گلیج و توپولف، مصاف صخره و فلز

 

انگار قصه‌ی پرغصه‌ی "توپولف"‌ به این زودی‌ها قصد پایان یافتن ندارد همین چند هفته قبل بود که رئیس جمهور و چندین تن از مقامات کشور لهستان در یک سانحه هوایی توپولف جان خود را از دست دادند. این غول‌های فرسوده "روسی" تا کنون افراد زیادی را به کام مرگ فرستاده‌اند، در این میان لرستانی‌ها نیز چند باری از سوانح هوایی این هواپیمای از رده خارج داغدار شده‌اند. بعد از سانحه هوایی دلخراش سال 1380، چند ملی‌پوش جودوکار و شادروان "محمدرضا کاکاوندی" کمانچه‌ساز لرستانی در سانحه هوایی توپولف سال گذشته در قزوین جان باختند.

سانحه‌ای که در یک روز سرد زمستانی مردم لرستان را به سوگ نشاند.

صبح یک روز سرد زمستانی بود که یک فروند هواپیما مسیر تهران-خرم آباد دقایقی قبل از فرود در باند فرودگاه خرم‌آباد از صفحه ی رادار محو شد. و بدین ترتیب در ساعت 7:55 صبح روز سه‌شنبه 23 بهمن ماه سال 1380 بود که یک فروند هواپیمای توپولف 154 متعلق به شرکت هواپیمایی ایران ایر تور در "تنگه گلیج" واقع در ارتفاعات سفیدکوه مشرف بر روستای "سراب کی" در بخش چگنی سقوط کرد و تمامی 119 سرنشین آن کشته شدند.

در بین سرنشینان این هواپیما جمعی از مسئولان و مهمتر از آن چندین نفر پزشک متخصص و تعدادی از اساتید دانشگاه های استان نیز حضور داشتند که فقدان آنها غم بزرگی بود بر دوش مردمان غم‌پرور لر!

از آن گذشته حوادث بعد از سقوط هواپیما نیز غم بزرگتری بود، (به عنوان مثال نبود حتی یک فروند هلی‌کوپتر در این استان، برای عملیات امداد و انواع و اقسام کمبودهایی که انگار جزئی از سرنوشت محتوم ما بوده و هست) چند روز بارندگی شدید و هوایی مه‌آلود نیز کار انتقال و جابه‌جایی اجساد را غیرممکن ساخته بود، در آن چند روز تنها کار ممکن تیراندازی‌های پی در پی لشگر 84 خرم‌آباد بود به این امید که حیوانات وحشی را تا مساعد شدن هوا از بقایای اجساد دور نگه دارد! ارتشی‌های غیوری که علیرغم شرایط نامساعد جوی در نخستین ساعات حادثه خود را به مکان سقوط هواپیما رسانده بودند و دست خالی نظاره‌گر اجساد قطعه‌قطعه شده‌ی برادران و خواهران‌شان در میان صخره‌ها و "تاش"ها بودند. اگرچه اعلام علت این سانحه مدت‌ها طول کشید ولی بالاخره پس از حرف و حدیث‌های بسیار خطای انسانی خلبان (!) عامل سقوط این هواپیما تشخیص داده شد. ضمنا نام چند تبعه اسپانیایی نیز در بین قربانیان این حادثه به چشم می خورد.

گلیج چگونه جایی است

همان گونه که گفته آمد این تنگه در شمال روستای سراب کی میرزاوند واقع شده است. دامنه‌های جنوبی یا به قول ما لرها (بر اَفتاؤ) آن -همانجایی که هواپیما سقوط کرد- دارای صخره‌های خشنُ با شیب تند و پوشش گیاهی تنک است که صعود از آن کار دشواری است. اما وضعیت در دامنه‌های (نسار = شمال) آن متفاوت است، منطقه‌ای حفاظت شده و شکار ممنوع با گونه‌های جانوری و گیاهی زیبا. جنگل‌های انبوه با درختان گلابی، و گیلاس وحشی، زالزالک، بلوط، بادام و ... این منطقه فصل بهار مملو می‌شود از لاله‌های واژگون سر به زیر و گیاهان خوراکی و دارویی از «رئ‌واس» و «پینومہ» گرفته تا «سُہر پا» و «اِنشق» و «زرشک» و اگر رایحه ی «کُلکنہ» و «اَزبۈه» و صدای زمینه‌ی «شاق‌شاق» کبک‌های مست را هم که به آن بیافزایید تازه می‌توانید بهشت سفیدکوه و تنگه‌ی گلیج را تصور کنید. تنگه‌ی زبان‌بسته‌ای که تمام تقصیرات در آن حادثه‌ی دلخراش بر سر او آوار شد، و او هم صبورانه دم نزد و اینگونه تاوان «سربرز»ی خود را پرداخت.

شاید وجه تسمیه گلیج فرمت خاص صخره‌های آن باشد:

زیبایی‌های خدادادی که متاسفانه به دلیل سهل انگاری ما هر روز و هر سال قدمی به نابودی نزدیک‌تر می‌شوند، انواع آلودگی‌ها، شکار حیوانات وحشی، ریشه‌کن کردن ضالمانه‌ی گیاهان دارویی و گل‌ها (به ویژه لاله‌های واژگون) از تهدیداتی است که محیط زیست این منطقه با آن مواجه است. امسال نیز فرصتی دست داد تا به همراه تنی چند از دوستانم سفری به این بهشت بی‌بدیل داشته باشیم و تا هم دورودی را نثار «اسبئ‌کو» این مادر سپیدموی‌مان کرده باشیم و هم یاد عزیزان سانحه توپولف را گرامی داشته باشیم:

زی بشی و قاچ زین تا رئم و قیقاج / اسبئ‌کو دونم تون هم مؤرن و تاراج

جدول سوانح هوایی منجر به مرگ ایران بعد از انقلاب (منقول از ویکی پدیا)

سال

نوع هواپیما

مکان سقوط

کشته‌شدگان

نام شرکت هواپیمایی

مقاله اصلی

۱۳۵۹

بوئینگ ۷۲۷

مسیر مشهد-تهران

۱۲۸

ایران ایر

-

۱۳۶۰

لاکهید سی-۱۳۰

کهریزک

۸۰

نیروی هوایی ارتش

مقاله اصلی

۱۳۶۵

لاکهید سی-۱۳۰

زاهدان

۹۸

نیروی هوایی ارتش

-

۱۳۶۷

ایرباس آ-۳۰۰

خلیج فارس

۲۹۰

ایران ایر (بوسیله شلیک ناو امریکایی)

مقاله اصلی

۱۳۷۰

ایلیوشین-۷۶

کرمانشاه

۴

؟

-

۱۳۷۱

توپولف-۱۵۴

تهران

۱۳۴

ایران ایرتور

-

۱۳۷۲

آنتونوف-۱۲۴

کرمان

۱۷

؟

-

۱۳۷۳

فوکر-۲۸

کوه کرکس

۶۶

شرکت هواپیمایی آسمان

مقاله اصلی

۱۳۷۵

لاکهید سی-۱۳۰

دزفول

۸۶

نیروی هوایی ارتش

-

۱۳۷۸

لاکهید سی-۱۳۰

فرودگاه مهرآباد

۸

نیروی هوایی ارتش

-

۱۳۸۰

توپولف-۱۵۴

خرم‌آباد

۱۱۹

ایران ایرتور

-

۱۳۸۱

ایلیوشین-۷۶

ارتفاعات استان کرمان

۲۷۶

سپاه پاسداران

-

۱۳۸۲

فوکر-۵۰

شارجه

۴۳

کیش ایر

-

۱۳۸۴

لاکهید سی-۱۳۰

تهران

۱۱۰

نیروی هوایی ارتش

مقاله اصلی

۱۳۸۴

بوئینگ-۷۰۷

فرودگاه مهرآباد

۱

هواپیمایی ساها

-

۱۳۸۵

آنتونوف-۷۴

فرودگاه مهرآباد

۳۶

سپاه پاسداران

-

۱۳۸۸

توپولف-۱۵۴

قزوین

۱۶۸

هواپیمایی کاسپین

مقاله اصلی

۱۳۸۸

ایلیوشین-۶۲

فرودگاه مشهد

۱۷

هواپیمایی آریا

مقاله اصلی

۱۳۸۸

آواکس

قرچک

۷

نیروی هوایی ارتش

-


مطالب مشابه :


شرح حادثه سقوط توپولوف 154 ایر تور - خرم اباد

از انفجار شديدي سقوط كرده است. در زمان بروز سانحه مردم لرستان و به ويژه مردم خرم




گلیج و توپولف، مصاف صخره و فلز

لرستان در نگاهی از آن گذشته حوادث بعد از سقوط هواپیما نیز غم بزرگتری بود،




گلیج لرستان

سانحه‌ای که در یک روز سرد زمستانی مردم لرستان در بخش چگنی سقوط سقوط هواپیما




پرواز شماره ۷۹۰۸ هواپیمایی کاسپین

به گفته شاهدان عینی دقایقی پیش از سقوط هواپیما آتش که در استان لرستان انجام شد




خاطرات عکاس ایران زمین علی اکبر آقاجری در طول 40 سال

گاهی در مناطق اطراف لرستان در از سقوط هواپیما شد و هواپیما به زمین نشست. در




خاطرات امیر احمدی-لرستان

1-تعداد قابل توجهی از پیروزی های قزاق ها در لرستان علیه هواپیما در سقوط قوام




از این پس هیچ هواپیمایی به خاطر بدی آب و هوا سقوط نمی‌کند

از این پس هیچ هواپیمایی به خاطر بدی آب و هوا سقوط گشتی در لرستان. هواپیما تا




زندگی نامه شهیدعلی پرورش

شهدای لرستان که جعبه سیاه هواپیما رادر بلندای در سال 1381 و پس از سقوط هواپیمای




نقد فیلم گهواره کوچ

(زنی جوان از عشا یر سیا ه چادر نشین در سقوط هواپیما در لرستان داشته است




برچسب :