انبه-ميوه انبه:

محصولات باغباني گرمسيري در شرايط آب و هوايي گرم و مرطوب رشد و كرده و حداكثر توليد را خواهند داشت.<?XML:NAMESPACE PREFIX = O />

مناطق جنوبي كشورمان با وجود اينكه شرايط ايده آل (گرما و رطوبت مناسب) را ندارد بعضي از محصولات گرمسيري انبه به خوبي رشد كرده و عملكرد بسيار بالايي دارد كه در اقتصاد نقش مهمي ار ايفا مي كند.

بررسي ها نشان مي دهد كه توليد اين گونه محصولات اقتصادي بوده و صادرات آنها نيز امكان پذير
مي باشد.

تاكنون توجه چنداني به ميوه هاي گرمسيري معطوف نشده و حداقل تا ابتداي دهه اخير عملا در
برنامه ريزي ها مدنظر قرار نگرفته است به طوري كه وضعيت نامناسب باغات گرمسيري از جمله انبه خود مبين اين ادعا است.

با اقدامات اخير سازمان تحقيقات, آموزش و ترويج كشاورزي و همچنين معاونت باغباني وزارت كشاورزي به منظور افزايش توليد اين محصولات اميد است شاهد شكوفايي اين محصولات ارزشمند در كشور باشيم. تلاش در جهت شناساندن ميوه هاي گرمسيري در سطح مملكت و ايجاد بازار داخلي كمك موثري در فراهم آوردن امكانات صادرات اين محصولات فراهم خواهد نمود.

نشريه حاضر به منظور آشنايي علاقه مندان به محصولات گرمسيري و دانش پژوهان جوانه ترجمه و تدوين شده است. انتظار بر اين است كه اين حركت اندك مورد استفاده و توجه دست اندركاران و
توليد كنندگان محصول انبه قرار گيرد و با رعايت اصول علمي پرورش آن، سطح زير كشت اين محصول افزايش يافته و شاهد بهبود توليد آن در كشور باشيم.

وضعيت كشت انبه در ايران

براساس شواهد موجود، سابقه كشت انبه در ايران به 300 تا 400 سال قبل مي رسد. انواعي كه امروزه در كشور كشت مي شوند ارقامي هستند كه از كشورهاي پاكستان و هندوستان وارد شده اند و به اسامي مختلف در مناطق نام گذاري شده اند. مناطق جنوب و جنوب شرقي شامل استان هاي سيستان و بلوچستان، هرمزگان و منطقه جيرفت، به عنوان مناطق مستعد براي توليد اين محصول شناسايي شده اند.

استان هرمزگان با بيشترين سطح زير كشت معال 1450 هكتار (867 هكتار بارور و 583 هكتار نهال) و توليد متوسط 90 تن در هكتار مقام اول و استان سيستان و بلوچستان با سطح زير كشت معادل 360 هكتار (280 هكتار بارور و 80 هكتار نهال) و توليد متوسط 17 تن در هكتار مقام دوم و جيرفت نيز با داشتن حدود 30 هكتار در رده بعدي قرار دارد. مطمئناً با شناخت بيشتر مردم از خواص و ويتامين هاي اين ميوه با ارزش، تقاضاي خريد آن افزايش خواهد يافت و بااين حركت بازار فروش آن در داخل كشور رونق خواهدگرفت و صادرات آن نيز مي تواند به توسعه كشت اين محصول كمك فراوان نمايد.

جغرافياي مناطق گرمسيري كشور ما توانايي زيادي براي كشت و توليد انبه دارد و انشاء الله باافزايش تقاضاي داخلي و خارجي، اميد آن مي رود كه باغداران علاقه بيشتري به كشت آن پيدا مي كنند و افزايش توليد آن مي تواند به طور چشمگيري بر روي وضعيت اقتصادي مردم جنوب كشورمان تاثير مطلوبي بگذارد.

تاريخچه

امروزه انبه يكي از 3 يا 4 ميوه مطلوب مناطق حاره به شماره مي رود. منشا آن را شمال شرقي هند، شمال برمه و احتمالا سيلان دانسته اند. در قرن شانزدهم توسط پرتقالي ها به دنياي غرب (قاره آمريكا) برده شد و امروزه در مناطق بسيار گسترده اي از هند، اندونزي، فلوريدا، هاوايي، مكزيك، آفريقاي جنوبي، مصر، فلسطين اشغالي، برزيل، كوبا، فيليپين و پاكستان و بسياري مناطق ديگر كشت مي شود. همانگونه كه در شكل عريضي در اطراف خط استوا گسترش يافته است . باتوجه به اين كه نواحي جنوب شرقي كشور ما در اين

محدوده قرار گرفته اسيت و كشت و پرورش انبه در آن ناحيه رونق دارد، اين مجموعه جهت معرفي بيشتر اين ميوه تهيه شده است. به دليل تشابه اقليمي اين منطقه با كشور پاكستان، ارايه گرديده است. در قسمت آخر نيز ويژگي هاي مهمترين ارقام موجود در كشور كه اشتراك زيادي با ارقام موردكشت در پاكستان دارد، آمده است.

گياه شناسي

انبه mangifera indica مهمترين عضو خانواده Anacardiacea است. مشخصه عمده بيشتر
گونه هاي اين خانوداده، داشتن كانال هاي رزيني و نيز در پاره اي از آنها، شيره سمي و اشك آور (حساسيت زا) وجود دارد كه گاه عوارض شديد پوستي در انسان ايجاد مي كند.

متوسط ارتفاع درختان انبه بين 10 تا 30 متر بوده است و تا بيش از صد سال عمر مي كنند. البته عمر درختان پيوندي كمتر از انواع بذري است. تنه اصلي كمابيش مستقيم و استوانه اي به قطر 75 تا 100 سانتي متر است. پوست آن به رنگ خاكستري قهوه اي با شيارهاي سطحي طولي و يا مشبك حاوي قطرات رزين است. تاج درخت (فرم شاخه ها) متراكم و كروي شكل (يا تخم مرغي) است. شاخه ها قوي و ضخيم و اغلب داراي ميان گره هاي يك در ميان كوتاه و بلند (كه مربوط به اوايل و اواخر هر دوره رشد است)
مي باشد.

شاخه ها مدور و صاف بوده و در جواني به رنگ سبز مايل به زرد و تيره مي باشند. برگ ها به طور متناوب تاحدي روي شاخه ها قرار مي گيرند. سطح بالايي برگ ها سبز تيره و سطح زيرين آنها سبز مايل به زرد ا ست و طول آنها 40 ـ 10 سانتي متر و عرض آنها بين 10 ـ 2 سانتي متر است.

(تصاويري از ارقام مختلف انبه)

گل هاي كاملا كوچك و به طول 8 ـ 6 ميلي متر مي باشد وروي گل آذيني به طول 60 ـ 16 سانتي متر قرار مي گيرد . ممكن است 500 تا 10000 گل روي يك گل آذين وجود داشته باشد اما درصد بسيار كمي از آنها به مرحله ميوه شدن مي رسند. به طور معمول دو ميوه بر روي هر گل آذين، محصول خوبي به شمار مي رود. گرده افشاني در انبه توسط حشرات و باد صورت مي گيرد بنابراين انبه گياهي دگرگشن است و كه هم گل هاي كا.مل و هم تك جنسي (نر) توليد مي كند. البته تعداد گل هاي نر به مراتب بيشتر از گل هاي كامل است. اين موضوع و شيوه گرده افشاني و شرايط محيط و زمان گرده افشاني از
مهم ترين عوامل محدود كننده هاي تلقيح گل ها و در نتيجه باردهي درخت مي باشند.

فرآورده ها و ميوه انبه

از ميوه انبه فرآورده هاي مختلفي از جمله مربا، كمپوت، عصاره و ا نواع مختلف چاشني ها تهيه مي شود. همچنين از ميوه هاي نارس و كوچك هم در تهيه ترشي استفاده مي شود. در مناطقي مانند هندوستان، مغز هسته انبه به صورت پودر درآمده و براي مصارف خوراكي استفاده مي شود. اما به نظر مي رسد كه
مطلوب ترين نوع مصرف آن، تازه خوري است.

انبه منبع غني از ويتامين هاي A و C بوده و حدود 1% نيز پروتئين دارد. براي انبه مصارف متعدد پزشكي نيز معرفي شده است.

ارقام مختلف انبه

ارقام، نژادها و انواع گوناگوني از اين درخت در نواحي گرمسيري يافت شده اند كه Popenoe در 1920 آنها را كم و بيش به دو گروه مشخص طبقه بنذي كرده است. با توجه به اين كه تاكنون يك طبقه بندي اساسي در اين زمينه صورت نگرفته است. به تدريج با شناخت يك گونه جديد طبقه بندي تغيير مي كند.

به هر حال منشا گروه اول هند و گروه دوم هندوچين، اندونزي و فيليپين ايست.

با وجود موارد استثنايي در هر دو گروه، به طور كلي به دليل هيبريداسيون فراوان، بذرهاي گونه هاي هندي، تك جنيني و آنهايي كه از گروه هندوچين هستند، چند چنيني شده ا ند. نژادهاي زيادي كه
ويژگي هاي خود را از طريق چند جنيني حفظ كرده اند در دو گروه شناخته شده اند و به خصوص آنهايي كه در گروه هندي هستند، داراي ميوه هاي با كيفيت پايين تر مي باشند.

در ارقام مختلف انبه و گونه هاي موجود فعلي، تفاوت هاي بسياري در ويژگي هاي ميوه از بهترين انواع Carabao, Gedong, Mulgoba تا انواع متوسط (كيفي) مانند Turpentineurpentine و Itamaraca هم چنين در ويژگي هاي گل دهي و عادات ميوه دهي ديده مي شود.

جدول صفات شاخص گروه هاي هندي و هندوچين

در كشورهاي آمريكاي جنوبي براي كشت انبه از ارقام مهم و مشهور ذيل استفاده مي شود.

1. رقم (نگو) Ngowe: داراي ميوه هاي كشيده با رنگ زرد و كيفيت خوب كه از ارقام مشهور صادراتي است.

2. رقم «بوريبو» Boribo: داراي ميوه هاي بزرگ و كشيده به رنگ نارنجي با كيفيت خوب و مناسب براي كنسرو شدن و از ارقام پرمحصول مي باشد.

3. رقم «بتاوي» Batawi:‌ داراي ميوه هاي خيلي بزرگ و گرد به رنگ سبز زيتوني و با كيفيت خوب
مي باشد.

4. رقم «اپل» Apple:‌ داراي ميوه هاي گرد و به رنگ نارنجي زرد تا قرمز متغير بوده و از ارقام خوب صادراتي است.

5. رقم «دودو» Dodo:‌از ارقام پرمحصول ولي ميوه ها تا حدودي فيبري هستند.

ضمنا از ارقام Harries، Sabre و Peach براي كشت در شرايط آب و هوايي خنك تر و در ارتفاعات 1800 متري استفاده مي نمايند كه رشد و نمو مناسبي دارند.

(تصاوير ميوه ارقام مختلف انبه )

انتخاب و اصلاح نژاد

حتي در هند و هندوچين كه ميليون ها درخت ونهال انبه وجود دارد، اصلاح نژاد و انتخاب اين درخت درمراحل ابتدايي است. مانند بسياري از گونه هاي مركبات، گونه Mangifera indica، ويژگي هاي چند جنيني (يا جنين nucellar) را نشان مي دهد كه در آنها جنين (غيرلقاحي)، توسط بافت خودش (كه به دور جنين Zygotic در بذر نمو يافته وجود دارد). تشكيل مي شود. برخلاف مركبات كه در آنها
نهال هاي با منشا نوسلي nucellar مي تواند توسط كاربرد Poncirus trifoliate به عنوان والد نر مشخص مي شود نهال هاي با منشا تخم باروز ناشي از لقاح، به وضوح صفت غالب Trifolial
(به برچه اي) را نشان مي دهند. نهال هاي انبه بايد رشد كنند تا اندازه ميوه نشان دهد كه جنين بارور شده در هر تخم از بين رفته است يا نه؟ در همين راستا، درصد چند جنيني، براساس واريته يا نژاد و همچنين شرايط محيطي در طول دوره گلدهي يا ريشه ميوه، متفاوت است. بعضي گونه ها مانند Haden, Mulgoba, Aphoues به ندرت بذرهاي چند جنيني دارند. بعضي گونه ها مانند Turpentine تقريباً 100% نهال هاي نوسلي دارند و بعضي مثل Sigan , Manila در حد وسط آن دو، درصدهاي متفاوتي دارند كه وابسته به شرايط محيط است.

عادت هاي گل دهي و ميوه دهي انبه در تضاد با اصلاح نژاد و انتخاب گسترده آن است.تنوع زيادي در تعداد گل آذين (خوشه)، تعداد گل در هر گل آذين و نسبت گل هاي كامل به گل هاي نر (بدون مادگي) حتي درون يك رقم يكسان و يا يك درخت در فصول مختلف مشاهده مي شود.

تعداد خوشه ها (گل آذين) بين 300 ـ 200 تا 3000 ـ 2000 در هر درخت و تعداد گل در هر خوشه بين 500 تا 10000 متغير است. نسبت گل هاي كامل به گل هاي نر مي تواند از 1:4 تا 1:1 وحتي 1:2 باشد و بيشتر ارقام خوب، نسبت اولي را نشان مي دهند. شكوفايي گل آذين از پايين به بالا و از مركز به سمت محيط است و گل هاي كامل تمايل دارند در هر بخشي از دوره رشد، نمو نمايند. گل ها توسط حشرات گرده افشاني مي شوند و لذا گرده افشاني يا تلقيح براي تشكيل ميوه ضروري است.

با وجود حضور صدها هزار تا ميليون ها شكوفه در روي يك درخت بالغ، باغدار بايد خوش شانس باشد اگر به صورت متوسيط از هر ده خوشه يكي تبديل به ميوه شود. بدليل درصد بسيار پايين ميوه هاي تشكيل شده و بالغ شده (به عنوان مثال Young در 1942 پس از 12000 گرده ا فشاني دستي در يك باغ گونه Haden در فلوريدا، چهل ميوه به دست آورد) كه از توسعه هر نوع برنامه اصلاح نژاد انبه جلوگيري مي كند، اقدام هاي فصلي براي بهبود ارقام تقريبا منحصر به انتخاب تصادفي نهال ها با تكه بر كيفيت ميوه و نظم ميوه دهي مي باشد. بدليل وجود سال آوري در ارقام مشخص باغداران با مشكلات اقتصادي روبرو هستند. براي تعديل سال آوري از روش هايي چون كشت متداخل ارقام براي بهبود گرده افشاني، واردكردن زنبور و ديگر حشرات به داخل باغ در طي دوره شكوفه دهي، Smudging (كه در بعضي كشورها بر ميوه دهي خارج از فصل مؤثر بوده است). gridling و كندن انتخابي ميوه هاي جوان (وقتي كه مجموعه سنگيني است)، استفاده مي شود. هورمون پاشي پس از شكوفه دهي (مثل 2,4-D يا a ـ نفتالين استيك اسيد) و يا كاربرد ريزمغذي ها نيز ممكن است مفيد باشد.

كشت و تكثير

بذرهاي انبه به دو صورت چند جنيني وتك جنيني مشاهده مي شوند. بذور چند جنيني پس از كاشت، توليد چند نهال مي نمايند كه به جز يكي بقيه به لحاظ صفات، كاملا شبيه پايه مادري هستند. اما از آنجايي كه نهال حاصل از بذور تك جنيني به لحاظ صفات، شبيه پايه مادري نيستند، استفاده از تكثير غيرجنيني ضروري است. براي كاشت بذر، آنها را در خزانه در رديف هايي به فاصله 30 سانتي متر و با فاصله 15 سانتي متري از هم در عمق 60 سانتي متري به نحوي مي كارند كه نوك جوانه هسته رو به بالا باشند. براي خزانه از خاك هاي رسي متوسط يا سيلت به همراه كودهاي آلي استفاده مي شود. استفاده از كودهاي ازتي به صورت سولفات آمونيوم در خزانه توصيه شده است.

معمولا بذرهاي انبه قوه نامه خود از ظرف مدت چهار هفته از آآ“

دست مي دهند و بذور پس از كاشت در خزانه پس از سه هفته جوانه مي زنند. حدود شش هفته تا دو ماه پس از سبز شدن، نهالهاي انتخابي را به گلداني منتقل مي كنند كه حاوي خاك، كمپوست، شن و كود سبز است. البته به جاي گلدان را كيسه هاي پلاستيكي نيز مي توان استفاده نمود

معمولا از اين نهال به عنوان پايه پيوند استفاده مي شود.

انواع پيوند در انبه انواع مختلفي از پيوند در انبه استفاده مي شود كه مهمترين آنها پيوند به نكات مختلفي توجه مي شود. به عنوان مثال گاهي از پايه هايي كه به زهكش، كمتر حساسند و يا به سرمازدگي (انبه جنگلي) و شوري خاك، مقاوم ترند،‌استفاده مي شود. بذور بايد قبل از كاشت ضدعفوني شده و سپس در بستر بذر قرار گيرند.

شكل 2: روش كشت بذر انبه در كيسه پلاستيكي ونحوه قرار گرفتن بذر

شكل 3: مراحل مختلف طرز تهيه و اجراي پيوند مجاورتي

شكل 4: مراحل مختلف اجراي پيوند جوانه چوبي

شكل5: مراحل مختلف اجراي پيوند جانبي زير پوست

شكل 6: مراحل مختلف اجراي پيوند جانبي با حذف پوست پايه

شكل 7: مراحل مختلف طرز تهيه و زدن پيوند شكمي

اقليم

آب و هوا اثر زيادي بر انبه دارد. بهترين اقليم براي كشت و رشد انبه، شرايطي است كه يك فصل خشك مشخص در زمان شكوفه دهي و رسيدن ميوه داشته و داراي باران ساليانه بين 1250 تا 1800 ميلي متر داشته باشد. در صورت كمبود باران، آبياري ضروري است.

تحمل اين درخت به سرما كم است و به طوري كلي، متوسط دماي كمتر از 15 درجه مانع رشد و نمو آن بوده و سرماي زير صفر را بيشتر از چند ساعت تحمل نمي كند.

انبه به اختلاف زياد دما شب و روز نيز حساس است و لذا در مناطق گرمسيري، رشد و نمو مناسب آن به ارتفاع زير 600 متر و در مناطق نيمه گرمسيري به نواحي مسطح دريا محدود است.

شكل 1 كمربند نسبتاً وسيعي در مناطق گرمسيري كه در حال حاضر انبه در آن پراكنده است را نشان
مي دهد. تعيين حدود اين مناطق به حداقل و متوسط دما در زمستان صورت گرفته است. چنانچه ملاحظه مي شود، ناحيه نسبتا وسيعي از جنوب شرقي ايران (شامل هرمزگان، كهنوج و جنوب بلوچستان) در اين محدوده قرار گرفته است.

خاك

انبه در انواع گوناگوني از خاك هايي كه زهكشي مناسبي داشته باشند، رشد مي كنند. اين درخت به فضا زيادي براي رشد و گسترش ريشه نياز دارد، و لذا خاك هاي كم عمق براي آن مناسب نيستند.

به لحاظ نوع خاك، خاك هاي شني لومي و نيمه سنگين مناسب تر بوده و خاك هاي سنگين، شني سبك و داراي املاح نمكي و يا حالت ماندابي، نامناسب مي باشند.

زهكشي به خصوص در اوايل دوره رشد ضروري است و به طور كلي سطح آب زيرزميني نبايستي از عمق 8/1 تا 5/2 متر بالاتر باشد.

مناسب ترين PH خاك براي كشت انبه بين 5/5 تا 7 مي باشد.

كاشت درخت انبه

انتقال نهال بايد در شروع فصل بارندگي انجام گيرد. درختان پيوندي را در سطح 12*12 متر و درختان غيرپيوندي را بايد در سطح 14*14 متر كشت نمود.عمق چاله ها 1 متر و طول و عرض چاله هم 1 متر باشد. خاك سطح الارض و تحت الارض را از هم جدا كرده و سپس خاك سطح الارض را با يك حلب 20 ليتري كه حيواني يا كمپوست مخلوط نمود و چاله را از اين مخلوط پر كرد. خاك اطراف گياه را با پا سفت مي كنند و از خاك تحت الارض براي حلقه دور درخت استفاده مي كنيم.

كوددهي

براي رشد نمو مناسب گياه بايد هر سال از كودهاي شيميايي استفاده نمود. ميزان مصرف كودشيميايي در سال اول بعد از كاشت گياه بوده و در سال هاي بعد همزمان با شروع فصل بارندگي خواهد بود. هم چنين مصرف كودهاي ازتي قبل از شكوفه دهي درخت در تثبيت ميوه موثر است.

معمولا ميزان مصرف كودشيميايي نيترات آمونيم همراه با كلسيم به شرح ذيل مي باشد.

سال اول 50 گرم

سال دوم 100 گرم

سال سوم 150 گرم

سال چهارم 200 گرم

اگر كمبود پتاس در خاك وجود داشته باشد مي توان از كودشيميايي مركب با تركيب 18 ـ 15 ـ 12 به جاي كود فوق استفاده نمود. در اين صورت 100 گرم براي هر درخت در سال اول و 150 گرم در سال دوم و 200 گرم در سال سوم توصيه مي شود. در سال هاي بعد با توجه به وضعيت پتاس خاك بايد ميزان موردنياز افزايش يابد.

كاربرد محلول هاي حاوي ريزمغذي شامل مس، روي، منگنز، و بر نيز مفيد است اين كار بهتر است كه در سال هاي اول كاشت سه بار در سال و در مورد بر يك بار در سال و در سال هاي بعد حداقل يك بار در سال صورت بگيرد. بهترين زمان براي مصرف كود حيواني ا وايل آذر و دي ماه و مصرف كودهاي ازته و فسفره در اواسط بهمن ماه موثرتر است.

مؤسسه تحقيقات خرما و ميوه هاي گرمسيري ميزان مصرف كودهاي NPK را براي درختان بارور
(680 ـ 185ـ‌730) گرم در سال را توصيه نموده است.

آبياري

آبياري درختان انبه بستگي مستقيم به شرايط آب و هوايي و ميزان بارندگي دارد. چنانكه در مقدمه ذكر شد، در مناطقي كه بارندگي كافي است، نياز به آبياري درختان مسن بسيار كم است.

به طور كلي براي دوره هاي اوليه دو تا سه ماه پس از كشت، آبياري سه بار در هفته صورت مي گيرد. در دوره هاي بعد آبياري در تابستان يك بار در هفته و در زمستان هر دو هفته يك بار انجام مي شود. درختان مثمر دو تا سه بار در ماه آبياري مي شوند. در دوره 2 تا 5/2 ماهه قبل از گلدهي از آبياري اجتناب
مي شود. اين كار رشد سبزينه اي را دچار وقفه كرده و در نتيجه باعث گلدهي بهتر مي شود بنابراين در زمان گلدهي نيز بايد از آبياري اجتناب كرد و در صورت لزوم يك آبياري سبك پس از دوره مذكور و قبل از شكوفايي گل ها انجام مي گيرد. پس از تثبيت ميوه ها، آبياري بايستي به طور مستمر انجام شود.

هرس

درخت انبه به صورت گنبدي شكل و تا حدود زيادي متناسب رشد مي كند ولذا به هرس زياد نياز ندارد. با يك برنامه هرس مي توان گسترش متوازن شاخه ها و امكان استفاده حداكثر از سطح برگ ها را فراهم كرد. شاخه هاي ضعيف، خشك، بيمار و آفت زده و يا رو به داخل (كه هميشه در سايه هستند) را بايستي جدا كرد. در سال اول نهال را تا ارتفاع 1 متر قطع مي كنند تا اسكلت تاج درخت شكل گيرد در سال دوم 4 تا 5 شاخه كه بين آنها داراي فضاي مناسبي باشد انتخاب مي كنند تا شاخه اصلي درخت را تشكيل دهد و شاخه هاي ديگر را قطع مي نمايند.

برداشت

درخت انبه از سال چهارم يا پنجم بعد از كاشت شروع به ميوه دادن مي كند و بعد از 8 سال ميزان توليد آن افزايش مي يابد. در 20 سالگي به رشد كامل مي رسد.

هر درخت بايد در سال بين 200 تا 500 عدد ميوه توليد نمايد. بعضي از ارقام در سال مي توانند 100 عدد ميوه توليد نمايند. از نظر توليد، ارقام انبه نظم هماهنگي ندارند به طوري كه در يك برداشت كم از نظر توليد، ارقام انبه نظم هماهنگي ندارد به طوري كه در يك برداشت كم از نظر تعداد امكان افزايش كيفيت ميوه وجود دارد.

معمولا از گلدهي تا زمان رسيدن ميوه ها 3 تا 6 ماه طور مي كشد. برداشت ميوه ها با تغيير رنگ آن از سبز به زرد شروع مي شود و معمولا در اين حالت بريكس ميوه بيشتر از 7 مي باشد. ميوه ها را بايد در فواصل زماني منظم برداشت نمود. ميوه ها را به آرامي در دست گرفته و مي چينند و سپس بسته بندي
مي نمايند. ميوه ها همراه با 5 تا 10 سانتي متر از دم ميوه چيده مي شود. براي حمل و نقل و صادرات ميوه بايد دم ميوه ها را تا 2 سانتي متر كوتاه نموده و شستشو مي دهيم تا مواد زايد و بقاياي سم از بين برود و سپس در جعبه قرار مي دهيم. براي جلوگيري از شكستن شاخه هاي درخت در زمان برداشت از نردبان يا بالابرها بايد استفاده نمود.

بسته بندي:

براي بسته بندي اين محصول در كارتن بايد نكات ذيل را رعايت نمود.

1. كف كارتن از نوع مقواي سه لاي سنگين و در آن ترجيحاً تلسكوپي باشد و از انواع داي كاتي دردار نيز مي توان استفاده نمود.

2. كارتن هاي مورداستفاده، تميز، نو، خشك و عاري از بو بوده و اثر نامطلوب روي سطح خارجي يا كيفيت ميوه نداشته باشد.

3. در كارتن هاي پنج كيلويي به صورت يك رديفه با استفاده از شبكه هاي سلولزي بين ميوه ها بسته بندي شود.

شرايط حمل

ميوه انبه بايد يك هفته قبل از رسيدن كامل چيده شود و در حرارت 9 درحه سيلسيوس با رطوبت نسبي 90 ـ 85 درصد با ماشين يخچال دار حمل شود.

شرايط نگهداري

براي نگهداري انبه در انبار بايد شرايط زير رعايت گردد.

1. كارتن هاي ميوه بايد به طور منظم به نحوي در انبار قرار داده شوند كه جريان هوا بين آنها آزادانه برقرار باشد.

2. رطوبت نسبي انبار 90 ـ 85 درصد و حرارت آن 20 ـ 16 درجه سلسيوس باشد.

3. در صورت رعايت شرايط فوق ميوه را به مدت 21 ـ‌14 روز مي توان در انبار نگهداري نمود.

سال آوري

سال آوري انبه يكي از مهم ترين عوامل محدودكننده در توليد ميوه مي باشد. باردهي به صورت يكسال در ميان و يا بي قائده باعث مشكلات اقتصادي در توليد آن مي شود. ميوه انبه به روي شاخه هاي 9 ماهه تا يك ساله تشكيل مي شود و لذا در سال هايي كه باردهي درخت خوب باشد، رشد شاخه هاي جوان كم شده و در سال بعد تشكيل ميوه روي آنها دچار كاهش مي شود. عكس اين حالت در سال بعد اتفاق
مي افتد. به اين صورت كه به علت باردهي كم، رشد شاخه ها بيشتر و لذا در سال بعد، ميوه دهي بهتر صورت مي گيرد. البته عوامل متعدد ديگري چون ويژگي ژنتيكي، شرايط آب و هوايي، كمبود موادغذايي و غيره در باردهي سالانه موثرند.

جهت كاهش اثرات سال آوري توصيه هاي زير ارايه شده است:

1. به درختان بالاي 15 سال حدود 6 ـ 5 كيلوگرم سولفات آمونيوم و 3 ـ 2 كيلوگرم كود اوره قبل از رسيدن به مرحله گلدهي داده شود و همچنين حدود دو ماه قبل از گلدهي مقدار 2 كيلوگرم كود سولفات پتاسيم براي هر درخت مصرف شود.

2. كشت مخلوط ارقامي كه سال آوري ندارند با ارقامي كه داراي سال آوري مي باشند.

3. مبارزه با آفت و بيماري ها

4. محافظت درخت از سرماي شبانه در هنگام تشكيل گل و ميوه

5. تنك كردن ميوه هاي تشكيل شده روي شاخه هاي جوان كه به رشد و نمو ديگر شاخه ها (براي سال بعد) كمك مي كند.

باردهي

درخت انبه 5 ـ‌4 سالگي به باردهي مي رسد. البته مقدار توليد در سال هاي اول پايين است و به تدريج تا حدود 500 ـ 300 در هر درخت مي رسد. متوسط بازده بر مبناي وزن براي هر درخت در درختان پيوندي 200 ـ 150 كيلوگرم و براي درخت هاي غيرپيوندي 400 ـ 300 كيلوگرم است.

معمولا از گلدهي تا زمان رسيدن ميوه ها حدود 3 ـ 6 ماه طول مي كشد و شروع ريزش طبيعي ميوه ها نشانه رسيدن ميوه است. البته انبه به صورت «نارس» برداشت مي شود و «نارس» حالتي است كه رنگ پوست آن متمايل به زرد بوده و در شرايط نگهداري در انبار قابل رسيدن باشد.

حدود 6 تا 7 هفته پس از برداشت، ميوه ها زرد و نرم شده (در انبار) و براي مصرف آماده اند.

آفات انبه

از مشهورترين آفات انبه مي توان به مگس هاي ميوه، شپشك، زنجره انبه اشاره نمود كه از اين ميان مگس ميوه، نظر يه اهميت آن مورد بررسي قرار مي گيرد.

مگس ميوه انبه Dacus Zonatus بزرگ ترين آفت انبه و گواوا مي باشد. خسارت اين آفت از طريق تخم گذاري در درون ميوه و رشد لاروها در داخل آن مي باشد. از ساير ميزبان هاي اين آفت مي توان به آلو و مركبات اشاره كرد.

به دليل حضور فعال اين آفت در تمامي فصول سال (حدود 10 ماه)، مبارزه و كنترل آن غالبا دشوار است، به ويژه آنكه قابليت تحرك اين آفت در بين باغ ها نسبتا زياد است. به لحاظ محيطي درجه حرارت زير
5/23 درجه به مدت يك ماه (ياكمتر) اثر منفي روي جمعيت آفت دارد.

در مبارزه شيميايي از سموم مختلف حشره كش و در مبارزه تلفيقي استفاده از تله هاي فرموني پيشنهاد شده است. اخيراً تلاش هايي در مورد كنترل آفت از طريق عقيم سازي حشرات نر صورت گرفته است.

(تصاوير مگس ميوه انبه درصفحه 30)

بيماري انبه

مهم ترين بيماري هاي انبه شامل موارد زير است:

1ـ آنتراكنوز (Anthracnose)

بيماري تقريبا شايع باغ هاي انبه است كه علايم آن به صورت خشك شدن حاشيه برگ ها، ريزش برگ و خشكي شاخه ها است. از ساير عوارض آن مي توان به پژمردگي و ريزش شكوفه ها اشاره نمود. عامل اين بيماري Coletotrichum gloesporioides معرفي شده است.

براي كنترل اين بيماري توصيه مي شود تا خاك باغ ها هنگام احداث از نظر آلودگي به قارچ نامبرده مورد بررسي قرار گيرد. بقاياي ميوه محصولات آآآنبتشمتننم بتنبت

آلوده را براي جلوگيري از پيشرفت وگسترش بيماري بسوزانند و همچنين به درختان مبتلا كود كافي و مناسب داده شود. در مبارزه شيميايي استفاده از قارچ كش هايي مانند Captan و يا قارچ كش هاي حاوي مس قبل از زمان گلدهي تا مرحله برداشت توصيه شده است.

2ـ سفيدك پودري (Powdery Mildew)

خسارت اين قارچ عمدتا بر روي گل ها بوده و علاوه بر آن بر روي شاخه ها و شكوفه ها نيز آسيب وارد مي نمايد كه معمولا منجر به ريزش گل ها مي شود. گسترش اين قارچ اغلب در هنگام باران هاي سنگين صورت مي گيرد. براي مبارزه شيميايي توصيه شده است، از مرحله شروع گلدهي تا تثبيت ميوه، هر دو هفته يك بار با استفاده از قارچ كش هايي مانند Dinocap سم پاشي صورت گيرد.

3ـ بيماري Mango Malformation

در سال هاي اخير به عنوان يكي از مهم ترين بيماري هاي انبه محسوب مي شود. در اثر اين بيماري تشكيل گل به صورت گرفته و در نتيجه ميوه تشكيل نمي شود.

اطلاعات در مورد اين بيماري و روش قطعي مبارزه با آن هنوز كامل و شناخته شده نيست.

منابع مورد استفاده

1. Tropical and Subtropical Agriclture

انبه-ميوه انبه:

ارقام مختلف انبه

جهت كاهش اثرات سال آوري توصيه هاي زير ارايه شده است:

مطالب مشابه :

دستورالعمل توليد نهال انبه

کشت گیاه انبه

شرایط کشت انبه

انبه

انبه-ميوه انبه:

گیاه انبه

|انبه

کاشت عملی انبه

کشت و تکثیر انبه

انبه