فیزیک پزشکی

- تفاوت فیزیک پزشکی و مهندسی هسته ای (گرایش پرتو پزشکی) در چیست ؟

-دکتر رجبی : فیزیک پزشکی یک رشته کلاسیک و شناخته شده در همه دنیا است در حالیکه پرتو پزشکی رشته ای است که فقط در ایران وجود دارد. فیزیک پزشکی دارای وسعت بسیار بیشتری نسبت به آن چیزی است که پرتو پزشکی نامگذاری کرده اند.دپارتمان فیزیک پزشکی در دانشکده های علوم پزشکی جای دارد زیرا حتما به نحوی با بیماران سرو کار دارد.فیزیک پزشکی فقط فیزیک نیست بلکه نیاز به آشنائی با دانش پزشکی- رادیو بیولوژی و شناخت و تبحر در استفاده از سیستم های تصویر برداری و سیستم های درمانی دارد.

- باتوجه به اینکه تعدادی از فیزیکدانها معتقدند که دوران پژوهشهای بنیادی و جهشهای بنیادی در فیزیک در رکود است ، شما بستر انجام طرحهای بنیادی در فیزیک پزشکی را در چه سطحی می بینید؟-یا به طور جامع تر ایا فیزیک پزشکی دوران اوج خود را پشت سر گذاشته است؟

-دکتر رجبی : فیزیک پزشکی کاربرد فیزیک در تشخیص و درمان است و با توجه به پیشرفت تکنولوژی- پزشکی- تکنیک های نرم افزاری- دارو سازی...دچار تحول و پیشرفت می شود. پشت سر گذاشتن دوران اوج در مورد فیزیک پزشکی معنی ندارد و ساخت یک دستگاه و یا دارو و یا یک تکنیک نرم افزاری می توانند موجب تحولی عظیم در آن شود- برای مثال تولید برخی از پرتو دارو ها موجب تحول بزرگی در پزشکی هسته ای شد.

- آیا در فیزیک پزشکی هدف بیشتر تربیت نیروی متخصص برای تصویربرداری از بدن است ؟در اینصورت نسبت به سایر شاخه های فیزیک مثل ذرات بنیادی یاهسته ای ، کمتر جنبه پژوهشی و بیشتر جنبه بالینی دارد.

- دکتر رجبی : تربیت تکنولوژیست برای تصویر برداری ربطی به فیزیک پزشکی ندارد. زمینه تحقیق در فیزیک پزشکی کاملا باز است و محدودیتی وجود ندارد. تعداد مقالاتی که از فیزیک پزشکی در مجلات معتبر بین المللی چاپ می شود شاهد این مدعا است.فیزیک پزشکی دارای سه شاخه عمده است تشخیصی ، درمانی و حفاظتی است. بعضی شاخه ها صرفا درمانی هستند (رادیو تراپی) بعضی شاخه ها صرفا تشخیصی هستند (تصویر برداری رزونانس مغناطیسی) و بعضی شاخه شامل هر دو بخش (پزشکی هسته ای - فراصوت- امواج الکترو مغناطیس). شاخه حفاظتی هم شامل دو بخش حفاظت در برابر پرتو های یونیزان و غیر یونیزان است. به هر صورت روش های تصویر برداری متنوع هستند و زمینه تحقیق در همه آنها وجود دارد. اگر مشکلی در این زمینه وجود داشته باشد ناشی دانش نا کافی است و نه محدودیت ذاتی .

- یک فیزیکدان پزشکی میتواند در زمینه طراحی دستگاه فعالیت کند یا با محدودیت علمی مواجه است؟

- دکتر رجبی: منظور شما از طراحی روشن نبست. اگر منظور تولید دستگاه های موجود است این موضوع خارج از فیزیک پزشکی است. اما بهبود و ایجاد تغییر در سیستم های موجود و اعتبار سنجی های مربوطه می تواند در حیطه فیزیک پزشکی باشد.

- پزشکی هسته ای که یک تخصص برای پزشکان داخلی محسوب میشود چه تفاوتی با فیزیک پزشکی (گرایش پزشکی هسته ای) که دانشجویان دکترا فیزیک پزشکی به عنوان گرایش خود انتخاب میکنند ، دارد؟چ

- دکتر رجبی :در پزشکی هسته ای مواد رادیو ایزوتوپ از طرق مختلف وارد بدن می شوند به منظور کسب اطلاعات تشخیصی و یا از بین بردن سلول های سرطانی. بخشی از مراحل کار که شامل تهیه و آماده سازی پرتو دارو است وظیفه متخصصین داروسازی پرتوی است.بخشی از مراحل کار که شامل تزریق و تصویر برداری است، وظیفه تکنولوژیست های پزشکی هسته است.بخشی از کار که شامل تعیین مقدار ماده رادیو اکتیو و چگونگی تزریق در درمان بیماران و تفسیر نتایج آزمایشات تشخیصی است وظیفه متخصصان پزشکی هسته ای است. این پزشکان پس از گذراندن دوره عمومی پزشکی در طی یک دوره چهار ساله به عنوان متخصص پزشکی هسته ای شناخته می شوند.بخش هائی مثل کنترل کیفی نرم افزاری و سخت افزاری دستگاه ها (SPECT-PET-cyclotron….) تکنیک های تصویر برداری- آنالیز تصاویر- حفاظت کارکنان و بیماران در مقابل پرتو........از وظائف روزمره کسی است که در بخش پزشکی هسته ای به عنوان فیزیسیت استخدام می شود. این شخص می تواند دارای مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری باشد .نکته مهم در این زمینه آن است که در بسیاری از کشور های دنیا بخش های پزشکی هسته ای موظف به استخدام فیزیسیت هستند اما در ایران چنین قانونی وجود ندارد (اینجا جای بحث مشکلاتی ناشی از عدم اجرای این قانون نیست) لذا عمده فارغ التحصیلان دکتری فیزیک پزشکی با گرایش پزشکی هسته ای به عنوان عضو هیات علمی جذب دانشگاه های علوم پزشکی می شوند.

-کمی پیرامون فیزیک بهداشت توضیح دهید.آیا فیزیک بهداشت همان دوزیمتری است؟

- دکتر رجبی : فیزیک بهداشت با دزیمتری تفاوت دارد. دزیمتری یکی از وظائف فیزیسیت ها و شاید بتوان به عنوان یک گرایش در فیزیک پزشکی در نظر گرفت. البته دوزیمتری پرتو هائی که از خارج به بدن می تابند با پرتو هائی که از درون بدن تابش می شوند تفاوت اساسی دارد. فیزیک بهداشت رشته ای که هدف اصلی آن حفاظت است در مقابل پرتو های یونیزان در هر جا از جمله مراکز هسته ای است (اما خارج از حیطه تشخیص و درمانی ) است. طبیعتاً فیزیک بهداشت با دزیمتری پرتو ها هم سروکار دارد.

فیزیک پزشکی

مطالب مشابه :

دانلود جزوه فیزیک پزشکی دکتر نجفی

جزوه فیزیک2 (مبحث الکترومغناطیس) دکتر علیمحمدی

جزوه خلاصه چهار جلد فیزیک هالیدی و فیزیک اتمی

جزوه فیزیک پزشکی

دانلود جزوه دکتر فاتحی (فیزیک پرتوها)

فیزیک پزشکی

معرفی استاد تکاور!!!

جزوه کامل فیزیک 2 دانشگاه تهران