شهر کرمان

مشخصات جغرافيايي

شهرستان كرمان مركز استان كرمان و يكی از شهرستان های آن از نظر جغرافيايی در 57 درجه و 7 دقيقه ی درازای خاوری و 30 درجه و 18 دقيقه ی پهنای شمالی و در ارتفاع 1755 متری از سطح دريا قرار دارد. شهرستان كرمان از شمال و خاور به كوير لوت از جنوب به شهرستان های بم و جيرفت و از باختر به شهرستان های راور، زرند، رفسنجان و بردسير محدود است. آب و هوای اين منطقه خشك و ميزان بارندگی سالانه به طور متوسط 142 ميلي‌ متر است. بر اساس سرشماری سال 1375 جمعيت شهر كرمان 384991 نفر شامل 79483 خانوار بوده است. مردم شهرستان كرمان مسلمان شيعه و آريايی نژادند و به زبان فارسی با گويش كرمانی صحب می کنند.
مسيرهاي ارتباطي و دسترسي به اين شهرستان را راه‌هاي زير تشكيل مي‌دهد.
- راه كرمان ـ اصفهان به سوی شمال باختری به درازای 703 كيلومتر
ـ راهی به سوی جنوب باختری به درازای 572 كيلومتر
ـ راه كرمان ـ شيراز که از 174 كيلومتری كرمان (سيرجان) راهی به درازای 496 كيلومتر به سوی جنوب كرمان ـ بندر عباس جدا می شود.
ـ راه كرمان ـ مشهد به درازای 853 كيلومتر
ـ راه كرمان ـ زاهدان به سوی خاور به درازای 541 كيلومتر که از 170 كيلومتری راهی به درازای 594 كيلومتر به سوی جنوب جدا شده و كرمان ـ بندر عباس را به هم پيوند می دهد
ـ راه كرمان ـ ماهان از طريق جوپار به سوی جنوب به درازای 52 كيلومتر( جوپار در 26 كيلومتری اين راه قرار دارد)
ـ راه آهن كرمان ـ بافق
اين شهرستان دارای فرودگاه است.  

رسمی:کرمان
کشور:ایران
استان:کرمان
نام محلی:کرمون
نام‌های قدیمی:کارمانیا، گواشیر، ژرمانیا
جمعیت:۵۱۵٬۱۱۴ نفر
زبان‌های گفتاری:فارسی
مذهب:شیعه و زرتشتی و غیره
مساحت:۵۴٫۶ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا:۱٬۷۵۵ متر
میانگین دمای سالانه:میانگین سالانه: ۱۵٫۸درجه 
حداکثرمطلق: ۴۱ درجه  حداقل مطلق:۱۴– درجه
بارش سالانه:۱۳۵ میلی متر
روزهای یخبندان سالانه:۷۷
ره‌آورد:زیره، قالی، حنا، پسته، پته،قاووت، تزئینات مسی، کلمپه
پیش‌شماره تلفنی:۰۳۴۱
------------------------------------------------------------------------------

کرمان از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان کرمان درجنوب شرقی ایران است. این شهر در بخش مرکزی شهرستان کرمان قرار دارد و جمعیت آن طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران برابر با ۵۱۵٬۱۱۴ نفر بوده‌است.

تاریخچه

در مدارک تاریخی و جغرافیایی اسلامی، از منطقه کرمان، کارمانیا، ژرمانیا، کرمانیا، کریمان، کارمانی، کرمانی و بوتیا ذکر شده‌است. برخی از جغرافیادانان، نام قدیم کرمان را گواشیر خوانده‌اند. گفته می‌شود؛ گواشیر همان (کوره‌اردشیر) یا شهر اردشیر بوده‌است که به تدریج به (گواشیر) تبدیل شده‌است. این شهر به واسطهٔ آن که در قدیم شش دروازه داشته به شهر شش دروازه نیز مشهور بوده‌است.

پیش از اسلام

قلعه دختر و قلعه اردشیر از آثار دوران ساسانی در مشرق شهر کنونی کرمان- که هنوز خرابه‌های آنها برجاست – گواه بر این است که لااقل در زمان اردشیر بابکان در همین محل، شهری آباد یا قلعه‌ای مهم وجود داشته‌است.

مؤلف جغرافیای کرمان معتقد است که حدود ۲۲۰ پیش از میلاد، به هنگام فتح کرمان به دست اردشیر این محل «گواشیر» نام داشته و مرکز ولایت کرمان بوده‌است بنا به گفته هرودت کرمانیا از قبایل دوازده گانه ایران می‌باشد و ساتراپی چهاردهم (دارا) مشتمل بر ایالت کرمان بوده‌است.

در روایات اساطیری آمده‌است که کیخسرو کرمان و مکران را به رستم بخشید همچنین نشانی‌هایی از فرمانروایی بهمن بر این خطه می‌دهند آنگاه روایت تاریخی این سرزمین آغاز می‌شود و اینکه در زمان هخامنشیان کوروش آن را تبعید گاه نبونید(پادشاه مغلوب شدهٔ بابِل) قرار داد سپس سخن از حکومت اشکانیان را شکست داد و فرزند خود را که او هم اردشیر نام داشت به حکومت کرمان گماشت گویند کرمان آخرین پناهگاه یزدگرد سوم پادشاه ساسانی بوده‌است.

پس از اسلام

در دوره اسلامی و مقارن با۲۱تا ۲۴ هجری قمری و سالهای بعد از آن، کرمان همواره مورد هجوم اعراب قرار گرفت. در زمان حکومت خلفای عباسی کرمان به شورشهای مکرر دست زد ولی هیچ یک به سامان نرسید تا سرانجام در سال ۲۵۳ هجری قمری به تصرف یعقوب لیث، موسس سلسه صفاریان درآمد. پس از آن این سرزمین در زیر سلطه حکومت‌های قدرتمند زمان مانند سامانیان، دیلمیان، آل بویه و سلاجقه قرار گرفت. در عصر غزنویان فرمانروایان خونریز و هوسران آرامش را از مردم گرفتند تنها در عهد سلجوقیان، حکومت ملک قاورد و فرزندانش بودکه در کرمان روی رفاه و آسایش دید و آثاری چون مسجد ملک پدید آمد پس از حکومت ۱۵۰ ساله سلاجقه باز بلای غز بر کرمان نازل شد با حمله مغول براق حاجب از سرداران قراختائیان کرمان را به تصرف در آورد از اعقاب وی ترکان خاتون
بر کرمان فرمانروایی یافت که در آبادانی شهر کوشید و دخترش پادشاه خاتون نیز حاکمی فاضل و حامی دانشمندان بود. این سلسله از ۶۱۹ تا ۷۰۳ هجری قمری در کرمان سلطنت کردند. در زمان حکومت قراختائیان بود که مارکو پولو سیاح معروف ونیزی از کرمان دیدن کرد.در سال ۷۱۴ هجری‌قمری امیر مبارزالدین محمد مؤسس سلسله آل مظفر، کرمان را تصرف کرد. تیموریان از سال ۷۹۶ تا ۸۳۴ برکرمان فایق آمدند سپس تنی چند از طایفه قراقویونلو در کرمان به قدرت رسیدند.

سلاطین صفوی از ۹۱۵ هجری کرمان را به متصرفات خود افزودند در ۱۰۰۵ هجری، گنجعلیخان از سوی صفویه به حکومت کرمان رسید که بر اثر تدبیر و تداوم حکومت او، شهر چندی روی آسایش و آرامش دید و زمانه برای ترقی و آبادانی مناسب شد.

در روزگار افول قدرت صفویان، افاغنه، کرمان را به جزای شهامت و مقاومت در برابر آنان به خاک و خون کشیدند و نادرشاه
افشار هم هنگامی به کرمان رسید که بر اثر کشتن رضاقلی میرزا (پسرش) به جنون آدمکشی مبتلا شده بود او دستور گردن زدن مردم بی‌گناه را صادر کرد و یکی از بزرگترین قتل عامهای معروف تاریخ کرمان را به راه انداخت. نادرشاه افشار و عمال او هنگام تسخیر آن در سال 1160 ه. ضمن غارت و چپاول اموال این مردم رنجدیده بسیاری مردان آن را سربریده و از کله آنان مناره‌هایی ساختند. محله پامنار که هنوز هم به همین نام خوانده می‌شود یادگار آن فاجعه و تجدید کننده خاطرات تلخ آن جنایت تاسف انگیز می‌باشد.

دروازه مسجد که آقامحمدخان قاجار از طریق آن وارد کرمان شد.

کرمان، از کریم خان زند
- که پادشاهی مردم دوست بود- نصیبی نبرد. او نتوانست کرمان را به قلمرو قدرت خود ضمیمه کند. پس کرمان از این سلسله خبری ندید و سهل است که به گناه حمایت از آخرین بازمانده زندیه (لطفعلی خان زند) گرفتار خشم آغامحمدخان
قاجار شود که به روایت تاریخ، هفت من (به روایتی بیست هزار جفت و به روایتی دیگر هفتاد هزار جفت چشم) از مردم بی پناه در آورد! اگر چه جانشینان او تلاش کردند تابا اعزام حاکمانی مدیر و مدبر همچون محمداسماعیل خان نوری «وکیل الملک» و «ابراهیم خان ظهیرالدوله» به باز سازی شهر کرمان، و تحبیب قلوب بپردازند، و با برپایی آثاری چون مجموعه وکیل، و مجموعه ابراهیم خان،
گذشته‌ها را به نسیان و فراموشی بسپارند، معذالک اینکه اقداماتی از این قبیل در تحقق آن نظر موثر بوده یا نه، سوالی است که پاسخش به تاریخ سپرده می‌شود.

آب و هوا

نمودار آب و هوا برای کرمان
ژ	ف	م	آ	م	ژ	ژ	آ	س	اُ	ن	د
28 8 1	28 12 3	33 17 8	20 22 13	8 28 18	0 33 23	0 33 24	0 32 21	0 29 18	0 24 13	5 17 6	18 12 3
دما بر حسب سلسیوس • مجموع بارش بر حسب میلی‌متر
ژ ف م آ م ژ ژ آ س اُ ن د 1.1 46 34 1.1 54 37 1.3 63 46 0.8 72 55 0.3 82 64 0 91 73 0 91 75 0 90 70 0 84 64 0 75 55 0.2 63 43 0.7 54 37 دما بر حسب فارنهایت • مجموع بارش بر حسب اینچ

استان کرمان دارای آب و هوای متنوعی است. مثلاً در قسمت‌های شمالی که نزدیک کویر است، آب و هوای خشک و کویری، و در قسمت جنوبی آب و هوایی معتدل و دلپذیر دارد. متوسط ارتفاع شهر کرمان از سطح دریا ۱۷۵۵ متر است. بیشتر نقاط شهر
کرمان با کوه احاطه شده‌است. کرمان شب‌های زمستانی بسیار سردی دارد.
کوه‌های جوپار و پلوار و جفتان
در جنوب و جنوب شرق کرمان در تمام طول سال برف دارند. متوسط مقدار باران در طول سال در کرمان معادل ۱۳۵ میلی متر است. به دلیل نزدیکی کرمان به کویر لوت، این شهر در تابستان گرم و در بهار دارای طوفانهای شن می‌باشد، ولی بطور کلی آب و هوای این شهر به نسبت خنک است.

قسمت‌های شمالی و شمال شرقی شهر کرمان که در مجاورت کوه‌های صاحب الزمان قرار دارد از آب و هوای معتدل تری برخوردارند و قسمت‌های جنوبی و غربی شهر بواسطه نزدیکی به بیابان، تابستان‌های گرمتری دارد و گرد و غبار هوا نیز بیشتر است.

دیدنی‌ها

یخدان مویدی، کرمان


محراب و سقف مسجد ملک، کرمان

مناطق دیدنی و توریستی شهر کرمان بیشتر مناطق تاریخی و فرهنگی است. از مهمترین نقاط دیدنی کرمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قلعه دختر و قلعه اردشیر از یادگارهای هنر معماری پیش از اسلامی است که قدیمی ترین آثار تاریخی در کرمان به شمار می‌روند و بقایای آن اعجاب بینندگان را بر می‌انگیزد. ساختمان‌های این قلعه روی هم به دو قسمت مجزا تقسیم می‌شوند. قسمتی که بر فراز قلعه نسبتاً مرتفع جنوب شرقی قرار دارد و سابقاً قلعه کوه نامیده می‌شد و کاملاً به علت وضعیت طبیعی از قلعه دیگر مجزاست. قسمت دوم بر تپه کوتاه تری قرار دارد و به قلعه دختر یا آتشکده آناهیتا موسوم است. قلعه اردشیر در بالای تپه مرتفعی واقع شده که تا سطح جلگه قریب پانصد پا ارتفاع دارد. دیوارهای قلعه از خشت‌های بسیار ضخیم ساخته شده‌است.

• مسجد ملک که در قرن پنجم و در زمان تورانشاه سلجوقی ساخته شده‌است.

• مشتاقیه، آرامگاه مشتاق علیشاه
  که به سه گنبد نیز شهرت دارد و از آثار معماری قرن سیزدهم است.از سه گنبدی که به وجود آنها ، در اسم دیگر این مکان (سه گنبد) اشاره می شود ،یک گنبد بر فراز مقبرهٔ "مشتاق علیشاه" ، دیگری بر بالای مقبرهٔ "کوثرعلیشاه همدانی" و سومی (که گنبدی آجری است و کاشیکاری نشده است) بر فراز آرامگاه "شیخ اسماعیل هراتی" بنا شده است.

• مسجد جامع کرمان یا مسجد جامع مظفری
  که از بناهای قرن هشتم هجری است. این مسجد از جمله مساجد چهار ایوانی است با سر در رفیع، صحن، ایوان و شبستان. ارزشمند ترین قسمت بنا، کاشی کاری معرق محراب و سردر شرقی مسجد است.

• گنبد جبلیه از بناهای منسوب به دوره ساسانی (و بنا به روایتی منسوب به دوران سلجوقی)
  است که در شرق شهر کرمان قرار دارد و گنبد گبری نیز نامیده می‌شود. پلان گنبد هشت ضلعی و روی اضلاع آن طاق نماهای متعددی به چشم می‌خورد. آنچه از سبک معماری این بنا استنباط می‌شود این است که مربوط به اواخر ساسانیان است و یا این که در اوایل اسلام با الهام از معماری ساسانی ساخته شده‌است.

• یخدان مؤیدی که برای ذخیره یخ به کار می‌رفته‌است و در تقاطع خیابان ابوحامد و خورشید واقع است.

• بازار کرمان از نظر بزرگی و معماری در میان بازارهای ایران خاص و مثال زدنی است.
• مجموعه گنجعلیخان این مجموعه که از میدان گنجعلیخان، مدرسه گنجعلیخان، حمام گنجعلیخان، ضرابخانه و آب انبار تشکیل می‌شود در زمان حکمرانی گنجعلی خان بر کرمان و در دوران حکومت صفوی ساخته شده‌است.

• مجموعه ابراهیم خان، ابراهیم خان ظهیر الدوله حاکم کرمان (دوره قاجاریه) با ساخت بازار، حمام، آب انبار، مدرسه و خانه مدرس، بانی این مجموعه بوده‌است.

• مجموعه وکیل که به دستور یکی از فرماندهان دیگر در زمان قاجاریه ساخته شده‌است و شامل بازار وکیل (کرمان)، حمام وکیل(کرمان) و کاروانسرای وکیل(کرمان) است.
• موزه صنعتی شامل گنجینه‌ای غنی و دیدنی از هنرهای معاصر به ویژه نقاشی‌ها و مجسمه‌های استاد علی‌اکبر صنعتی و... که در خیابان شریعتی و حدفاصل میدان باغ ملی و چهار راه طهماسب آباد واقع است.

• مسجد پامنار که از بناهای قرن هشتم و از آثار حکومت آل مظفر است.

• گنبد سبز
  یا قبه سبز که از بناهای قرن هفتم هجری است. این اثر از بنای مدرسه و آرامگاه قراختاییان کرمان تشکیل شده‌است. زیباترین قسمت این بنا، ایوان کاشی کاری معرق آن است که در نوع خود بی نظیر است. دو ستون پیچکی شکل در طرف ایوان نیز زیبا و جالب توجه‌است.
• پارک جنگل قائم با درختان انبوه کاج و آبشارهای مصنویی در اطراف آن و مسیرکوه پیمایی بر کوه‌های صاحب الزمان که در شب نیز روشن است وپارک‌ها و حوض‌های متعدد، از تفرجگاه‌های مردم کرمان است.

• آتشکده و موزهٔ زرتشتیان شهر کرمان دارای جمعیت قابل توجهی از زرتشتیان و محل برگزاری جشن‌ها و مراسم پیروان این آیین است.

کرمان یکی از شهرهایی است که هنوز جشن سده (از جشن‌های ملی ایران) هر ساله 10 بهمن ماه در آن برگزار می‌شود.

• تخت درگاه قلی بیگ در جنوب شرقی شهر کرمان و جنوب جنگل قائم با ابهت خود، نشسته در دل کوه، چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. این مکان مقبره یکی از نوادگان بهرام بیگ به نام درگاه قلی بیگ است. درگاه قلی بیگاز امرای اواخر دوره صفویه و رییس ایل افشار در کرمان بوده‌است.

• موزهٔ بزرگ دفاع مقدساین موزه که در زمان برگزاری کنگرهٔ بزرگداشت سرداران و 8000 شهید استان‌های کرمان و سیستان و بلو چستان احداث شد یاد آور رشادت‌های مردم این دیار در دوران دفاع مقدس است.

• موزه شهید باهنر این موزه خانهٔ پدری شهید باهنر نخست وزیر شهید رجایی اسث که در خیابان شهید باهنر واقع است.

• باغ شاهزادهٔ ماهان این باغ مشهور در شهر ماهان از توابع کرمان و در فاصلهٔ 30 کیلومتری کرمان در دامنهٔ شرقی کوه جوپار و دره تیگران قرار دارد.

• مزار شاه نعمت الله ولی از عرفای بنام که در شهر ماهان قرار دارد.

خی

این استان یكی از مرتفع ترین استانهای كشور و شهرستان بافت آن با 2250 متر ارتفاع از سطح دریا مرتفع ترین شهرستان استان می‌باشد. ارتفاعات این استان از رشته كوه‌های مركزی ایران چین خوردگی‌های آتشفشانی آذربایجان شروع می‌شود و تا بلوچستان امتداد دارد و دنباله آن چندین بار در فلات مركزی به وسیله حوزه‌های پست داخلی و كویر قطع می‌شود.

رشته كوه‌های مركزی در این منطقه دشت‌های وسیع استان را از یكدیگر جدا می‌سازند. این كوه‌ها به طور كلی 2 رشته عمده هستند كه از شمال غربی به جنوب شرقی كشیده شده‌اند و مهم ترین آن رشته كوه‌های بشاگرد كوهبنان است.

این رشته كوه‌ها دنباله كوه‌های جندق و بیابانك هستند كه تا كرمان و بم گسترش یافته‌اند. رشته دوم كوه‌هایی هستند كه از یزد تا كرمان و چال جازموریان كشیده شده‌اند و به موازات رشته اول امتداد دارند. سابقه سكونت و استقرار انسان در سرزمین كرمان به هزاره چهارم قبل از میلاد می‌رسد.

این منطقه یكی از قدیمی ترین نواحی ایران به شمار می‌رود و در گذر زمان، گنجینه‌های فرهنگی تاریخی گرانبهایی در آن پدید آمده كه نمایانگر روند تاریخی و حیات اقتصادی، اجتماعی آن است. 

ویژگی‌های فرهنگی

استان كرمان محل سكونت مردمی با عقاید متنوع دینی و مذهبی است كه عمدتاً تحت تاثیر فضای فرهنگی اسلامی و ایرانی شكل گرفته است.علاوه برمسلمانان شیعه، پیروان زرتشت، فرقه شیخیه، اهل حق و. . . . نیز در محدوده استان زندگی می‌كنند كه هر كدام از آنها آیین و مراسم مذهبی و دینی خاصی دارند.

به طور كلی فرهنگ منطقه كرمان بر بنیاد دو عامل شكل گرفته است. از یكسو زیستگاه طبیعی و اقلیمی خاص و از سوی دیگر تاریخ سخت و پر جنگ و جدال آن. این جدال دایمی با طبیعت كویری منطقه و دور افتادگی جغرافیایی، سالیان متمادی ادامه داشته و به قناعت و صبوری مردم منطقه منجر گردیده است.

فرهنگ زرتشتی

در حال حاضر نزدیك دو هزار زرتشتی در كرمان زندگی می‌كنند. این اقلیت مذهبی دارای آیین‌ها و مراسمی هستند كه از اعتقادات دینی آنها سرچشمه می‌گیرد و اجرای بعضی از مراسم آنها در تمام جامعه كرمان به چشم می‌خورد. آیین‌هایی مثل جشن سده و جشن مهرگان از جمله آنها می‌باشد.

اعیاد مذهبی

مراسم جشن‌های مذهبی مسلمانان از قبیل عید قربان، عید فطر،. . . . با شكوه تمام در سراسر استان برگزار می‌شوند. برگزاری مراسم مذهبی این اعیاد در روستاها و در میان عشایر استان رونق ویژه‌ای بر خوردار است و در مناطق شهری نیز به ویژه در میان خانواده‌هایی كه عقاید عمیق مذهبی دارند به نحو برجسته‌ای برگزار می‌شود.

جشن سده

جشن سده از آیین‌های زایش و رویش است كه هم در میان عشایر كرمان و هم كشاورزان و باغداران، زمستانی به پایان می‌رسد و بهار آغاز می‌شود، برگزار می‌گردد.

سده به معنی آتش كشنده و آتش شعله بلند است و نام روز دهم بهمن است. آتش و اجاق كانون آغازین حیات است بقایای آتش، نشانه دوام نسل خانواده است. بقای آتش، نشانه دوام نسل و خانواده است.

آیین سده در میان عشایر بافت و سیرجان(سده سوزی چوپانی) خوانده می‌شود. زرتشتیان كرمان پنجاه روز پیش از جشن نوروز در گبر محله باغچه بوداغ آباد این مراسم را برگزار می‌كنند.

جشن مهرگان

در اوستا روایت است كه مهر همان ایزد مهر است كه در روز آغازین زمستان زاده شده است و میترا نام دارد. در ایران باستان این جشن را میترا كانا می‌نامند، كه بعدها به مهرگان تبدیل شد.

از طرفی آیین مهر پرستی كه روزی جهان را در بر گرفته بود بر دین زرتشت اثر گذاشته و در سده‌های بعد به جشن مهرگان تبدیل شده است. روایت دیگر آن است كه مهر همان مهر خورشید، نور و گرمی، مهربانی و محبت و فروز مینویی و عهد و پیمان می‌باشد و نیز چیرگی شاه فریدون پیشدادی بر ضحاك تازی است.

در این روز در بسیاری از مكان‌ها بازار بر پا می‌شود و مردم شادی می‌كنند. در تقویم اوستا جشن مهرگان برابر 16 مهر است اما چون در تقویم كشوری شش ماه از سال 31 روز است، بنابر این جشن شش روز جلوتر و روز دهم مهر خواهد بود.

از مراسم دیگر ایزد مهر، مراسم قوچ اندازون است، در آیین مهر قوچ، نماد مهر است. قوچ یا پازن را در گله میش و نر می‌اندازند. نخست آن را بارنگ‌های سرخ و سبز به طرز دل انگیزی می‌آرایند و بر پشت آنها نقوش مختلفی از جمله نقش چهارخال یا چهار سوی چلیپا برای دفع چشم زخم و گزند رنگ آمیزی می‌كنند و سپس طلب فراوانی و باروری قربانی می‌كنند.

زیارت پنج تن یا جشن سر سال نوروز

این مراسم همه ساله از آغاز سال نو به مدت سه روز در اطراف آرامگاه یا زیارتگاه پنج ‌تن در مهناباد در خاك رودبار جیرفت برگزار می‌شود و همزمان با آن بزرگترین بازار سالانه منطقه نیز تشكیل می‌شود.در این هنگام مهناباد به صورت بازاری در می‌آیند كه از سادوئید تا منوجان و از فاریاب تا دلگان بلوچستان برای شركت در بزرگترین اجتماع روستایی عشایری منطقه گرد آمده‌اند.

پته دوزی

پته دوزی خاص زنان است. نقشه‌های پته از نقشه قالی مایه گرفته و با بوته، جقه و گلبرگ‌هایی همراه است پته دوزی به عنوان یك سرگرمی و ذوق شخصی و هم به منظور تامین قسمتی از مخارج زندگی به صورت یك حرفه خانگی در آمده است.

قالی بافی

قالی كرمان از قدیم به عنوان نفیس ترین و ظریف ترین قالی ایران و دنیا شهرت داشته كه در سال‌های اخیر تا حدودی از اهمیت و كیفیت آن كاسته شده است. كرمان پشم بسیار مرغوبی برای قالی بافی دارد. نوع آن شبیه پشم خراسان است و از پشم كرمانشاه قدری سبك‌تر و ظریف‌تر می‌باشد. همچنین چربی پشم كرمان بیش از چربی پشمی است كه در نواحی شمال به دست می‌آید.

دو شهر بم و رفسنجان مراكز اصلی تهیه پشم كرمان به شمار می‌آیند. شهرت قالی كرمان به در آمیزی رنگ و طرح آن است. طرح و رنگ قالی كرمان یكی از نفیس ترین، زیبا ترین و خوش سبك ترین بافته‌های جهان به شمار می‌آید.

علاوه بر قالی، قالیچه، گلیم، جاجیم و دیگر صنایع دستبافت كه جزء‌ سوغاتی‌های این منطقه محسوب می‌شود، پسته كرمان و رفسنجان و سایر شهرهای استان به عنوان اصلی‌ترین سوغاتی آن است كه نه تنها شهرت ملی، بلكه از شهرت جهانی نیز برخوردار هستند.

____________________

شهر كرمان

در مدارك تاریخی و جغرافیایی اسلامی، این منطقه كرمان، كارمانیا، ژرمانیا، كریمان، كارمانی و كرمانی ذكر شده است. اگر كارمان را در كلمه در نظر بگیریم(كار)‌ به معنی جنگ و(مان) به مفهوم محل است كه در مجموع معنی(جایگاه دلاوری و نبرد) دارد.

برخی از جغرافیا‌دانان، نام قدیم این شهر را گواشیر(بردشیر) خوانده‌اند. گفته می‌شود‍؛ گواشیر همان(كوره‌اردشیر) یا شهر اردشیر بوده است كه به تدریج به(گواشیر) تبدیل شده است. به استناد منابع تاریخی عرب و یهود، كرمان منسوب به كرمان بن هیتال بن ارفحشه بن سام بن نوح است و نام آن در كتیبه بیستون به صورت(یوتیه) ذكر شده است. در دوره ساسانیان فرمانروای كرمان، عنوان شاه داشت، چنانكه بهرام چهار(388-389 میلادی) به مناسبت اینكه در زمان پدرش والی كرمان بود به كرمانشاه(شاه كرمان) معروف بود.

در این دوره سیرجان مهم ترین ناحیه كرمان محسوب می‌شد. در دوره اسلامی و مقارن با 21 تا 24 هجری قمری و سالهای بعد از آن، كرمان همواره مورد هجوم اعراب قرار گرفت تا سرانجام در سال 253 هجری قمری به تصرف یعقوب لیث، موسس سلسه صفاریان درآمد.

پس از آن این سرزمین در زیر سلطه حكومت‌های قدرتمند زمان مانند سامانیان، دیلمیان، آل بویه و سلاجغه قرار گرفت. در سال 619 هجری قمری مقارن با رسیدن چنگیزخان به خراسان، براق حاجب از امرای خوارزمشاهیان بر كرمان استیلا یافت و رسماً سلسله قراختائیان را بنیان گذاشت.

بعد از انقراض این سلسله كرمان ضمیمه متصرفات امیر تیمور گوركانی شد و پس از تیموریان سلسله‌های قراقویونلو و آق‌قویونلو به ترتیب كرمان را تصرف كردند.محمود افغان در دوبار لشگر كشی به كرمان به قصد تصرف اصفهان سرانجام توانست در سال 1132 هجری‌قمری، كرمان و سپس اصفهان را به زیر سلطه خود در آورد.

پس از دفع اشرف افغان توسط نادر و خلع شاه طهماسب دوم از سلطنت، كرمان مانند سایر مناطق ایران به تصرف نادر، مؤسس سلسله افشاریه در آمد. بعد از كشته شدن او كرمان دستخوش هرج و مرج گردید و به وسیله افغان‌ها و بلوچ‌ها تاراج شد. كریم خان زند(1163- 1193 هجری قمری) پس از سركوبی مخالفان خود، خدامراد زند را با سپاهی به كرمان فرستاد و این سردار بدون هیچ گونه مانعی كرمان را تصرف كرد.

بعد از انقراض سلسله زندیه به وسیله آغامحمدخان ‌قاجار و تصرف كرمان، فرمان قتل عام اهالی بی‌گناه كرمان صادر شد و به دستور وی 20 هزار نفر از نعمت بینایی محروم شدند و از سرهای عده‌ای از ساكنان بی‌گناه كرمان، كله مناره‌ها بر پا گردید. شهر امروزی كرمان به بركت توسعه صنعتی، كشاورزی و فرهنگی، یكی از آبادترین شهرهای ایران به حساب می‌آید. 

مراكز تاریخی و باستانی

1. آب انبار علی مردان خان
2.  مدرسه گنجعلی خان
3. مدرسه حیاتی
4. مدرسه شفیعیه
5. مدرسه ابراهیم خان
6. مقبره خواجه اتابك
7. گنبدجبلیه
8. گنبد سبز
9. گنبد مشتاقیه
10. باغ شاهزاده ماهان
11. چهارسوق گنجعلی خان
12. میدان گنجعلی خان
13. یخدان مؤیدی
14. حمام گنجعلی‌خان
15. حمام یا چایخانه سنتی وكیل
16. حمام ابراهیم خان
17. كاروانسرای چهارسوق 
18. كاروانسرای وكیل 
19. كاروانسرای میرزاعلینقی
20. كاروانسرای لحاف دوزها
21. كاروانسرای حاج مهدی
22. كاروانسرای هندوها
23. كاروانسرای حاج آقا علی
24. كاروانسرای میرزا حسن
25. تیمچه حاج عبدالله خان
26. تیمچه كوزه گرها

جاذبه های طبیعی

1. ییلاقات ماهان
2. ییلاقات جوپار
3. ییلاقات راین
4. چشمه حسین آباد 
5. چشمه قلعه عسگر 
6. چشمه معدنی ته خاتون
7. چشمه معدنی غرغره 
8. چشمه آب معدنی ابارق 
9. چشمه آب معدنی بوجان 
10. چشمه معدنی رضا آباد 
11. چشمه معدنی پاچنار 
12. چشمه معدنی بیشه 
13. چشمه معدنی اختیار آباد 
14. چشمه معدنی حوض نو 
15. چشمه معدنی بغرا 
16. چشمه معدنی حوض آباد 

اماكن زیارتی ومذهبی

• مسجد گنجعلی 
• مسجد وكیل 
• مسجد جامع كرمان
• مسجد ملك 
• مسجد چهل ستون
• آرامگاه شاهزاده حسین جویبار

ابان‌ها و معابر مهم شهر

از خیابان‌های مشهور کرمان می‌توان از شریعتی،24 آذر, باقدرت، بلوار جمهوری اسلامی، میدان آزادی، هزارویک شب، شفا، الغدیر، شهاب، استقلال، منتظری (جهاد)، احمدی (مطهری)، خورشید، میرزاآقاخان، مولوی، حافظ، سعدی، امام خمینی، سرباز، زریسف، شاه(شاه نعمت‌الله ولی)، بلوار ۲۲بهمن، ابوذر، رسالت ،مشتاق،خواجو و بلوار ۲۴مهر یاد کرد.

جاذبه‌های طبیعی

• کوهپایه مجموعه چندین روستا در شمال شرق شهر کرمان که در کوهستان‌های شمال شهر واقعند و به خصوص در فصول گرما پذیرای بسیاری از شهروندان کرمانی برای تفریح و گذران اوقات فراغت می‌باشند.

آبشارکوهپایه از دیدنی‌های این منطقه‌است.

• سه کُنج منطقه ییلاقی بسیار زیبا و خوش آب و هوا در شرق شهر ماهان واقع است.

• سیرچ روستایی بسیار زیبا و دیدنی درجنوب شرق شهر کرمان که محل تولد نویسنده زبر دستِ ایرانی مرادی کرمانی
  است.این روستا منطقه‌ای برف گیر است که در فصل سرما میزبان ورزش‌های برفی است. اگر جاده این منطقه برفی را به مدت ۱۵ دقیقه ادامه دهیم به شهداد منطقه‌ای بیابانی و بسیار گرم با کلوت‌های معروفش میرسیم.سیرچ دارای چندین چشمه آب گرم است.

• جوپار منطقه‌ای خوش آب و هوا در جنوب شهر کرمان و در بخش ماهان واقع است که کوه‌های مرتفع آن مشهور می‌باشد.

• کوه جوپار کوه‌های زیبای جوپار بیشتر موقع سال میزبان تیم‌های کوهنوردی است.

• دره تیگراندره‌ای خوش آب و هواو سرد در دامنه کوه جوپار و بالا تر از باغ شاهزاده که درکناراین منطقه ییلاق‍‍ی مقبره ب‍ی بی گرامی قرار دارد.

• بُندر والی آباد مجموعه چندین روستای خوش آب و هوا است که در شرق و جنوب شرقی کرمان واقع شده‌اند.از مهمترین این روستاها می‌توان به دِه بالا و گینکان و دهیاری و ده یاسایی و دِه محمدشاه و... اشاره کرد.

• روستای داوران روستای داوران در ۳۵ کیلومتری شرق رفسنجان و بین راه رفسنجان زرند می‌باشد. روستای داوران به دلیل سرسبزی.. واقع شدن در ارتفاع. داشتن باغات میوه از نقاط بسیار دیدنی در این شهرستان است. اماکن زیارتی بی بی گوهر در ابتدای داوران و شفاخانه حضرت علی علیه السلام در بالای ده می‌باشد...

کوهبنان:کوهبنان در مسیر کرمان به یزد , بعد از زرند کرمان به شهرستان کوهبنان می رسیم.
قدمت تاریخی کوهبنان انهم در زمانی که همسایگان ان موجودیتی نداشته اند انرا متمایز و مشخص نموده است . در تابستان اب و هوایی دلنشین دارد و همین عامل به علاوه مهمان نوازی کوهبنانی هاباعث جذب هزاران گردشگر از سراسر استان واستان های مجاور به این شهرستان به خصوص در فصل تابستان شده است

سوغات کرمان

کلمپه، قاووت، فالوده کرمانی، قالی کرمانی، پته، ادویه جات، زیره، حنا، پسته، ظروف مسی، چنگمال، کماچ سهن ،سوهان زرند،مسقطی مخصوص سیرجان

مشاهیر کرمان

• خواجوی کرمانی، هوشنگ مرادی کرمانی، میرزا آقاخان کرمانی، احمدرضا احمدی، علی‌اکبر صنعتی، پرویز شهریاری، روح‌الله خالقی، علی اطهری کرمانی، افسر کرمانی، علی اکبر عبدالرشیدی ایرج کابلی، فردوس کاویانی، کیخسرو شاهرخ، پری صابری، فرخنده حاجی‌زاده، حمید حاجی‌زاده، محمدجواد باهنر، میرزارضا کرمانی، مظفر بقائی، احمد بهمنیار، شیخ احمد روحی، زردشت بهرام پژدو، میترا منصوری، عماد فقیه کرمانی، فواد کرمانی، مجدالاسلام، مشتاق علیشاه، احمد ناظرزاده کرمانی، فرناز ناظرزاده کرمانی، دکتر عباس ریاضی کرمانی، علی اکبر سعیدی سیرجانی،دكتر مهدي رجبعلي پور ،سعید نفیسی ، شروین محبی کرمانی ، دکتر رستم سرایی،محمد ابراهیم باستانی پاریزی ، امیر حسین ایرانمنش ملقب به امیر روج،نادر ابراهیمی ، منوچهر نیستانی ، داریوش رفیعی ، کوروس (خواننده) (کوروس سزهنگ زاده)، ایرج بسطامی ، مهدی بهزادپور ، علینقی بهمنیار ،حسن معاصر کرمانی، علی اکبر هاشمی رفسنجانی ، محمدجواد حجتی کرمانی ، علی حجتی کرمانی ، سیدمحمود دعایی ، عبدالله دهش ، دکتر محمود روح الامینی ،جمشیدسروش سروشیان ،ارباب کیخسرو شاهرخ ، شاه نعمت الله ولی ، توران شهریاری ، طاهره صفار زاده ، عبدالحسین صنعتی زاده کرمانی ، همایون صنعتی‌زاده کرمانی ، دکتر سیدخلیل خطیب رهبر ، فؤاد کرمانی ، حسین کوهی کرمانی ، کیومرث منشی‌زاده ، مجدالاسلام کرمانی ، ناظم الاسلام کرمانی ، محمدحسین میمندی‌نژاد ، میرزا علی‌اکبرخان نفیسی ناظم‌الاطبا ، دکتر سیدعلی اکبر وکیلی میرحسینی ، سیدمحمد هاشمی ، سیدمحمدرضا هاشمی ، روح‌انگیز سامی‌نژاد

نشریات کرمان

استقامت (هفته نامه)، بیداری (هفته نامه)، آوای ماهان (هفته نامه)، امید
کرمان (هفته نامه)، بام کویر، توتیا، پایان هفته(هفته نامه)، بانگ جرس(هفته نامه)، حدیث کرمان(روز نامه)، ثارالله(هفته نامه)، رودبار زمین(هفته نامه)، ذوالفقار(هفته نامه)،آوای بافت، صبح کرمان، طلوع بافت، عصر باور(هفته نامه)، عصر ظهور(هفته نامه)، کرمان امروز (روز نامه)، فردای سبز(هفته نامه)، فردوس کویر (هفته نامه)، فراز کویر(هفته نامه)، کرمانشهر (هفته نامه)، کوثر کویر (هفته نامه)، نسل آفتاب (هفته نامه)، ندای بم، کرمان ورزشی، نسیم بهار، نگین کرمان و...

دانشگاه‌ها

• دانشگاه پیام نور کرمان
• دانشگاه شهید باهنر کرمان
• دانشگاه علوم پزشکی کرمان
• دانشکده فنی شهید چمران کرمان
• دانشگاه آزاد اسلامی کرمان
• دانشگاه ولی عصر رفسنجان
• مجتمع آموزش عالی خواجه نصیر
• آموزشکده فنی شهید دادبین
• دانشگاه آزاداسلامي زرند
• دانشکده صنعت ومعدن زرند
• آموزشکده فنی حضرت فاطمه(س) کرمان

گنبد جبلیه



بازار کرمان


حمام گنجعلیخان




ادامه مطلب

مطالب مشابه :

نقشه مشهد

GigaParticle - نقشه مشهد - نوشته شده در جمعه سیزدهم دی ۱۳۸۷ساعت 14:5 توسط |

---

شهر کرمان

- راه كرمان ـ اصفهان به سوی شمال نقشه‌های پته از نقشه قالی مایه گرفته و با بوته، جقه و

---

چگونه از GPS (مکان یاب) گوشی خود به صورت رایگان بهره ببریم ؟!

نقشه اصفهان با حجم ۲٫۱۹. نقشه ماهواره ای اصفهان (گوگلی) با حجم

---

تاریخچه فعالیت موسسه گیتاشناسی

برخی از نشریات چاپ اول در این ایام عبارتند از: نقشه استان اصفهان بزرگ . نقشه جنوب شرقی آسیا.

---

نقد و بررسی عبور متروی اصفهان از خیابان چهارباغ

معماران ایران - نقد و بررسی عبور متروی اصفهان از خیابان چهارباغ - وب تخصصی معماران ایران

---

قوانین مربوط به ساختمان

1- ساختمانهایی که در بر خیابانهای سریع ااسیر به عرض 45 نقشه های شهر باید به آهن اصفهان

---

مادی فرشادی

اصفهان را نیمه نقشه اصفهان گذر از پارک ناژوان ، بزرگراه خیام و خیابانهای شهید

---

برچسب :
نقشه خیابانهای اصفهان