آشنایی با مفاهیم برنامه نویسی و خودآزمایی

مفهوم نرم افزار:

معمولا به بخش غیر قابل لمس سیستم گفته می شود که از تعدادی دستور العمل بوجود آمده است که هدف مشخصی را دنبال می کنند و شامل انواع مختلفی می باشد که یک نوع آن نرم افزار برنامه نویسی می باشد.

مفهوم نرم افزار برنامه نویسی:

با این که نرم افزار زبان برنامه نویسی ،خودش توسط دستورالعملهایی ساخته شده است اما شامل یک سری دستورات و امکانات جهت ایجاد نرم افزارهای دیگری می باشد .مثلاً می توان از آنها جهت تهیه نرم افزارهای حسابداری استفاده کرد.

مفهوم برنامه نویس :

برنامه نویس شخصی است که با استفاده از امکانات زبان برنامه نویسی ، برنامه یا نرم افزار مرد نظر را تهیه می کند.به جرأت می توان گفت این شاخه از کامپیوتر یعنی برنامه نویسی یکی از پر تلاش ترین و درعین حال درآمد زا ترین حرفه است.ممکن است جهت تهیه یک برنامه از چندین برنامه نویس استفاده شود که در اینصورت یک گروه برنامه نویسی تشکیل می شود. معمولاً نرم افزارهای بزرگ توسط گروههای برنامه نویسی تهیه می شوند.

قبل از این که زبانی را برای نوشتن برنامه انتخاب کنید بهتر است اطلاعاتی در موارد زیر از آن کسب کنید.

1-شیوه برنامه نویسی 2-نزدیکی به ماشین 3-نوع ترجمه 4-نوع رابط

1-شیوه برنامه نویسی

مانند ماده،اتم،ذره می باشد در اولین سالها روش خاصی برای نوشتن برنامه وجود نداشت و برنامه ها به صورت نامشخص نوشته می شدند.سپس با پیشرفت برنامه نویسی روش روال نویسی (Procedural) بوجود آمد در این روش برنامه ها به بخش های کوچکی به نام روال یا زیر برنامه تقسیم می شدند و امکان رجوع از یک زیر روال به زیر روال دیگری وجود داشت و این سبب پیچیدگی برنامه می شد سپس روش جدید تری به نام Structured (ساختیافته)ایجاد شد.

در روش ساخت یافته باز هم برنامه به بخشهای کوچکی تقسیم می شود اما هر بخش ساختار مستقل داشته و نمی توان از درون یک زیر برنامه به زیر برنامه دیگر پرش داشت و این مزیت سبب از بین رفتن پیچیدگی برنامه می شد.

سپس روش مدولار Modular) ) ایجاد شد که مانند روش ساخت یافته بود ولی باز هم بخشها به قطعات کوچکتری تقسیم شدند.

روشی که امروزه استفاده می شود روش شی گرا (Object Oriented ) بوده و بعضاً رویدادگرا نیز نامیده اند. این روش ساختاری متفاوت با روشهای دیگر دارد. ویژوال بیسیک(VB) از این روش پیروی می کند.به طور خلاصه تر می توان متدهای برنامه نویسی را به دو روش ساختیافته و شی گرا (تا کنون) تقسیم کرد از آنجایی که روش حل مساله ها ساخت یافته می باشد در این باره بیشتر خواهیم گفت (به مراحل طراحی برنامه رجوع کنید).

2-نزدیکی به ماشین:

سه سطح زبان برنامه نویسی به صورت زیر وجود دارد:

الف)زبان ماشین : که ترکیبی از 0 و 1 است.

ب)زبان سطح پایین : مانند زبان اسمبلی که نزدیکی بیشتری به زبان 0 و 1 دارد.

ج)زبان سطح بالا : این نوع زبان ها از زبان ماشین دور بوده و به زبان محاوره ای (انگلیسی) نزدیکترند مانند VB پس واضح است که سرعت این زبانها از دو نوع قبلی کمتر است.اما برای برنامه نویس قابل فهم تر می باشد.

3-نوع ترجمه :

به جز برنامه هایی که با زبان ماشین نوشته می شوند باید تمامی برنامه های دیگر جهت اجرا و قابل فهم بودن برای سیستم به کدهای 0 و 1 تبدیل شوند یعنی باید ترجمه شوند. عمل ترجمه توسط مفسر (Interpreter) یا کامپایلر(Compiler)صورت می گیرد.

در مفسر،عمل ترجمه خط به خط می باشد اما در کامپایلر ترجمه به صورت کلی بوده و تمام خطوط ترجمه می شوند سپس اگر برنامه خطایی نداشت اجرا می شود.VB دارای نسخه های متفاوتی بوده که نسخه Enterprise و Professional می توانند از کامپایلر استفاده کنند.

4-نوع رابط:

زبانهای برنامه نویسی می توانند با دو رابط متنی و گرافیکی وارد بازار شوند در گذشته رابط متنی مرسوم بوده ولی امروزه جهت راحت تر کردن برنامه نویسی از رابط گرافیکی استفاده می شود. زبان VB دارای رابط گرافیکی بنام IDEمی باشد .

قبل از این که کارباVB را شروع کنیم یک مساله مطرح کرده و آن را حل می کنیم. البته با روش ساختیافته، چرا که از این روش می توانید برای بهبود برنامه هایتان در زبان شی گرا استفاده کنید و بدین ترتیب با مراحل طراحی برنامه هم آشنا شوید.

مراحل طراحی برنامه عبارت است از:

1- تجزیه و تحلیل مسأله

2- طراحی برنامه با شبه کد

3-کدنویسی برنامه

4-آزمایش

5-مستند سازی

مثال :برنامه ای طراحی کنید که مجموع دو عدد گرفته شده از کاربر را نمایش دهد.

در مرحله اول مساله را برای خودتان تحلیل کنید و معلومات(داده ها),رابطه(فرمول) و مجهولات (اطلاع) را مشخص کنید.

در مساله فوق معلومات یا داده ها دو عددی است که باید دریافت شود.

رابطه ، عمل جمع روی داده ها است و مجهول هم نتیجه جمع می باشد.

در مرحله دوم شبه کد را با توجه به تحلیل فوق با عبارت های محاوره ای انگلیسی تهیه می کنند مثلاً به صورت زیر:

ابتدا برای خوانا شدن برنامه آن را به روش ساخت یافته نوشته و به چندین بخش تقسیم می کنیم.

1-بخش اصلی 2-بخش ورود داده ها 3-بخش محاسبه 4-بخش خروج داده ها

Program Sum 2 Number برنامه جمع دو عدد

Main/>

Call Input Module

Call Calculate Module

Call Display Module

Input Module

Input num1

Input num2

Calculate Module

Sum=num1+num2

Display Module

Write sum

پس از طراحی برنامه به صورت فوق شما آماده اید که برنامه خود را توسط یک زبان برنامه نویسی کدنویسی کنید.پس از اتمام کد نویسی باید آن را خطا یابی کنید و در انتها یک سند از برنامه ای که نوشته اید تهیه کنید تا در آینده اگر نیاز بود بتوانید برنامه تان را به راحتی از روی مستندی که تهیه کرده اید بهبود دهید.

درباره VB:

پایه VB، زبانی بنام Basic است که در گذشته برای آموزش مبتدیان استفاده می شد. هم اکنون VB نیز جزو برنامه های آموزشی در هنرستانها و دانشگاهها می باشد .این زبان دارای رابط گرافیکی می باشد و محیط گرافیکی آن (Integrated Development Environment)IDE نامیده می شود این نوع محیط ها قادرند برنامه های تحت ویندوز را به راحتی ایجاد،اجرا و خطایابی نمایند. همچنین VB یک برنامه (Rapid Application Development) RAD می باشد ایجاد سریع برنامه را RAD می گویند.

برنامه هایRAD مقداری از کد برنامه را خود تولید می کنند.

شیوه برنامه نویسی در VB شیء گرا می باشد در ذیل با مفاهیم پایه شیء گرا آشنا می شوید.

برنامه نویسی شیءگرا روش جدیدی است که با ایجاد قطعات مختلف می توان آنها را در برنامه های مجزا استفاده کرد مثلاً می توان قطعه ای را برای تبدیل تاریخ میلادی به تاریخ شمسی نوشت و آن را در تمام برنامه ها به کار برد.

در زبان های شی گرا بیشتر با اشیاء سر و کار داریم.این شیوه به مفاهیم زندگی روزمره بسیار شباهت دارد.شما یک انسان هستید و دارای مشخصاتی از قبیل قد و وزن می باشید در برابر اتفاقات مختلف هم حالات متفاوتی از غم و شادی و ... خواهید داشت و یا اینکه در برابر آن اتفاق یک عکس العمل نشان می دهید به فرض ممکن است با حس یک بوی خاص دچار عطسه شوید.

یا یک توپ را در نظر بگیرید یک شی است که صفات و مشخصاتی از قبیل رنگ و وزن دارد و رفتارهایی را از خود نشان می دهد مثلاً می غلتد،پر باد و کم باد می شود و ...

اشیاء ممکن است صفات مشابهی داشته باشند مثل رنگ و وزن و یا رفتار های مشابهی داشته باشند مانند حرکت کردن،جابجا شدن .

برنامه نویسی شی گرا هم از این واقعیت ها برای آسان تر کردن برنامه نویسی استفاده می کند و با قرار دادن روالها، تابع ها و داده ها ،در کنار هم کلاس(Class) را به وجود می آورد مثلا کلاسی از انواع داده ها یا کلاسی ازدکمه ها و شما نیز می توانید دکمه جدیدی به این کلاس اضافه کنید و در اینصورت دکمه جدید از خاصیت وراثت استفاده کرده و از مشخصات کلاس بهره مند می شود.قطعات و بخش های تابعی کلاس را متد می گویند.از یک کلاس می توان اشیاء مختلفی ایجاد کرد در برنامه نویسی شی گرا از خاصیت دیگری به نام بسته بندی یا کپسوله کردن و یا پنهان سازی اطلاعات استفاده شود مثلا در استفاده از دکمه ها شما می توانید با دکمه به راحتی کار کنید اما نمی دانید که در درون آن چه اتفاقاتی می افتد پس شما از جزئیات کار بی خبرید و نیازی به درگیر شدن با آن ندارید.

دکمه دارای مشخصاتی یا صفاتی مثل رنگ و اندازه می باشد و دارای رفتارها یا متدهایی (توابع) مثل جابه جایی می باشدو هر گاه یک اتفاق مانند کلیک روی دکمه رخ دهد می گویند رویداد یا event کلیک رخ داده است.

مراحل برنامه نویسی با VB:

1-طراحی رابط کاربر

2- رویدادهایی که قطعات باید پاسخ دهند.

3-نوشتن روالهای رویدادها

مرحله اول در برنامه نویسی VB طراحی رابط کاربر است در این مرحله شما اندازه پنجره،قطعات (اشیاء) روی پنجره ، تعداد پنجره و ... را تنظیم می کنید.مثلا شکل زیر یک رابط کاربر در VB است که یک پنجره به نام form1 دارد با دو جعبه متن ،دو برچسب و یک دکمه خروج .

در مرحله دوم رویدادهایی را که باید قطعات پاسخ دهند تعیین می کنیم.مثلا رویداد Click برای دکمه Exit.

در مرحله سوم روال پاسخ گویی به رویداد نوشته می شود. یعنی کد نویسی رویدادها در این مرحله می باشد.در مرحله سوم طراحی ساختیافته را که قبلا توضیح دادیم بکار می بریم اگر روال پاسخ گویی قابل تقسیم به چند قسمت بود آن را به چندین بخش تقسیم کرده و می نویسیم . مراحل تقسیم هم مرحله به مرحله از بالا به پایین می باشد. به مثال صفحه 3 رجوع کنید.

روالها به صورت زیر نوشته می شوند برای نوشتن کد روال قطعه یا کنترل دکمه روی Exit دابل کلیک می کنیم در این مثال سطر 1 و 3 جزو خاصیتRAD بوده که توسط VB ایجاد می شود و نیاز نیست شما آن را بنویسید سطر دوم هم کد روال است .این کد یک دستور جهت خروج از برنامه می باشد.

1)Private sub Exit_Click( )

2) End کد برنامه

3)End Sub

خودآزمایی

1- شیوه برنامه نویسی VB کدامیک از موارد زیر می باشد؟

الف- Structured ب- Modular

ج-object Oriented د-Procedural

2- کدام مورد از خصوصیات زبان برنامه نویسی سطح بالا می باشد؟

الف-نزدیکی به زبان ماشین ب- دور بودن از زبان ماشین

ج- نزدیکی به زبان محاوره ای د- ب و ج

3- عمل ترجمه توسط مفسر به صورت .......... می باشد؟

الف-خط به خط ب-یکباره ج- روالی د-هیچکدام

4-مراحل طراحی برنامه به ترتیب عبارتند از:

الف-مستند سازی- طراحی با شبه کد- آزمایش- تجزیه و تحلیل

ب- طراحی با شبه کد- تجزیه و تحلیل- کد نویسی- آزمایش- مستند سازی

ج- تجزیه وتحلیل- طراحی با شبه کد- کد نویسی برنامه - آزمایش- مستند سازی

د- طراحی با شبه کد- کد نویسی برنامه- تجزیه وتحلیل- آزمایش

5-IDE چیست؟

الف- ایجاد سریع کد برنامه ب- محیط متنی VB

ج- محیط گرافیکی VB د- کامپایلر

آشنایی با مفاهیم برنامه نویسی و خودآزمایی

مطالب مشابه :

عکس های حیوانات سری 3

ساخت يک تاس توسط فتوشاپ

آشنایی با مفاهیم برنامه نویسی و خودآزمایی

10 نكته براي رشد معنوي و روحاني

چند جوك باهال فقط بخند

Shutdown کند و راه حل‌های موجود

خشم و كنترل آن

قالب های جدید و زیبای وطن اسکین برای وبلاگ