بررسی ذخایر معدنی استان لرستان

بررسی ذخایر معدنی استان لرستان

سیمای زمین شناسی استان از پستی و بلندی های بسیار تشکیل شده است .دو پهنه ی زمین ساختی اصلی و مهم زاگرس با کوه های بلند و توپوگرافی مرتفع ،و منطقه ی سنندج –سیرجان با سیمای پست تر و تپه ماهوری زمین ریخت اصلی این استان را رقم زده اند.در پهنه ی سنندج –سیرجان وجود ذخایری مانند مرمریت ،فلدسپات،سیلیس ،تالک و سرب و روی و در پهنه ی زاگرس ذخایر معدنی مانند آهک ،سیلتستون،شیل،گچ،نمک،بیتومین،دولومیت و غیره سبب شده است تا این استان در زمینه منابع معدنی استانی غنی به شمار آید.

- سنگ های نما و تزئینی :

این مجموعه سنگ های آهکی دگرگونی مانند سنگ چینی ، مرمریت و کریستال ابری را با تمرکز عمده در شرق و شمال شرق استان مانند ، الیگودرز ، ازنا ، درود ، آهک های رسوبی را در بخش های شمالی استان مانند خرم آباد ، کوهدشت و پلدختر که از نظر تجاری به سنگ گوهره معروف است و نیز سنگ های آذرین نفوذی مانند گرانیت و گرانودیوریت ها با تمرکز در بروجرد و نورآباد را شامل می شود .

- سنگ چینی:

این سنگ در واقع آهک دگرگون با خلوص کربنات کلسیم بالا می باشد .این ماده معدنی به صورت یک باند آهکی دگرگون در زون سنندج_ سیرجان با روند عمومی شمال غرب _ جنوب شرق وجود. سنگ چینی حاصل دگرگونی ناحیه ای سنگ های آهکی می باشد که وجود گرانیت و گرانودیوریت شمال الیگودرز دلالت بر تاثیر کنتاکت دگرگونی دارد .

- سنگ مرمریت :

اصطلاح مرمریت سنگ های آهکی – دولومیتی دگرگون شده ای را شامل می شود که حاصل دگرگونی سنگ های آهکی و دولومیتی اولیه بوده هستند . لیتولوژی سنگ های در بر گیرنده ی آن عمدتا عبارت است از : تناوبی از شیست سبز ، آمفیبولیت ، مرمر دولومیتی یا آهکی ، فیلیت ، سریسیت ، شیست ، تالک شیست ،گنیس و گرانیتوئید که متعلق به مجموعه ی دگرگونی – ولکانیکی پالئوزوئیک فوقانی و پرمو تریاس می باشند .

- تالک :

می توان گفت که بیشترین و مرغوبترین تولید تالک در سطح کشور به معادن تالک استان لرستان اختصاص دارد . معادن تالک استان لرستان از نظر زمین شناسی در زون سنندج – سیرجان و در مناطق ازنا ، درود و بروجرد قرار دارد. تالک استان لرستان اکثرا در کنتاکت بین آهک های دولومیتی دگرگون با آهک های دولومیتی چرت دار دگرگون از یک طرف و انواع شیست ها ، کلریت ، مسکویت ، اپیدوت و آمفیبولیت از طرف دیگر تشکیل گردیده است .

- گچ:

ذخایر گچ و انیدریت استان لرستان عمدتا مربوط به سری تبخیری سازند گچساران است که روندی شمال غرب – جنوب شرق دارد . سن گچ های استان عمدتا به میوسن تحتانی نسبت داده می شود .ذخایر قابل توجهی از سنگ گچ در منطقه ی چم حیدر در شمال درود و مناطق رباط ، سراب تلخ ، بسطام و.. در شمال خرم آباد دیده می شود.

- سیلیس :

ذخایر سیلیس استان لرستان به صورت رگه ها ، رگچه ها و عدسی های پراکنده با خلوص نسبتا بالا در داخل شیست ها ، گرانیت ها و گرانودیوریت ها در منطقه ی دگرگون شده ی بخش شمالی آن به خصوص در محدوده ی دو توده ی نفوذی بروجرد و الیگودرز به فراوانی یافت می شود که ارزش اکتشاف و بهره برداری دارد . علاوه بر این ذخایر نسبتا بزرگی از سنگ های سیلیسی حاوی 2 تا 10 درصدآلومین و آهن در محدوده ی شهرستان های درود و الیگودرز مشاهده میگردد. سیلیس در استان عمدتا به صورت کوارتزیت با منشا دگرگونی و رگه های سیلیس با منشا هیدروترمال و پنوماتولیتی در شمال و شمال غرب ازنا و در مناطقی مانند گمه ، مرزیان ، چهارچشمه ، قیدعلی ، سیردر، و آق بولاغ نیز دیده می شود .

- سنگ لاشه موزائیکی و ما لون :

این ماده معدنی شامل بخشی از ذخایر سنگهای آهکی دگرگونی متبلور است که به علت عملکرد گسل ها و چین خوردگی های منطقه برای برداشت کوپ مناسب نیست و به عنوان لاشه برداشت می شود . بیشترین پتانسیل این نوع ماده ی معدنی در زون سنندج – سیرجان و زاگرس چین خورده از جنس سنگ آهک رسی _ مارنی در سازند گورپی مانند الیگودرز ، ازنا ، بروجرد و جنوب خرم آباد با کیفیت بالا و رنگ سفید که شهرت جهانی دارد و به کشور های حوزه خلیج فارس صادر می گردد.

- سنگ آهک صنعتی :

در استان لرستان حداقل 8 سازند دارای سنگ های آهکی هستند. این ماده در سازندهایی از قبیل آسماری ، تله زنگ ، ایلام ، سروک ، شهبازان ، و نیز تشکیلات آهکی کرتاسه ، ژوراسیک – کرتاسه و پرمین دیده می شود . بیشترین پتانسیل آهک صنعتی در بخش جنوبی مانند خرم آباد ، کوهدشت و پلدختر می باشد .ولی در سایر مناطق مثل ازنا ، الیگودرز و بروجرد نیز پتانسیل های خوبی از این ماده وجود دارد.

- نمک:

ذخایر نمک استان به دو صورت ذخایر نمک آبی و نمک سنگی می باشد . نمک سنگی استان بیشتر در سازند گچساران مشاهده شده است که به عنوان مثال می توان نمک سنگ چغلوندی ، چالکل ، بابا بهرام ملاوی را نام برد . علاوه بر این در استان تعداد زیادی چشمه های شور در مناطق رسوبی جنوب استان وجود دارد که معادن نمک آبی را ایجاد می کند .

- گرانیت و دیوریت :

پدیده های گرانیت زایی به طور عمده در شمال غرب تا شمال شرق استان گسترش داشته و دارای تنوع رنگ زیادی می باشد . گرانیت های استان عبارتند از:

- گرانیت شمال غرب الیگودرزکه به صورت توده ای بوده و ماکل های زیبایی از تورمالین در آن دیده می شود و در بخش وسیعی شدیدا آرژیله شده و قابلیت استفاده از آن را به عنوان سنگ تزئینی از دست داده است .

- گرانیت منطقه نورآباد که به طور کلی گرانودیوریت و دیوریت با رنگ تیره بوده و فعالیت استخراجی روی آن بسیار محدود بوده است .

- گرانیت توان دشت که به شدت آرژیلی شده ، فلدسپار در آن تجزیه گردیده و فقط ذرات سختتر مثل کوارتز در آن باقی مانده است .

- گرانیت بروجرد که در شمال بروجرد با منشا باتولیتی حاوی کانی های فرو منیزین و میکای سیاه می باشد .

- فلدسپات:

پی جویی برای اکتشاف و استخراج فلدسپات در استان لرستان به صورت محدودی انجام شده است . ذخایر این ماده معدنی در استان عمدتا به صورت رگه هایی دیده می شود که درز و شکاف های توده های آذرین را پر کرده است . علاوه بر معادن فعال فلدسپات ، رگه ها و لنزهایی به صورت پراکنده در داخل گرانیت ها ، آپلیت ها و شیست ها دیده می شود .

- باریت :

باریت در سطح استان لرستان با گسترش محدود در منطقه الیگودرز همراه است و اکتشاف و استخراج آن بسیار پراکنده و بدون پی گیری جدی است مثل معدن فرسش الیگودرز

- قیر طبیعی :

قیر طبیعی که به نام های مختلفی چون بیتومین ، آسفالتیت و رزنیت خوانده می شود بر اثر تصعید و تبخیر هیدرو کربورهای سبک نهشته های نفتی ( احتمالا مربوط به سازند سروک و آسماری ) در شرایط خاص و به دلیل عدم وجود لایه های نفوذناپذیر یا از بین رفتن آنهابه دلیل چین خوردگی و تکتونیک به طرف بالا حرکت کرده و ضمن تصعید و تبخیر این هیدروکربورها ، هیدروکربن های سنگین در شکاف های رسوبات جوانتر مانند سازند امیران به صورت رگه های قیر با ضخامتی متغییر از چندین سانتی متر تا چندین متر قرار می گیرد . آثار بیتومین در غرب کوهدشت ، نوژیان ، سپیددشت ، پلدختر و معمولان دیده می شود.

- سرب و روی :

در شمال و شرق شهرستان الیگودرز ، اکسید چند ذخیره سرب و روی وجود دارد که فقط در بعضی مناطق کارهای اکتشافی روی این معادن صورت گرفته است و تا کنون از آنها بهره برداری به عمل نیامده است و چون تا این زمان فعالیت اکتشافی موثری در استان انجام نشده است ، بنابر این به نظر می رسد که معادن زیادی از این نوع در استان وجود داشته باشد .

- مس:

در جنوب شرقی شهرستان ازنا ذخیره هایی از این نوع ماده معدنی وجود دارد . همچنین می توان به اندیس مس منطقه چغلوندی اشاره کرد که وجود آن در سنگهای آندزیتی محتمل است .

- گرافیت :

این ماده حاصل دگرگونی شدید آنتراسیت است که با جلای صنعتی و سختی یک دست را سیاه می کند . گرافیت در شرق الیگودرز و منطقه ازنا وجود دارد که در سال 1378 طرح اکتشاف آن در این مناطق اجرا شد .

- شن و ماسه :

. وجود توده های گرانیتی در بخش شمالی استان و سازندهای حاوی قلوه های سیلیسی مانند کشکان و امیران باعث ایجاد ذخایر مرغوب شن و ماسه در آبرفت ها و رودخانه های استان گردیده است . به طور کلی چیزی حدود 35 معدن شن و ماسه فعال در نقاط مختلف استان وجو دارد که در حال حاضر از آنها بهرهبرداری می شود.

بررسی ذخایر معدنی استان لرستان

مطالب مشابه :

کانی باریت

بررسی ذخایر معدنی استان لرستان

دسته.بندی.مناطق.فلززایی.و.معدنی.در.ایران

کانسار های رسوبی سرب و روی

آذرآواری

باریتBARITE :

معادن رفسنجان1

افتتاح بزرگترین معدن سرب و روی دنیا در کشور