خانه ابشار فرانک لوید رایت

فرانك لويد رايت به تحقيق يكي از مهمترين وخلاق ترين معماران ونظريه پردازان قرن بيستم مي باشد . اين معمار در طي 90 سال عمر پر بار خود (1959-1869) بيش از 60 سال فعاليت مستمر معماري داشته وحدود 560 ساختمان اجرا نموده است.
تاثیر رایت در معماری مدرن چندان است که نمی توان معماری او را در یک بخش مورد مطالعه قرار داد. یکی از ویژگیها واحتمالاً مهمترین آنها کیفیتی است که رایت آن را معماری ارگانیک می نامید. مراد رایت از معماری ارگانیک چه بود؟ به اعتقاد گیدیون که قدر آثار رایت را نیک می دانست، این معمار توفیق نیافت با زبان و کلمات به توصیف و توضیح این اصطلاح ساخته و پرداخته خویش موفق شود. پاره ای از اروپائیان نیز تعبیری خاص از معماری ارگانیک دارند که احتمالاً منبع آن همان اندیشه ها و گفتارهای رایت است، ولی آن را بیشتر به معماری عملکردی یا معماری توجیهی تعبیر کردند. اما اگر رایت در تعریف ارگانیک به زبان کلمات توفیق نیافت، تعریف و تعبیر وی از این واژه، یا دقیقتر بگوییم از این کیفیت، در زبان معماری کاملاً موفقیت آمیز و به راستی ستودنی است. این کیفیت در پاره ای از آثار رایت بیشتر متجلی می شود و درخانه آبشار به اوج اعتلا می رسد آن نوع معماری را به عرصه وجـود می آورد که چـون عوامـل طـبیعی مانند سنگ و درخت و گیاه و گـل از درون طبیعـت می شکفد و اصالت و قوت آن نیز در همین از درون شکفتگی و طبیعی بودن آن است. از این رو، در این نوع معماری هیچ تصنعی وجود ندارد و معماری همان است که باید باشد. این تعریف و یا به تعبیر اروپایی آن کیفیت ، که در سطور بالا به آن اشاره کردیم نزدیک می کند، زیرا عدم تصنع، در این متن معنایش می تواند این باشد که هیچ فرمی بدون توجیح و دلیل پدید نیامده است و همان گونه که مظاهر طبیعت توجیح پذیرند، برای هر فرم از این نوع معماری، توضیحی می توان فرض کرد.

از مشخصه هاي بارز ساختمان های طراحی شده توسط رایت مي توان به پنجره هاي سرتاسري، كنسول نمودن بام ونمايش افقي آن به موازات سطح زمين مسطح ونشان دادن مصالح در ساختمان اشاره كرد. از جمله شاخص ترين نمونه هاي اين ساختمانها می توان به خانه روبي در حومه شيكاگو نام برد.

در اوايل قرن بيستم كه به تدريج ايده هاي رايت در ساختمانهيش شكل مي گرفت، دراروپاوامريكا تكنولوژي به سرعت در حال گسترش وپيشرفت بود .اين پيشرفت در زمينه هاي معماري، از نظر تئوري واجرايي بسيار مشهود وبارز بود.
اگر چه رايت با تكنولوژي مدرن مخالفتي نداشت،ولي وي آن را به عنوان غايت وهدف تلقي نمي نمود. به اعتقاد رايت ، تكنولوژي وسيله اي است براي رسيدن به يك معماري والاتر كه از نظر وي همانا معماري ارگانيك بود.

او در 20 مي 1953 در تليسين معماري ارگانيك را با عبارت ذيل تعريف كرد:
1-طبيعت:فقط شامل محيط خارج مانند ابرها،درختان وحيوانات نمي شود بلكه شامل داخل بنا واجزا ومصالح آن نيز مي باشد
2-ارگانيك:به معناي همگوني وتلفيق اجزا نسبت به كل وكل نسبت به اجزا مي باشد.
3- شكل تابع عملكرد: عملكرد صرف صحيح نمي باشد بلكه تلفيق فرم وعملكرد واستفاده از ابداع وقدرت تفكر انسان در رابطه با عملكرد ضروري است. فرم وعملكرد يكي هستند.
4- لطافت: تفكر وتخيل انسان بايد مصالح وسازه سخت ساختمان را به صورت فرمهاي دلپذير و انساني شكل دهد.همانگونه كه پوشش درخت وگلهاي بوته ها،شاخه هاي آنها را تكميل ميكند.مكانيك ساختمان بايد در اختيار انسان باشد ونه با العكس .
5- سنت: تبعيت ونه تقليد از سنت اساس معماري ارگانيك است.
6- تزئینات : بخشي جدايي ناپذير از معماري است.رابطه تزييات به معماري همانند گلها به شاخه هاي بوته مي باشد.
7- روح:روح چيزي نيست كه به ساختمان القا شود بلكه بايد دردرون آن باشد واز داخل به خارج گسترش يايد.
8-بعد سوم:بر خلاف اعتقاد عمومي ،بعد سوم عرض نيست ، بلكه ضخامت وعمق است.
9-فضا:عنصري است كه دائما بايد در حال گسترش باشد.فضا يك شالوده پنهاني است كه تمام ريتمهاي ساختمان بايد از آن منبعث شوند و در آن جريان داشته باشند.
رایت معتقد بود که ماهیت مصالح در ساختمان می بایست نشان داده شود به گونه ای که شیشه به عنوان شیشه، سنگ به عنوان سنگ و چوب به عنوان چوب به کار برود.
خانه اوليه رايت به نام خانه هاي دشتهاي مسطح معروف بودند، زيرا اين خانه ها كه غالبا در حومه شهر شيكاگو ساخته شده بودند، در تلفيق وهماهنگي با دشتهاي مسطح و سرسبز اين نواحي طراحي شده بودند.

خانه آبشار

خانه آبشار یکی از بزرگترین هدایای الهی وحاصل تجربه ذهن انسان بر روی كره خاكی است، تا به حال هیچ بنایی تا اين اندازه با هماهنگی و هارمونی بيان نشده است، مهمترین نکته در آن حفظ آرامش جنگل و رود وصخره است وهمه اينها بعلاوه ساختار خانه شما را به آرامش وگوش دادن به صداهای گوش نواز دعوت می كنند آن هم نه هر صدايی! بلكه صدای موسيقی آب و آبشار. اين خانه راهی است برای رسيدن به آرامش" فقط نگاه بوم شناختی این مدل"کارایی دقیق از درختها"Underbrush"بوته ها"جزییات سنگ روی پل و جزییات سنگ بر روی زمین را نشان میدهد. رنگ عالی در آب تکان میخورد و ظاهرآ حرکت آبشار این مدل با واقعیت یک اثر هنری میسازد. تنها انتخاب خاص مواد و دید معمارانه است که به کیفیت مدلها کمک میکند، تا موزه مان همواره بهتر شود. ترکیب ساختمان نشان میدهد جزییات ساختاری تحت تراس(بهار خواب)ظاهر معجر دقیق با شیب به سمت پایین و به سمت آب ، پا میگذارد. آشپزخانه منحصر به فردی که به "ورودی اضافه شده از جاده "Walkway overdrive"و درب خروج متفاوت وکشت کننده های سقف و... تمامی اینها علامت جمع عنصرهای منحصر بفردی دیگر از دیدی معمارانه و همچنین سهم این تکه آموزشی تفریحی، هنری و یکی از نمونه های شاخص معماری اقامتی در بستر طبیعی(جنگلی-کوهستانی)است.
یکی از مهمترین خصوصیت های این بنا هماهنگی آن با محل ساختش میباشد یعنی به جای اینکه یک عنصر اضافی در مکان ساختش باشد طوری ساخته شده است که نظم طبیعت اطرافش را بر هم نزند!!
کف ها و بام های خانه آبشار به طور چشمگیری پیش آمده است.اسکلت خانه به وسیله بتون مسلح اجرا شده است.سطح شناور خانه آبشار طنین انداز جریان مسیل آبشار خواهد بود.ترکیبی مناسب به وسیله عناصر بصری از قبیل پلکان و دودکش با نمائی از سنگ و سطحی زبر صمیمیت یافته اند.هر جزئی از طرح تدائی کننده دید استاد از جعبه ای منفجر شده میباشد.کف ها و سقف ها به صورت مستقلی به سمت خارج گسترش یافته اند.عناصر قائم این جریان به سوی آسمان گسترش داده شده اند و پنجره ها در گوشه های اتاق ملاقات میشوند که همان سرچشمه محدود کردن فرسایش میباشد. استاد در طراحی" فضاهای داخلی را در پیوستگی با دنیای خارج قرار داده وفضاها و خانه را درمحیط طبیعی اطرافش ذوب کرده است.او اساسآ قصد داشت که خانه را در زورق و برگی طلائی به وسیله تقلید از تغییر رنگ برگها بپوشاند تا بدینسان خانه آبشار را به تغییر فصلها و عبور و مرور زمان متصل کند.
خانه آبشار مهمترین خانه ی شخصی طراحی شده توسط فرانک لوید رایت است و در سال 1937 ساخته شده بسیار خوب بیانگر عقیده ی رایت،مبنی بر(یک ساختمان باید جزیی از طبیعتی باشد که در آن واقع شده است)می باشد.این بنای ترکیب شده با منظره ای بی نظیر و شکل یافته از عناصر ساده ای همچون سنگ های طبیعت اطراف،بتون،شیشه و فولاد به طرزی باورنکردنی با محیط خود همخوان شده است.خانه آبشار مصداق بسیار خوب این گفته ی رایت است که(هیچ کس زیبایی خاص یک سایت"موقعیت ساخت بنا"را تا موقعی که من بنایی آنجا نسازم درک نمی کند)
اگرچه در نگاه اول،صفحات عریض بتونی خانه با طبیعت و درختان اطراف،بیگانه به نظر می رسد؛ ولی با نگاه و توجهی هوشمندانه می توان به انتظام بین خانه و طبیعت که نتیجه ی خلاقیت هنرمندانه ی رایت است، پی پرد.خانه بر روی آبشار معلق بوده و آب از کنار دیوارهای سنگی آن به پایین می ریزد و خانه که به طرز ماهرانه ای بر روی صخره ی آبشار قرارگرفته،چنان با طبیعت اطراف عجین شده که گویی جزیی از صخره بوده و به صورت ارگانیک،در طول سالیان دراز بوجود آمده است.

طراحی داخلی

وی نیز در طراحی داخلی سعی کرده است که از مصالح طبيعی استفاده کند. سنگ، چوب ... سکنه خانه آبشار به وسیله دریچه ای شیشه ای در کف پذیرائی شاهد طنین جریان آب مسیل آبشار خواهند بود و به وسیله این دریجه شیشه ای کف مسیل را خواهند دید.خانه شان جنگل را پشت در نگاه نخواهد داشت آنها تنه درختها را بوسیله برشهایی در تراس و کشت کننده های سقفی نگاه خواهند داشت.دید به سوی خارج خواهد رسید و هیچ دیواری دید را قطع نخواهد کرد.منظره جنگل در پنجره ها قاب خواهند شد.طلوع آفتاب از میان طاق های بتنی خواهد بود که زورق رنگ طلائی تیره خواهد بود که به وسیله سنگهای طبیعی اطراف در لایه های افقی وعمودی بر نما خواهند بود.این سنگها ستون ها و لوله بخاری بلند گرما دهنده را خواهند ساخت و خانه در مسیری ساخته خواهد شد که بیانگر بافت وساختارش باشد.
بنابراین خانه خواهد توانست شرحی از چرخه فصلها باشد ونه صرفآ یک تصویر دیده شده در ارتباط با یک آبشار.
اين اثر يك جسم حجيم اما ظريف است كه به وسيله طبيعت احاطه شده و جزيی از آن شده است. در واقع تنها به طبيعت اضافه شده بدون اين كه چيزي از آن كم كند .
اين خانه در واقع چيزی بيش از يک اثرهنری در پشت خود پنهان كرده است. تمام اندازه ها به طرز شگفتی از يک نيروی بی پايان طبيعی انرژی ميگيرند. در واقع اين خانه و آن آبشار با هم هماهنگ و عجين شده است و درواقع تركيبی ساخته اند كه هر چشمی آرزوی ديدن آن را دارد.

معماری ارگانیک در خانه آبشار
آنچه در خانه آبشار مفهوم ارگانیک را از مستدل بودن هر جزء یا فرم آن فراتر می برد، نخست پیوستگی طبیعی تمام اجزای آن است و سپس آمیختن آنها با مظاهر طبیعت که این خانه به راستی جزئی از آن شده است. وجود آبشاری روان در دل این ساختمان نه تنها آن را شگفت انگیز و تماشایی می کند، بلکه آن را جزئی از طبیعتی می کند که این ساختمان در میان آن بنا شده است. پاره ای از منتقدان این پرسش را مطرح ساخته اند که آیا آبشار از درون خانه نیز به دید می آید یا خیر؟ جواب این پرسش البته منفی است. اما معماری تا چه اندازه فقط باید در خدمت گروهی خاص و مقصودی معین باشد؟ به معماری باید به عنوان جزئی از محییط نگریست و از این لحاظ، این اثر رایت با توجه به مقصودی که بر معماری مرتبت است پاسخی بس موفقیت آمیز یافته است. اما تازه همین برون ساختمان، همین ارگانیک بودن آن، به درون ساختمان نیز تنوعی دلپذیر داده است. به جای حجمهای واضح و یکنواخت و ملال انگیز، هر گوشه درون این ساختمان داستانی جالب توجه دارد اگر چه آبشار از درون خانه دیده نمی شود، همین شکفتگی از درون که روح و معنای ارگانیک است این داستانهای جالب را پدید آورده است. ونتوری که موضوع تضاد و پیچیدگی را در معماری مطرح می سازد، بی آنکه سخنی از این اثر برجسته رایت به میان آورد، او را ساده گرا و معماریش را معماری روستایی معرفی می کند، اما خود ونتوری چه از نظر تضاد و پیچیدگی و چه از هیچ نظر دیگر در معماری نتوانسه حتی اندکی به آثار رایت نزدیک شود، و این از پاره ای جهات و در موارد متعدد از مشکلات بزرگ معمارانی است که چون ونتوری خود را از قید و بندهای مدرن رسته می بینند. بت شکنی آنها ممکن است و می تواند موجه باشد، اما در سرودن شعرِ آزادی که جانشین این تقید شود موفق نبوده اند.
آنچه از کیفیت ارگانیک معماری رایت بر می خیزد و به ویژه در خانه آبشار وی مجسم است و برای ما حائز اهمیت بسیار، تندیس گونه بودن آن است. اگر به تعبیر تندیس گری را ترکیب حجمها و بازی فضاهای پر و خالی تعریف کنیم ، خانه آبشار به راستی تندیسی است که در فضا قد بر می افرازد، تندیسی که یکسره ساخته و پرداخته آدمی نیست، بلکه حاصل ترکیب حجمها و فضاهای طبیعی است که به صورت تخته سنگهای خشن و دست نخورده در این ترکیب جلوه گر می شود و نیز حجمهای تراشیده از بتن که صاف و صیقل خورده به نظر می رسند و بخش دیگری از ترکیب را به پدید می آورند. دو دیوار عمودی سنگی(از سنگهای طبیعی تراش خورده و بر هم نهاده شده) در واقع پیوند(rapport) این ترکیب را به وجود می آورند و مظاهر طبیعی ترکیب(سنگهای نخراشیده)و مظاهر ساخته و پرداخته آدمی(حجمها صاف بتنی) را به یکدیگر متصل می سازد . اهمیت این کیفیت تندیسگونه برای ما در این است که همین کیفیت که مدتی در معماری مدرن و از جمله به سبب سبک جهانی به فراموشی سپرده شده بود، دوباره در دهه شصت( و شاید اندکی زودتر، اگر رونشان لوکوربوزیه را ملاک قرار دهیم) از خواب زمستانی خود سر برداشت و در معماری تجلی کرد و اکنون، البته به گونه ای دیگر و به تعابیری متنوعتر، در آثار معماری معاصر ما متجلی است.

موارد طراحی و اجرائی که رایت برای این خانه ویلایی در نظر گرفته بود می توان در هشت مورد ذیل خلاصه نمود.
- حداقل دخالت در معماری طبیعی
- تلفیق حجم ساختمان با محیط طبیعی به گونه ای که هر یک مکمل دیگری باشند.
- ایجاد فضاهای خارجی بین ساختمان و محیط طبیعی
- تلفیق فضای داخل با خارج
- نصب پنجره های سرتاسری و از بین بردن گوشه اتاق
- استفاده از مصالح محیط طبیعی مانند صخره ها و گیاهان چه در داخل و چه در خارج بنا
- نمایش مصالح به همان گونه که هست، چه سنگ باشد چه چوب و یا آجر
- استمرار نمایش مصالح از داخل به خارج بنا

اين طرح در سال ۱۹۷۷ در نظرخواهي بهترين طرح معماري معاصر، که از سوي مجله Architecture Record انجام شد به عنوان نخست دست يافت.
خانه آبشارکه برای "جی.ادگارد کافمن"، تاجر ثروتمند پیتسبورگی،ساخته شده،در سال 1962 به (سازمان حفاظت از جنگل و منابع طبیعی پنسیلوانیا ی غربی)اهدا گردید.در میان خانه های طراحی شده توسط"فرانک لوید رایت"، تنها خانه ی آبشار است که تغییر نیافته و حتی هنوز اثاثیه ی اصلی آن حفظ شده است.

خانه ابشار فرانک لوید رایت

مطالب مشابه :

Real Player SP Plus 12 پخش کننده ای مدرن

وسیله ای مدرن برای پیک نیک

نمایشنامه های مدرن ایرانی

طرز بستن دو شیشه برای پیک نیک

پارادایم های رهبری سازمانی: سنتی ، مدرن و پست مدرن

خانه ابشار فرانک لوید رایت

آدم خواری در عصر مدرن!!!

خصوصیات یک مرد واقعی از دیدگاه زنان