خلاصه ای از اقدام پژوهی زیست شناسی

Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA MicrosoftInternetExplorer4 /**//* /*]]>*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";}
بسم الله الرحمن الرحیم

     عنوان مقاله :

   چگونه توانستم علاقه مندی به یادگیری درس زیست شناسی را ،در دانش آموزان سال اول متوسطه افزایش دهم.

                                                نام:   سارا

نام خانوادگی :   علیزاده

رشته :   زیست شناسی

سمت : دبیر زیست شناسی

محل خدمت :   آموزش و پرورش شهرستان میاندرود





                                       فهرست مطالب

     عنوان                                                                        شماره صفحه

مقدمه.........................................................................            3

توصیف وضعیت موجود و تشخیص مسئله..........................             4

تعریف اصطلاحات و واژه ها...........................................             6

روشهای گردآوری اطلاعات...........................................               7

راه حل های پیشنهادی...................................................              9

ارائه راه حل های پیشنهادی...........................................               10

ارزیابی نتایج..............................................................               12

پیشنهادات.................................................................                13

مشکلات و محدودیتها..................................................                14

منابع و مآخذ.............................................................              15



مقدمه:
آفرینش موجودات زنده در سیاره زمین یکی از شگفت انگیز ترین و زیبا ترین پدیده هایی است که از نظر مبدا پیدایش حیات ،نحوه ادامه ، تکرار و تنوع آن مورد توجه بشرهای متفکر بوده است. زیست شناسی در طی دوره تکامل تئوری سلولی به عنوان یک علم آغاز گردید. برای هر دانش پژوهی حتی با معلومات اندک یادگیری زیست شناسی به عنوان لازمه شناخت دنیای پیرامون وی و موجودات زنده و غیر زنده اطراف او اهمیت دارد.
در این میان ،ابزارها و رسانه ها که اجزای مهمی از فناوری آموزش هستند ،وسیله رسیدن به اهداف آموزشی به شمار می روند . شناخت وسایل آموزشی و به کارگیری آنها در تدریس ،یکی از ملزومات یاددهی- یادگیری است.استفاده از رسانه ها و و سایل آموزشی حواس مختلف انسان را به کار می اندازند و باعث تسهیل و بهبود روند یادگیری می شوند و روشهای سنتی آموزش با توجه به پیشرفتهای علم و فناوری ،پاسخگوی نیاز های آینده کشور نخواهد بود . پس معلمان باید از روش ها و فنون جدید تدریس و مهارتهای لازم در عمل اطلاعات کافی را کسب کنند و نقش موثری در پیشرفت کشور که ارتباط تنگاتنگ با نظام آموزشی دارد ایفا کنند.
با تمام این مطالب یاد شده، بنده هم که با مشکل عدم انگیزه در بین دانش آموزان در قبال یادگیری درس شیرین و پر از عجایب درس زیست شناسی مواجه شده بودم و در بسیاری موارد بی توجهی آنها در هنگام تدریس ، کسل آور بودن زیست ،فرار آنها از کلاس وتلف کردن وقتشان به امور بیهوده ،مرا براین داشت تا با فنون و روشهای جدید تری به حل این مشکل بر آیم و در دنیای تازه ای که آنها درپیش رو داشتند دنبال بهترینها برای یادگیری عمیق دانش آموزان باشم ،بنابراین سعی نمودم با مشارکت دادن آنها در امر تدریس ،بحثهای گروهی در کلاس پیرامون موضوعات مختلف درسی در بین تمام دانش آمو.زان ،تلاش برای عملی نمودن تدریس با کمک فناوری IT،بردن دانش آموزان به دنیای اینترنت و جمع آوری عکسها و مطالب جدید علمی ،ساختن CDهای ساده و معمول توسط آنها ،مسابقات بین گروهی وانجام آزمایشات موجود در کلاس علی رغم ذیغ وقت ، از آنها افرادی پویا و جویا ی علم روز و کلاسی شاداب و پر از شور نوجوانی بسازم. بی گمان بر ماست که به منظور تضمین آینده ای درخشان برای نسل آینده ،به طوری که آنان بتوانند در جامعه فردا نقشی در خور داشته باشند ،شکافی را که از نظر آموزش زیست شناسی میان جامعه ما و جامعه جهانی به وجود آمده است ،پر کنیم و در جبران این خسارت بکوشیم.


  توصیف وضعیت موجود و تشخیص مسئله:
با عرض سلام و ادب به محضر همه تشنگان علم و تدریس و همه آموزگاران فداکاری که در عرصه تحقیقات و فناوری و پرورش دادن آینده سازانی کوشا از هیچ کوششی دریغ نکرده اند. اینجانب سارا علیزاده ،دارای مدرک کارشناسی زیست شناسی گرایش علوم جانوری می باشم. چند 13سالی است که در منطقه میاندرود مشغول به تدریس می باشم .از آنجائیکه منطقه میاندرود شامل روستاهای دور و نزدیک می باشد که اکثر اهالی از طریق کشاورزی و کار روی زمین هایشان امرار معاش می کنند ،بنابراین این را هم باید مد نظر قرار می دادم که حتما فرزندان این قشراز جامعه در بهبود روند کیفی زندگیشان دخیل خواهند بود .امسال بنده در یکی از روستاها مشغول به تدریس بودم که از نظر توان مالی دارای افراد بی بضاعت بسیاری بود و مدرسه ما هم حداقل وسایل آموزشی برای امر تدریس داشت.دبیرستان ما دارای 2کلاس سال اول با 51 دانش آموز و یک کلاس دوم تجربی و یک کلاس دوم انسانی و یک کلاس سوم تجربی و یک کلاس سوم انسانی بود.دارای یک حیاط بزرگ و کلاسهای قدیمی با پنجره های بزرگ که هیچ وقت در زمستان گرمای مورد نظر و در بهار خنکی مطبوعی به خود نمی دید.
همانطور که میدانید دانش آموزان سال اول متوسطه در پایان سال هدایت تحصیلی می شوند و رشته مورد نظر خود را انتخاب می کنند.از آنجائیکه زیست شناسی جزءدروس پایه رشته علوم تجربی می باشد ،پس تسلط و علاقه بیشتر در این درس موجب موفقیت قابل توجهی در رشته علوم تجربی می گردد ولی مشکل اینجا بود که در این منطقه بچه ها به خاطر ترس از دروس پایه مثل زیست و فیزیک و شیمی و ریاضی ترجیح می دهند که به رشته علوم انسانی پناه ببرند
از همه این حواشی بگذریم مشکل من از آنجا شروع شد که دانش آموزان دو کلاس سال اول من از نظر کیفی در امر تدریس مشابه هم بودند و فوق العاده ضعیف .جلسه اول ، در کلاس درس به من با دقت نگاه می کردند به حرفهایم گوش میدادند بنابراین من بیشتر با روش سخنرانی و به صورت سنتی به تدریس می پرداختم. جلسه دوم دیدم که اکثرا یا به پنجره خیره شدند و یا   صفحات جلویی کتاب را ورق می زنند بعضی ها هم به ساعتشان نگاه می کردند.،من شورو علاقه ای در آنها نمی دیدم ،اکثرا درس را به صوت طوطی وار و در حد فقط حفظ کردن به من ارائه کردند و به جای فهمیدن محتوای این کتاب و استفاده از نیروی تفکر به گذران ساعات و دقایق در کلاس می پرداختند.همچنین نسبت به انجام تکالیف و پیگیری آن در منزل و کلاس روی خوش
نشان نمی دادند.برای جلسه آینده آزمون فصل اول را در برنامه کاریشان قرار دادم ومتاسفانه وقتی نمرات آزمون اول این دو کلاس را دیدم با نتیجه ناگواری مواجه شدم .
با تحقیقاتی که انجام دادم وکتابهایی که مطالعه کردم در وضعیت قابل مشاهده فوق،دلایل زیادی را دخیل دانستم که باعث عدم انگیزه در این درس می گردد،مانند: عدم توجه به تدریس درس زیست شناسی توسط دانش آموزانبی تفاوتی دانش آموزان در برابر ارزشیابیعدم رقابت بین دانش آموزانعدم حضور فعال در حل تمرینها و فعالیتها در کلاسعدم روش تدریس مناسب توسط خود معلمکافی نبودن حجم کتاب نسبت به ساعات تدریس در هفته
در تحقیقاتی که در سال1958م.BSCS(سازمان مطالعات برنامه درسی علوم زیستی)در روند آموزش درس زیست شناسی امریکا به عمل آمد اشکالات زیر را در مورد چنین مشکلی عنوان کرد:
    1-استفاده از سر فصلهای مرده
   2-تاکید کمتر از حد لازم به کارهای عملی
   3-بی توجهی به رابطه بین علوم زیستی و سایر علوم تجربی
   4-تاکید بیش از حد به زیست شناسی توصیفی
روش های زیادی از لابلای کتابها و مجلات و سایتهای اینترنتی جستجو کردم و بعضی ها را که فکر میکردم در حل مساله ام کمک می کنند را جدا کردم. یکی از مهمترین روشها را در یادگیری روش مشارکتی و گروهی با دانش آموزان یافتم.در این روش،بهبود تمام ابعاد یادگیری درس زیست شناسی در دانش آموزان دیده می شود و محققان دیگر هم متوجه شده اند که دانش آموزان در گروههای این چنینی بیش تر صحبت می کنند ،سئوالات بیش تری می پرسند و بیشتر در فعالیتهای زیست شناسی درگیر می گردند. به عبارتی ترسشان ریخته می شود و معلم هم از به تنهایی درس دادن رها می گردد.
در اینگونه یادگیری مشارکتی فرد مورد خطاب نیست بلکه گروه مورد نظر می باشد.(رهبر،1380،به نقل ا ز آرلرد)
برای اصلاح روند یاددهی – یادگیری، ارزشیابی مناسب ترین ابزار است (کرم الدینی،1378)
وحید نیک نام مولف کتابهای درسی زیست شناسی ،مناسبترین روشهای حل مساله اینچنینی را موارد زیر میداند:(نیک نام ،1385)
1-طراحی درس مناسب توسط مدرسان
2- فعال کردن هرچه بیشتر دانش آموزان و ایجاد انگیزه در آنان
3- طراحی کردن آزمایشات ساده و چگونگی استفاده از لوازم و ابزار آزمایشگاهی
4- استفاده از وسایل کمک آموزشی برای ارائه درس
با حرفهایی که زده شد و راه حل هایی که خودم مد نظر داشتم سعی کردم در کلاس درسم برای حل مشکلم ،از روش مشارکتی ،گروههای کاوشگری ،تبدیل کلاس به همیاری دانش آموزی و استفاده از روشهای مبتنی بر ITیعنی همان استفاده از رایانه(پیوست شماره 1 ) برای عملی کردن تدریس ،ایجاد کلاس نشاط انگیز و غیر یکنواخت،و نیز انیمیشنی کردن مباحث زیست شناسی،همراهبا استفاده ازوسایل کمک آموزشی و وسایل آزمایشگاهی موجود در آموزشگاه (پیوست شماره 2 )مولاژها، حتی کنفرانسهای کلاسی توسط دانش آموزان ،تشویق برای رفتن به اردوهای علمی و تفریحی ،کمک گرفتن از خود دانش آموز برای رسم پوسترها و نمودارها ی داخل کتاب و تهیه خبرهای اینترنتی روز برای خبر نامه گروه زیست شناسی منطقه،تلتکست و...یاری بجویم.
   تعریف اصطلاحات و واژه ها:                                                                                  علاقمندی:
-تعریف نظری:میل و رغبت داشتن برای یادگیری (نوری،1380)

یادگیری:
تعریف نظری:یادگیری تغییر رفتاری است که از طریق تجربه (تاثیر متقابل خود بر محیط و محیط بر خود)در انسان ایجادمی گرددو مشتمل بر مهارتهای ذهنی و فیزیکی و طرز تفکر است.(فضلی خانی ،1378)

یادگیری مشارکتی:
-تعریف نظری:روشی که سبب پیشبرد درک دانش آموزان می گردد.فعالیت در گروههای کوچک دانش اموزی است .در این نوع یادگیری فرد مورد خطاب نیست بلکه گروه است و همه نظرات ارائه شده نتیجه کار گروهی است ،بنابراین هیچ انتقادی را متوجه فرد نمی کند.(علوی ،84به نقل از آر لرد)

IT
تعریف نظری:از طريق درگير كردن دانش آموزان در كار جمعي مشترك، يك كلاس درس را به محيطي جامع با دايره شمول وسيع تر تبديل مي كند. ظرفيت و قابليتIT به گونه اي است كه براي هر دانش آموز، با هر ميزان توانايي مورد استفاده قرار مي گيرد.

رایانه:
تعریف نظری:ابزاری است که امکان رساندن و اتقال پیام و نیز سازماندهی خوب و مناسب را برای محیط آموزش فراهم می کند.این ماشین ابزاری در خدمت هنر آموزش است و معلمان باید برای تحقق این امر،در زمینه های هنر آموزش و استفاده از این ابزار ،یعنی رایانه تسلط و آمادگی کامل داشته باشند .(عباسی،1377)

روشهای گردآوری اطلاعات:
گردآوري اطلاعات (شواهد1)، مرحله اول
صحبت با معلمان، مديران، معاونان، مشاوران و دانش آموزان از طريق نظرسنجي از آن ها. درباره شيوه عملكرد خود در كلاس درس. يافته هاي اين مرحله عبارتند از   :1 -معلمان: همكاران زیست در مدرسه تمايل چنداني به استفاده از رايانه در هنگام تدريس نداشتند و استفاده از اينترنت در امر تدريس را غير ممكن مي دانستند. البته لازم به ذكر است كه دليل آن را عدم آشنايي آن ها با رايانه و اينترنت مي دانستند. معلمان دروس ديگر نيز همين نظر را داشتند.2-مديران، معاونان و مشاوران: با توجه به امكانات مدرسه مي بايست تدريس مبتني بر IT را انجام مي دادم. به همين منظور نياز به تعدادي رايانه و همچنين خط پرسرعت اينترنت بود. با توجه به صحبت مدير و معاونان فقط یک كامپيوتردر مدرسه وجود داشت اما اتصال به اينترنت غيرممكن بود. به گفته آن ها به دليل وجود فقط يك خط تلفن در مدرسه نمي توانستيم از اينترنت استفاده كنيم. از مشاور خواستم تا دانش آموزان مشکل دار مدرسه را به من معرفی کند و ایشان نیز در لیستی مرا در جریان مشکلات دانش آموزان قرارداد.
3-دانش آموزان: طبق روال همه ساله در ابتداي سال از دانش آموزان در مورد مشکلات احتمال آنها در منزل جویا شدم خواستم درورقه ای به طور جداگانه ( بدون تهیه پرسشنامه خاص که سئوالات بیشستر کلیشه ای می شد.) مسائل شان رابنویسندوخلاصه جملات آنها را در رابطه با مشکلاتشان در مورد فراگیری درس به شرح ذیل یافتم:
1-مشکلات خانوادگی :مثل نداشتن مادر یا پدر –زیاد بودن کار در خانه ،زیرا در این صورت مجبور بودن شبها درس بخوانند که بازدهی خیلی کمی داشتند.و در بعضی دانش آموزان، ازدواجهای زود هنگام که پیامدهای زیادی به دنبال داشت.
2-بعضیها فقط کسب نمره قبولی را برای خود هدف می دانستند و می گفتند که خانواده ها اجازه نمی دهند که برای دوره پیش دانشگاهی به روستای دیگر برویم.
3-بعضی دانش آموزان علاوه بر مشکلات نامبرده ،متفاوت بودن نوع تدریس من با دبیر سال قبل خود در دوره راهنمایی بیان کردند.
4-بعضی ها اصلا روش مطالعه مناسبی برای فراگیری نداشتند.
گرد آوری اطلاعات (شواهد 1)مرحله دوم به همين منظور از منابع زير استفاده نمودم:ملاقات و گفتگو با استادان و افراد متخصص؛همكاران، مديران، معاونان، مشاوران و دانش آموزان؛بعضي از والدين دانش آموزان؛مشاهده فيلم هاي تدريس معلمان در جشنواره هاي الگوي تدريس برتر؛مطالعه كتاب هاي تخصصي در باره انواع روش هاي تدريس، شيوه هاي مختلف مديريت كلاس درس و روش هاي فعال ياددهي – يادگيري مبتني برIT و ICT؛بررسي نشريه هاي گوناگون از جمله فصلنامه تعليم و تربيت، رشد تكنولوژي آموزشي، رشد معلم، رشد آموزش زیست، .....بررسي و مطالعه روزنامه هاي مختلف؛مطالعه چكيده هاي تحقيقات و پايان نامه ها؛استفاده از اينترنت و جست و جو در سايت هاي مختلف آموزشي

راه حل های پیشنهادی:
راه حلهای خود رااین گونه سازماندهی نمودم:
ساختار آرایشی کلاسی:
1.       فراهم نمودن شناسنامه شخصی از دانش آموزان مرفه،مشکل دار ومتاهل و...با کمک کادر دفتری .
2.       توجه به حضور و غیاب بیشتر دانش آموزان و تذکر به غیبتهای مکرر و غیر موجه.
3.       تغییر در وضع ظاهر خودم ،درنحوه نشستن و قرارگیری دانش آموزان درکلاس ،و حتی جایگاه خودم در کلاس.

4.       قرار دادن دانش آموزان بهتر در کنار دانش آموزان ضعیف تر به عنوان سرگروه درسی و در جریان قرار گرفتن معلم توسط سرگروه از وضعیت دانش آموزان ضعیفتر.
ساختار عاطفی –شناختی:
5.       استفاده از وسایل آموزشی متنوع در حد امکانات مانند رایانه ،میکوسکوپ،دستگاه اسلایدو......
6.       تقویت قدرت تفکر و تخیل در بین دانش آموزان.
7.       استفاده از سئوالات متنوع همراه با معما و سرگرمی رایانه ای
8.       اهمیت دادن به سئوالات دانش آموزان ومحول کردن پاسخ به دانش آموزان دیگر به عبارتی عدم
جواب دادن به طور مستقیم و حتی استفاده از اینترنت برای اطلاعات بالاتر به برخی سئوالات در مورد بیماریهای خانواده هایشان و سایر مسائل آنها .
   ساختار آموزشی بااستفاده ازانواع تدریس:
9.       تدریس به صورت مشارکتی و گروهی به کمک دانش آموزان با بحثهای گروهی و گفتگو و خارج کردن کلاس ازحالت سخنرانی.
10.   تدریس فعال و اکتشافی به عبارتی خلاق بودن معلم با تهیه بعضی وسایل مورد نیاز در منزل و یا محول کردن بعضی امور اینچنینی به دانش آموزان در امور تدریس.
11.   -تدریس به کمک ارائه نمایشی و عملی با کمک انجام آزمایشات مورد نیاز یا CDهای آموزشی ،مولاژها و ماکتها،پوستر ها و حتی نمونه های طبیعی
12.   -توجه بیشتر به جزئیات های متفاوت در مورد سئوالات و تصاویرو ارزش دادن به طرحها و پیشنهادات و حتی انتقادات دانش آموزان.
13.   -خلاق بودن معلم و تهیه بعضی وسایل مورد نیاز در منزل و یا محول کردن بعضی امور اینچنینی به دانش آموزان در امور تدریس.
ساختارنتیجه بخشی کلاس از جنبه روانی:
14-تشویق آنها به تحقیق و کنکاش درباره موضوعات مختلف درسی و شرکت در تهیه خبرنامه های
زیست شناسی گروه منطقه با استفاده از اینترنت و تلتکست.
15-برقراری رابطه دوستانه با اولیاء دانش آموزان برای رفع مشکلات انها
16-ترتیب دادن یک اردو علمی و تفریحی برای دانش آموزان کوشایی که در کار گروهی نهایت تلاش خود را به کار بردند.
اجرای راه حل های پیشنهادی:
گام اول: ساختار آرایشی کلاسی:
   -باکمک مشاورو مربی پرورشی همراه با پرونده های تحصیلی دانش آموزان شناسنامه فردی برای هر دانش آموز نزد خود ترتیب داده بودم که با توجه به مشکلات و نوع معیشت آنها ،نحوه برخورد من هم در قبال دانش آموزان متفاوت باشد. در این پرونده ای که برای خود ساخته بودم دانش آموزانی با مشکلات پدری معتاد،مادری بیمار و زمین گیر و دانش آموزی که به علت جداشدن پدر و مادرش   با مادربزگ و پدربزرگش زندگی می کرد واز این قبیل مشکلات از هم تفکیک میشدند و این شناسنامه به صورت خلاصه شده و کوتاه در اختیار دیگر همکاران نیز قرار گرفت که ضمیمه کار بنده نیز گشت.
    البته چون اکثرا در نوع مطالعه کردن هم مشکل داشتن روشهای صحیح مطالعه را به صورت مقاله ای خواندنی در اختیار دانش آموزان قرار دادم تا بر طبق آن روش درست مطالعه و یادگیری را فرا بگیرند. در مرحله بعدی که از وضع خانوادگی دانش آموزان مطلع گشتم، نوبت به جو کلاس شد میزم را وسط کلاس قرار دادم (به علت ندلشتن جای کافی در کلاس از آرایش Uشکلی که در کلاس مد نظر داشتم محروم گشتم ) دانش آموزان را براساس معدل سال قبل بلند کردم و در کنار هر شاگرد ضعیف دانش آموز برتر قرار دادم (کلاسها به صورت نیمکتهای دو نفره سازمان بندی شده بود) و از آنها خواهش کردم در یادگیری دروس یاور من در فهم بیشتر دانش آموز ضعیف باشند و بعضی وظایف هر دو طرف را به آنها گوشزد نمودم.از بین خودشان یک نفر امین انتخاب نمودم تا قبل از ورود من تکالیف و فعالیتهای جلسه قبل را بازدید نماید.
گام دوم: ساختار عاطفی –شناختی:
-در نحوه تدریسم دلم میخواست از روش چند رسانه ای که قبلا اشاره نمودم استفاده بنمایم ولی ما از رسانه های مختلف به خاطر کمبود بودجه برخوردار نبودیم فقط رایانه که میشد تلفیقی از صدا و تصویر باشد به کار ما
آمد با این وجود برای موضوعات مختلف با روشها ی مختلف شانس خود را امتحان نمودم مثلا برای تدریس درس اجزای سلولی فصل دوم کتاب سال اول به صورت داستان درس را نمایش دادم و حتی جاهایی که   لازم بود از شعر هم استفاده نمودم.قصه ام را اینگونه بیان می نمودم:
   سلول همانند خانه ماست که هسته مادر خانه است و مدیر سلول و تمام فعالیتهای سلول را در کنترل خود دارد در این خانه چند خواهر و برادر در کنار هم با صلح و صفا زندگی می کردند و مادربرای هریک مسئولیتی قرار داده است برادر کوچک ریبوزوم نام دارد که شبیه دانه ریز است که کار آن ساختن پروتئین است و چون علاقمند به برادر بزرگ خود یعنی شبکه آندوپلاسمی است می باشند مواد خود را به او می دهد تا او را به همه خانه انتقال دهد برادر بعدی واکوئل نامیده می شود
گاهی ظرف جمع آوری مواد زاید و گاهی ظرف جمع آوری مواد غذایی و.......و سایر اندامکها را خواهر و برادرهای دیگر قرار میدادم و وظایفشان را به دانش آموزان میگفتم و به بعضی دانش آموزان القاب اندامک سلولی می نهادم تا وظیفه شان یادشان باشد. اما این روش برای فصول دیگر شاید آنقدر مثمر ثمر نبود برای فصل تدریس مبحث تقسیم میوز استفاده از رایانه به صورت انیمیشن
بسیار به درک دانش آموز کمک میکرد و یادگیری دانش آموز را بالا میبرد.البته ما کلاس رایانه خاصی نداشتیم فقط یک اتاق صبحانه همکاران موجود بودکه به عنوان اتاق فتوکپی سئوالات هم از آن استفاده می گشت، که یک رایانه بسیار ابتدایی در حد   معمول در آن قرار داشت که رفت و آمد همکاران به آن اتاق در بسیاری موارد تمرکز کلاس ما را به هم می زد ولی با تمام این تفاسیر ما کار خود را انجام   میدادیم.
گام سوم: ساختار آموزشی بااستفاده ازانواع تدریس:
- هر جلسه بعد از اتمام درس ،درس جدید را پرسش میکردم ،سئوال را مطرح میکردم و آنها باهم مشورت میکردند بعدسرگروه تقسیم کار می نمود و خود انتخاب میکرد چه کسی جواب بدهد،چه کسی برای جلسه آینده مطلب بیاورد و یا پوستر رسم نماید و یا وسایل آزمایش جلسه بعدی را مهیا کند.
   گام چهارم: ساختارنتیجه بخشی کلاس از جنبه روانی:
-بنابراین دانش آموزانم را به تحقیق درباره موضوعات مختلف درسی ،فراتر از کتاب ،به طرف دنیای اینترنت تشویق کردم،ویا کتابهای زیست شناسی معتبر را برای بالا بردن اطلاعات علمی خود مطالعه
کنند.خود را محدود به کتاب نکنند ،گاهی برای رفع خستگی خودم مطالب متنوع می آوردم و برایشان می خواندم تا حس تفکر آنها را نسبت به دنیای پر هیجان زیست شناسی تحریک نمایم
   ارزیابی نتایج:
خلاصه این که:
- دانش آموزان به درس زیست علاقه مند شده و درزنگ زیست فعالیت چشمگیری ازخود نشان می دادند.
- زمینه ای برای بحث و هم فکری بین همکاران به وجود آورد.
- یادگیری عمیق تر و پایدارتر صورت می گرفت.
- والدین از پیشرفت فرزندانشان ابراز رضایت می کردند.- میانگین نمرات زیستدانش اموزان در حد قابل ملاحظه افزایش یافت .
*تفاوتهای بین دو روش قبل و بعد از انجام تحقیقات اینگونه خلاصه گردید 1-در شيوه‌هاي قبلي: عمده مطالب، به صورت تئوري و نظري بازگو مي‌گرديد.              در شيوه‌هاي فعلي: عمده مطالب عملي و كاربردي است.              2- در شيوه‌هاي قبلي: بيشترين توجه دانش آموز به سخنان معلم معمول مي‌گشت.             در شيوه‌هاي جديد: بيشترين عنايت معلمان بر رسانه‌هاي «شنيداري» و وسايل كمك آموزشي «ديداري» مبذول مي‌گردد.              3- در شيوه‌هاي قبلي: معلم ركن اصلي «تدريس» به حساب آمد و وظيفه‌اش تدريس بود و اين كار بخش اعظم وقت وي را مي‌گرفت.    در شيوه‌هاي نوين: معلم «راهنما» بوده و دانش آموزان فعال هستند و مطالب در حداقل زمان و با كمك معلم تشريح مي‌شود. 4-در شيوه‌هاي قبلي: دانش علمي و تسلط معلم در موضوعِ مورد تدريس، با ميزان يادگيري و تسلّط دانش‌آموزان رابط مستقيم داشت.
     در شيوه‌هاي نوين: تسلّط معلم بر فنون و شيوه‌هاي تدريس و كلاس داري با ميزان مهارت درسی دانش آموزان ارتباط دارد.      مزيت اين روش آن است كه معلمينِ بيشتري مي‌توانند با استفاده از فنون صحيح تدريس، زیست شناسی را در سطح مدارس آموزش دهند. برای کامل کردن نتایج به دست آمده ،شواهد دال بر افزایش میزان علاقمندی را در جدول زیر گنجانده ام:
قبل از اقدام
بعد از اقدام
1- تدریس بر اساس سخنرانی و سنتی

2-یادگیری کوتاه مدت و جواب به محفوظات طوطی وار

3- کلاس بی روح و خسته کننده

4- حل فعالیتها در حد کتاب
1- روش تدریس با بحثهای گروهی و مشارکتی وعملی به کمک رایانه و وسایل آموزشی و آزمایشگاهی
2-یادگیری عمیق و پایدار و جواب به محفوظات با دلیل و برهان کافی
3 - کلاس تبدیل به محل شادابی و نشاط در بین دانش آموزان ،بدون ترس و اضطراب
4-حل فعالیتها به صورت عملی و با انجام آزمایشات لازم
پیشنهادات:
الف-براساس یافته های تحقیق:
1-     از آنجائیکه شناختن موقعیت خانوادگی ، اقتصادی و روانی دانش آموزان کمک بزرگی به نوع روابط معلم خواهد کرد   پیشنهاد می کنم همکاران محترم این موضوع را مد نظر قرار دهند.
   2- همچنین توجه به اهمیت دادن به حضور و غیاب دانش آموزان در   حضور مستمر و مداوم دانش آموزان اثر بخش است.میتوان گفت حتی تن صدا ،نوع و رنگ لباس ،طرز رفتار ،به کار بردن الفاظ محبت آمیز مانند عزیزم،جانم،لطفا و متشکرم و.....توسط شما همکار گرامی در پیشبرد اهداف شما در داشتن کلاسی برتر مثمر ثمر خواهد بود. به عبارتی بر اساس این تحقیق روابط عاطفی بین شاگردان ،باعث علاقمندی دانش آموزان به درس و مدرسه می گردد.
ب-براساس تجربه محقق:
پشنهاد من به همکاران همه پایه های تحصیلی این است که در ابتدا با آشنایی کامل دانش آموزان و در گیر کردن و دخا لت دادن دانش آموزان در امر تدریس و یادگیری بهتر ،شاگردان را به درس علاقمند کرده و
با توجه به روحیات و استعداد های آنها خود روشهای جدید برای ارائه درس پیاده کنند.و از روشهای خسته کننده و قدیمی که بیشتر جنبه سخنرانی دارد و دانش آموزان را به سکوت مطلق دعوت می کند ،خودداری نمایند و راه را برای تحقیق و شکوفایی استعداد های نهفته بچه های کلاس باز کنند و در این طریق نقش راهنما و مشاور را برای آنها ایفا نمایند. البته بردن دانش آموزان به اردو ها و بازدید های علمی مختلف برای نشاط در روحیه و داشتن کلاس شادتر بی تاثیر نخواهد بود.
مشکلات و محدودیتها:
   الف-خارج از اختیار محقق:
1-عدم همکاری بعضی اولیاء با مدرسه و یا کنترل نداشتن روی دانش آموزان در منزل
2- فقدان فضای کافی اعم از اتاق رایانه مجزا برای تدریس دبیران
3-- وجود انواع مشکلات مادی و روانی و خانوادگی موجود در منزل که موجب عدم تمرکز دانش آموز و ناراحتی وی در کلاس می گردد.
4- نداشتن امکانات لازم در امر تدریس مثل،اتاق رایانه مجزا، رایانه ، CDهای کمک آموزشی ،سایر رسانه های آموزشی مثل اورهد و اسلاید و وسایل آزمایشگاهی و.....
5 -هماهنگ نبودن حجم زیاد کتاب با ساعات تدریس در هفته (2ساعت در هفته)
       6 - غنی نبودن کتابخانه های مدارس از کتابهای تستی در دروس مختلف

7-اغلب از دانش آموزان در زمينه زبان انگليسي بسيار ضعيف هستند و چون از اينترنت استفاده مي كنيم
اين امر، مشكلات جدي در پي دارد؛وهمچنین نا آشنا بودن اکثر شاگردان با نحوه کار با رایانه.
       8-چون كلاس به صورت گروهي اداره مي شود كمي سر و صدا و بي نظمي ایجاد می گردد.
      ب)در اختیار محقق:
1-تنظیم نکردن زمان کافی برای حل فعالیتهای آزمایشگاهی و فعالیتهای داخل کتاب در ساعت کلاس
2-فقدان برنامه درسی و طرح درس مناسب برای هر مبحث که قرار است در هر جلسه ای تدریس گردد.
3- عدم هماهنگی درست بین گروهها در یادگیری مشارکتی
4- کار نکردن دبیران خارج از فعالیت های کلاس و طرح سئوالات در حیطه شناختی بالا.
5- عدم همکاری برای بازدیدهای علمی ،علی رغم همکاری مدیربرای تشویق دانش آموزان
     6-به کار نبردن روشهای درست تدریس در مباحث گوناگون توسط دبیر مربوطه

منابع و مآخذ:
1-     دکترقاسمی پویا،اقبال،راهنمای عملی پژوهش در عمل،تهران :وزارت آموزش و پرورش،پژوهشکده تعلیم و تربیت،1380،182ص،جلد10
2-     دکتر قاسمی پویا،اقبال،راهنمای معلم پژوهنده،تهران،لوح زرین ،1382،256ص
3-     کارشناس تحقیقات آموزش و پرورش،برگزیده های پژوهش در عمل،چاپخانه نیما با همکاری آموزش و پرورش ،238ص
4-     دبیرخانه سمپوزیوم جایگاه تربیت،مجموعه مقالات چهارمین سمپوزیوم جایگاه تربیت،انتشارات تربیت تهران :معاونت پرورشی (دفتر مشاوره و تحقیق)،1374،جلد اول
5-     سید محمدی،یحیی ،روانشناسی یادگیری ،(تهران)موسسه نشر روان ،زمستان 1377،293ص
6-     پژوهشکده تعلیم و تربیت وزارت آموزش و رورش ،فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت،انجمن ایرانی تعلیم و تربیت ،156ص،شماره 17و 18
7-     فضلی خانی ،منوچهر،روشهای فعال تدریس،انتشارات تربیت ،تهران ،1378،چاپ اول
8-     روبرت م.گانیه ،به نقل از جعفر نجفی زند،شرایط یادگیری،انتشارات رشد،پاییز 1386
9-     آرلرد،(2001)،به نقل از ژاله رهبر،(1380)،مجله رشد زیست شناسی،دفتر انتشارات کمک آموزشی،تهران،چاپ49

خلاصه ای از اقدام پژوهی زیست شناسی

مطالب مشابه :

خلاصه ای از اقدام پژوهی زیست شناسی

آمزش اقدام پژوهی همراه با مثال

مقالات اقدام پژوهی

خلاصه اقدام پژوهی

اقدام پژوهی فایل 4

اقدام پژوهشی

دانلود پرسشنامه ی دوره ی اقدام پژوهی

اقدام پژوهی