نمونه سوالات روش تحقیق

1-یک عنوان خوب تحقیق چه ویژگی هایی دارد؟
2-در بیان مسئله چه چیزهایی ذکر می شود؟ با ذکر مثال
3-منظور از اهمیت و ضرورت تحقیق چیست؟
4-جنبه جدید بودن را شرح دهید؟
5-انواع تحقیق از نظر هدف و شیوه اجرا شرح دهید؟
6- رابطه میان چارچوب نظری و مدل تحقیق چیست؟
شاید پاسخ در متن ضمیمه بیابید

1-اوّلين مرحله از مراحل روش علمي چه مي باشد ؟
الف ) جستجوي پيشينه
ب ) پي بردن به مسابه
ج ) تدوين فرضيه
د ) مشاهده و آزمون فرضيه
2- آزمون فرضيه پژوهشي بر ماهيت .............. استوار است ؟
الف ) آمون آماري
ب ) مساله پژوهش
ج ) فرضيه مخالف
د ) ابراز تحقيق
3- كداميك از موارد زير جزو گزاره هاي تحقيق بشمار مي آيد ؟
الف ) هدف تحقيق
ب ) فرضيه تحقيق
ج ) سوال تحقيق
د ) همه موارد
4- براي بيان هدف تحقيق معمولاً بايد از يك فعل .................. استفاده كرد ؟
الف ) ماضي
ب ) قابل مشاهده
ج ) كششي
د ) علني

5- حدس بخردانه درباره رابطه بين دو يا چند متغير كه به صورت اخباري بيان مي شود ............. مي گويند ؟
الف ) فرضيه تحقيق
ب ) سؤال تحقيق
ج ) مساله تحقيق
د ) فرضيه آزمايي
6- فرض آماري رابطه بين متغير ها را بر حسب ................ بيان كنيد ؟
الف ) شاخص ها
ب ) پارامترها
ج ) فرضيه ها
د ) هدفها
7- ويژگي اساسي يك سازه در چيست ؟
الف ) تجريد ( انتزاع )
ب ) عيني بودن
ج ) پيچيده بودن
د ) غير قابل دسترس بودن
8- تعريفي كه بر ويژگي هاي قابل مشاهده استوار باشد چه نوع تعريفي است ؟
الف ) تعريف سازنده
ب ) تعريف عيني
ج ) تعريف عملياتي
د ) تعريف علمي
9- زماني كه هوش اينگونه تعريف مي گردد : بررسي فرايند تفكر فرد هنگام مواجهه با مساله چه نوع تعريفي بكار رفته است ؟
الف ) تعريف عملياتي آزمايشي
ب ) تعريف عملياتي پويا
ج ) تعريف عملياتي اندازه پذير
د ) تعريف عملياتي ايستا
10- به متغير كمي يا كيفي كه جهت يا ميزان رابطه بين متغيرهاي مستقل و وابسته را تحت تاثير قرار مي دهد ........... گويند ؟
الف ) كنترل
ب ) تعديل كننده
ج ) مداحله گر
د ) واسطه
11- اوّلين مرحله از مراحل فرايند بررسي پيشينه تحقيق كدام است ؟
الف ) مشخص كردن واژگان كليدي
ب ) جستجوي منابع اطلاعاتي
ج ) يافتن عنوان مقاله ها
د ) طبقه بندي مقاله ها
12- آخرين مرحله در فرايند بررسي پيشينه تحقيق چيست ؟
الف ) تهيه چكيده
ب ) يافتن عنوان مقاله ها
ج ) تدوين چارچوب نظري تحقيق
د ) تهيه گزارش پيشنه تحقيق
13- عبارت (( واقيعت چيزي است كه فرد مي تواند به وسيله حواس خود آنرا تجربه كن
د )) بيانگر كدام منطق تحقيقي است ؟
الف ) اصالت مصيبت
ب ) اصالت تحصّلي
ج ) اصالت عمل
د ) اصالت عقل
14- عنوان تحقيق (( بررسي تحول استدلال منطقي نزد كودكان )) چه نوع تحقيقي به شمار مي رود ؟
الف ) كاربردي
ب ) توسعه اي
ج ) تحقيق در عمل
د ) بنيادي
15- محقق براي تشخيص مناسب بودن يك فراورده آموزشي ، بايد از چه نوع تحقيقي استفاده كند ؟
الف ) توسعه اي
ب ) بنيادي
ج ) كاربردي
د ) تحقيق در عمل
16- براي بررسي توزيع ويژگي دريك جامعه آماري ازروش تحقيق ................ بكارمي رود ؟
الف ) اقدام پژوهشي
ب ) پس – رويدادي
ج ) پيماني
د ) بررسي موردي
17- زماني كه بخواهيم درباره اتفاق نظريك جمع صاحب نظردرباره يك موضوع خاص به بررسي بپردازيم ازروش ................. استفاده مي شود ؟
الف ) اقدام پژوهشي
ب ) دلفي
ج ) طولي
د ) مقطعي
18- دركداميك ازانواع پژوهشهاي زيرهدف محقق تعميم نتايج تحقيق نيست ؟
الف ) اقدام پژوهشي
ب ) تحقيق همبستگي
ج ) تحقيق پيمايشي
د ) تحقيق پس – رويدادي
19- عنصراساسي درتحقيق موردي چيست ؟
الف ) افراد
ب ) گروهها
ج ) واحد تحليل
د ) رويدادها
20- درتحقيقاتي كه هدف معمولاً پيش بيني يك يا چند متغيرملاك از يك يا چند متغير پيش بين است ، ازكدام مدل آماري استفاده مي گردد؟
الف ) تحليل رگرسيون
ب ) تحليل عامل
ج ) مدل معادلات ساختاري
د ) ضريب همبستگي
21- براي بررسي (( ارزيابي عوامل تعيين كننده تدريس اثربخش )) كداميك از مدل هاي آماري مناسب است ؟
الف ) تحليل رگرسيون
ب ) تحليل عاملي
ج ) تحليل كو واريانس
د ) همبستگي دو متغيري
22- هدف از كاربرد مدل معادلات ساختاري چيست ؟
الف ) بدست آوردن مسيرتغييرات يك متغير درطول زمان
ب ) بدست آوردن همبستگي يك مجموعه معادلات رگرسيون بين متغيرها
ج ) شناخت روابط علي محتمل بين متغيرها
د ) ب و ج صحيح است .
23- درتحقيقات .................. هدف پي بردن به تغييرات متغيرمنتقل ازطريق تغييرات متغير وابسته است ؟
الف ) تجربي
ب ) كيفي
ج ) علي مقايسه اي
د ) موردي
24- هدف طرح هاي تحقيق آزمايشي كشف رابطه .................. بين پديده هاست ؟
الف ) علت – معمولي
ب ) همبستگي
ج ) تصادفي
د ) نظامدار
25- كاربرد شيوه تحليل كوواريانس درتحقيقات آزمايشي براي چه چيزي صورت مي گيرد ؟
الف ) به حداقل رساندن تفاوت ها
ب ) به حداكثررساندن تفاوتها
ج ) كنترل متغيرناخواسته
د ) اضافه كردن متغيرهاي اضافي
26- وقتي پژوهشگر بخواهد تاثير روش تدريس معلم و مهارتهاي اورا برروي يادگيري رياضيات سنجد ازكداميك ازطرحهاي تحقيق زيربايد استفاده نمايد ؟
الف ) طرح همبستگي
ب ) طرح عاملي
ج ) تمام آزمايشي
د ) نيمه آزمايشي
27- تفاوت اصلي تحقيقات شبه آزمايشي با تحقاقات آزمايشي مربوط به كدام عامل است ؟
الف ) معرف نبودن نمونه ها درتحقيق شبه آزمايشي
ب ) عدم تعميم پذيري درتحقيقات شبه آزمايشي
ج ) عدم انتساب تصادفي درشبه آزمايشي
د ) همه موارد
28- طرح تحقيق A – B – A و A – B – A – B ازكدام نوع تحقيقات آزمايشي بشمارمي رورد ؟
الف ) طرح دي تك آزمودني
ب ) طرح هاي پيش آزمايشي
ج ) طرح هاي تمام آزمايشي
د ) طرح هاي نيمه آزمايشي
29- دركداميك ازتحقيقات زيربه جاي توليد داده ها به يافتن داده ها مبادرت ورزيده است ؟
الف ) تحقيق قوم نگاري
ب ) تحليل محتوا
ج ) تحقيق كيفي
د ) تحقيق تاريخي
30- محقق براي (( بررسي فرايند ياد دهي – يادگيري درپايه اوّل ابتدايي )) ازكدام روش تحقيق مي تواند استفاده كند ؟
الف ) تحقيق قوم نگاري
ب )‌ تحقيق تجربي
ج ) تحقيق تاريخي
د ) تحقيق موردي
31- روش تحقيقي كه درآن داده هاي كيفي به داده هاي كمي تبديل مي شوند را چه نامند ؟
الف ) تحليل عاملي
ب ) روش دلفي
ج ) تحقيق قوم نگاري
د ) تحليل محتوا
32- يكي ازاصل هاي تدوين پرسشنامه آن است كه بايد براساس ............... تحقيق تنظيم گردد ؟
الف ) سؤال هاي
ب ) هدفهاي
ج ) فرضيه هاي
د ) هرسه مورد
33- اولين گام درتعيين نوع سؤال هاي پرسشنامه كدام است ؟
الف ) مشخص كردن متغيرهاي تحقيق
ب ) تهيه راهنماي سؤالات
ج ) تعيين كردن نوع سؤالات
د ) تعيين روايي و پايايي سؤالات
34- اجراي مقدماتي پرسشنامه تحقيق به چه منظوري انجام مي گيرد ؟
الف ) برطرف كردن مشكلات احتمالي
ب ) اصلاح سؤالات پرسشنامه
ج ) بررسي امكان سنجي پرسشنامه
د ) هرسه مورد
35 – مصاحبه مشاوره اي ، چه نوع مصاحبه اي است ؟
الف ) نيمه سازمان يافته
ب ) سازمان نايافته
ج ) سازمان يافته
د ) ساختاريافته
36- ضريب عمده روش مشاهده درمقايسه با ساير ابزار تحقيق كدام است ؟
الف ) ثبت رفتارطبيعيو عادي
ب ) بالا بودن اعتباربيروني
ج ) دراختيارگذاشتن اطلاعات بي واسطه
د ) حذف اثرانتظار مشاهده گر
37- درمقياس نگرش سنج ليكرت و ترستون ، مطلوبيت گويه ها توسط كدام عامل تعيين مي شود ؟
الف ) ضريب بازيابي
ب ) قضاوت داوران
ج ) پايايي محتوايي
د ) تكرارسؤالات

38- براي بررسي نگرش نسبت به گروههاي قومي – نژادي ، طبقات اجتماعي و گروههاي مذهبي و حرفه اي كداميك از مقياس هاي زير مناسب است ؟
الف ) مقياس فاصله اجتماعي بوگاردوس
ب ) مقياس ترستون
ج ) مقياس ليكرت
د ) مقياس گاتمن
39- وسيله اي كه براي اندازه گيري منظم نمونه هايي از رفتار آزمودني بكار مي رود ، چه نام دارد ؟
الف ) پرسشنامه
ب ) مصاحبه
ج ) آزمون
د ) مشاهده
40- بررسي اين نكته كه يك ابزار اندازه گيري در شرايط يكسان تا چه اندازه نتايج يكساني به دست مي دهد ، اشاره به كدام ويژگي است ؟
الف ) روايي
ب ) قابليت اعتماد
ج ) استاندارد
د ) هر سه مورد
41- فرمول اسپرمن – براون وروش كودر – ريچارد سون براي محاسبه ......... يك آزمون بكار مي روند ؟
الف ) هماهنگي دروني
ب ) اعتبار بيروني
ج ) اعتبار صوري
د ) قابليت كاربرد
42- كار آمدي يك ابزار اندازه گيري در پيش بيني رفتار در موقعيت هاي خاص را .......... گويند ؟
الف ) اعتبار اندازه گيري
ب ) اعتبار محيط
ج ) اعتبار عاملي
د ) اعتبار ملاكي
43- اوّلين گام براي انتخاب نمونه در پژوهش علوم رفتاري كدام است ؟
الف ) تعريف متغير مورد اندازه گيري
ب ) مشخص كردن واحد نمونه مورد مشاهده
ج ) تعيين حجم نمونه
د ) مشخص كردن روش نمونه گيري
44- فهرست كامل افراد جامعه براي نمونه گيري چه نام دارد ؟
الف ) طرح نمونه گيري
ب )‌ حجم نمونه
ج ) چارچوب نمونه گيري
د ) تعيين برآورد نمونه
45- انتخاب نمونه اي از دانش آموزان بر اساس فهرست الفبايي نام آنان ، چه نوع نمونه گيري محسوب مي شود ؟
الف ) نمونه گيري سيستماتيك
ب ) نمونه گيري تصادفي ساده
ج ) تصادفي طبقه اي
د ) تصادفي خوشه اي
46- مقدار ( d ) در برآورد حجم نمونه معرف اشتباه مجاز در برآورد تفاوت پارامتر با .......... است ؟
الف ) شاخص
ب ) ميانگين
ج ) واريانس
د ) برآورد آن
46- مقدار ( d ) در برآورد حجم نمونه معرف اشتباه مجاز در برآورد تفاوت پارامتر با .......... است ؟
الف ) شاخص
ب ) ميانگين
ج ) واريانس
د ) برآورد آن
47- مقدار ( d ) در تحقيقات آزمايشي كه از فرمول| d = | M1 – M0 به دست مي آيد چه چيزي را نشان مي دهد ؟
الف ) حجم نمونه
ب ) حجم اثر
ج ) ميزان اشتباه مجاز
د ) ميزان خطاي نمونه گيري
48- پيش آزمون ( عامل آزمون ) ، كداميك از اعتبارهاي زير را مي تواند تحت تاثير قرار دهد ؟
الف ) بروني
ب ) دروني
ج ) محتوا
د ) صوري
49- اثرات مربوط به نو بودن محيط آزمايشي و ناكافي بودن متغير وابسته بر روي ........ تحقيق تاثير مي گذارد ؟
الف ) تعميم نتايج
ب ) سؤگيري
ج ) اعتبار بروني
د ) الف و ج صحيح است .

50- اوّلين گام مربوط به تحليل داده هاي كيفي كدام است ؟
الف ) تحليل داده ها
ب ) گرد آوري داده ها
ج ) عرضه داده ها
د ) نتيجه گيري – تاييد
51- طبقه بندي تحليل داده ها بر اساس پارامتري و نا پارامتري بودن اساساً بر ……. استوار است ؟
الف ) وش تحقيق
ب ) ابزار تحقيق
ج ) مقياس اندازه گيري
د ) طرح آماري
52- كداميك ازموارد زير جزء شروط اساسي استفاده از تحليل آماري پارامتري است ؟
الف ) كمي بودن متغير مورد مطالعه
ب ) توزيع غرات بهنجار باشد
ج ) انتخاب آزمودني ها به وسيله نمونه گيري تصادفي
د ) همه موارد
53- در مواردي كه در تحليل پارامتري يك متغير متصل و فاصله اي و ديگري اسمي دو سطحي باشد و ليكن بتوان بطور منطقي يك زير بناي متصل اسمي فرض كرد از كدام نوع ضريب همبستگي استفاده مي شود ؟
الف ) ضريب همبستگي دو رشته اي ( rb )
ب ) ضريب همبستگي گشتاوري پيرسون
ج ) ضريب همبستگي دو رشته اي نقطه اي ( rpd )
د ) ضريب تتراكويك
54- زماني كه يك متغير در مقياس فاصله اي و ديگري در مقياس اسمي دو سطحي ( مانند جنسيت ) باشد و ليكن نتوان براي آن متغير اسمي زير بناي متصل فرض كرد از همبستگي .......... استفاده مي شود ؟
الف ) دو رشته اي
ب ) گشتاوري پيرسون
ج ) دو رشته اي نقطه اي
د ) تتراكوريك
55- چنانچه مقياس اندازه گيري دو متغير ، اسمي دو مقوله اي باشد و بتوان زير بناي متصلي براي هر يك از دو متغير منظور داشت از ضريب همبستگي ................ استفاده مي شود ؟
الف ) دو رشته اي
ب ) دو رشته اي نقطه اي
ج ) تتراكوريك
د ) پيرسون
56- ضريب همبستگي في (ө) در چه موردي كاربرد دارد ؟
الف ) هر دو متغير اسمي چند سطحي باشد .
ب ) هر دو متغير اسمي دو سطحي باشد .
ج ) هر دو متغير رتبه اي باشد .
د ) هر دو متغير هم مقوله اي باشد و هم رتبه اي
57- ضريب c كريمر ( c ) پس از معني دار بودن آماده ( X2 ) در يك جدول توافقي براي محاسبه ميزان .......... بكار مي رود ؟
الف ) اثر
ب ) توافق
ج ) رابطه
د ) پيش بيني
58- متغير وابسته در رگرسيون چند گانه هميشه ................ است ؟
الف ) مقوله اي
ب ) اسمي
ج ) ترتيبي
د ) فاصله اي

سوالات تشریحی با جواب
1.      منابعي را كه بشر براي حل مسائل خود به كار برده است نام ببريد؟
تجر به، صاحبنظران، استدلال قياسي، استدلال استقرايي، روش علمي. این منابع مکمل یکدیگرند و در برخی موارد، ترکیبی از آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2.      استدلال قياسي را تعريف كنيد و معايب آن را نام ببريد؟
استدلال قياسي به عنوان يك فرايند تفكر عبارت است از قرار دادن واقعيت‌ها در كنار هم و استخراج يك نتيجه به اين مهمي كه پژوهشگر با عنايت به كليات به جزييات پي ببرد. اين روش از سه مرحله : مقدمه كبري، مقدمه صغري، و نتيجه‌گيري تشكيل شده است. به عبارت ديگر پژوهشگر واقعيت‌هاي شناخته شده و موجود را كنار هم قرار مي‌دهد و به نتيجه‌گيري مي‌پردازد.
استدلال قياسي همانند هرگونه استدلالي معايب و محدوديت‌هاي خاص خود را دارد، زيرا نتيجه يك قياس منطقي هيچ‌گاه نمي‌تواند از محدوده مقدمه تجاوز كند. بنابراين براي دستيابي به نتيجه درست بايد مقدمه را صحيح تدوين كرد، زيرا نتايجي كه از اين فرايند حاصل مي‌شود در واقع بسط اطلاعات پيشين است و پژوهش‌هاي علمي نمي‌توانند تنها بر اينگونه استدلال‌ها استوار باشند در استدلال قياسي مي‌توان با ترسيم روابط موجود، روابط جديدي كشف كرد ولي هرگز نمي‌توان از آن به عنوان منبعي براي توسعه و تلويد اطلاعات جديد استفاده كرد.

3.      تفاوت استدلال استقرايي و قياسي را بنويسيد؟
استدلال قياسي به عنوان يك فرايند تفكر عبارت است از قرار دادن واقعيت‌ها در كنار هم و استخراج يك نتيجه به اين مهمي كه پژوهشگر با عنايت به كليات به جزييات پي ببرد. اين روش از سه مرحله: مقدمه كبري، مقدمه صغري، و نتيجه‌گيري تشكيل شده است. به عبارت ديگر پژوهشگر واقعيت‌هاي شناخته شده و موجود را كنار هم قرار مي‌دهد و به نتيجه‌گيري مي‌پردازد. اما استدلال استقرايي نتايج با مشاهده نمونه و تعميم كل، حاصل مي‌شود در روش اخير براي رسيدن به نتيجه مطلوب تمام نمونه‌ها مورد بررسي قرار مي‌گيرند در استدلال استقرايي از جزء به كل مي‌رويم اما در قياسي از كل به جز ـ در استدلال قیاسی پیش از دستیابی به نتیجه، مقدمه باید دانسته شده باشد؛ اما در استدلال استقرایی نتایج با مشاهده نمونه و تعمیم به کل، حاصل می‌شود. در روش اخیر برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب، همه نمونه‌ها باید مورد بررسی قرار گیرند.
استدلال استقرایی تنها موقعی قابل اعتماد است که گروه مورد پژوهش کوچک باشد. چون در روش استقرایی نتایج براساس نمونه‌های کوچک معتبر است، بنابراین، پژوهشگر پژوهش خود را در مورد نمونه‌های کوچک انجام می‌دهد و نتایج را به گروه‌های بزرگ تعمیم می‌دهد.

4.      مراحل روش علمي را نام ببريد؟
-       احساس مشکل يا مسئله
-       تعيين و تعريف مشکل يا مسئله
-       پيشنهاد راه‌حل يا راه‌حل‌هايی برای مشکل يا مسئله (صورت‌بندی فرضيه)
-       استدلال به شيوه قياسي درباره نتايج راه‌حل‌هاي پيشنهاد شده
-       آزمودن فرضيه

5.      مفروضه‌هاي زيربنايي روش علمي چيست؟
1.      مفروضه‌هايي درباره ماهيت هستي يا واقعيت
2.      مفروضه‌هاي يكساني طبيعت
3.      مفروضه‌هاي مربوط به فرايندهاي رواني.

6.      نظريه علمي چيست و هدف آن كدام است؟
نظريه علمي يك تبيين آزمايشي از پديده‌هاست و از تركيب مشاهده‌هاي مختلف شكل مي‌گيرد. نظريه، اطلاعات پراكنده را خلاصه و طبقه‌بندي مي‌كند و آنها را در حيطه مشخصي قرار مي‌دهد. نظريه به وسيله پژوهش‌هاي آتي، زمينه‌اي را براي توسعه و گسترش علم فراهم مي‌كند و بدينوسيله به پويايي علم كمك مي‌كند. در واقع هدف نهايي علم، صورت‌بندي نظريه است وكوشش‌هاي علمي بايد شامل فعاليت‌هايي زير باشد: الف) تبيين، ب) پيش‌بيني، ج) كنترل.

7.      ويژگيهاي نظريه علمي را نام ببريد؟
1.   نظريه بايد توانايي تبيين حقايق و مشاهده‌هاي مربوط به يك مسئله را، به ساده‌ترين صورت ممكن داشته باشد. نظريه‌اي كه داراي مفروضه‌هاي اندك و به زبان ساده بيان شده باشد، قابل قبول‌تر از نظريه‌اي است كه پيچيده باشد اين اصل را در علم، امساك‌گري علم ناميده‌اند.
2.      نظريه بايد با واقعيت‌هاي مشاهده شده و طبيعت و دانش پيشين سازگار باشد.
3.      نظريه بايد ابزار لازم را براي آزمودن خود فراهم سازد.
4.      نظريه بايد انگيزة پژوهشي بيشتري در جامعه به وجود آورد و زمينه را براي پژوهش‌هاي جديد فراهم سازد.
8.      يك تعريف از تحقيق بنويسيد؟
جان ديويي در كتاب منطق نظريه تحقيق، تحقيق را چنين تعريف كرده است: تحقيق عبارت است از تغيير كنترل شده يك موقعيت غيرثابت با نامعين به موقعيتي كه از لحاظ ويژگي‌ها و روابط كاملاً معين و ثابت است در وضعي قرار دارد كه عناصر موقعيت اصلي يا اولي به صورت يك كل متحد تغيير يافته‌اند.
تحقيق بر وزن تفعيل يعني درست كردن، پژوهش، بررسي، مطالعه و از نظر روش‌شناسي عبارت است از كاربرد روشهاي علمي در پاسخگويي به يك سوال.

9.      ويژگي‌هاي تحقيق از نظر تاكمن چيست؟
-       تحقيق دارای فرايند معينی است. يعنی در اجرای آن از اصول و قواعد مشخصی استفاده می‌شود و منظم است.
-       در تحقيق، نظامی تعقيب می‌شود که در به کار بردن آن منطقی حکمفرما است. به همين دليل تحقيق منطقی است.
-       تحقيق تجربی است. به عبارت ديگر تحقيق بازگشت به واقعيت است.
-       تحقيق جنبه تقليلی دارد. به اين معنا که محقق با استفاده از روش‌های تجزيه و تحليل، اطلاعات جمع‌آوری شده را در طبقه‌بندی‌های معين و معناداری طبقه‌بندی می‌کند.
-       تحقيق قابل انتقال و تکرار است. به اين معنا که فرايند و روش‌های تحقيق قابل تکرار و انتقال است.

10. مراحل تحقيق را نام ببريد؟
-       تدوين مسئله به صورتي كه قابل آزمودن باشد.
-       مطالعة منابع مربوط به موضوع مورد تحقيق
-       انتخاب طرح تحقيقي مناسب
-       تعيين و تعريف جامعه و انتخاب نمونه‌اي به اندازة مناسب
-       جمع‌آوري اطلاعات
-       تجزيه و تحليل اطلاعات جمع‌آوري شده
-       تفسير اطلاعات به دست آمده و بحث و نتيجه‌گيري دربارة آنها
-       تهيه گزارش تحقيق

11. متغير چيست؟ انواع آن را نام ببريد؟
متغير يك مفهوم است كه بيش از دو يا چند ارزش يا عدد به آن اختصاص داده مي‌شود. ويژگي‌هايي را كه پژوهشگر مشاهده يا اندازه‌گيري مي‌كنند متغير ناميده مي‌شود. متغير براساس نقشي كه در تحقيق به عهده دارد به دو دسته تقسيم مي‌شود:
1.      متغير مستقل
2.      متغير وابسته
متغير كمي، متغير كيفي، متغيرهاي دوارزشي و چندارزشي، متغير تعديل‌كننده، متغير كنترل، متغير مزاحم.

12. درباره متغير مستقل و متغير وابسته توضيح دهيد؟
متغير مستقل: به متغيري گفته مي‌شود كه از طريق آن متغير وابسته تبيين يا پيش‌بيني مي‌شود. به اين متغير، متغير محرك يا درون‌داد گفته مي‌شود و متغيري است كه توسط پژوهشگر اندازه‌گيري،‌ دستكاري يا انتخاب مي‌شود تا تأثير يا رابطه آن با متغير ديگر اندازه‌گيري شود. متغير مستقل، متغير پيش‌فرض است به اين معني كه اين متغير مقدمه و متغير وابسته نتيجة آن است. در تحقيق آزمايشي، متغير مستقل متغيري است كه توسط آزمايش‌كننده دستكاري شود تا تأثيرات تغييرات آن بر متغير ديگر كه وابسته فرض شده است، مشاهده و اندزاه‌گيري شود. به عنوان مثال در يك طرح آزمايشي كه به منظور تعيين كارآيي يك روش تدريس جديد بر يادگيري علوم طرح‌ريزي شده است، روش تدريس جديد متغير مستقل و يادگيري علوم متغير وابسته است.
متغير وابسته: متغير وابسته، متغير پاسخ، برون‌داد يا ملاك است و عبارت است از وجه يا جنبه‌اي از رفتار يك ارگانيزم كه تحريك‌ شده است. متغير وابسته، متغيري است كه مشاهده يا اندازه‌گيري مي‌شود تا تأثير متغير مستقل بر آن معلوم و مشخص شود. در تحقيق آزمايشي متغير وابسته به متغيري اطلاق مي‌شود كه در اثر اجرا، حذف يا تغيير متغير مستقل، آشكار، پنهان يا تغيير مي‌كند. متغير وابسته برعكس متغير مستقل در اختيار محقق نيست و او نمي‌تواند در آن تصرف يا دستكاري به عمل آورد.

13. منظور از تعريف عملياتي چيست؟ تعاريف عملياتي به چند دسته تقسيم مي‌شوند؟
به تعاريفي گفته مي‌شود كه از طريق آن، فعاليت‌هاي لازم و اساسي براي اندازه‌گيري يك متغير معين مشخص مي‌شود. در يك تعريف كاربردي يا عملياتي، پژوهشگر مجموعه فعاليت‌هايي را كه براي اندازه‌گيري يا دستكاري متغير انجام مي‌دهد، مشخص مي‌سازد. متداول‌ترين تعريف عملياتي در تعليم و تربيت همان است كه بر هوش دلالت دارد. اغلب گفته مي‌شود كه هوش همان است كه به وسيلة آزمون هوش اندازه‌گيري مي‌شود. كرلينجر تعريف عملياتي را به دو دسته تقسيم مي‌كند: 1ـ سنجشي، 2ـ آزمايشي

14. چهار اشتباهي كه دانشجويان در هنگام انتخاب مسئله دچار مي‌شوند كدام است؟
-       مسئله‌ای را بدون تحليل جنبه‌های مختلف آن، شتاب‌زده انتخاب می‌کنند.
-       بدون مطالعه منابع مربوط به موضوع مورد تحقيق، روش اجرای تحقيق را مشخص می‌کنند.
-       قبل از انتخاب مسئله پژوهشی، روش اجرای تحقيق را مشخص می‌کنند.
-       به جای تعريف دقيق و روشن مفاهيم موجود در مسئله، آن را به صورت کلی توصيف می‌کنند.

19-نحوه محدود ساختن مسئله پژوهشي را بيان كنيد؟
موضوع ديگر «محدود کردن مسئله» است. پژوهشگران کم تجربه غالبا مسئله‌ای را انتخاب می‌کنند که دامنه گسترده ای دارد. اما برای يافتن حقيقت و يا حل يک مسئله، تا آنجا که ممکن است مسئله را بايد محدود کرد. برای محدود کردن يک مسئله و در نهايت تدوين آن، پاسخگويی به سوالات زير ضروری است:
1 – آيا مسئله کاملاً روشن است؟
2 – آيا مفاهيم موجود در مسئله دقيقاً تعيين و تعريف شده‌اند؟
3 – آيا توانايی و مهارت لازم برای انجام پژوهش وجود دارد؟
4 – آيا چارچوب نظری برای مسئله فراهم شده است؟
تشخيص موقعيتی که مسئله در آن به وجود آمده است، نقطه شروع پژوهش است و پژوهشگر قبل از اين که فعاليت‌های بعدی را شروع کند، بايد عواملی را که موجب به وجود آمدن مسئله شده‌اند، دقيقاً تعيين کند. برای رسيدن به اين هدف (يعنی تعيين عواملی که موجب به وجود آمدن مسئله شده‌اند) انجام فعاليت‌های زير ضروری است:
1.      واقعيت‌هايی را که ممکن است با مسائل رابطه داشته باشند، جمع‌آوری کنيد.
2.      تعيين کنيد کداميک از واقعيت‌های جمع‌آوری شده، با مسئله موردنظر رابطه دارند.
3.      روابط بين واقعيت‌های جمع‌آوری شده را که به روشن شدن مسئله کمک می‌کنند، ترسيم کنيد.
4.      با توجه به مراحل بالا، راه‌حل‌های ممکن را برای مسئله تعيين و تبيين کنيد.
5.      از طريق مشاهده و تجزيه و تحليل، تعيين کنيد که آيا بين تبيين‌ها رابطه‌ای وجود دارد؟
6.      رابطه بين تبيين‌ها و واقعيت‌ها را ترسيم کنيد.

21ـ اهميت «مطالعه منابع مربوط به موضوع مورد تحقيق» را ذكر كنيد؟
1ـ تعيين متغيرهاي اساسي: تدوين يك مسئله پژوهشي غالباً دشوار است. به اين معني كه، انتخاب متغيرهايي كه پژوهشگر علاقمند به تعيين روابط بين آنهاست و تعميم نتايج حاصله به علمي كه متغيرهاي مورد پژوهش در حوزه آنان قرار دارد، يك روش منطقي معني‌دار است.
2ـ تشخيص آنچه انجام شده و آنچه بايد انجام شود: براي اينكه پژوهشگر اقدام به پژوهشي نكند كه قبلا به وسيله ديگران انجام شده است و به عبارت ديگر، براي اينكه كار پژوهشگر، تكرار كار ديگران نباشد مطالعه آنچه در گذشته انجام شده لازم و ضروري است.
3ـ تعيين كردن معاني و روابط: متغيرهايي كه در مسئله و فرضيه پژوهشي مطرح مي‌شوند، بايد شناسايي، نامگذاري و تعريف شوند. اين عمل در صورتي كه حوزه يا دامنه موضوع مورد تحقيق گسترده باشد، خيلي وسيع و گسترده خواهد بود.

22-جامعه آماري و نمونه آماري را تعريف كنيد؟
جمعیت (جامعه آماری) : کل را در منابع نمونه‌گیری جمعیت گویند که مجموعه‌ای از واحدها است که در چیز یا چیزهایی مشترک باشند.
واحد نمونه‌ای sampling unit: هر یک از واحدهای جمعیت را که به عنوان عضوی از نمونه در معرض انتخاب است یک واحد انتخاب یا نمونه‌ای می‌گویند.
نمونه sample: نمونه واحدی است که انتخاب شده است.

23-نمونه‌گيري تصادفي را تعريف كنيد و انواع آن را نام ببريد؟
روشي است كه در آن براي هر يك از اعضاي جامعه (واحد نمونه‌گيري) امكان مساوي براي انتخاب شدن، فراهم مي‌شود اين روش بر انتخاب واحدهايي از كل جامعه اشاره مي‌كند به طوري كه هر واحد داراي احتمال مساوي (غير صفر) براي بودن به عنوان عضوي از اعضاي نمونه باشد. به طور كلي در اين نوع نمونه‌گيري هر يك از اعضاي جامعه داراي شانس مساوي و مستقل براي انتخاب شدن هستند.
نمونه تصادفي ساده ـ تصادفي منظم يا سيستماتيك نمونه‌گيري طبقه‌اي ـ تصادفي خوشه‌اي ـ نمونه‌گيري در دسترس ـ نمونه‌گيري هدفدار.

24-تحقيق زمينه‌يابي چيست؟ انواع آن كدام است؟
تحقيق زمينه‌يابي يك روش جمع‌آوري داده‌هاست كه در آن از يك گروه خاص از افراد خواسته مي‌شود تا به تعدادي سوال‌هاي خاص پاسخ دهند. كاري كه در اين نوع از تحقيق صورت مي‌گيرد اين است كه محقق از گروه بزرگي از مردم سوالهايي در مورد يك موضوع يا عنوان مي‌كند. انواع : زمينه‌يابي مقطعي، زمينه‌يابي طولي.

25- سه ويژگي اصلي تحقيق زمينه‌يابي را نام ببريد؟
1ـ اطلاعات نمونه از افراد جمع‌آوري مي‌شود تا جوانب يا خصيصه‌هايي را توصيف كند كه مربوط به جامعه‌اي است كه نمونه جزئي از آن است. اين خصايص عبارتند از: تواناييها، عقايد، نگرش‌ها، باورها و پاداش.
2ـ روش اصلي در جمع‌آوري اطلاعات از طريق پرسش سوال‌ها صورت مي‌گيرد. پاسخ به اين سوال‌ها از طرف آزمودني‌ها اطلاعات موردنياز براي مطالعه را فراهم مي‌كند.
3ـ به جاي اينكه اطلاعات از جامعه جمع‌آوري شود از نمونه جمع‌آوري مي‌شود.

26- روش‌هاي متداول نظرسنجي كدام است؟
روش‌هاي متداول پيشين انجام نظرسنجي‌ها و پيمايش‌ها و در واقع جمع‌آوري اطلاعات و داده‌ها كه مي‌توان آنها را «روش‌هاي سنتي» انجام پيمايش نامگذاري كرد. شامل روش‌هاي كتبي و شفاهي (حضوري) بودند كه در تمام اين روش‌ها، ابزار پرسشنامه است. اين روش‌هاي متداول را مي‌توان در موارد زير خلاصه كرد: «فرستادن پرسشگر به محل حضور جمعيت هدف براي انجام مصاحبه يا گفت‌وگو»، «استفاده از پست براي ارسال و بازگرفتن پرسشنامه» و «استفاده از تلفن».

27ـ نظرسنجي الكترونيك چيست؟ دو مورد از مزايا و معايب آن را بنويسيد؟
در كنار روش‌هاي مختلف نظرسنجي، با تمام مزايا و معايبي كه دارند، مي‌توان پرسشنامه را از بسته نرم‌افزارهاي فعال در شبكه دريافت و تنظيم كرد و از طريق شبكه اينترنت يا شبكه داخلي محل كار يا از طريق نامه الكترونيكي توزيع و جمع‌آوري نمود.
مزايای بسته‌هاي نرم‌افزاري نظرسنجی الکترونيک عبارتند از:
1. کاهش هزينه‌هاي استخدام پرسشگر، جابجايي‌ها، ارسال و جمع‌آوري پرسشنامه
2. خطر تهديد پرسشگران وجود ندارد.
3. امكان ارسال پرسشنامه به نقاط مختلف جهان و با سرعت بالا وجود دارد.
معايب استفاده از شبكه‌ها و بسته‌هاي نرم‌افزاري را مي‌توان چنِين برشمرد:
1. وجود نداشتن تضمين امنيتي، هنگام استفاده از شبكه اينترنت.
2. پاسخگويان اين روش، تنها به كاربران شبكه‌ها محدود مي‌شوند.
3. به علت حضور كاربر در فضاي مجازي و ناشناخته ماندن، اين روش از سطح اعتبار پايين‌تري برخوردار است.

28-در تدوين پرسشنامه رعايت چه نكاتي لازم است؟
سوالات ساده، کوتاه و بدون ابهام باشند. سوالات براساس اهداف پژوهش تنظیم و مقوله‌بندی شود. در تنظیم پرسشنامه باید از کلمات و واژه‌های جهت‌دار پرهیز کرد. از طرح سوالاتی که اطلاعات خیلی جزئی را می‌طلبد باید پرهیز کرد. (مثلا نباید بپرسید که در طول 30 روز گذشته چند ساعت به همراه خانواده‌تان تلویزیون تماشا کرده‌اید؟) از طرح سوالات غیرضروری باید پرهیز کرد. بهتر است پرسشنامه با سوالات راحت تر و ساده‌تر آغاز شود. سوالات مربوط به ویژگی‌های فردی را بهتر است در انتهای پرسشنامه آورد که در پاسخگو سازگاری لازم ایجاد شده و سوء‌ظن‌های احتمالی تخفیف یافته است.

30ـ معيارهاي مقبوليت يك تحقيق چيست؟
براي قابل قبول بودن تحقيق از دو ملاك validity و Reliability استفاده مي‌شود.
1.   Validity : در اين معيار اين سوال مطرح است كه آيا آن چيزي كه قصد اندازه‌گيري آن را داريم مورد اندازه‌گيري قرار گرفته است يا خير. به تعبير ديگر منظور از Validity در يك تحقيق ميزان دقت شاخص‌ها و معيارهايي است كه در راه سنجش پديده موردنظر تهيه شده‌اند.
ü اعتبار دروني و بيرون: در اعتبار دروني اين سوال مطرح است كه آيا نتايج حاصل از تحقيق پاسخگوي سؤالات يا فرض‌هاي مطرح شده در تحقيق هست يا خير. در اعتبار بيروني قابليت تعميم نتايج تحقيق مدنظر است. منظور آن است كه آيا مي‌توان نتايج را تعميم داد يا خير.
2.   Reliability : قابليت اتكا، اعتماد و پايايي است. همان طور كه گفته شد منظور از Reliability آن است كه اگر محقق ديگري با همان ابزار يا ابزار مشابه آن تحقيق را انجام دهد آيا نتايج يكساني به دست آورد يا خير. به عبارت ديگر Reliability ويژگي به كارپذيري را مدنظر دارد. به بيان ديگر پايايي نشان‌دهنده گستره ميزان خطايي است كه يك وسيله اندازه گيري مي تواند داشته باشد. هر چه خطا كمتر باشد پايايي بيشتر خواهد بود. ضريب پايايي معمولا بين 0 و1 است. وقتي ميزان خطا صفر باشد ميزان پايايي 1 خواهد بود.
در ابزار تحقيق و پرسشنامه معمولا براي سنجش پايايي مقياس، از آماره‌اي به نام آلفاي كرونباخ استفاده مي‌شود. آلفاي بالاي 7/0 خيلي خوب است. معمولاً 4/0 الي 7/0 متوسط و زير آن ضعيف است.

32ـ سطوح اندازه‌گيري را نام ببريد؟ و درباره آنها به اختصار توضيح دهيد؟
1ـ سطح اسمی(نامی) nominal: این سطح ضعیف‌ترین سطح اندازه‌گیری است. سطح اسمی سطحی است که افراد صرفاً برحسب داشتن یا نداشتن یک صفت طبقه‌بندی می‌شوند. در متغیرهای اسمی هیچ یک از صفات بر دیگری برتری ندارد و صرفاً انواع مختلف صفات متغیرند و اطلاق عدد به آنها وجه مقداری ندارد و اعداد در این سطح بیشتر به عنوان یک نشانه یا کد هستند و معنی مقداری ندارند. سطح اسمی چیزی به نام میانگین ندارد. در این سطح فقط می‌توان از مد یا نما (بیشترین فراوانی) سخن به میان آورد. مانند محل تولد، رشته تحصیلی، جنس و...
2ـ سطح سنش ترتیبی یا رتبه‌ای ordinal: در این سطح علاوه بر داشتن یا نداشتن صفت، اولویت‌گذاری یا ارجحیت‌گذاری نیز چه به طریق صعودی چه به شیوه نزولی بین صفات وجود دارد و صفات متغیرها بالا و پایین یا کم و زیاد می‌شوند و افراد را می‌توان از پایین‌ترین تا بالاترین مرتب نمود ولی در این سطح فاصله بین صفات، فاصله دقیق و مساوی نیست. مثل طبقه اجتماعی و هر صفتی که تقدم و تأخر آن مشخص باشد و فاصله‌هایشان نابرابر باشد در این دسته قرار می‌گیرند. مانند سن اگر به این شیوه دسته‌بندی شود : 15 ـ 5 سال؛ 35 ـ 16 سال؛ 36 به بالا. در سطح ترتیبی علاوه بر میانه می‌توان از نما نیز استفاده کرد.
3ـ سطح فاصله‌ای نسبی: برخی سطح فاصله‌ای (interval) و سطح نسبی (ratio) را یک سطح و برخی آن را دو سطح مجزا دانسته‌اند. متغیرهای فاصله‌ای متغیرهایی هستند که علاوه بر ویژگی‌های سطوح پایین‌تر بین صفات آنها فاصله مساوی وجود دارد ولی صفر مطلق ندارند. ضریب هوشی معروف‌ترین مثال سطح فاصله‌ای در علوم رفتاری و اجتماعی است. و درجه حرارت سانتیگراد و فارنهایت در سطح فاصله‌ای است.
در سطح فاصله‌ای می‌توان ار عملیات جمع و تفریق استفاده کرد و به هیچ عنوان نمی‌توان از ضرب و تقسیم استفاده نمود. به عنوان مثال نمی‌توان اینطور تحلیل کرد که کسی که ضریب هوشی 120 دارد دو برابر کسی که ضریب هوشی 60 دارد باهوش است. معمولاً نمره درسی نیز سطح فاصله‌ای گفته می‌شود.
در سطح نسبی علاوه بر ویژگی‌هایی که در برای سطوح دیگر وجود دارد، صفر مطلق نیز دارند. اغلب نرخ‌ها مثل نرخ زاد و ولد نسبی هستند. مثل تعداد جمعیت یک شهر. جایی که بتوان نسبت قایل شد، سطح نسبی است. یعنی می‌توان در این سطح از عملیات ضرب و تقسیم استفاده نمود. جایی که بتوان گفت چیزی دوبرابر چیز دیگری است می‌شود نسبی!

33ـ مفهوم، سازه و متغير را تعريف كنيد؟
سازه ( construct): اين واژه يكي از واژگان مهمي است كه در مبحث متغيرها بايد از آن سخن با ميان آورد. سازه يك مفهوم است. اما معني افزوده‌تري دارد و آن اين كه سازه به عمد و آگاهانه براي يك منظور خاص تدوين شده است.
متغیر: عبارت است از دسته‌بندی و گروه‌بندی منطقی صفات یا مشخصات. هر مفهومی می‌تواند در جایی صفت و در جایی دیگر یک متغیر باشد.
متغیر یک ویژگی است که مقادیر متفاوت می‌پذیرد. متغیر نمادی است که مقادیر به آن اختصاص می‌یابد. بنابراین هر صفت یا ویژگی یا عنصر کمی و کیفی که در یک تحقیق تغییرپذیر باشد متغیر نامیده می‌شود.

34ـ ويژگي‌هاي متغير را نام ببريد؟
1ـ تغییرپذیر بوده و انواع مختلف داشته باشند.
2ـ سنجش‌پذیر و قابل اندازه‌گیری باشند.

38ـ سوگيري در نمونه‌گيري، به چه صورتي حاصل مي‌شود؟
1-   نمونه‌گيري با يك روش غيرتصادفي انجام مي‌شود به اين معنا كه روش به كار برده شده به صورت آگاهانه ـ غيرآگاهانه تحت تاثير انسان قرار گرفته است.
2-   چارچوب انتخاب (ليست يا سوابق مربوط به جامعه) كه به عنوان وسيله‌اي براي انتخاب اعضاي نمونه به كار گرفته مي‌شود شامل كليه اعضاي جامعه نباشد.
3-      مواقعي كه دسترسي به بعضي از اعضاي جامعه غيرممكن بوده يا برخي از اعضا علاقمند به همكاري نباشند.

40ـ براي هر كدام از موارد زير، در برنامه SPSS از چه دستوراتي استفاده مي‌شود؟
ـ براي طبقه‌بندي كردن داده‌هاي يك متغير پيوسته (مانند سن):
Transform, recode
ـ براي تهيه جدول توزيع فراواني يك بعدي:
Analyze, Descriptive Statistics, Frequencies

ـ براي تهيه جدول توزيع فراواني دو بعدي:
Analyze, Descriptive Statistics, Crosstabs

نمونه سوالات روش تحقیق

مطالب مشابه :

انجام پایان نامه مدیریت - پایان نامه مدیریت آموزشی (بررسی نیازهای راهبردی توسعه آموزش مجازی)

پرسشنامه سلامت عمومي GHQ-28)

نمونه سوالات روش تحقیق

سنجش از طريق طيف بندي (روشهاي مهم مقياس بندي)

بررسي ميزان صلاحيت هاي حرفه اي معلمان ابتدايي استان قزوين در دروس رياضي و علوم و فارسي