مدیریت واحد شهری یا مدیریت یکپارچه و هماهنگ شهری

مدیریت واحد شهری یا مدیریت یکپارچه شهری

در ماده 136قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور آمده است که:

-به دولت اجازه داده مي شود باتوجه به تواناييهاي شهرداريها، آن گروه از تصديهاي مربوط به دستگاههاي اجرائي در رابطه با مديريت شهري را که ضروري تشخيص مي دهد، براساس پيشنهاد مشترک وزارت کشور و سازمان امور اداري و استخدامي کشور همراه با منابع تأمين اعتبار ذيربط به شهرداريها واگذار کند.

همچنین در برنامه پنجم درماده173 در قالب مدیریت هماهنگ شهری می خوانیم:

دولت مجاز است در طول برنامه نسبت به تهيه برنامه جامع مديريت شهري به ‌منظوردستيابي به ساختار مناسب و مديريت هماهنگ و يكپارچه شهري در محدوده و حريم شهرها، با رويكرد تحقق توسعة پايدار شهرها، تمركز مديريت از طريق واگذاري وظايف و تصديهاي دستگاههاي دولتي به بخشهاي خصوصي و تعاوني و شهرداريها، بازنگري و به‌روزرساني قوانين و مقررات شهرداريها و ارتقاء جايگاه شهرداريها واتحاديه آنها اقدام قانوني به‌عمل‌آورد.

برداشت از قوانین برنامه سوم و چهارم توسعه، مدیریت واحد شهری بوده است و لیکن متاسفانه مقاومت تعدادی از دستگاه های اجرایی و آماده نبودن زیر ساختهای لازم در شهرداری ها برای تحقق مدیریت واحدشهری و عوامل دیگر مانع از تحقق این برنامه ها شد، به همین دلیل در برنامه پنجم ماده 173 جایگزین و به جای مطرح کردن مدیریت واحد شهری بحث "مدیریت هماهنگ شهری" گنجانده شد. در اینجا نخست به مبحثی در خصوص مدیریت واحد شهری پرداخته و سپس به مبحث تکمیلی در خصوص مدیریت یکپارچه شهری در این زمینه اشاره خواهیم کرد.

مدیریت واحد شهری یا مدیریت واحدهای شهری؟!

مدیریت واحد شهری اصطلاح و فرایندی است که نه تنها در سال های اخیر بلکه از دهه های پیش با توجه به مشکلاتی که بر اساس قوانین و ساختار سازمانی امور شهری در شهر به وجود آمده مطرح و مورد توجه زمامداران بوده و هست و مصداق آن همین بس، که مسایل و مشکلاتی گریبانگیر شهروندان شده است!

هدف اصل درخصوص مدیریت واحد شهری اییجاد هماهنگ در فعالیت ها اجرا و شهر مابین نهادهایی اجرایی و جلوگیری از دوباره کاری ، اسراف، سردرگمی و ... است. در واقع تجربه فعالیت چندسالِ گذشته شوراها و به تبع آن شهرداریها، مشخص شد که شهر را نمیتوان با قوانین و ساختار سازمان موجود اداره کرد. در واقع بسیاری که معتقد بودند با تشکیل شوراها بسیاری از مشکلات شهری برطرف میشود به این نکته واقف شدند که حل مشکلات به وسیله ی شوراها و شهردار غیرممکن است چرا که شوراها و شهردار یها برای انجام کوچک ترین فعالیت ها و عمل کردن مصوبات نیازمند همکاری بسیاری از سازمان ها و نهادهای دیگر هستند که در صورت مخالفت و عدم همکاری به معنای واقعی میتوان گفت کار شهرداری مختل و به تبع آن موجب ایراد خسارت به شهروندان میشود. در نظر بگیرید مجوز ساخت یک واحد مسکونی یا تجاری که از شهرداری صادر می شود باید برای انشعاب آب از شرکت آب و فاضلاب، برای اشتراک برق از اداره برق، نصب کنتور گاز از شرکت گاز و صدور پایان کار از شهرداری و بسیاری موارد دیگر از ادارات تابعه مجــوز بگیرد تا مشمول خدمات شهری باشد.

كارشناسان شهر معتقدند حل ریشه ای این معضل كه سالانه موجب هدر رفت میلیاردها تومان بیت المال می شود، سپردن شهر به یك مدیریت است. از این رو بحث مدیریت واحد شهری و نقش آن در ابعاد مختلف زندگی شهری از بحث های مهمی است که می تواند ما را در رسیدن به یک توسعه موزون و پایدار یاری رساند.

شهر به مثابه ی سیستم یکپارچه ای است که باید مدیریت آن نیز یکپارچه باشد و در اینجا می توان از اصطلاح مدیریت یکپارچه ی شهری Integrated Urban Management نیز استفاده کرد چرا که در وهله ی اول شهرها دارای هویت واحد و یکپارچه اند؛ از سوی دیگر با توجه به اینکه در حال حاضر هزینه های بالایی به دلیل عدم هماهنگی نهادها و دستگاه های مختلف در مورد فعالیت های مختلف به خصوص در سطح اجرایی صرف می شود و هر ارگان بر اساس برنامه و نیاز خود به شکل سلیقه ای در شهر فعالیت می کند، مدیریت واحد باعث یکپارچگی و انسجام مدیریت در شهر شده، سپس مدیریت واحد، صرفه جویی در هزینه های شهری را به دنبال دارد.

شناخت واقعی شیوه مدیریت واحد شهری به دلیل این که در کشور سابقه ای در این خصوص نداریم و مسئولان کشور، استان ها و کلان شهرها دچار آزمون و خطا و اشتباهات ناشی از آن نشوند، باید پیش از هر کاری در این زمینه، شناخت کافی به وجود آید. از این رو می توان قالب آن را چنین طراحی کرد:

1- تبیین علمی: سازمان ها و نهادهای خدمات دهنده ی شهر باید داده ها و امکانات فنی خود را در اختیار این نهاد منسجم قرار داهند تا زیر ساخت های فنی بر اساس آن تشکیل شود.

2- الگوی جهانی: در این زمینه باید از شهرهای موفق و نمونه که در مدیریت واحد شهری سابقه ای دیرینه دارند به جهت جلوگیری از مشکلات بعدی و دوباره کاری استفاده و الگو برداری شود.

3- مرکز تصیم گیری و اجرایی: شهر موجودی است زنده که دایم در حال رشد است؛ از این رو نیاز به مرکزی جهت مدیریت آن دارد تا از این طریق بتواند برای شهر برنامه ریزی نماید. لذا شرایط باید به گونه ای فراهم شود تا سازمانی به شکل ثابت پذیرای مسوولیت آن باشد. بر این اساس، بخش های عمرانی شهر در یک مرکز و به صورت منسجم برنامه ریزی شده و به مرحله اجرا در خواهند آمد و دیگر شاهد این نخواهیم بود که امروز شهرداری بیاید جایی را آسفالت کند و فردا نهاد دیگری بیاید و همانجا کنده کاری راه بیندازد.

یکی از تبعات تحقق مدیریت واحد شهری ،کاهش قدرت برخی از صاحبان قدرت اجرایی است. در واقع هدفی که از تحقق مدیریت واحد شهری پیگیری میشود منجر به کاهش قدرت های کوچک و گاهی بزرگ که در امور اجرایی دخالت دارند، می شود. بدین لحاظ میتوان یکی از موانع موجود بر راه تحقق مدیریت واحد شهری را همین قدرت کوچک و بزرگ دانست. این در حالی است که در صورت تبیین علمی بحث و بررسی جهات مختلف مشخص میشود که هدف از تحقق مدیریت واحد شهری بر خلاف قدرت های اجرایی محل هیچ مقاومتی در برابر آنها نیست. در واقع هیچ چیز از هیچ کس یا از هیچ سازمان و نهادی گرفته نمیشود و میتوان اذعان داشت که مدیریت واحد شهری ، ایجاد هماهنگی مابین شهردار یها و شوراها با سایر سازمان ها و نهادهای اجرایی در جهت جلوگیری از اقدامات موازی ، اسراف نیرو، پول و... است.

سخن آخر اینکه با توجه به تجربیات گذشته و مطالعات و بررسی های مختلف مشخص شده که بهترین راه برای برون رفت از شرایط مذکور، استقرار نظام برنامه ریزی شهری در قالب استفاده از مدل و الگوی مفهومی و تحقق تدریجی مدیریت واحد شهری با شناخت وسیع و حقیقی است.

مدیریت یکپارچه شهری چیست؟

برخی از کارشناسان، فلسفه مدیریت واحد شهری را فقط برطرف شدن ناهماهنگي ها، تداخل در وظايف سازمان هاي خدمات رسان، تعدد مراكز تصميم گيري در روستاها و شهرها و در نتيجه ايجاد نارضايتي در مردم، ضايع شدن بيت المال و ايجاد مشكلاتي چون ترافيك بويژه در كلانشهرها می دانند.

ولیکن بعضی از کارشناسان نظر دیگری دارند و معتقدند در طرح مديريت -واحد- شهري، تصميم گيري و اجراي 23 وظيفه به شهرداري و شوراها منتقل و تفويض اختيار مي شود. كل اين مسئوليت ها و وظايف به همراه بودجه هاي آن در اختيار شوراها و شهرداري ها قرار مي گيرد چرا كه دولت نمي تواند به تمام امور شهري و روستايي رسيدگي كند و در نتيجه هزينه بالا و بهره وري پاييني براي مردم و دولت دارد .

براساس برنامه از تصدي‌هاي قابل واگذاري دستگاه‌هاي دولتي می توان به امور توسعه و عمران شهر با اولويت امور مربوط به ‌مديريت ترافيک، راهنمايي و رانندگي، مديريت نگهداري و بهره‌برداري پارک‌هاي جنگلي و اراضي ملي و منابع طبيعي با کاربري فضاي سبز، بهسازي و بهره‌برداري بستر و حريم رودخانه‌ها و مسيل‌ها و انهار طبيعي(با رعايت مقررات فني وزارت نيرو و حفظ مالکيت دولت)، اداره اماکن گردشگري، کتابخانه‌هاي عمومي و ورزشهاي همگاني در محدوده قانوني شهرها را به شهرداري‌ها اشاره کرد.

از سوی دیگر از فحوای بندهای فوق الذکر به راحتی مشخص است که منظور و البته هدف از مدیریت واحد شهری قرار گرفتن شهرداری در رأس همه امور اجرایی شهر از خدمات‌رسانی تا توسعه و عمران نیست، بلکه نوعی از مدیریت یکپارچه و توانمند در همه نهادها و ارگان‌هایی است که در بهبود مسائل و رفع مشکلات شهری به صورت موضوعی و موضعی می‌توانند نقشی مستقل یا مکمل داشته باشند.

مدیریت یکپارچه شهری شامل بخش‌های مختلف و متنوعی مانند مدیریت حمل و نقل و ترافیک، محیط زیست و زندگی، بازسازی بافت فرسوده شهری، مدیریت فرهنگی شهر، مدیریت آب و فاضلاب وده ها موضوع دیگر در شهر است.

واقعیت این است که اولین رکن تحقق مدیریت یکپارچه شهری ارتقائ جایگاه شورای شهر است. جایگاهی بسیار فراتر از شورای شهرداری، که این روزها این تعبیر به لحاظ عملکرد نه چندان مطلوب این نهاد، باب شده است.

این مهم نیز به غیر از احقاق حق جدی توسط شورای عالی استانها و تعامل این نهاد با دولت ومجلس شورای اسلامی محقق نخواهدشد.وظیفه ای که پیگیری ان در دوره چهارم شوراهای اسلامی از اولویت های این نهاد های مردم نهاد است.

از سوی همانگونه که به صراحت در برنامه های سوم وچهارم آمده است دولت ها موظف بوده و هستند که منابع مالی ذی ربط اجرای مدیریت یکپارچه شهری را در اختیار شهرداری ها قرار دهند و این نه تنها به معنای افزایش بودجه شهرداری ها است بلکه نتیجه آن هزینه شدن بودجه براساس نیاز هر شهر وتشخیص معتمدان محلی و شهری است و این موضوع نتیجه ای جز مدیریت اثربخش و کارای بودجه نیست.

البته در این موضوع ابهاماتی مانند نحوه انتخاب مدیران شهری، تعامل آنان با وزرا و شورای شهر و حتی مدیران شهرداری وجود دارد که به نظر می رسد پیگیری موثر شورای عالی استان ها و میل و اشتیاق دولت ها در کوچک شدن دولت و تفویض اختیارات خود به نهاد های مردم نهاد هر چه زودتر آن ها را برطرف خواهد کرد.

امیدواریم برگزاری همزمان انتخابات ریاست جمهوری و شورای اسلامی طلیعه مبارکی بر دست یابی شوراهای اسلامی به جایگاه اصلی خود باشد. جایگاهی در قانون اساسی مترقی جمهوری اسلامی ایران که این گونه تبیین شده است:

" براي پيشبرد سريع برنامه‏هاي اجتماعي، اقتصادي، عمراني، بهداشتي، فرهنگي، آموزشي و ساير امور رفاهي از طريق همكاري مردم با توجه به مقتضيات محلي، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان يا استان با نظارت شورايي به نام شوراي ده، بخش، شهر، شهرستان يا استان صورت ميگيرد كه اعضاي آن را مردم همان محل انتخاب ميكنند."

مدیریت واحد شهری یا مدیریت یکپارچه و هماهنگ شهری

مطالب مشابه :

قطع برق ورزشگاه شاهين دژ به علت بدهي

مدیریت واحد شهری یا مدیریت یکپارچه و هماهنگ شهری

اداره برق ِ شهرستان

روزنوشته ها – پنجشنبه21/9/87

جلسه شوراي اداري مشترك استان و شهرستان برخوار

اعضای شورای اسلامی شاهین دژ

معرفی اعضای شورای اسلامی شهر شاهین دژ

لیست و آدرس دفاتر رسمی ثبت نام عمره

مسابقات تيراندازي بمناسبت هفته دفاع مقدس در تكاب

قابل توجه اداره برق اینجا روستای بابک هست