عوارض جانبی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و مهارکننده های سیکلواکسیژناز-2 (COXIBs)، از پرمصرف ترین داروها در دنیا هستند.
این داروها برای درمان تب، التهاب و درد تجویز می شوند. علاوه بر این موارد، آسپیرین برای پیشگیری از مشکلات عروقی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
مکانیسم اثر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی:
پاسخ التهابی زمانی رخ میدهد که بدن در مواجهه با تحریک هایی مانند ارگانیسم های خارجی یا مواد با خاصیت آنتی ژنیک قرار می گیرد. پروستاگلاندین ها در پاسخ به این تحریکات تولید می شوند که برای حذف عوامل خارجی مفید است.
مکانیسم اثر اصلی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، مهار تولید پروستاگلاندین هاست.
عوارض گوارشی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی:
عوارض گوارشی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی شایع و گاهی جدی هستند. آسیب دستگاه گوارش ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که تولید پروستاگلاندین توسط این داروها کاهش یابد. چنین وضعیتی به کاهش موکوس اپی تلیال، ترشح بیکربنات، جریان خون مخاطی، تکثیر اپیتلیال و مقاوم مخاطی نسبت به آسیب بینجامد. در نتیجه، مکانیسم دفاعی طبیعی مخاط دستگاه گوارش تحت تاثیر عواملی مانند اسید معده، پپسین و نمکهای صفراوی قرار می گیرد.
مسمومیت گوارشی ناشی از این داروها، بطور اولیه مرتبط با آثار سیستمیک و نه موضعی آنهاست. در نتیجه پوشش انتریک روی این داروها یا انتقال دارو به اشکال دیگر مانند شیاف، برای کاهش عوارض گوارشی این گروه داروها بی فایده است. به علاوه مصرف دوز کمتر دارو نیز عوارض گوارشی را کاهش نمی دهد.
به نظر میرسد از میان این داروها، ایبوپروفن از همه کم خطرتر و پیروکسیکام و ایندومتاسین بدترین آنها هستند.
- عوامل خطرساز متعددی احتمال بروز عوارض گوارشی ناشی از این داروها را افزایش می دهند. از جمله، سابقه قبلی مشکلات گوارشی (زخم و خونریزی)، سن بالای 60 سال، مصرف دوز بالای دارو، مصرف همزمان کورتیکواستروئیدها و داروهای آنتی کواگولانت، مصرف همزمان چند داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی، طول مدت مصرف و آلودگی به هلیکوباکترپیلوری.
راهکارهای متعددی برای کاهش خطر بروز عوارض گوارشی ناشی از مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی قدیمی وجود دارد.
1- استفاده از سایر داروهای ضددرد: استفاده منظم از استامینوفن نیز در مقایسه با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در دردهای عضلانی-اسکلتی اثر ضد درد مشابهی دارد.
2- میزوپروستول (آنالوگ PGE1) میتواند از بروز زخمهای معده و دوازدهه جلوگیری کند.
3- مصرف کنندگان طولانی مدت داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی قدیمی، بایستی برای کاهش میزان وقوع زخمهای گوارشی، از مهارکننده های پمپ پروتون (امپرازول و ....) استفاده نمایند.
عوارض قلبی – عروقی:
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی خصوصا مهارگران COX2 (سلکوکسیب و....) خطر بروز عوارض جانبی را در بیماران با سابقه یا در معرض خطر بیماریهای قلبی–عروقی افزایش می دهند.
این داروها می توانند:
◄ با فعالیت ضدانعقادی آسپیرین تداخل داشته باشند
◄ فشارخون را افزایش می دهند
◄ با مهار ساخت پروستاگلاندین ها باعث کاهش جریان خون کلیوی و احتباس آب و نمک می شوند که نارسایی قلبی را تشدید کرده و نیز باعث کاهش اثر دیورتیکهای مورد استفاده در نارسایی قلبی می شود.
عوارض کلیوی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی:
پروستاگلاندین های کلیوی به طور طبیعی گشاد کننده عروق هستند. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی با مهار ساخت پروستاگلاندین ها، سبب ایجاد انقباض عروقی شده و در افراد مستعد می توانند باعث نارسایی کلیوی حاد شوند. نفریت بینابینی نیز ممکن است متعاقب مصرف این داروها رخ دهد.
عوارض کبدی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی:
افزایش آنزیمهای کبدی ممکن است بدنبال مصرف این داروها رخ دهد، اما نارسایی کبدی نادر است. بنظر میرسد، مسمومیت کبدی ناشی از مصرف این گروه داروها بیشتر در 6 تا 12 هفته اول پس از شروع دارو رخ دهد که در صورت بروز، مصرف این داروها بایستی قطع گردد.
دیکلوفناک بیشتر از سایر اعضای این گروه باعث مسمومیت کبدی می شود.
آثار هماتولوژیک داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی:
عوارض جانبی هماتولوژیک ناشی از مصرف این داروها، در درجه اول به فعالیت ضدپلاکتی آنها مربوط می شوند. آسپیرین و سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در بیشتر بیماران مصرف کننده خونریزی قابل توجهی ایجاد نمی کنند. خونریزی معمولا در بیمارانی مشاهده می شود که سابقه بیماری خاصی (مانند خونریزی گوارشی قبلی) داشته اند یا تحت درمان با داروهای خاصی مانند آنتی کواگولانت ها هستند یا تحت عمل جراحی قرار گرفته اند.
عوارض جانبی متعدد داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، مشکلات فراوانی را برای بیماران تحت درمان با این گروه دارویی ایجاد میکند. این وضعیت با تجویز دوز نامناسب دارو یا شکل نامناسب آن تشدید می شود. بنابراین تنظیم دوز تجویز شده داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در کاهش خطر وقوع عوارض آن بسیار اهمیت دارد.
نویسنده مطلب: خانم دکتر مهتاب فشی
مطالب مشابه :
میزوپروستول - Misoprostol
اشکال دارویی میزوپروستول. اشکال دارویی قرص های میزوپرستول شامل قرصهای 100 mcg یا 200 mcg میباشد.
داروهای دستگاه گوارش
از مهمترین عوارض آن می توان از خشکی دهان، اشکال در عمل دارویی است که و میزوپروستول
مروری بر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)
در نتیجه پوشش انتریک روی این داروها یا انتقال دارو به اشکال ۲- میزوپروستول دارویی ایجاد
سقط جنین :رشته حقوق
سقط دارویی سقط دارویی با میفه پریستون و میزوپروستول پس از با، ساخت اشکال خاصی از قرص
عوارض جانبی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
در نتیجه پوشش انتریک روی این داروها یا انتقال دارو به اشکال 2- میزوپروستول دارویی ایجاد
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و خواص آن چیست ؟
در نتیجه پوشش انتریک روی این داروها یا انتقال دارو به اشکال ۲- میزوپروستول دارویی ایجاد
برچسب :
اشکال دارویی میزوپروستول