احکام نماز
– اگر هنگام نماز خواندن بدون اینکه رویمان را از قبله برگردانیم با چشم به اطراف نگاه کنیم نمازمان باطل است؟
پاسخ – نماز باطل نیست ولی این کار کراهت دارد . وقتی انسان به نماز ایستاده است خوب نیست که زیر چشمی به اطراف نگاه کند . مثلا شما دارید با یک شخصیت بزرگی حرف می زنید یا او با شما حرف می زند ، خوب نیست که شما اطراف را زیر چشمی نگاه کنید در نماز هم این کار خوب نیست ولی نماز باطل نیست . سعی کنید که زیر چشمی به اطراف نگاه نکنید.
125 – لطفا سجده ی سهو در نماز را توضیح بدهید .
پاسخ – سجده ی سهو برای برخی امور سهویی در نماز است . مثل اینکه طرف اشتباه کرده تشهد یا سجده ی بیجا انجام داده است یا حرف بیجایی زده است . وقتی سجده ی سهو واجب شد ، بعد از سلام دادن نماز بدون اینکه روی از قبله برگرداند یا حرفی بزند و صورت نماز را بهم بزند به سجده می رود و می گوید : بسم الله و بالله السلام علیک ایهاالنبی و رحمة الله و برکاته یا بسم الله و بالله اللهم صل علی محمد و آل محمد ، از سجده سر برمی دارد و یک سجده ی دیگر می رود و می نشیند و تشهد می خواند و سلام آخر را یعنی السلام علیکم و رحمة الله و برکاته می دهد.
126 – حکم نماز و روزه ی فردی که عقب مانده ی ذهنی بوده است چیست؟
پاسخ – اگر عقب ماندگی به حدی بوده است که تشخیص نمی داده که باید نماز بخواند و نماز نخوانده است یا اهل تشخیص روزه نبوده است ، نمازهای این فرد قضا ندارد . اما اگر تشخیص می داده و کوتاهی کرده است ، نمازها قضا دارد و اگر روزه را تشخیص نمی داده و نمی توانسته بگیرد روزها هم قضا ندارد .
128 – کار من بصورتی است که هر روز در شهرهای مختلفی هستم و ممکن است که ده روز هم در تهران باشم . تکلیف نماز من چیست؟
پاسخ – اگر شما سفرهای شغلی زیادی دارید و معمولا کمتر از ده روز یک مسافرت دارید و در سفر هستید، به فتوای اکثر مراجع تقلید نماز شما در این سفرهای کاری تمام است و روزه تان هم صحیح است . البته در این نظر تفاوت فتوا هم هست . شما با دفتر مرجع تقلید خودتان تماس بگیرید تا حکم شرعی شما دقیقا مشخص بشود .
130 – پدرم نماز نمی خواند . آیا می شود فرزندان به جای او نماز بخوانند ؟
پاسخ – تا وقتی پدر شما زنده باشد نمی توان به جای او نماز خواند حتی اگر خودش نماز نخواند . وقتی که پدر شما از دنیا رفت پسر بزرگ باید نمازهای قضایش را بجا بیاورد و اگر تنها یک فرزند پسر داشت او باید نمازهای قضای پدر را بجا بیاورد . ممکن است که دیگران هم بگویند که ما نمازهای قضای او را بجا می آوریم ، این اشکالی ندارد ولی وظیفه ی پسر بزرگ است که آنرا بجا بیاورد. حتی تا وقتی ایشان زنده هستند نمی توان روزه بجایش گرفت و نماز قضا بجای ایشان خواند .
137 – آیا اگر رو به سفره نماز بخوانیم اشکال دارد ؟
پاسخ – اشکالی ندارد ولی برای نماز خواندن یک حکم کلی داریم . آنچه که در نماز خواندن باعث حواس پرتی انسان بشود کراهت دارد حتی اگر گل و نقاشی باشد . پس بهتر است که انسان برای خواندن نماز جایی را انتخاب کند که حواسش پرت نشود . پس خواندن نماز رو به سفره اشکالی ندارد ولی اگر موجب حواس پرتی انسان می شود بهتر است که انسان جای دیگری نماز بخواند .
148 – اگر مهر نماز به مرور زمان سیاه بشود استفاده از آن چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر مهر سیاه بشود ولی روی مهر جرمی نباشد و فقط رنگ عوض کرده است ، سجده بر آن اشکالی ندارد ولی اگر لایه ای از چرک روی آنرا گرفته باشد سجده روی آن صحیح نیست . مهرهایی که صرفا رنگ عوض می کنند اگر آنها را در آفتاب یا روی بخاری بگذارید بعد از چند روزی سیاهی آن برطرف می شود .
151 – چگونه سجده ی سهو در نماز واجب می شود ؟
پاسخ – در مواردی که سهوی در نماز پیش بیاید باید سجده ی سهو را بجا بیاوریم . مثل اینکه شخص تشهد یا سجده ای بیجا انجام بدهد یا سجده ای را فراموش بکند یا قیام بیجا داشته باشد یا کلام بیجاداشته باشد یا شک بین چهار و پنج درنماز برایش پیش بیاید . بعد از سلام نماز باید بلافاصله به سجده برود و بگوید : بسم الله و بالله السلام علیک ایها النبی و رحمه الله و برکاته یا بگوید : بسم الله و بالله اللهم صل علی محمد و آل محمد ، دو تا سجده پشت سرهم و بعد تشهد و بعد سلام آخر را بدهد .
152 – نماز نافله مغرب و عشاء را باید چطور بخوانیم ؟
پاسخ – نماز نافله ی مغرب ، باید بعد از مغرب خوانده بشود مگر اینکه کسی عذری داشته باشد و نافله ی نمازعشاء هم بعد از نماز عشاء خوانده می شود ولی اگر کسی عذری داشت می تواند قبل از آن هم بخواند .
156 – آیا می شود یازده رکعت نماز شب را کمتر خواند ؟
پاسخ – بله . اشکالی ندارد که کمتر بخوانید . اگر شما فرصت ندارید یا حالش را ندارید همان سه رکعت نماز شفع و وتر را بخوانید . اگر وقت باشد و شما تمام آنرا بخوانید ثواب بیشتری می برید و اگر مستحبات آنرا بجا بیاورید ثواب بیشتری خواهید برد.
160 – نماز حاجت را چگونه می خوانند ؟
پاسخ – چندین جور نماز حاجت وارد شده است که من یکی را می گویم و شما می توانید بقیه را در مفاتیح الجنان پیدا کنید. شخص دو رکعت نماز به نیت نماز حاجت می خواند و بعد هر حاجتی که دارد از خدا می خواهد .
161 – اگر در نماز چهار رکعتی بین رکعت سوم و چهارم شک کنم که رکعت دوم را خوانده ام یا نه ، تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر رکعت دوم را خوانده باشد رکعت سوم یا چهارم است و اگر رکعت دوم را نخوانده باشد رکعت دوم یا سوم است .پس این به شک بین دو و سه و یا شک بین سه و چهار برمی گردد که شک دارد دو رکعت خوانده یا سه رکعت ، اگر شک بعد از سجدتین باشد بنا را بر رکعت سوم می گذارد و رکعت چهارم را هم می خواند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نماز احتیاط نشسته می خواند . اگر شک دارد که رکعت سوم یا چهارم است بنا را بر چهار می گذارد و نماز را تمام می کند . و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نماز احتیاط نشسته می خواند .
162 – اگر هنگام نماز دامن نپوشیم ولی چادر بپوشیم ، نماز درست است ؟
پاسخ – اگر چادر کل بدن را که باید درهنگام نماز پوشیده باشد می پوشاند البته به جز صورت و دست و پا تا مچ اشکالی ندارد . اگر این پوشش در تمام حالات نماز هست اشکالی ندارد .
171 – در مورد نماز وحشت یا لیلةالدفن توضیحاتی بدهید .
پاسخ – شب اولی که میت دفن می شود ،مستحب است که افراد زنده برای او این نماز را بخوانند و ثوابش را برای او هدیه کنند . نماز لیلةالدفن جزو نمازهای مستحب است که اذان و اقامه ندارد و فقط تکبیرة الاحرام دارد و در رکعت اول بعد از حمد آیت الکرسی را می خوانند و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره ی قدر خوانده می شود و بعد از سلام ، ثواب این نماز را به فرد میت هدیه می کنند . این نماز به جماعت خوانده نمی شود .
174 – آیا در قنوت نماز می توان دعای فارسی خواند ؟
پاسخ – در قنوت خواندن دعای غیر عربی صحیح است .
189 – وقتی آینه یا مجسمه ای جلوی ما باشد ، آیا ما می توانیم نماز بخوانیم ؟
پاسخ – روبروی آینه و تصویر انسان یا حیوان ، نماز خواندن کراهت دارد . البته نماز باطل نیست ولی کراهت دارد و ثواب نماز کم می شود. بهتر است که روبروی آینه و تصاویر نماز نخوانید .
.
192 –آیا فردی که خودش نماز و روزه ی قضا داشته باشد می تواند برای پدرش نماز و روزه ی قضا بجا بیاورد ؟
پاسخ – اگر پدر فوت کرده باشد می توانید نماز قضا برای ایشان بجا بیاوریدحتی اگر خودتان نماز قضا داشته باشید . سعی کنید نماز قضای خودتان را زودتر بجا بیاورید.دیگر اینکه کسی که روزه ی قضا دارد نمی تواند روزه ی مستحب بگیرد . بعضی از فقهاء هم می گویند که فردی که روزه ی واجب بعهده ی او است نمی تواند روزه ی مستحب بگیرد . این حکم به روزه اختصاص دارد . اما اگر کسی نماز قضا دارد می تواند نماز مستحبی بخواند . فرد می تواند در روزهایی که روزه گرفتن مستحب است روزه ی قضا را بگیرد و انشاء الله ثواب آنرا هم می برد .
196 – اگر نماز صبح قضا بشود آیا روزه باطل است ؟
پاسخ – البته نماز صبح نباید قضا بشود ولی اگر قضا شد روزه باطل نیست .
199 – شغل من طوری است که شنبه به مسافرت می روم و آخر هفته بر می گردم . حکم نماز و روزه ی من چیست ؟
پاسخ – در این مسئله تفاوت فتوا وجود دارد . بطورکلی اگر این رفت و آمد برای کار باشد یعنی سفر کاری است ، نظر اکثر مراجع تقلید این است که نماز کامل و روزه هم صحیح است . اما اگر سفر تفریحی است و سفر شغلی محسوب نمی شود ، نظر اکثر مراجع تقلید این است که نماز شکسته است و روزه هم صحیح نیست مگر اینکه آنجا ده روز بمانید . تفسیر مسئله را باید از دفتر مرجع تقلید خودتان بپرسید.
205 – اگر در نماز تسبیحات اربعه را کمتر یا بیشتر بخوانیم چه حکمی دارد ؟
پاسخ – در رکعت سوم و چهارم نماز ، تسبیحات اربعه را سه بار یا یکبار می گویند . بیشتر فقهاء فرموده اند که یک بارهم کفایت می کند . سه بار تسبیحات را همه صحیح می دانند ولی دو بار تسبیحات را کافی نمی دانند . پس تسبیحات را یا یکبار یا سه بار باید خواند . اگر در نماز به نیت تسبیحات اربعه بیشتر از سه بار خوانده بشود ، این هم درست نیست .
221 – اگر در سجده ی نماز بیش از سه بار ذکر بگوییم ، اشکالی دارد؟
پاسخ – خیر اشکال ندارد . حداقل آن ، سه بار سبحان الله است و بیشتر هم مانعی ندارد ولی بهتر است که آنرا درعدد فرد ، مثلا پنج بار یا هفت بار بگویید .
242 – اگر من در هنگام نیت نماز بجای اینکه بگویم نماز عشا می خوانم بگویم نماز مغرب می خوانم ، نماز من چه حکمی دارد ؟
پاسخ – به زبان آوردن نیت نماز واجب نیست . حالا اگر آنرا به زبان آوردید و اشتباه گفتید مثلا اگر می خواهید نماز عشا را بخوانید و گفتید نماز مغرب ، این صحیح است و اشکالی ندارد.
249 – اگر زلزله و خورشید گرفتگی در کشورهای دیگر اتفاق بیفتد ، آیا نماز آیات بر ما واجب است ؟
پاسخ – اگر خورشید گرفتگی یا ماه گرفتگی قابل روئیت بود باید نماز آیات بخوانید و اگر زلزله در همان محلی بود که شما زندگی می کنید باید نماز آیات بخوانید ولی اگر شما خبر زلزله را شنیدید خواندن نماز آیات واجب نیست .
256 – آیا خانم می تواند با مانتو نماز بخواند ؟
پاسخ – باید خانم در حال نماز حجاب کامل را داشته باشد . خانم در نگاه نامحرم باید تمام بدن را بپوشانند به جز قرص صورت و مچ که اگر اینها باز باشد اشکالی ندارد ولی در نماز ، اکثر فقها می فرمایند که پوشاندن پاها تا مچ هم لازم نیست اگر نامحرمی نباشد . اگر چادر دردسترس نباشد خانم می تواند با مانتو هم نماز بخواند .
278 – استفاده از کتابهای دعا در هنگام خواندن نمازهای مستحبی چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اشکالی ندارد .اگر انسان از حفظ بود می خواند و الا از روی کتاب دعا می خواند .
280 – پدر ما فوت کرده است ، آیا خواهرم می تواند بجای او نماز قضا بخواند ؟
پاسخ – نماز و روزه ی پدر و مادر به عهده ی پسر بزرگ است و اگر تک پسر باشد بعهده ی خود اوست حتی اگر هنگام فوت پدر بالغ نبوده ، بعد از بالغ شدن باید این تکلیف را انجام بدهد . حالا پسر بزرگ نماز و روزه ی پدر را بجا نمی آورد ، کسان دیگر هم می توانند این کار را انجام بدهد .
281 – اگر بعد از خواندن نماز متوجه بشویم که در هنگام وضو یک بار آب روی دستمان ریخته ایم ، نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – یک بار یا دو بار آب ریختن روی دست هنگام گرفتن وضو ، اشکالی ندارد .
282 – اگر بعد از خواندن نمازمتوجه بشویم که قبله را 45 درجه اشتباه ایستاده ایم و وقت نماز هم گذشته باشد ، حکم نماز ما چیست ؟
پاسخ – با فرض اینکه شما در قبله ی اشتباه ایستاده اید و نماز خوانده اید ، دیگر اینکه بعد از نماز متوجه شده اید ، دیگر اینکه انحراف خیلی زیاد نبوده است ، نماز خوانده شده صحیح است و قضا ندارد .
285 – در ماه مبارک رمضان چند روزی به مسافرت کربلا رفتیم و در آنجا نماز را کامل خواندیم و روزه هم گرفتیم . آیا روزه ی ما صحیح است ؟
پاسخ – در چند نقطه مسافر می تواند نمازش را کامل بخواند.در مسجدالاحرام ، مسجد النبی ، مسجد کوفه و حرم امام حسین (ع) . فتوای اکثر فقها روی این چهار مکان است . این حکم اختصاص به نماز دارد . اگر کسی به این مکان ها مسافرت بکند و ده روز هم نماند ، می تواند نماز را کامل بخواند ولی نمی تواند روزه بگیرد . اگر کسی مسافر باشد نمی تواند روزه بگیرد . فقط در مدینه ، مسافر می تواند آن سه روز روزه ی حاجت را که وارد شده است بگیرد .
286 – آیا نماز عید فطر را می توان با پخش مستقیم از تلویزیون خواند ؟
پاسخ – اگر مقصود شما این است که به جماعت بخوانید ، خیر. این درست نیست . اگر نماز عید را همراه با تلویزیون با نیت خودتان و فُرادا بخوانید اشکالی ندارد .
288 – اگر در هنگام روزه یا نماز سهوا غذایی که در لای دندان ها باقی مانده است فرو برود ، آیا روزه باطل است؟
پاسخ – در صورتی که سهوا باشد نماز و روزه باطل نیست . در روزه تاکید شده است که کسی که سحری می خورد و احتمال دارد که در لای دندانهایش چیزی باقی می ماند ، باید دندانهایش را خلال کند . حالا اگر سهوا در میان روز غذایی از لای دندانها بیرون آمد و خورده شد ، روزه باطل نیست .
293 – یک خانمی که پنجاه و چند سال سن دارد و نمی داند که از زمانی که مکلف شده چقدر نماز قضا دارد چکار باید بکند ؟ آیا نمازی وجود دارد که بجای همه ی نماز قضاهای خود بخواند یا خیر؟
پاسخ – اگر نمی داند که نماز قضا دارد یا خیر ، وظیفه ای ندارد . البته اگر نماز قضا بخواند خوب است و اشکالی ندارد . اگر می داند که نماز قضا دارد اما تعداد آن را نمی داند ، باید حداقل و کمترین مقداری را که یقین دارد قضا شده ، بجا بیاورد. البته خوب است که یک مقدار هم بیشتر بجا بیاورد. فرض دیگر این است که مقدار و تعداد آن را می داند اما در سنی است که بجا آوردن آنها برای او مشکل است ، در این صورت هر مقداری را که توانست باید بجا بیاورد . مخصوصاً نسبت به روزه این مسئله بیشتر مطرح می شود . آن مقداری را هم که موفق نشد بجا بیاورد باید حتماً وصیت کند . نمازی وجود ندارد که فرد بخواند و جایگزین نمازهای قضای او بشود . گرچه در برخی از کتاب ها به نقل از حدیثی آمده که فلان نماز را بخوانند اگر چهل سال هم نماز قضا داشته باشند کفایت می کند . اما این مسئله صحیح نیست . فقها در فتوا دادن امثال این روایت را دیده اند . اما اگر کسی می داند که نماز قضا دارد ، حتی اگر یک عدد هم باشد باید همان نماز قضا را بجا بیاورد و نماز مستحب دیگری جایگزین آن نخواهد شد. البته ممکن است با خواندن آن نماز مستحب اجر و ثواب را ببرد . ویا اینکه اگر کسی نمی داند که نماز قضا دارد یا خیر و این نماز مستحب را بخواند ، ممکن است این نماز جایگزین نمازهای قضای ندانسته بشود .
294 – اگر مهری که با آن نماز می خوانیم شکسته باشد می توانیم آن را چسب زده و دوباره با آن نماز بخوانیم ؟
پاسخ – با مهر شکسته اشکالی ندارد و می توان نماز خواند . اما اینکه آن را چسب بزنید ، اگر پیشانی بر روی چسب قرار بگیرد ، سجده صحیح نیست . اما اگر بعد از چسب زدن ، دوطرف آن به حدی است که پیشانی بر روی مهر قرار می گیرد اشکالی ندارد .
– نماز نافله ی شب را چگونه می خوانند ؟
پاسخ – نماز شب یکی از نمازهای موکد مستحب است که آثار زیادی دارد . این نماز یازده رکعت است . ابتدا چهارنماز دو رکعتی به نیت نافله ی ( نماز مسحب) شب خوانده می شود و بعد یک نماز دو رکعتی به نیت نماز شَفع و یک نماز یک رکعتی به نیت نماز وَتر خوانده می شود . وقت نماز هم از نیمه شب تا اذان صبح است . هر چه به نماز صبح نزدیکتر باشد ثوابش بیشتر است . مقداری هم مستحبات دارد که اگر آن هم خوانده بشود ثوابش بیشتر است .
303 – پدرم نماز نمی خواند . آیا فرزندان می توانند بجای پدرنماز بخوانند ؟
پاسخ – خیر . تا وقتی پدر زنده است کسی نمی تواند به جای او نماز بخواند . اگر از دنیا برود می توانید نمازهای قضای او را بخوانید
304 – آیا باید نیت نماز را بر زبان بگوییم یا گفتن نیت در دل کافی است ؟
پاسخ – گفتن نیت در دل هم لازم نیست .همین قدر که شما ظهر نماز می خوانید به نیت نماز ظهر است و کافی است . اگر به زبان بگویید و در دل هم بگذرانید کافی است . همین قدر که فرد بداند چه نمازی را می خواند کافی است . آنچه مهم است قصد قربت است و دوری از ریا است .
310 – شوهر من به رحمت خدا رفته است و در آخر عمر حالش بد بود و در چهار سال آخر نتوانست نماز و روزه ی خودش را مرتب بجا بیاورد . تکلیف ما چیست ؟
پاسخ – هرجوری که ایشان نمازها را بجا آورده است درست است و قضا ندارد . اگر ایشان بخاطر بیماری نتوانسته اند که روزه بگیرند ، روزه ایشان قضا ندارد ولی باید کفاره ی آنرا از مال ایشان بپردازید . روزه هایی که مربوط به زمان سلامتی ایشان بوده است و ایشان روزه نگرفته اند ، باید قضای آن بجا آورده شود . نمازهایی که مطمئن هستید ایشان نخوانده اند را هم باید بجا آورده شود . اگر ایشان یک فرزند پسر دارند ، باید نماز ها را این پسر بخواند و اگر ایشان چند پسر دارند ، پسر بزرگتر باید نمازها و روزه ها را بجای پدر بخواند . اگر ایشان فرزندی ندارند و وصیت هم نکرده اند شما می توانید نماز و روزه بجای ایشان بجا بیاورید .
323– من چکار کنم که نمازهایم را مرتب بخوانم ؟
پاسخ – بعضی از والدین از فرزندانشان این گِله را دارند . بخشی از آن به برنامه ریزی در زندگی برمی گردد . می توانید ببینید که کدام نماز قضا می شود و علت آنرا بررسی کنید . آیا علت آن دیر خوابیدن یا کم خوابی است؟ آیا علت آن به تاخیر انداختن نماز و بعد فراموش کردن آن است ؟ آیا بخاطر اهمیت دادن به کار دنیاست ؟ آیا بخاطر کم اهمیت بودن نماز پیش شما است؟ پس علت را جویا بشوید و بعد آن علت را رفع کنید . اگر دیر می خوابید ، زودتر بخوابید یا اگر دیر شام می خورید ، زودتر شام بخورید . اگر خودتان نمی توانید بیدار بشوید بگویید که کسی شما را بیدار کند یا از ساعت استفاده کنیم . دیگر اینکه به معنویات اهمیت بیشتری بدهیم . چطور انسان غذا خوردن را یادش نمی رود ؟ کتاب تشویق جوانان به نماز را مطالعه کنید .
324 – اگر در وسط نماز متوجه شدیم که قبله اشتباه است باید چکار کنیم ؟
پاسخ – اگر وسط نماز متوجه شدید که قبله اشتباه است ، کلام را قطع کنید و به سمت قبله بچرخید و نماز را ادامه بدهید ، نمازتان صحیح است .
325 – من وقتی به سن تکلیف رسیدم نماز خواندن را بلد نبودم . آیا من باید قضاهای این چندسال را بخوانم ؟
پاسخ – شما قضای نماز آن چند سال را کم کم بجا بیاورید .
326 - مسجد روستای ما امام جماعت ندارد . یکی از اهالی روستا پیش نماز شده است . آیا می توانیم به او اقتدا بکنیم ؟ اگر عده ای اقتدا بکنند و عده ای اقتدا نکنند ، تکلیف نمازها چه می شود ؟
پاسخ – ما هنوز خیلی به روحانی و عالم نیاز داریم . اگر دسترسی به روحانی ندارید ، شما می توانید به یک نفر که عادل است و نماز را صحیح می خواند ، اقتدا کنید . اگر شما طرف را قبول دارید به او اقتدا کنید و نماز را به جماعت بخوانید . اگر طرف را قبول ندارید ، می توانید در نماز جماعت شرکت کنید و همراه با آنها نماز خودتان را بخوانید ولی اینجوری نباشد که توهین به پیش نماز و نماز جماعت مومنین باشد . اگر می خواهید همراه جماعت فرادا بخوانید باید نیت فرادا بکنید نه نیت جماعت . اگر فُرادا خواندن شما توهین به فرد یا جماعت نباشد اشکالی ندارد . و اِلا شما باید در خانه نماز بخوانید .
327 – اگر در بین نماز شک کنیم که نماز را اشتباه خوانده ایم ، می توانیم نماز را قطع بکنیم ؟
پاسخ – بعضی ها می گویند که شکیات نماز سخت است و اگر ما اشتباهی بکنیم ، از دوباره نماز می خوانیم . یکسری موارد هست که اگر انسان در آنها شک کند باعث بطلان نماز می شود . مثل اینکه انسان در نماز دو رکعتی شک بکند که رکعت اول است یا دوم یا در نماز سه رکعتی شک کند که رکعت دوم است یا سوم ، در این موارد نماز باطل است . باید نماز را رها کرد و دوباره خواند ولی شکیاتی هستند که نباید نماز را شکست بلکه باید اعمالی را انجام داد . مثل شک بین رکعت سوم و چهارم که باید بنای نماز را بر رکعت چهارم گذاشت و بعد یک رکعت نماز ایستاده خواند . پس در این موارد نمی شد نماز را رها کرد و دوباره نماز خواند . اگر فردی در بین نماز شکی برایش پیش آمد که حکم آنرا نمی داند نباید نماز را بشکند بلکه بنا را بر طرفی بگذارد و نماز را ادامه بدهد به این قصد که بعد از نماز این مسئله را می پرسم اگر درست بود که نمازم صحیح است ولی اگر اشکال داشت دوباره نمازم را می خوانم . انسان در همه ی موارد شک نمی کند همان مواردی که شک می کنند می توانند شکیات آنرا یاد بگیرند تا به آن عمل کنند .
333 – اگر نفهمیم که در نماز چه می خوانیم ، آیا نماز ما قبول است ؟
پاسخ- خیر نماز شما قبول نیست ولی ممکن است که نماز شما صحیح باشد . بسیاری از ما نماز صحیح می خوانیم و تکلیف از گردن ما برداشته می شود . روایت داریم که آن مقداری از نماز مورد قبول است که انسان با توجه بخواند . سعی کنیم نماز را با توجه بخوانیم .حالا اگر کسی طوطی وار هم نماز می خواند باید نمازش را بخواند و یعی کند که نمازش را با توجه بخواند . خواندن نماز طوطی وار بهتر از نخواندن نماز است .
پاسخ – اگر کسی از محل زادگاه خودش دل نکنده است و اعراض نکرده است یعنی اینکه بنا دارد روزی برگردد و در آنجا زندگی کند یا احتمال زندگی در آنجا را می دهد آنجا وطن او محسوب می شود ، نمازش کامل و روزه اش صحیح است . حالا اگر احتمال می دهد که دیگر نمی خواهد به محل زادگاهش برگردد یعنی اعراض کرده ، وقتی برای دیدن اقوام و فامیل به آنجا می رود نمازش شکسته است . اگر تصمیم دارد ده روز بماند نمازش کامل است . حالا اگر زن و شوهر به محل زادگاه شوهر می روند و شوهر اعراض هم نکرده ، مرد نمازش را کامل ولی خانم که اهل آن شهر یا روستا نیست نمازش را شکسته می خواند . برعکس آن هم صادق است .
362 – آیا هر اشتباهی در نماز با سجده ی سهو درست می شود ؟
پاسخ – خیر . بعضی از اشتباهات موجب بطلان نماز است ولی بعضی از اشتباهات سجده ی سهو دارد و در بعضی از اشتباهات باید قضای نماز بجا آورده شود مثل تشهد فراموش شده . موارد سجده ی سهو عبارت است از کلام و قیام و تشهد بی جا و شک بین رکعت چهار و پنج درنماز است.
363 – آیا اگر در نمازهای مستحب بعضی از قسمت ها را از روی مفاتیح بخوانیم اشکال دارد ؟
پاسخ – خیر اشکالی ندارد .
پاسخ – باطل است . اگر مرد با زیور طلا نماز بخواند ، نمازش باطل است . 382 – حکم نماز در قطار و هواپیما چیست ؟
پاسخ – اگر کسی نماز نخوانده باشد یا می داند که اگر به مقصد برسد به نماز نمی رسد باید در قطار یا هواپیما نماز بخواند . اگر شما بتوانید نمازتان را قبل از سوار شدن در قطار یا هواپیما بخوانید خیلی بهتر است . اگر فرصت نیست با طهارت وضو سوار هواپیما بشوید . البته قطار برای نماز نگه می دارد . در هواپیما امکان نگه داشتن نیست . پس سعی کنید که با وضو باشید و هر قدر از شرایط نماز را که می توانید رعایت کنید از جمله روبه قبله بودن ، قیام و رکوع . در قطار اینها امکان دارد البته کمی تکان می خورد و ممکن است که قبله کمی انحراف داشته باشد ولی می شود نماز خواند . اگر در هواپیما جایی برای نماز بود درهمان جا نماز می خوانید ولی اگر جایی نبود روی صندلی خودتان نماز را بخوانید و اگر امکان داشت رو به قبله می شوید و می خوانید . برای سجده خوب است که چیزی به همراه داشته باشید ولی اگر چیزی به همراه نداشتید به گفته ی اکثر فقهاء می شود روی کاغذ هم سجده کرد . مقید باشید که در هیچ حالتی نمازتان قضا نشود . در این مواقع است که انسان باید امتحان بدهد که اهل نماز است یا خیر .
384 – اگر انسان در سفر مکه نداند که قبله از کدام طرف است ، نمازش چه حکمی دارد ؟
پاسخ – وقتی هواپیما از ایران حرکت می کند و به سمت عربستان می رود معمولا سر هواپیما رو به قبله است . وقتی داریم برمی گردیم سر هواپیما پشت به قبله است . خلبانها می دانند که قبله از کدام طرف است . اگر ما با جغرافیای محلی که سفر می کنیم آشنا باشیم ، می توانیم حدود قبله را تشخیص بدهیم و نماز را بخوانیم .
386 – اگر در نماز کمی حرکت کنیم مثلا کسی به ما تنه بزند و ما حرکت کنیم ، نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر صورت نماز به هم نخورد نماز باطل نیست . ولی اگر جمله ای در همان حال گفته شده باشد ، آنرا تکرار کنید و نمازتان صحیح است . 389 – شک بعد از محل به چه شک هایی گفته می شود ؟ ( نماز)
پاسخ – معمولا این اصطلاح بیشتر در شک نماز بکار برده می شود و معنایش این است که شک در جزئی است که محل آن گذشته است و وارد جزء بعدی شده است . فردی سر از سجده بر می دارد و تشهد می خواند و در وسط آن شک می کند که دو تا سجده انجام داده است یا یکی ، این شک بعد از محل است زیرا محل سجده گذشته است و فرد در محل تشهد است . این شک اعتباری ندارد .
401 – اگر به امام نماز جماعت شک داریم آیا می توانیم به او اقتدا کنیم ؟ پاسخ – مثلا شما امام جماعت را عادل می دانستید ولی حالا شک دارید که عادل است یا خیر ، دراین صورت می توانید اقتدا بکنید . از طرفی می دانید که امام جماعت شخص گناهکاری بوده است ولی نمی دانید که توبه کرده است یا نه ، در این صورت شما نمی توانید اقتدا کنید . در ضمن به وسوسه ی شیطان هم توجه داشته باشید که شما را از نماز جماعت باز ندارد . 402 – استفاده از مُهرهای شماره انداز نماز چه حکمی دارد ؟ پاسخ – اشکالی ندارد . این مُهرها بگونه ای است که وقتی سجده روی آن می کنیم مقداری پایین می رود و توقف می کند . این مقدار حرکت اشکالی ندارد . 404 – من در دوران نوجوانی در مورد روزه و نماز کاهلی کرده ام . نسبت به روزه ها و نمازهای گذشته چکار کنم ؟ پاسخ – در مورد نمازهای قضا شده ، هر وقت که شما می توانید و فرصت دارید آنها را بجا بیاورید . نماز قضا وقت معینی ندارد . مثلا نماز قضای صبح را می توانید در شب بخوانید . در مورد روزه های قضا آنها را بجا بیاورید . هر مقدار از روزه ها را که توانستید بگیرید و بقیه آنها را وصیت کنید که از اموالتان بجا بیاورند و باید کفاره ی روزه ها را هم بدهید که همان یک مد طعام یا 750 گرم طعام است که باید آنرا به فقیر بپردازید . اگر روزه های شما عمدی بوده است باید کفاره ی شصت تایی بپردازید . 405 – چکار کنیم که هنگام نماز خواندن حواس مان پرت نشود ؟ پاسخ – شما اسباب حواس پرتی را از خودتان دور کنید . مستحب است که انسان در خانه نمازخانه داشته باشد . یعنی در جای خاصی نماز بخواند که روبرویش عکس نباشد و سر و صدا هم نباشد . اگر شما به مسجد بروید و در نماز جماعت شرکت کنید حواس تان بیشتر جمع است . دیگر اینکه توجه به معنای نمار هم کمک می کند و دیگر اینکه نگاه کردن به یک نقطه باعث تمرکز در نماز می شود .هنگام قیام به محل سجده و هنگام رکوع به بین القدمین و هنگام تشهد به دامن خودتان نگاه کنید . 6/7/90407- من بیست و سه سال دارم و احساس می کنم که نمازهایم را اشتباه خوانده ام . چکار کنم ؟
پاسخ – شما به این احساسات توجه نکنید . شک های گذشته هم اعتبار ندارد . مواظب وسوسه ی شیطان باشید .
408 – یک طرف مهرها نوشته دارد و یک طرف آن صاف است . آیا فرقی می کند که با کدام طرف آن نماز بخوانیم ؟ آیا سجده روی نوشته ها اشکال دارد ؟
پاسخ – توصیه ی ما به مهرسازان این است که چیزهایی روی مهر ننویسد یا روی آن آئینه نگذارید . اینها توصیه ی دین نیست . خوب است روی آن طرف مهر که نوشته ندارد سجده کنید ولی طرفی هم که نوشته دارد اگر پیشانی شما روی کل آن قرار می گیرد هر چند که بریده بریده هم باشد سجده اشکالی ندارد .
410 – اگر خانمی عذر شرعی داشته باشد آیا می تواند نمازهای قضایش را بخواند ؟
پاسخ – اگر منظور شما عادت ماهیانه است ، خانم نمی تواند نماز ادا ، قضا و مستحبی بخواند ولی مستحب است که در اوقات نماز بر سجاده بنشیند و مشغول ذکر بشوند.
412 – اگر لکه ی خونی روی لباس باشد و ما با آن نماز بخوانیم و فراموش کنیم و بعد از نماز یادمان بیاید، آیا این نماز صحیح است ؟
پاسخ – اگر مجموع لکه های ی خون روی لباس از دو انگشت کمتر باشد نماز صحیح است . ولی اگر از دو انگشت بیشتر باشد و طرف می دانسته که لباسش نجس است و فراموش کرده است که لباسش را عوض کند ، باید نماز را دوباره بخواند . حالا اگر نمی دانسته که قسمتی از لباس نجس است ، نمازش صحیح است . برای نمازهای بعدی باید لباسش را آب بکشد . 414 – برادر من ناشنوا است و نمی تواند نماز قضای پدر و مادرم را بخواند . آیا بر من واجب است که نمازهای قضای آنها را بخوانم ؟
پاسخ – خیر . نماز قضای پدر و مادر بر پسر بزرگتر واجب است و بر شما واجب نیست ولی خوب است که نمازهای قضای آنها را بجا بیاورید .
419– زمان دقیق نافله ی صبح چه وقتی است ؟
پاسخ – نماز نافله صبح یعنی دو رکعت نماز مستحب پیش از نماز صبح که ثواب زیادی دارد . وقت آن از نماز صبح است و پایان آن تا طلوع آفتاب است . اگر خواندن آن باعث قضا شدن نماز صبح بشود ، باید نماز صبح خوانده بشود. اگر کسی نماز شب را می خواند بعد از آن می تواند نافله ی صبح را هم بخواند . 423 – چندسال پیش ضربه مغزی شده ام. الان وسط نماز خواندن یادم می رود که باید چکار بکنم . تکلیف چیست ؟
پاسخ – اگر یادتان می آید می توانید چند لحظه ای صبر کنید تا یادتان بیاید که صورت نماز بهم نخورد ولی اگر کلا یادتان نمی آید که باید چکار کنید و صورت نماز بهم می خورد ، باید نماز را رها کنید و مجدد نماز بخوانید .
424 – آیا کسی که نماز قضا دارد باید بدون فوت وقت نماز قضا را بجا بیاورد یا هر وقت که شد می تواند آنرا بجا بیاورد ؟
پاسخ – بهتر است که بدون فوت وقت این کار را بکند . بعضی از فقهاء احتیاط کرده اند که قبل از خواندن نماز بعدی ، نماز قضای قبلی را بخوانیم . فرموده اند که در خواندن نماز قضا نباید تاخیر بشود. خواندن نمازقضا وقت معینی ندارد.
426 – اگر در رکعت سوم نماز یادمان آمد که تشهد نخوانده ایم .باید چکار کنیم ؟
پاسخ – اگر در رکعت سوم پیش از رکوع متوجه بشوید که تشهد رکعت دوم را نخوانده اید باید بدون رکوع به زمین بنشینید و تشهد را بخوانید و نماز را ادامه بدهید و احتیاط آن است که بخاطر قیام بیجا دو سجده ی سهو بجا بیاورید .اگر وارد رکوع شدید دیگر امکان برگشت نیست . در این صورت نماز را ادامه می دهید و بعد از سلام نماز قضای تشهد را بجا می آورید ولی نیت را به زبان نمی آورید و بعد از تشهد دو سجده ی سهو بجا می آورید .
447 – آیا با وضوئی که قبل از اذان داشتیم می توانیم نماز بخوانیم ؟
پاسخ – بله . تا وقتی وضوء باطل نشده است می توان با آن نماز بخوانیم .
449 – آیا در مسافرت می توانیم نماز قضا بخوانیم ؟
پاسخ – بله . در مسافرت هم می توان نماز قضای کامل و هم نماز قضای شکسته خواند . در سفر نمازهای ادای مسافر دو رکعتی می شود نه نمازهای قضا .
– اگر کسی ناخن کاشته باشد و لاک بزند ، نمازش چه حکمی دارد ؟
پاسخ – بعضی از فقهاء می فرمایند که اگر طرف می داند که این ناخن و لاک مانعی برای وضو و غسل است ، این کار جایز نیست . عده ای می فرمایند : اصل کار اشکال ندارد ولی دو تا حکم تبعی دارد . اگر این کار آرایش و زینت بحساب بیاید باید از نگاه نامحرم پوشانده بشود و دیگر اینکه هنگام وضو و غسل باید این مانع را برطرف کند حتی اگر باید وقت صرف آن بکند ولی اگر امکان ندارد و مشقت زیاد دارد و فرصت نیست که این کار را انجام بدهد ، می تواند وضو بگیرد و نمازش را بخواند .
455 – کسی که به نماز اهمیت نمی دهد رفت و آمد با آنها چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر فرد از اقوام نسبی شماست نباید با آنها قطع رابطه بکنید اما رفت و آمد با آنها نباید بگونه ای باشد که تایید بر بی نمازی آنها بشود . شما باید امر به معروف و نهی از منکر بکنید بشرط اینکه اختلافی پیش نیاید . اگر از کمی رفت و آمد شما ، آنها متوجه شدند که شما بخاطر بی نمازی با آنها کم رفت و آمد می کنید این خودش یکی از مراتب امر به معروف و نهی از منکر است . شما ببینید که رفت و آمد تاثیر دارد یا ترک رفت و آمد .
456 – اگر در سفر نماز ما قضا شد وقتی به شهر خودمان رفتیم باید نماز قضا را کامل بخوانیم یا شکسته ؟
پاسخ – باید نماز قضای سفر ، مثل زمان سفر شکسته باشد .
464 – اگر در نماز جماعت فاصله ی صفوف زیاد باشد مثلا دو متر باشد ،نماز چه حکمی دارد ؟
پاسخ - فردی که فاصله اش با فرد جلویی یا فرد کناری دومتر باشد نمازش درست نیست . حداقل فاصله باید یک گام یعنی 70 الی 80 سانتیمتر باشد .
428 – آیا نماز خواندن در اتاقی که عکس های فوتبالیست ها یا هنرمندان باشد اشکالی دارد و دل بستن به این عکس ها حرام است ؟
پاسخ- نماز خواندن در جایی که تصویر انسان باشد کراهت دارد یعنی ثواب نماز کم می شود . دل بستن به این عکس ها اگر دل بستن به نامحرم باشد حرام است ولی اگر از جهت دیگری است مثلا به فردی که از لحاظ علمی بالاست دل بستگی وجود دارد این اشکالی ندارد . پس اگردل بستن شهوانی نباشد اشکالی ندارد .
432 – اگر هنگام نماز حرکاتی انجام بدهیم که بچه ای که گریه می کند ساکت بشود ، آیا نماز باطل است ؟
پاسخ – اگر حرکاتی باشد که صورت نماز بهم بخورد یا آرامش بدن هنگام اذکار نماز بهم بخورد ، نماز باطل است ولی اگر در حد اشاره با دست باشد اشکالی ندارد .
433 – من متولد تهران هستم . در کرج زندگی می کنم و خانه ی پدری من هم در لاهیجان است و بعضی مواقع به آنجا می رویم . در لاهیجان نماز من چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر لاهیجان زادگاه پدری شما باشد و شما خودتان اهل آنجا نباشید یعنی آنجا وطن شما نباشد ، شما باید نماز را شکسته بخوانید .
436 – اگر بعد از تشهد رکعت دوم در نماز سه رکعتی ، سلام بدهیم ، نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر شما صورت نماز را بهم بزنید نماز باطل است ولی اگر بعد از سلام دادن حواستان نبود و صورت نماز را بهم نزدید و رکعت بعدی را خواندید و سلام دادید ، نماز شما صحیح است . و باید دو تا سجده ی سهو بجا بیاورید .
437 – اگر ما ذکر رکوع و سجده را در نماز اشتباه بگوییم ، نماز چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر سهوا باشد اشکالی ندارد و اگر عمدا هم باشد خیلی از فقهاء گفته اند که اشکالی ندارد . بهتر است که در رکوع بگویید : سبحان ربی العظیم و بحمده یا سه مرتبه سبحان الله و در سجده بگویید : سبحان ربی الاعلی و بحمده .
439 – آیا هنگام تکبیرة الاحرام نماز ما باید دست ها را تا گوش بالا ببریم ؟
پاسخ – خیر . مستحب است که این کار را بکنید . اگر دستها را بالا نبرید نماز صحیح است .
440 – قیام متصل به رکوع در نماز را توضیح دهید .
پاسخ – قیام متصل به رکوع یعنی ایستاده به رکوع رفتن . ما در نماز چهار تا رکوع داریم . هر چهارتای آن واجب است که دو تای آن رکن است و دو تای آن واجب غیر رکنی است . یکی قیام تکبیرةالاحرام است که رکن است . یکی قیام هنگام قرائت که رکن نیست ولی واجب است . یکی قیام متصل به رکوع است و یکی قیام بعد از رکوع است که طرف باید بعد از رکوع کامل بایستد و بعد به سجده برود . بعضی ها بخاطر سریع خواندن نماز این را رعایت نمی کنند . قیام متصل به رکوع زمانی ترک می شود که شخص رکوع را یادش برود و به سجده برود و پیش از اینکه به سجده برود برگردد و به حالت رکوع برود ، این فرد از حالت ایستاده به رکوع نرفته است . در این حالت قیام متصل به رکوع ترک شده است .
443 – در سوم دبستان که بودم بزرگترها می گفتند که نمی خواهد روزه بگیری زیرا ضعیف هستی . حالا وظیفه ی من چیست ؟
پاسخ – ما به پدرها و مادرها می گوییم که دلسوزی بیجا نداشته باشید . ما نمی توانیم بطور کلی بگوییم که فلانی ضعیف است و نمی تواند روزه بگیرد . در اینجا کفاره بر شما واجب نیست ولی قضای آن بر شما واجب است ولی باید برای هر روز که تاخیر افتاده فدیه بپردازید .( 750 گرم طعام به فقیر )
468 – آیا واجب است که در گوش چپ نوزاد اذان گفته بشود .؟( نماز )
پاسخ – خیر مستحب است که در گوش راست اذان و در گوش چپ اقامه گفته بشود .
476 – اگر بعد از رکوع متوجه شدیم که ذکر حمد را اشتباه خوانده ایم حکم نماز چیست ؟
پاسخ – اگر بعد از رکوع متوجه شدید نماز صحیح است ولی اگر قبل از رکوع متوجه شدید که حمد را اشتباه خوانده اید باید رفع اشتباه کنید یعنی برگردید و از آنجا که اشتباه خواندید بطور صحیح بخوانید .
477 – اگر غسلی بر گردن من باشد و یادم برود و نماز بخوانم و روزه بگیرم ، آیا باید نمازها را قضا کنم ؟
پاسخ – اگر غسلی بر گردن شما بوده و انجام نداده اید ، باید نمازها را قضا کنید ولی روزه های تان درست است .
479 – اگر ما نسبت به قبله شک داشته باشیم و نماز بخوانیم . نماز ما چه حکمی دارد ؟
پاسخ – اگر شما شک دارید باید تحقیق کنید ، اگر به نتیجه نرسیدید ، به سمتی که احتمال می دهید درست است نماز بخوانید . اگر بعد فهمید که انحراف کم بوده است نماز اشکالی ندارد . ولی اگر فهمید که پشت به قبله بوده است باید نماز را دوباره بخواند .
480 – آیا ادکلن نماز را باطل می کند ؟
پاسخ – خیر . معطر بودن برای نماز مستحب است ولی ادکلن نباید نجس باشد.می گویند که بیشتر ادکلن ها الکل دارد . اگر شما نمی دانید که این الکل از نوع نجس است یا پاک ، این برای شما حکم پاک را دارد و استفاده از آن اشکالی ندارد .
484 – من نماز یکسال خانمی را که فوت کرده دارم می خوانم . اگر من به مسافرت بروم که نماز خودم شکسته باشد ، باید نماز آن خانم را هم شکسته بخوانم یا خیر ؟
پاسخ – نماز قضا در مسافرت هم طبق اصلش باید خوانده بشود . شخص در مسافرت باید قضای نماز کامل را کامل بجا بیاورد . نمازی که شما از طرف میت می خوانید نماز کامل است . پس شما باید در مسافرت نماز میت را کامل بجا بیاورید مگر اینکه بگویند مقداری نماز شکسته بخوانید .
492 – آیا اگر در نماز چهار رکعتی ، در رکعت سوم بجای تسبیحات ، حمد بخوانیم اشکال دارد ؟
پاسخ – می توان بجای تسبیحات در رکعت سوم و چهارم حمد بدون سوره خواند. ولی اگر بنا بوده که طرف تسبیحات بخواند ولی سهوا حمد خوانده است ، فرموده اند که اگر پیش از رکوع یادش آمد باید برگردد یا تسبیحات اربعه را بخواند یا حمد بدون سوره را بخواند ولی اگر وارد رکوع شد و متوجه شد نمازش درست است و باید آنرا ادامه بدهد .
495 – اقتدا به امام جماعت در نماز تا چه موقع درست است ؟
پاسخ – اقتدای به امام جماعت در حال قرائت و قنوت اشکال ندارد و در رکوع نهایت آن است . یعنی شما در حال قرائت و قنوت و رکوع می توانید اقتدا بکنید . اگر شما در تشهد آخر نماز به نماز رسیدید ، شما می توانید تکبیرة الاحرام را بگویید و بنشینید ، بعد که امام جماعت سلام داد ، شما نمازتان را ادامه بدهد .این یک رکعت حساب نمی شود ولی ثواب دارد .
505 – چون من پرستار چند تا بیمار در خانه هستم و بیش از حد خسته هستم ، آیا می توانم نمازم را نشسته بخوانم ؟
پاسخ – تکلیف شما این است که وقتی شما خسته نی
مطالب مشابه :
سوالات شرعی از نظر آیت الله مکارم شیرازی در مورد آرایش بانوان
وضو و نماز با کندن ابروی بانوان جهت آرایش که با سوزش نجس نیست ولی برای نماز خواندن
متفرقه نماز
میتواند کمی آرایش داشته و از این جا حکم نماز و روزه در خواندن دو نماز با یک وضو
احکام نماز
اشکالی ندارد ولی برای نماز خواندن یک حکم خواندن نماز مرد با اگر این کار آرایش و
احکام ازدواج و روابط زناشویی
نماز با صورت آرایش نماز خواندن با صورت آرایش کرده صحیح آید ، به منی حکم می شود و
مسائل متفرقه نماز
میتواند کمی آرایش داشته خاطر جنب بودن و خواندن نماز با حکم نماز کسی که قبل
احکام نماز 2
378 – خواندن نماز مرد با اگر این کار آرایش و زینت بحساب خوانده ایم حکم نماز
متفرقه نماز(آیت الله مکارم(
کند میتواند کمی آرایش داشته حکم نماز کسی که قبل از نماز خواندن با
احکام نماز
برای نماز خواندن فرش نباید پاک باشد رفت و آمد با دوستی که نماز نمی حکم نماز و روزه ی
برچسب :
حکم نماز خواندن با ارایش