ریاضی ووسایل کمک آموزشی

آنچه یک دیدن کند ادراک آن سال ها نتوان نمودن با بیا ن

امروزه رسانه های کمک آموزشی نقش ارزنده ای در مقا طع مختلف آموزش ایفا می کنند.

پیشرفت های روز افزون بشر از یک سو ونیاز های پیچیده ی انسان امروز از سوی دیگر ضرورت تجدید نظر

در روش های تعلیم وتربیت را بیش از هر زمان دیگر به ما گوشزد می کند.

آموزش به روش مکاشفه ای به خصوص در تدریس مفاهیم ریاضی یکی از موثر ترین شیوه های آموزش است،

در این روش دانش آموز در مواجهه با مسئله فعالانه به کشف روابط ومفاهیم می پردازد وضمن تمرین وتجربه

به درک واقعی تری از مسئله نائل می گردد.

استفاده ی صحیح از این گونه رسانه ها نیاز به آگاهی ونحوه ی کاربرد آن ها دارد تا در رسیدن به

هدف اصلی یعنی انتقال بیشتر ودرک بهتر مطالب کمک کند.

همچنین عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی یکی از علل افت در درس ریاضی می باشد.

دام های زمان در تدریس ریاضی: استفاده نکردن از فناوری آموزشی

کسب رفتار جدید ، در نتیجه تاثیر متقابل فرا گیرنده ومحیط او صورت می گیرد. حواس فراگیرنده مسیر هایی هستند که تاثیرات در یافتی شاگرد از محیط خارج را به مغز او می رسانند. معلم جزئی از جهان خارجی فرا گیرنده است بنا براین تنها وسیله ی ارتباط معلم با فرا گیرنده شاهراهای حواس او هستند.

آموزش که فقط بر یک حس(مثلا حس شنوایی) متکی باشد ،خیلی کم اثرترازآموزشی است که درآن ازچند حس استفاده می شود.

وسایل کمک آموزشی ، اسباب بازی هایی هستند که روش چند حسی در تدریس ریاضیات را ممکن می سازند . ریاضیت تنها از طریق شنیده ودیدن فرا گرفته نمی شود ، بلکه از طریق حس لامسه وحس بساوایی نیز آموخته

می شود عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی یکی از علل افت در درس ریاضی می باشد.

برای آگاهی از چگونگی تاثیر این علت در افت درسی بچه ها ابتدا باید با مفاهیم وسایل کمک آموزشی آشنا شویم.

اهمیت وسایل کمک آموزشی ریاضی:

تحقیقاتی که تا به حال به عمل آمده است نشان می دهد که از طریق تدریس معمولی تنها 30 درصد مطالب

از مطالب مورد تدریس یاد گرفته می شوددر حالی که اگر یاد گیری با استفاده ی صحیح از وسایل ارتباطی

به عمل آید میزان یاد گیری افراد تا 75 درصد بالا می رود .درس ریاضیات از جمله دروسی است که دارای

وسایل کمک آموزشی زیادی چه دست ساز وچه آماده بوده وعلم استفاده از آن ها نقش بسیاری بر

افت تحصیلی این درس خواهد داشت.

فواید استفاده از وسایل کمک آموزشی ریاضی:

1-وسایل کمک آموزشی بازده آموزش ریاضی را از لحاظ کمی وکیفی افزایش می دهد.

2-وسایل کمک آموزشی ریاضی می تواند یاد گیری را انفرادی کند.

3- وسایل کمک آموزشی، آموزش را با قدرت بیشتری عملی می کند.

4- وسایل کمک آموزشی دسترسی به فرهنگ وآموزش را به طور یکسان برای همه میسر می سازد.

5- وسایل کمک آموزشی اساس قابل لمس را برای تفکر وساختن مفاهیم فراهم می سازد ودر نتیجه از میزان

عکس العمل گفتاری دانش آموز می کاهد.

6- مورد علاقه ی زیاد وفراوان شاگردان هستند وتوجه به آن ها را به موضوع اصلی معطوف می سازد.

7- اساس لازم را برای یاد گیری تدریجی وتکمیلی ریاضی آماده می سازد ودر نتیجه یاد گیری را دائمی می کند.

8-تجارب واقعی وحقیقی را در اختیار شاگردان قرار می دهد ودر نتیجه موجب فعالیت ایشان می شود.

9- پیوستگی افکار را موجب می گردد.

10-در توسعه ورشد معنی در ذهن شاگرد موثر هستند.

11-مهارتی را به طور کامل وموثر به دانش آموزان می آموزد.

12-تجاربی را در اختیار شاگردان قرار می دهد که از راه های دیگر امکان ندارد.

استفاده از وسایل آموزشی موجب می شود که دانش آموزان از همه حواس خود جهت یاد گیری مطالب استفاده کنند.از آن جا که 75 درصد از یاد گیری مطالب توسط چشم وبینایی یاد گرفته می شود ، این موضوع باعث شد

که معلمان بیشتری به استفاده از وسا یل کمک آموزشی ووسایل بصری روی آوردند .

یکی از عللی که تعدادی از معلمان از وسایل کمک آموزشی استفاده نمی کنند این است که فکر می کنند که منظور از وسایل کمک آموزشی همان وسایلی است که فقط به منظور آموزش دانش آموزان وبا هدف وسیله کمک آموزشی از قبل ساخته شده می باشد. ولی این فکر اشتباهی است ، زیرا با وسایل دور ریختنی ومازاد نیز می توان یک وسیله کمک آموزشی ساخت که به اهداف مورد نظر در برسیم . اگر بخواهیم نتیجه تحقیقات پیاژه وسایر محققین ارزشمند را مورد تدریس ریاضیات به کودکان ، در یک جمله خلاصه کنیم باید بگوییم وسایل کمک آموزشی را به مدارس ببریم . هیچ معلمی نباید در تدریس ریاضیات به ویژه در سال های اولیه دبستان بدو ن وسیله کمک آموزشی باشد. البته بی درنگ باید تذکر دهیم که منظور ما این نیست که معلم نمی تواند بدون داشتن وسایل از پیش ساخته وتعیین شده ریاضیات را تدریس کند بلکه یک معلم در صورتی که مفاهیم

را به درستی درک کند وروش تدریس صحیح داشته باشد ، می تواند حتی از نخود ولوبیا وچوب کبریت نیز

در تدریس ریاضیات استفاده کند. وسایل کمک آموزشی به عنوان عاملی برای تغییر در شیوه ی معلم:

*تغییر در معرفت شناسی:

اکثر معلمان به کتاب های درسی اجازه می دهند که چهار چوب رشته ِی آن ها را به صورت شسته رفته با

کلمات درشت ، تعاریف روشن، عکس های پشت سر هم ومثال هایی روشن از جهان واقعی تعیین کنند.

کلاس ها ی ریاضی غنی از وسایل آموزشی می تواند معلمان را از قید کتاب های درسی آزاد کند.

*تغییر در روانشناسی:

وسایل کمک آموزشی تغییرات مهمی را در تفکر ما راجع به یاد گیری دانش آموزان پیشنهاد می کند.

در محیط های خالی از تکنولوژی سنتی ، دانش آموزان اغلب به عنوان گیرندگان دانش ( در بد ترین شرایط سناریو)یا سازند گان دانش ( در بهترین شرایط) در نظر گرفته می شدند ، دانش آموزان باید بیاموزند که مفاهیم ریاضی را به دقت مورد مو شکافی قرار داده وتا پیدا شدن سطح قابل قبولی از قطعیت به آن ها مظنون باشند .

این کار هم برای معلم وهم برای دانش آموز دشوار ووقت گیر بوده ومستلزم بد بینی وشکاکیت است.

راهکار هایی برای استفاده بهینه از وسایل کمک آموزشی:

1-بهره گیری ازتجارب ارزنده وبرنامه های موفق کشور های مختلف دربه کارگیری وسایل کمک آموزشی ریاضی

2-تهیه کتاب های راهنما برای استفاده ی مطلوب وعملی از وسایل کمک آموزشی درس ریاضی

3-بر گزاری همایش های علمی، کابردی وتخصصی ریاضی برای آشنایی وترغیب بیشتر معلمان

به استفاده از وسایل کمک آموزشی

تکنیک های آموزش ریاضی بر اساس هوش ریاضی –منطقی

معمولا تفکرات منطقی وریاضی به روش ها ومثال های ریاضی محدود می شود . در این جا با چند نمونه از تکنیک هایی آشنا می شویم که معلم ریاضی می تواند به کمک آن ها تفکر ریاضی ، قدرت استدلال وذهن محاسبه گر را در مخاطبان تقویت کند . این تکنیک ها عبارتند از:

الف)محاسبه وکمیت نمایی

در این روش معلم می کوشد اعداد وارقام به کار رفته در مسائل ریاضی را با زندگی روز مره مرتبط کند واز این طریق مسائل را جذاب کند.در این روش معلم انگیزه فکر کردن ولذت بردن را به کار می گیرد. با این شیوه به دانش آموز توجه داده می شود که ریاضیات بیشتر علم زندگی است تا درسی خاص وزنگی خاص.

توجه به آمار واطلاعات ریاضی در زمینه های تاریخ ، جغرافیا، علوم وسایر موارد زندگی ، ذهن محاسبه گر را تقویت می کند.

برای مثال طرح این سئوال که شما تا به حال چه مدت از عمر تان را در خواب واستراحت گذرانده اید؟ برای دستیابی به این هدف است.

ویا انسان به طور متوسط در طول عمر خود چند لیتر آب می نوشد؟ ویا هر دانش آموز به طور متوسط در طول سال چند کیلو متر راه می رود؟ هر ایرانی در طی 10 سال چند تن غذا می خورد؟ سایر انسان های روی زمین در طی 10 سال چه مقدار؟ این مقدار غذا از کجا می آید؟ وچه می شود؟ ویا پرسش های دیگر از این دست . به کار گیری زبان ریاضی وبیان نمیش کمی موضوعات ساده در زندگی استعداد وقابلیت محاسبه ذهن وتفکر ریاضی افراد را تقویت می کند.

ب) طبقه بندی ورده بندی

هر معلم ریاضی می تواند ، دانش آموزان رل در مقابل اطلاعات وموضوعاتی قرار دهد که ساختاری عقلانی دارند ودر این صورت است که ذهن دانش آموزان بر انگیخته می شود.

ج) پرسش وپاسخ

تفکر مو شکافانه را می توان جانشین شیوه ی سنتی معلم محوری کرد. در این تکنیک دبیر ریاضی با طرح سئوالاتی ، دانش آموزان را به اظهار نظر ودفاع منطقی از تفکر شان وا می دارد

هدف از این پرسش های هدفمند ، تحقیر دانش آموزان ویا به اشتباه کشاندن آنان نیست، بلکه کمک به تقویت تفکر دقیق ، مستدل، موشکافانه ومنطقی است. این تکنیک سبب می شود که دانش آموزان نظر های خود را بر

پایه ی احساسات یا هیجانات آنی وزود گذر ابراز نکنند ومنطق واستدلال بر فضای کلاس حاکم باشد.

در ریاضی پایه ی دوم راهنمایی دانش آموزان برای محاسبه ی مجموع سه زاویه ی داخل مثلث ابتدا هر زاویه را با نقاله اندازه می گیرند . بعد آن ها را باهم جمع می کنند ونتیجه می گیرند مجموع زاویه های داخلی هر مثلث 180 درجه می شود.ولی ما بدون اندازه گیری با نقاله وجمع بستن سه زاویه نیز می توانیم به مجموع زاویه های مثلث دست بیابیم. به این شکل که ابتدا مثلث های قائم الزاویه، متساوی الا ضلاع ، متساوی الساقین ومختلف الاضلاع را به رنگ های متفاوت روی مقوا در می آوریم . سپس هر مثلث را سه قطعه میکنیم به نحوی که زاویه مثلث ها سالم بمانند . حال پازل به دست آمده را طوری حرکت می دهیم که سه زاویه کنار هم قرار بگیرند . زاویه ی جدید نیم صفحه است وثابت می کند ، مجموع زاویه های هر نوع مثلثی 180 درجه است.

منابع:

روشهای آموزش خلاقیت به دانش آموزان-احمد اکرمی ابر قویی

فنون تدریس- محمد حسن پروند – دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران

مجلات رشد آموزش ریاضی رشد معلم 2- آبان 82

ریاضی ووسایل کمک آموزشی

مطالب مشابه :

نمایشگاه دست سازه ها

برگزاری نمایشگاه دهه ی فجر

کاردستی بازیافتی

آموزش کاردستی با وسایل باز یافتی

ساخت وسیله دست ساز

ریاضی ووسایل کمک آموزشی

َتأثیر آموزش هنر در مدارس دوره ی ابتدایی

نمونه فعالیتهای مدرسه در سال گذشته