دکتر امین کیوان پدر علم شیلات

به یاد پدر علم شیلات ایران مردی که در آب ها می زیست.

افشین عادلی

برگ در انتهای زوال می افتد و میوه در اوج کمال

بنگر که چگونه می افتی چون برگی زرد یا سیبی سرخ

کنفسیوس

دکتر امین کیوان استاد معظم شیلات افسر بهداری نیروی دریایی شمال نوه ی دختری یکی از آزادی خواهان گیلان مرحوم قربان علی خان بلند بخش و فرزند جناب حسن فتحعلی زاده در سال 1308 به مقتضای ماموریت پدرش در شیلات در شهر آستارا دیده به جهان گشود.اجداد پدری او از اهالی لنکران بودند که پس از جنگ های سیزده ساله ی ایران و روس در زمان فتحعلی شاه و طی آن جدا شدن برخی از شهرها به استان گیلان روی آوردند.پدر ایشان به دلیل کسب و کار تجارت و آشنایی به زبان روسی به استخدام شیلات درآمد.تحصیلات ابتدایی و نیمی از تحصیلات متوسطه خود را در انزلی گذراند و رتبه ی اول را در دبیرستان فردوسی این شهر کسب نمود.سال چهارم متوسطه به دبیرستان نظام رفت و در پنجم متوسطه سر گروهبان کل و ارشد شبانه روزی این دبیرستان شد و همواره جویای دریا و خدمت رسانی به آن بود.در ششم متوسطه رشته ی طبیعی را انتخاب نمود و با تشکیل رشته ی ماهی شناسی به دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران پیوست.ابتدا به دلیل ممنوعیت نظامیان در شرکت در کنکور به ناچار وارد دانشکده ی افسری شد ولی دل از دریا برنداشت.در دانشکده افسری ارشد کل سال اول پیاده نظام گردید و پس از طی شرایط سخت انضباطی سه ماهه با نظر فرماندهان در کنکور دانشکده دامپزشکی شرکت نمود.و در نهایت با موضوع طبقه بندی زیست شناسی ماهیان مولد خاویاری دریای خزر و تکنولوژی آن با درجه ی ممتاز درجه ی دکترای خود را به پایان برد و به دلیل عدم امکان تحصیل در این رشته در کشور مجبور به ترک وطن شد.در ارتش حائز رتبه ی اول برای اعزام به کشور فرانسه برای گذراندن دوره ی تخصصی علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی گردید تصمیم گرفت در رشته ی بیولوژی دریا و شیلات نیز ادامه ی تحصیل بدهد که به دلیل نبود ارز توظط دولت تا مدت سه سال موفق به عزیمت نگردید تا این که در سال 1335مسئولیت ریاست آزمایشگاه و بازرسی بهداشتی مواد غذایی نیروی دریایی شمال را در انزلی پذیرفت.در سال 1342 پس از دریافت دکترای بیولوژی دریا با گرایش ایمولوژی از دانشگاه پاریس و تخصص علوم آزمایشگاهی از انستیتو پاستور دانشکده پزشکی پاریس به کشور بازگشت و مسئولیت تحقیقاتی را را در آزمایشگاه کنترل مواد غذایی ارتش پذیرفت.

تحقیقات خود را با نشر نتایج تحقیقاتی در خصوص «برنج شناسی و طرز بازرسی برنج» ادامه داد و به دلیل جلوگیری از خسارات اقتصادی که هر ساله در این خصوص به ارتش کشور وارد می شد موفق به دریافت نشان دانش گردید.

او سپس روش های میکروب شناسی را در کارخانجات کنسروسازی ترویج نمود و کارخانه پایلوت کنسروسازی را برای مواقع جنگی طراحی و تاسیس نمود که موفق به دریافت نشان ابن سینا و رازی گردید.

از سال 1349 بنا به درخواست نیروی دریایی به عنوان رئیس آزمایشگاه مرکزی،آزمایشگاه های تشخیص طبی در شمال و جنوب کشور را ایجاد و فعال نمود.سال 1358 ریاست بیمارستان مرکزی و با اوج گیری جنگ تحمیلی ایران و عراق سرپرستی بهداری نیروی دریایی را بر عهده گرفت و در سال 1362 در کمال افتخار به خدمات نظامی خود در لوای خدمات انسانی پایان داد.

او همزمان با فعالیت هایش در ارتش به عنوان مشاور عالی فنی شرکت شیلات جنوب از سال 1342 در این شرکت تا سال 1352 خدمت نمود و تا سال 1358 به عنوان مدیر صید و ناوگان صیادی و به عنوان عضو فنی هیات مدیره و معاون تحقیقاتی و فنی شرکت شیلات جنوب به کار خود ادامه داد و به نوعی پایه های شیلات جنوب کشور را بنیان نهاد.

ایشان علاوه بر منشا خدمات پایه در امور نظامی ، پزشکی و امور تحقیقاتی در عرصه ی علوم و صنایع غذایی که تربیت و پرورش شاگردان زیادی را به همراه داشته است ، پایه گذار و هدایت گر سکان شیلات جنوب ایران ، استاد محقق در دانشگاه تهران ، موسس دپارتمان ماهی شناسی و صنایع شیلاتی در دانشکده علوم تغذیه ی انستیتو خوار و بار تغذیه ایران (در دانشگاه شهید بهشتی فعلی)، مشاور عالی در موضوعات کلان شیلاتی و بنیان گذار و راه گشای رشته های شیلات کشور بالاخص در ایجاد نخستین رشته ی شیلات در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شرق گیلان در لاهیجان در سال 1368 و سکانداری رشته ی شیلات در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و اشاعه و پشتیبانی آن در اقصی نقاط کشور بوده است.

تهیه ی طرح های متعدد از جمله تهیه ی نخستین آیین نامه ی صید ماهی در آب های جنوب ، ایجاد ناوگان صید میگو در شیلات جنوب ، ایجاد انستیتوی تحقیقاتی علمی و فنی ماهیگیری شیلات جنوب ، نماینده ی ایران در کمیته های فنی سازمان خوارو بار کشاورزی (فائو) در موضوعات شیلاتی آب های جنوب ، مشارکت در تهیه ی کتاب طبقه بندی ماهیان خلیج فارس و دریای عمان با کمک فائو و نگارش ، تدوین و هدایت کتب ، مقالات و پایان نامه های متعدد در سطح کشور و مهم تر ، تلفیق علم و تجربه ی وافر در علوم مرتبط در جهت هدایت متخصصین و کمک به توسعه ی کشور و رفاه مردم تنها بخشی از خدمات این انسان برجسته بوده است.تحقیقات ایشان در تعیین گروه خونی برخی ماهیان و تعیین نژاد آبزیان در عرصه ی بین المللی از افتخارات کشور و شاگردان این فقید محسوب می شود.

ایشان در سال 1366 پیرو تلاش های خستگی ناپذیر خدمت رسانی به جامعه ی علمی کشور درجه ی دکتری دولتی خود را از دانشگاه پیر ماری کوری پاریس در رشته ی زیست شناسی دریایی به پایان رساند و با خدمات خود به عنوان استاد محقق در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران ادامه داد.

ایشان ضمن تدریس و راهنمایی دانشجویان کتاب های ارزشمندی از جمله «ماهیان خاویاری ایران» را به یادگار گذاشتند.

ایشان اعتقاد داشتند کوشش و پژوهش اصلی ترین فاکتور زندگی است و همواره دانشجویان خود را مانند فرزندی در جهت کسب علم و خدمت رسانی به میهن تشویق می نمودند و می گفتند بایستی جاده های ناهموار را برای خدمت سایرین باز کرد.آب های ایران را چون نگینی می دانستند که بهره وری از آن راه گشای توسعه ی کشور است و همواره می خواستند که دانشجویانش بر این درخشش بیفزایند.

ایشان در حین ارائه سخنرانی مقاله ی علمی در همایش «مطالعه ی تالاب ها و آب های داخلی شمال کشور» در ۲۴ آذر ماه سال ۱۳۸۶ در محل دوران کودکی خود به دیار باقی شتافت و جاودانه ماند.

روحش شاد.

دکتر امین کیوان پدر علم شیلات

مطالب مشابه :

سازمان نظام مهندسی ناظر شیلات استخدام می کند :

صنعت شناورسازی صیادی ، وضعیت موجود ، چالشها و چشم انداز ها

سوالات استخدامی جهاد کشاورزی، محیط زیست و شیلات

استخدام کارشناس زراعت و دامپروری و زراعت

معرفی شغل مهندسی شیلات

اعلام سهمیه استخدامی ناظرین کشاورزی

منابع ارشد شيلات-مجموعه مهندسي منابع طبيعي شيلات، كنكور شيلات 91:

دکتر امین کیوان پدر علم شیلات

پدر علم شیلات