27 ماه رجب بر پيامبر نازل و ايشان به فرمان خدا به پيامبري مبعوث گرديدند.
جبل ثور و غار ثور : اين كوه درشرق مكه واقع است و در سال 13 بعثت زماني كه سران قريش نقشه قتل پيامبر را كشيدند، خداوند حضرت را آگاه ساخت و در شب موعود ( ليلة المبيت ) حضرت علي (ع) در بستر ايشان خوابيدند و ايشان همراه ابوبكر در اين غار مخفي و پس از سه شبانه روز به مدينه هجرت نمودند.
عرفات : يعني شناختن و آگاهي يافتن. فاصله عرفات تا مكه كمتر از 20 كيلومتر است. در اين سرزمين حجاج از ظهر روز عرفه تا مغرب وقوف مي كنند. وقوف در عرفات از ارکان حج مي باشد.
جبل الرحمه : كوه رحمت در عرفات واقع شده و همان كوهي است كه حضرت امام حسين (ع) در روز عرفه در پایین آن كوه رفته زيارت عرفه را خواندند، و حج خود را تبديل به عمره نموده و به فرمان خدا به طرف كربلا رفتند.مسجد نمره : اين مسجد در عرفات و وادي نمره قرار دارد. محل توقف پيامبر اسلام و حضرت ابراهيم در روز عرفه است.
مشعر الحرام يا مزدلفه :
مشعر يعني مكان شعور و درك و فهم و مزدلفه نام مکان است يعني محل پيش رفتن به سوي منا و مكه. مسجد مزدلفه در اين محدوده واقع است. حجاج شب دهم تا طلوع آفتاب در اين مكان وقوف مي كنند و سنگ ريزه جهت رمي جمرات جمع آوري مي نمايند.
وادي محسر : ميان مشعر و منا قطعه زميني است كه عرض آن نزديك يكصد متر است و وادي محسر نام دارد. حاجيان كه در مشعر وقوف مي كنند، قبل از طلوع آفتاب نبايد وارد وادي محسر شوند.
منا : منا ميان مزدلفه و مكه است و حجاج در روز عيد قربان در اين سرزمين جمره عقبه را رمي، سپس قرباني كرده و پس از تقصير از احرام خارج مي شوند و تا ظهر شرعي روز دوازدهم در منا مي مانند و ضمن وقوف در دو روز پي در پي، هر سه جمره را رمي مي نمايند.وقتي حضرت آدم به منا آمد از وي پرسيدند چه تمنا و آرزويي داري؟ آدم تمناي آمرزش كرد. از اين جهت اين سرزمين به منا معروف شد.
مسجد خيف : اين مسجد در سرزمين منا و نزديك جمره اولي واقع است و حدود 25 هزار متر مربع مساحت دارد و حدود 30 هزار نمازگزار را درون خود جاي مي دهد.
امام صادق (ع) فرمودند 700 پيامبر در مسجد خيف نماز خواندند و بنا به روايتي 70 پيامبر از جمله حضرت آدم در اين مسجد دفن شده اند.
جمرات : جمرات اولي، وسطي، و عقبه در منا قرار دارند و محلهايي هستند كه شيطان بر حضرت آدم و ابراهيم و اسماعيل ظاهر شد. هر سه بار هفت سنگ به سوي اوپرتاب كردند و شيطان از فريب دادن آن حضرت مايوس شد. حجاج، در سه روز متوالي، جمرات را رمي مي نمايند.
توضيح اينکه، در سال 1383، وسعت هر سه جمره حدود 28 برابر بزرگتر شده و مکان آن چندین طبقه شده و حجاج براي رمي جمرات مشکلي نخواهند داشت.
قربانگاه (مسلخ) :
در اين مکان نمايندگان حجاج در روز عيد قربان پس از رمي جمره عقبه توسط زائرين به نيابت براي آن ها قرباني يا ذبح نموده و پس از آن زائرين حلق کرده و از احرام خارج مي شوند.
مطالب مشابه :
تاريخچه مکه و مکان هاي مختلف کعبه و مسجد الحرام و شهر مکه
فهداك نقل و انتقال
تبریک عید سعید فطر
سامانه فهداك. سامانه جامع نقل و
کارتن مفهومی
سامانه فهداك . مركزآموزش حج و زيارت
هزينه سفر به عمره مفرده كاهش مي‌يابد
فهداك نقل و انتقال
رزرو هتل بین المللی قصر الماس ..
فهداك. ثبت نام اينترنتي عتبات و نتايج قرعه
تغییرات در حج تمتع و عمره 93
فهداك نقل و انتقال
ارزيابي ذره بيني شمسا بر عملكرد نيرو‌هاي اعزامي
كه تذكراتي امنيتي و حراستي را بيان و مهندس قادري مسئول سامانه فهداك از اداره كل عتبات
نام نویسی در کاروان های عمره از 29 آبان ماه
فهداك نقل و انتقال
برچسب :
فهداك