آسيابهاي آبي شوشتر

آب همواره در شكل گيري تمدنها نقش بسزايي داشته، تا بدانجا كه كهن ترين تمدن هاي بشري در كنار رودخانه ها شكل گرفته اند. رود خروشان كارون نيز در جنوب كشور پهناور ايران، مبدأ پيدايش تمدن هايي در كنار خود بوده است. رود كارون، بزرگترين رودخانه ايران پس از خروج از تنگه هاي كوهستاني زاگرس به جلگه خوزستان وارد شده و در دشت شوشتر آرام مي گيرد. خاك مستعد و زمين هموار، بهمراه آب فراوان رودهاي جاري در جلگه خوزستان، اين منطقه را به يكي از مهمترين قطبهاي كشاورزي كشور در طول تاريخ تبديل نموده بگونه اي كه همواره توجه حكومت ها را به اين سرزمين جلب كرده است. در دوره حكومت هخامنشيان، اقتصاد وابسته به درآمد حاصل از كشاورزي باعث مي گرديده تا حكومت با توسعه اين بخش، سطح درآمد كشاورزان و متعاقب آن درآمدهاي كشور را افزايش دهد. حفر نهرهاي دستكند "گرگر" و "داريون" در شوشتر از فعاليتهاي احتمالي دوره هخامنشيان به منظور توسعه كشاورزي است. پس از هخامنشيان، ساسانيان نيز براي ساخت و توسعه تأسيسات آبي در شوشتر كوشيده، و موفق به ساخت بي نظيرترين شبكه آبياري در اعصار كهن شده اند.
گرچه در ساخت تأسيسات آبي شوشتر مهمترين هدف، آبياري بوده؛ اما سازندگان آن توانسته اند به اهداف بزرگ ديگري چون اهداف صنعتي، بازرگاني، دفاعي، معماري، راه و... دست يابند.
-مجموعه آسيابهاي شوشتر شامل دهها آسياب است كه بزرگترين مجموعه صنعتي تا پيش از انقلاب صنعتي به شمار مي رود.
-بهره گيري از رودخانه در گرداگرد شهر كهن شوشتر، بمنظور ايجاد خندق در كنار حصار و ايجاد موقعيت استراتژيك دفاعي باعث شده تا اين شهر در برهه هايي از تاريخ تسخير ناپذير باشد.
-قابل كشتيراني بودن رود دستكند گرگر باعث مي شده تا شوشتر از نظر تجارت و بازرگاني از قطبهاي مطرح در سطح بين الملل باشد.(تا قرن گذشته، جابجايي بار و مسافر از طريق كشتي در رود گرگر رواج داشته)
-استفاده از آب در ساخت محيطي براي زندگي براساس شرايط اقليمي، با ايجاد شبكه هاي زيرزميني در زير شهر كهن شوشتر، موجب بروز يكي از هوشمندانه ترين اشكال معماري شهري-آبي گرديده.
-پل و سد شادروان، كه بلند آوازگي آن در افسانه هاي ايراني به چشم مي خورد، نه تنها يكي از اساسي ترين بخشهاي شبكه آبياري شوشتر، بلكه از معدود راههاي عبور از رودخانه پهناور كارون بوده كه احتمالاً جاده شاهي نيز از همين پل عبور مي كرده است.
با توجه به اهميت سياسي و اقتصادي شوشتر و تأسيسات آبي آن، قلعه اين شهر(سلاسل)، هم مركز كنترل اين تأسيسات بوده و هم مقر والي خوزستان به شمار مي رفته و تا قرن گذشته شوشتر به عنوان مركز خوزستان بوده است.

آسيابهاي آبي شوشتر

مطالب مشابه :

نقش تراكم سرمايه( پس انداز) بر اقتصاد كشورها

20 پروژه آموزشي و آزمايشگاهي در دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز به بهره برداري مي رسد

مروري بر فعاليتهاي كانون انصار المهدي عج در نيمه نخست سال همت مضاعف و كار مضاعف

عجایب زندگی آخوند خراسانی