پاسخ فعالیت ها و فکر کنید های علوم سال سوم راهنمایی
فصل اول
مقايسه كنيدجدول اتمي تامسون و مدل اتمي رادفورد چه شباهت ها و چه تفاوت هايي با يكديگر دارند؟
شباهت ها :1 – در هر دو مدل اتم كروي شكل است.2 – در هر دو مدل
الكترون داراي بار منفي است3 – هر دو مدل اتم خنثي است و هر دو به يك
اندازه بار مثبت و منفي دارند
تفاوت ها:
1 - در مدل تامسون، بار مثبت خمير كيك است. در مدل رادفورد، هسته در
مركز اتم و عمده جرم اتم را تشكيل مي دهد. 2- در مدل تامسون اتم تو پر و
سفت است اما در مدل رادفورد بيشتر حجم اتم را فضاي خالي تشكيل مي دهد.3
– در مدل اتمي تامسون، الكترون ها مانند كشمش درون خميري از بار مثبت پخش
شده اند. اما در مدل اتمي رادفورد، هسته ي اتم به وسيله ي الكترون ها
محاصره شده است.
مقايسه كنيد .مدل اتمي رادفورد با مدل اتمي بور چه شباهت ها و تفاوت هايي با يكديگر دارند؟
شباهت ها :
1- در هر دو، هسته در مركز قرار دارد2 – در هر دو هسته داراي بار مثبت و
الكترون داراي بار منفي است3 – حجم هسته ي اتم در مقايسه با حجم اتم بسيار
كوچك است. تفاوت ها : 1-
د رمدل اتمي رادفورد، هسته ي اتم به وسيله الكترون ها محاصره شده است، اما
در مدل بور، الكترون ها در مدارهايي به دور هسته مي چرخند.
فكر كنيد :مدل اتمي بور براي سه اتم مختلف در شكل زير نشان داده شده است
1 – تعداد الكترون ها ، پروتون ها و نوترون ها را در هر اتم مشخص كنيد.
تعداد نوترون
تعداد پروتون
تعداد الكترون
نام اتم
2
2
2
سمت چپ
4
3
3
وسط
5
4
4
سمت راست
2 – به مجموع تعداد پروتون هاي يك اتم، عدد اتمي آن مي گويند.عدد اتمي هر اتم را مشخص كنيد.
۳=تعداد پروتون = عدد اتمی( اتم سمت چپ )
۳= تعدادپروتون = عدد ( اتم وسط )
۴= تعداد پروتون = عدد اتمی ( اتم سمت راست )
3 – كدام اتم سنگين تر است؟ چرا؟
عدد جرم اتمي سمت راست بيشتر از
اتم وسط و اتم وسط بيشتر از سمت چپ است پس اتم سمت راست سنگين تر از بقيه
اتم هاست. زيرا عدد جرمي آن از بقيه بيشتر است.
رسم كنيد ص 8مدل بور را براي اتم نيتروژن با عدد اتمي7 وعدد جرمي 14
رسم كنيد.توضیح : در اینجا چون عدد اتمی ۷ است پس تعداد پروتون ها نیز ۷
است ، در نتیجه تعداد الکترون ها نیز ۷ است .
حال اگر عدد جرمی را از تعداد پروتون ها کم کنیم ،تعداد نوترون ها به دست می آید .
پس :
7=14-7
برای
رسم شکل نیز یک هسته رسم کرده و داخل آن را ۷ دایره توپر ( پروتون ) و۷
دایره توخالی ( نوترون ) می کشیم و اطراف هسته را ۷ بیضی( الکترون ) رسم می
کنیم .
مشاهده كنيد ص 10
از راست به چپ به ترتیب : مس - کروم - آرگون - گوگرد -سدیم
مقايسه كنيد : ص 11
مدل بور در سه اتم در شكل روبه رو نشان داده شده است:
1 – اين سه اتم چه شباهتي با يكديگر دارند؟
عدد اتمي همه ي آنها با هم برابر است و تعداد الكترون هاي آنها نيز با هم برابر است.
2 – اين اتم ها چه تفاوتي با يكديگر دارند؟
عدد جرمي اين سه اتم با هم متفاوت است.
3 – هر يك از اين اتم ها به چه عنصري تعلق دارند؟
هر سه این اتم ها ، اتم هیدروژن هستند .
4- عدد اتمي و عدد جرمي هر يك از آن ها را معين كنيد.
عدد اتمي آن ها برابر يك است. چون هر يك فقط يك پروتون دارند. عدد جرمي اتم است سمت چپ يك ، اتم وسط دو اتم سمت راست برابر سه است.
5- به ترتيب : 11H 21H 31H
6- جاي هرسه اين اتم ها درخانه اول جدول تناوبي است.
فكر كنيد :براي اكسيژن سه ايزوتوپ در طبيعت يافت مي شود. جدول رو به
رو اين ايزوتوپ ها و فراواني آنها را در طبيعت نشان مي دهد.1 – عددهاي
نوشته شده در سمت چپ – بالا و پايين نماد شيميايي ، چه معنايي دارند؟
عدد بالايي عدد جرمي وعدد پاييني عدد اتمي است.
ايزوتوپ
o188 o178 o168
تعداد ايزوتو هاي موجود در ميان صد هزار اتم اكسيژن
99763 37 200
كدام ايزوتوپ اكسيژن از همه سبك تر است؟ چرا؟
ایزوتوپ ۱۶ اکسیژن از همه سبک تر است .چون عدد جرمی آن از بقیه کم تر است .
كدام ايزوتوپ اكسيژن در طبيعت بيشتر يافت مي شود؟
ايزوتوپ 16 اكسيژن در طبيعت بيشتر يافت مي شود.
فصل دوم
محاسبه كنيد :فرمول شيميايي برخي از تركيب هاي شيميايي در زير داده شد است:
الف – در فرمول CH4 عنصر های کربن و هیدروژن
در تركيب ; C6H12O6 عنصر های کربن ، هیدروژن و اکسیژن
در تركيب HCl عنصر های هیدروژن و کلر
و در تركيب NO2 عنصر های نیتروژن و اکسیژن
ب – هرفرمول وجود چند اتم از هر نوع عنصر را در ساختار مولكول هاي آن تركيب نشان مي دهد؟
در تركيب CH4 يك اتم كربن و 4 اتم هيدروژن،
در تركيب C6H12O6 :ا: 6 اتم كربن، 12 اتم هيدروژن،و 6 اتم اكسيژن بكار رفته است.
در ترکیب HCl یک اتم هیدروژن و یک اتم کلر به کار رفته .
در ترکیب NO2 یک اتم نیتروژن و دو اتم اکسیژن به کار رفته است .
مقايسه كنيد ص 19
رديف
پروتونها
الكترونها
پروتون منهاي الكترون
1234
3399
32910
0101-
1- پاسخ: مدل شماره 2 يك الكترون كمتر دارد.... خير چون تعداد الكترون وپروتونهايش باهم برابر نيست
2- پاسخ : مدل شماره 10 يك الكترون بيشتر دارد.... خير چون تعداد الكترون وپروتونهايش باهم برابر نيست.
3- پاسخ: مدل شماره 2 يك يون با بار مثبت ... و شماره 4 يك يون با بار منفي است.
فكر كنيدص21
با دقت به شكل بخشي از شبكه ي بلوري نمك
خوراكي (شكل صفحه قبل) نگاه كنيد. آيا مي توانيد نيروهاي جاذبه اي را كه
باعث ايجاد اين شبكه ي بلوري شده است مشخص كنيد؟
در
شبكه ي بلوري نمك، يون سديم داراي بار الكتريكي مثبت و يون كلريد داراي
بار الكتريكي منفي است . نيروي جاذبه ي بين اين دو يون مثبت و منفي باعث
ايجاد يك شبكه بلوري در نمك خوراكي مي شوند. (پيوند يوني)
آزمايش كنيد ص 21
اين آزمايش رسانايي تركيبات يوني را اثبات مي كند.
1- پاسخ: لامپ روشن نمي شود.
2- لامپ روشن نمي شود.
3- لامپ روشن مي شود... باافزودن نمك (تركيب يوني) به آب، يكي محلول يوني بدست ميايد كه رساناي جريان الكتريسيته است.
4- نور لامپ بيشتر مي شود...درنتيجه هرچه مقدار تركيب يوني بيشتر باشد، رسانايي آن نيز بيشتر است.
۵ و ۶ : با انجام آزمایش به الکترولیت بودن آن ها پی ببرید .
سؤال از متن فصل 2 :1 – دانشمندان براي نمايش مولكول ها و تركيب هاي
شيميايي از چه شيوه اي استفاده مي كنند؟آن
ها شيوه ويژه اي را بكار مي برند، به اين صورت كه نماد شيميايي عنصرهاي
سازنده آن ها را كنار هم قرار مي دهند. به اين شيوه ي نمايش فرمول هاي
شيميايي مي گويند. 2 – پيوند كووالانسي چيست؟نوعي نيروي جاذبه است كه
اتم ها را در يك مولكول محكم كنار هم نگه مي دارد. 3 – تركيب مولكولي را
تعريف كنيد؟از كنار هم قرارگرفتن شمار زيادي از يك نوع مولكول ماده اي
بدست مي آيد كه تركيب مولكولي گفته مي شود. 4 – چرا اتم به رغم داشتن
الكترون و پروتون ذره اي خنثي است؟زيرا تعداد الكترون ها و تعداد پروتون ها
در هر اتم با يكديگر برابر است. 5 – تركيب هاي يوني چيست؟مواد بسياري
وجود دارد كه يون ذره هاي سازنده ي آن هستند. به اين مواد تركيب هاي يوني
مي گويند. 6 – در شبكه ي بلوري سديم كلريد يون هاي سديم و كلريد چگونه
قرار گرفته اند؟يون هاي سديم و كلريد در شبكه بلوري سديم كلريد بوسيله
پيوندهاي قوي يوني بطور بسيار منظمي در كنار هم قرارگرفته اند. 7 –
محلول الكتروليت و غيرالكتروليت را تعريف كنيد؟ماده
اي كه محلول آن جريان برق را از خود عبور مي دهد الكتروليت و ماده اي كه
محلول آن در آب جريان برق را از خود عبور نمي دهد، غيرالكتروليت نام دارد.
8 – مواد رنگي شناساگر چيست؟رنگ هاي خوراكي بسياري يافت مي شوند كه در
اسيدها يك رنگ و در بازها رنگ ديگري دارند. به اين مواد رنگي شناساگر مي
گويند.
فصل سوم
فكر كنيددر مطالعه ي تاريخچه زمين، سنگ هاي رسوبي بهتر از بقيه ي اقسام سنگ
ها هستند، دليل چيست؟سنگ
هاي رسوبي از بسياري جهات پرارزش اند، از جمله اينكه در آنها غالباً
بقاياي گياهان و حيوانات پيدا مي شود كه آنها را فسيل مي نامند. دانشمنان
با استفاده از فسيل ها تاريخ گذشته ي زمين را معلوم مي كنند. سنگ هاي رسوبي
شواهد مربوطه به تاريخچه ي گذشته ي زمين را در بردارند و نشان مي دهند كه
وضع درياها و خشكي ها، رشته كوه ها و غيره در گذشته چگونه برده است. فكر
كنيديك جاندار پس از مرگ بايد دور از چه عواملي قرار گيرد تا همه يا قسمتي
از جسد آن باقي بماند؟اين
جاندار بايد بلافاصله پي از مرگ، در محلي قرار گيرد تا در معرض تجزيه و
فساد قرار گيرد. مثلاً اگر داراي اعضاي نرم يا فاقد اسكلت سخت داخلي يا
خارجي است. نبايد در مجاورت هوا يا زير آب قرار گيرد چون در اين حالت تجزيه
گرديده و يا خوراك جانداران ديگر مي شود. در حالت كلي خشكي جاي خوبي براي
فسيل شدن نيست. فكر كنيد :1 – به كمك جاي پاي جاندار ،چه اطلاعاتي
درباره آن جاندار مي توان كسب كرد؟وزن ، بزرگي جثه، نوع جاندار، نوع تغذيه2
– وجود زغال سنگ در يك منطقه چه اطلاعاتي درباره آب و هواي گذشته ي آن جا
مي تواند در برداشته باشد؟وجود زغال سنگدر يك منطقه نشان ميدهد كه شرايط آب
و هوايي در آن منطقه براي پيدايش جنگل هاي انبوه مناسب بوده است.3 – آيا
مي توان به كمك فسيل ها مناطق مختلف درياهاي گذشته را از نظر عمق شناسايي
كرد؟بله
زيرا در هر منطقه از دريا متناسب با .... فاصله از ساحل ، جنس رسوبات فرق
مي كند و از طرفي هر لايه ي فسيل هاي ويژه اي دارد كه با فسيل هاي لايه هاي
بالايي و پائيني متفاوت است.4 – آيا مي توان به كمك فسيل ها، درياچه آب
شيرين را از درياچه آب شور تشخيص داد؟بله،
برخي از فسيل هاي مربوط به جانوران ساكن درياچه آب شيرين اند، پس سنگ هاي
محتوي آثار آن ها بايد در محيط آب شيرين تشكيل شده باشد. فكر كنيد :از
ترتيب پيدايش جانداران در روي زمين چگونه مي توانند به قديم يا جديد بودن
لايه هاي رسوبي چين خورده پي ببرند؟فسيل
ها نشان دهنده ي طرز تكامل حيات در روي زمين اند، و چون جانداران ابتدايي و
ساده تر در مقايسه با جانداران پيچيده و پيشرفته قدمتي زيادتر دارند، با
مقايسه نوع فسيل هاي موجود در سنگ ها مي توان ترتيب قدمت هاي لايه رسوبي را
معلوم كرد.فكر كنيد :1 – نوع سازگاري هر كدام از جانداران زير را مشخص
كنيد:گاوماركاكتوساردكبوته ي كدو1 – گاو :ناخن اندام هاي حركتي تبديل به سم
شده است. معده چهار قسمتي است دندان هاي آسيا رشد بيشتري دارند.مار :داشتن
پولك هاي ضخيم در سطح خارجي پوست كه سبب مي شود آب بدن از بين نرود و نياز
جانور به آب كم باشد.كاكتوس :سطح پهنك برگ ها فوق العاده كاهش يافته و
تبديل به خار شده است و تعداد روزنه ها كم است.اردك :دستگاه گوارش داراي
بخش هاي ويژه اي بنام چينه دان و سنگدان استبوته كدو:طول ريشه بدليل نياز
زياد گياه به آب زياد است و در اطراف پخش مي شود.2 – آيا مهاجرت مي تواند
يكي از عوامل ايجاد تغيير در جمعيت هاي جانداران باشد؟ براي گفته خود دليل
بياوريد؟مهاجرت
عبارت است از جابجايي از مكاني به مكان ديگر . مهاجرت ها مي توانند بر
افزايش يا كاهش جمعيت ساختمان سني جمعيت و ... اثر بگذارد به عنوان مثال
وقتي روستاييان به شهرها مهاجرت مي كنند چون اغلب مهاجرين .... كار و
فعاليت هستند باعث افزايش جمعيت سالخوره و يا در مورد زنان در روستا مي
شوند.تفسير كنيداين جمله را تفسير كنيد:«جهش بوجود آورنده تغييرات در
جانداران و انتخاب طبيعي گسترش دهنده ي آنها در جريان جمعيت ها ست.»جهش
سبب پيدا شدن صفات جديد مي شود اما به تنهايي قادر به تغيير چهره ي جمعيت
نيست زيرا ميزان جهش بسيار كم است ولي انتخاب طبيعي يا انتخاب انواع جديد و
حذف انواع ديگر امكان گسترش اين صفت را فراهم مي كند. به بيان ديگر جهش
ايجاد كننده ي صفت جديد در فرد و انتخاب طبيعي افزايش دهنده اي فراواني اين
صفت است.
فصل چهارم
فكر كنيددر محل ورقه هاي دورشونده،مرتباً سنگ كره ي جديد تشكيل مي شود، در
اين صورت آيا وسعت زمين هم اكنون در حال افزايش است؟اگر
پديده جبراني وجود نداشته باشد، بايد بر وسعت زمين همچنان افزوده شود، اما
سطح زمين مقداري ثابت است يعني در مناطقي مانند محل برخورد ورقه هاي نزديك
شوند، قسمتي از سنگ كره از بين مي رود. فكر كنيد1 – گفته مي شود هر
چقدر تعداد زلزله هاي كوچك در يك منطقه بيشتر باشد ،بهتر است به نظر شما
دليل چيست؟به
همراه وقوع هر زلزله هر چند كوچك مقداري از انرژي ذخيره شده آزاد مي شود و
درنتيجه از احتمال وقوع زلزله شديد – كه با آزاد شدن انرژي زيادي همراه
است كاسته مي گردد. 2 – كدام پديده ي زمين شناسي در تمام حاشيه هاي ورقه
هاي سازنده سنگ كره زمين بوجود مي آيد؟زلزله ، تقريباً تمامي زمين لرزه
هاي دنيا در حاشيه ي ورقه هاي سازنده سنگ كره زمين بوجود مي آيند. سؤال
از متن فصل 4 :1 – حركت ورقه ها نسبت به هم سه شكل مختلف مي تواند صورت
بگيرد . اين سه شكل كدامند؟1) دو ورقه از هم دور مي شوند .2) دو ورقه با
يكديگر برخورد مي كنند3) دو ورقه در كنار هم مي لغزند 2 – چگونگي دور
شدن تدريجي دو ورقه از يكديگر را توضيح دهيد.مواد مذاب از شكاف موجود در
بين ورقه خارج شده و در همان جا سخت مي شوند و پوسته ي جديدي را بوجود مي
آورند. 3 – پديده هاي حاصل از برخورد دو ورقه اقيانوسي با ورقه قاره اي
را نام ببريد.1 ) گودال عميق اقيانوسي2) كوه هاي آتش فساني 4 – چرا در
محل ورقه هايي كه در كنار هم مي لغزند، زلزله هاي شديدي رخ مي دهد؟در
اين محل ها فقط ورقه ها از كنار هم عبور مي كنند. در بيشتر مواقع ممكن است
اين جا به جايي براي مدتي صورت نگيرد و انرژي ذخيره گردد و به هنگام آزاد
شدن انرژي، حركت ناگهاني ورقه ها سبب زلزله هاي شديد مي شود. 5 – نتيجه
برخورد دو ورقه ي قاره اي چيست؟در
اين محل ها، رقه اي به زير ورقه ي ديگر نمي رود. زيرا جرم هر دو، كم و
مساوي است . نتيجه ي چنين برخوردي ايجاد كوه و زلزله هاي شديد است.
فصل پنجم
تفسير كنيد.با مشاهده طيف تركيب هاي احتمالي ستاره هاي 1،2،3، را تعيين
كنيد.در
تركيب خورشيد چه عناصري وجود دارد؟ در كدام ستاره كلسيم و در كداميك سديم
يافت مي شود؟ تركيب كدام ستاره به تركيب خورشيد بيشتر است؟تركيب احتمالي
ستاره 1 : هيدروژن ،كلسيمتركيب احتمالي ستاره 2 : هيدروژن ،هليومتركيب
احتمالي ستاره 3 : جيوه، هيدروژن ، كلسيم ،هليوم و سديمدر تركيب خورشيد
عناصر هيدروژن :هليوم و سديم يافت مي شوددر ستاره ي 1 كلسيم و در ستاره 3
سديم يافت مي شودتركيب ستاره 2 به خورشيد شبيه تر است. سؤال از متن فصل 5
:1 – اصطلاح منظومه شمسي را تعريف كنيد.به خورشيد همه ي اجزايي كه به دور
آن مي چرخند. منظومه شمسي مي گويند. 2 – چه تفاوت هايي ميان سيارات
داخلي و خارجي وجود دارد؟سيارات
داخلي بيشتر از سنگ و فلز ساخته شده اند ولي سيارات خارجي بيشتر از مواد
مايع و گازند . همچنين سيارات داخلي نسبت به سيارات خارجي اندازه هاي كوچكي
دارند.3 – منشأ گرماي خورشيد چيست ؟منشأ گرماي خورشيد، واكنش هاي هسته اي
است. در اين واكنش ها،هيدروژن به هليوم تبديل مي شود و گرماي فراواني را
حاصل مي آورد.4 – جنس دنباله دارها از چيست؟ چگونگي تشكيل دم در دنباله
دارها را توضيح دهيد.اين
اجرام از جنس غبار و يخند، وقتي دنبال دارها به خورشيد نزديك شوند، يخ
آنها بخار بخار مي شود و دم درازي به طول هزارها كيلومتر مي سازد.5 – چرا
بعضي از ستارگان پرنورتر از بقيه به نظر مي رسند؟وقتي ستاره اي پرنور تر از
ستاره اي ديگر به نظر مي رسد، يا بزرگ تر از آن است. با فاصله كمتري با
زمين دارد.6 – چگونه با استفاده از طيف جذبي ستاره مي توان درباره تركيب
اتمسفر آن قضاوت كرد؟هر عنصر داراي نوارهاي تيره ي مخصوص به خود است. با
استفاده از اين ويژگي مي توان درباره تركيب اتمسفرآن ستاره قضاوت كرد.7 –
منظور از صورت فلكي چيست؟ معروف ترين صورت فلكي كدام است؟به مجموعه اي از
ستارگان كه شكل هاي ويژه اي براي آنها در نظر گرفته مي شود صورت فلكي مي
گويند. معروف ترين صورت فلكي دب اكبر است.
فصل ششم
بحث كنيد .در كداميك از موارد زير كار انجام مي شود؟ چرا؟شخص از نردبان
بالا مي رود؟بله، زيرا وقتي شخص از نردبان بالا مي رود در جهت نيرو حركت مي
كند، در اين صورت كار انجام مي شود.شخص روي صندلي مي نشيند.بله چون شخص به
سمت پايين نيرو وارد ميكنم وحركت نيز به پايين است(ولي پس ازنشستن كاري
انجام نميدهد)جرثقيل باري را به درون كاميون منتقل مي كند.بله.
زيرا جرثقيل، به بار نيرويي را به بالا وارد مي كند و بار به طرف بالا
حركت مي كند و چون جسم در جهتي كه نيرو به آن وارد مي شود به حركت در مي
آيد ، در اين صورت كار انجام مي شود.قطعه اي آهن به وسيله اره به دو قسمت
تقسيم مي شود.
خير زرا وقتي قطعه ي آهن به دو قسمت تقسيم مي شود ساكن است و حركت نمي كند
پس كاري انجام نمي شود. تفسير كنيدبا توجه به دو عبارت زير مشخص كنيد كه
مقدار كار انجام شده به چه عواملي بستگي دارد؟1-
وقتي يك وزنه بردار، وزنه ي 1500 نيوتوني (حدوداً 150 كيلوگرمي) را بلند
مي كند، نسبت به هنگامي كه وزنه 1200 نيوتوني را به بالاي سر مي برد، كار
بيشتري انجام مي دهد.2- وزنه برداربراي بلند كردن وزنه تا بالاي سر نسبت به
بلند كردن آن تا مقابل سينه خود، بايد كار بيشتري انجام دهد.از دو عبارت
فوق دو نتيجه را مي توان گرفت.الف) مقدار كار انجام شده روي يك جسم به
ميزان نيرويي كه بر جسم وارد مي شود بستگي دارد.ب) مقدار كارانجام شده روي
يك جسم به اندازه جابه جايي جسم بستگي دارد.
سوالات محاسبه كنيد ص 79
1- ژول 1 =1*1=كار نيرو*جابجايي=كار
2- ژول 1750 =125*14=كار نيرو*جابجايي=كار
3- دراينجا بايد جرم اتومبيل را به وزن(برحسب نيوتن) تبديل كنيم( 12000= 10 * 1200 )
ژول 1750 =12000*0/5=كار نيرو*جابجايي=كار
فكر كنيد :
آيا مي دانيد از يكسان بودن يكاي اندازه گيري كار (ژول) چه نتيجه اي مي توان گرفت؟
نتيجه مي گيريم كه كار شكلي از انرژي است و مي توان گفت انرژي توانايي انجام كار است.
يك پله بالاتر ص 61
1-
هم درحركت روبه بالا وهم روبه پايين كار انجام مي شود. چوون درهردوحالت
نيرو وارد ميشود و بالن درجهت وارد شدن نيرو كار انجام مي دهد.
2- درحالت روبه بالا نيروي رانش به طرف بالا باعث حركت بالن ميشود و در حركت رو به پايين،نيروي جاذبه زمين كار انجام ميدهد.
سوالات محاسبه كنيد ص 63
درهريك از مسائل زير،ابتدا فرمون توان را نوشته واعداد را جاي گذاري كنيد توجه كنيد كه علامت / نشان دهنده خط كسري (تقسيم ) است.
1- وات 107 = 50 / 5350 = توان
2- الف) ابتدا مقدار كار انجام شده را به دست آورده وسپس بر مدت زمان انجام كار تقسيم مي كنيم:
ژول 720= 60*12 = كار
وات 36 = 20 / 720= توان
ب) دراين جا نيز ابتدا مقدار كار انجام شده را به دست آورده وسپس بر مدت زمان انجام كار تقسيم مي كنيم:
ژول 450= 1/5*300 = كار
وات 3 = 3 / 450= توان
3- وات 900000000 = 1 / 900000000= توان
فكركنيد ص64
بله
ممكن است .چون توان به زمان انجام كار بستگي دارد و ممكن است يك كودك كاري
را در زمان كمتري انجام دهد و هرچه زمان انجام كار سريعتر باشد توان بيشتر
است.
جمع آوري اطلاعات ص 64
توان مصرفي بيشتر وسيله هاي برقي چگونه مشخص مي شود؟توان مصرفي آن ها بر
حسب وات روي بدنه ي آنها نوشته شده است.آيا همه وسايل برقي مشابه، مثلاً
همه ي يخچال ها مصرف برق مشابهي دارند؟خير، زيرا ظرفيت مصرف انرژي آن ها بر
حسب كاري كه انجام مي دهند متفاوت است.به نظر شما هنگام خريد وسيله هاي
برقي به چه نكاتي بايد توجه كرد؟ چرا؟هنگام
خريد وسيله هاي برقي بايد به توان مصرفي دستگاه و حجم كاري آن توجه كرد.
چون توان مصرفي ، ميزان انرژي مصرفي دستگاه رادر هر ثانيه نشان مي دهد.فكر
كنيد :ص65براي آسان تركردن كارهاي زير از چه وسيله هايي استفاده مي
كنيد.بلند كردن ماشين براي تعويض چرخ : جكبريدن درخت : ارهبستن پيچ يا باز
كردن آن آچار پيچ گوشتيبازكردن در بطري نوشابه : در باز كنفكر كنيد
:تعدادي ماشين را نام ببريد و بگوئيد هر كدام به چه طريق به ما كمك مي
كنند؟دوچرخه
با افزايش مسافت اثر نيرو به ما كمك مي كند. اهرم با افزايش مقدار نيروي
در بلند كردن اجسام به ما كمك مي كند. استفاده از قرقره براي بالابردن
مصالح ساختماني با تغيير جهت دادن نيروي وارد بر طناب به ما كمك مي كند.فكر
كنيدچگونه مي توان بازده يك ماشين را به عنوان يك ملاك براي كيفيت عملكرد
آن را در نظر گرفت ؟با
توجه به اينكه بازده ماشين نسبت به كار مفيد به كل انرژي داده شده به
ماشين است . پس هر چه بازده يك ماشين بالاتر باشد. كيفيت عملكرد آن
بهتراست، زيرا به ازاء انرژي معيني كار مفيد بيشتري انجام مي دهد.
محاسبه كنيد ص 68
1- براي به دست اوردن مزيت مكانيكي سطح شيبدار مي توان طول سطح شيبدار را بر ارتفاع آن تقسيم كرد پس: (3 تقسيم بر 1 مساوي 3 )
3 = 1 / 3 = مزيت مكانيكي
مزيت ان 3 است يعني نيروي م را 3 برابر ميكند و براي بلند كردن جعبه 300 نيوتني، واردكردن 100 نيوتون كافي است.
2- بازده برابر است با مقدار انرژي مفيد تقسيم بر كل انرژي پس:
0/25 = 36000/ 9000 = بازده وبقيه انرژي به صورت گرما تلف مي شود.
فكر كنيد
هميشه
مزيت مكانيكي اهرم نوع دوم بيشتر از يك و مزيت مكانيكي اهرم نوع سوم كمتر
از يك است. يعني اهرم نوع دوم،نيرو را افزايش مي دهد . در حالي كه اهرم نوع
سوم نيرو را كاهش مي دهد. به نظر شما، مزيت مكانيكي اهرم نوع اول چگونه
است؟ چرا؟
مزيت مكانيكي اهرم نوع اول برابر يك است. زيرا طول بازوي مقاوم برابر طول بازوي محرك است.
فكركنيد ص 72
1-
اگر نيروي محرك به محور ونيروي مقاوم به چرخ وارد شود مزيت ان از 1 كمتر
مي شود واز راه افزايش سرعت ومسافت اثرنيرو به ما كمك مي كند. مثل پنكه و
ركاب دوچرخه
2- قبلا ذكر شده و بر عهده دانش آموز!
محاسبه كنيد
1 – هرم بزرگ در حدود 140 متر ارتفاع دارد. براي بردن يك سنگ متوسط به
بالاي اين اهرم چقدر كار بايد انجام شود؟(kg) 2500= 1000×5/2 = جرم سنگ(N)
2500= 10×2500= 10× جرم سنگ = نيرو(N) 2500= نيرو(m) 140 = جابه
جايي(j)106×5/3=140×25000= جابه جايي × نيرو = مقدار كار انجام شده
اطلاعات جمع آوري كنيد
براي سطح شيبدار ،گوه و پيچ در زندگي مثال هايي ذكر كنيد و بگوئيد هر
كدام چگونه به ما كمك مي كنند؟
الف) براي سطح شيبدار مي توان راه پله ي ساختمان را مثال زد كه با افزايش
مسافت با نيروي كم مي توان به طبقه بالاتر رفت.ب) براي گوه مي توان چاقوي
معمولي را مثال زد. چاقو در سطح شيبدار به هم چسبيده است كه لبه ي تيزي
دارد و در بريدن به ما كمك مي كند.
پ) براي پيچ مي توان پيچ مايه ي يخچال را مثال زد كه با پيچاندن آن مي توان ارتفاع يخچال را تغيير داد
فصل هفتم
فكر كنيددرباره عبارت زير فكر كنيد آيا مي توانيد اين پديده ها را به مفهومي كه در ذهن خود از فشار داريد مربوط نمائيد.
لبه تيز چاقو گوشت را به راحتي مي برد اما لبه ي پهن آن نمي برد
وقتي
لبه ي چاقو تيز است، فشار وارد بر گوشت بيشتر و وقتي لبه ي آن پهن است
نيرو در سطح وسيع تري پخش مي شود و فشار وارد برگوشت كم تر است.
ميخ از سر تيزش در چوب فرو مي رود اما از سر پهن فرو نمي رود.
نوك تيز ميخ فشار بيشتري را بر چوپ وارد مي كند.
مرتاض هاي هندي روي يك تخت چوبي پوشيده از ميخ مي خوابند اما نمي توانند روي آن بايستند.
وقتي
مرتاض هاي هندي روي تخت مي خوابد سطح زياد و فشار كم است. اما وقتي مي
ايستد، سطح كم و فشار زياد است و ميخ ها در پاهايش فرو مي رود.
سوال آخر محاسبه كنيد ص 79
1- درحالت دوم (تصوير وسط) سطحي كه با ميز در تماس است:
سانتي متر مربع 80 = 4*20
سپس فرمول فشار را نوشته واعداد را جايگزين مي كنيم:
نيوتون بر سانتي متر مربع 0/5 = 80 / 40 = فشار
2- درحالت سوم(سمت راست) سطحي كه با ميز در تماس است:
سانتي متر مربع 40 = 4*10
سپس فرمول فشار را نوشته واعداد را جايگزين مي كنيم:
نيوتون بر سانتي متر مربع 1= 40 / 40 = فشار
پس در حالت سوم فشار بيشتر است چون سطح كمتري با ميز درتماس است.
تمرين كنيد ص 79
1- فرمول فشار را نوشته و سپس :
نيوتون بر سانتي متر مربع 20= 1 / 20 = فشار
2- اگر مساحت كف دست تقريبا برابر با 125 سانتي متر مربع باشد، پس:
نيوتون بر سانتي متر مربع 0/16= 125 / 20 = فشار
تفسير كنيد ص 80
1- چون لبه ي تيز چاقو مساحت بسيار كمتري نسبت به سطح پشت چاقو دارد و هرچه سطح كمتر،فشاربيشتر.
2- انتهاي ميخ سطح كمتري دارد و فشار بيشتري به دستمان وارد ميكند ولي
انتهاي پونز چون سطح بيشتري دارد پس به دست ما فشار كمتري وارد ميكند.
بحث كنيد ص80
منظور
از "نيوتون بر سانتي متر مربع" اين است كه جسم بر هر يك سانتيمتر مربعي كه
با سطح زيرين خود درتماس است، 1 نيوتون نيرو وارد ميكند. مثلا اگر جسمي به
سطح زيرين خود فشاري معادل 45 نيوتون بر سانتي متر مربع وارد كند يعني: بر
هر سانتي متر مربع، 45 نيوتن نيرو وارد ميكند.
آزمايش ص 83
1-
قوطي مچاله مي شود. چون هنگامي كه آب داغ هواي درون قوطي را منبسط ميكند.
حال با مسدود كردن دهانه وريختن آب سرد روي قوطي، فشار هواي درون ان كم
ميشود و درنتيجه فشار هواي بيرون چون بيشتراست به بدنه قوطي فشار وارد كرده
و ان را مچاله مي كند.
2-
ورقه مقوايي نمي افتد.چون با انجام اين كار، فشار هوايي كه از اطراف به
ورقه مقوا وارد ميشود بيشتر از فشار هواي درون ليوان خواهد شدوتا خيس نشدن
ورقه، ورقه نمي افتد.
فكر كنيدص84
مي دانيد كه اگر لاستيك ماشين يا توپ را بيش از حد باد كنيم، مي تركد،
علت آن چيست؟زيرا مقدار گاز بيشتري را وارد لاستيك يا توپ مي كنيم و فشار
داخل آن ها بيشتر مي شود و وقتي اين فشار بيش از حد شود، مي تركد. به
نظر شما اگر دماي گازي كه در يك ظرف دربسته وجود دارد افزايش يابد فشار آن
بيشتر مي شود يا كم تر؟ چرا؟فشار
گاز با دماي گاز نسبت مستقيم دارد. اگر گازي را گرم كنيم. دماي آن افزايش
مي يابد و جنبش مولكول هاي آن نيز بيشتر شده و فشار گاز زياد مي شود.
سؤال از متن فصل 7 :
1 – فشار را تعريف كنيد؟فشار مقدار نيرويي است كه بطور عمود بر سطح وارد مي شود
2 – واحد فشار در فيزيك چيست؟در فيزيك واحد فشار نيوتون بر مترمربع
است كه به آن پاسكال (pa) مي گويند. 3 – فشار در مايعات دو اثر
چيست؟فشاردر مايعات در اثر نيروي وزن آنها بوجود مي آيد. 4 – منظور از
خاصيت انتقال فشار در مايعات چيست؟منظور اين است كه مايعات فشار را به خوبي
و بطور يكسان در همه جهات منتقل مي كنند. 5 – علت فشار هوا چيست؟هواي
اطراف زمين به وسيله ي نيروي گرانش زمين به طرف پائين كشيده مي شود. نيروي
گرانش سبب مي شود كه هوا بر همه اجسام روي زمين فشار وارد مي كند. 6 –
فشار هوا بر روي اجسام از چه جهت هايي وارد مي شود؟
فشار هوا بر روي تمامي اجسامي كه روي سطح زمين قراردارند از همه جهت ها
وارد مي شوند. 7 – عامل فشار گازي كه در يك ظرف در بسته قرار دارد
چيست؟عامل فشار گاز در يك ظرف بسته در واقع جنبش و حركت مولكول هاي گاز مي
باشد.
فصل هشتم
مشاهده كنيد ص 86
1- خرده هاي كاغذ جذب شانه پلاستيكي مي شوند.
2- بادكنك را با پارچه پشمي مالش ميدهيم و به ديوار نزديك مي كنيم.مشاهده مي كنيم كه جذب ديوار خواهد شد.
آزمايش كنيدص 87
1- دو بادكنك و يك تكه پارچه ي پشمي تهيه كنيد. به داخل بادكنك ها
بدميد دهانه ي آن ها را محكم ببنديد.2 – يكي از بادكنك ها را با پارچه ي
پشمي مالش دهيد. سپس يكپارچه و بارديگر، بادكنك را به تكه هاي كاغذ نزديك
كنيد. چه روي مي دهد؟وقتي
بادكنك ها را با پارچه پشمي مالش مي دهيم . هم پارچه پشمي و هم بادكنك ها
داراي بارالكتريكي مي گردند و اگر آن ها را به تكه هاي كاغذ نزديك كنيم. آن
ها را جذب مي كننند و اين نشان مي دهد كه در اثر مالش پارچه پشمي و بادكنك
هر دو داراي بارالكتريكي شده اند. 3 – بادكنك را توسط يك نخ
آويزان كنيد و آن را با پارچه مالش دهيد. اكنون پارچه را بدون تماس بادكنك
،به آن نزديك كنيد، چه روي مي دهد؟در اثر مالش پارچه پشمي و
بادكنك هر دو داراي الكتريكي مي گردند و اگر پارچه پشمي را به بادكنك
آويزان نزديك كنيم، آن را جذب مي كند. اين نشان مي دهد كه اثر بارالكتريكي
ايجاد شده در پارچه پشمي و بادكنك به صورت نيروي ربايش است.
تفسير كنيدص 88
مالش بادكنك با پارچه پشمي: بادكنك داراي بار منفي و پارچه داراي بار مثبت مي شود
مالش ميله پلاستيكي با پارچه پشمي: بادكنك داراي بار منفي و پارچه داراي بار مثبت مي شود
پارچه پشمي وبادكنك همديگر را جذب ، ولي ميله پلاستيكي وبادكنك همديگر را دفع مي كنند.(بارهاي همنام)
آزمايش كنيد صفحه 89
1-
براثر مالش ميله شيشه اي با كيسه نايلوني، ميله بار مثبت و نايلون بار
منفي ميگيرد.دو ميله شيشه اي هم را دفع مي كنند چون بار همنام دارند.
2-
ميله پلاستيكي بار منفي دارد و ميله شيشه اي را كه بار مثبت دارد جذب
ميكند ولي چون پارچه پشمي بار مثبت دارد ميله شيشه اي را دفع مي كند(بارهاي
همنام)
آزمايش كنيد ص 90
1- ميله پلاستيكي بار منفي و ميله شيشه اي بار مثبت .
2-
درهر بار نزديك كردن ميله هاي به الكتروسكوپ، ورقه هاي الكتروسكوپ از هم
دور مي شوند.وبا دور كردن ميله ها از كلاهك، ورقه ها دوباره به حالت قبل
باز مي گردند.
3-
براثر تماس ميله باكلاهك الكتروسكوپ، ورقه ها از هم دور ميشوند و با دور
كردن ميله از كلاهك، ورقه هاي الكتروسكوپ، همچنان از هم دور مي مانند.
4-
اگر درمرحله 3 ميله پلاستيكي را با كلاهك تماس داده باشيم: با نزديك كردن
ميله شيشه اي،ورقه هاي الكتروسكوپ به هم نزديك ميشوند ولي اگر ميله
پلاستيكي را نزديك كنيم، ورقه از هم بيشتر فاصله مي گيرند.
ولي
اگر درمرحله 3 ميله شيشه اي را با كلاهك تماس داده باشيم: با نزديك كردن
ميله پلاستيكي،ورقه هاي الكتروسكوپ به هم نزديك ميشوند ولي اگر ميله شيشه
اي را نزديك كنيم، ورقه از هم بيشتر فاصله مي گيرند.
فكركنيد ص 91
با
مالش دو جسم به يكديگر (مثل ميله پلاستيكي وپارچه پشمي) الكترون ها
برانگيخته شده و از يك جسم به جسم ديگري مي روند.دراين مثال ، الكترونها از
پارچه پشمي به ميله پلاستيكي منتقل شده درنتيجه ميله بار منفي و پارچه
بار مثبت مي گيرند.
مشاهده كنيد ص 92
انجام
اين فعاليت ساده توصيه ميشود چون بسيار مهم وجالب است.اين روش القاي بار
الكتريكي نام دارد و در آن، باردار كردن الكتروسكوپ به تماس نياز نيست.
اگر با ميله ي داراي بار منفي ، الكتروسكوپ راباردار كنيم، درنهايت الكتروسكوپ بار مثبت خواهد داشت.
فكر كنيد ص 92
اگر با ميله ي داراي بار مثبت(شيشه اي) ، الكتروسكوپ راباردار كنيم، درنهايت الكتروسكوپ بار منفي خواهد داشت.
سؤال از متن درس فصل 8 :1 – چرا وقتي با پارچه خشك و پرز داري صفحه
تلويزيون را تميز مي كنيد، پرزها پارچه به صفحه تلويزيون مي چسبد؟در اثر
مالش پارچه، صفحه تلويزيون داراي بارالكتريكي مي گردد و ذرات پرز پارچه را
جذب مي كند.
2 – براي مطالعه دانش الكتريسته با چه كميتي بايد آشنا شويم ؟ابتدا
بايد با كميت بارالكتريكي آشنا شويم. 3 – وقتي دو جسم را با يكديگر مالش
مي دهيم، چه اتفاقي مي افتد؟معمولاً هر دو جسم داراي بارالكتريكي مي
شوند. 4 – چرا نيروي الكتريكي بين بارهاي الكتريكي به صورت ربايشي و يا
رانشي است؟زيرا دو نوع بارالكتريكي وجود دارد. 5 – وقتي بادكنك را
بوسيله ي پارچه پشمي مالش دهيم، بارالكتريكي بادكنك و پارچه پشمي را چه مي
نامند؟بارالكتريكي ايجاد شده در بادكنك را بارالكتريكي منفي و بارالكتريكي
ايجاد شده در پارچه پشمي را بار الكتريكي مثبت مي نامند. 6 – اثر بارهاي
الكتريكي مثبت و منفي بر يكديگر چگونه است؟بارهاي
الكتريكي هم نام (منفي با منفي) و يا (مثبت با مثبت) يكديگر را دفع مي
كنند ولي بارهاي الكتريكي غيرهم نام (مثبت و منفي) يك ديگر را جذب مي
كنند. 7 – برق از چه قسمت هايي ساخته شده است؟برق نما از يك قرص فلزي يا
كلاهك، ميله فنري ورقه هاي فلزي ساخته شده است. 8 – از برق نما چه
استفاده اي مي شود؟به كمك برق نما مي توان نشان داد كه يك جسم بارالكتريكي
دارد يا خير، علاوه بر آن مي توان نوع بارالكتريكي يك جسم را مشخص كرد. 9
– اتم چيست؟هر ماده ي از اجزاي ريزي تشكيل شده است كه اتم نام دارد.10 –
هر اتم از چند قسمت تشكيل شده است؟هر اتم از دو قسمت تشكيل شده است يك قسمت
هسته ي اتم و ديگري الكترون نام دارد.11 – اجزاي تشكيل دهنده ي هسته را
نام ببريد.هسته
از دو ذره تشكيل شده است. يك ذره پروتون با نماد (p) كه داراي بارالكتريكي
مثبت است و ذره ي ديگر نوترون با نماد (n) كه بار الكتريكي ندارد.12 –
الكترون آزاد چيست؟در
اتم عنصرها،الكتروني را كه در دورترين فاصله از هسته واقع است، به راحتي
از اتم جدا مي شود از يك اتم به اتم ديگر جهش مي كند. به اينگونه الكترون
ها الكترون آزاد مي گويند.13 – اگر پروتون از هسته اتم جدا شود چه مي شود؟
اگر پروتون از هسته جدا شود، مشخصات و خاصيت هاي اتم تغيير مي كند و به عنصر ديگري تبديل مي شود.
فصل نهم
فكر كنيد . فصل 9 – ص 94ديديم
كه برق و نيز صاعقه ، تخليه ي الكتريكي بين دو ابر يا ابر و زمين است، با
توجه به آن چه تاكنون آموخته ايد پاسخ دهيد كه «تخليه الكتريكي چه روي مي
دهد؟»
هنگامي
كه يك ابر بار دار به سطح زمين نزديك مي شود، با بلندترين مكان تخليه
الكتريكي انجام ميدهد.يعني مقدار بسيار زيادي الكترون از بر به سطح زمين
جهش ميكنند و با عث ايجاد صاعقه مي شوند.
آزمايش ص 97
درون
ليمو ترش اسيد سيتريك وجود دارد ووقتي دو تيغه روي و مس را دران فرو
ميبريم، يكي از تيغه ها با اسيد واكنش ميدهد و الكترون ها از يك تيغه به
تيغه ديگر مي رود و ايجاد جريان الكتريكي مي كندوبا يك ولت سنج مي توان
اختلاف پتانسيل دو سر اين تيغه ها را اندازه گرفت.
مشاهده كنيد : ص 98 :يك لامپ را روشن و پس از مدت كوتاهي خاموش كنيد.
سپس آن را لمس كنيد، چه تغييري كرده است؟لامپ
پس از روشن و خاموش شدن گرم مي شود و اين نشان ميدهد كه در لامپ بدليل
مقاومت الكتريكي قسمتي از انرژي الكتريكي به انرژي گرمايي تبديل شده
است. اندازه گيري كنيد:به
كمك يك لامپ 3 ولتي در قوه ي 5/1 ولتي يك ولت سنج دو آمپرسنج و يك كليد
مداري مطابق شكل ص 99 بسازيد. وقتي كليد را مي بنديد، لامپ روشن مي شود.
آمپرسنج ها (A1 و A2) جريان الكتريكي در مدار و ولت سنج (V) ،اختلاف
پتانسيل دو سر لامپ را نشان مي دهند. پاسخ پرسشهاي زير را بنويسيد.1 –
آمپرسنج هاي A1 و A2 اندازه هايي را نشان ميدهند. آيا اين اندازه ها يكسان
هستند يا خير؟ از مقايسه ي آنها چه نتيجه اي مي گيريد؟آمپر
سنج A1و A2 اندازه هايي يكسان را تشكيل مي دهند. از مقايسه ي مقادير A1و
A2 نتيجه گرفته مي شود كه در مدار الكتريكي ساده،جريان الكتريكي در همه
نقاط مقدار ثابتي را دارد. محاسبه كنيد مقاومت الكتريكي لامپ چه اندازه
است؟اختلاف پتانسيل = 1/5×2=3جريان الكتريكي = 0/5 آمپر
مقاومت الكتريكي از تقسيم اختلاف پتانسيل بر جريان به دست مي آيد پس:
اهم 6 = 0/5 / 3 = مقاومت
مشاهده كنيد ص 101
از
اين آزمايش نتيجه ميگيريم كه در اهنر با قطب هاي هم نام (2 قطب S و يا
دوقطب N ) همديگر را دفع ولي قطب هاي ناهمنام( قطبهاي N و S ) همديگر را
جذب مي كنند.
سؤالات متن درس :1 – جسم رسانا و جسم نارسانا را تعريف كنيد؟به
هر جسمي كه بارالكتريكي را از خود عبور مي دهد رسانا گفته مي شود مانند
مس. هر جسمي كه بارالكتريكي را از خود عبور ندهد نارسانا گفته مي شود.
مانند پلاستيك2 – انرژي پتانسيل الكتريكي چيست؟انرژي بارهاي الكتريكي در يك
جسم باردار را انرژي پتانسيل الكتريكي مي گويند.3 – آيا انرژي الكتريكي به
ساير انرژيها تبديل مي شود؟بله،انرژي ذخيره شده در باتري يا قوه در مدار
الكتريكي به گرما، نور و ساير انرژيها تبديل مي شود.4 – هر باتري داراي چند
پايانه است؟هر باتري داراي دو پايانه است. يكي مثبت و ديگري منفي5 –
اختلاف پتانسيل الكتريكي در مولد را تعريف كنيد:پايانه
هاي يك مولد از نظر انرژي پتانسيل الكتريكي با يك ديگر تفاوت دارند كه به
ميزان اين تفاوت اختلاف پتانسيل الكتريكي گفته مي شود.6 – ولت سنج چيست؟ولت
سنج وسيله اي است كه با آن اختلاف پتانسيل بين دو نقطه را اندازه مي
گيرند.7 – شدت جريان الكتريكي مدار چگونه اندازه گيري مي شود؟شدت جريان
الكتريكي مدار به وسيله آمپرسنج كه هميشه در مدار بصورت سري بسته مي شود
اندازه گيري مي شود.8 – قانون اهم را تعريف كنيد؟نسبت اختلاف پتانسيل دو سر
رساناهاي فلزي به شدت جرياني كه از آن ها مي گذرد، برابر مقاومت الكتريكي
رسانا است. اين بيان را قانون اهم مي گويند.9 – سنگ مغناطيسي آهن چيست؟در
طبيعت سنگ هايي يافت مي شود كه قطعه هاي كوچك آهن را به خود جذب مي كند و
به آن سنگ مغناطيسي آهن مي گويند.10 – القاي مغناطيسي را تعريف كنيد؟ايجاد
خاصيت مغناطيسي در يك آهن توسط يك آهن ربا حتي بدون تماس با آن را القاي
مغناطيسي مي نامند.
فصل دهم
آزمايش كنيد ص 108
استخوان تازه سخت تر، شكننده تر از
استخوان جوشيده است.چون در استخوان جوشيده،رشته هاي پروتئيني از بين رفته
اند و بنابرين نرم تر مي شوند.
استخوان حرارت ديده بسيار شكننده تر مي
شود چون درآن رشته هاي پروتئني و فسفر وكلسيم از بين رفته اند و در مقابل
ضربه مقاومتي ندارند.
اسخواني كه مدتي در اسيد بوده مقاومت خود را دربرابر فشار وضربه از دست مي دهند و به راحتي خميده شده و از بين مي روند.
فعاليت خارج ازكلاس ص 111
نام مفاصل به ترتيب تصاوير درون كتاب:
مفصل محوري (استوانه اي) مفصل گوي وكاسه (كروي)
مفصل كانولوئيد مفصل زيني شكل
مفصل لغزشي(مسطح) مفصل لولايي
سؤالات از متن فصل 10
1 – لازمه زنده ماندن جانور حركت است.2 – انسان براي به حركت درآوردن
«ماهيچه و استخوان» نياز دارد.3 – ماهيچه ها در چه صورت بهتر عمل مي
كنند؟در صورتي كه به جاي مناسبي تكيه داشته باشند. اين تكيه گاه همان
استخوان ها هستند. 4 – وظايف استخوان ها را نام ببريد.1 – به بدن شكل مي
دهند.2 – از اندام ها (مانند مغز و قلب) محافظت مي كنند3 – باعث مي شوند
تا اندام هاي حركتي بطور مناسب و با سرعت لازم حركت كنند4 – برخي از آن ها
در توليد گلبول هاي خون مؤثرند. 5 – سلول استخواني در ماده اي زمينه اي
قراردارد. جنس اين ماده چيست؟اين ماده از كلسيم ، فسفر و رشته هاي پروتئيني
ساخته شده است. 6 – چرا هر چه سن بالاتر مي رود، آسيب پذيري استخوان ها
بيشتر مي شود؟هر
چه سن انسان بالاتر مي رود، توليد رشته هاي پروتئيني،استخوان كاهش بيشتري
مي يابد در برخي افراد، كاهش بيش از اندازه ي رشته هاي پروتئيني باعث مي
شود، استخوان ها آسيب پذيرتر مي شوند. 7 – كار غضروف چيست؟... از غضروف
روي استخوان هاي متحرك را در محل اتصالشان به يكديگر پوشانده است. سطح
لغزنده ي غضروف مانع اصطكاك استخوان ها مي شود. 8 – استخواني شدن از
.... شروع مي شود و تا ...... ادامه پيدا مي كند.دوران جنيني – حدود 20
سالگي 9 – چه نوع تفاوت ساختماني ميان انواع مفصل ها وجود دارد؟استخوان
ها در محل مفصل هاي ثابت به كمك رشته هاي سخت و در مفصل هاي نيمه متحرك به
كمك غضروف در كنار يكديگر قرار گرفته اند اما ساختمان مفصل هاي متحرك
پيچيده تر است. 10 – استخوان به كمك رشته هاي محكمي از...........به
نام..........در محل خود مستقر شده اند؟بافت پيوندي –رباط 11- مهره هاي
كمر، جمجمه و شانه هر يك داراي چه نوع مفصل هستند؟مهره هاي كور -> نيمه
متحركجمجمه -> ثابتشانه -> متحرك112 – ماهيچه ها چگونه منقبض يا
كوتاه مي شوند؟درون
سلول هاي ماهيچه اي ، رشته باريكي از جنس پروتئين وجود دارد كه مي توانند
منقبض يا كوتاه تر شوند. وقتي همه سلول هاي يك ماهيچه با هم منقبض شوند،
ماهيچه نيز منقبض مي شود.13 – زرد پي چيست؟زردپي يا تاندون طناب سفيد محكم
از جنس بافت پيوندي بين تارهاي ماهيچه اي است كه تا دو سر ماهيچه ادامه مي
يابد.14 – وقتي ماهيچه ...............مي شود طول آن كم و
ضخامتش.............مي شود.منقبض – زياد.
فصل یازدهم
فكر كنيد ص 122سؤالات زير درباره نورونهاست . به اين سؤالات پاسخ
دهيد:چه خصوصيت هايي در سلول هاي عصبي ديده مي شود كه شبيه آن ها در سلول
هاي ديگر بدن وجود ندارد؟
سلول هاي عصبي براي انتقال پيامهاي بدن
(تحريك هاي عصبي) طرح ريزي شده اند و اين پيام ها ماهيت الكتريكي
دارند،همچنين اين سلول ها واجد تارهاي بسياري به نام رشته هاي عصبي هستند
كه در سلول هاي ديگر بدن وجود ندارند. (olooms.ir)
فرق عمل دندريت ها و آكسون ها چيست؟
دندريت پيام هاي عصبي را دريافت مي كند و
آنها را به جسم سلولي انتقال ميدهد اما آكسون پيامهاي عصبي را از جسم
سلولي مي گيرد و منتقل مي كند.
انتقال پيام هاي عصبي در طول نورن بصورت يك طرفه انجام مي شود . فايده ي اين وضع چيست؟
اين وضع براي جلوگيري از اختلال در كار انتقال پيام هاي عصبي ضرورت دارد.
فكر كنيد ص 123
جدول زير درباره ي انعكاس هاست. آنرا تكميل كنيد.
منظور
پاسخ
محرك
نوع انعكاس
عدم ورود سوزن به دست
حركت دست به عقب
سوزن
عقب كشيدن دست
محافظت از چشم ها
بستن چشم
مشاهده غذا
ترشح بزاق
محافظت از چشم ها
بستن چشم
تماس جسم خارجي با قرنيه
پلك زدن
خروج غبار از چشم
خروج اشك از چشم
ورود جسم خارجي به چشم
ريزش اشك
خروج غبار از بيني
خروج هوا از بيني
تماس غبار با مخاط بيني
عطسه
عدم ورود غذا به ناي
خروج غذا از ناي
تماس ذره غذا با پوشش ناي
سرفه
عدم ورود نور زياد به چشم
تنگ شدن مردمك
نور زياد
تغيير قطر مردمك
دريافت مقدار زياد اكسيژن
تنفس عميق
كاهش اكسيژن خون
خميازه
دوركردن زانو از عامل ضربه
حركت ساق پا به بالا
ضربه تندزير كشكك زانو
پرش زانو
تفسير كنيدص 123با مشاهده شكل ص 123 آن چه را كه رخ داده است(olooms.ir) را توضيح دهيد.
1) ابتدا جسم تيز،نورون حسي واقع در نقطه ي تماس را تحريك مي كند. 2)
اين نورون با پيام از طريق آكسون خود، با واسطه يا بدون واسطه نورون رابط،
به نورون حركتي كه در مركز عصبي (نخاع) واقع است مي رساند. 3) نورون حركتي
واقع در نخاع، از راه آكسون، خود پيام لازم را به سلول هاي ماهيچه اي مي
رساند. 4) سلول هاي ماهيچه اي منقبض مي شوند و پوست از محرك اوليه دور مي
شود
(olooms.ir) فايده ي سرعت و غيرارادي بودن عمل انعكاس چيست؟
زيرا عمل انعكاس،قبل از آن كه مغز اطلاع حاصل كند كه چه اتفاقي مي افتد و وقت زيادي بگذرد، صورت مي گيرد.
آيا جانوران همه انعكاس دارند؟
بله انعكاس هاي نخاعي را مي توان در قورباغه اي كه مغز آن تخريب شده است نيز نشان داد.
مقايسه كنيدص 126اين جدول را تكميل كنيد:
دستگاه هورموني
دستگاه عصبي
شيميايي
تقريباً الكتريكي
نوع پيام
خون
اعصاب
مسير انتقالي
كم
زياد
سرعت نسبي
تدريجي
سريع
سرعت پاسخ
زياد
كم
دوام پيام
فكر كنيد ص 126چرا اثر هورمون ها پايدارتر از اثر پيام هاي عصبي است؟ فايده ي اين پايداري چيست؟
تأثير هورمون ها با دوام تر از تأثير
كار اعصاب است. اثرات آن ها بسيار كندتر و از نظر خصوصيات عمومي تر است.
بيشتر ت
مطالب مشابه :
درسهای سال دوم راهنمایی
گام به گام با انگلیسی دانلود اهنگ. چت روم آزمون درسهای 5 و6 زبان انگلیسی پایه سوم راهنمایی.
آزمون آغازین درس زبان انگلیسی سال سوم راهنمایی-استان خوزستان-مهر1390
گام به گام با انگلیسی سوم راهنمایی. دانلود اهنگ. چت روم
پاسخ فعالیت ها و فکر کنید های علوم سال سوم راهنمایی
گام به گام - پاسخ پاسخ فعالیت ها و فکر کنید های علوم سال سوم راهنمایی - گام به گام و
گام به گام علوم تجربی سوم راهنمائي
گام به گام علوم تجربی سوم دانلود نمونه سوالات علوم گروه علوم تجربی راهنمایی
کمک درسی دینی سوم راهنمایی - گام به گام
کمک درسی دینی سوم راهنمایی - گام به وتعليمات ديني سوم راهنمايي - گام به دانلود وسعت
کمک درسی جغرافيا سوم راهنمايي - گام به گام
گام به گام - ابتدایی راهنمایی دبیرستان پیش جغرافيا سوم راهنمايي - گام به دانلود نرم
نمونه سوال دوم راهنمایی
گام به گام با انگلیسی دانلود اهنگ. چت روم نمونه سوال سال سوم راهنمایی.
کمک درسی ادبيات فارسي سال اول دبیرستان - گام به گام
گام به گام نمونه سئوالات چهار گزينه ای کتاب عربی سوم راهنمایی فرفره دانلود
آموزش گام به گام زبان انگلیسی، به صورت فیلم
آموزش گام به دانلود آموزش گام به » نکته های ضروری دروس زبان انگلیسی سوم راهنمایی
راهنـــــــمای گام به گام نرم افزار چشم سوم در ویندوز سون
راهنـــــــمای گام به گام دانلود نرم افزار چشم سوم. این سایت در جهت راهنمایی و
برچسب :
دانلود گام به گام سوم راهنمایی