جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 2(دوم)

جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 2(دوم) - دینی ادبی فرهنگی و تاریخی"> ادبیات دینی کودک ونوجوان در انیمیشن ها - جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 2(دوم)ادبیات دینی کودک ونوجوان در انیمیشن ها دینی ادبی فرهنگی و تاریخی

جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 2(دوم) جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 2(دوم) دکتر محمد حسن حاجی رحیمیان طسوجی فصل دوم حقوق مسئولیت و تعالی خانواده اصول ومبانی الگوی اسلامی خانواده اصول ناظر بر روابط خانواده اصول ناظر به ماهیت جمعی خانواده حقوق وتکالیف اعضای خانواده حقوقق ومسئولیت های غیرمالی زوجین درخانواده حقوق ومسئولیت های اختصاصی مردان رشد فضائل اخلاقی و معنوی خانواده اصول ناظر بر روابط اعضای خانواده 1- اصل مکمل بودن . زن و مرد کامل کننده یکدیگر هستند. «هُنَّ لِباسٌ لَكُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُن» بقره (187) آن ها جامه ستر و عفاف شما و شما نیز لباس عفت آنها هستید. (محافظت و زیبایی) تعبیر به لباس در مورد زن و شوهر، از چند نظر قابل توجه است: 1- همانگونه که لباس، انسان را از سرما و گرما و خطرات نفوذ بیماری ها به بدن حفظ می کند، زن و شوهر نیز همدیگر را از خطرها و آسیب ها و طغیان جنسی حفظ می کنند. 2- همانگونه که لباس، عیب های بدن را می پوشاند، زن و شوهر عیوب همدیگر را می پوشانند. 3- همانگونه که لباس، زینت برای انسان است، زن و شوهر مایه ی زینت و آراستگی همدیگر هستند. به راستی چه تعبیر زیبا، دلنشین و جامع که به خوبی آثار مثبت ازدواج را بیان کرده و بی همسران را به همسر دار شدن تشویق می کند، و همسران را به نکات جالب و فوائد ازدواج توجه می دهد، که اگر می خواهند همسران ایده آل اسلامی باشند، باید لباس همدیگر باشند. نتیجه اینکه: ازدواج، موجب ترک و دوری از انحرافات جنسی و چشم چرانی می شود. ازدواج انسان را از بی پناهی و سرگردانی و تنهایی نجات می دهد. ازدواج، پیامدهای جنایت آمیز و عداوت ها و کینه های مولود از روابط نامشروع و آلودگی های جنسی را تقلیل می دهد. ازدواج، موجب سرخوردگی طغیان افراد شرور و مغرور می شود. ازدواج، ارزش و پاداش عبادات انسان را ده ها و گاهی صدها برابر می کند. ازدواج، موجب اعتبار بیشتر انسان می شود. ازدواج، موجب شکوفایی زندگی جدید و پرمحتوا می گردد. 2- اصل تعاون . انجام دادن کارهای خیر . انجام ندادن کارهای بد . «وَتَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَالتَّقْوَى وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ» و در نيکوکاری و پرهيز همکاری کنيد نه در گناه و تجاوز. مائده (2) 3- اصل مودت . حس دگرخواهی . حفظ مودت و محبت دونعمت الهی است. «و من آياته ان خلق لکم من انفسکم ازواجا لتسکنوا اليها و جعل بينکم مودة و رحمة ان في ذلک لآيات لقوم تفکرون.» روم(21) و از نشانه های قدرت اوست که برايتان از جنس خودتان همسرانی آفريد تا با یکدیگر آرامش يابيد، و ميان شما دوستی و مهربانی نهاد در اين عبرت هايی است برای مردمی که تفکر می کنند. 4- اصل معاشرت به معروف . "عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ " با زنان به نیکی معاشرت کنید نساء(19) "وَ لَهُنَّ مِثْلُ الَّذي عَلَيْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لِلرِّجالِ عَلَيْهِنَّ دَرَجَةٌ " بقره(228) وبراى زنان همانند وظایفى که بر دوش آن ها است حقوق شایسته‏اى قرار داده شده چنان که شوهران را بر زنان، لکن مردان را بر زنان افزونی است. رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: مَلعُونٌ مَلعُونٌ مَن ضَیَّعَ مَن یَعُولُ. کسی که حقوق عائله ی خود را ضایع کند از رحمت خدا دور است. و نیز آن حضرت فرمود: خَیرُکُم خَیرُکُم لِاَهلِهِ وَ اَنَا خَیرُکُم لِاَهلی. بهترین شما کسی است که برای خانواده اش بهتر باشد، و من برای خانواده ام از تمام شما بهترینم. سه اصل بر تک تک آقایان و خانم ها جهت معاشرت به معروف و پیشگیری از دعوا : 1- از صبح که بیدار می شوید به فکر خوشبخت کردن همسر خود باشید. 2- شروع کننده دعوا نباشید. 3- طوری رفتار کنید که دوست دارید همسرتان با شما آنگونه رفتار کند. صبور باشید و حلیم و اگر نمی توانید خودتان را به بردباری بزنید. امام علی علیه السلام می فرمایند "ان لم تکن حلیما فتحلم". فرق صبر و حلم . صبر ایستایی است ولی حلم پویایی و دینامیک است. 5- تناسب حق و مسئولیت . لهن(حق) مثل الذی علیهن(مسئولیت) بالمعروف اصول ناظر به ماهیت جمعی خانواده 1- اصل قداست. امام صادق(ع) فرمود: رَکعَتاِن یُصَلِّیهُما المُتَزَوِّجُ اَفضَلُ مِن سَبعینَ رَکعَةً یُصَلِّیها عَزَبٌ: «دو رکعت نماز متاهل، بهتر از هفتاد رکعت نماز مجرد است» 2- اصل استحکام. بقا و دوام خانواده نه طلاق و... با ناملایمات. 3- اصل وحدت. اسلام هردو . فسخ عقد در صورت کفر طرف مقابل . نظام مدیریت واحد "الرجال قوامون علی النساء." 4- مراعات حریم خصوصی. 5- مراعات مصالح کودک. تربیت . شیردادن. ممنوعیت سقط جنین . حضانت. 6- اصل حمایت. حقوق و تکالیف اعضای خانواده الف) حقوق و مسئولیت های مالی آزادی اقتصادی و مالی خانواده و بیرون خانواده ب) حقوق و مسئولیت های مالی مردان 1- نفقه الف) نفقه زوجه: به هر حال ب) نفقه اقارب : پدر و مادر و فرزندان نیازمند. برابر ماده 1106 قانون مدنی "در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است ". این مزیتی است که قانونگذار ایران برای زن قائل شده است و به موجب آن زن می تواند از شوهر مطالبه نفقه کند و در صورت لزوم از طریق مدنی و کیفری او را برای پرداخت نفقه تحت تعقیب قرار دهد. نفقه زن در مقام مقایسه با نفقه اقارب(خویشاوندان نسبی)دارای ویژگیها و مزایائی به شرح زیر است : 1- نفقه زن مقدم بر نفقه اقارب است: اگر کسی توانائی مالی نداشته باشد که هم به زن و هم به خویشاوندان نسبی خود نفقه دهد ، زن بر دیگران مقدم خواهد بود. 2- زن می تواند نفقه زمان گذشته خود را مطالبه کند و برای وصول آن در دادگاه اقامه دعوی نماید ،در حالی که «اقارب فقط نسبت به آتیه می تواند مطالبه نفقه نمایند» 3- نفقه زن مشروط به فقر او یا تمکن مرد نیست : زن،اگر چه ثروتمندباشد، می تواند از شوهر نفقه بخواهد . لیکن در نفقه اقارب فقر یک طرف و تمکن طرف دیگر شرط است (مواد1197و1198قانون مدنی). به علاوه در مقدار نفقه زن وضع اقتصادی شوهر در نظر گرفته نمی شود ،در حالی که نفقه اقارب با توجه به وضع اقتصادی منفق تعیین می گردد وتکلیف به انفاق تا حدی است که نفقه دهنده در وضع معیشت خود دچار مضیقه نشود(ماده 1198) 4- نفقه زوجه تکلیف یک جانبه است و در حقوق ایران زن هیچگاه مکلف به دادن نفقه به شوهر خود نیست ،در حالی که نفقه اقارب یک تکلیف متقابل است . 5- طلب زن بابت نفقه طلب ممتاز است و در صورت ورشکستگی یا فوت شوهر و عدم کفایت اموال او برای پرداخت دیون، بر سایر بدهی ها مقدم خواهد شد . لیکن نفقه اقارب دارای این خصوصیت نیست ، به استثنای نفقه اولاد که طبق تبصره 2 ماده 12 قانون حمایت خانواده بر سایر دیون مقدم شده است. 2- مهریه "و آتوا النساء صدقاتهن نحله" (عطیه) صدق (علاقه و عشق شوهر به زن) . حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: اَفضَلَ نِساءِ اُمَّتی اَصبَحنَ وَجهاً وَ اَقَلَّهُنَّ مَهراً. «بهترین زنان امّت من، آنان هستند که سفیدروترند، و مهریه آنها اندکتر است.» و نیز فرمودند: مِن بَرَکَةِ المَرأَةِ خِفَّة ُ مَؤُنَتِها: « یکی از نشانه های برکت زن، سبک بودن هزینه زندگی او است، و از نشانه های بدقدمی زن آن است که هزینه زندگی او ( یا هزینه ازدواجش) سنگین باشد». امام علی علیه السلام می فرمایند:.لا تُغالُوا بِمُهُورِ النِّساءِ، فَتَکُونَ عَداوَة ً.« مهریه های زنان را زیاد قرار ندهید که سبب عداوت و دشمنی می شود ». حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: شُومُ المَرئةِ غَلاءِ مَهرِها.« زن بد قدم زنی است که مهرش سنگین باشد». امام صادق علیه السلام می فرمایند: خود داری از پرداخت مهریه از پلید ترین گناهان است. 3- ارث زن دو منبع مالی دیگر نیز دارد. ب) حقوق و مسئولیت های غیر مالی زوجین 1 - حسن معاشرت: خوش رفتاری و تمکین زن ، پرهیز از غیبت، بدگویی، بد اخلاقی، ابراز عیوب در نزد دیگران از مصادیق حسن معاشرت می باشد. زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند. حسن معاشرت یا خوش رفتاری زن و شوهر مربوط به عرف و عادت و رسوم احتماعی است و مقتضای آن بر حسب زمان و مکان تغییر خواهد کرد. به طور کلی می توان گفت حسن معاشرت ایجاب می کند که زن و شوهر با خوشرویی و مسالمت و صمیمیت با هم زندگی کنند و از مجادله و ناسزاگویی و اهانت به یکدیگر بپرهیزند. زندگی مشترک را می توان از لوازم حسن معاشرت دانست بنابراین مرد مکلف است زنش را در خانه خود بپذیرد و زن اصولاً مکلف است در خانه مرد زندگی کند. داشتن روابط جنسی به طور متعارف از لوازم حسن معاشرت است و هرگاه زن یا شوهر از آن تکلیف امتناع کند برخلاف وظیفه حسن معاشرت رفتار کرده است. ضمانت اجرای این تکلیف آن است که اگر زن از انجام وظیفه حسن معاشرت سرباز زند (ناشزه) محسوب و حق نفقه او ساقط خواهد شد. بعلاوه شوهر می تواند از طریق قضایی زن را ملزم به انجام وظیفه نماید. اگر شوهر سوء معاشرت داشته باشد زن می تواند به دادگاه شکایت کرده شوهر را مجبور به حسن معاشرت نماید و هرگاه سوء معاشرت شوهر به درجه ای برسد که ادامه زندگی زناشویی غیر قابل تحمل باشد زن حق طلاق خواهد داشت. 2- برآوردن نیاز جنسی همسر. نشوز، نفقه ندارد 3- گذشت از خطای همسر اگر می خواهید بنای زندگی بر پایة عشق و محبت استوار باشد، شخصیت زن را رعایت کنید، به او اعلام دوستی و محبت نمائید، از وی دلجوئی داشته باشید، در کار و برنامة خانه به او کمک دهید، از آزار وی بپرهیزید، و بعضی از برنامههای او را که محصول کار روزانه و خستگی و محدودیت وجودی اوست با تمام وجود گذشت کنید، تا شیرینی زندگی را بچشید، و با این روش خداوند مهربان را در حدّ عالی عبادت کرده باشید. او ریشه و سرچشمه خیر و کشتزار انسانیت، و پوشش شما در زندگی، و مایة آرامش، و گل لطیف و ظریف گلستان هستی، و نعمت حق در کنار شماست. رسول با کرامت اسلام محبت به زن را در عرض علاقه به بوی خوش و نماز قرار داده و فرموده اند: حُبِّبَ إِلَیَّ مِنَ الدُّنیَا النِّساءُوالطّیبُ وَقُرَّةُ عَینی فِی الصَّلاةِ. محبوب من از دنیا زن، بوی خوش، و نور چشم من در نماز است. حضرت علی علیه السلام می فرمایند: یکی از شریفترین رفتارهای شخص کریم، چشم پوشی و تغافل از آن چیزی است که می داند. حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: خداوند بر زنی که بر بد خلقی شوهرش صبر کند ثواب آسیه بنت مزاحم را می دهد و اگر مرد بر بد خلقی همسر خویش صبر کند ، خداوند پاداشی که به حضرت داود داد به او هم می دهد. 4- اسکان مشترک 5- رابطه نامشروع نداشتن با دیگران 6- مشارکت و همکاری در خانواده 7- حضانت و تربیت فرزندان ) حقوق و مسئولیت های اختصاصی مردان 1- مدیریت خانواده . در حقوق ایران، مانند حقوق بسیاری از کشورها، ریاست خانواده به عهده مرد است. ماده1105قانون مدنی که مبتنی بر آیه 34 از سوره نساء و فقه اسلامی است (الرجال قوامون علی النساء بما فضل الله بعضهم علی بعض و بما انفقوا من اموالهم.) در این زمینه می گوید : در روابط زوجین ریاست خانواده ازخصائص شوهر است . در توجیه این قاعده گفته اند : هر اجتماعی را باید رئیسی باشد که کارها را هماهنگ کند و در صورت بروز اختلاف ، نظر او قاطع باشد. خانواده نیز از این قاعده مستثنی نمی تواند باشد. اصولا زن و شوهرباید باصفا و صمیمیت و توافق یکدیگر امور خانواده را اداره کنند . لیکن اگر درباره مسائل خانوادگی بین آنان اختلاف نظر و سلیقه پدیدآید ، نظر مرد به عنوان رئیس خانواده مقدم خواهد بود و زن باید نظر شوهر را بپذیرد . اگر خانواده رئیسی نداشته باشد و زن و مرد در اداره امورآن برابر باشند، ناچار باید برای حل اختلاف خود در هر مورد به دادگاه رجوع کنند و همین امر ممکن است صلح و صفای خانواده را بهم بزند و پایه های زندگی زناشویی را فرو ریزد. ریاست خانواده مقامی است که برای تٍبیت و مصلحت خانواده به مرد داده شده است و یک امتیاز و حق فردی برای شوهر محسوب نمی شود. ریاست خانواده بیشتر یک وظیفه اجتماعی است که برای تامین سعادت خانواده به مرد محول گردیده واو نمی تواند از آن سوء استفاده کند و بر خلاف عرف و مصلحت خانواده آن را بکار برد . مثلا شوهر نمی تواند به عنوان رئیس خانواده زن را از رفت و آمد متعارف با خویشان باز دارد . سوالی که در اینجا پیش می آید آن است که چرا ریاست خانواده به مرد داده شده است نه به زن ؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت : در جامعه ما، بر حسب عرف و عادت وسنت ، همیشه ریاست خانواده با مرد بوده است به علاوه مرد معمولا دارای توانائی جسمی و روحی بیشتری است . و نیز میزان تجربه و اطلاعات مردان در اجتماع ما اغلب بیشتر از زنان است . از این رو قانونگذار مرد را برای ریاست خانواده و انجام وظایف ناشی از آن مناسب تر دانسته است . اختیار تعین مسکن اصولاً با شوهر است و زن باید از او تمکین کند و نیز شوهر می تواند همسرش را از شغلی که منافی مصالح خانوادگی است باز دارد. 2- تمکین زوجه. زن در غیر مواردی که از نظر شرع محدودیت دارد، واجب است نسبت به خواسته ی مرد، در مسئله ی کام گیری تسلیم باشد، حتی مستحب است در این زمینه پیش قدم شده و آمادگی خود را اعلام نماید. عده ای از اختلافات از همین ناحیه مایه می گیرد، زن عطر و بهترین لباس و نیکو ترین آرایش را به وقت رفتن مهمانی و عروسی برای خود می خواهد و نسبت به شوهر روش و منش او معمولی است، تازه وقتی از مهمانی و عروسی بر می گردد برای شوهر مهلت دیدن او را به آ ن صور ت نمی گذارد، بلافاصله لباس زیبا را از تن درآورده لباس خانه می پوشد، و زینت آرایش را جمع کرده به صورت عادی در می آید، کاری که شوهر را دلزده، رنجیده، و ناراحت می کند و باعث سست شدن رابطه و فراهم کردن امور دیگر می گردد. مسوفات مورد نفرین ملائکه هستند. 3- ولایت بر فرزندان. ریاست خانواده ایجاب می کند که ولایت قهری نسبت به اطفال از آنِ پدر بوده و هم او هزینه ی اداره ی خانواده را به عهده داشته باشد. چهار انگیزه معمول آقایان از ازدواج: حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند: برای 4 چیز با زن ازدواج می کنند: ثروتش، دینداریش، زیباییش و اصل و نسب خانواده اش، تو با زن متدین ازدواج کن. مواردی که موجب رشد فضایل اخلاقی می شوند 1- توجه به حضور خداوند در زندگی . قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله و المومنون 2- شناخت معصومین علیهم السلام و عمل به سیره آنان . شان نزول آیه شریفه "و لسوف یعطیک ربک فترضی" در رابطه با دیدن پیامبر صلی الله علیه و آله زندگی طاقت فرسای دخترشان حضرت زهرا سلام الله علیها است. 3- شناخت رذایل و فضایل اخلاقی

جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 2(دوم)

مطالب مشابه :

جزوه درس دانش خانواده و جمعیت

جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 2(دوم)

جزوه درسی دانش خانواده و جمعیت قسمت 3(سوم)

دانلود كتاب جمعيت و تنظيم خانواده

تکلیف درس دانش خانواده و جمعیت ظاهرا روشن گردید

چگونگی معادل سازی درس جمعیت و تنظیم خانواده / نحوه اخذ درس دانش خانواده