تاريخچه فرش اصفهان

نگاهی بر تاريخچه فرش اصفهان

اصفهان از ديرباز مهد هنر بوده است. هنر قاليبافی نيز در اين خطه همواره با افت و خيز فراوان همراه بوده. در اين مقاله بر آن هستيم تا اطلاعات مختصری در اين زمينه در اختيار قرار دهيم. هنر دوستی شاهان صفوی و ارج و منزلتی که اين سلسله برای هنرمندان قائل بودند و خصلت پسنديده اي که هر چيز را در حد کمالش می خواستند، انگيزه هايی بود تا با توسل به آن، بهترين هنرمندان از هر صنف و طبقه اي، در کارگاههای حکومتی گرد آيند و آثار ارزنده اي را به وجود آورند که هنوز بعد از طی قرون متمادی چشم و عقل را يارای باور آن نيست. قالی های ارزشمند بافته شده در اين دوره چه در اصفهان بافته شده باشد چه در شهر های اطراف آن، نشان دهنده توجه ويژه به هنر قاليبافی آن عصر می باشد. دکتر تقی بهرامی در مجموعه فرهنگ روستايی که در سال 1316 هجری شمسی به طبع رسانيده، سابقه وضعيت قالی بافی اصفهان را بدين گونه توصيف می نمايد: قالی بافی اصفهان در زمان صفويه اهميت فوق العاده داشته و مخصوصاً بازار قالی های ابريشمی رواج داشته و اهالی به بافتن آنها همت گماشته، قالی های نفيسی از خود به يادگار گذاشته اند. امروزه اغلب قاليهای گرانبهای قديمی ايران که در موزه های لندن و پاريس و ساير نقاط اروپا و آمريکا ديده می شود، قالی های بافت اصفهان است. در دوره صفويه تمام اتاقها و تالارهای اصفهان مانند هفت دست، آيينه خانه، نکمدان و چهل ستون به قالی های ابريشمی مفروش بوده که امروزه هر تکه آن در يکی از نقاط اروپا و آمريکا نزد ثروتمندان و موزه داران است. اين قالی ها با بهترين و ثابت ترين رنگ های طبيعی رنگ آميزی و از روی بهترين نقشه های استادان آن زمان بافته شده است. پس از انقراض صفويه به تدريج اين صنعت از اهميت افتاد و تقريباً به فراموشی سپرده شد تا جايی که در اواخر زمان ناصر الدين شاه به هيچ وجه کارخانه قالی بافی در اصفهان وجود نداشت و فقط دارهای مختصری در بعضی دهات يافت می شد. به هنگام جنگ جهانی دوم تا حدودی به صنعت و تجارت فرش اصفهان لطمه وارد آمد و در اثر فقدان بازار های جهانی، تجارت اين کالا محدود شد و از طرفی تعدادی از سوداگران و بافندگان سودجو نيز با گران شدن مواد اوليه، در کار خود تقلباتی کردند که در نتيجه به تجارت و شهرت فرش اصفهان که روزگاری سر آمدقالی های ايرانی بود آسيب وارد شد. طرح های رايج زمانی که در دوره صفوی، اصفهان به عنوان پايتخت ايران برگزيده شد، قالی اصفهان از يگانه قالی های شهری باف ايرانی بود که حفظ سنت های طراحی اصيل ايرانی در آن ديده می شود. از لحاظ طرح، فرش اصفهان را در سده اخير می توان به دو گروه تقسيم کرد: 1. فرش هايی که توسط استادان هنرستان هنرهای زيبا خلق شده اند مثل آثار استاد عيسی بهادری، رستم شيرازی، هوشنگ جزی زاده، که آثار اين هنرمندان آکادميک بوده و اصول سنتی و کلاسيک را در طراحی اسليمی و ختايی کاملاً رعايت می کردند. 2.نقاشانی که وابسته به هنرستان نبودند وليکن به صورت سنتی و تجربی اصولترهی به سبک اصفهان را ادامه می دادند. از معروفترين هنرمندان اين گروه می توان به استاد احمد ارچنگ، هج ميرزا آقا امامی و حاج مصور الملکی اشاره کرد. امروزه بيشتر نقش قالی های جديد اصفهان را طرح های لچک و ترنج تشکيل می دهند، اسليمی هايی که مستقل از ترنج مرکزی، گل های شاه عباسی را در بر می گيرند، طرح های سجاده اي، محرابی ستوندار، درختی، شکارگاهی از جمله نقش های مورد استفاده اند.

تاريخچه فرش اصفهان

مطالب مشابه :

تاریخچه فرش اصفهان

رزرو تالار خانه معلم های شهر اصفهان برای شش ماهه اول سال 93

هتل بین المللی پنج ستاره اصفهان

تاريخچه فرش اصفهان

اصفهان - چهلستون

جای موزه فرش در استان اصفهان خالیست